prova issuu

50
La careda Commedia in tre atti di Franco Zaffanella Personaggi: Gino – Agricoltore Rina – Moglie di Gino Ermes – Figlio di Gino e Rina Osvaldo – Un amico Tugnat – un agricoltore Nino – fratello dell’agricoltore Mirella – Conoscente Graziella – Sorella di Mariella 1

description

hhhhhhhhhhhhhhhhhhhh

Transcript of prova issuu

Page 1: prova issuu

La caredaCommedia in tre atti

di Franco Zaffanella

 

Personaggi:

 

Gino – Agricoltore

Rina – Moglie di Gino

Ermes – Figlio di Gino e Rina

Osvaldo – Un amico

Tugnat – un agricoltore

Nino – fratello dell’agricoltore

Mirella – Conoscente

Graziella – Sorella di Mariella

 

 

Le vicende dei nostri personaggi si intrecciano in una piccola borgata della campagna castelvetrese,

dove per certi versi il tempo sembra essersi fermato. A turbare alcuni nostri protagonisti è la

prevista asfaltatura di una piccola carreggiata. Fra i vari pareri che si contrappongono, nascono e

vivono insolite vicende che non mancheranno di sorprendere. 

1

Page 2: prova issuu

PRIMO ATTO 

Scena 1

Gino – Rina

Rina è seduta a guardare vecchie fotografie. Gino piuttosto arrabbiato perché

continua a piovere.

GINO – (Vicino alla finestra guarda fuori) Ohh beda sla vin zò, an lasa menga lé.

RINA – Oh insamà Gino lè seimper fini ed piover, tedre ca finirà anch incö.

GINO – dit bein te, coun al fein da tirer so, an spöl fer gnint.

RINA – Ma sa stet a preocuperet, lè seimper ste fat töt, sa vöt ander a strulgher,

guerda t’arcordet chè. (Mostrando una foto)

GINO – (Avvicinandosi) Parbaco, l’è ste quand a sàm ande a Padua.

RINA – Sé, propria, l’è sta quand et’é caghe ados.

GINO – Ma valà! Ma sa dit?

RINA – Sa degh, th’arcordet menga cha tè fat la stresla longh al curidor dl’alberegh.

GINO – Mo sa dit! Te a Padua ta ghe sre andeda coun un’eter.

RINA – (Mettendosi le mani sulla bocca) Ma Dio . . . (Cambiando discorso) ve

guerda, ch’iela che le?

GINO – Ma la ziina Maria, a l’iva fotografeda cla feva bugheda in mez al guer.

RINA – L’è quala cl’è morta al ricover vera?

GINO – Ma che morta, la gh’è ancàra.

RINA – Ma valà, mo quant an gh’ala?

GINO – A’nal so menga vè, la garà zeintvint an, mè am soun infin stufe d’anderla a

cater, oh l’an völ menga murir.

RINA – Pardiana, mo parchè gh’ala po’ da murir püvrata.

GINO – Ma a scherz. (Suona il campanello all’ingresso) Gino va ad aprire la porta2

Page 3: prova issuu

Scena 2

Rina – Gino – Osvaldo

GINO – Ohh Osvaldo, ven deinter.

OSVALDO – Ciao.

RINA – Ciao Osvaldo

OSVALDO – A piov vè, föra a piov.

GINO – A’i’ho vest ca piöv, set gaviv adre l’umbrèla ter più asòt manga acsè mòi

OSVALDO – Però, però in ca an piov menga.

RINA –  Alora stetra volta Osvaldo sta bein in ca.

OSVALDO – No, me an stagh menga in ca, dàp ... a gh’è me peder, l’è cativ me

peder saviv.

RINA – Ma dai an dir menga acsè.

OSVALDO – Beda mò adesa a piov, ma a piov anch e’dman.

GINO – Ma no anch e’dman!

OSVALDO – Sè, anch a’aier.

GINO – Beda ca i’hò vest anca mè che aier a piuvìva.

OSVALDO – ma set adre a fer Rina?

RINA – A soun adre a mater apost al fotografii.

OSVALDO – Ahh, al fotografii.          

RINA – Sòt mai, ogni caioun al gà la so pasioun, mè a gò quala dal fotografii, te et

ghe quala dla sfrombla.

OSVALDO – E te Gino che mania gh’èt?

GINO – Mè an’gò menga teimp par dal manii, quand as gh’ha dla tèra an’s’gh’ha

menga urari, e an’gh’è nè sabet nè dmanga.

OSVALDO – Mo al sèt che i fradee pòt ian bele taie l’erba spagna e tolta sö.

GINO – Se?

3

Page 4: prova issuu

OSVALDO – Töta.

GINO – Vacca miseria, me cl’acqua che, la ma ciave propria bein.

RINA – Te dre che l’erba spagna l’an scapa menga.

GINO – Al so, ma l’è che dap Tugnat al gnarà che a direm ch’al la bèla tolta sò, par

ferem vader cl’è ste piò fureb che mè.

OSVALDO – Ah ma l’è vera! L’è ste piò fureb che te!

GINO – Ecco, brev demmel mò anca te.

RINA – Quand al ven coun so fradel pò, apriti cielo!

OSVALDO – Nooooo, a tò det ch’an svira brisa al teimp, a piov ancara.

GINO – Ma tan’ne menga capì, a sam adre a ciacarer ed Nino, al fradel ed Tugnat.

OSVALDO – Come mai po’ iein armes pòt chi du fradel lè, parchè iein menga brot,

eter che tè Rina.

RINA – At ringrazi Osvaldo.

OSVALDO – Bisegna che tet pitür un poc Rina, set vö dvinter bèla.

RINA – Ma se agh mancarev sol quala lè, però, grasie dal sugerimeint.

OSVALDO – Ma gnint, me soun seimper prount ad iuter la zeint, an te Gino, vot ca

vèna a daret na man a tirer so al fein?

GINO – Se mo prèma bisegna cas suga.

OSVALDO – Alora, incö no parchè a piov, dman no parchè a piov, pase’dman no

parchè a piov .    

GINO – Anc pase’dman?                                     

OSVALDO – As capas, e sabet invece ariva un tempurel.

RINA – Ma nooooo, ma come?

GINO – Ma alora a piov töta la smana?

OSVALDO – Se vè, a piov par töta la smana, e i fradee pòt ian bele taie töt e mes al

quert.

GINO – Mo gh’èt bisegn d’arcurdermel.

OSVALDO – Ma lè vera. (Suona il campanello d’ingresso, Gino va ad aprire)

4

Page 5: prova issuu

Scena 3

Gino Osvaldo Rina Tugnat Nino

 

GINO – Ohh, avanti.

TUGNAT – Che acqua ca ven.

NINO – Buongiorno.

RINA – Buongiorno, buongiorno.

OSVALDO – Brev Tugnat ch’et gnu chè, acsè tegh po dir anca tè che te bele sghe

RINA – L’è gnu aposta.

TUGNAT – Sè a’i’ho sghe l’eter dè.

OSVALDO – E’t vest.

GINO – Ma se Osvaldo a’i’ho capì cla bèle sghe

NINO – E aier a l’am anch tire sö, an tè

RINA – Ma valà.

NINO – Oh Rina sempar a tach al to fotografii, an tè (Avvicinandosi)

RINA – Eh me‘m pias.

NINO – Ah ma al sò. An tè. (Si siede vicino a Rina a guardare le foto mentre gli altri

continuano a parlare)

TUGNAT – Peinsa Gino cam fat apeina in temp a mater deinter l’ultem balaun cha

sé mes a piover.

OSVALDO – E’t vest che fureb.

GINO – A te, la tè andada bein; mè bisegna cha spèta cha finessa ed piover. 

OSVALDO – Mo le un quel longh prema ch’as ferma ed piover.

GINO – Vè Osvaldo adesa pò basta an!

OSVALDO – Va bein, però, però me al sò.

TUGNAT – An so menga sa tl’ho bele det, (Gino in modo spazientito fa un cenno

affermativo con il capo) ma l’an pase a gh’iva un frumentoun, ma un frumentoun

ch’al srà ste elt . . .  see meter.

GINO – Beda bein che secand me tiv mes šo di piop.

