tiepyuyen

download tiepyuyen

of 6

Transcript of tiepyuyen

  • 8/14/2019 tiepyuyen

    1/6

    www.hsmath.net

    Chuyn

    Tip Tuyn

    V d 1:Cho hm s 3 23 2 5 ( ) y x x x C . vit phng trnh tip tuyn ti im c honh x = 1

    Bi gii :Vi x = 1 y

    - 4 (1, 5)M ( )C

    ' 2 '3 6 2 (1) 1 y x x y ; vy tip tuyn ti M c dng : 1( 1) 5 4 y x y x V d 2 : (D b D2006)

    cho hm s 3 ( )

    1xy Cx

    . cho m 0 0( , ) ( )M x y C . tip tuyn ti M ct cc tin cn ca th hm s

    (C) ti hai im A, B . chng minh rng M l trung im AB .bi gii:

    0

    0 0

    0

    3( , ) ( )

    1o

    xM x y C y

    x

    , '

    2 2

    0

    4 4

    ( 1) ( 1)y k

    x x

    , tip tuyn ti M c dng (d) :

    2

    0 0 00 0 02 2 2 2

    0 0 0 0 0

    3 5 34 4 4( ) ( )

    ( 1) ( 1) 1 ( 1) ( 1)

    x x x y x x y y x x y x

    x x x x x

    Gi A l giao im ca tip tuyn (d) v tim cn ng x = 1 . suy ra ta im A l nghim ca h :2

    0 0

    2 2 00 0 0

    0

    0

    15 34

    7(1, )( 1) ( 1) 71

    11

    xx xy x x

    Ax x xy xxx

    Gi B l giao im ca tip tuyn v tim cn ngang y = 1 , suy ra ta ca B l nghim ca h :2

    0 002 2

    00 0

    5 342 1

    (2 1,1)( 1) ( 1)1

    1

    x xy x x x

    B xx xy

    y

    Nhn xt :

    00

    0

    0 0

    0

    1 2 1

    2 27

    trung diem AB1

    1 32 2 1

    A B

    M

    A BM

    xx xx x

    xM l

    x xy y yx

    (pcm)

    V d 3 : (D2005)

    Cho hm s3 21 1 ( )

    3 2 3m

    m y x x C . cho M ( )mC , bit rng 1Mx , tm m tip tuyn ti M

    song song vi ng thng 5x - y = 0Bi gii :

    ' 2 y x mx h s gc tip tuyn ti M '( 1) 1k y m , tip tuyn song song vi ng thng 5x y = 0 1 5 4k m m

    Dng 1 : Vit Phng Tr nh Tip tuyn ti im 0 0M( , ) ( ) : ( )x y C y f x

    Cch gii

    :* tnh ' '( ) y f x ; tnh ' 0( )k f x ( h s gc ca tip tuyn )

    * tip tuyn ti M c dng : 0 0( )y k x x y

    V d 4 : (H Thng Mi 2000)Cho hm s 3 3 1 ( ) y x x C , v im 0 0( , )A x y (C) , tip tuyn ca th (C) ti im A ct (C) ti

    im B khc im A . tm honh im B theo 0xBi gii : Vi im 0 0( , )A x y (C)

    3

    0 0 03 1 y x x ,' 2 ' 2

    0 03 3 ( ) 3 3 y x y x x

    Tip tuyn ca th hm c dng :

    Dng 1 : Vit Phng Tr nh Tip tuyn ti im0 0

    M( , ) ( ) : ( )y C y f x

  • 8/14/2019 tiepyuyen

    2/6

    Vy im B c honh 0

    2B

    x x

    Khi s l cc bi ton dng ny thng thng h s gc k cho dng gin tip thng thng bi ton chotip tuyn song vi ng thng :

    1y k x m h s gc ca tip tuyn 1k k . Nu bi ton cho tip

    tuyn vung gc vi ng thng :2

    y k x m h s gc ca tip tuyn 22

    1( . 1)k do k k

    k

    .

