apolon jinWaraZe da misi erTi aRmoCenis istoria · mkvle va ri, ke Til So bi li axal gaz rda. “...

apolon jinWaraZe da misi erTi aRmoCenis istoria

badri jinWaraZe

ïðëäëí öòíÿïîïûå

(1961-1989)

þïæîò öòíÿïîïûå

apolon jinWaraZe da misi erTi

aRmoCenisistoria

Tbilisi2009

redaqtori Tamar jafariZe

teqnikuri redaqtori giorgi orjonikiZe

ISBN 978-9941-0-2058-2

© þïæîò öòíÿïîïûå. Tbilisi 2009

sa qar Tve los ssr mec ni e re ba Ta aka de mi is mce na re Ta bi o qi -

mi is in sti tu ti 1989 wlis 10 marts ga zeT „Tbi lis øi“ òóùñå -

þëæï:

„gar da ic va la bi o lo gi is mec ni e re ba Ta kan di da ti apo -

lon gi zos Ze jin Wa ra Ze. Dda i ba da 1961w. war Ci ne biT da am -

Tav ra Tsu bi o lo gi is fa kul te ti. Sar San mi e ni Wa bi o lo gi -

is mec ni e re ba Ta kan di da tis xa ris xi. Aa po lon jin Wa ra Ze iyo


mi is in sti tu tis mec ni e ri Ta nam Sro me li, axal gaz rda mec -

ni er Ta sab Wos Tavm jdo ma re, kiT xu lob da leq ci ebs uni ver -

si tet Si. man wvli li Se i ta na ge no mis daq ti los ko pi is me -

To dis Seq mna sa da da mu Sa ve ba Si, ris Tvi sac mi e ni Wa ssrk

mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri bi o lo gi is in sti tu -

tis pir ve li pre mia, pir ve li ad gi li da me da li sab Wo Ta kav -

Si ris sa xal xo me ur ne o bis miR we va Ta ga mo fe na ze. Aa po lon

jin Wa ra Zis sa xiT dav kar geT di di per speq ti ve bis mqo ne

mkvle va ri, ke Til So bi li axal gaz rda.“

sam wu xa roa, îëè apo lo nis si coc xle Si sa qar Tve lo Si mis

Se sa xeb ve raf ris da we ra ver mo es wro. pir ve li, rac da i we ra,

mi si nek ro lo gi iyo.

me var bad ri jin Wa ra Ze, pro fe si iT eqi mi. ïè ðïüïîï ùòãíøò

min da mo giT xroT Ce mi Zmis — apo lon jin Wa ra Zis cxov re bi sa da

sa mec ni e ro moR va we o bis Se sa xeb.

me ga mo vi ye neb Cems xelT ar se bul yve la ma sa las da Se vec -

de bi gad mog ceT is, rac, vfiq rob, sa in te re so iq ne ba mkiT xvel -

Ta far To wri saT visïú.

5

aq ve ixi lavT Cvens ojaxs, ga re mos, sa dac apo lo ni iz rde bo -

da, mis wi nap rebs, na Te sa vebs. Tum ca yve la ze da yve la fer ze,

îï àáèï óíæï, ver daâ wer. xSi rad mo viS ve li eb sa ga ze To sta -

ti ebs, we ri lebs, do ku men tebs, Tum ca Cems pi ruT vnel az rsac

mo gax se nebT ama Tu im sa kiT xze.

da vub run deT òèïâå 1989 wels. ìïèãäëâòïîë ãïíúõïæåþòì me -

o re dRes, 11 marts, ga zeT „axal gaz rda ko mu nis tSi“ da i beW da

ãïèëìïàõëâïîò ùåîòäò „Se uv se bi mi si ad gi li...“, îëèåäøòú

vkiT xu lobT:

„sa o ca ri sit yva gvaqvs qar Tve lebs... gar dac va le ba. ama Si

gvaqvs Ca de bu li mwu xa re bis da sa so war kve Tis di di nu ge Si.

Mmag ram ime di, ro me lic am mcne ba Si Ca ud via brZens, mxo lod ma -

Sin aris ime di a ni, ro ca uk ve Se iZ le ba ka cis gar dac va le ba, ro -

ca uk ve amo wu ra man Ta vis ar se ba Si Zi ri Ta di da mTa va ri, ro ca

uk ve uy var da, ro ca uk ve ib rZo la, mi sa Re bi mi i Ro da ga sa ce mi

gas ca. ase Ti dro co ta gvi an ud ge ba ada mi ans, Su a xans rom ga -

das cde ba da si War ma ge Si Se va.

ai, apo lon jin Wa ra Zem ki uk ve aR niS na Ta vi si dro, oRond

Za li an na ad re vad. Dda nu ge Si ar sa iT aris. Aa ri an ada mi a ne bi,

vinc er Tna i ri tki vi liT ak lde bi an ax lob leb sac, Sem Txve viT

nac no beb sac da Ta vis Sem dgom amo uv seb ad gils to ve ben siy va -

rul Sic, saq mi a no ba Sic, Zmo ba Sic, am xa na go ba Sic... ase Ti ka ci

iyo apo lo nic. mas ze re daq ci as cal ke we ri lis da we ra hqon da

ga daw yve ti li. gvin do da, mkiT xve li saT vis ki dev er Ti ni Wi e ri

axal gaz rda mec ni e ri gag vec no, mag ram... ori od dRis win mis ma

ko le geb ma ga mo saT xo va ri we ri li mog vi ta nes...

1983 wels war Ci ne biT rom da am Tav ra Tbi li sis sa xel mwi fo

uni ver si te tis bi o lo gi is fa kul te ti ge ne ti kis spe ci a lo biT,

ma Sin ve da iw yo mu Sa o ba sa qar Tve los ssr mec ni e re ba Ta aka de mi -

is mce na re Ta bi o qi mi is in sti tut Si, mom dev no wels ki ssrk mec -

ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri bi o lo gi is in sti tu tis as pi -

ran ti gax da. as pi ran to bis wle bi axal gaz rda mec ni e ris Tvis

axal-axa li aR mo Ce ne bis pe ri o di iyo. mi si kvle vis sa ga ni, ro -

mel zec man sa kan di da to di ser ta cia da ic va, sab Wo Ta mo le ku -

lu ri bi o lo gi is mec ni e re bis uka nas kne li pe ri o dis um niS -

vne lo va nes miR we vad aRi a res. axal gaz rda mec ni er ma Ta vi si

moR va we o bis mok le pe ri od Si me tad se ri o zul Se de gebs mi aR -

6

wia. Mmis mi er aR mo Ce ni li ka non zo mi e re ba ni dRes Se saZ leb lo bas

aZ levs mec ni e re bas, sa fuZ vli a nad iq nas Ses wav li li mo le ku -

lu ri evo lu ci is pro ce si. Mmi si Sro me bi Se fa se bu lia ara mar to

ro gorc did mniS vne lo va ni Ri re bu le be bis mqo ne, ara med praq -

ti ku li da niS nu le be bis ma ta re be lic, rad gan am Ja mad far Tod

ga mo i ye ne ba sa sa mar Tlo me di ci na sa da mec xo ve le o ba Si.

apo lon jin Wa ra Zes di dad per speq ti ul mkvle va rad

Tvlid nen uf ro si Ta o bis mec ni e re bic.

mag ram... es mi si be dis we ra iyo, Tum ca ge ne ti kas ara fe ri

aqvs sa er To am ga moT qmas Tan... ar vi ci, ras fiq rob da sa ku Tar

mem kvid re o bi To ba ze apo lo ni, ro gorc mec ni e ri, mag ram leq -

ci is wa sa kiT xad gam za de bul axal gaz rda leq tors au di to ri -

as Tan Sex ved ra aRar das cal da...

da dar Ca Se uv se bi mi si ad gi li. TiT qos Se uc vle li ara fe -

ria, mag ram ara vin da ara fe ri ar me or de ba...“

mas Sem deg mra val ma wel ma gan vlo. apo lo nis Se sa xeb bev ri

da i we ra. iwe re ba dRe sac da, al baT, da i we re ba mo ma val Sic. Aa -

po lo ni is to ri is kuT vni le ba gax da.

apo lon gi zos Ze jin Wa ra Ze da i ba da 1961 wlis 6 ian vars qa -

laq Tbi lis Si, mo sam sa xu ris ojax Si; de da — te re za aleq sis

asu li Cxa ta ra iS vi li, pro fe si iT zo o in Ji ne ri da in gli su ri

enis mas wav le be li, ma ma — gi zo apo lo nis Ze jin Wa ra Ze, pro -

fe si iT — eko no mis ti.

mar Ta lia, apo lo nis de dam ori umaR le si sas wav le be li

war Ci ne biT da am Tav ra, mag ram xan mok le sa mu Sao sta Ji hqon da

da mTe li Ta vi si ni Wi, Za la da ener gia Svi le bis aR zrdas mo ax -

ma ra. dRes ase gav rce le bu li ga di e bis in sti tu ti im dro is -

Tvis fri ad iS vi a Ti iyo da sa o ja xo saq me e bi, bav Sve bis swav la-

ga naT le ba sak ma od bevr dros mo iT xov da. gar da ami sa, apo lo -

nis ma mas ara na i ri sur vi li ar hqon da, mis me uR les sad me emu -

Sa va. Tvli da, rom qa lis mTa va ri saq me oja xia. Tum ca, ro gorc

ki bav Sve bi wa mo i zar dnen, qal ba to ni te re za in gli sur ena Si

ata reb da ker Zo gak ve Ti lebs da fri ad war ma te bi Tac.

èïèï÷âåíò Za li an mSro me li ada mi a ni iyo. rac Ta vi max sovs,

mas sul hyav da man qa na: jer „vi li si“, Sem deg „po be da“, bo los

Zve li „vol ga“. ma ma yve la ze ad re ga di o da Cve ni ezo dan da xSi -

rad yve la ze gvi an Se mo di o da. es man qa ne bi ar iyo ise Ti ux ma u -

7

ro, ro gorc dRes aris da mi si gas vla-Se mos vla Cve ni e.w. „ita -

li u ri ezos“ mcxov rebT mgo ni Se um Cne ve li ar rCe bo daT. da -

mo u ki de be li az rov ne ba axa si a Teb da da Ca na fiqrs au ci leb -

lad aRas ru leb da. Se eZ lo wa mo ew yo ra i mes war mo e ba da eko no -

mi ku ri kuT xi Tac gaZ Ro lo da saq mes. Tum ca Tvli da, rom im

dros Sro ma ar iyo Ta vi su fa li da bevr Ta vis ide as xorcs ver

as xam da. er Tma Cem ma Za li an ax lo na Te sav ma xa tov nad Tqva: „gi -

zos Se eZ lo qva ze amo ey va na yva vi lio“. me ver vit yvi, rom ma ma

ase Ti ja do qa ri iyo, mag ram yo vel Tvis ain te re seb da si ax le,

Se ne ba, ra Ra cis wa mow ye ba da, am mxriv, fan ta zi is nak le bo bas

nam dvi lad ar uCi o da. yo vel Tvis ma in te re seb da mi si az ri ama

Tu im sa kiT xze. uy var da Tev za o ba, na di ro ba. io li cxov re bis

gza nam dvi lad ar hqo nia. sko lis dam Tav re bis Sem deg iZu le -

bu li iyo, Sua azi a Si ec xov ra da ojaxs eko no mi u ra dac ex ma re -

bo da. iqi dan dab ru ne bul ma Seq mna oja xi. Ta vi si mo ma va li me -

uR le ma ta re bel Si ga ic no. gu ri i dan mo di od nen. MTbi lis Si

rom Ca mo vid nen, ma mam de da sax lam de mi a ci la. de da ma mi das Tan

cxov rob da rus Ta vel ze, ze mel ze. 38 we li ic xov res er Tad.

ma ma 1998 wlis 25 de kem bers gar da ic va la.

÷âåí war mo So biT gu rul åþi âïîà. ïðëäëíòì ded-ma ma, be bia-

ba bua ori ve mxri dan ozur ge Tis ra i o ni dan gax ldnen. Aa po lo -

nis ba bua — òìòú apo lon jin Wa ra Ze, so fel cxem lis xid Si ru -

su li eni sa da li te ra tu ris cno bi li pe da go gi, uga naT le bu -

le si ka ci, Ci ne bu li Ta ma da da mra va li Ta o bis aR mzrde li iyo.

mi si ma ma — di mit ri mRvde li ãïõäæïà. mas aTi Svi li hyav da. ba -

bua Tbi li sis sa su li e ro se mi na ri a Si swav lob da, Tum ca sa e ro

cxov re ba ar Cia.

mis Tvis yve la ze Zvir fas sa Cu qars wig ni war mo ad gen da da im

dro is Tvis sa u ke Te so bib li o Te kac hqon da. swo red mis

ðïüòâìïúåèïæ æïïîáâåì ÷åèì ûèïì apo lo ni. þïþóï÷âåíò ãïòõìåíï

cno bil ma mo qan da kem me rab ber Ze niS vil ma àïâòì av to bi og ra -

fi ul wig nSi „za ri“. am wig nSi erT-erT Tavs hqvia „TeT ri fa fa -

xi“, ro mel Sic ba to ni me ra bi ix se nebs ba bu as Tan ur Ti er To bis

erT epi zods, xo lo erT ad gi las wers, rom „ru sul ena sa da

li te ra tu ras gvas wav li da apo lon jin Wa ra Ze, ro me lic ni ko -

loz me o ris yo fi li ofi ce ri iyo. mi si Si Si da ri di yve las

gvqon da“.

8

Cvens ojax Si ina xe ba ba buïs uam ra vi xel na we ri. aq aris mis

mi er da we ri li mra va li leq si, mo go ne ba, av to bi og ra fi u li

cno be bi.

1983 wels Cven ma ojax ma gu ri i dan mi i Ro sa si a mov no cno ba,

ro me lic ba bu as exe bo da: ga naT le bis, mec ni e re bis mu Sak Ta da

stu den tTa prof kav Si ris ozur ge Tis ra i o nu li sab Wos Tav -

jdo ma re g.kun Wu lia gvat yo bi neb da, rom „ga naT le bis, mec ni e -

re bis mu Sak Ta da stu den tTa prof kav Si ris ozur ge Tis ra i o -

nu li sab Wos ga daw yve ti le biT da wes da ba ton apo lon jin Wa ra -

Zis sa xe lo bis yo vel wli u ri pre mia; mi si sa na qe bo mo qa la qe o -

bis, sa ni mu So pe da go gi u ri da erov nu li moR va we o bis uk vdav -

sa yo fad da sa ma ga li Tod, — moq med mas wav le bel Ta wa sa xa li -

seb lad da ra i o nis pe da gog Ta Ta o be bis kav Si ri sa da mem kvid -

re o bi Ti ur Rve vo bi saT vis“.

me o re ba bua — aleq si Cxa ta ra iS vi li ma miT az na u ru li war -

mo So bis iyo, xo lo mi si de da, sa xe lad te re za, ja ye le bis STa -

mo ma va li gax ldaT. te re za ja ye lis sa xe li da er qva apo lo nis

de das. aleq si ba bua axal gaz rdo ba Si ru seT Si, So re ul aR mo -

sav leT Si cxov rob da da mu Sa ob da. hqon da kar gi ga reg no ba, Se -

sa niS na vad sa ub rob da ru su lad, uy var da gi ta ra ze dak vra. Mme

da apo lons ar gvqo nia mas Tan ur Ti er To bis bed ni e re ba. is

1953 wlis 14 ian vars gar da ic va la. de da ma Sin mer ve klas Si

swav lob da.

