ANO NUM. 0 ARTA, FEBRERO, 1982 ''¿ 3ú COmA3E › download › pdf › 33003571.pdfgrit en el...

4
''¿ ANO I - NUM. 0 ARTA, FEBRERO, 1982 COmA3E <¿¿J i Arboricidio ¡Qué mato Ia hubisteis pinos! Pinos de Ia carretera. ¡Qué mato Ia hubisteis pinos! Pinos de Costa y Llobera. Un tractorista ignorante no quiso ser advertido. Con el tractor infamante to raíz os ha partido. ¡Quién Io pudiera creer! Morir así..., de repente (con Io que cuesta crecer) por un tractor repelente que no quiso obedecer Ia sabia voz que, prudente, os quería defender. Se os vino a sacrificar, porque dijo que sabía como se debía arar, el que el tractor dirigía. Estas raíces, partidas mucha falta os van a hacer si por el viento batidas vuestras ramas han de ser. Al ver el arboricidio hemos Uegado a pensar que, quien de atrás dirigía, de alante debió estirar. ECOLOGO ¿hrpQ*PUBLICACION INDEPENDIENTE, MENSUAL Y BILINGÜE t*f* * **W· ff^. Al peu de Sant Salvador que ja fou refugi i vivenda dek pobtodors megalítics, després de to conquesta del Rei en Jaume a n'ek serrains, si va anant congriant un poble que, per mal o per bé, es el nostre. Dins el comellar i enfitot pel coster s^i baUuga una gent preocupada per to teca, interessada per Ia cultura i a voltes contaminada per una política mal entesa. Sa Comare vol contribuir en to mida de les seves forces a tenir ek seus coetanis informats, a Ia formació cultural que se llaura dia a dia i a alegrar una mica les vivències. Proctomam to nostra independència. Creim que no tots ek mak que ens acosen provenen dek qui ens governen sien de dretes o d'esquerres. No podem estar mai d'acort en l'empresari que escatima ek seus drets a l'obrer i tampoc en to baixa productivitat, l'absentisme ni Ia picaresca del treballador. Creim que si cada qual arregtos caseva estaríem molt a prop d'arre- glar el país. Creim que to política l'ha de fer ek polítics i que ek Ajuntaments son per a fer-hi administració, però mai política. Sa Comare, està al costat dek agricultors, que quedi ctor d'una vegada. Contra qui escriu es contra ek qui burocratitzen fora-vila i volen viure esquena dreta damunt to suor del conrador. Sa Comare ha rebut amenaces. Se U a fet arribar que inclús aquest primer exemplar no to trobaria viva. Sa Comare respecta ak que se tenen pek seus enimics, però no les fa cas. Hi ha un camp de joc i en aquest hi trobareu sempre Sa Comare. A Io altra... A les peUisses i les morts Sa Comare ho deixa pek salvatjes o... ek feixistes que son una mateixa cosa. Per altra banda Sa Comare està sempre disposta per quakevol favor que estigui al seu abast. Voldriem, ambl'ajuda dek qui pensin Io mateix que noltros, tenir una vida ltorga. SALUT

Transcript of ANO NUM. 0 ARTA, FEBRERO, 1982 ''¿ 3ú COmA3E › download › pdf › 33003571.pdfgrit en el...

Page 1: ANO NUM. 0 ARTA, FEBRERO, 1982 ''¿ 3ú COmA3E › download › pdf › 33003571.pdfgrit en el carrer contra l'hipocresia, el resentiment, el mal humor, l'abus d'autoritat o de qualsevol

''¿

ANO I - NUM. 0ARTA, FEBRERO, 1982

3ú COmA3E<¿¿J

i

Arboricidio¡Qué mato Ia hubisteis pinos!Pinos de Ia carretera.¡Qué mato Ia hubisteis pinos!

Pinos de Costa y Llobera.Un tractorista ignoranteno quiso ser advertido.Con el tractor infamanteto raíz os ha partido.¡Quién Io pudiera creer!Morir así..., de repente(con Io que cuesta crecer)por un tractor repelenteque no quiso obedecerIa sabia voz que, prudente,os quería defender.Se os vino a sacrificar,porque dijo que sabíacomo se debía arar,el que el tractor dirigía.Estas raíces, partidasmucha falta os van a hacersi por el viento batidasvuestras ramas han de ser.

Al ver el arboricidiohemos Uegado a pensarque, quien de atrás dirigía,de alante debió estirar.