OSVALDO – Ma no l’èra frumentoun. Adesa a capes parchè quand a paseva par la

careda a gh’èra semiper na bèla ora.5

Page 6: prova issuu

GINO – A scumat che par tirerel so ed druvev la schela.

TUGNAT – No, par fortuna al de d’inco a gh’è al machen.

OSVALDO – Eh no, l’è comda al machen, inveci bisegna fer cumpagn’a’na volta,

eterchè. A me am piesen menga al machen.

TUGNAT – A proposit sèt ca’i’ho tolt un trator nov.

GINO – Ma valà.

TUGNAT – Ven via cha th’al fagh vader.

GINO – Ma se tant a soun che chan fagh gninta.

TUGNAT – Ven via anca te Osvaldo.

OSVALDO – No, me an ven menga! (Mettendosi a braccia conserte e a muso duro)

A me al machen am piesen brisa!

GINO – Ma dai lasa le, th’agh lè anca te na machina, gh’èt menga la biciclatta?

OSVALDO – Però, però quala lè la gh’ha i pedai, lan gh’ha brisa al mutur, an gh’o

menga da metregh deinter la benzina, cambieregh l’oli, pagher al bal, l’asicurazioun

e po’ in iste e in inveren la partes seimper al prem colp.

TUGNAT – Se mò par vadrea an sucèd menga gninta.

OSVALDO – Va bein, sol parchè a si me amigh.

GINO – (Rivolto alla moglie) Nueter andam da Tugnat.

RINA – Se ande por là. Bein e Nino… a val si descurdee? (Si salutano, rimangono

Rina e Nino intente a guardare le foto).

TUGNAT – Dai c’andam Nino

NINO – Ma mè a vliva ster chè a gurarder al fotografii, an tè.

RINA – Daboun? Guerda Nino chè aieren in vacanza a Merano, l’è ste suquant an fà.

NINO – Ohh ma anca me a soun ste a Merano, aiera all’hotel Europa propria qual ca

ghè in mèz a la piaza, peinsa dusentmela franch a testa.

RINA – Ma anch me e Gino aieren lè, ma nueter aiam spes zinquntamela franch,

cum’et fat a spander acsè tant?

NINO – Ma mè am soun fat fer un tratameint speciel: masag, sauna, fanghi. An tè.

RINA – Mè ed qual’è a fagh seniza, a vagh in campagna quand a piov e am prel tota

deinter in dla tera, lè, bèle fat i fanghi.

NINO – Ma valà, an tè.6

Page 7: prova issuu

RINA – Beda chè le ste quand a sam ande a Rama coun Don Paolo.

NINO – Ah se, a’marcord, a ghera anca me. Menga par dir mo mè a Rama agh soun

ste an’sò menga quanti volti. Beda me pos sreer i’oc cha gir Rama cumpagn’a la me

campagna. An tè

RINA – Oh adiritura.

NINO – Peinsa che öna ed cal volti ca soun ste a vader al Pepa, al paseva a pè e al

saluteva töt, bein quand al ma vest, al sé fermà. An tè.

RINA – Al sé farme tegh?!

NINO – Sicur, e am fa: ”Mo l’ò erel menga chè anch l’an pase?”. “Se” a gh’ò rispost

e lò: “Ma però l’an pase al ghiva la berba?”. Propria acse al ma det. An tè.

RINA – quasta pò, che al Pepa cal ciacara tegh e po’ in dialat.

NINO – Mo beda che al Papa, coun töt al lengui ch’al sà, figuret san cgnos menga al

noster dialet. An tè.

RINA – Ma dai, guerda piotost cla foto che quand coun Gino a la fera là fat zeinter al

tirasegn.

NINO – Ma anca mè vè, peinsa ca’i’ho fat zeinter des volt ed fila, a gh’era infin töta

la zeint datorna ch’im picieven al man. Vè ma a proposet d’ov fret, ma sèt che forse

i’sfelten la nostra careda. An tè.

RINA – la careda? Speram ed no.

NINO – Ma parchè, ma na volta ch’is deciden ed fer quèl, chi al faghen no, chi

sfelten sta bendata careda, cha srev anch ora. An tè.

RINA – Me cla careda lè a lò seimper vesta acsè e acsè la duvrev armagner, al gh’ha

rašoun me mari. (Entra il figlio Ermes).

 

Scena 4

Rina Nino Ermes a seguire Graziella e Mirella

ERMES – An smat menga ed piover vè. (Si salutano) Ma indu’andeva al papà coun

Tugnat e Osvaldo?

RINA – L’è ande a vader al trator nov chi an cumpre i frade pot.

NINO – parchè po’ et se det ca sam pot?7

Page 8: prova issuu

RINA – O insamma Nino parchè a nev si mai spusee.

NINO – Beda bein ca sam ancarà in teimp. An tè.

ERMES – Ah sé, sè, e pò adesa ch’ et cumpre anch al trator nov, as vad chi gh’ha i

sold, ah Nino?

NINO – Ma caro parchè nueter la campagna l’as da tanta ed cla roba chan ghe stam

menga adre a torla sö.

ERMES – Ma peinsa te. (Suonano il campanello d’ingresso) A ghe scumat ca’gliein

al do magnouni.

RINA – As capess. (Ermes va ad aprire ed entrano le due sorelle un po’ attempate)

ERMES – Buongiorno. (Entrano sorridenti e salutano)

GRAZIELLA – A tam vest gnir deinter e alora a’iam pinse ed gniret a cater. (Ride

seguita dalla sorella)

NINO (Alzandosi) Vè me a vagh. An tè.

MIRELLA – Ma inda vèt? Propria adesa cha sam gnu nuetri.

NINO – Se, propria adesa cha si gnu uetri. A soun pòt mò uetri do e nem piasii brisa

parchè a magne trop. An tè (Esce salutando tutti)

ERMES – Ciao. Alora adesa me agh’o d’ander ded’la parchè . . . (Interrotto)

GRAZIELLA – Ma no Ermes speta, a sam gnudi a cateret, a’n’ander menga via…

(Avvicinandosi) Ermes tal sé an . . .

ERMES – Soia da saver?

GRAZIELLA – Che nuetri a gh’am na certa simpatia par te.

RINA – Ma peinsa an’snera ade nisun.

GRAZIELLA – A sam gnu anch a seinter inda vèt in vacanza st’iste.

ERMES – An sò gnanch sa fagh edman figurames sa sò inda a’vagh in vacanza.

MIRELLA – No parchè nuetri a vliven ander al mer, però a spiteven a prenuter, par

vader ind’andevet te. (Ride seguita dalla sorella).

ERMES – Verameint an vliva menga cha sucedessa cumpagn a l’an pase.

MIRELLA – Ma parchè, l’è steda na gran bèla vacanza an Grasiela.

GRAZIELLA – L’è vera as’sam propria divartidi,

EMES – uatri av sarì divartidi, töt al dè a sterem adre.

GRAZIELLA – E töti al siri in riva al mer andeven a magner al zle8

Page 9: prova issuu

MIRELLA – Se, fragola e pana. . .

GRAZIELLA – . . . Pana e fragola, e nuetri a vliven seimper deret la fragolina e te

tan l’è mai vluda.

ERMES – A ghiva pora cl’am’armagnessa ed co al stamegh.

MIRELLA – Ma Grasiela sentet menga un parfòm?

GRAZIELLA – Se, ma che parfòm èl quaschè?

RINA – A’i’ho mès so na pgnata coun deinter un’umidein.

GRAZIELLA – Ah ecco.    

ERMES – Alora an’ven in ameint gnint?

GRAZIELLA – Se, Mirèla andam mò via anch nuetri do acsè a mitam sö un’umidein.

MIRELLA – Se andam, te Ermes scusa bein s’andam via subet, ma an preocuperet

cha turnaram a cateret.

ERMES – Ah ma mè a nem preocup menga saviv?

GRAZIELLA – Alora andam, ciao. (Escono frettolosamente salutando)

ERMES – Pusebel che cal do sganaplauni lè apeina a riv in ca al mèin bèle dedre dal

cul.

RINA – Se ma me an pos menga töt i dè mater sö dal pgnati par faregh senter i

parföm dla cuseina.

ERMES – Al sö ma l’è l’unic mod par ferli ander via, menga par gnint i li ciamen al

magnouni.