N÷âåíò be bia — ma mis æåæï — ni no do li Ze anu ni nu ci be bia bo -

lo 7 we li Tbi lis Si Cven Tan er Tad cxov rob da. mi si ma ma gu ri -

a Si ga a ku la kes ko mu nis teb ma. am faqts gu lis tki vi liT igo -

neb da xol me. Aam bob da, rom ma ma mi si, ia gor do li Ze mSro me li

ka ci iyo da mi si naS rom-na ja fi ko mu nis teb ma erT dRe Si wa i -

Res. gu ri a Si, max sovs, sof lis sab Wo swo red ia go ris erT-erT

qviT ki ris sax lSi iyo gan Tav se bu li. Bbe bi am mTe li Tbi li su ri

cxov re ba kiT xva Si ga a ta ra. kiT xu lob da is to ri ul ro ma nebs.

igi Rrmad mo xu ce bu li gar da ic va la. apo lon Tan sa ub ri sas

uc bad da lia su li.

me o re be bia — ele ne Sa fa qi Ze gu ri a Si cxov rob da. eliC qa

be bia ad re daq vriv da da mTe li mra val Svi li a ni oja xis tvir Ti

mas da aw va mxreb ze. Cve ni sax li so fel Se moq med Sia da mTis wve -

ri dan mas Se moq me dis ula ma ze si mo nas te ri dah yu rebs. be bi is

9

ga mom cxva ri kve ris ge mo ax lac max sovs. yo vel Tvis gvi xa ro da

mi si Tbi lis Si Ca mos vla. so fel Si sas Tu mal Tan hqon da wig ni

va Ja fSa ve la ze. Tvi To nac wer da leq sebs Tav Se saq ce vad. cno -

bi li leq si kog ra fe bi Ta mar da isi do re gvar ja la Ze e bi mi si

de i daS vi le bi iy vnen. sa er Tod, de dis mxa re ene bis Ses wav lis -

ken iyo mid re ki li. Aa po lo nis bi Zam, di mit ri Cxa ta ra iS vil ma

gar dac va le bam de co ta xniT ad re, ga mos ca leq se bis kre bu li.

erT leqss hqvia „him ni de da ze“:

miy vars tkbi li de da e na,

de dis siT bo zRap ru li,

de da bo Zi, de dis kal Ta,

de dis wmin da man di li,

de dis loc va gvi ris te bad

gul Si amo qar gu li.

guT nis de da, dRe ni a dag

Sro miT xel da SaS ru li.

Tu odes me vnat rob, vfiq rob,

gu liT rac rom min de ba,

yve la fe ri sa nuk va ri

de das ukav Sir de ba.

de dis kve ri ga mom cxva ri,

Tbi li da jvar das mu li,

de dis mi er na bo Ze bi

znes ru lo ba nam dvi li.

iciT, ro gor me nat re ba

rom iyo da ar aris,

de da Ce mi, dRes war sul Si

dar Ce ni li zRa pa ri.

po e zia apo lon sac uy var da. xan da xan Tvi To nac wer da. Uuf -

ro swo rad, cdi lob da da e we ra. sa er Tod yve la fer Si sur da

Za la eca da. er Txel pas te lis sa xa ta vi fan qre bi mo i ta na. un -

do da ra Ra ce e bi exa ta Ta vi su fal dros. uy var da Ca na xa te bis

ga ke Te ba fan qriT. Zi ri Ta dad por tre tebs xa tav da.

Cve ni oja xi cxov rob da da cxov robs Tbi li sis cen trSi,

rus Ta ve lis gam zir ze. mar Ta lia, da saw yis Si sak ma od si viw ro -

ve Si gvi wev da yof na, mag ram dro Ta gan mav lo ba Si gav far Tov -

diT da am mxriv sa wu wu no aRa ra fe ri gvqon da. Cven ise gviy var -

10

da Cve ni uba ni, rom sxva ad gi las ga das vla ver war mog ved gi na.

es oja xi yo vel Tvis na Te sa ve bi sa da ax lob le bis Tav Sey ris ad -

gi li iyo. uf ro me tic, rac Ta vi max sovs, Cven Tan sul vin me na -

Te sa vi Tu ax lo be li cxov rob da.

ma mas hyav da er Ta der Ti da vi ta li sa, ro mel sac va JiS vi li

ad re ul asak Si gar da ec va la, qmars ga e ya ra da mar to cxov rob -

da qo bu leT Si, sa dac eqi mad mu Sa ob da. 1968 wli dan ma mi da gad -

mo vi da Tbi lis Si Cven Tan sac xov reb lad, xo lo mu Sa o ba Ta vi si

pro fe si iT ga nag rZo ko jor Si. vi na i dan zam Tar Si ko jor Si kli -

ma ti sak ma od mkac ria, ma mi da xSi rad Tbi li si dan da di o da sam sa -

xur Si. es iyo apo lo nis mud mi vi ga re moc va: ded-ma ma, Zma da ma mi -

da. xo lo sxva das xva dros Cven Tan mcxov reb Ta Ca moT vla Sors

wag viy van da. ma mi da vi ta li sa, ro mel sac Zmis Svi le bi tu bas ve -

Zax diT, 80 wlis asak Si gar da ic va la, 2002 wlis 11 iv niss.

de da, ma mis gan gan sxva ve biT, mra val Svi li a ni oja xi dan iyo.

hyav da xu Ti Zma da er Ti da. Ee se ni iy vnen: ma So, qve li, ko te, di -

mit ri, aleq si da da Ta. de da, di mit ris èëèæåâíë iyo. uf ro si

Zma qve li Cxa ta ra iS vi li pro fe si iT is to ri ko si ãïõäæïà, is -

to ri is mec ni e re ba Ta doq to ri, pro fe so ri, gan yo fi le bis

gam ge.

bav Svo ba Si me da Ce mi Zma ga ne biv re bu li vi ya viT qve li bi Zi -

as yu rad Re biT. mi u xe da vad imi sa, rom sul mo uc le li iyo, ma -

inc axer xeb da bav Sve bis in te leq tu a lur gan vi Ta re ba ze da

gar To ba ze zrun vas. Kkvi ris bo los, Cems bi ZaS vi leb Tan er Tad

xSi rad mo di o da Cven Tan sax lSi da bav Sve bi ki no Si, zo o par kSi,

axal wels spor tis sa sax le Si naZ vis xe ze miv yav diT. gan sa kuT -

re biT ki no Si was vla gvi xa ro da. rus Ta vel ze im dros iyo ki no -

Te at ri „spar ta ki“ æï ñâåäïçå xSirïæ èòìò stum re bi vi ya viT.

ase ve, xøi rad dav di o diT êòíëì ìïíïõïâïæ ofi cer Ta sax lSi.

qve li bi Zi as moh qon da Se mec ne bi Ti wig ne bi, wig ne bi bu ne ba ze.

Se sa niS na vad flob da ger ma nul enas, mag ram, ase ve Se eZ lo

eTar gmna in gli su ri dan, ita li u ri dan, fran gu li dan da Tqven

war mo id gi neT, po lo nur, Ce xur, un grul eneb ze da we ril teq -

steb Sic er kve o da, rom aRa ra fe ri vTqvaT ru sul ze. Mme Tu qve -

li bi Zia war mo mid ge ba Tval win, au ci leb lad wig niT an ga ze -

TiT xel Si, kiT xvis pro ces Si. fi lar mo ni as Tan ax los, is to ri -

i sa da eT nog ra fi is in sti tut Si mu Sa ob da da kvi ra ise ar ga iv -

11

li da, rom ram de ni me jer ar Se mo er bi na Cven Tan Ta vi si ga nuy re -

li tya vis sa qa Ral de Ti, wig ne biT da ga ze Te biT xel Si. si yal -

bes ver itan da. ra tom Rac sul ru su lad am bob da õëäèå: „li -

paa, li pa“. Cven vcdi lob diT, mas Tan sa ub ri sas gag ver kvia, Tu

ra iyo nam dvi li da naR di. Aa po lo ni Za li an kar gad ugeb da bi Zas

da isi ni yo vel Tvis in te re siT uzi a reb dnen er Tma neTs azrs.

uda voa, qve li bi Zi as ro li Cve ni msof lmxed ve lo bis Ca mo ya li -

be ba Si. man dag vaC via wig nis, uc xo ene bis, bu ne bis siy va ruls, ra

Tqma un da, Cvens mSob leb Tan er Tad. er Txel, rom Se mat yo ita -

li u ri eniT da in te re se ba, spe ci a lu ri sa xel mZRva ne lo ma Cu qa

da ita li u ri enis fo ne ti ka Si pir ve li gak ve Ti le bic Ca mi ta ra.

mas Sem deg me ita li ur enas Tan kav Si ri aRar ga miw yve tia.

mog vi a ne biT, ro de sac me da apo lo ni stu den te bi gav xdiT,

isev xSi rad dav di o diT ki no Si: xan Cven or ni, xan me gob reb Tan

er Tad. qa li msa xi o be bi dan apo lons mos won da Jak lin bi se, do -

me nik san da, ro mi Sna i de ri, ani Ji rar do; xo lo ma ma ka ci msa xi -

o be bi dan: Jan ga be ni, alen de lo ni, fi lip nu a re, ro bert red -

for di.

max sovs èòìò ïéôîàëâïíåþï, îëúï un greT Si yof ni sas na xa

mi loS for ma nis cno bi li mu si ka lu ri fil mi „Tma“. óí ãîåà -

øòâe na xa pa zo li nis „de ka me ro ni“. Ama Sin, am ti pis fil mebs Cven -

Si ar aC ve neb dnen. apo lo ni qar Tul fil meb sac ar iviw yeb da da

xSi rad ime o reb da fra zebs am fil me bi dan.

rac Se e xe ba Te at rSi si a ruls, es oja xu ri tra di cia gax -

ldaT. miv di o diT mTe li oja xiT. mog vi a ne biT uf ro ma mas Tan

er Tad. Aa po lo nis say va re li ga moT qma iyo: „me ra sac va ke Teb,

yve la fers la za Ti a nad va ke Teb“ — fra za „kav ka si u ri car cis

wri dan“. èïîàäïú Aa se iyo.

mos ko viì Te at råþSiú xSi rad dav di o diT. vstum rob diT

gor kis, ma i a kov skis, vax tan go vis sa xe lo bis Te at rebs. Ees ma Sin

xde bo da, ro ca me xan mok le dro iT Cav di o di Zmas Tan. ise mox -

da, rom ki no Si iq aras dros wav sul varT.

Za li an uy var da mu si kac. jgu fe bi dan uf ro us men da: „Qu e -

en“-s, „The Be at les“-s, „BBBee Ge es“-s. Za li an mos won da sim Re ra

„sas tum ro ka li for nia“, ro mel sac jgu fi „EEag les“ as ru lebs.

Sem sru leb le bi dan mos won da — ma ikl jeq so ni, stiv uan de ri,

pol ma kar tni. èïêïîüíò ëîòâåãïí èëìùëíæï — „The Be at les“-øòú

12

æï èòì èòåî èëãâòïíåþòà ÷ïèëñïäòþåþóä „Wings“-øòú. Ta vi su -

fal dros, uy var da tran zis to ris Car Tva da sim Re re bis mos -

me na. Auf ro „ra dio mon te-kar los“ ani Web da upi ra te so bas.

apo lo ni se ri o zu lad iyo ga ta ce bu li fo tog ra fi iT. Ees in -

te re si èïì ma mis gan ãïèë¨ñâï, ro me lic mTe li cxov re ba iReb da

su ra Tebs da Ta vad ve beW dav da. ma mas hqon da ram de ni me fo to -

a pa ra ti da sa beW di la bo ra to ria. Aam de ni fo to moy va ru li

ojax Si sa Wi ro ar iyo da me, co ta ar iyos Ca mov rCe bo di am saq -

me Si. mag ram me sa me kur sze vi ya vi, ro de sac Cem ma me go bar ma ge -

gi Cxe i Zem sva neT Si dam pa ti Ja sa zaf xu lo ar da de geb ze. Aa po -

lon ma èëêäå in struq ta Ji Ca mi ta ra, ra Ra ce e bi Ca ma we ri na: ro -

gor un da mex ma ra eq spo no met ri, ro gor un da ga mes wo re bi na

mas ze fo to a pa ra ti da a.S. sxva Ta So ris, Se sa niS na vi sla i de bi

ga da vi Re. dRes fo tog ra fia ga ci le biT ãïòëäåþóäòï.

apo lons TiT qmis mTe li sa qar Tve lo hqon da mov li li da

fo to a pa ra ti sul Tan dah qon da.

apo lon ma, ru su lis gar da Ci ne bu lad ico da in gli suric.

1967 wels apo lo ni mSob leb ma Se iy va nes Tbi li sis 47-e sa Su a lo

sko la Si. am sko la Si in gli su ri enis gaZ li e re bu li swav le ba

iyo da de dis ar Ce va nic swo red aman ga na pi ro ba. sko la mde ba -

re obs mTav ro bis sax lis ukan ora si o de metrøò. Cve ni sax li dan

iq mis vla Se iZ le bo da rus Ta ve lis gam zi ris gav liT an uf ro

mok le ze, mTaw min dis qu Ce biT. zog jer ma mas an ro me li me bav -

Svis mSo bels miv yav diT man qa niT, Cve ni ezos TiT qmis yve la

bav Svi xom am sko la Si swav lob da. ase rom, rus Ta ve lis gam zi ri

da zo ga dad mTaw min dis uba ni iyo apo lo nis usay var le si ad gi -

li; aq Ca i a ra mTel ma mis ma bav Svo bam da yrmo bam, Tu ar Cav -

TvliT zaf xu lis pe ri o debs, ro de sac mTe li oja xiT av di o -

diT ko jor Si.

apo lo ni sko la Si kar gad swav lob da. Yyve la sa gan Si ma Ra li

íòøíåþò hqon da, Tum ca sko la me dal ze ar da um Tav re bia da arc

ara vis uT qvams mi si mSob le bis Tvis, rom Tqve ni Svi li di di

mec ni er-mkvle va ri dad ge bao.

in gli su ri da ru su li ene bis, fo tog ra fi is cod na apo lons

mo ma val Si da ex ma ra mis sa mec ni e ro moR va we o ba Si. vgu lis xmob

imas, rom apo lo ni ar Ca mor Ce bo da msof lio mec ni e re ba Si mim -

di na re mov le nebs, ra Sic ene bis cod na uw yob da xels. sa di ser -

13

ta cio naS ro mi ki sav sea uSu a lod apo lo nis mi er ga da Re bu li

fo to e biT.