ECOLOGO

¿hrpQ*PUBLICACION INDEPENDIENTE, MENSUAL Y BILINGÜE

t*f*

* **W·

ff^.

Al peu de Sant Salvador que ja fou refugi i vivenda dek pobtodorsmegalítics, després de to conquesta del Rei en Jaume a n'ek serrains, si vaanant congriant un poble que, per mal o per bé, es el nostre. Dins elcomellar i enfitot pel coster s^i baUuga una gent preocupada per to teca,interessada per Ia cultura i a voltes contaminada per una política malentesa.

Sa Comare vol contribuir en to mida de les seves forces a tenir ekseus coetanis informats, a Ia formació cultural que se llaura dia a dia i aalegrar una mica les vivències.

Proctomam to nostra independència.Creim que no tots ek mak que ens acosen provenen dek qui ens

governen sien de dretes o d'esquerres. No podem estar mai d'acort enl'empresari que escatima ek seus drets a l'obrer i tampoc en to baixaproductivitat, l'absentisme ni Ia picaresca del treballador.

Creim que si cada qual arregtos caseva estaríem molt a prop d'arre-glar el país.

Creim que to política l'ha de fer ek polítics i que ek Ajuntamentsson per a fer-hi administració, però mai política.

Sa Comare, està al costat dek agricultors, que quedi ctor d'unavegada. Contra qui escriu es contra ek qui burocratitzen fora-vila i volenviure esquena dreta damunt to suor del conrador.

Sa Comare ha rebut amenaces. Se U a fet arribar que inclús aquestprimer exemplar no to trobaria viva.

Sa Comare respecta ak que se tenen pek seus enimics, però no les facas. Hi ha un camp de joc i en aquest hi trobareu sempre Sa Comare.

A Io altra... A les peUisses i les morts Sa Comare ho deixa peksalvatjes o... ek feixistes que son una mateixa cosa.

Per altra banda Sa Comare està sempre disposta per quakevol favorque estigui al seu abast.

Voldriem, ambl'ajuda dek qui pensin Io mateix que noltros, teniruna vida ltorga.

SALUT

Page 2: ANO NUM. 0 ARTA, FEBRERO, 1982 ''¿ 3ú COmA3E › download › pdf › 33003571.pdfgrit en el carrer contra l'hipocresia, el resentiment, el mal humor, l'abus d'autoritat o de qualsevol

ÍDITORIflL^

>rpo, AIs lectors

Estimats:L'èxit obtingut en Ia meva primera sortida, solitària, al carrer

ha fet que m'hagi pkintejat seriosament que el contacte amb totsvosaltres s'hauria de continuar.

Es més cfar que Ia llum que sols ho puc fer amb Ia vostraajuda.

Si SA COMARE obté un número suficient de suscriptors, seràen el carrer un pic cada més o abans sempre que es donin motiuso hi hagi uns fets que comentar.

Naturalment procurarem sortir polits d'impressió i amb poquesfaltes d'ortografia (us demenam perdó de ses que mos escapin) bi-lingües, com cal per Ia natural conformació dels habitants delnostre poble, on si han escofat molts de castellano-parlants.

No tenim res a dir d'altres publicacions que ens donaren acolli-ment dins les seves planes però no estam d'acord amb certes acti-tuts de gent que hi treballa talfant el bacallà.

El nostre humil periòdic si així es pot enomenar, serà ungrit en el carrer contra l'hipocresia, el resentiment, el mal humor,l'abus d'autoritat o de qualsevol altra casta, el feixisme tant dedretes com d'esquerres, Ia represió, Ia involució, fa incultura, fabrutor, fa contaminació i els incendis provocats.

Amb una paraufa ho direm tot: Contra tota quanta esquerdafasi nosa al caminar lliure i aporuguit del nostre poble.

Amb l'adob d'un humor sà i rioler. Comencerem per riurer-nosde noltros mateixos perque no es puguin sentir ofesos els al·ludits.

Sabem al que ens exposam però estam disposats a asumir-ho.Les nostres armes seran, sempre, Ia ploma i el seny.Si qualca vegada ens equivocam no mos sabrà greu rectificar i

les pfanes de SA COMARE estaran a fa disposició dels qui tenguinqualca cosa a dir d'interés general.

