SENECA CARTA 40

download SENECA CARTA 40

of 4

Transcript of SENECA CARTA 40

  • 8/4/2019 SENECA CARTA 40

    1/4

    - 210-'X>L

    &ENECA LVCIEIO' svo SJS:LV"fiM.. . '" " .~[1~ Quoalrequenter mihi scribis, gratias agp. Nam quq,uno.Ji11oGiopl1>tes,e rnihi ostendis. Numq:\iam' epistu1[a:m.uamaccipio,w non protinus una simus. Si irnagin~s .)j}.c0blsa:q.i-

    corum absentium iucuridae sunt, quae memoria111!1ienouantet desideri.um1falso atque inani solacio leuant,qpanto luoom-diores s.ant 'li tterae, gdae uera ami absentis'uesrigia, uCl'asnotas adferunt? Na"m quod in conspe;tu dulcissimum est, idamici manus epistulae inpressa pra'estat, agnoscere.[2] Nudisse. te sqibis Serapionemphi1osophum, cumistuc adplicuisset: "Solet magnocursu uerba. conuelere, quaenonefful1dit una, sedp,remit et urguet. Plura enim ueniuntqpam quibus uox una sufficiat." Hoc non probo inghloso-J;lho,cuus pronuntiatio quoque, situt ui~f,\,d'ebet eSseconpo"si;ta; nihil autem ordinatum est, guod pra~,~ipitatur et prope~

    rato ltaque ratio illa apud Hinerum concitata et sine inter-missione in morem niuis superuel1iens iuueriiori 2 oratordataest, lenis et melle duldor seni profluit.[3] Sic itaque habe, is tam~3 ulm dicendi rapidam atqueabundantem aptlorem esse circ~lal1ti ~quam agel1ti rem mag-tlam ac serfkm docel1tique. Aeque stWlarerllum 11Ofoquamcurrere; nec exten~at aures nec obruat. Nam illa q'bque.inoopia et exilits minus i~tentum auditorem habet tagdio in-terruptae tarditatis, facilius tamen insidit, quod,exsp~ctatur,quarnquod praeteruolat. k>enique traderehbmines discipulis

    praecej1>tad icuntur ;nontradtur,. guod fugit. [4} Adicenunc, q.i' toaguae uertati operam dat. oratio, inconposita .essedebet et simplex: Haee populatis nih~l habet uer; m~uere95

    Ij

    ~

    ..

    - 211'~-\'-X'k

    SOBRE EL ESTILO PROPIO .DEL JDISGURS@1> FILOSOFIC@ ,. .".(I}Te agradezco que me. escribas con frecuencia, ,puesas te m'eacercas dd nico mo.db que puedes. Nunca recl,b'o

    carta tuya~ snque al momento estemos unidos. Si nds son.gltQsJos r,etratos de 'los amigos ausentes, p()rque reni!jlevarla memo~ia y alivian la separacin cn un .falso y fllazcon~suelb, cunto ms gratas. no han de sernos 'las cartas, quenos traen verdaderas huellas, autnticas evidencias, del an1goausente? Pues lo que en la presentia' es ms duke,reconocerse~nps. lo. prqporciona la~ma'no dl amigo impresa en la carta.[2] Me escdbes~despas de haber bdo al filsofo Sera-pin, 139cuando arrib all: "AcostuI1J.b.tasoltar sus palabtlstprrencialmente; no las dice pna a uRa,si;i1',2q:ue las emp,ujay las atropella. Porque le vienen ms de las :que una solavoz puede decir." 140Nm apruebo esto.enun filsOfo,cuyodiscurso ha~.de ser ta111bin,.como su vidaiPtdenado; pero