1970 wels, ba bu is — apo lon jin Wa ra Zis gar dac va le bis Sem -

deg, be bia sul ma le Tbi lis Si gad mo viy va neT sac xov reb lad. Aa -

mis Sem deg Cven iS vi a Tad Cav di o diT gu ri a Si. sa er Tod, zaf -

xuls gu ri a Si ar va ta reb diT. 1966 wlam de Cven vis ve neb diT

wyneT Si, xo lo 1966 wli dan ko jor Si, sa dac yve la ze ad re av di -

o diT da yve la ze gvi an Ca mov di o diT. ni nu ci be bi as, mar Ta lia,

gu ria enat re bo da, mag ram koj ri Tac fri ad mo xib lu li iyo. me

da Ce mi Zma gu ri as ma inc xSi rad vix se neb diT; vus men diT gu -

rul sim Re rebs. mog vi a ne biT, me da apo lo ni gar To bis Tu gan -

tvir Tvis miz niT, zog jer gu ru lad vuq cev diT da mgo ni cu -

dad ar ga mog vdi o da.

ko jor Si Cve ni sax lis wi na mxa res wiw vo va ni tyea. am tye Si

xSi rad dav di o diT. gvqon da pep le bis araC ve u leb ri vi ko leq -

cia, na ir gva ri her ba ri u me bi. sax lis uka na mxa res ki foT lo va -

ni tyea, Se sa niS na vi wya ro Ti. tye Si xSi rad qve li bi Zia iyo Cve -

ni meg zu ri. gvix sni da, Tu ro gor un da gag ver Cia sak ve bad var -

gi si so ko e bi Sxa mi a ni sa gan, gvac nob da ama Tu im mce na res.

apo lons gan sa kuT re bu lad uy var da bu ne ba. ba ya yis, xvli -

kis xel Si da We ra mis Tvis prob le mas ar war mo ad gen da. maT ze

ra Rac dak vir ve beb sac ax den da. vfiq rob, es Cve ve bi mas mo ma -

val Si ga mo ad ga. max sovs, stu den to bis dros ra Rac Te ma ze mu -

Sa ob da (ge ne ti kas exe bo da) da er Txel mec ga mi yo la ax lan del

kos ta vas qu Ca ze (ad re le ni nis qu Ca îëè er qva). eq spe ri men tebs

ata reb da TeTr Tag veb ze. ise kox tad iWer da xel Si da ise os -

ta tu rad uke Teb da nemss, rom gak vir ve bu li dav rCi.

un da aR vniS no, rom apo lons Za li an dak vir ve bu li Tva li

hqon da. Mmra va li fo toa Cvens ojax Si, sa dac apo lo ni xan xe ze

ra Ra cas ak vir de ba, xan mi wa ze, xan yva vil ze. mi si mze ra sul ra -

Ra cis ke naa mip yro bi li. me cxov re ba Si ara fe ri mi pov nia, Ce mi

Zma ki sul po u lob da sxa das xva niv Tebs xan qu Ca Si, xan tye Si.

mis Tvals ara fe ri ga mo e pa re bo da.

Cvens ezo Si, me zob lad, er Ti sar Tu liT ze viT cxov robs

qal ba to ni me gi ka Wa ra va, ro me lic pro fe si iT bi o lo gia. Mmis

sax lSi bev ri mce na rea da pa ta ra apo lons uy var da de das Tan

er Tad mas Tan as vla; am bob da, iq ise ve kar gia, ro gorc tye Sië.

14

Qqal ba to ni me gi bo ta ni ko sia da sax lSi pal mis xe e bic ki aqvs.

sko lis pe ri od Si is bi o lo gi is sa kiT xe bis aT vi se ba Si gvex ma -

re bo da. Aa po lons ki uni ver si tet Sic as wav li da. mar Ta lia,

apo lo ni bo ta ni kis gan xriT ar wa su la, mag ram qal ba ton ma me -

gim gar kve u li ze gav le na mo ax di na mas ze da ki dev uf ro me tad

Se ay va ra mec ni e re bis es dar gi.

1978 wlis 26 marts, sas ko lo ar da de ge bis pe ri od Si, Tbi li -

sis sa xel mwi fo uni ver si tet ma mo aw yo åãîåàùëæåþóäò „Ria

ka ris dRe“. uni ver si tet Si mo sul abi tu ri en tebs Sex vdnen

pro fe sor-mas wav leb le bi da stu den to ba. Sex ved re bi fa kul -

te te bis mi xed viT tar de bo da; bi o lo gi is fa kul tetòì

øåõâåæîï — va ke Si, Wav Wa va Zis prëìðåáüçå èæåþïîå

óíòâåîìòüåüòì me sa me kor pusòì pir vel au di to ri a Si

ãïòèïîàï. swo red am dRes mi i Ro apo lon ma ga daw yve ti le ba wa -

su li yo ge ne ti kis gan xriT, Tum ca ma nam de fi zi o lo go bas api -

reb da. Sem deg es az ri si coc xlis bo lom de aRar Se uc vlia, xo -

lo 1982 wels, ro de sac kvlav iyo „cdu ne ba“, ga dex via am gzi -

dan, apo lo ni Ta vis dRi ur Si da wers: „me Cems ge ne ti kas ver vu -

Ra la teb“.

1978 wels apo lo ni Se vi da Tbi li sis sa xel mwi fo uni ver si -

tet Si (dRe van de li iva ne ja va xis vi lis sa xe lo bis Tbi li sis sa -

xel mwi fo uni ver si te ti) da 1983 wels war Ci ne biT da am Tav ra

èòìò sru li kur si bi o lo giì spe ci a lo biT (spe ci a li za cia — ge -

ne ti ka).

apo lo ni kar gi stu den ti iyo. ma ma yve la pi ro bas gviq mni da

swav lis Tvis da Tan gva xa li seb da imiT, rom sa Su a le bas gvaZ -

lev da ãâåâäë Te at rSi, ki no Si da a.S. iyo ra Rac pe ri o di, ro -

de sac me da apo lo ni di liT er Tad gav di o diT sax li dan: me

miv di o di sa me di ci no in sti tut Si, apo lo ni — uni ver si tet Si.

sa Ra mos xSi rad me kiT xe bo da in sti tu tis am bebs; gar kve ul

rCe va-da ri ge ba sac maZ lev da. Tum ca did xans sa u ba ri da bev ri

Se kiT xvis das ma ar uy var da. me rom vat yob di si a mov neb da Ce mi

mos me na, ise dac enaw yli a ni sul enad ga vik ri fe bo di. Ce mi es

Tvi se ba apo lo nis gar dac va le bas Tan er Tad Cak vda Cem Si. sa er -

Tod, èòì øåèæåã Cem ma cxov re bam az ri da kar ga.

yrmo ba Si gva in te re seb da mec ni e ru li aR mo Ce ne bi da amas -

Tan da kav Si re biT max sen de ba, Tu ra in te re siT wa vi kiT xeT je -

15

ims uot so nis wig ni „or ma gi spi ra li“, ro me lic qar Tul ena ze

iyo Tar gmni li ar nold ge geW ko ris mi er.

apo lons hqon da fir fi te bi, cno bil mec ni eràï sa ubråbòì

÷ïíïùåîåþòà. åîà ôòîôòüïçå aka de mi ko si aleq san dro vi am -

bob da, rom nam dvi li mec ni e ri mis Sro meb Tan aris ga i gi ve bu -

li…... ain Sta i ni es aris mi si far do bi To bis Te o ria... ni u to ni —

ni u to nis ka no ne bi…...

mos kov Si yof ni sas di di ga ta ce biT ga mac no ëîãçòì

íëþåäòïíüòì la i nus po lin gis sit yve bi imis Se sa xeb, rom bed -

ni e ria ada mi a ni, ro ca is mec ni e ria da rom mec ni e rul kvle va-

Zi e bas di di su li e ri kma yo fi le ba sdevs Tan. apo lons es uk ve

gan cdi li hqon da da mis Tva leb Si ig rZno bo da, rom sru le biT

eTan xme bo da am mo saz re bas.

apo lo ni ag ro veb da brZnul ga mo naT qva mebs da Sem deg pa ta -

ra al bo mebïæ êòíûïâæï. uy var da aã îåàve iu mo ris tu li al bo -

me bis ke Te ba. mos kov Si yof ni sas uf ro „krëkëdi li dan“ amo -

naW rebs ag ro veb da. iu mo ri Za li an uy var da da àïâòìò êëäå-

áúòòì èïîãïäòüåþì xSi rad sxveb sac ukiT xav da.

max sovs er Txel di di aso e biT da e we ra sad Rac ga go ni li Tu

wa kiT xu li ase Ti ram: „di di mo na di re e bi did spi lo eb ze na di -

ro ben“. es iu mo riT naT qva mi fra za ru sul ena ze ÷ïe we ra Dda

mgo ni ïîï Sem Txve viT — òãò mis su lis kve Te bas esa da ge bo da.

yve la, vinc apo lons ic nob da, xaz gas miT aR niS navs mis ke -

Til So bi le bas, ke Til gan wyo bas ax lob le bi sad mi, me gob re bi -

sad mi yu rad Re bas.D da arc is un da iyos Sem Txve vi Ti, rom apo -

lo nis dRi u ris gam Wvir va le ydas am Sve nebs Jur na li dan amoW -

ri li òäòïì cno bi li stro fi:

ka cad ma Sin xar sa qe bi,

Tu es we si we sad dar ge,

Y yo vel dRe sa Sens Tavs hkiT xe,

a ba, dRes me vis ra var ge.

apo lo ni yu rad Re bas iCen da oja xis Ti To e u li wev ris mi -

marT. max sovs, ma ga li Tad, yo vel wels, uk ve mos kov Si myo fi,

au ci leb lad da re kav da da ma mi das da me gvi lo cav da me di ci -

nis mu Sak Ta dRes. es dRe, ro gorc we si, ufe ru lad aRi niS ne bo -

da yo fil sab Wo Ta kav Sir Si.

16

ase Ti yu rad Re bi a ni iyo stu den to bis pe ri od Sic. un greT Si

praq ti ka ze yof nis dros ga mog zav nil Ria ba raT Si is wers: „sa -

la mi yve las! am ba raTs vag zav ni Sop ro ni dan. uk ve me sa me dRea,

rac un greT Si varT. Se sa niS na vad vgrZnob Tavs. mig vi Res araC -

ve u leb ri vad da Tavs gvev le bi an. yve la fe ri la ma zia da sa in -

te re so. Ra me ebs sxva das xva qa la qeb Si va TevT. yvel gan araC ve -

u leb ri vi pi ro be bia. im den ad gi las vCer de biT da im den ra mes

gviC ve ne ben, Ca we ras Zlivs vas wrebT. mok led, ol ra iT (ingl.

„yve la fe ri kar ga daa“ — b.j.). kar gad iya viT. gkoc niT yve las.

me nat re biT. Aa p o l o n i.“

vin iyo is ada mi a ni, vinc pir vel ma da i na xa apo lon Si per -

speq ti u li mkvle va ri? Ees gax ldaT Tbi li sis sa xel mwi fo uni -

ver si te tis bi o lo gi is fa kul te tis ge ne ti kis ka Ted ris gam ge,

pro fe so ri Te i mu raz le Ja va. Mme dRe sac ga o ce bu li var am

ada mi a nis al Ro Ti. Mman apo lon Si da i na xa mec ni e ri mkvle va ris -

Tvis sa Wi ro Tvi se be bi. am ada mi a nis yu rad Re ba apo lo nis mi -

marT da fiq ri mis sa mec ni e ro ka ri e ra ze Cve ni oja xis wev re bis

aR frTo va ne bas da usaz Rvro mad li e re bas iw vev da.

jer ki dev stu den to bis pe ri od Si ba ton ma Te i mu raz ma apo -

lo ni mi av li na sa qar Tve los ssr mec ni e re ba Ta aka de mi is mce -

na re Ta bi o qi mi is in sti tu tis nuk le i nis mJa ve bis la bo ra to -

ri a Si (xel mZRva ne li bi o lo gi is mec ni e re ba Ta doq to ri Ten -

giz be ri Ze) mo le ku lur bi o lo gi a sa da mo le ku lur ge ne ti ka -

Si mo sam za deb lad. apo lo nis Za le bi, ro gorc war ma te bu li

mo mav lis mqo ne mec ni e ri sa, sav se biT ir wmu na ba ton ma Ten giz

be ri Ze mac da yve la fe ri ga a ke Ta imi saT vis, rom apo lo nis ni Wi

Se u fer xeb lad ga mov le ni li yo. aS ka raa, am ori uan ga ro ada mi -

a nis ro li apo lo nis sa mec ni e ro ka ri e ra Si. Ta vad apo lo nic

di dad afa seb da am pi rov ne bebs da yve la na i rad cdi lob da, ma -

Ti ime de bi ga e mar Tle bi na.

mog vi a ne biT, mec ni e re ba Ta aka de mi a Si Ca ta re bul sxdo ma ze,

ro ca ba to ni Ten giz be ri Ze apo lo nis ga mor Ce u lo ba ze sa ub -

rob da, aR niS na, rom pro fe sor le Ja vas arc apo lo nam de da

arc mis Sem deg aRa ra vin mi uv le nia bi o qi mi is in sti tut Si.

stu den to bis wleb Si apo lo ni as ru lebs sxva das xva naS -

roms, rom le bic yo vel Tvis yu rad Re bas im sa xu rebs. me xelT

mip yria sa a xal wlo mi sa lo ci ba ra Ti, sa dac vkiT xu lobT: „ge -

17

ne ti kis ka Ted ra ulo cavs axal 1982 wels (kon kur sSi ga mar -

jve buls) „mis ter ge ne ti kas“ — sa ni mu So stu dent apo lon jin -

Wa ra Zes“.

Tum ca mi si war ma te be bi ar ifar gle ba mxo lod ge ne ti kiT.

man ase ve Se as ru la naS ro mi „eko no mi kur-eko lo gi u ri prob -

le me bi XXVI yri lo bis ma sa leb Si“ (ru sul ena ze); ma Sin apo lo -

ni IV kur sze iyo. am naS rom ma da im sa xu ra pir ve li xa ris xis dip -

lo mi stu den tTa na mu Sev re bis sa kav Si ro kon kur sze. Aam faq -

tTan da kav Si re biT, ki ev Si mas ga da e ca dip lo ma da di di, ma si u -

ri me da li. war ma te be bi TiT qos da e be da apo lons. er Txel, co -

ta ar iyos gak vir ve bi Tac, miT xra: „bad ri! Ees xal xi „nax vam dis

apo lon!“ aRar me ub ne ba, ara med „mo ma val war ma te bebs gi sur -

veb“-s am bo be ben“-o.

apo lo nis gar dac va le bis Sem deg mi si pi ra di saq me Cvens

ojaxs gad mos ces. iq apo lo ni mi u Ti Tebs Sem deg naS roms:

„ko la ge nu ri Tan mim dev ro be bis da tran skrib ci u lad aq ti -

u ri gan me o re ba di ele men te bis da xa si a Te ba ada mi a nis fib -

rob las te bis kom ple men ta ru li dnm-is ban kSi“. es mi si sa -

dip lo mo naS ro mis da sa xe le baa, ro me lic man mos kov Si Se as -

ru la.

qve moT de ta lu rad aris mo ce mu li apo lon jin Wa ra Zis Sro -

mi Ti saq mi a no ba mec ni e re bis iseT rTul dar gSi, ro go ric ge -

ne ti kaa. iw ye ba 1983 wlis 30 seq tem bers da mTav rde ba 1989 wlis

4 marts. sul 5 we li da 5 Tve. Aai mi si gan vli li gzac:

N102 brZa ne bi dan amo na we ri


mi is in sti tu ti

q. Tbi li si 1983 wlis 30 seq tem be ri

da i niS nos apo lon gi zos Ze jin Wa ra Ze uf ros la bo ran tad

nuk le i nis mJa ve bis la bo ra to ri a Si a.w. oq tom bri dan. xel fa -

si, ro gorc umaR le si ga naT le bis mqo nes da e niS nos 110 (asa Ti)

ma ne Ti Tve Si.

di req to ri s. dur mi Si Ze

18

ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri

bi o lo gi is in sti tu tis di req tors

aka de mi kos v. a. en gel hardts

di dad pa tiv ce mu lo vla di mer aleq san dres Zev,

sa qar Tve los ssr mce na re Ta bi o qi mi is in sti tu ti gTxovT

Tqven mi u Ci noT sa mu Sao ad gi li uf ros la bo rants apo lon gi -

zos Ze jin Wa ra Zes a.w. 18 no em bri dan er Ti wlis va diT.

pa ti vis ce miT

in sti tu tis di req to ri s. dur mi Si Ze

17 no em be ri, 1983 w.

sa qar Tve los ssr mec ni e re ba Ta aka de mi is pre zi di u mi

g a n k a r g u l e b a

q. Tbi li si N43-p 1983 wlis 17 no em be ri

ne ba da er Tos mce na re Ta bi o qi mi is in sti tuts uf ros la bo -

rants apo lon gi zos Ze jin Wa ra Zes mi u Ci nos sa mu Sao ad gi li

ssr kav Si ris mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri bi o lo gi is

in sti tut Si (q. mos ko vi), a.w. 18 no em bri dan 1984 wlis 19 no em -

bram de.

sa fuZ ve li: bi o lo gi is gan yo fi le bis Su am dgom lo ba.

sa qar Tve los ssr mec ni e re ba Ta

aka de mi is vi ce-pre zi den ti n. lan dia

124-å brZa ne bi dan amo na we ri

sa qar Tve los ssr mec ni e re ba Ta aka de mi is

mce na re Ta bi o qi mi is in sti tu ti

q. Tbi li si 1983 wlis 22 no em be ri

uf ro si la bo ran ti apo lon gi zos Ze jin Wa ra Ze gad ïyva nil

iq nas sta Ji or-mkvle va rad da mi e Ci nos sa mu Sao ad gi li q. mos -

kovs, ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri bi o lo gi is in -

sti tut Si er Ti wliT, ama wlis 18 no em bri dan 1984 wlis 19 no -

em bram de.