    Nu bi ton cho tip tuyn to vi ng thng (d) : 'y k x m mt gc l , cc em c th dng cng

    thc sau tm k :'

    'tan

    1k k

    kk

    ( tuy nhin cc em phi chng minh khi s dng , xem cun: gip tr

    nh Ton hc , Nguyn Dng 2008)Mt s v D in Hnh

    V D 1 : (H Ngoi Ng 2001)

    cho hm s 31 2

    3 3 y x x , vit phng trnh tip tuyn bit tip tuyn vung gc vi ng thng

    1 2( )

    3 3 y x d

    Dng 2 : Vit tip tuyn ca thi hm s ( ) y f x(C) khi bit trc h s gc ca nNu h s gc ca tip tuyn l k ta c th lp tip tuyn bng 2 cch sauCch 1 :

    Tip tuyn (d) c dng y kx m ( k bit )

    (d) tip xc (C )'

    ( ) (1)

    ( ) (2)

    f x kx m

    f x k

    c nghim

    T phng trnh 2 ta gii ra c0

    x x ( honh tip im ) th vo (1) ta tm c k tip

    tuyn

    Cch 2 :Gi

    0 0( , )M x y l tip im , gii phng trnh '

    0 0( ) f x k x x ,

    0 0( ) y f x

    n y tr v dng mt ta d dng lp c tip tuyn ca thi : 0 0( )y k x x y

    ' 2 3 2 3

    0 0 0 0 0 0 0 0 0 0( )( ) (3 3)( ) 3 1 (3 3)( ) 2 1 ( )y y x x x y y x x x x x y x x x x d phng trnh

    honh giao im ca (d) v (C) :

    3 2 3 3 2 3 2

    0 0 0 0 0 0 0

    2

    00

    0

    00

    3 1 (3 3)( ) 2 1 3 2 0 ( ) ( 2 ) 0

    ( ) 0( 0)

    22 0

    x x x x x x x x x x x x x x

    x xx xx

    x xx x

    Bi gii :V tip tuyn vung gc vi ng thng (d) tip tuyn c dng : 3 y x m

    iu kin tip xc :3

    2

    1 23 (1)

    3 3

    1 3 (2)

    x x x m

    x

    c nghim

    3

    3

    2

    1 241 2 14

    4 3 3 2,3 3 3

    22, 64

    2

    x x m x x m x m

    xx mx

    x

    Vi14

    3m tip tuyn c dng

    143

    3y x

    Vi m = 6 tip tuyn c dnh y = 3x +6

    www.hsmath.net

  • 8/14/2019 tiepyuyen

    3/6

    V d 2 : (H cnh st 1998) Cho hm s

    2 3 3

    2

    x xy

    x

    ; vit phng trnh tip tuyn bit rng tip tuyn song song vi ng thng :

    y = -3x +2Bi gii : Tip tuyn song song vi ng thng y = -3x + 2 tip tuyn c dng y = -3x + m

    iu kin tip xc

    2

    2

    2

    3 33 (1)

    2

    4 3 3(2)( 2)

    x xx m

    x

    x xx

    c nghim 2x (2) 2

    3

    24 16 15 0

    52

    x

    x x

    x

    Vi3

    32

    x m tip tuyn c dng : 3 3y x

    Vi5

    112

    x m tip tuyn c dng : 3 11y x

    V d 3 :

    Cho hm s 33 4y x vit phng trnh tip tuyn bit rng tip tuyn to vi ng thng (d) :

    3 6 0y x mt gc 030 Hng dn gii:

    (d)1

    2 33

    y x c h s gc 11

    3k ; tip tuyn c h s gc 2k

    p dng cng thc (*) : 0 1 2

    1 2

    tan301

    k k

    k k

    d dng tnh c 2k

    Sau p dng dng 2 lp tip tuyn khi bit trc h s gc ta tm c 3 tip tuyn tha mn yu cu cabi ton l :

    1 2 2

    11 3 11 3( ) : 4 ; ( ) : 3 ; ( ) : 3

    3 3d y d y x d y x

    V d 4 : (H Ngoi Thng 1998)Cho hm s 3 23 9 5 ( ) y x x x C . trong tt c cc tip tuyn ca (C ) tm tip tuyn c h s gc

    nh nhtBi gii :

    TX: D RTa c : , 23 6 9 y x x ; gi 0 0( , ) ( )M x y C h s gc tip tuyn ca (C ) ti M :

