ATTREZZATURE Accordo Formazione Conferenza Stato Regioni 22-02-2012
tiepyuyen
Transcript of tiepyuyen
-
8/14/2019 tiepyuyen
1/6
www.hsmath.net
Chuyn
Tip Tuyn
V d 1:Cho hm s 3 23 2 5 ( ) y x x x C . vit phng trnh tip tuyn ti im c honh x = 1
Bi gii :Vi x = 1 y
- 4 (1, 5)M ( )C
' 2 '3 6 2 (1) 1 y x x y ; vy tip tuyn ti M c dng : 1( 1) 5 4 y x y x V d 2 : (D b D2006)
cho hm s 3 ( )
1xy Cx
. cho m 0 0( , ) ( )M x y C . tip tuyn ti M ct cc tin cn ca th hm s
(C) ti hai im A, B . chng minh rng M l trung im AB .bi gii:
0
0 0
0
3( , ) ( )
1o
xM x y C y
x
, '
2 2
0
4 4
( 1) ( 1)y k
x x
, tip tuyn ti M c dng (d) :
2
0 0 00 0 02 2 2 2
0 0 0 0 0
3 5 34 4 4( ) ( )
( 1) ( 1) 1 ( 1) ( 1)
x x x y x x y y x x y x
x x x x x
Gi A l giao im ca tip tuyn (d) v tim cn ng x = 1 . suy ra ta im A l nghim ca h :2
0 0
2 2 00 0 0
0
0
15 34
7(1, )( 1) ( 1) 71
11
xx xy x x
Ax x xy xxx
Gi B l giao im ca tip tuyn v tim cn ngang y = 1 , suy ra ta ca B l nghim ca h :2
0 002 2
00 0
5 342 1
(2 1,1)( 1) ( 1)1
1
x xy x x x
B xx xy
y
Nhn xt :
00
0
0 0
0
1 2 1
2 27
trung diem AB1
1 32 2 1
A B
M
A BM
xx xx x
xM l
x xy y yx
(pcm)
V d 3 : (D2005)
Cho hm s3 21 1 ( )
3 2 3m
m y x x C . cho M ( )mC , bit rng 1Mx , tm m tip tuyn ti M
song song vi ng thng 5x - y = 0Bi gii :
' 2 y x mx h s gc tip tuyn ti M '( 1) 1k y m , tip tuyn song song vi ng thng 5x y = 0 1 5 4k m m
Dng 1 : Vit Phng Tr nh Tip tuyn ti im 0 0M( , ) ( ) : ( )x y C y f x
Cch gii
:* tnh ' '( ) y f x ; tnh ' 0( )k f x ( h s gc ca tip tuyn )
* tip tuyn ti M c dng : 0 0( )y k x x y
V d 4 : (H Thng Mi 2000)Cho hm s 3 3 1 ( ) y x x C , v im 0 0( , )A x y (C) , tip tuyn ca th (C) ti im A ct (C) ti
im B khc im A . tm honh im B theo 0xBi gii : Vi im 0 0( , )A x y (C)
3
0 0 03 1 y x x ,' 2 ' 2
0 03 3 ( ) 3 3 y x y x x
Tip tuyn ca th hm c dng :
Dng 1 : Vit Phng Tr nh Tip tuyn ti im0 0
M( , ) ( ) : ( )y C y f x
-
8/14/2019 tiepyuyen
2/6
Vy im B c honh 0
2B
x x
Khi s l cc bi ton dng ny thng thng h s gc k cho dng gin tip thng thng bi ton chotip tuyn song vi ng thng :
1y k x m h s gc ca tip tuyn 1k k . Nu bi ton cho tip
tuyn vung gc vi ng thng :2
y k x m h s gc ca tip tuyn 22
1( . 1)k do k k
k
.