19

sa fuZ ve li: sa qar Tve los ssr mec ni e re ba Ta aka de mi is 1983

wlis 17 no em bris gan kar gu le ba N 43-p

in sti tu tis di req to ri, sa qar Tve los ssr

mec ni e re ba Ta aka de mi is aka de mi ko si s. v. dur mi Si Ze

113/k brZa ne bi dan amo na we ri

ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is

mo le ku lu ri bi o lo gi is in sti tu ti

1983 wlis 28 de kem be ri q. mos ko vi

apo lon gi zos Ze jin Wa ra Ze — sa qar Tve los ssr mce na re Ta

bi o qi mi is in sti tu tis sta Ji o ri-mkvle va ri Ca i ric xos ssrk

mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri bi o lo gi is in sti tut Si

sta Ji re bis ga sav le lad miv li ne bis sa xiT 1 wlis va diT ama

wlis 1 de kem bri dan 1984 wlis 30 no em bram de ssrk mec ni e re ba -

Ta aka de mi is pre zi di u mis 1982 wlis 8 Te ber vlis gan kar gu le -

bis Se sa ba mi sad N 10105-198.

sa fuZ ve li: in sti tu tis di req to ris s.dur mi Si Zis we ri li

in sti tu tis di req to ris mo ad gi lis, ssrk mec ni e re ba Ta aka de -

mi is wevr. kor. r. m. xo mu to vas re zo lu ci iT.

in sti tu tis di req to ri: v. a. en gel har dti

miz nob riv as pi ran tu ra Si ad gi lis ga mo yo fis Se sa xeb


vi ce-pre zi dents akad. g. jib la Zes

ba ti no gi or gi gTxovT aR ZraT Su am dgom lo ba, ra Ta mce na -

re Ta bi o qi mi is in sti tuts da ma te biT ga mo e yos er Ti ad gi li

miz nob riv as pi ran tu ra Si ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le -

ku lu ri bi o lo gi is in sti tut Si 1984 wli saT vis.

as pi ran tu ra Si mi sa Reb ga moc debs Ca a ba rebs mce na re Ta bi o -

qi mi is in sti tu tis sta Ji or-mkvle va ri apo lon gi zos Ze jin Wa -

ra Ze, ro me lic am Ja mad sta Ji re bas ga dis ssrk mec ni e re ba Ta

aka de mi is mo le ku lu ri bi o lo gi is in sti tut Si.

20

amx. a. jin Wa ra Zem da am Tav ra Tbi li sis sa xel mwi fo uni ver -

si te tis bi o lo gi is fa kul te ti 1983 wels war Ci ne bis dip lo -

miT. Aa ris mom za de bu li da per speq ti u li mec ni e ri. sta Ji re bis

pe ri od Si Ta vi ga mo i Ci na, ro gorc mzar dma mu Sak ma.


4 ap ri li, 1984 w.

miz nob riv as pi ran tu ra Si ad gi lis ga mo yo fis Se sa xeb


vi ce-pre zi dents akad. g. jib la Zes

ba to no gi or gi,

Cve ni a. w. 4 ap ri lis N09.04-801/217 we ri liT 1984 wlis Tvis da -

ma te biT mo viT xo veT er Ti ad gi li miz nob riv as pi ran tu ra Si

ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri bi o lo gi is in sti -

tut Si, „mo le ku lu ri bi o lo gi is“ (03.00.03) spe ci a lo biT sta -

Ji or mkvle var apo lon gi zos Ze jin Wa ra Zis Tvis. vi na i dan

a.jin Wa ra Zis mec ni er xel mZRva ne li sa mu Sa od ga da vi da ssrk

mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri ge ne ti kis in sti tut Si,

gTxovT aR ZraT Su am dgom lo ba, ra Ta moT xov ni li ad gi li Seg -

vec va los ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri ge ne ti kis

in sti tut Si spe ci a lo biT „mo le ku lu ri bi o lo gia“ (03.00.03).


25 ma i si, 1984 w.

amo na we ri sa qar Tve los ssr mec ni e re ba Ta aka de mi is

mce na re Ta bi o qi mi is in sti tu tis

sa mec ni e ro sab Wos sxdo mis N 6 oq mi dan

q. Tbi li si 1984 wlis 29 ma i si

es wre bod nen: sa qar Tve los ssr mec ni e re ba Ta aka de mi is aka -

de mi ko si s. v. dur mi Si Ze, sa qar Tve los ssr mec ni e re ba Ta aka -

21

de mi is wevr-ko res pon den te bi: n. n .nu cu bi Ze, d.i.jo xa Ze,

g.i.kve si ta Ze, mec ni e re ba Ta doq to re bi: o.T.xa Ci Ze, T.g.be ri Ze,

mec ni e re ba Ta kan di da te bi: m. S. gor de zi a ni, a. g. Sa laS vi li, v.

v. Cu bi ni Ze, o. a. bu a Ze, g. i. da ra se lia da sxv.

mo us mi nes: in sti tu tis swav lul mdi vans v. k. xi du rels apo -

lon gi zos Ze jin Wa ra Zis kan di da tu ris war dge nis Se sa xeb

ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri bi o lo gi is in sti -

tu tis miz nob riv das wre bul as pi ran tu ra Si spe ci a lo biT „mo -

le ku lu ri bi o lo gia“ — 03.00.03.

a. jin Wa ra Zem 1983 wels war Ci ne biT da am Tav ra Tbi li sis sa -

xel mwi fo uni ver si te tis bi o lo gi is fa kul te ti. am Ja mad is

ga dis sta Ji re bas ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri

bi o lo gi is in sti tut Si, uC ve na ra Ta vi mom za de bul, per speq -

ti ul mkvlev rad.

az ri ga moT qves: s. v. dur mi Si Zem, T. g. be ri Zem, o. T. xa Ci Zem.

da ad gi nes: re ko men da cia ga u wi on apo lon gi zos Ze jin Wa ra -

Zes ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri bi o lo gi is in -

sti tu tis miz nob riv das wre bul as pi ran tu ra Si Ca sa ric xad

spe ci a lo biT „mo le ku lu ri bi o lo gia“ — 03.00.03.

sa mec ni e ro sab Wos Tavm jdo ma re s. dur mi Si Ze

swav lu li mdi va ni v. xi du re li




q.mos ko vi 1984 wlis 31 oq tom be ri

dam tkic des in sti tu tis mim Re bi ko mi si is ga daw yve ti le ba

in sti tu tis as pi ran tu ra Si Ca ric xva ze as pi ran te bis spe ci a -

lo be bis mi xed viT mi Re bis geg mis Se sa ba mi sad:

miz nob riv as pi ran tu ra Si, war mo e bi dan mow yve tiT

„mo le ku lu ri bi o lo gia“ — 03.00.03

jin Wa ra Ze a .g.

sa fuZ ve li: as pi ran tu ra Si mi Re bis geg ma, dam tki ce bu li

ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is pre zi di u mis 1983 wlis 30 de kem -

22

bris gan kar gu le biT N10105-2125, 1984 wlis 31 oq tom bris mim -

Re bi ko mi si is sxdo mis oq mi.

in sti tu tis di req to ris mo va le o bis Sem sru le be li,

ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is wevr. kor. a. d. mir za be ko vi

as pi ran tu ris gam ge z. a. pan fe ro va

ssrk mec ni e re ba Ta aka de mia


q. mos ko vi, va vi lo vis q. 32 1984 wlis 2 no em be ri

(Set yo bi ne ba sa mu Sao adgilze) sa qar Tve los ssr mec ni e re -

ba Ta aka de mi is mce na re Ta bi o qi mi is in sti tu ti

as li: (mi Re buls miz nob riv as pi ran tu ra Si)

apo lon gi zos Ze jin Wa ra Zes

ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri bi o lo gi is in -

sti tu ti gat yo bi nebT, rom amx. apo lon gi zos Ze jin Wa ra Zem

war ma te biT Ca a ba ra ga moc de bi in sti tu tis miz nob riv as pi ran -

tu ra Si.

miz nob riv as pi ran tu ra Si Ca ric xvis Tvis 3 wlis va diT amx. a.

g. jin Wa ra Zem un da ga a for mos daT xov na, mi i Ros sru li an ga -

riS swo re ba Sro mis wig nak Si mi Ti Te biT „gan Ta vi suf le bu lia

miz nob riv as pi ran tu ra Si Ca ric xvas Tan da kav Si re biT“, mo ix -

snas sam xed ro aR ric xvi dan, amo e we ros sac xov re be li ad gi li -

dan da Ca vi des ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri bi o -

lo gi is in sti tut Si (q. mos ko vi, va vi lo vis q. 32) as pi ran tu ris

ga sav le lad, ara ug vi a nes ama wlis 12 no em bri sa.

as pi ran tu ris gam ge: z. a. pan fe ro va



q. mos ko vi, va vi lo vis q. 32 1984 wlis 5 de kem be ri

sa mu Sao sa mu Sao adgilze: sa qar Tve los ssr mce na re Ta bi o -

qi mi is in sti tu ti ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri

bi o lo gi is in sti tu ti ag zav nis in sti tu tis brZa ne bi dan amo -

23

na wers apo lon gi zos Ze jin Wa ra Zis miz nob riv as pi ran tu ra Si

Ca ric xvis Se sa xeb 1984 wels.



srk mec ni e re ba Ta aka de mi is


q. mos ko vi 1984 wlis 15 no em be ri


sti tu tis mim Re bi ko mi si is 1984 wlis 31 oq tom bris ga daw yve -

ti le biT Ca i ric xos miz nob riv as pi ran tu ra Si war mo e bi dan

mow yve tiT 1984 wlis geg mis mi xed viT, dam tki ce bu li ssrk mec -

ni e re ba Ta aka de mi is pre zi di u mis 1983 wlis 30 de kem bris gan -

kar gu le biT N 10105-2125 maT, vinc war ma te biT Ca a ba res mi sa Re -

bi ga moc de bi:

2. apo lon gi zos Ze jin Wa ra Ze spe ci a lo biT „mo le ku lu ri

bi o lo gia“ — 03.00.03 ro gorc sa mec ni e ro kad re bis mom za de ba

sa qar Tve los ssr mec ni e re ba Ta aka de mi is mce na re Ta bi o qi mi is

in sti tu tis Tvis 1984 wlis 21 no em bri dan 3 wlis va diT (1987

wlis 20 no em bris CaT vliT) da dad gin des sti pen dia 85 man.

ode no biT Tve Si.

as pi rant a. g. jin Wa ra Zis sa mec ni e ro xel mZRva ne lad dam -

tkic des ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is wevr.kor. g. p. ge or gi e vi.

as pi ran tu ris dam Tav re bis Sem deg amx. a. g .jin Wa ra Ze miv li -

ne bul iq nas Zi ri Tad sa mu Sao ad gil ze.

sa fuZ ve li: as pi ran tu ra Si mi Re bis geg ma, dam tki ce bu li

ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is pre zi di u mis 1983 wlis 30 de kem -

bris gan kar gu le biT 10105-2125, sa qar Tve los ssr mec ni e re ba -

Ta aka de mi is mce na re Ta bi o qi mi is in sti tu tis mim Re bi ko mi si -

is 1984 wlis 31 oq tom bris oq mi da 28.06.84 wlis we ri li N

801/443.

in sti tu tis di req to ris mo va le o bis Sem sru le be li,

ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is wevr. kor. a. d. mir za be ko vi


24



q. mos ko vi, va vi lo vis q. 32 1987 wlis 26 no em be ri

(Set yo bi ne ba sa mu Sao adgilze mi xed viT) sa qar Tve los ssr

mec ni e re ba Ta aka de mi is mce na re Ta bi o qi mi is in sti tu ti

Mmiz nob riv as pi ran tu ra ze


sti tu ti ag zav nis Tqvens gan kar gu le ba Si apo lon gi zos Ze

jin Wa ra Zes, ro mel mac da am Tav ra miz nob ri vi as pi ran tu ra

1987 wlis 20 no em bers spe ci a lo biT „mo le ku lu ri bi o lo gia“

— 03.00.03.

as pi ran tu ris war ma te biT dam Tav re bas Tan da kav Si re biT

apo lon gi zos Ze jin Wa ra Zes mi e ca Sve bu le ba 1 Tvis va diT.

amx. a. g. jin Wa ra Ze val de bu lia Ca vi des sa mu Sao ad gil ze

ara ug vi a nes 1987 wlis 23 de kem bri sa.

sa fuZ ve li: amo na we ri as pi ran te bis ga na wi le bis uw yi si dan,

da xa si a Te ba, Sro mis wig na ki

Aas pi ran tu ris gam ge z. a. pan fe ro va

da xa si a Te ba

apo lon gi zos Ze jin Wa ra Zis, ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is

mo le ku lu ri bi o lo gi is as pi ran tis

apo lon gi zos Ze jin Wa ra Ze, da ba de bu li 1961 wels, qar Tve -

li, kom kav Si re li, 1983 wels da am Tav ra Tbi li sis sa xel mwi fo

uni ver si te tis bi o lo gi u ri fa kul te ti da ga na wi le bu li iyo

sa qar Tve los ssr mce na re Ta bi o qi mi is in sti tut Si.

1983 wels a. g. jin Wa ra Ze miv li ne bu li iq na sa mu Sao ad gil ze

mo le ku lu ri bi o lo gi is in sti tut Si sta Ji o rad. 1984 wels

aba rebs miz nob riv as pi ran tu ra Si. im yo fe bo da ra as pi ran tu -

ra Si nuk le i nis mJa ve bis bi o sin Te zis la bo ra to ri a Si a. g. jin -

Wa ra Ze da ka ve bu li iyo evo lu ci u rad kon ser va ti u li gan me o -

re ba di Tan mim dev ro be bis Ses wav liT. as pi ran tu ra Si swav lis

dros a. g. jin Wa ra Zem Ta vi ga mo av li na ro gorc da mo u ki de bel -

25

ma mkvle var ma, ro mel sac hqon da kar gi Te o ri u li mom za de ba

da flob da mo le ku lu ri bi o lo gi is Ta na med ro ve me To debs.