RINA –  Valà che mè am tach e stufer bein.

ERMES – Deml a me. (Ed entra nella cucina).

RINA – Ma guerda s’as pöl un quel cumpagn, come Ermes al ven in ca subet anca lor

al venen deinter. Beda al mè ragasol, pariva aier cl’era elt acsè, quant an iein pase, a

vader al foto dna volta l’è bèl ma dap am vin un grap in dal stamegh. (Rientrano le

due sorelle)

 

Scena 5

Rina Graziella Mirella

 

9

Page 10: prova issuu

GRAZIELLA – Rina scusa, ma a’vliven dmanderet se te in dal sughein th’egh mat

anc i fasöi?

RINA – As capes ch’agh mat i fasö.

MIRELLA – E’t vest a’tliva det me.

RINA – E pò agh mat anch al brogni.

GRAZIELLA – MIRELLA – al brogni!?

RINA – Se al brogni, provue a matergli e a sintirè che savor.

GRAZIELLA – Dai andam Mirèlla, andam subet a pruer.

MIRELLA – Se, se andam. (Le due escono frettolosamente salutando)

RINA – Andè andè a pruer, che cum’a’sintì al savor a si bèle al cèsso. (Rina rimane a

guardare le foto, poi entrano Gino e Osvaldo parlottando).

Scena 6

Rina Gino Osvaldo

 

GINO – Vè Rina ma al magnouni agl’ieini ancara che?

RINA – Ma se, la solita fola.

OSVALDO – A cal do lè mè a negh pies menga, no mè no, vè sèt ch’igh pies? Al so

me, a lor agh pies Ermes.

GINO – Ah ma che scuerta, vöt cha’nal savama. A nin psam piò.

OSVALDO – Vè sèt sa fam?

GINO – Cosa?

OSVALDO – A li mazam.

GINO – Ma dai, guerda adesa l’impurtant l’è ch’abia smes ed piover.

OSVALDO – Eh no, che or’è adesa?

RINA – Lè se or.

OSVALDO – Alora al sèt a taca a piover.

GINO – Ma dai Osvaldo lasa lè che dap a piov daboun e quand et vè a ca dap a gh’è

la careda pina ed busi totì pini d’aqua.

OSVALDO – Ma a me am pies al busii, parchè dap agh vagh deinter coun la

biciclata, vrooomm deinter in quasta,vrooomm deintar in cl’etra.10

Page 11: prova issuu

GINO – E cla volta che et ghe ande deinter coun al cul.

OSVALDO – Però, però l’è ste bèl.

RINA – Vè ma, sét che Nino al ma det che i volen asfalter la nostra careda.

GINO – Sa ghè! Agh mancarev eter! Che adesa i sfelten la nostra careda!

OSVALDO – Eh no vè! La careda in lan sfelten menga, la nostra careda l’armagn

acsè an Gino?  

Gino – As capes cl’armagn acsè.

OSVALDO – Se, parchè senò me a vagh dal sendegh vè, beda bein ca soun boun

d’anderegh.

GINO – Se ma adesa lè mei ch’et vagh a cà, adesa can piov menga.

OSVALDO – Eh no, da che a poc a taca piover n’etra volta e alora a vagh a cà e a

ciap l’aqua.

RINA – Ma brev, dap tal seint po’ to peder set ve a cà tot mòi.

OSVALDO – Lasa ster me peder vè. (Avvicinandosi a Rina, mentre Gino si siede a

guardare le foto).

OSVALDO – E’t sisteme al foto Rina?

RINA – Pianein pianein.

OSVALDO – Mo ch’ièl che lò?

RINA – Come chi el, ma vadet menga cl’è Gino.

OSVALDO – Gino? Vaca, ma set che te gnu vec un bel poc?

GINO – Osvaldo an tacher menga an?

OSVALDO – Posia matrem a seder?

RINA – Mo parbaco, mat por a seder.

OSVALDO – No parchè me a’l’ho dmande, menga come Gino che lò al sé mes a

seder seiza dir gnint.

GINO – Ma a soun in cà mee!

OSVALDO – E alora sa völ dir, me cha sia föra o in cà mee, mè al dmand seimper sa

pos matrem a seder.

GINO – Anch in cà to?

OSVALDO – Sicur anch in cà mee, a mè peder agh deg:”Papà posia matrem a

seder?”.11

Page 12: prova issuu

RINA – E lo sat rispand?

OSVALDO – Am rispand ed no.

GINO – Come no. (Osvaldo si incupisce e con voce commossa)

OSVALDO – Parchè . . . mè peder an völ menga ca magna segh . . . (Piange)

RINA – Ma dai Osvaldo an fer menga acsè.

GINO – A srà parchè al sà ch’at pies al pan e alora al gh’ha pora che’t gh’al magn töt

te.

OSVALDO – Ah se. (Con queste parole Osvaldo si riprende dal momento di

sconforto, illudendosi che la causa del diniego del padre sia quella detta da Gino).

RINA – Ma se a srà par qual’è.

OSVALDO – Vè ma am per ch’abia tache a piover, alora a vagh.(Alzandosi) Av salòt

RINA – Ciao Osvaldo e movet a ander cà.

GINO – Ciao. (Osvaldo esce frettolosamente). Beda s’al gh’ha d’ander a ciaper töta

cl’acqua lè.

RINA – Puvrat, al gh’ha anch so peder ch’an al pöl brisa vader. (Rientra Osvaldo)

 

Scena 7

Rina Gino Osvaldo a seguire Ermes

 

OSVALDO – Vè Gino garesset menga n’umbrèla da presterem?

GINO – N’umbrèla?

OSVALDO – Eh ma piov.

GINO – Ma set vliv ciaper l’acqua.

OSVALDO – Se ma senò dap me peder am dis sö.

RINA – (Alzandosi) A vagh a törgla valà.

GINO – Mo s’m’ascultev e t’andev a ca prema ca tachessa a piover.

OSVALDO – Ehhh . . . (Rientra Rina con l’ombrello).

RINA – To Osvaldo e sta ateinti ten vagh a cascher.

OSVALDO – No, me an casch menga, grasie ciao. (Esce e dalla porta interna nel

frattempo entra Ermes). 

ERMES – An völ menga smater ed piover.12

Page 13: prova issuu

GINO – Ah ma a piov anch edman.     

ERMES – Anch edman, èt asculte al previsouni?

RINA – Ma che previsouni, l’è qual cha det Osvaldo a to peder.

ERMES – E te scoltet qual ch’a dis Osvaldo? (Avvicinandosi alla finestra)

GINO – An se sbaglia mai.

ERMES – Bein, sa fal Osvaldo l’è föra.

GINO – Come sa fal? Perdiana el ancarà le? (Si avvicina anche lui alla finestra). Ah,

angh’la cheva menga avrir l’umbrèla, speta cag vagh mè a vrirla valà, senò al sta le

fin a dmateina. (Ed esce).

ERMES – Mama beda che ded là et gh’è la pgnata ed co al fogh..

RINA – Ma Dio la pgnata, angh’liva pio in ameint. (Rina si affretta per andare in

cucina mentre Ermes si avvicina alla tavola per guardare le foto. Poi rientra Gino).

GINO – Ermes prova a gnir a vader cum’as’fà a vrir st’umbrèla chan soun menga

boun gnanca me.

ERMES – Vacca miseria, angh vol menga n’inzgner. (Ed esce anche lui, subito dopo

rientra Rina e si accorge che sono tutti usciti. Si avvicina alla finestra per guardare

dove sono).

Scena 8

Rina a seguire Ermes Gino Osvaldo

RINA – Ma sa fani töt e tri a tach a n’umbrèla, adesa a vagh a vader me. (Ed esce,

poco dopo rientra insieme a Ermes e Gino).Beda bein se in tri an si menga boun

d’avrir n’umbrèla.

ERMES – Nueter par al tecnologii an sam menga tant purte.

RINA – Oh tecnologii, a’gh’era sol da schizer un ptaun.

GINO – Acsè adesa Osvaldo al và a ca seinza bagneres.

RINA – Valà cl’è un bèl sugaman. (Rientra Osvaldo con l’ombrello in mano).

OSVALDO – Vè Gino.

GINO – Sa gh’èt adesa Osvaldo?

