ISOLE 35 - Servizio Minoranze Linguistiche · 2016. 4. 4. · stòrde disegnart un gischirbet...

1
S ist kemmen der langes ont en de luft heart men en! En de vria steat men au petn singen van veigler ont benn men teat au de balketer, kemmt men pòckt va de sunn as lonksom bermt òlbe mear. Der schnea, giatla, zergeat se ont lògt der plòtz en nai hèllgrea’nes gros ont en de earstn plea’mbler. De doi, ist de hailege boch, as paroat òlla en de Oastern. En sunta ist der groas to, haier, schoa’ en merz. S ist a groases fest ver òlla de kristler, s ist der to bou der Gotterhear kimmpt bider as de Bèlt, dòra sai’n storm asn kraiz. Der pfòff van Tol, as hòltet de secks kirchen, tuat van òlls za gem en òlla de sai’ mess en an sellen bichtigen to. Der kimmpt gaholven van an òndern asou za kemmen paroat iberòll. Messn, s hòt er ver de gònze boch, a ker do ont a ker sèmm, ver za gem de moglechket en òlla za toalnemmen en doi groas moment. Ver en hailige pfinsta, bart se hòltn de mess en Garait bou en an ettlena kinder barn kemmen gabascht de vias van pfòff, abia as s hòt gatu’ der Gotterhear en de sai’na zaitn pet de sai’na lait. Speiter, de òndern messn finz en sunta, bou òll oa’n bart sa hom en sai’n dorf. Òll familia, dòra, bart vaiern abia as de billt. Zòmm en de vrai’nt oder aloa’, en haus oder umanònder. A vòrt, hòt men spilt pet de oier vour de tir va de kirch. Iaz, schenkt men de sèlln siasn en de kinder, ont en de groasn aa. Ober, der spiln van oier, ist bol nou, en de birtshaiser van tol, vinnt men der lait as spiln ont a bella lochen! An to ver za plaim pet de vrai’nt, an to ver za spiln zòmm groasa ont kloa’na… guata Oastern en òlla! Chiara Pompermaier Studenc’ de Fascia à dedicà na mostra a Galileo Galilei Schoa’ Oastern åna nicht zo zala, alumma odar pittnåndar pitt åndre laüt, un allz daz sèll bo da bart khemmen gischribet bart stian in di hent vo bem ‘z hatt nidargidjùkht; lai dar Kulturinstitut bart håm in rècht auz zo macha khennen di tèste bo da håm givånkh toal in konkórso. Vor di setziong von geschraiba in prosa odar in poesia bartnda khemmen gètt sovl praise Tönle Bintarn biavl soins di variantn vo dar zimbar zung. Di setziong vor di djungen iz augitoalt in zboan: a toal vor di schualar fin af di 17 djar, un a toal vor di studentn vo di 18 af di 29 djar. Di tèste mochan soin af di stòrdja un af di traditziongen vo Lusérn odar vo dar Zimbar Hoachebene, aft åndre mindarhaitn vo Europa odar a naüga stòrdja az pe biar. Di schualar von elementari mang nemmen toal in konkórso ånka pitt disegne odar pitt stòrde disegnart un gischirbet (fumetti). Vor di studentn bo da håm mearar baz Di tèste mochan soin gischirbet pinn regln vo dar zimbar zung 18 djar, un finn af di 29, ‘z geschraiba mocht håm vo di 3.500 af di 25.000 batùde un mage ren ånka vo schual un zung. Vor disa setziong soinda khennt prevedart nöun praise vo zboahundart fin aft nöunhundart euro (Goldstudjånt). In zo geba in Kulturinstitut di tèste izta zait finn affon lest tage vo aprile un allz ‘z geschraiba mocht rivan gimacht pinn computer. Zo lesa in gåntz regolament makma schaung af di internetsait von Kulturinstitut Lusérn, in di setziong Zung un Kultur. l ISOLE 35 27 marzo 2016 LADINO MOCHENO di Luca Zotti R itorna anche per il 2016 il premio letterario Tönle Bintarn, dedicato alle opere scritte in lingua cimbra. Tante le novità della quinta edizione del concorso, a partire dalla sezione dedicata agli studenti fino a 29 anni. Il regolamento completo è disponibile sul sito del Kulturinstitut Lusérn Vor daz vünfte mal khearta bidrumm