Aas pi ran tu ris dam Tav re bis mo men tis Tvis sa di ser ta cio naS -

ro mis Zi ri Ta di eq spe ri men te bi mis mi er iq na das ru le bu li da

mom za de bu li di ser ta ci is dac vi saT vis. sa mu Sa os Se de ge bis

mi xed viT ga moq vey ne bu lia 2 sta tia, mo na wi le o ba mi Re bu lia

sam sa kav Si ro sim po zi um Si (mox se ne ba Ta Te zi se bi ga moq vey ne -

bu lia).

nuk le i nis mJa ve bis bi o sin Te zis la bo ra to ri is ko lok vi um -

ma re ko men da cia ga u wia a. g. jin Wa ra Zis di ser ta ci ul naS roms

„dnm-is evo lu ci u rad kon ser va ti u li gan me o re ba di Tan mim -

dev ro be bi da ma Ti ga mo ye ne ba ge no mu ri „daq ti los ko pi i saT -

vis“ dac va ze ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri bi o -

lo gi is in sti tu tis sa mec ni e ro sab Wos spe ci a li zi re bul

sxdo ma ze bi o lo gi is mec ni e re ba Ta kan di da tis sa mec ni e ro xa -

ris xis mo sa po veb lad spe ci a lo biT 03.00.03 mo le ku lu ri bi o -

lo gia.

da xa si a Te ba mi e ca ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu -

ri bi o lo gi is in sti tu tis as pi ran tu ra Si swav lis ad gi las, Zi -

ri Tad sa mu Sao ad gil ze war dge ni saT vis.


mo le ku lu ri bi o lo gi is in sti tu tis

di req to ris mo ad gi le, bi o lo gi ur mecn. doq to ri a. v. ze le ni ni

sa qar Tve los ssr mec ni e re ba Ta aca de mia

mce na re Ta bi o qi mi is in sti tu ti

brZa ne ba N 37-k

q. Tbi li si 28 seq tem be ri 1987w.


sti tu tis as pi ran tu ris kur sdam Tav re bu li apo lon gi zos Ze

jin Wa ra Ze miz nob ri vi da niS nu le biT sa qar Tve los ssr mec ni e -

re ba Ta aka de mi is mce na re Ta bi o qi mi is in sti tu ti saT vis, ro -

mel mac da am Tav ra da spe ci a li zi re bul sab Wos ga das ca sa kan -

di da to di ser ta cia, da i niS nos um cros mec ni er Ta nam Srom -

26

lad nuk le i nis mJa ve bis la bo ra to ri a Si a.w. 2 no em bri dan. xel -

fa si 150 (asor moc da a Ti) ma ne Ti Tve Si.

sa fuZ ve li: nuk le i nis mJa ve bis la bo ra to ri is gam gis T.be -

ri Zis gan cxa de ba.

di req to ris mo va le o bis

Sem sru le be li n. nu cu bi Ze

1988 wlis 24 Te ber vals 27 wlis apo lon jin Wa ra Zem da -

ic va sa kan di da to di ser ta cia „dnm-is evo lu ci u rad kon -

ser va ti u li gan me o re ba di Tan mim dev ro be bi da ma Ti ga mo ye -

ne ba ge no mur „daq ti los ko pi a Si“.

naS ro mi Ses rul da ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu -

ri bi o lo gi is in sti tu tis nuk le i nis mJa ve bis bi o sin Te zis la -

bo ra to ri a Si.

sa mec ni e ro xel mZRva ne li: bi o lo gi ur mec ni e re ba Ta doq -

to ri, aleq si pet res Ze ris ko vi.

dac va Sed ga ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri bi o -

lo gi is in sti tut Tan ar se bu li spe ci a li zi re bu li sab Wos

sxdo ma ze, Sem deg mi sa mar Tze: 117984, mos ko vi, va vi lo vis q. 32.

sab Wos ga daw yve ti le biT, apo lon jin Wa ra Zes mi e ni Wa bi o lo -

gi is mec ni e re ba Ta kan di da tis xa ris xi. A

sa kan di da to di ser ta ci a ze mu Sa o bi sas apo lon jin Wa ra Zem

aR mo a Ci na axa li zon di erT-er Ti baq te ri o fa gis (M13) sa fuZ -

vel ze, ro me lic uni ver sa lu ri aR moC nda coc xa li sam ya ros

mi marT.

mom yavs ori me tad mniS vne lo va ni, Se ma ja me be li pub li ka cia

sa di ser ta cio Te mas Tan da kav Si re biT. pir ve li es gax lavT:

ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mox se ne be bi 1987 to mi 295 N 1.

cal ke amo na beW di.

a. g. jin Wa ra Ze, p. l. iva no vi, a. p. ris ko vi. ge no mu ri „daq -

ti los ko pia“. ada mi a nis ge no mis klo ni re bu li Tan mim dev -

ro bis JIN 600-is da xa si a Te ba, ro mel sac M13 veq to ris Se mad -

gen lo ba Si ga aC nia dnm-is ma Ral po li mor fu li mar ke ris

Tvi se be bi (war dge ni lia aka de mi kos a. a. ba e vis mi er 20 V 1987).

da me o re sta tia:

27

Gsxva das xva taq so no mi u ri jgu fis or ga niz me bis ge no mu -

ri „daq ti los ko pia“: sa hib ri di za cio sin jad 13 fa gis dnm-

is ga mo ye ne ba. (a. p. ris ko vi, a. g. jin Wa ra Ze, m. i. pros ni a ki, p.

l. iva no vi, s. a. lim bor ska ia)

sta ti is ano ta ci a Si naT qva mia: „ge no mis hi per va ri a be lu ri

mo nak ve Te bi, ga mov le ni li M13 fa gis dnm-is dax ma re biT, aR mo Ce -

ni lia or ga niz me bi saT vis taq so no mi u ri jgu fe bis far To di a -

pa zon Si — pro ka ri o te bi dan da um dab le si eu ka ri o te bi dan

daw ye bu li umaR les mce na re e bam de da cxo ve le bam de, ada mi a nis

CaT vliT. naC ve ne bia, rom ge no mu ri „daq ti los ko pi is“ me To di,

da fuZ ne bu li ma Ral in di vi du a lur po li mor fiz mze, so ma tur

sta bi lu ro ba ze da ada mi a nis ge no mis hi per va ri a be lu ri mo nak -

ve Te bis mem kvid re o biT ga da ce mis xa si aT ze, sa Su a le bas iZ le va

is ga mo vi ye noT ada mi a nis ge ne ti kis mra va li miz nis Tvis, maT

So ris ga mo ye ne biT Sic: in di vi du u me bis iden ti fi ka cia, ma mo bis

da de do bis gan saz Rvra, oja xu ri ana li zi sa da sxva.

hi per va ri a be lu ri mo nak ve Te bis ana liz ma cxo ve leb Si ro -

gorc xer xem li an Ta (Tag vi, xa ri, cxva ri, Ro ri, boc ve ri, wi wi -

la, xla ku na), ase ve uxe xem lo Ta (dro zo fi la, ba zi, par kxve via,

fo Tol Wa mia, ta ra ka ni, Wi a ye la, uk bi lo (mtkna ri wylis mo -

lus ki, rom lis or mxriv ni Ja ras ar ga aC nia Cam ke ti apa ra ti kbi -

le bis sa xiT — b.j.)), mce na re eb Si (for To xa li, bam ba, tri fo -

li a ta, xor ba li, qe ri), ase ve, sa fu a reb Si da baq te ri eb Si da am -

tki ca ge no mu ri „daq ti los ko pi is“ ga mo ye ne bis per speq ti u -

lo ba sa sof lo-sa me ur neo cxo ve le bi sa da mce na re e bis ge ne -

ti ki sa da se leq ci is Tvis, in bre du li xa ze bis, ji Se bis da sor -

te bis pas por ti za ci is Tvis, suf Ta ji Si a ni STa mo mav lo bis ga -

dar Ce vis Tvis, sa xe o baT So ri si da sor tTa So ri si gan sxva ve be -

bis gan saz Rvri saT vis, ase ve baq te ri e bis iden ti fi ka ci is Tvis

da ma Ti evo lu ci u ri na Te sa o bis gan saz Rvris Tvis“.

mo vus mi noT apo lo nis sa di ser ta cio naS ro mis erT-erT re -

cen zents, bi o lo gi is mec ni e re bis doq tors, pro fe sors i. p.

vi nec kis: „di ser ta ci is ana li zis Se ja me bis Se de gad, un da aRi -

niS nos, rom mi si av to ris mi er Ses ru le bu lia das ru le bu li

sa mec ni e ro ga mok vle va, ro mel sac ga aC nia dam Tav re bu li xa si -

a Ti. ma Ral me To dur do ne ze pir ve lad msof lio mec ni e re ba Si

aR mo Ce ni lia sxva das xva taq so no mi u ri kuT vni le bis or ga niz -

28

mis ge nom Si evo lu ci u rad kon ser va ti u li mo nak ve Te bis hi per -

va ri a be lo bis mov le na. mi Re bul Se de gebs di di mniS vne lo ba

aqvs sxva das xva da we se bu le bis sa mec ni e ro da praq ti ku li

moR va we o bi saT vis“...……

…1988 wlis 2 ma i sis ga ze Ti „iz ves tia“ sta ti a Si „ge ne bis ki -

dev er Ti sa i dum lo“ wer da:

„ssrk mec ni e ri e ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri bi o lo gi is in -

sti tut Si ipo ves ne bis mi e ri coc xa li ar se bis ge ne ti ku ri

„por tre tis“ mi Re bis me To di. Dda uk ve es coc xa li ar se ba sxva

ar cer TSi ar age re va, Tun dac er Tma neTs Zli er hgav dnen ga -

reg nu lad. Aai, ami tom me Tods ewo da „ge nu ri daq ti los ko pia“,

Ti Te bis ana beW de biT pi rov ne bis dad ge nis ana lo gi is msgav sad.

pir ve li ase Ti ge ne ti ku ri por tre ti — ada mi a nis — ga a ke Ta

in gli sel ma mec ni er ma a. jef riz ma, — gvix snis in sti tu tis wam -

yva ni mec ni e ri Ta nam Sro me li, bi o lo gi ur mec ni e re ba Ta doq -

to ri, ssrk sa xel mwi fo pre mi is la u re a ti a. ris ko vi. man ada mi -

a nis mem kvid ru li ma sa lis mo le ku leb Si aR mo a Ci na mo nak ve Te -

bi, rom le bic da ma xa si a Te be lia mxo lod mo ce mu li in di vi dis -

Tvis. saq me ima Sia, rom dnm-is mo le ku la Ta age bu le ba, rom le -

bic ata re ben ge ne ti kur in for ma ci as, er Ti sa xe o bis yve la

coc xa li ar se bis Tvis er Tna i ria. Mmag ram zo gi er Ti zo ne bi,

rom le bic mi mo fan tu lia mTe li mo le ku lis gas wvriv, Ti To e -

ul Si me or de ba sxva das xva Tan mim dev ro biT da Se xa me biT, va ri -

re ben. Aai swo red isi ni, ro mel Ta gam JRav ne bac xde ba ra di o aq -

ti u ri sin jis meS ve o biT, xde bi an „pi ra do bis mow mo bad“, amas -

Tan sxva das xva ada mi an Si ase Ti mo nak ve Te bis nak re bis dam Txve -

vis al ba To ba — er Tia ase u lo biT mi li ar dze, anu praq ti ku lad

nu lo va nia. ga mo nak liss Se ad ge nen er Tkver cxi a ni tyu pe bi.

ra Si mdgo ma re obs sa kuT riv Cve ni naS ro mis Ta vi se bu re ba?

Uu pir ve les yov li sa Cven vi po veT axa li zon di, ro mel mac Se -

saZ leb lo ba mog vca er Tba Sad „dag ve na xa“ bev ri gan mas xva ve be -

li wer ti li. Uun da iT qvas, rom in gli se le bis mi er da pa ten te -

bu li sin ji xel mi uw vdo me li iyo sxva qvey ne bis mkvlev re bis -

Tvis. Cve ni mar ke ri aR moC nda gan saz Rvru li sa xe o bis baq te ri -

o fa gi, am mik ror ga niz mis dnm xSi rad ga mo i ye ne ba ge ne ti ko se -

bis la bo ra to ri ul praq ti ka Si. mag ram, Sev cva leT ra stan -

dar tu li pi ro be bi eq spe ri men tis, Cven am fag Si mo u lod ne lad

29

aR mo va Ci neT axa li Tvi se ba... (Cven gan da mo u ki deb lad ase Ti ve

sin ji mi i Ro bel gi el mec ni er Ta jguf ma g.va sa ris me Ta u ro -

biT). Cven ase ve da vam tki ceT, rom ka non zo mi e re ba ni, ga mov le -

ni li ada mi a nis mem kvid rul ma sa la Si, da ma xa si a Te be lia yve la

coc xa lis Tvis.

da es aris mTa va ri, pri o ri te tu li Se na Ze ni sab Wo Ta

mkvlev re bi sa mo ce mul sa mec ni e ro mi mar Tu le ba Si, ram de na -

dac aqe dan ga mom di na re obs Za li an far To Se saZ leb lo be bi me -

To dis ga mo ye ne bi sa bi o lo gi a Si, me di ci na Si, sof lis me ur ne o -

ba Si...

la bo ra to ri is Ta nam Srom le bis TqmiT, isi ni axal sinjs wa -

aw ydnen, mu Sa ob dnen ra sru li ad sxva sa mec ni e ro Te ma ze. Mmag -

ram mi si gver di Ti re zul ta ti aR moC nda gan sac vif re be li:

baq te ri o fa gis dnm Se i cav da ise Ti ve va ri re bul zo nebs, ro -

gorc ada mi a nis dnm... es im de nad mo u lod ne li iyo — ma inc eso -

den sxva das xva bi o lo gi u ri obi eq te bia! — rom jguf ma, Se a Ce ra

ra Zi ri Ta di sa mu Sao, xe li mih yo ga da mow me bis eq spe ri men tebs.

in sti tu tis Ta nam Srom leb Tan p.iva nov Tan da a .jin Wa ra Zes Tan

er Tad kvle veb Si mo na wi le ob dnen ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is

mo le ku lu ri ge ne ti kis in sti tu tis mec ni e re bi s.lim bor ska ia

da m. pros ni a ki.“

me mo viy va ne sta ti is Zi ri Ta di na wi li, rom lis av to ric gax -

lavT l. iv Cen ko. es sta tia, ro gorc ze moT iT qva, da we ri lia

1988 wels. Aam dro is Tvis apo lo ni mxo lod 27 wli saa. Mmi si cxov -

re ba, sam wu xa rod, Tur me da sas ruls uax lov de bo da. mos kov Si

ga ta re bu li wle bi um Zi me sia da Za bu lo bis Tval saz ri siT. Tav -

da pir ve li sa di ser ta cio Te ma, ro me lic a. ris kov ma Se ur Cia,

ar aR moC nda si coc xli su na ri a ni. Aa xal gaz rda qar Tvel ma mec -

ni er ma mo ax se na amis Se sa xeb Ta vis sa mec ni e ro xel mZRva nels. a.

ris kovs, ro gorc Cans, es ar esi a mov na da wa mo wiT lda ki dec da

niS nis mo ge biT uT xra: da am tki ce! Aa po lon ma da um tki ca! Mmag ram

es ar iyo Sve ba apo lo nis Tvis... igi mos kov Si saq mis ga sa ke Teb -

lad Ca vi da da ara Sec do me bis gas wo re bis Tvis. ase iyo Tu ise,

mis Tvis gan kuT vni li dro is pe ri o di Sem cir da da apo lo ni

dRe da Ra me la bo ra to ri a Si mu Sa ob da, rom dro Si Ca te u li yo.