OSVALDO – L’umbrèla an la vöi brisa. (Tutti contrariati)

RINA – Parchè no.13

Page 14: prova issuu

GINO – Dap töt al tribulazioun cam fat par vrirla an’la vot piò.

OSVALDO – Parchè la biciclatta la gh’ha al manubrio coun do manopli.

GINO – Bèla scuerta.

OSVALDO – Sa gh’ò da tgnir al man ed co al manubri cuma faghia a tgnir

l’umbrèla.

GINO – Ma insama, coun la destra et ten la man ed co al manubrio e coun la sinestra

et ten l’umbrèla, angh völ menga n’equilibresta.

OSVALDO – Ahh (Si appresta ad uscire, ma ritorna sui suoi passi) Vè Gino ma

qual’èla la destra?

GINO – Quela che adesa et gh’è in man l’umbrèla.

OSVALDO – Ah questa, no ma l’è trop difecel, sa gh’è do manopli in dal manubrio,

a völ dir ch’agh völ do man, tò. (Ridandogli l’ombrello). Vè vinm a der un cöc che

acsè a ciap l’onda.

GINO – Anch un cöc adesa.

OSVALDO – Se, ma gni töt.

ERMES – In tri adesa a gnam.

RINA – Andam valà che acsè al va via.

ERMES – Beda mò agh dagh un cöc ch’al riva a cà seinza pedaler. (Tutti escono).

 

                                                                              

                    

FINE PRIMO ATTO 

14

Page 15: prova issuu

SECONDO ATTO 

Scena 1

Rina a seguire Osvaldo e poi Gino

 

RINA – (Intenta nel cercare di prendere una mosca con la paletta) Ma beda,

ans’gh’ha mai pes coun cal maschi chè. (Suona il campanello d’ingresso Rina va ad

aprire ad Osvaldo). Oh Osvaldo, ven deinter in presia seno s’impess la cà ed maschi.

OSVALDO – Al maschi in cà me in venen menga deinter, me angh’ò gnanch na

masca.

RINA – Oh adesa… Cuma fèt angh’aver gnanch na masca.

OSVALDO – Ma sèt sa i’ho fat?

RINA - Tarè mes so al zanzarieri, ma quili lè agh’iò anca me, però quand et vir l’os

na quelchdòna la ven seimpar deinter.

OSVALDO – Eh no, me a’i’ho mes al ventilador davanti a l’os, acsè quand as vira la

porta se na masca la völ gnir deinter, an gla cheva menga, parchè la gh’ha al veint

countra.

RINA – Ma peinsa tè set ande a strulgher. (Entra Gino)

GINO – Ohh Osvaldo et bele chè. (Rina esce)

RINA – L’è seimper puntuel Osvaldo quand al gh’ha da gnir a cateres.

OSVALDO – Eh l’è vera.

GINO – An’è menga ste tant puntueal aier cha gh’iva bisegn par tirer sö al fein.

OSVALDO – Ma beda, che me, a soun gnu a zarcheret.

GINO – Ma induet gnu a zarcherem?

OSVALDO – A soun gnu propria in di to camp.

GINO – Am sà che’t’avi sbaglie camp.

OSVALDO – Ma no . . . quand’èl ste

GINO – Ma aier, a tliva anch det.

OSVALDO – Aier, guerda a th’al zur, aiera dre a gnir quand e mè gnu sö chè in cal

fianch sinester . .

15

Page 16: prova issuu

GINO – (Interrompendolo) Qual’lè lè cal dester.

OSVALDO – Ah, alora ded sà, a me gnu sö un dulor, gnint a soun duvu turner indre,

an’era gnanch piò boun ed pigher la scheina.

GINO – Valà valà, et mè ciave bein, adesa al fein agh lò anca me al quert, adesa a pöl

piover fin cas vòia..

OSVALDO – Eh no, adesa par tri mes an piov piò.

GINO – Ma brev, adesa cha prev piover an piov brisa, ma sa gh’èt lè in bisaca?

OSVALDO – In bisaca, ma a’gh’ho di giaroun e po’ beda, sa gh’hò (Estraendo

dall’altra tasca una fionda) a’i’ho fat na sfromla növa.

GINO – N’etra sfrombla.

OSVALDO – Ma quasta la fa di tir, cha ciap la campana dal campanil.

GINO – Sta atenti però quand la drovet.

OSVALDO – Mai sucès gnint vè. Mai. (Suona il campanello d’ingresso Gino va ad

aprire a Tugnat. Appena Osvaldo vede Tugnat rimette velocemente la fionda in

tasca).

Scena 2

Gino Osvaldo Tugnat

GINO – Ve chi ghè! Ciao Tugnat.

TUGNAT – Ciao, ohh beda propria te a zarcheva Osvaldo.

OSVALDO – Me?

TUGNAT – Se, beda cl’è la terza volta cha th’em raump al lampadeini davanti a cà

OSVALDO – No, me an’soun brisa ste, me a raump sol quili dal Cumun

TUGNAT – No, te ste tè, Nino stavolta al tha vest scaper.

OSVALDO – Me, scaper? No, me la zeint ala guerd in faza, me an’gò menga

verghegna.

TUGNAT – Oh as vad.

OSVALDO – Mè an scap mai, an Gino?

GINO – Ma Dio ogni tant, l’ultma volta cha to vest mè scaper l’è ste quand et mè

purte via un mez bensoun.

OSVALDO – Se ma l’è steda la Rina a direm ed toren söl na fata.16

Page 17: prova issuu

GINO – Se ma, la tiva det na fata.

OSVALDO – Se na fata . . . grosa.

TUGNAT – Comunque guerda che stan la piant menga a vagh da to peder e a gal

degh.

OSVALDO – No, no, an dirghel menga a mè peder.

GINO – Par carite lasa ster so peder.

TUGNAT – Ma valà, guerda seimper coun di giaroun in dal bisachi.

OSVALDO – E alora te quand d’acquet in di camp et gh’è semiper al get chal bagna

la nostra careda.

TUGNAT – Bein alora sa gh’è, an pasa quesi mai nisun.

OSVALDO – Mè a pas, l’eter dè a gh’era al get c’andava e am soun bagne tot.

GINO – Oh Osvaldo ma a’sam d’iste e po’ a te l’aqua l’at pies.

OSVALDO – Mo a mè am pies l’acqua cla vegn zò dal zel, quala l’è le bendata,

l’acqua di fos inveci l’è maledata.

TUGNAT – Parchè sa gh’ala l’aqua di fos?

OSVALDO – Parchè ueter, ueter du, l’aqua l’avelenè coun töti cal robi chagh butè in

di camp.

TUGNAT – Ma par forza senò an ven menga la roba.

OSVALDO – Però, però na volta la zeint las cuntinteva, adesa ueter vlì seimper de

pio, an si mai cunteint, sa psesi, semneressi al frumentoun infin in cambra da lèt.

(Entra Rina)

Scena 3

Osvaldo Tugnat Gino Rina

RINA – Ohh mo ste agite Osvaldo, sa gh’èt?

OSVALDO – Al sò me, Rina, al sò me sa gh’o.

RINA – A gh’ò un paundeg in curtil chan gla chev menga a ciaperel, a’gli’ho pruedi

toti, al fat l’è c’am magna l’impast dal galeini.

OSVALDO – Ma Rina lasem fer a me alora.

TUGNAT – Se, te lasa fer a lò.

17

Page 18: prova issuu

OSVALDO – As capes, beda (Estraendo la fionda) coun quasta te sicura che mè a’tla

ciap

RINA – Ma valà.

OSVALDO – Ma beda cha gh’ho na mira, tè sta tranquela te drè. (Ed esce per andare

nel cortile) Am port adre la sfrombla, an g’völ menga tant a ciaperla.

GINO – Ciapa bein la mira.

TUGNAT – An roumper menga al lampadeini, lè sé chet ghe na bèla mira.

RINA – Parchè al th’a rat dal lampadeini.

TUGNAT – Ohh, an’è menga la prema volta, ma la prosima agh port via la sfrombla.

RINA – Beda bein cal dventa mat.

GINO – No parchè an’è menga mat asè.

RINA – Gino . . . (Suonano il campanello all’ingresso e Rina va ad aprire a Nino).

ciao Nino.