dar prais Tönle Bintarn. Dar konkórso vo geschraiba in da zimbar zung haür bèkslt un schauget zuar ånka dar schual pitt a setziong vor studéntn finn af di 29 djar. Ja, umbromm pittar editziong vo haür dar regolamént iz gåntz gibèkslt: nåmp dar alta setziong vo tèste gischribet in prosa odar in poesia in da zimbar zung vo Lusérn, von Sim odar von Draiza Kamöundar, est a setziong von prais iz lai pensàrt zoa zo macha khemmen in lust in djungen zo schraiba in di zung von ünsarne altn. Schaubar å a sachan af di bòtta: dar konkórso iz hergirichtet von Kulturinstitut Lusérn pittnåndar pittn Kulturinstitut vo Robån un pittn Curatorium Cimbricum Veronense pinn zil untar zo stütza di zung un zo halta lente ‘z geschraiba. Ma mage nemmen toal in konkórso Ence chest an, in ocajion del Pi Greco Day 2016 - la dì mondiela de la matematica - che é stata ai 14 de merz, i studenc’ di trei lizeums de Fascia à enjignà na mostra scientifica dal titol “Galileo 2.0 - occhiomente”. Se trata de na scomenzadiva dedichèda per intriech a la genialità revoluzionèra del fisich de Pisa Galileo Galilei. Per sia enrescides, a chel temp à abù da passer fora la condanes da pert de la sozietà zivila e ence da pert de la gejia, e demò l papa Jan Paul secondo à domanà perdonanza ufiziela per i torc abui, e à palesà al mond sia riabilitazion per so gran contribut per l ben de la scienza e de la verità. Da l’uton passà i studenc’ à lurà per injignèr la reproduzion de velch un di esperimenc’ scientifics storics de Galileo. Gran pèrt del materiel che é vegnù metù fora te la sala grana de la Sorastanza de la Scola Ladina a Poza l’é vegnù dat a d’imprest dal Lizeum Galilei de Trent, da veder fin ai 23 de merz che ven. Apede a la operes ruèdes da Trent, i studenc’ fascegn s’à dat jù per enjigner instalazions inovatives e artistiches che ge va dò a la ideès e a l’estro scientifich del fisich de Pisa. Galileo à abù l’ardiment de straoujer la maniera de studier le legi che regolea el mond intriech e l’à inventà na sia metoda de inrescir tres sperimentazions scientifiches con strumenc’ de mesura de sia invenzion. Te pecia paroles, l’à enventà la metoda scientifica. A la mostra Galieo 2.0 occhiomente à tout pert ence l Pian di Jogn la Risola de Fascia, con la colaborazion di esperc del Muse, l Museo de la Scienzes de Trent. La perveit ence na vijita al Museo dedicà a Galileo Galilei de Firenze, per descorir i strumenc de sia enrescides. Dapòdò sul program é stat ence na abineda con el grop di pascionè de steiles e astronomia de Fascia e Fiem per ge varder al ciel con i telescops che à abù varesc inant al dò de na idea abuda acà 400 egn apontin da pert de Galileo. La mostra scientifica-interativa se pel la vijiter duc i dis fin ai 23 de merz da les 4 a les 6 domesdì. m.d. I n occasione del “Pi Greco day 2016”, la “Giornata mondiale della matematica” che si celebra il 14 marzo, gli studenti dei tre licei del- la val di Fassa, hanno presentato la mostra scientifica intitolata “Galileo 2.0 – occhiomente”, dedicata alla genialità rivoluzionaria del grande fisico pisano. CIMBRO Bidar offe dar konkórso vo geschraiba in da zimbar zung In zo geba in Kulturinstitut di tèste izta zait finn affon lest tage vo aprile, dar regolament iz af di internetsait von Kulturinstitut Lusérn vita trentina A ssieme alla primavera, anche il sole inizia a scaldare le giornate. La Settimana Santa ci porta alla Pasqua. C’è chi regala le uova di cioc- colata per l’occasione e chi, tuffandosi nel passato, aspetta con ansia la domenica per trovarsi al bar a giocare alle uova.