    no es ordenaao lo que"sep;ecipiJ.ay cone. .Por eso en Homero,el discurso apresurado y sin pausas, cayendo a la manera dela nieve, se le atribuye al orador joven; al viejo, el suave yms dulce !lue la miel. 141[3] As que has de tener porcerto qu esa fuerza dedecir rpida y abundante es ms adecuada al charL~tn am-bylante que al que trata y ensea una materia grande y seria.No quiero qJ.le las destile gqta a gota, como tampoco quecorra;que; ni haga al~rgar los odos, ni los abriume.. Porquetampoco la escasez y sequedad de palabras tiene atento aloyente, aburridp de la lentitud en.trecortada; sin embarg;penetra !l\~s fcilmente lo que se espera que lo que pasa vo-lando. Finalmente se dic~que los maestros entregan preceptosa .sus discpulos; pero no .se entrega l? que huye. [diJA.ade ahora que la elocuencia que trabaja por la verdaddebe ser Sih afeites y sencilla. Esta otra a gusto del puetDl1110iene nada de verdad; quiere mover a la ,turha y arrebata'J.. 9

  • 8/4/2019 SENECA CARTA 40

    2/4

    - 21'2 -uult ta,rbam et inconsu'Iitas a1'.1Sesnpettll~apere, 't:ractandamse non\praebet, 3:'ufertmr..~uoniodo qiptemregere potest, quaeregi non' potest? Quid, ,qU()5!,Ba~crati'0 qp'~e san3:'1'ldismen-tibus adhibetur, descender~ i;.nno.s>

  • 8/4/2019 SENECA CARTA 40

    3/4

    .. 2 .1 ,; 1 " '-W] ,:ij:e~teerg'p', f~ies""I>~ "pO!1u,.i>g.eris is~os, 6J-,u,iquainltu.:mQ:ant, nen quemad"rnopu,m q!1aerup,~t,(J.tipse mal.uel1fs,si ne-

    cesseest, utP; Uinidu.s 6dcere,gui titU'b.at.~~'m,~uaereret,u'r.quemado F. Uinius diceret, AseUius .'HIt:")].f;actilN."INa>mGeminus Uar,ius ait,: "Quomodo ist,um'\df~ertumliaat.is.nescia.; .tria uerba non potest iungere." Quidni ri1tli' .tus~e elke1!.e,quomodo Uinicius'? [10] Aliquis tam insulsps,.fij\ter'(etieritqttaw qui illi singula ue,+baue1'lenti,tamqu~mp.lctafi~B; ~011;dlceret, ait: ;'IUic,numquid7 dicas." Nam Q."liate8ijcurSu.':F!:t,,)sJ,stemporihus Qratoris )'Celeberrimi,lbn~e a'besse ~bfiomtnesanouole; numquam dubitauit, numqu~m intermisit;" semel,incipiebat'Jsemel desinebat.

    [.il] Quaedam\amen et nationibus puto magis, automi~~lus'conuenire ;,)inGraecis hanc .1icentiam tuleris; nos etiamcum scribimus, interpungere adsueuimus. Ciceto qaoque nos"ter, a qu.o Romana eloqumtia exiluit, gradrius fuit~ IRoma;,.nus sei-mo magis se circumspicit et aesHmat praebetque aesH~mandum. [12] Fabianus, uir egregius et uita et scientia et'!)quod post ista est, eloqpentia quoque,flisputabat expeditemagis quam conc~tate, ut posses dicere faciHtatem esse iHam,non ceieritatem. Hanc ego in uiro sapiente recipio, non exigo;ut oratio eius sine impedimento exeat, proferatut tametf mal'.oquam profluat.

    ":[13] Ea autem magis te deterreo ab isto morbo, quii>a'non pofest tibi ista res centingere aliter quam si tepu;deJ!~~esierit; perfrices Jfrontemoportet et te ipse non. audbs. M}l~)faen.im inobseruatus iHe cJ1rsus feret, quae reprehendereuel~is.:Non p'Qtest, inquam, tibi contingere res ista salua uerecutf'@Jltr.

    lPrqeterea exercitatione opus est cotidiana et a, reb-q,sstwti'ff~tra11sferendufIl est ad uerba. [1i,lJ Maec a!!t~metiam s!a~~-,ruat e! poterunt sine ullo tuo laboredecurrere, ta,p,lep,teJba,.b;lar cdITo'P. V-inicio, q:ue. ,tartamudeaba. Se lepregu'nt~a Aseho cmo hablaba Vinieio, Y'd ijo: '~:IDeuna sola vez."'Porque Gmino Vario ,haba dicho: "No s comoJ llamisel'ocuente a u'n hombre que no, puede juntar tres pal

  • 8/4/2019 SENECA CARTA 40

    4/4

    - 216-randa sunt. Nam quemadmodum sapienti uiro jncessus modes~tior conuenit, ita oratio pressa, non audax. Summa ergosummarum haec erit: tardi10cum esse te iubeo. VALE.