    20 0 0

    ' '0 0 0 0

    ( ) 3 6 9

    ( ) 6 6 ; ( ) 0 1

    k f x x x

    f x x f x x

    ( 1)f -12

    Bng bin thin : x 0 -1

    f(x 0 ) - 0 +

    f(x) -12

    +

    Da vo bng bin thin ta thy 0 0 0min ( ) 12 1 , 16 f x x y

    Vy ti im c ( 1,16)M th tip tuyn c h s gc nh nht ( chnh l im un ca th )Cach khc :

    Ta c : 2 20 0 0 0( ) 3 6 9 3( 1) 12 12 min 12,k f x x x x k t c khi

    0 01 12x y

    Vy ti im c ( 1,16)M th tip tuyn c h s gc nh nht ( chnh l im un ca th)

    www.hsmath.net

  • 8/14/2019 tiepyuyen

    4/6

    p tuyn bit n i quamt im cho tr

    V d 1 : (H Ngoi Thng 1999)

    Cho hm s2

    2

    xy

    x

    ; vit phng trnh tip tuyn bit rng tip tuyn i qua im ( 6,5)A

    Bi gii :

    Tip tuyn i qua ( 6,5)A c dng : ( 6) 5y k x

    iu kin tip xc :

    2

    2( 6) 5 (1)

    2

    4(2)

    ( 2)

    xk x

    x

    kx

    c nghim 2x

    Th (2) vo (1) ta c : 22

    02 4( 6) 5 6 0

    62 ( 2)

    xx x x x

    xx x

    Vi x = 0 1k tip tuyn c dng : 1y x

    Bi ton : cho hm s : ( )y f x v im 0 0( , )A x y vit phng trnh tip tuyn bit rng tip tuyn i

    qua im ACch gii :

    bc 1 : tip tuyn i qua 0 0( , )A x y c dng : 0 0( )y k x x y bc 2: iu kin tip xc 0 0

    '

    ( ) ( ) (1)

    ( ) (2)

    f x k x x yc

    f x k

    nghim

    bc 3: gii h ny ta tm c k phng trnh tip tuyn ca th hm s

    Vi x = 6 14

    k tip tuyn c dng : 1 74 2

    y x

    Nh vy ta k c hai tip tuyn tha mn yu cu bi ton

    V d 2 : (H Ngoi Ng H Ni 1998)

    Cho hm s : 3 21

    2 33

    y x x x vit phng trnh tip tuyn bit rng tip tuyn i qua4 4

    ( , )9 3

    A

    Bi gii :

    Tip tuyn i qua A c dng :4 4

    ( )9 3

    y k x

    iu kin tip xc :3 2

    2

    1 4 42 3 ( ) (1)3 9 3

    4 3 (2)

    x x x k xc

    x x k

    nghim

    Thay (2) vo (1) ta c :

    3 2 2 3 2

    0

    1 4 4 82 3 ( 4 3)( ) 3 11 8 0

    3 9 3 3

    1

    x

    x x x x x x x x x x

    x

    Vi x = 0 3k tip tuyn c dng : 3y x

    Vi x = 8 53 9

    k tip tuyn l : 5 1289 81

    y x

    Vi x = 1 0k tip tuyn c dng : y =4

    3

    Vy t A v c ba tip tuyn ti th hm s

    Dng 3: vit phng trnh tic

    www.hsmath.net

  • 8/14/2019 tiepyuyen

    5/6

    Tip Tuyn

    V d 1 : (D2007)

    Cho hm s2

    ( )1

    xy C

    x

    tm im M ( )C sao cho tip tuyn ca th hm s ti M ct hai trc ta

    ti A, B sao cho tam gic OAB c din tch bng1

    4Bi gii :

    00 0 0

    0

    2( , ) ( )

    1

    x M x y C y

    x

    ,2

    2'

    ( 1)

    y

    x

    Tip tuyn ti M c dng :2

    0 00 0 0 02 2 2

    0 0 0 0

    2 22 2'( )( ) ( ) ( )

    ( 1) 1 ( 1) ( 1)

    x xy y x x x y y x x y x d

    x x x x

    Gi ( ) oxA d ta im A l nghim ca h :2

    0 2

    202 2

    00 0

    22

    ( ,0)( 1) ( 1)0

    0

    xy x x x

    A xx xy

    y

    Gi ( ) oyB d ta im B l nghim ca h :20 2 2

    2 2 0 0

    0 0 2 2

    0 0

    220 2 2

    (0, )( 1) ( 1)( 1) ( 1)