Dda ai am for si re bu li mu Sa o bis pe ri od Si apo lo ni aR mo a Cens

M13 fa gis uni ver sa lur Tvi se bas. aR sa niS na via, rom a.ris ko vi

30

pri va tul sa ub reb Si di dad afa seb da apo lons da Ta nam Srom -

lebs xSi rad eub ne bo da: „apo lon ma ra sac mi aR wia, mxo lod da

mxo lod Ta vi si gan sa kuT re bu li Tvi se be bis xar jze“-o.Uun da

aRi niS nos ase ve, rom a. ris ko vi mi Re bul Se de gebs Ci ne bu lad

aa na li zeb da, afa seb da da Se sa ba mis for mu li re bas aZ lev da. am

yve la fers apo lo nis mo naT xro bi dan mo gax se nebT.

apo lo ni Za li an Sro mis moy va re iyo. yo vel Sem Txve va Si, Se -

eZ lo yve la sxva saq me gver dze ga da e do da U sa mu Sa o ze mo ex di na

kon cen tra cia. ga naT le buloba, Sro mis moy va re o ba, dak vir ve -

bu lo ba, max vil go ni e re ba, Tav da de ba — es is Tvi se be bi iyo, ra -

mac apo lo ni mi iy va na war ma te bam de. amas Tan, apo lo ni sa Wi ro

dros sa Wi ro ad gi las aR moC nda.

imis sa i lus tra ci od, rom es ar iyo ko leq ti u ri aR mo Ce na,

mo viy van a. ris ko vis we rils, ro me lic man apo lo nis gar dac va -

le bis Sem dgom pe ri od Si mis MmSob lebs ga mo ug zav na mos ko vi dan:

„Zvir fa so apo lo nis mSob le bo! gwerT Tqven ris ko vi aleq -

si pet res Ze. vsar geb lob Sem Txve viT, me vag zav ni dip loms apo -

lo nis aR mo Ce na ze da fuls. sam wu xa rod, Tan xa mar Tlac mci -

rea (is in deq sa ci as ar eq vem de ba re ba). Tum ca, do ku men te bis ga -

for me ba ze mu Sa o ba ar iyo tyu i lub ra lo. dip lo mi war mo ad -

gens apo lo nis naS ro mis mniS vne lo bis ofi ci a lur ga mo xa tu -

le bas da, gar da ami sa, Se iZ le ba uz run vel yos gar kve u li Se mo -

sa va li Tqve ni oja xis Tvis Cve ni me To dis ko mer ci u li ga mo ye -

ne bis Sem Txve va Si.

me min da Tqven gad mog ceT apo lo nis yve la me gob ris gan, Ce -

mi me uR lis gan da Cem gan di di mo kiT xva da yve la ze ke Ti li

sur vi le bi. Tqven yo vel Tvis Se giZ li aT ime di gqon deT Cve ni

dax ma re bis da mxar Si amod go mis.“

ro gorc cno bi lia, me To di efuZ ne ba apo lo nis aR mo Ce nas da

zo ga dad apo lo nis sa di ser ta cio naS roms, aqe dan ga mom di na -

re, lo gi ku ria me Tod sac vu wo doT „apo lo nis me To di“ da ara

ro gorc ba to ni ris ko vi wers — „Cve ni me To di“. aq is ba lan si -

re bas ax dens, surs, arc mwva di daw vas da arc Sam fu ri. Tan am -

bobs, rom apo lo nis aR mo Ce naa da naS ro mi, da Tan gve ub ne ba,

rom me To di Cve nia. Aa ma sac imi tom ake Tebs, rom Cve ni oja xi sad -

mi Txov na aqvs, rom mas ga dav ceT min do bi lo ba me To dis saq -

meT war mo e ba ze.

31

Cve ni oja xi apo lo nis gar dac va le bis ga mo gaognebuli iyo.

a. ris ko vi ki cdi lob da swra fad mo eg va re bi na es saq me da arc

da u yov ne bia. ma ma Ce mi ar iyo is ka ci, rom mis Tvis ua ri eT qva da

pi ra dad mas ga das ca min do bi lo ba am ga mo go ne bis saq meT war -

mo e ba ze, Tum ca arc er Ti ka pi ki Cvens ojaxs am saq mi dan aRar

mi u Ria. xo lo ma Sin, ro de sac mec ni er Ta jgufs mi e ni Wa ru se -

Tis fe de ra ci is sa xel mwi fo pre mia, amis Se sa xeb Cven ma ojax ma

ga i go ba ton Ten giz be ri Zis gan, ma Sin, ro ca Tu umok les pe ri -

od Si ar iq ne bo da kuT vni li Tan xa aRe bu li, is ga da i ric xe bo da

ru se Tis fe de ra ci is bi u jet Si. mar Ta lia, im dros Cve ni oja xi

fi nan sur siZ ne le ebs ga nic di da, mag ram Ti To e u li wev ris Tvis

mniS vne lo va ni iyo apo lo nis eso den di di aRi a re ba da ara ru -

se Ti dan mi Re bu li ra Rac Tan xa. aq ve mad li e re biT min da mo vix -

se nio mos kov Si mcxov re bi Cve ni Ta na me ma mu le, ba to ni gi vi ma -

ca be ri Ze, ro mel mac uz run vel yo apo lo nis sa xel ze ga ce mu li

dip lo mis, Tan xis da ru se Tis fe de ra ci is sa xel mwi fo pre mi is

la u re a tis oq ros med lis sa qar Tve lo Si Ca mo ta na.

mog vi a ne biT, ro de sac me in ter ne tis sa Su a le biT mi va ge ni a.

ris ko vis sa kon taq to te le fo nis nom rebs (ba ton ma ris kov ma

bi nac Se ic va la da mas Tan er Tad te le fo nis no me ric), ve sa ub -

re da vu say ve du re ki dec — Tu ra tom ara vin ar da re ka da ar

Seg vat yo bi na, rom apo lons mi e ni Wa ru se Tis fe de ra ci is sa -

xel mwi fo pre mia: Cvens ojaxs es xom ga u xar de bo da da ar ew yi -

ne bo da da ra tom un da gag ve go es bo lo wu Teb Si-meT qi... man ve -

ra fe ri mi pa su xa, mxo lod is mkiT xa, Tqven isev iq cxov rob To.

Mman isic ki ar ico da, sad vcxov rob diT da „dax ma re ba ze da

mxar Si amod go ma ze“ xom la pa ra kic zed me tia. sa er Tod, ga ma o -

ca am ada mi a nis msje lo bam: sab Wo Ta kav Si ri da i Sa la da Tqven

sxva qve ya na xarT da Cven sxvao. mi si lo gi kiT, am fon ze Tur me

un da Sew ydes yo vel gva ri ur Ti er To ba ori qvey nis mo qa la qe -

ebs So ris, war sul Si ma Ti nac no bo bi sa Tu me gob ro bis mi u xe -

da vad. ara mgo nia ba to ni ris ko vi ase Ti pri mi ti u lad mo az -

rov ne ada mi a ni iyos, ub ra lod im mo men tSi ama ze uke Te si ve ra -

fe ri mo i fiq ra.

im pe ri od Si ase ve in ter ne tis sa Su a le biT mo vi Zie in for ma -

cia pa Sa iva nov ze. Cem Tvis cno bi li gax da, rom 1996 wels man Ca -

mo a ya li ba jgu fi, ro me lic da ka ve bu li iyo ge ne ti ku ri prob -

32

le me biT. yvel gan aR niS nu li iyi, rom igi aris ru se Tis sa xel -

mwi fo pre mi is la u re a ti da la mis ge ne ti ku ri daq ti los ko pi -

is fu Zem de be li yo fil sab Wo Ta kav Sir Si. ar cer Ti sit yva apo -

lon ze. ase Ti bi og ra fi iT wa rud ga igi msof lio sa mec ni e ro

sa zo ga do e bas, xo lo mis ma kvle veb ma ni ko loz me o ris da mi si

oja xis wev re bis nar Ce ne bis iden ti fi ka ci as Tan da kav Si re biT,

mas msi of lio po pu la ro ba mo u ta na. ar dar Ce ni la ar cer Ti sa -

mec ni e ro Tu po pu la ru li ga mo ce ma, ro me lic am faqts ar ga -

mox ma u re bo da.

sa er Tod apo lons kar gi ur Ti er To ba hqon da Ta nam Srom -

leb Tan, sa mec ni e ro xel mZRva ne leb Tan. aka dem kos ma ge or -

gi ev ma mos ko vi dan wa mos vlis win isic ki uT xra: „Tu odes me

ra i me mi ze ziT ga daw yvet Cven Tan dab ru ne bas, ico de, rom

Sen aq ad gi li yo vel Tvis geq ne bao“. ami tom me pi ra dad Za -

li an ga mik vir da, rom ase mi Cu ma Te biT mox da jgu fis Tvis

pre mi is ga da ce ma. vgu lis xmob, rom apo lo nis ojaxs amas Tan

da kav Si re biT ara na i ri in for ma cia ar mi a wo des (pre mi is mi -

ni We ba mox da 1996 wlis 18 iv niss, xo lo Cve ni oja xi am am bavs

igebs ama ve wlis 14 no em bers). me pi ra dad vic nob di pa Sa iva -

novs, ba to ni ris ko vic Cve ni oja xis Tvis uc xo ar iyo. nu Tu

ase Zne li iyo er Ti sa te le fo no za ris gan xor ci e le ba?! me

amas Tan da kav Si re bi Tac maqvs Ce mi va ra u di, mag ram mkiT -

xvels Ce mi va ra u de biT Tavs aRar Se vaw yen.

mas Sem deg, rac apo lon ma da as ru la sa di ser ta cio naS ro mi,

sur da, ma le da ec va da dab ru ne bu li yo sa qar Tve lo Si. sxvag va -

rad fiq rob da ba to ni ris ko vi. is apo lons eub ne bo da: „mTa va -

ria sa mu Sao da am Tav re da dac va saC qa ro ar ari so. dar Ci aq,

imu Sa ve da me re da i cav — ra gaC qa reb so“. Tum ca Tbi lis Si myof

apo lons swav lul ma mdi van ma Se at yo bi na, rom Tu gar kve ul va -

da Si mo a xer xeb da av to re fe ra tis da we ras, umok les xan Si dac -

vac mo es wre bo da.

apo lon ma ga sa ke Te be li ga a ke Ta da dac vac Sed ga, Tum ca mas

ba to ni ris ko vi arc ki das wre bia. Sem dgom apo lo nis Tvis uT -

qvams: „me ise dac vi co di, kar gad rom da i cav dio“.

Dmom dev no wels, 1989 wlis 23 ian vars, igi ve ga ze Ti „iz ves -

tia“, sta ti a Si „vin vi si de daa?“ uk ve iuw ye bo da ax lad aR mo Ce -

ni li me To dis praq ti kul ga mo ye ne ba ze.

33

amis Se sa xeb ase ve wer dnen Jur na le bi: „pri ro da“ (1988 w. N 3),

„xi mia i Jizn“ (1988 w. N 4). Aam faqts ga mo ex ma urnåí „me di cin ska ia

ga ze ta“ (1988 w. 19 ma i si) æï ga ze Ti „trud“ (1991w. 16 ma i si).

apo lons, ra Tqma un da, sTa va zob dnen dar Ce ni li yo mos kov -

Si — doq to ran tu ra Si. amas Tan da kav Si re biT Cvens ojax Si ina -

xe ba xel na we ri apo lo nis da xa si a Te bi sa, ro me lic sa va ra u dod

ofi ci a lur sa xes mi i Reb da, Tu apo lo ni dar Ce na ze Tan xmo bas

ga nac xa deb da. mi si av to ri gax lavT aleq si ris ko vi. ai es xel -

na we ric:

„a. g. jin Wa ra Zis da xa si a Te ba, ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is

mo le ku lu ri bi o lo gi is in sti tu tis as pi ran tis — as pi ran tu -

ra Si Ses vlam de a. g. jin Wa ra Ze iyo ra da saw yis Si dip lo man ti,

Sem deg sta Ji o ri, mo na wi le o bas Re bu lob da am Ja min del sa mu -

Sa o Si pro eq tis — ada mi a nis ge ne bi da mem kvid re o bi Ti da a va de -

be bi, ro mel sac Cven va ta reb diT s. a. lim bor ska i as Tan er Tad.

Se de gad is gax da ram de ni me pub li ka ci is Ta na av to ri da re ko -

men de bul iq na as pi ran tu ra Si. axa li Te ma evo lu ci u rad kon -

ser va ti u li gan me o re ba di…...… Ta vi dan ve ata reb da Zi e biT xa si -

aTs da er Tdro u lad mo iT xov da umaR les teq ni kur do nes.

ker Zod, jin Wa ra Zem da mo u ki deb lad aiT vi sa sek ve ni re ba sen ge -

ris mi xed viT da gan saz Rvra ada mi a nis ge no mis JIN600 frag men -

tis pir ve la di struq tu ra (apo lon ma am frag men tis sa xel wo -

de ba Si ga mo i ye na Ta vi si gva ris pir ve li sa mi aso in gli sur ena -

ze JIN— b.j.). gar da ami sa, man srul yo fi lad aiT vi sa di di kom -

pleq si Ta na med ro ve me To de bi sa — dnm-is klo ni re ba, ge ne bis

bib li o Te kas Tan mu Sa o ba, baq te ri e bis post-hib ri di za ci is

sxa das xva va ri an te bi. amas Tan mis mu Sa o bas axa si a Teb da ara ub -

ra lod ma Ra li teq ni ka, ara med gan saz Rvru li ar tis tiz mi,

Ses ru le bis es Te ti ku ri aran Ji re ba, ro me lic ro gorc cno bi -

lia ga nas xva vebs nam dvil Se moq me de bas Cve u leb ri vi Sem sru -

leb lo bi sa gan. jin Wa ra Zis sxva Tvi se be bi mo i cavs umaR les in -

te leq tu a lur unars, Sro mis moy va re o bas, pa su xis mgeb lo bas

da kis re bul saq me ze da ke Til mo sur ne o bas gar Se mo myof da mi.

ga sak vi ri ar aris, rom yve la fe ri es mas da ex ma ra war ma te biT

Se es ru le bi na da sa xu li miz ne bi. a.g.jin Wa ra Zis sa xiT, Cven gvy-

avs ma Ra li kla sis spe ci a lis ti da me dar wmu ne biT Se miZ lia mas

re ko men da cia ga vu wio Sem go mi doq to ran tu ris ga sav le lad“.

34

ve ra fers it yvi,… umaR le si Se fa se baa apo lo nis ro gorc mec -

ni e ris da ro gorc ada mi a nis. Tum ca ra miz ne bi iyo da sa xu li

da ra si maR le eb ze ga vi da apo lo ni, ba to ni ris ko vi ar akon -

kre tebs. ara da Se iZ le bo da; mi si Se de ge bi xom nam dvi lad ar

iyo or di na ru li.

1988 wels apo lo ni sa qar Tve lo Si dab run da da mu Sa o ba ga -

nag rZo s. dur mi Si Zis sax. mce na re Ta bi o qi mi is in sti tut Si (di -

req to ri aka de mi ko si gi or gi kve si ta Ze) mec ni e ri Ta nam Srom -

lis Ta nam de bo ba ze.