Nu bi ton cho tip tuyn to vi ng thng (d) : 'y k x m mt gc l , cc em c th dng cng
thc sau tm k :'
'tan
1k k
kk
( tuy nhin cc em phi chng minh khi s dng , xem cun: gip tr
nh Ton hc , Nguyn Dng 2008)Mt s v D in Hnh
V D 1 : (H Ngoi Ng 2001)
cho hm s 31 2
3 3 y x x , vit phng trnh tip tuyn bit tip tuyn vung gc vi ng thng
1 2( )
3 3 y x d
Dng 2 : Vit tip tuyn ca thi hm s ( ) y f x(C) khi bit trc h s gc ca nNu h s gc ca tip tuyn l k ta c th lp tip tuyn bng 2 cch sauCch 1 :
Tip tuyn (d) c dng y kx m ( k bit )
(d) tip xc (C )'
( ) (1)
( ) (2)
f x kx m
f x k
c nghim
T phng trnh 2 ta gii ra c0
x x ( honh tip im ) th vo (1) ta tm c k tip
tuyn
Cch 2 :Gi
0 0( , )M x y l tip im , gii phng trnh '
0 0( ) f x k x x ,
0 0( ) y f x
n y tr v dng mt ta d dng lp c tip tuyn ca thi : 0 0( )y k x x y
' 2 3 2 3
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0( )( ) (3 3)( ) 3 1 (3 3)( ) 2 1 ( )y y x x x y y x x x x x y x x x x d phng trnh
honh giao im ca (d) v (C) :
3 2 3 3 2 3 2
0 0 0 0 0 0 0
2
00
0
00
3 1 (3 3)( ) 2 1 3 2 0 ( ) ( 2 ) 0
( ) 0( 0)
22 0
x x x x x x x x x x x x x x
x xx xx
x xx x
Bi gii :V tip tuyn vung gc vi ng thng (d) tip tuyn c dng : 3 y x m
iu kin tip xc :3
2
1 23 (1)
3 3
1 3 (2)
x x x m
x
c nghim
3
3
2
1 241 2 14
4 3 3 2,3 3 3
22, 64
2
x x m x x m x m
xx mx
x
Vi14
3m tip tuyn c dng
143
3y x
Vi m = 6 tip tuyn c dnh y = 3x +6
www.hsmath.net
-
8/14/2019 tiepyuyen
3/6
V d 2 : (H cnh st 1998) Cho hm s
2 3 3
2
x xy
x
; vit phng trnh tip tuyn bit rng tip tuyn song song vi ng thng :
y = -3x +2Bi gii : Tip tuyn song song vi ng thng y = -3x + 2 tip tuyn c dng y = -3x + m
iu kin tip xc
2
2
2
3 33 (1)
2
4 3 3(2)( 2)
x xx m
x
x xx
c nghim 2x (2) 2
3
24 16 15 0
52
x
x x
x
Vi3
32
x m tip tuyn c dng : 3 3y x
Vi5
112
x m tip tuyn c dng : 3 11y x
V d 3 :
Cho hm s 33 4y x vit phng trnh tip tuyn bit rng tip tuyn to vi ng thng (d) :
3 6 0y x mt gc 030 Hng dn gii:
(d)1
2 33
y x c h s gc 11
3k ; tip tuyn c h s gc 2k
p dng cng thc (*) : 0 1 2
1 2
tan301
k k
k k
d dng tnh c 2k
Sau p dng dng 2 lp tip tuyn khi bit trc h s gc ta tm c 3 tip tuyn tha mn yu cu cabi ton l :
1 2 2
11 3 11 3( ) : 4 ; ( ) : 3 ; ( ) : 3
3 3d y d y x d y x
V d 4 : (H Ngoi Thng 1998)Cho hm s 3 23 9 5 ( ) y x x x C . trong tt c cc tip tuyn ca (C ) tm tip tuyn c h s gc