    0

    xy x x x x

    Bx xy x x

    x

    Tam gic OAB vung ti O ; OA = 2 20 0x x ; OB =

    2 2

    0 0

    2 2

    0 0

    2 2

    ( 1) ( 1)

    x x

    x x

    Din tch tam gic OAB : S =1

    2OA.OB

    =

    2 240 0 0 0 0 04 20

    0 02 2 20 0 0 0 0

    0 0

    12 1 2 1 0 221 1

    . 4 ( 1) 22 ( 1) 4 2 1 2 1 1( ) 1 1

    x x x x x yxx x

    x x x x x vn x y

    Vy tm c hai im M tha mn yu cu bi ton :1 2

    1( ; 2) ; (1,1)

    2M M

    Dng 4 : Mt S Bi Ton Nng Cao V

    V d 3 : (d b B 2005)

    Cho hm s :2 2 2

    ( )1

    x xy C

    x

    , chng minh rng khng c tip tuyn no ca (C ) i qua giao im I

    ca hai ng tim cn ca th hm s (C )Bi gii:

    2 2 2 11

    1 1

    x xy x

    x x

    tim cn ng x = -1 ; tim cn xin y = x +1 . gi I l giao im ca hai

    ng tim cn trn ( 1, 0)I

    ng thng (d) qua I c dng : ( 1)y k x

    (d) l tip tuyn ca (C )

    2

    2

    2

    2 2( 1) (1)

    1

    2(2)

    ( 1)

    x xk x

    x

    x xk

    x

    c nghim 1x

    Thay (2) vo (1) ta c :2 2

    2

    2 2 2( 1) 2 0

    1 ( 1)

    x x x xx

    x x

    (v nghim ) vy t I khng k c tip

    tuyn no ti th hm s (pcm)

    www.hsmath.net

  • 8/14/2019 tiepyuyen

    6/6

    (C

    V d 3 : (d b D 2007)

    Cho hm s1

    xy

    x

    (C ) ; vit phng trnh tip tuyn (d) ca (C ) ; sao cho (d) ct hai ng tim cn

    ca (C) to thnh mt tam gic cn

    V d 4: (d b B2007)

    Cho hm s 1 ( )2

    m

    my x C

    x

    tm m hm s c cc i ti A v tip tuyn ca ( )

    mC ti A ct

    trc oy ti B m tam gic OAB vung cn

    V d 5: (hc vin BCVT 1998)Cho hm s 3 12 12 ( )y x x C . tm trn ng thng y = - 4 nhng im m t v c 3 tip tuyn

    phn bit ti th ( C)Bi gii :im M nm trn ng thng y = -4 nn M( m , - 4)

    Tip tuyn qua M c dng : ( ) 4y k x m

    iu kin tip xc :3

    2

    12 12 ( ) 4 (1)

    3 12 (2)

    x x k x m

    x k

    c nghim

    Th (2) vo (1) ta c :3 2 3 2

    2 2

    2

    12 12 (3 12)( ) 4 12 16 (3 12)( )

    ( 2)( 2 8) 3( 2)( 2)( ) ( 2) 2 (4 3 ) 8 6 0

    2

    ( ) 2 (4 3 ) 8 6 0

    x x x x m x x x x m

    x x x x x x m x x m x m

    x

    g x x m x m

    t M c th k c 3 tip tuyn ti th (C) th g(x) = 0 phi c hai nghim phn bit 2

    2 2

    4

    (4 3 ) 8(8 6 ) 0 3 8 16 0 4

    (2) 24 12 0 24 12 0 3

    2

    m

    m m m mm

    g m m

    m

    Vy M (m , -4) vi4

    ( , 4) ( , ) & 2

    3

    m m l im cn tm

    Vi D 2 : (A2009)

    Cho hm s2

    (1)2 3

    xy

    x

    1. Kho st s bin thin v v th ca hm s (1).2. Vit phng trnh tip tuyn ca th hm s (1), bit tip tuyn ct trc honh, trc tung ln lt

    ti hai im phn bitA,B v tam gic OAB cn ti gc to .

    www.hsmath.net