1988 wels Jur nal „sab Wo Ta sa mar Tal Si“ (N 3, gv.37-39) ga moq -

vey nda apo lon jin Wa ra Zis sta tia: „ge ne ti ku ri „daq ti los ko -

pia“ sa mar Tlis sam sa xur Si“. Aai ras wers igi am sta ti a Si:

„bo lo aT wle ul Si mo le ku lu ri bi o lo gi is, ker Zod, ge nu -

ri in Ji ne ri is me To deb ma far To ga mo ye ne ba po ves me di ci na Si,

far ma ko lo gi a Si, bi o teq no lo gi a Si da sof lis me ur ne o ba Si.

1985 wels, in glis Si, les te ris uni ver si te tis axal gaz rda

mec ni er ma alek jef riz ma Ta nam Srom leb Tan er Tad mi i Ro mo u -

lod ne li Se de ge bi, rom leb mac kri mi na lis tur bi o lo gi a Si

re vo lu cia mo ax di nes.

ro gorc cno bi lia, ge ne ti ku ri in for ma cia ina xe ba de zoq si -

ri bo nuk le i nis mJa vis (dnm) mo le ku leb Si. Ta vis mxriv dnm Sed -

ge ba oT xi sa xis nuk le o ti di sa gan, rom le bic gar kve u li sig -

rZi sa da Se mad gen lo bis Tan mim dev ro bebs qmni an. ada mi a nis ge -

no mi 3X10 9 wyvi li nuk le o ti di sa gan Sed ge ba. ge nom Si gvxvde ba

ro gorc uni ka lu ri (er Ti as liT war mod ge ni li), ase ve gan me o -

re ba di Tan mim dev ro be bi. jef riz ma ada mi a nis ge no mi dan ga mo yo

nuk le o tid Ta ram de ni me gan me o re ba di Tan mim dev ro ba. Ggan me o -

re ba di Tan mim dev ro be bi, ro gorc we si, ara in for ma ci u lia anu

ci las ar ko di re ben. ro gorc Sem dgom ga mo ir kva, ga mo yo fi li

frag men te bi yve la ada mi a nis Tvis uni ka lu ri aR moC nda. Aam gva -

rad, mi Re bu lia ram de ni me mo le ku lu ri zon di, rom lis sa Su a -

le bi Tac Se iZ le ba mox des pi rov ne bis iden ti fi ci re ba.

ori o de sit yviT me To do lo gi u ri mxa ris Se sa xeb: ana li zis

Ca sa ta reb lad ga mod ge ba ada mi a nis sxva das xva qso vi li, es iq -

ne ba wve Ti sis xli, Tmis bol qve bi da sxv. Qqso vi li dan sa Wi roa

ga mo i yos dnm, da iW ras res triq ta ze biT (fer men te bi, rom le -

bic dnm-s Wri an spe ci fi kur ad gi leb Si), daW ri li dnm-s frag -

35

men te bis zo me bis mi xed viT da na wi le ba xde ba eleq tro fo re -

zis ka me ra Si, aga ro zis gel Si. amis Sem deg frag men tebs spe ci a -

lur fil tris qa Ral dze afiq si re ben. ra di o aq ti u ri fos fo -

riT mo niS nul dnm-is zonds ahib ri di zi re ben aseT fil trTan

da ren tge nis fir ze mi i Re ba e.w. hib ri di za ci u li zo le bi. imis

ga mo, rom er Ti da igi ve ada mi a nis sxva das xva qso vi le bi dan ga -

mo yo fi li dnm er Tna ir hib ri di za ci ul zo lebs iZ le va, eq -

sper ti zis dros Se iZ le ba er Tma neTs Se dar des sxva das xva qso -

vil Ta dnm-is pre pa ra te bi. Tu hib ri di za ci u li zo le bi er Tma -

neTs da em Txva, es imas niS navs, rom dnm-is pre pa ra te bi, ro mel -

sac va a na li zebzT, erT ada mi ans ekuT vnis. Sem Txve vi Ti dam -

Txve vis al ba To ba praq ti ku lad nu lis to lia, ise ve, ro gorc

Ti Tis ana beW de bis Sem Txve va Si. me Tods sa xe lad ewo da „dnm-is

ana beW de bis“ me To di, sxva na i rad, ge nu ri, ge ne ti ku ri an ge no -

mu ri „daq ti los ko pia“. ze moT moy va ni li me To dis sa Su a le biT

Se iZ le ba Ca tar des oja xu ri ana li zic e.i. zus tad dad gin des

ma mo ba da de do ba. ami saT vis sa Wi roa bav Svi sa da mSob le bis

sis xli dan ga mo yo fi li dnm-is er Tdro u li ana li zi. ro gorc

cno bi lia, Svi li ge ne ti ku ri in for ma ci is na xe vars de dis gan

iRebs, na xe vars ki ma mis gan. Se sa ba mi sad, am me To diT de teq ti -

re bu li hib ri di za ci u li zo le bis na xe va ri ma mis zo lebs un da

da em Txves, na xe va ri ki de di sas.

Sar San in glis Si, msof li o Si pir ve lad mo ew yo sa sa mar Tlo

pro ce si da dam na Sa ves, ro mel mac Za la do ba ix ma ra qal ze sas -

je li dnm-is ana li zis mi xed viT mi u sa jes, ma Sin, ro ca ar ar se -

bob da ara vi Ta ri sxva sam xi li. Aa na li zis Se de gad mi Re bu li hib -

ri di za ci u li zo le bis Sem Txve vi Ti dam Txve vis al ba To ba Se -

ad gen da erTs oTx mi li on ada mi an ze.

ax la xans cno bi li gax da, rom M13 fa gis dnm, ise ve, ro gorc

jef ri zis zon de bi, Se iZ le ba ga mo ye ne bul iq nas ge ne ti ku ri

„daq ti los ko pi is“ miz ne bi saT vis. ve lu ri fa gis dnm-Si aR moC -

nda Tan mim dev ro be bi, rom le bic sxva nuk le o ti du ri Se mad gen -

lo bi saa, mag ram ise Ti ve struq tu ra ga aC nia, ro gorc jef ri -

zis Tan mim dev ro bebs.

ze moT moy va nil aR mo Ce nebs Ta vi si mniS vne lo biT, Ti Tis

ana beW de bis me To dis Sem deg, ro me lic 1901 wels da i ner ga,

war mo ud gen lad di di mniS vne lo ba eni We ba. am me To diT Se iZ le -

36

ba dam na Sa ve e bis wi nas wa ri „pas por ti zi re ba“, Se iq mnas ge ne ti -

ku ri „kar to Te ka“ da xe la xa li da na Sa u lis Sem Txve va Si, da na -

Sa u lis ad gi li dan aRe bu li ma sa lis ana li ziT mox des pi rov ne -

bis iden ti fi ci re ba.

bri ta ne Tis pre sis mo na ce me biT, qve ya na Si uk ve aTam de „ge -

ne ti ku ri daq ti los ko pi is“ ka bi ne tia. er Ti ana li zi Rirs 110

fun ti ster lin gi. da geg mi lia ase Ti la bo ra to ri e bis mTe li

qse lis Seq mna. me To di far Tod iner ge ba ame ri kis Se er Te bul

Sta teb Sic, ge ne ti kur „daq ti los ko pi as“ did rols ani We ben

ara mar to kri mi na lis te bis Tvis dax ma re bis saq me Si, ara med,

sa er Tod, da na Sa u le ba Ta pro fi laq ti kis Tval saz ri si Tac.“

apo lo nis gar dac va le bam de rïmde ni me dRiT ad re mas da u re -

ka a. ris kov ma da am cno, rom api reb dnen apo lo nis naS ro mis war -

dge nas sa xel mwi fo pre mi a ze da ra i me sa wi na ar mde go xom ar eq ne -

bo da, rom la u re at Ta si a Si iq ne bo da da ma te biT ki dev ram de ni me

ka ci. Mme im dros ga na wi le biT vmu Sa ob di eqi mad bor jom Si. ro -

gorc de da Ce mi ix se nebs, apo lon ma iZu le bi Ti Tan xmo ba ga nac xa -

da da uT qvams, Tu uars vit yvi MmaT wi na da de ba ze, sa er Tod ara -

fe ri iq ne bao. bu neb ri via, aRi a re ba da da fa se ba yve la nor ma lur

ada mi ans si a mov nebs da apo lo ni ar iyo am mxriv ga mo nak li si. mar -

Ta lia, man ganacvifra Ta vi si Se saZ leb lo be biT da Se u pov ro biT

iqa u ri sa mec ni e ro wre e bi, mag ram mxo lod mis Tvis aseT aRi a re -

bas rom ara vin ga i me teb da, amas kar gad ac no bi e reb da.

mar Ta lia, ase Ti pre ce den ti iyo Cve ni qar Tu li bi o lo gi u ri

mec ni e re bis is to ri a Si, ro de sac 1940 wels did iva ne be ri taS -

vils mi a ni Wes ssrk sa xel mwi fo pre mia, mag ram nurc is dag va viw -

yde ba, rom ma Sin did im pe ri as war mo So biT qar Tve li ka ci mar Tav -

da da ba ton iva nes Ta vis Rir se ul Rvawls ara vin da u kar gav da.

jer ki dev mos kov Si yof nis dros apo lons uT xres: Sev cdiT,

Se ni naS ro mi sa doq to ro ze un da war gved gi na, mag ram ar idar -

do, sa ma gi e rod erT mSve ni er dRes war vad genT sa xel mwi fo

pre mi a zeo. Aa sec mox da. Tum ca ara mgo nia es uneb lie Sec do ma

yo fi li yo. aq yve la fe ri zed mi wev niT iyo gaT vli li. Tu apo -

lons doq to ris xa ris xi mi e ni We bo da, es iq ne bo da mxo lod da

mxo lod mi si kuT vni le ba, xo lo sa xel mwi fo pre mi a ze war dge -

nis Sem Txve va Si, amiT bev ri maT ga ni ixe i reb da. ara da naS ro mi

Ta vi si mniS vne lo biT, amas aS ka rad im sa xu reb da. Tum ca, is uk ve

37

aRar vi ci, sa doq to ro di ser ta ci is dac va ra tom ga mo ric xav -

da sa xel mwi fi pre mi a ze war dge nas. sa va ra u dod, vfiq rob, rom

doq to ris xa ris xis pir da pi ri mi ni We ba ima ze me tad gaz rdi da

apo lo nis av to ri tets, vid re es mis ga re moc vas sur da da, vin

icis, maT imis Si Sic ki hqon daT, rom uk ve sa xel mox ve Wi li apo -

lo ni arc da Tan xmde bo da sa xel mwi fo pre mi a ze mec ni er Ta jgu -

fis war dge nas. la u re at Ta si a Si mox se ni e bul mec ni er Ta gva -

re bi me xSi rad ga mi gia uSu a lod apo lo nis gan. ge or gi e vi, ris -

ko vi, lim bor ska ia…...… lim bor ska ia ris ko vis me uR le gax ldaT. am

qal ba ton Tan mu Sa ob da pros ni a ki.B Ta vad apo lo nic mos ko vu ri

ka ri e ris da saw yis Si mas Tan mu Sa ob da. bu neb ri via, ese ni iy vnen

apo lon Tan mWid rod da kav Si re bu li ada mi a ne bi — mi si sa mec ni e -

ro xel mZRva ne le bi, Ta nam Srom le bi, rom le bis ga nac apo lon ma

bev ri ram is wav la. Za li an ax lo ur Ti er To ba hqon da la bo ra -

to ri is Ta nam Sro mel Tan p. l. iva nov Tan. ba ton pav les me gob -

ru lad pa Sas eZax dnen. ro de sac 1988 wels Te lav Si sa kav Si ro

kon fe ren cia Ca tar da, pa Sa iva no vi me uR les Tan — ta ni as Tan er -

Tad Tbi lis Si, Cvens ojax Si cxov rob da ram de ni me dRiT. Tum ca

max sovs apo lo nis mo naT xro bic: „pa Sam miT xra, kon fe ren ci a ze

me ga mo va lo da Cems naS rom ze amas ro gor me ub ne bao“, anu uk ve

apo lo nis si coc xle Si ve iyo mcde lo ba mi si Se viw ro e bi sa da mi -

si Rvaw lis ar da fa se bi sa. Tum ca apo lo ni amis Se sa xeb iS vi a Tad

sa ub rob da, kac ma ar icis, mis gul Si ra tri a leb da. uneb li eT

max sen de ba no dar dum ba Zis erT-er Ti na war mo e bi, sa dac la ma zi

go gos ga sa ci leb lad xe lis mo sa ki de be li ad gi li rom aRar

dar Ca. ase iyo apo lo nis ge no mu ri daq ti los ko pi is uni ver sa -

lu ri me To dic. ub ra lod, ad gi li aRar dar Ca ki dev vin me rom

Ca e ma te bi naT.A

er Ta der Ti, vis Se sa xe bac aras dros ara fe ri msme nia apo lo -

nis gan, es iyo e. i. ro ga e vi. ro gorc ba ton ma Ten giz be ri Zem

amix sna: „ro ga e vi cno bi li mec ni e ria, ro mel sac sa ku Ta ri zon -

dic ki aq vso aR mo Ce ni li“-o. ro gorc Cans, ru se Tis ma Sin del ma

xe li suf le bam sa xel mwi fo pre mia mi a ni Wa yve la im mec ni ers, vi -

sac am mi mar Tu le biT sxva das xva dros Sro ma hqon da ga we u li.F

1989 wlis 4 marts apo lon jin Wa ra Ze mo u lod ne lad gar da -

ic va la. me ma Sin bor jom Si vcxov rob di da vmu Sa ob di. im dros mo -

bi lu ri te le fo ne bi ar iyo da ko mu ni ka cia gaZ ne le bu li iyo.

38

Tum ca gar dac va le bam de ori dRiT ad re mqon da mas Tan sa te le -

fo no sa u ba ri. ami saT vis mi wev da li ka nis me-4 sam mar Tve los sa na -

to ri um Si Cas vla, sa dac iyo te le fon-av to ma te bi. apo lon ma

miT xra, rom ga ci e bu li iyo da ye li stki o da, ris ga moc so di an

sav le bebs vi ke Te bo. is, rac mox da 4 marts gam Te ni i sas, Cem Tvis

uc no bi iyo. ima ve dRes Cems wa say va nad sa ku Ta ri man qa niT Ca mo vi -

da Ce mi ma mi daS vi li gia ja fa ri Ze, ma mas Tan, cno bil mwe ral sa da

sa zo ga do moR va wes Tan ba ton re vaz ja fa ri Zes Tan er Tad. Cve u -

leb ri vi sa mu Sao dRe mqon da. Ce mi uax lo e si na Te sa ve bis nax va Za -

li an ga mi xar da. Mmax sovs, gia sru li ad Sem Txve viT sva neT Sic ki

Sem xvda da bor jom Si mi si nax va ar gam kvir ve bia, mag ram Ca ma fiq ra

ba to ni re zos da nax vam, ro me lic sa na to ri u mis ezo Si Cems mTa -

var eqims esa ub re bo da. ma Ti Ca mos vlis mi ze zi TiT qos de da Ce mi

iyo, ro mel sac uT xo via: 8 marts, Cems da ba de bis dRe ze, bad ri Ca -

mo miy va ne To. 8 marts yo vel Tvis xa li si a nad aR niS nav da Cve ni

oja xi, mag ram de da ja fa ri Ze ebs am mo ti viT rom ar Se a wu xeb da,

da nam dvi le biT vi co di. ise vim gzav reT, Cem Tvis si mar Tle ar uT -

qvamT. me, ra Tqma un da, miv xvdi, rom Cvens ojax Si ra Rac ube du re -

ba iyo da vcdi lob di ra mis dad ge nas, mag ram uSe de god. mog vi a ne -

biT, ba to ni re zo met yvis, rom sxvag va rad ar Se iZ le bo da.

yve las Tvis Tav zar dam ce mi iyo apo lo nis gar dac va le ba.