Scena 4

Gino Rina Tugnat Nino

                                                                                                                                        

NINO – Ciao, an tè, an tè, l’èt cate? 

TUGNAT – Sè a’lò cate e al dis can’né menga ste lò.

NINO – Perdiana an’né brisa ste lò, a’lò vest mè cal scapeva longh ala careda. An tè

TUGNAT – Quand pò i la’sfelten al scaparà via ancara piò fort.

GINO – Ma beda sol si gh’han bisegn d’esfalter cla careda lè

RINA – L’è acse bèla la streda bianca acsè cuma l’è.

NINO – Mo sa dit? An tè. Lè pina ad büsi chan sò menga.

TUGNAT – At ven la bala quand ed ve zò par cla careda lè.

GINO – I psreven sol stumperli cal büsi lè.

TUGNAT – Seniza cunter töta cla polvra cha magnam e cha spurcam töt al machen.

GINO – Ma la polvra an’ha mai fat mel a nissun, e forse al gh’ha rašun Osvaldo, qual

cha bütam nueter in di camp, qual’è sé cal fà mel.

TUGNAT – Ma valà, na volta che al Cumun al fà na roba bèla te tan’la vo brisa.

18

Page 19: prova issuu

GINO – Na roba bèla!? Al quaciarà par seimper coun dal catram, na careda acsè

antiga. Ma fam al piašer!

RINA – Sè ma l’è inötil cha se scaldam, che tant cha vaga bein o no al Cumun al fa

qual ch’agh per.

NINO – L’è propria vera, an tè, dai c’andam Tugnat.

TUGNAT – Se andam cha gh’am anch da fer la quarta sgheda.

GINO – La querta?

NINO – Perdiana . . . e a ghè anch al ches che stan a gla cavam a fer anch la quinta.

An tè.

Scena 5

Gino Rina Osvaldo Nino Osvaldo

 

RINA – Oh adesa po’ anch la quinta sgheda. (Entra Osvaldo con le mani dietro la

schiena e la testa abbassata). Alora Osvaldo èt ciape la paundga?

OSVALDO – Ma tes valà a gliva giost sàta mira, ma propria quand a gh’ho tire a sé

mes in dal mèz cla galeina chè. (Facendola vedere).

GINO – Ma beda al ches. . .

RINA – Ma mèt cupe la galeina! E propria la piò bela ca ‘ghiva. (Prendendola in

mano)

TUGNAT – Iv’vest, cl’è sol boun ed cumbiner di guai.

NINO – Te l’è mèi che th’en fagh piö vader coun la sfrombla avsein a ca nostra. An

tè.

OSVALDO – Mo an’né menga colpa me (Riprendendo la gallina in mano), la

galeina la sé mosa e al giaroun al gh’è ande giöst in dla testa.

GINO – Bein dai stammia menga fer dal tragedi.

OSVALDO – Giost, a vagh, a sev’dam. (Sta per uscire con la gallina in mano).

RINA – Bein inda vèt?

OSVALDO – A vagh a cà.

NINO – Bade sol che furbacioun, an tè

RINA – Coun la nostra galeina?

19

Page 20: prova issuu

OSVALDO – As capes, a la mat sö subet acsè a gh’ò al brod par dmanga.

(Esclamazioni dei presenti).

GINO – Beda bein cl’è un galàt vè.

OSVALDO – E’l un galàl? (Guardandola) Ma no l’è na galeina.

RINA – Se ma l’è nostra.

OSVALDO – Però, però a’lò ciapeda me.

RINA – Quasta l’è bèla al mè mazee la galeina e pò as’la porta via.

GINO – Ma lasel ander valà.

RINA – Ma sa dit?

GINO – Ma se, lasa ch’al’la töga sö.

OSVALDO – (Uscendo frettolosamente) Ciao, a’sev’dam

RINA – Ma beda bein vè, an spol menga deer un quel cumpagn.

TUGNAT – Te Gino, tlò bèle det, te trop boun, me a gar’ev bele dee l’asa da cal pez.

NINO – Se parchè vadet, lè ch’as na prufeta. An tè.

GINO – Se, al sò, ma bisegna anch cunsiderer cuma l’è.    

RINA – Beda che qual’lè, lè piò fureb che tot nueter mes insam.

TUGNAT – Bein, adesa andam daboun Nino a gh’am anch da parparer par vindmer

GINO – Vindmer? Ma a sam in maz, te èt bèle prount par vindmer?

TUGNAT – Mè sè, a’gh’ò l’òva acsè madüra, bele prounta par tirerla sö.

NINO – A gh’è šo di chi grap che dal pes i’an spache töti i pel dla vida.

RINA – Ma ueter coun na furtuna acsè duvressi zugher al lot.

NINO – Ma a’l’am fat, an tè, mo n’tl’oia menga cunte?

RINA – Me no.

NINO – beda mò l’an pase a’i’am fat cinquina par tre smani ed fila! An tè. Dap i san

telefune da Ràma qui dal lot e i san det: “Adesa po’ basta an tè! Adesa basta parchè

senò armagnam seinza sold!”.

GINO – Ma che cul.

TUGNAT – Brev, i san propria det cha gh’am dal cul. andam valà, ciao. (Tutti si

salutano e Tugnat e Nino escono).

GINO – I’li counten talmeint grosi ch’ingh craden gnanca lor. Peinsa sol se adesa i

van a vindmer.20

Page 21: prova issuu

RINA – Ma valà, ma a’stam anch a sculteri, piotost, la galeina cha sa purte via

Osvaldo, a qual’è tan ghe menga det gninta.

GINO – A’tlò bele det, Osvaldo al pös anch capirel.

RINA – Se ma in curtil la poundga la gh’è ancàra, però agh’cala na galeina, beda mò

che bel interesi ca’i’am fat. (Suonano il campanello d’ingresso, Rina va ad aprire a

Graziella e Mirella).

Scena 6

Rina Gino Graziella Mariella a seguire Ermes

 

RINA – Ohh a gh’è al sgnreini Danesi. (Entrano chiedendo permesso e salutando).

MIRELLA – A gh’è Ermes?

GINO – Gh’el Ermes in ca.

RINA – Maccè, an ghè brisa.

GRAZIELLA – Tliva det mè chan gh’era menga.

MIRELLA – Ma visto cha sam chè, psammia spiterel?

RINA – Ma se, mitiv por a seder. (Le due donne si siedono mentre Rina dice al

marito sottovoce) A vagh a mater sö la pgnata. (Saluta ed esce).

GINO – Am per d’aver sintu ch’andè a ster via ded chè, èl vera?

GRAZIELLA – Ma no, nueter a sam seimper stedi chè e da chè a nes muvan menga.

MIRELLA – E pò dap Cuma fammia, an’vdam piò Ermes.

GINO – Ah ma as capes.

GRAZIELLA – Peinsa che Ermes an gh’ha menga l’ambrosa e nueter a sam lebbri.

GINO – Adesa a nin turà menga do in dun culp sol.

GRAZIELLA – Ma in dla veta an’sa mai. (Entra Ermes e le due donne si alzano

immediatamente andandogli incontro).

ERMES – Buongiorno, ah ma incö a mi anticipe.

MIRELLA – Se parchè a gh’am da feret un regal.

ERMES – Un regal, scusè n’atim. (Si allontana da Mirella e Graziella e si avvicina

al padre perchè si assicuri che la madre abbia messo su la pentola).

GINO – Adesa a vagh a vader. (Esce salutando).

GRAZIELLA – Ecco, quast el’ al regal. (Allungandogli un pacchettino).21

Page 22: prova issuu

ERMES – Grasie, ma sa’v seltà in’a’meint?

MIRELLA – Virel, virel. (Ermes inizia ad aprire il pacchetto).

ERMES – A soun propria curios ed vader che regal a mi fat. (Trova una chiave) Na

cieva, ma da far chi?

GRAZIELLA – Ma l’è la cieva ed cà nostra.

ERMES – Ahhhh ed cà vostra, ma an capes menga

MIRELLA – Parchè acsè quand et vö gnir a cateres la porta l’è seimper averta.

ERMES – A crad bein, a gh’hò la cieva, ma an’la vöi menga. (Cercando di

ridargliela).

GRAZIELLA – No, no, l’è un regal, a vlam ch’et la ten.