nh nhtBi gii :
TX: D RTa c : , 23 6 9 y x x ; gi 0 0( , ) ( )M x y C h s gc tip tuyn ca (C ) ti M :
20 0 0
' '0 0 0 0
( ) 3 6 9
( ) 6 6 ; ( ) 0 1
k f x x x
f x x f x x
( 1)f -12
Bng bin thin : x 0 -1
f(x 0 ) - 0 +
f(x) -12
+
Da vo bng bin thin ta thy 0 0 0min ( ) 12 1 , 16 f x x y
Vy ti im c ( 1,16)M th tip tuyn c h s gc nh nht ( chnh l im un ca th )Cach khc :
Ta c : 2 20 0 0 0( ) 3 6 9 3( 1) 12 12 min 12,k f x x x x k t c khi
0 01 12x y
Vy ti im c ( 1,16)M th tip tuyn c h s gc nh nht ( chnh l im un ca th)
www.hsmath.net
-
8/14/2019 tiepyuyen
4/6
p tuyn bit n i quamt im cho tr
V d 1 : (H Ngoi Thng 1999)
Cho hm s2
2
xy
x
; vit phng trnh tip tuyn bit rng tip tuyn i qua im ( 6,5)A
Bi gii :
Tip tuyn i qua ( 6,5)A c dng : ( 6) 5y k x
iu kin tip xc :
2
2( 6) 5 (1)
2
4(2)
( 2)
xk x
x
kx
c nghim 2x
Th (2) vo (1) ta c : 22
02 4( 6) 5 6 0
62 ( 2)
xx x x x
xx x
Vi x = 0 1k tip tuyn c dng : 1y x
Bi ton : cho hm s : ( )y f x v im 0 0( , )A x y vit phng trnh tip tuyn bit rng tip tuyn i
qua im ACch gii :
bc 1 : tip tuyn i qua 0 0( , )A x y c dng : 0 0( )y k x x y bc 2: iu kin tip xc 0 0
'
( ) ( ) (1)
( ) (2)
f x k x x yc
f x k
nghim
bc 3: gii h ny ta tm c k phng trnh tip tuyn ca th hm s
Vi x = 6 14
k tip tuyn c dng : 1 74 2
y x
Nh vy ta k c hai tip tuyn tha mn yu cu bi ton
V d 2 : (H Ngoi Ng H Ni 1998)
Cho hm s : 3 21
2 33
y x x x vit phng trnh tip tuyn bit rng tip tuyn i qua4 4
( , )9 3
A
Bi gii :
Tip tuyn i qua A c dng :4 4
( )9 3
y k x
iu kin tip xc :3 2
2
1 4 42 3 ( ) (1)3 9 3
4 3 (2)
x x x k xc
x x k
nghim
Thay (2) vo (1) ta c :
3 2 2 3 2
0
1 4 4 82 3 ( 4 3)( ) 3 11 8 0
3 9 3 3
1
x
x x x x x x x x x x
x
Vi x = 0 3k tip tuyn c dng : 3y x
Vi x = 8 53 9
k tip tuyn l : 5 1289 81
y x
Vi x = 1 0k tip tuyn c dng : y =4
3
Vy t A v c ba tip tuyn ti th hm s
Dng 3: vit phng trnh tic
www.hsmath.net
-
8/14/2019 tiepyuyen
5/6
Tip Tuyn
V d 1 : (D2007)
Cho hm s2
( )1
xy C
x
tm im M ( )C sao cho tip tuyn ca th hm s ti M ct hai trc ta
ti A, B sao cho tam gic OAB c din tch bng1
4Bi gii :
00 0 0
0
2( , ) ( )
1
x M x y C y
x
,2
2'
( 1)
y
x
Tip tuyn ti M c dng :2
0 00 0 0 02 2 2
0 0 0 0
2 22 2'( )( ) ( ) ( )
( 1) 1 ( 1) ( 1)
x xy y x x x y y x x y x d
x x x x
Gi ( ) oxA d ta im A l nghim ca h :2