I... res més.A les direccions que us apunt podeu suscriure Ia vostra direc-

ció si voleu rebre a cavostra.SA COMARE BENETA

*ACOmA3EMpl

Año I - N.° 0 - Febrero 1982

En este númerohan coUborado desenfadadamente:TONI FRAUARPOJOAN REUS (Fotografia)LUCILA GABWASERAFI GUISCAFRETIO EUFRASIODIRECTOR(Vos pareix que si hi hagués un direc-tor sortiria tan a b punyeta).I... sobre tot... serenitat...

Imprime:ftO>RENTA POLITECNICATroncoso, 3. Tetófono 21 26 60Pabna de MaUorcaDepòsito Legal 187-1982

Components d'un colectiu reunitsper el·laborar una resposta a Sa Comare

r*

^<^^^

-"TSS^C'¡Batua er món...! Quin zafarrancho

s'armó per Sant Antoni. Y no hago re-ferència ak fogarons, animados comocada año. El rebumbori arrevino en tecoalcada cuando se repartía Sa Coma-dre. Al otro día me propusieron deescribí en eUa y m'entró Ia tremoUna.

¿Y qué digo yo...?Cosas... ya hay cosas pa icirlas, ya.

Pero Ia gente no quiere ser creticada.Es decir. Quieren serlo a escondias. Toer mundo sabe que medio mundo habladel otro medio. Pero icirselo... así... aIa cara... Hacen farta perendengues.

Bueno pos aquí estoy. Endispuesto aindispinerme con quien sia i tirar pelcarrer d'en mig.

Que Ia Constitución es mu clara.Todos los españoles tenemos derecho aexponer nuestras ideas de palabra u porescrito. Ya me barrunto yo que misescritos no son un ejemplo gramatical aun poner. Yo us escribiré como hablo.Champurrao.

Hombre de Ia Península, ya Uevounos años en Mallorca y se m'ha idomi lengua y no m'ha nacio Ia otra.Too se andará.

Al pan pan y al vino vino. Benditademocracia que nos permite de expre-sar nuestras opiniones. Ustedes Ia ven...tan escuchimizada, tan canija que toossomos a maltratarla. Pos Ia prefiero aIa dictadura... gorda... gorda...

Vamos a Ia faena. Se me enciende elmagin que más de un conflicto se meviene encima. Que más da. El Eufrasioes mucho Eufrasio.

Nos veremos cada mes u antes sihay peUgro de muerte y comentaremosIo que merezca comentar. Dende miparecer. El parecer de un ex^xih'ao ensu propia Patria que tuvo que venir aMaUorca y en elte encontrar al pie deSan Salvaor su domicilio, en esta nove-lera y teatral tierra de Artá. Suscribirosa Ia Comadre si us parece que aquí nosvamos a reencontrar cada mesada.

A más ver. EUFRASIO

Page 3: ANO NUM. 0 ARTA, FEBRERO, 1982 ''¿ 3ú COmA3E › download › pdf › 33003571.pdfgrit en el carrer contra l'hipocresia, el resentiment, el mal humor, l'abus d'autoritat o de qualsevol

Nuestro escultor se decidió a remon-tar las Islas para presentar una de susobras al Certamen Premio ValhdoUd deEscultura. La meta que se había marca-do Pujol era tal vez de Io más ambicio-so. No olvidemos que en VaUadoüdestá el Museo Nacional de Escultura yque Ia castellana es Ia tierra de losmejores imagineros españoles.

Puede por Io tanto Pujol sentirse sa-tisfecho de que su obra llegara a hfinal y seguramente de no haber tenidoque contender con un valHsoletano ycon un jurado que sólo valoraba Iaabstracción posiblemente en Artá ha-bría, hoy día, un primer premio VaUa-dobd.

Todo llegará. TaI como Uegaron lospremios y las medaUas de honor en losSalones de Otoño, vendrán premios deallende nuestras tierras. Tiempo y saludpara verlo.

Exposición conjunta deSarasate, Joan Ferrioly Rafael Pansecola

Es formidable el histrionismo denuestro Sarasate que para asegurar Iaconcurrencia, amén de su clásico refri-gerio, congregador de profesionales deyantar, expone sus obras alguna deeUas muy meritorias. (Había un tañedorde guitarra de antología).

Además de ello, decíamos, se rodeade dos de los casos más extraordinariosentre nuestros artesanos. Las manos pri-morosas de Joan Ferriol del que debe-rían exponerse sus ruecas y sus husos,nos trajo su taco de billar digno denuestro museo y su tintero de piedra.

Rafael Pansecoto (que lástima de Iu-tier) quien además de construir su vio-lín y su toud, con un sonido que yaquisieran para sí algunas de las másafamadas marcas, les da un aire artísti-co de Ia más alta catalogación.