MIRELLA – A thl’am regalada aposta.

ERMES – Ma insama a pos gnir a caterev anch seinza la cieva.

GRAZIELLA – No, coun la cieva, acsè et pö gnir in qualsiasi mumeint cumpagna sa

fosa ca to.

ERMES – Ma insama sa vlì cha vèna a fer?

MIRELLA – Ma qualsiasi roba, a fer do ciacri, a baver un cafè, nueter a t’aspitam

seimper.

GRAZIELLA – Vè Ermes me ala sira a sèt or a fagh la daza.

MIRELLA – Me a set e mez

ERMES – E alora an garò menga da gnir a laverev la scheina.

GRAZIELLA – MIRELLA – Ehhhhh . . .

ERMES – Mo an stedi menga a matrev in dla testa cal robi ed gener, e pò sa gh’essa

da gnir, uetri a si in do, goia da fer, pari o dispari.

GRAZIELLA – Oh ma an preocuperet, qualè an srà menga un problema . . .(sente il

profumo della cucina) ma, ma che parfom cha ven da la cušeina, èt sintu Mirèla?

MIRELLA – A’i’ho sintu, ma s’ala mes sö to medra? (Entra Rina)

 

Scena 7

Ermes Rina Graziella Mirella

 

22

Page 23: prova issuu

RINA – Bade ragazoli a’i’ho mes so na faravouna arost cl’è un spetacol.

GRAZIELLA – Na faravouna?

MIRELLA – Ma andom a metrla sö subet anch nueter.

GRAZIELLA – Se, a mè gnu na fam. Scusè s’andam via acsè in presia.

ERMES – No, no an stedi menga a preocuperev.

MIRELLA – Nueter quand as trata ed fer da magner an capam piò gnint, andam.

ERMES – E la cieva?

GRAZIELLA – Tenla, e ven quand eth’né voia.

MIRELLA – Nueter a sam là cha t’espitam.

ERMES – A staram a vader. (Salutano ed escono frettolosamente).

RINA – Ma che ciaeva ele?

ERMES – Ma agl’an vlu regalerem la so cieva d’in cà par cha vaga a caterli.

RINA – Ma an spol menga. (Rientra Graziella)

Scena 8

Ermes Rina Graziella

 

GRAZIELLA – Scusa Rina ma te la faravouna coun cosa l’èt mesa sö?

RINA – Guerda, me agh mat: zivala, caroti e anch do o tri brogni.

GRAZIELLA – Brogni?

RINA – Se matgli soquanti brogni e tedre cal van zò cle na meravia.

GRAZIELLA – Va bein a prov anch coun al brogni. (Saluta di nuovo ed esce)

RINA – Prova, prova e cha’v ven a toti e do un bèl cagot.

ERMES – Can peinsen menga ch’agh vaga a laveregh al cul an.

RINA – Mo che stöped ch’tee. (Entra trafelato Osvaldo).

 

Scena 9

Ermes Rina Osvaldo

 

OSVALDO – Parmas! Parmas!

ERMES – Avanti Osvaldo, sa tè sucès?         23

Page 24: prova issuu

OSVALDO – Pian cha tir al fie.

RINA – Se ma chelmet.

OSVALDO – Ma saviv sa mè sucès?

RINA – E’t pers la sfrombla.

OSVALDO – No a’i’ho pers la galeina

RINA – La galeina?

ERMES – Ma che galeina èla?

RINA – Parchè prema l’è ande in dal curtil cuon la sfrombla par vader sal ciapeva la

poundga, sol cla maze na galina e dap as’lè anch purteda via.

ERMES – Ma guerda cl’era un galat.

OSVALDO – No l’era na galeina. al fat l’è cl’an’era menga morta, l’era sol intuntida,

lungh a la careda la sé mesa a svulazer e la mè andada via, l’è scapeda in mez ai

camp.

RINA – Ma le.. .

OSVALDO – Ag soun anch cors adre, ma an’gl’ho menga caveda a ciaperla.

ERMES – Alora adesa as cala na galeina.

OSVALDO – Do galeini.

RINA – Come do?

OSVALDO – Eh vest che quala la mè scapeda, a soun gnu a tören n’etra.

RINA – Ma se adesa a th’in dam n’etra.

ERMES – L’è vera Osvaldo, ma che pretesa èla?

OSVALDO – Ma l’è né menga na pretesa, oramai a sintiva al savor in baca e pò

adesa a seint anch un parfom, san la magn menga a fines cha stagh mel, a vlì cha

staga mel

RINA – Ohh.

ERMES – Vè et vest al magnouni?

OSVALDO – A’gli’ho vesti anch prema cal curiven a ca.

ERMES – Bein, me a sò che stasira al matten sö na faravouna arost, te tli vè a cater,

acsè t’armagn a disner segh.

OSVALDO – Eh magari, ma sagh vagh im viren menga.

ERMES – Se ma te et gh’è la cieva. (Mostrandogliela)24

Page 25: prova issuu

OSVALDO – La cieva?

ERMES – Se quasta l’è la cieva ad cà so. (La consegna a Osvaldo).

OSVALDO – Ma alora posia ander in ca so seinza suner al campanèl?

RINA – Se, peinsa che furtuna Osvaldo.

OSVALDO – Vaca miseria, a srev na meravia, in ca dal magnouni a magner la

faravouna. Ma vinet anca te?

ERMES – Te va la e degh che dap ariv anca me.

OSVALDO – Ma a che ora goia d’anderegh?

ERMES – Ma vagh vers agl’ ot, se però et ghes voia ed laveregh la scheina, vagh in

dal sèt, sèt e mez.

OSVALDO – Daboun? Posia anderegh a laveregh la scheina?

ERMES – Ma se, an gla mai laveda nisun, al gh’haran na scheina rušneinta can so

menga

RINA – Ermes . . .

OSVALDO – A vagh alora a vagh, ciao! Stasira a cà dal magnouni a fàm na bela

magneda! Ciao! (Esce)

RINA – An so menga ste fat na roba giösta Ermes, chisà sal cumbinarà Osvaldo

stasira, a gh’ho pora che al magnouni stasira is caten na bela gata da pler.

ERMES – A gh’hò idea anca me, na gata coun i gatein.

 

FINE SECONDO ATTO

 

                                                                                                 

                                             

25

Page 26: prova issuu

TERZO ATTOScena 1

Graziella Mariella a seguire Ermes

(Le due sorella sono sedute silenziose, una continua ad aggiustarsi i capelli, l’altra

continua a tirarsi le maniche. Poi entra Ermes).

ERMES – Ciao, me madra la ma det cha ghi bisegn.

GRAZIELLA – As capes, a vliven saver parchè aier sira inveci ed gnir te, tè mande

Osvaldo.

MIRELLA – Eh parchè?

ERMES – Ma infati, a’vliva gnir, a’i’ho de la cieva a Osvaldo e a gh’hò det che dap

ariveva anca me, ma a mè capite n’imprevest e alora an soun menga psü gnir.

GRAZIELLA – Tö la cieva e quasta an derla menga a nisun.

ERMES – Ma ancara?

MIRELLA – Se, questa adesa tinla però.

GRAZIELLA – E ant giam menga se suces aier sira coun Osvaldo.

ERMES – Ma cosa?

GRAZIELLA – A sal sam cate in cà, me aiera föra cha’iera andeda a tor sö i pan, la

Mirèla l’era in dazà, an Mirèla ch’ter in dazà?

MIRELLA – Se, me aiera in dazà . . .

GRAZIELLA – Bein, la vlu ster lè a zeina a töt i cast, e dla faravouna an’gh’è armes

gnanch i os. Al fat che dap al sé mes a ciacarer ch’an s’laseva piö ander a let, na roba

guerda, an Mirèla?

MIRELLA – Se . . .

GRAZIELLA – Guerda al sa stufee talmeint tant ch’as sam indurmintedi, an Mirèla?

MIRELLA – Ma . . . no me am soun menga indurminteda.

GRAZIELLA – Come th’an te menga indurminteda? Alora siv fat intant che me a

durmiva?

MIRELLA – Ehh as dà al ches che quand l’è arive, me a’i’era in daza, eh . . .

GRAZIELLA – Eh cosa?