Transcript of ISOLE 35 - Servizio Minoranze Linguistiche · 2016. 4. 4. · stòrde disegnart un gischirbet...

  • S ist kemmen der langes ont en deluft heart men en! En de vria steatmen au petn singen van veigler ontbenn men teat au de balketer,kemmt men pòckt va de sunn aslonksom bermt òlbe mear. Derschnea, giatla, zergeat se ont lògtder plòtz en nai hèllgrea’nes grosont en de earstn plea’mbler.De doi, ist de hailege boch, asparoat òlla en de Oastern. En suntaist der groas to, haier, schoa’ enmerz. S ist a groases fest ver òllade kristler, s ist der to bou der

    Gotterhear kimmpt bider as deBèlt, dòra sai’n storm asn kraiz.Der pfòff van Tol, as hòltet desecks kirchen, tuat van òlls za gemen òlla de sai’ mess en an sellenbichtigen to. Der kimmpt gaholvenvan an òndern asou za kemmenparoat iberòll. Messn, s hòt er verde gònze boch, a ker do ont a kersèmm, ver za gem de moglechketen òlla za toalnemmen en doigroas moment.Ver en hailige pfinsta, bart sehòltn de mess en Garait bou en an

    ettlena kinder barn kemmengabascht de vias van pfòff, abia as s

    hòt gatu’ der Gotterhear en desai’na zaitn pet de sai’na lait.

    Speiter, de òndern messn finzen sunta, bou òll oa’n bart sahom en sai’n dorf. Òll familia,dòra, bart vaiern abia as debillt. Zòmm en de vrai’nt oderaloa’, en haus oder umanònder.A vòrt, hòt men spilt pet deoier vour de tir va de kirch. Iaz,schenkt men de sèlln siasn ende kinder, ont en de groasn aa.Ober, der spiln van oier, ist bolnou, en de birtshaiser van tol,vinnt men der lait as spiln onta bella lochen! An to ver zaplaim pet de vrai’nt, an to verza spiln zòmm groasa ontkloa’na… guata Oastern en

    òlla!Chiara Pompermaier

    Studenc’ de Fascia à dedicà na mostra a Galileo Galilei

    Schoa’ Oastern

    åna nicht zo zala, alumma odarpittnåndar pitt åndre laüt, un allz dazsèll bo da bart khemmen gischribet bartstian in di hent vo bem ‘z hattnidargidjùkht; lai dar Kulturinstitutbart håm in rècht auz zo machakhennen di tèste bo da håm givånkhtoal in konkórso.Vor di setziong von geschraiba in prosaodar in poesia bartnda khemmen gètt

    sovl praise Tönle Bintarn biavl soins divariantn vo dar zimbar zung.Di setziong vor di djungen iz augitoalt inzboan: a toal vor di schualar fin af di 17djar, un a toal vor di studentn vo di 18 afdi 29 djar. Di tèste mochan soin af distòrdja un af di traditziongen vo Lusérnodar vo dar Zimbar Hoachebene, aftåndre mindarhaitn vo Europa odar anaüga stòrdja az pe biar. Di schualar vonelementari mang nemmen toal inkonkórso ånka pitt disegne odar pittstòrde disegnart un gischirbet(fumetti).Vor di studentn bo da håm mearar baz

    Di tèste mochan soingischirbet pinn regln vo dar zimbar zung

    18 djar, un finn af di 29, ‘z geschraibamocht håm vo di 3.500 af di 25.000batùde un mage ren ånka vo schual unzung. Vor disa setziong soinda khenntprevedart nöun praise vo zboahundartfin aft nöunhundart euro(Goldstudjånt).In zo geba in Kulturinstitut di tèste iztazait finn affon lest tage vo aprile un allz‘z geschraiba mocht rivan gimacht pinncomputer. Zo lesa in gåntz regolamentmakma schaung af di internetsait vonKulturinstitut Lusérn, in di setziongZung un Kultur.