Para muchos años estas exposicionesde Sarasate por Sant Antoni, con his-trionismo 0 Sin él. ME>40TAURO

PUfKO cteVBïA

A FONDO

Cavilaciones de un mesetario

Cuando, procedentes de diferentes partes de Ia Península llegamos a estospagos, Io primero que nos llamó Ia atención fue h placidez de sus gentes yuna sensación de temor en Ia mayoría de ellas.

Antes de proseguir hay que aclarar, de inmediato, dos cosas.La primera hacer constar nuestro agradecimiento a quienes nos acogieron

sin discriminación que fue h gran mayoría. La segunda que al tratar de anali-zar ]& manera de ser y estar en el mundo de sus habitantes, Io hacemos desdedentro, sintiéndonos tan artanenses como el primero. No en balde tenemosaquí nuestros muertos y de aquí son nuestros hijos. Por Io tanto nuestracrítica queremos que se entienda como constructiva e integradora.

Se puede criticar sin acritud cuando se ama verdaderamente.Y, ya sin más preámbulos, vayamos al grano.Artá es un pueblo en donde sus gentes siguen con miedo.Artá es un pueblo de increíbles reprimidos.Artá es un pueblo de escaso desarrollo económico y que sólo reciente-

mente parece despegar hacia un desarroUo intelectual.Artá es un pueblo con una juventud muy propicia al porro sin que

educadores, padres y autoridades quieran darse cuenta.Estas premisas que iremos desarrollando en diversos artículos, no tendrían

nada de particular si no fuera que las consideramos propicias para abonar elfascismo. Y, creo que Ia mayoría, estamos de acuerdo que el fascismo tanto deizquierdas como de derechas, debe ser definitivamente erradicado de nuestroslares.

El fascismo ciega todas las libertades. Considera que el pueblo debe serdirigido por unos pocos elegidos que racial e intelectuahnente están sobre elpueblo. Lo contemplan desde su panorámica que consideran totaHzadora. Noadmite diálogo y trata de despedazar cuanto se Ie oponga. Ejerce el paterna-Usmo.

Analizad bien esta situación y sacad las conclusiones que de ella se deri-ven. No os dejéis engañar por las elecciones. El fascismo hitleriano asaltó elpoder desde las urnas.

Desconfiad de los salvadores, otra de Us premisas fascistas. Vamos ahí,porque somos los más capacitados. Y una vez ahí rechazamos toda cokbora-

ción que no nos sirva para ganar votaciones. Estamos en elpoder, explotemos el miedo. No se ha querido tener en cuentapara nada Ia numerosísima fracción de gentes que votaron otraopción y que Ia tienen inoperativa por mor de Ia filosofía fas-

cistoide, disfrazada de eficacia.Eficaciaque, naturahnente, está sólo

en las mentes de quienes se erigen endefensores.

Esperamos en ediciones sucesivasdesarrollar estos puntos de vista, dis-cutibles como todo Io humano.

Terminamos con Ia hermosa frasede un senador americano. No estamosde acuerdo con nada de Io que diceno hacen, pero daríamos Ia vida paraque tengan h'bertad para hacerlo.

ARMANDO GUERRA

Page 4: ANO NUM. 0 ARTA, FEBRERO, 1982 ''¿ 3ú COmA3E › download › pdf › 33003571.pdfgrit en el carrer contra l'hipocresia, el resentiment, el mal humor, l'abus d'autoritat o de qualsevol

Rueda de prensa con el Presidente Alberti Prebe Coe

Un aflo más el Presidente Alberti haquerido someterse a las saetas curiosasde los informadores.

Nos ha expuesto su ilusión por Ioque debe ser Ia de todos los residentesen las Baleares: El Estatuto de Autono-mía.

Vimos al Presidente sincero, dinámi-co y con ganas de continuar su merito-ria labor.

Nos habló de Ia rebaja conseguidade un 25°/o en las tarifas de los trans-portes entre Baleares y Ia Península, ydel 10°/o entre las Islas. Económica-mente es un logro que hay que agrade-cer por Io que representa para Ia eco-nomía famiUar.

Señaló Ia importancia de tener unpolítico balear como Ministro congratu-lándose del nombramiento de SantiagoRodríguez Miranda. Resaltó Ia voluntadde colaboración entre Autoridades Civi-les y Mih'tares, Corporaciones pubUcas einstituciones y, sobre todo, el cUma detranquihdad y confianza que ha presidi-do to convivencia en tos Baleares.