MIRELLA - Eh . . . . l’è gnu . . . a laverem la scheina.

26

Page 27: prova issuu

GRAZIELLA – Osvaldo l’è gnu a laveret la scheina?!

ERMES – Che spetacol.

MIRELLA – Se, e dap intant che te ed durmiv la vul vader se la scheina am liva

laveda bein.

GRAZIELLA – Ma beda sam tàca ed seinter da mè surèla! Ma alora èt andeda ancora

in dazà?

MIRELLA – No . . . a sam ande ded là a ciacarer e. . .

GRAZIELLA – E. . . cosa tan l’are menga basee?

MIRELLA – Se, e l’è ste tante bèl.

ERMES – E’t capì Osvaldo, etar chè.

GRAZIELLA – Ma da te Mirèla am’l’aspiteva menga e adesa?

MIRELLA – E adesa, a’i’ho fat fer na cieva anch par lò.

GRAZIELLA – Ahh?! Ma sat seltà in ameint!

MIRELLA – Ehhh . . .

GRAZIELLA – E’t sintu Ermes?

ERMES – Se a’i’ho sintu, ma l’an’ha menga fat gnint ed mel.

GRAZIELLA – Se, però adesa me a vöi ch’et ven anca te a caterem, ten garè gnanch

piò bisegn ed fer per o desper, ma seint che parfom cha ven da la cuseina, seintet

Mirela?

MIRELLA – (Annusa ma non sente nessun profumo e con uno sguardo inebetito

continua ad aggiustarsi i capelli) Me an seint gninta.

GRAZIELLA – Ohh Sgnor! Quasta adesa lan seint piö gninta, scolta Ermes presset

menga ander in cuseina a vadar sa gh’è sö? 

ERMES – Ded’là in cuseina? 

GRAZIELLA – Se.

ERMES – Va bein par na volta.

GRAZIELLA – Te sta lè cha ven subet. 

MIRELLA – Sè a stagh che.

ERMES – Ma inda vöt cla vaga, vadet menga cuma l’è inuchida. (Graziella e Ermes

entrano in cucina mentre Mirella rimane continuando ad aggiustarsi i capelli e a

tirarsi le maniche. Poco dopo si apre la porta e si vede Osvaldo entrare solo con la 27

Page 28: prova issuu

testa, vedendo che c’è Mirella sola entra subito gasato con fare da bullo. Il suo

abbigliamento è anche cambiato, dal trasandato precedente veste con giubbino in

pelle, jeans e porta occhiali da sole. Mirella lo guarda incantata mentre gli si

avvicina).

Scena 2

Mirella Ermes

MIRELLA – Osvaldo . ..

OSVALDO – Ciao baby.

MIRELLA – Ma cuma te bèl Osvaldo, cum’et fat a eser acse bèl?

OSVALDO – L’è la polvra dla careda, l’è quala lè ch’am manten bèl.

MIRELLA – Ah se, ma quasta l’è na tèra ed miracol.

OSVALDO – L’è vera, lé sucès anch aier sira al miracol an Mirèla?

MIRELLA – Mirèla chi?

OSVALDO – Ma Mirèla te, th’ent ciam menga Mirèla?

MIRELLA – Ma l’è vèra, soun dvinteda cumpagn a la canzoun ed Julio Iglesias “ . . .

quando si ama davvero scordi perfino chi sei . . .”.

OSVALDO – Alora et inamureda ehh. . . ?

MIRELLA – Se, a soun inamureda ed te Osvaldo . . .ma an ster menga a guarderem

acse. . .

OSVALDO – Cumpagn aier sira?

MIRELLA – Se cumpagn aier sira, però Osvaldo la prossima volta am purterem

menga via al mudandi.

OSVALDO – Al mudandi? (Rientrano Ermes e Graziella).

MIRELLA – Se parchè quand a soun gnuda fora dala dazà an ghiva piò al mudandi

pulidi a ghera sol la canutera

OSVALDO – sol la canutera e brisa al bregh, mo. . . (Rientrano Ermes e Graziella).

Scena 3

Mirella Osvaldo Ermes Graziella

 

GRAZIELLA – Ohh ve chi gh’è.28

Page 29: prova issuu

ERMES – Ohh ma, ma sté vistì bein Osvaldo.

OSVALDO – Eh l’amore, la careda, i miracol, la Mirèla  . . . (Avvicinandosi a

Mirella e prendendogli la mano).

GRAZIELLA – Ah ma et partì anca te alora, a ghe scumat che adesa ten ghe piò in

ameint la sfrumbla.

OSVALDO – Bein scherzet, la sfrombla mai!!! (Ed estrae dalla tasca la fionda con

la particolarità che gli elastici sono stati fatti con l’elastico delle mutande di

Mirella). Guerda apeina fata stamateina.

ERMES – Ma che alastic gh’èt mes sö?

OSVALDO – Quast’chè? Vest che dal cambri d’aria cumpagn a na volta an sin cata

piò, am soun duvu aranger.

MIRELLA – (Alzandosi) Ma èt druve l’elastic dal mè mudandi?

OSVALDO – Ehhh . .

MIRELLA – Ecco in daieren finidi al mè mudandi.

OSVALDO – Scusa, ma ag’niva bisegn.

MIRELLA – Ma me at perdoun.

GRAZIELLA – Alura adesa ch’t’lè perdune andam a pinser sa fammia da magner.

MIRELLA – Ma subet?

GRAZIELLA – Subet, subet

MIRELLA – Alora guerda Osvaldo che stasira a te spèt an.

OSVALDO – Fa count cha sia bele là.

GRAZIELLA – Se ma guerda che al zèina po’ a cà so, vé! E te Ermes se stasira ant

capita menga nisun imprevest me a’te spèt seimper.

ERMES – Va bein grazie, adesa a vad sa gla chev a gnir. (Le due donne escono

salutando).

ERMES – E’t vest Osvaldo ca’i’ho fat bein a deret la cieva

OSVALDO – Però, però a sper stasira ed ciaveregh dal mudandi un poc piò

resisteinti parchè quili d’aier sira al gh’iven gl’ielastich chi tireven poch.

ERMES – Dai valà furbacioun. . .(Suona il campanello d’ingresso).

Scena 4

Osvaldo Luigi Tugnat Nino29

Page 30: prova issuu

 

ERMES – Ohh, èinli turnedi indre. (Apre ma entrano Tugnat e Nino salutando).

NINO – Propria tè a zarcheven. An tè.

TUGNAT – Se Osvaldo, al saviven cat cateven chè.

OSVALDO – Bein sa vlìv da me?

NINO – Ma gninta, l’è che dala bugheda cha gh’am föra a sugher a’gli’ein sparìdi

töti al mudandi, e a sam sicur ch’et pö eser ste sol te. An tè.

OSVALDO – Me?

NINO – An tè, am piasrev saver sag fèt coun al nostri bregh, ma to peder an’è

menga boun ed comprertli.

TUGNAT – Adesa th’es fè vader che mudandi et gh’è ados.

OSVALDO – Ma no! Me a nev fagh vader un bel gnint. (Osvaldo esce di casa

inseguito dai due che inveiscono contro di lui, nel frattempo attirati dalle grida

entrano in scena Gino e Rina)

Scena 5

Gino Rina Ermes

RINA – Ma s’è sucès Ermes?

GINO – Asè pers daver sintu la vos ed Nino e Tugnat.

ERMES – Ma sè ieren lor du, iein cors adre a Osvaldo parchè a per ch’al gava ciave

tot al mudandi in cal meinter ca glieren stesi fora a sugheres.

RINA – Ah se, ma vot vader che alora cal breghi cam venèn a meno, cal sia lò cal si

ceva?

ERMES – As pöl anch der, parchè adesa an cata piö al cambri d’aria e alora al drova

gli’elastich dal mudandi par fer gl’ielastich par la sfrombla

GINO – Anch quest’chè al fà.

ERMES –Vè mama, e pò ten se menga, ma aier sira Osvaldo l’è andè pò a zeina dal

magnouni

RINA – Se.

ERMES – E po’ in cal meinter che la Mirèla la feva la dazà lò al ghè ande a laveregh

la scheina. . .