    XLISENECA LVCILIO SVO SALVTEM

    El] Pacis rem optimam et tibi sa1utarem, si, ut scribis,perseueras ire ad bonam mentem, quam stultum est optare,cum possis a te impetrare. Non sunt ad cae1um e1euandae ma~nus nec exorandus aedituus, ut nos ad aurern simu1acri , quasimagis exaudiri possimus, admittat ; prope est a te deus, tecumest, intus esto [2] Ita dico, Luici1i: sacer intra nos spiritussedet, ma10rum bonorumque nostrorum obseruator et custos.Hic prout a nobis tractatus est, ita nos ipse tractat. Bonusuero uir sine deo nemo est; an potest a1iquis supra fortuna mnisi ab illo adiutus exurgere? Ille dat consilia magnifica e~,erecta. In unoquoqpe uirorum bonorum

    Qus deus ncertum est, habtat deus.

    [3] Si tibi occurrerit uetustis arboribus et solitam ,altitu~dinem egressis frequens 1ucus et conspectum caeli ramorumaliorum alias protegentium summouens obtentu, 1 illa pro-ceritas si1uae et secretum loci et admiratio umbrae in apertotam densae atque continuae fidem tibi numinis faciet. 2 Siquis specus saxis penitus exesis montem suspenderit, non ma~nu factus, sed naturalibus causis in tantam 1axitatem excaua-tus, animum tuum quadam religionis suspicione percutiet.Magnorum fluminum capita ueneramur; subita ex abdito uas~ti amnis eruptio aras habet; co1untur aquarum ca1entium98 "

    D- 217 -

    a un varn sabio le conviene un paso modesto, as tambinuna elocuencia comedida y no audaz. El compendio de ~loque digo es esto: te mando ser tardo de palabra. Ten salud.XLI

    SOBRE EL DIOS INTERIOR[1] Haces una cosa muy buena y saludable para ti. siperseveras, como me escribes, en ir hacia una mente buena,que sera necio pedir cuando puedes alcanzada por ti mismo.No hay que levantar las manos al cielo, ni rogar al custodiodel templo P'1ra que nos admita junto al odo de la estatua,como si de este modo pudisemos ser oidos, mejor; cerca de tiest Dios, contigo est, dentro de ti est. [2] Te digo,Luci1io, que el espritu sagrado mora dentro de nosotros yexamina y custodia nuestros males y nuestros bienes. Segnle tratamos nosotros, as l nos trata. Ningn hombre es

    bueno sin Dios; aca~ puede alguno levantarse sobre lafortuna sin su ayuda? El da consejos magnficos y rectos.En cualquier hombre buenohabta Dos; qu Dios, es incierto. 145

    [3] Si atraviesas un bosque poblado de rboles viejosy ms altos de 10 acostumbrado, que te quitan la vista delcielo con la bveda de sus ramas' entrecruzadas, aquella gran-deza de la selva, el secreto del lugar y la admiracin de lasombra, tan densa y tan continua en pleno da, te atestiguaralguna divinidad. Y si est suspendida en el monte una cuevacon las rocas completamente desgastadas, no hecha por manode hombre, sino excavada en toda su anchura por causas na~tura1es, herir. tu nimo con cierto presentimiento de la reli~gin. Veneramos los nacimientos de los grandes ros; lasbita erupcin desde 10 profundo de un vasto manantial, sesolemniza con aras; se reverencian las fuentes de las aguas

    98