Paolo Monella Edizioni critiche digitali: problemi ed ... fileEdizione interpretativa / diplomatica...

30
Paolo Monella Edizioni critiche digitali: problemi ed esemplificazioni Seminario "Informatica e studi filologici e linguistici" Dottorato di ricerca in Studi letterari, filologici e linguistici Catania, 29 maggio 2012 http://www.unipa.it/paolo.monella/catania2014

Transcript of Paolo Monella Edizioni critiche digitali: problemi ed ... fileEdizione interpretativa / diplomatica...

Paolo Monella

Edizioni critiche digitali:problemi ed esemplificazioni

Seminario "Informatica e studi filologici e linguistici"Dottorato di ricerca in Studi letterari, filologici e linguistici

Catania, 29 maggio 2012http://www.unipa.it/paolo.monella/catania2014

Rivoluzioni testuali

● Alessandria

Rivoluzioni testuali

● Alessandria

● Gutenberg

Rivoluzioni testuali

● Alessandria

● Gutenberg

● Digitale

Rivoluzioni testualiDigitale

Rivoluzioni testualiDigitale

Rivoluzioni testualiDigitale

Edizione scientifica● Un buon testo● Interoperabilità● Valore aggiunto

• Costitutio textus• Ricerche• VRE• Documento e varianti

Edizione critica digitaleUn buon testo

● Jaufré Rudel• Orlandi 2004 ►

● Letteratura Italiana Zanichelli

● Biblioteca Digitale della Letteratura Italiana (Einaudi) ►

Edizione critica digitaleUn buon testo

● ALIM ►

Edizione critica digitaleUn buon testo

● ALIM ►

Edizione critica digitaleUn buon testo

● OCR• Boschetti 2009 ►• Ancient Greek OCR ►

Edizione critica digitaleInteroperabilità

Edizione critica digitaleInteroperabilità

● Open source● Copyright

Edizione critica digitaleInteroperabilità

● Open source● Copyright● Formati

proprietari

Edizione critica digitaleInteroperabilità

● Open source● Copyright● Formati

proprietari● Markup

procedurale

Edizione critica digitaleInteroperabilità

Ad cuius finem respondentes omnes <i>Amen</i> et inclinantes se ante et retro uadant ad aecclesiam mediocri uoce canentes psalmum <i>Miserere mei deus</i>.

● Open source● Copyright● Formati

proprietari● Markup

procedurale

Edizione critica digitaleConstitutio textus

● Quentin / Frogier• Recensio aperta• Statistica

Edizione critica digitaleConstitutio textus

● Filogenetica• Recensio chiusa• Algoritmi DNA

Edizione critica digitaleRicerche

● String matching, statistica, topic modelling● Semantic Web

• Luoghi → GIS• Hestia ►

Edizione critica digitaleVRE

● Repositories• NINES ►• TAPoR ►• TextGrid ►

Edizione critica digitaleVRE

● Crowdsourcing e collaborative editing• UCL Transcribe

Bentham ►• Perseus ►• Oxford Ancient

Lives ►• Papyri.info ►

Edizione critica digitaleDocumento e varianti

● Immagini MSS• Catullus online ►

Edizione critica digitaleDocumento e varianti

● Immagini MSS• Vercelli Book ►

Edizione critica digitaleDocumento e varianti

● Edizione interpretativa / diplomatica(Testo / documento)• Vercelli Book (Diplomatic / Interpretative) ►

Edizione critica digitaleDocumento e varianti

● Edizione interpretativa / diplomatica(Testo / documento)• Inscriptions of Aphrodisias ►

Edizione critica digitaleDocumento e varianti

● Edizione genetica• Proust prototype ►

Edizione critica digitaleDocumento e varianti

● Edizione “plurale”(New Philology)• Canterbury Tales Project ►

Edizione critica digitale...e oltre

● Oltre il testo-centrismo• Rossetti Archive ►, Blake Archive ►• MEI ►

● Oltre il computer• Tablet, e-book, epub

● Oltre un milione di libri• Google Books → ngrams ►• Open Philology Project →

Open Greek and Latin ►

… oltre l’edizione critica digitale?

Edizione critica digitale

● Un buon testo● Interoperabilità● Valore aggiunto

• Costitutio textus• Ricerche• VRE• Documento e varianti