GINO – Ma chi Osvaldo?30

Page 31: prova issuu

ERMES – Ma se, e pò in cal meinter cl’era in dazà la gh’ha ciave al mudandi anca a

le. E dap zeina tra na ciacra e cl’etra i sein infin base.Ai da vader cum’i sein inamure.

RINA – Che bèla storia an.

GINO – Vadet, e te et giv can’era brisa un chilò.

ERMES – Tes mò che almeno òna am la soun caveda dal bal. (Ed esce)

(Suonano il campanello d’ingresso).

Scena 6

Gino Rina Nino Tugnat

 

GINO – Th’al degh mè che al campanèl òna de stal’volt al brus. (Entrano i frade pot)

TUGNAT – A sam ancarra chè vè.        

RINA – Come mai?

NINO – Parchè Osvaldo l’andeva acsè fort can sam menga ste boun ed ciaperel.

Guerda sol s’al gh’ha da purteres via al mudandi. An tè.

RINA – Ma a gh’ò idea ch’al s’abia purte via anch a nuatar dal bregh.

NINO – Ah ma mè a’li voi indre vè. An tè.

GINO – An’gé dobi ch’avi daga indre, al drova gli’elastich par la sfrombla.

TUGNAT – Sa ghè?

NINO – Mo an farà menga un quel cumpagn, an tè ma bade che me a ciam i

carabiner.

RINA – Et gh’è propria rašoun Nino.

GINO – Ma purtè pasinza e lasamel fer.

TUGNAT – Seimper lasamel fer, ma caiozì! Andam valà cha gh’am da dacquer l’ort.

NINO – Oh Rina, an tè, in dl’ort a mè gnu sö dla roba gnanch da crader.

RINA – Difati a’negh cread menga.

NINO – Ma no guerda, dmandel a Tugnat, an tè, me gnu sö dal caroti chan sam

menga boun ed caverli.

GINO – T’arè drue la vanga.

NINO – Ma che vanga, an tè, a soun duvu ander a tör al scavador.

GINO – Ohh.

RINA – Ma ten’ghne menga òna da derem.31

Page 32: prova issuu

NINO – Ma no, agli’àm bèle magnedi töti. An tè.

GINO – Vaca miseria, sle vera qual che te det, av’sé adrizeda bein la vèsta.

NINO – Adrizeda la vèsta, ma vadet menga cha port iuciee. An tè.

RINA – Verameint me an t’i ho mai vest ados.

NINO – Ma se, guerda agh’hò infin al segn. An tè.(Indicando il naso).

TUGNAT – Beda che chal segn le l’è steda la pgnata cla tè gnuda in dal nes cl’eter

dè.

NINO – Ad ogni modo, al caroti al man fat un bein, da par töt, oltre a la vesta a mè

gnu n’udito cha seint al campan ed Puianel suner e dal volti a seint anch quili dla

Ghirlandeina a Modna.

RINA – Se stè piò ateinti a gh’e scumat ch’et seint anch quili dal Vatican a Ràma.

NINO – E pò èt menga vest che bèla pèl cha mè gnu, bèla pulida, frasca, a per un

ragazol ed vint an, e i peturel, beda, beda, prova a seinter Rina, seint che cul sod ca

gò. An tè.

GINO – Sta ferma lè!! A nem per menga al ches ch’et ven a palper al cul ed Nino, e

te Tugnat sa dit?

TUGNAT – Ma sa goia da dir, l’era sol par vader la difareinza d’un cul stagn

cumpagn a qual ed Nino che un cul fiap damand al to.

NINO – an tè.

GINO – Ah se! Vest cha sam in argumeint alora pruè ad ande töt e du a der via al cul!

RINA – Oh ma gh’è bisegn d’arabires acsè. Tal se che anch ste un po fiap e at casca

la pela da tot i cantoun. . .

GINO – bein propria da tot i cantoun po’ no, an tè

NINO – An tè al degh pò mè, vala bein! An tè Dai c’andam Tugnat, valà, a sev’dam

(I due escono salutando)

RINA – Se, se andee por là, Dai Ginoun ann’eser menga gelos tal see che mè a vòi

bein sol a te. (ed esce).

GINO – Dio te stradora, lè chè im fan gnir na rabia, i frade pòt . . peinsa tè se me a

pos crader ch’abia cave al caroti coun al scavador. Ma lor chi magnen pör al caroti,

me preferes dal bèli fati ad salam magari coun dla puleinta brustulida, sa peins che na

volta quand a gh’era la fortuna ed magner  na quelch fata ed salam i la taieven 32

Page 33: prova issuu

talmeint fini cal pariven cherta velina te vdiv da cl’etra banda, adesa inveci a tai dal

fati talmeint grosi cal coren par la tevla. Ater chè . . .                        

Scena 7

Gino Osvaldo

 

OSVALDO – (Entra un po preoccupato) Ein ande via?

GINO – Ma se, sa fèt ancarà chè.

OSVALDO – Tes, tes.

GINO – Ma indueret scape insama?  

OSVALDO – Aiera dedre dl’aldamera coun la Mirèla.

GINO – Coun la Mirèla? Ma adesa et seimper dre al cul dla Mire?

OSVALDO – Ma dai . . . set però ca gh’ò da diret che cal do dàni lè agli’ein armesi

indre, peinsa al gan ancara al cèsso föra.

GINO – Al so, cumpagn a na volta, però alora forse l’era mèi, parchè as feva da

magner in cà e a s’andeva a cagher föra, adesa i van föra a magner e i cheghen in cà.

OSVALDO – Però, però l’impurtant l’è an’cagheres ados.

GINO – Sé , e dman a ven föra al sol ed sicur. (Entra Ermes)

Scena 8

Gino Osvaldo Ermes

 

ERMES – Vè Osvaldo sèt sa i’hò pinse?

OSVALDO – Cosa?

ERMES – A’i’ho pinse che stasira a ven anca me dal magnouni.

GINO – Anca te?

ERMES – Parchè.

OSVALDO – Brev Ermes acsè andam a’mbros insam.

GINO – An feret menga seinter da to medra chet’ve là, an’tein mai piasudi, adesa sat

seltà in ameint.

ERMES – Ma papà sa vöt cha vaga a zarcher quel ch’an gh’è menga, bisegna eser

boun anch ed cuntinteres.

OSVALDO – Et gh’è rašoun Ermes, adesa ciapa qual cha gh’è, e dman a sev’drà.33

Page 34: prova issuu

GINO – Bein fà qual cha’th per, söt ch’at dèga mè.

OSVALDO – Vè Ermes sèt sa fam, quand a ghè la fera a g’andam insam me e tè

coun al magnouni. T’imagin.

ERMES – Adesa pò chi sfelten la careda a gh’andam piò in presia.

OSVALDO – Come?

GINO – Ma quand’è chi sfelten la careda?

ERMES – Ian bele purte al machen, i tachen dman mateina, ciao a sev’dam (esce).   

GINO – Dmateina?                      

OSVALDO – Ma no! Gino ma parchè i sfelten la careda, parchè? (Gino si è

rabbuiato).    

GINO – Parchè? Parchè i spanden tant sold par cuacer coun dal catram la nostra tèra,

la nostra bèla tèra? Na careda acsè l’an scatarà piö, coun la polvra, al pozangri, i

giaroun.       

OSVALDO – (Piange) Gino . . . ma dap inda vagh a cater i giaroun par la mè

sfrombla? Cum’a farò?

GINO – A nal so menga caro al mè Osvaldo, ma nueter adesa an’psam fer piò gnint.

OSVALDO – A tliva det mè den deregh menga al vot a chal sendegh lè!

GINO – Alora, oramai an’s pöl piò turner indre, e quand la nostra careda la srà

sfalteda a soun sicur che a nueter as mancarà quèl.

OSVALDO – Ma psammia propria an’fer piö gnint Gino? (Gino si ferma un attimo a

pensare, guarda Osvaldo, poi deciso prende il cappello dall’attaccapanni e si

appresta ad uscire)

OSVALDO – Ma inda vèt Gino? Indava vèt?    

GINO – Prema chi la sfelten a vagh a fer na bèla corsa in dla careda, cumpagn a’na

volta, cumpagn a quand aiera cèno.

OSVALDO – Anca me Gino! A ven anca me!

GINO – Andam alora, andam a fer l’ultma corsa in dla nostra bela careda!

 

 

FINE

34