Para 1982 subrayó como proyectosel aumentar el turismo invernal y com-batir el paro estacional. Emprender elsaneamiento integral de las Islas. Estu-diar el paquete de transferencias que seva a recibir del Estado y que en defini-tiva tiene que servir para un mejor ymás eficaz servicio administrativo, y unincentivo para un mayor desarrollo eco-nómico.

Estrechar Ia colaboración entre losConseUs Insulares y solucionar el pro-blema pendiente de Ia descarga y alma-cenamiento del combustible líquido. Y,fínahnente, crear to Asamblea Provisio-nal, dando vida al primer GobiernoAutónomo, de corta vida, ya que para1983 están previstas tos elecciones.Contestó ágil y eficaz a tos preguntasde los informadores.

Refirien3ose al problema de Ia vuel-ta del tren a Artá dijo no poder decir

nada hasta que sean asumidas todas lascompetencias y de resultas de ellas seael Gobierno de las Islas quien tengaautoridad sobre nuestros propios ferro-carriles.

Tengamos pues algunas esperanzas.Si se tarda demasiado desde nuestrapropia economía será imposibleemprender los costos de Ia infraestruc-tura ferroviaria. Por otra parte PortoCristo y Cala Ratjada pueden ser dosestaciones de llegada que con su afluen-cia turística hagan viable el proyectode un ferrocarril, rápido, no contami-nante y de múltiples viajes.

CORRESPONSAL

No havien quedat que s'Estat té s'obli-gació de fer-nos unes escoles publiques.Ido per qué les feim des de S'Ajunta-ment? Per qué mos gastam dos miIionsfent aules que més tard no mos servi-rán per res?Som o no som conseqüents en ses nos-tres idees?A sa Central... mai hi estaran bé unesescoles. VoI dir que els diners que allási gastin son doblers tirats a Ia mar.Quins interessos amagats hi ha a darre-ra tot això?I... poble... paga.Qui vol tastar es prebe de cirereta?

Devem esser s'únic poble que paga pera fer-se s'hara kiri.Meam si no, per què hem llogat es sa-lador d'obres?Per fer rics els arquitectes? Per deixarpicapedres sense feina?Fins per fer un galliner demanen"informe tècnic". Això es diu enriquirels tècnics i empobrir el poble.Testel en es prebe coent.

Per devers es pins de Costa i Lloberahi volen fer jardins, sembrar-hi gespa. Oses coses han canviat molt o se gespano es fa devall es pins.I podem sembrà sa que vulguin. Es clarque aquells pins, amb unes quantes llau-rades més ja no en cantaran galls nigaUines. I sa gespa hi creixerà i ses re-gadores automàtiques feran patinar mésd'un mobiIet.Lo que guanyarem de verdura ho fo-trem amb enguixades.I mentrestant, qui tasta es prebe de ci-rereta? S'HORTOLÀ

Hl ha homes que voUrien que tot l'any fora carnaval.I no per l'alegria. Per portar careta o manta embolicadaper tal de donar disgusts. Que de broma sols no en sabenb parauU.

Nosaltres voUriem que U gent cara tapada odescoberta sentís el goix dek amel·lers fk>rits, el cant delsgorrions que s'apereUen i U Uum del sol que cada dia vemés prest i es mantén per més estona dalt del ceL

Ximbombades per dins el barri de Sa Pista, per CanMatemales on en Toni Figueieta i en Jaume CabaUero

| entonen en Cabrinetti.Darrers dies. Festa per Uarg i fora de Sa Corema que

_. - 'des que eU coramers no ens amanacen en Ios focs deCíirnGSTOlteS l'infern es una època tranquUa. I Pasqua sempre seràVxtWi*VoW*i>v^J pasqua perque una nova vida ens neix cada any. T.F.

SA COMARE DE N'ARPO

Per favor, per favor...No em mateu a Ses Pesqueresque allò fa mol mala olor.

BOLLETÍ DE SUSCRIPCIÓ

D

vol rebre SA COMARE BENETAaCarrer ..

N.°

RetaDar i enviar a:LLIBRERIA SANTANDREUAntoni Btones, 13. Artà.LLIBRERIA BUJOSACardenal Despuig, 8. Artà.LAPK Y PAPELCaUe Cruz. Artà.

IMPREMTA POLITÈCNICATroncoso, 3. Palma.