0 2
202 2
00 0
22
( ,0)( 1) ( 1)0
0
xy x x x
A xx xy
y
Gi ( ) oyB d ta im B l nghim ca h :20 2 2
2 2 0 0
0 0 2 2
0 0
220 2 2
(0, )( 1) ( 1)( 1) ( 1)
0
xy x x x x
Bx xy x x
x
Tam gic OAB vung ti O ; OA = 2 20 0x x ; OB =
2 2
0 0
2 2
0 0
2 2
( 1) ( 1)
x x
x x
Din tch tam gic OAB : S =1
2OA.OB
=
2 240 0 0 0 0 04 20
0 02 2 20 0 0 0 0
0 0
12 1 2 1 0 221 1
. 4 ( 1) 22 ( 1) 4 2 1 2 1 1( ) 1 1
x x x x x yxx x
x x x x x vn x y
Vy tm c hai im M tha mn yu cu bi ton :1 2
1( ; 2) ; (1,1)
2M M
Dng 4 : Mt S Bi Ton Nng Cao V
V d 3 : (d b B 2005)
Cho hm s :2 2 2
( )1
x xy C
x
, chng minh rng khng c tip tuyn no ca (C ) i qua giao im I
ca hai ng tim cn ca th hm s (C )Bi gii:
2 2 2 11
1 1
x xy x
x x
tim cn ng x = -1 ; tim cn xin y = x +1 . gi I l giao im ca hai
ng tim cn trn ( 1, 0)I
ng thng (d) qua I c dng : ( 1)y k x
(d) l tip tuyn ca (C )
2
2
2
2 2( 1) (1)
1
2(2)
( 1)
x xk x
x
x xk
x
c nghim 1x
Thay (2) vo (1) ta c :2 2
2
2 2 2( 1) 2 0
1 ( 1)
x x x xx
x x
(v nghim ) vy t I khng k c tip
tuyn no ti th hm s (pcm)
www.hsmath.net
-
8/14/2019 tiepyuyen
6/6
(C
V d 3 : (d b D 2007)
Cho hm s1
xy
x
(C ) ; vit phng trnh tip tuyn (d) ca (C ) ; sao cho (d) ct hai ng tim cn
ca (C) to thnh mt tam gic cn
V d 4: (d b B2007)
Cho hm s 1 ( )2
m
my x C
x
tm m hm s c cc i ti A v tip tuyn ca ( )
mC ti A ct
trc oy ti B m tam gic OAB vung cn
V d 5: (hc vin BCVT 1998)Cho hm s 3 12 12 ( )y x x C . tm trn ng thng y = - 4 nhng im m t v c 3 tip tuyn
phn bit ti th ( C)Bi gii :im M nm trn ng thng y = -4 nn M( m , - 4)
Tip tuyn qua M c dng : ( ) 4y k x m
iu kin tip xc :3
2
12 12 ( ) 4 (1)
3 12 (2)
x x k x m
x k
c nghim
Th (2) vo (1) ta c :3 2 3 2
2 2
2
12 12 (3 12)( ) 4 12 16 (3 12)( )
( 2)( 2 8) 3( 2)( 2)( ) ( 2) 2 (4 3 ) 8 6 0
2
( ) 2 (4 3 ) 8 6 0
x x x x m x x x x m
x x x x x x m x x m x m
x
g x x m x m
t M c th k c 3 tip tuyn ti th (C) th g(x) = 0 phi c hai nghim phn bit 2
2 2
4
(4 3 ) 8(8 6 ) 0 3 8 16 0 4
(2) 24 12 0 24 12 0 3
2
m
m m m mm
g m m
m
Vy M (m , -4) vi4
( , 4) ( , ) & 2
3
m m l im cn tm
Vi D 2 : (A2009)
Cho hm s2
(1)2 3
xy
x
1. Kho st s bin thin v v th ca hm s (1).2. Vit phng trnh tip tuyn ca th hm s (1), bit tip tuyn ct trc honh, trc tung ln lt
ti hai im phn bitA,B v tam gic OAB cn ti gc to .
www.hsmath.net