    ISOLE 3527 marzo 2016LA

    DIN

    OM

    OCH

    ENO

    di Luca Zotti

    Ritorna anche per il 2016 ilpremio letterario TönleBintarn, dedicato alleopere scritte in lingua

    cimbra. Tante le novità della quintaedizione del concorso, a partire dallasezione dedicata agli studenti fino a29 anni. Il regolamento completo èdisponibile sul sito del KulturinstitutLusérn

    Vor daz vünfte mal khearta bidrummdar prais Tönle Bintarn. Darkonkórso vo geschraiba in da zimbarzung haür bèkslt un schauget zuarånka dar schual pitt a setziong vorstudéntn finn af di 29 djar.Ja, umbromm pittar editziong vohaür dar regolamént iz gåntzgibèkslt: nåmp dar alta setziong votèste gischribet in prosa odar inpoesia in da zimbar zung vo Lusérn,von Sim odar von DraizaKamöundar, est a setziong von praisiz lai pensàrt zoa zo machakhemmen in lust in djungen zoschraiba in di zung von ünsarnealtn.Schaubar å a sachan af di bòtta: darkonkórso iz hergirichtet vonKulturinstitut Lusérn pittnåndarpittn Kulturinstitut vo Robån unpittn Curatorium CimbricumVeronense pinn zil untar zo stütza dizung un zo halta lente ‘z geschraiba.Ma mage nemmen toal in konkórso

    Ence chest an, in ocajion del Pi Greco Day2016 - la dì mondiela de la matematica -che é stata ai 14 de merz, i studenc’ di treilizeums de Fascia à enjignà na mostrascientifica dal titol “Galileo 2.0 -occhiomente”.Se trata de na scomenzadiva dedichèdaper intriech a la genialità revoluzionèradel fisich de Pisa Galileo Galilei. Per siaenrescides, a chel temp à abù da passerfora la condanes da pert de la sozietàzivila e ence da pert de la gejia, e demò lpapa Jan Paul secondo à domanàperdonanza ufiziela per i torc abui, e àpalesà al mond sia riabilitazion per sogran contribut per l ben de la scienza e dela verità.Da l’uton passà i studenc’ à lurà per

    injignèr la reproduzion de velch un diesperimenc’ scientifics storics de Galileo.Gran pèrt del materiel che é vegnù metùfora te la sala grana de la Sorastanza de laScola Ladina a Poza l’é vegnù dat ad’imprest dal Lizeum Galilei de Trent, daveder fin ai 23 de merz che ven. Apede a la operes ruèdes da Trent, istudenc’ fascegn s’à dat jù per enjignerinstalazions inovatives e artistiches chege va dò a la ideès e a l’estro scientifichdel fisich de Pisa. Galileo à abù l’ardimentde straoujer la maniera de studier le legiche regolea el mond intriech e l’à inventàna sia metoda de inrescir tressperimentazions scientifiches construmenc’ de mesura de sia invenzion. Tepecia paroles, l’à enventà la metoda

    scientifica.A la mostra Galieo 2.0 occhiomente à toutpert ence l Pian di Jogn la Risola deFascia, con la colaborazion di esperc delMuse, l Museo de la Scienzes de Trent. Laperveit ence na vijita al Museo dedicà aGalileo Galilei de Firenze, per descorir istrumenc de sia enrescides. Dapòdò sulprogram é stat ence na abineda con elgrop di pascionè de steiles e astronomiade Fascia e Fiem per ge varder al ciel con itelescops che à abù varesc inant al dò dena idea abuda acà 400 egn apontin dapert de Galileo.La mostra scientifica-interativa se pel lavijiter duc i dis fin ai 23 de merz da les 4 ales 6 domesdì.

    m.d.

    I n occasione del “Pi Greco day 2016”, la “Giornata mondiale della matematica” che si celebra il 14 marzo, gli studenti dei tre licei del-la val di Fassa, hanno presentato la mostra scientifica intitolata “Galileo 2.0 – occhiomente”, dedicata alla genialità rivoluzionaria delgrande fisico pisano.

    CIMBROBidar offe darkonkórso vo geschraiba in da zimbar zung

    In zo geba in Kulturinstitut di tèste izta zait finn affon lest tagevo aprile, dar regolament iz af di internetsaitvon KulturinstitutLusérn

    vita trentina

    A ssieme alla primavera, anche il sole inizia a scaldare le giornate. LaSettimana Santa ci porta alla Pasqua. C’è chi regala le uova di cioc-colata per l’occasione e chi, tuffandosi nel passato, aspetta con ansiala domenica per trovarsi al bar a giocare alle uova.