Cve ni oja xis sa xel ze mo vi da de pe Se bi ru se Ti dan, be lo ru si i -

dan, po lo ne Ti dan. xels awer dnen cno bi li mec ni e re bi, apo lo -

nis me gob re bi. ai zo gi er Ti maT ga nic:

„Seg vZra da di dad dag vam wux ra Cve ni say va re li apo lo nis

ud roo gar dac va le bam. igi iyo ga mor Ce u lad ni Wi e ri mec ni e -

ri, fa qi zi su lis mom xib la vi ada mi a ni, Ta vi si xal xis nam dvi li

Svi li. ga mov xa tavT Rrma Ta nag rZno bas na Te sa ve bi sa da ax lob -

le bi sad mi. Cven sa mu da mod Se vi na xavT apo lon ze na Tel xsov -

nas. pro fe so ri ris ko vi, pro fe so ri lim bor ska ia“.

„dam wux re bu le bi varT Tqven Tan er Tad. UCven gan ud ro od

wa vi da me go ba ri, ro me lic Cven Se viy va reT mi si mos kov Si mu Sa -

o bis gan mav lo ba Si. Zne lia, Se uZ le be lia mi si sik vdi lis da je -

re ba. sit yve biT ver gad mo i ce ma Cve ni ga nu zo me li tki vi li.

xsov na apo lon ze, brwyin va le ada mi an ze, er Tgul me go bar ze,

39

ni Wi er mec ni er ze sa mu da mod dar Ce ba Cvens gu leb Si. ssrk mec -

ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri ge ne ti kis in sti tu tis

Ta nam Srom le bi“.

„mwu xa re ba av sebs guls Tqve ni Se sa niS na vi va Jis cxov re bi -

dan ud roo was vlas Tan da kav Si re biT. ar dag va viw yde ba ada mi -

a nu ri si la ma zis, we si e re bis mom xib la o ba. mi i ReT Cve ni gu li -

Ta di sam Zi ma ri. ssrk sa me di ci no mec ni e re ba Ta aka de mi is sa -

me di ci no ge ne ti kis in sti tu ti“.

„mi i ReT gu li Ta di Ta nag rZno ba Tqve ni va Jis, Ce mi me gob ris

apo lo nis ud roo gar dac va le bas Tan da kav Si re biT. m. pros ni -

a ki da ge ne ti kis in sti tu ti. min ski“.

„di dad Ta na gig rZnobT Tqvens mwu xa re bas. is, vinc ic nob da

Tqvens Svils, mas ar da i viw yebs ara so des. Tqve ni da viT be ri -

taS vi li“.

„SeZ rwu ne bu li varT mom xda riT. Aa po lo ni yo vel Tvis iyo da

dar Ce ba Cvens gu leb Si ke Til, gu lis xmi er, Se sa niS nav ada mi a -

nad. Mmos ko ve li me gob re bi da ko le ge bi“.

de pe Se bi mi vi da mce na re Ta bi o qi mi is in sti tut Sic:

„yve la SeZ ra apo lo nis — Se sa niS na vi mec ni e ris da na Te li

ada mi a nis ud ro od gar dac va le bam. di dad Ta na gig rZnobT

Tqvens mwu xa re bas. Aa ka de mi ko si ãåëîãòåâò“.

„mi i ReT Cve ni Ta nag rZno ba apo lon gi zos Ze jin Wa ra Zis mo u -

lod nel gar dac va le bas Tan da kav Si re biT. Rrmad varT dam wux -

re bu le bi da ar Seg viZ lia da vi je roT mom xda ri. cxov re bi dan

wa vi da axal gaz rda, ni Wi e ri mec ni e ri, ro mel mac ase brwyin va -

led ga mo av li na Ta vi Se moq me de bi Ti gzis da saw yis Si. xsov na mis

Se sa xeb sa mu da mod dar Ce ba Cvens gul Si. Ppro fe so ri îòìêëâò,

sa xel mwi fo pre mi is la u re a ti; pro fe so ri lim bor ska ia“.

„Rrma mwu xa re bas ga mov TqvamT apo lon jin Wa ra Zis na ad rev

gar dac va le bas Tan da kav Si re biT. am Se sa niS na vi da ni Wi e ri

40

mec ni e ris xsov na sa mu da mod dar Ce ba Cvens gu leb Si. Ta nag -

rZno bas vuc xa debT gar dac vli lis ax lob lebs da ko le gebs.


sti tu tis Ta nam Srom le bi“.

„mi i ReT Cve ni Rrma Ta nag rZno ba Tqve ni in sti tu tis Ta nam -

Srom lis apo lon gi zos Ze jin Wa ra Zis na ad rev gar dac va le bas -

Tan da kav Si re biT. Cven yo vel Tvis gve max sov re ba is, ro gorc

Se sa niS na vi ada mi a ni, er Tgu li me go ba ri da ni Wi e ri mec ni e ri.

ssrk mec ni e re ba Ta aka de mi is mo le ku lu ri ge ne ti kis in sti -

tu tis Ta nam Srom le bi“.

„ga mov xa tavT Rrma Ta nag rZno bas Tqve ni in sti tu tis Ta nam -

Srom lis apo lon jin Wa ra Zis ud roo gar dac va le bas Tan da kav -

Si re biT. ssrk me di ci nis mec ni e re ba Ta aka de mi is sa me di ci no

ge ne ti kis Ta nam Srom le bi“.

mos kov ma ori araC ve u leb ri vi axal gaz rda mec ni e ri ga mog -

zav na dak rZal va ze — sa Sa aku li Ce vi da ser gei ti li bi. maT Ca -

mo i ta nes apo lo nis in sti tut Si mis gar dac va le bas Tan da kav -

Si re biT ga ke Te bu li gan cxa de ba:

„Tbi lis Si 28 wlis asak Si mo u lod ne lad gar da ic va la in -

sti tu tis aR zrdi li apo lon jin Wa ra Ze. bed ma cxov re bas

umow ya lod ga mog li ja axal gaz rda ni Wi e ri mec ni e ri, fa qi zi

su lis mom xib vle li ada mi a ni, Ta vi si xal xis nam dvi li Svi li.

mis Se sa xeb na Te li xsov na mu dam dar Ce ba Cvens gu leb Si“.

gan cxa de bas Tan axal da apo lo nis di di su ra Tic.

im dRe eb Si Te i mu raz le Ja vam uni ver si tet Si, bi o lo gi is

fa kul tet òì sa in for ma cio da fa ze ga mo ak ra li te ra tu ru li

Ca na xa ti „l o d i n i“:

„1979 we li.

Uu ni ver si te tis „Ria ka ris“ dRe ze yu rad Re ba mi iq cia pir -

tit ve la, xu WuW Tmi an ma, mom Ri mar ma, ma Ral ma axal gaz rdam.

Cvens fa kul tet ze va Je bis nak le bo bis ga mo maT stu den to bas

gan sa kuT re biT

41

v e l o d e b i T.

1979 we li. seq tem be ri

a. jin Wa ra Ze stu den tia. I, II, III kur sis I se mes tri fri a deb ze

da am Tav ra. ge ne ti kis Ca ba re bi sas ga mo i Ci na Ta vi. ro mel sas pe -

ci a li za cio gan xras air Cevs?

v e l o d e b i T.

1981 we li.

Gge ne ti kis sas pe ci a li za cio jgu fis IV kur sze yu re ad Re ba

mi iq cia mis ma dax ve wi lo bam, eru di a ci am da ada mi a nur ma siT -

bom. erT-er Tma Ta nam Sro mel ma Sex ved ri sas mi si ga reg no bis

ga mo, ga i fiq ra — am ymaw vils a p o l o n i un da er qva so!

praq ti ka ze yof ni sas un grel ma ko le geb ma mas Si qar Tve li

axal gaz rdis Tvis da ma xa si a Te be li yve la da de bi Ti Tvi se ba

da i na xes. mis Sem dgom win svlas

v e l o d e b i T.

1982 we li.

sa dip lo mo Te mis Se sas ru leb lad mce na re Ta bi o qi mi is in sti -

tu ti dan prof. T.be ri Zis re ko men da ci iT ig zav ne ba mos ko vis mo -

le ku lu ri bi o lo gi is in sti tut Si. Sem dgom Si mi si xel mZRva ne -

li prof. a.ris ko vi prof. T. le Ja vas Tan sa u bar Si aR niS navs, rom

mi si sa dip lo mo naS ro mi Se e sa ba me ba sa kan di da to di ser ta ci as.

mis win svlas kvlav ve lo de biT.

1983 we li.

a. jin Wa ra Ze mos ko vis mo le ku lu ri bi o lo gi is in sti tu tis

as pi ran tia xel mZRva ne li prof. a. ris ko vi. sa as pi ran to mu Sa -

o bi sas (1985 w.), man pir vel ma sab Wo Ta kav Sir Si aR mo a Ci na mi ni -

sa te li tur Tan mim dev ro ba Ta zon di (fa gi M13) da sa fuZ ve li

Ca u ya ra Cven Si „ge no mu ri daq ti los ko pi u ri“ kvle vis gan -

vi Ta re bas. Ees ga mok vle va erT-erT wam yvan mi mar Tu le bad aRi -

niS na ge ne ti kos Ta da se leq ci o ner Ta sa kav Si ro yri lo ba ze.

v a m a y o b T.

war ma te biT da ic va sa kan di da to di ser ta cia.

a. jin Wa ra Zes Ses Ta va zes sa kav Si ro Si na gan saq me Ta sa mi nis -

tro Si la bo ra to ri is xel mZRva ne lo ba, ma Ra li xel fa si da

pod pol kov ni kis wo de ba.

war ma te bebs v e l o d e b i T.

1988 we li.

42

a. jin Wa ra Ze sa qar Tve los mec ni e re ba Ta aka de mi is mce na re -

Ta bi o qi mi is in sti tu tis mec ni e ri Ta nam Sro me lia. Ppa ra le lu -

rad kiT xu lobs Tsu bi o lo gi is fa kul tet ze ge ne ti kis sas pe -

ci a li za cio jgu fis spec kurss „ge no mis sek ve ni re ba da klo -

ni re ba“, as ru lebs sa mec ni e ro sa mu Sa o ebs.

gar da ami sa, di di in te re siT eki de ba Ta na med ro ve ame ri kul

fi lo so fi as, ori gi nal Si amu Sa vebs Sro mebs da msje lobs maT ze.

yo vel dRi u rad im did rebs sa mec ni e ro Te o ri ul cod nas,

ise rom mi zan Se wo ni lad Cav Tva leT ge ne ti kis ka Ted ra ze Seq -

mni li yo ga ze Ti bi o log TaT vis mis mi er Se mo Ta va ze bu li sa Ta -

u riT „axa li Ta o ba“, sa dac Tavs mo iy ri da uax le si uc xo u ri

in for ma cia bi o lo gi a sa da me di ci na Si.

1989 we li.

v e l o d e b i T.

mos ko vi dan mo vi da cno ba, mi si na mu Sev re bi sa kav Si ro sa -

xel mwi fo pre mi a ze wa rad gi nes. Tu es asea, a. jin Wa ra Ze pir -

ve li bi o lo gi iq ne ba, vinc da im sa xu rebs am ma Ral jil dos.

v e l o d e b i T.

1989 we li, 4 mar ti.

ge ne ti kis ka Ted ris erT-erT au di to ri a Si myof ma IV kur sis

stu den teb ma Ta nam Srom lis Se kiT xva ze upa su xes: Cven gvaqvs

apo lon jin Wa ra Zis leq cia da mas v e l o d e b i T! es iyo 28

wlis axal gaz rda mec ni e ris bo lo l o d i n i.

da ma te ba: erT-er Tma stu den tma apo lon jin Wa ra Zis gar -

dac va le bis cno bis ga ge bi sas amo ik vne sa, „Ce mi Rrma rwme niT

sa qar Tve lom mi si sa xiT da kar ga di di mec ni e ri.“

1992 wels ga mo vi da da viT jo xa Zis wig ni „mo le ku lu ri ge -

ne ti kis Se sa va li“ (Tbi li si, „mec ni e re ba“). wig nSi gan xi lu lia

ge ne ti kis um niS vne lo va ne si prob le me bi. naS ro mi pir ve li

cdaa qar Tul ena ze sa xel mZRva ne los Sed ge ni sa am dar gSi. 240-

e gver dze ba to ni da vi Ti wers:

„sa in te re soa, rom fa gi M13 ga mo i ye ne ba dnm-Si e.w. mi ni sa te -

li tu ri Tan mim dev ro be bis aR mo sa Ce nad. ro gorc ir kve va, ase -

Ti Ta na na mim dev no ba ni mkac rad in di vi du a lu ria yve la sa xe o -

bis coc xal or ga niz mSi. uka nas knel xa neb Si fa gi M13, ro gorc

zon di, ga mo i ye ne ba cal ke ul in di vid Ta iden ti fi ka ci i saT vis

43

ro gorc ada mi a neb Si, ise sxva cxo ve leb Si da mce na re eb Si. fa gi

M13-is am miz niT ga mo ye ne bis Se saZ leb lo bas pir vel ma mi ag no

axal gaz rda qar Tvel ma mkvle var ma a.jin Wa ra Zem.“

ba ton ma da viT ma aR niS nu li wig ni usax sov ra Cvens ojaxs

war we riT: „da u viw ya ri apo lo nis — am qvey ni dan ud ro od wa su -

lis, ub rwyin va le si axal gaz rdis — ojaxs, uR rme si pa ti vis ce -

miT, d.jo xa Ze, 1997w. aR dgo ma dRes.“

2002 wels ga mo vi da Te i mu raz le Ja vas naS ro mi „ge ne ti ka da

Cven“.M me-5-6 gver deb ze vkiT xu lobT:

„ge no mu ri daq ti los ko pi is fu Zem deb lad iT vle ba in gli se ri

mec ni e ri a. jef ri zi Ta na av to reb Tan er Tad (1985w.). a. jef ri zis

dam sa xu re ba is aris, rom man aR mo a Ci na spe ci fi ku ri mo le ku lu -

ri zon di, rom lis sa Su a le bi Tac dgin de ba in di vi du lu ri gan -

sxva ve ba mxo lod ada mi a neb Si. 1988 wels Tsu ge ne ti kis sa pe ci a -

li za ci is kur sdam Tav re bul ma apo lon jin Wa ra Zem SeZ lo aR mo -

e Ci na axa li zon di (baq te ri o fag-M13), ro me lic uni ver sa lu ri aR -

moC nda in di vi du a lur gan sxva ve ba Ta mi sa Re bad ada mi a nis, cxo -

vel Ta, mce na re Ta da mik ro or ga niz mTa cal ke ul Sta mebs So ris.

qar Tve li mec ni e ri 27 wlis asak Si da ji lov da ru se Tis sa xel -

mwi fo pre mi i Ta da di di oq ros med liT (sik vdi lis Sem deg)“.

apo lo ni mox se ni e bu lia aã îe ve 41-e gver dze:

„kiT xva: Se i mu Sa va Tu ara sad Re i sod ge ne ti kam ise Ti tes -

te bi, rom le bic ut yu a rad da a sa bu Tebs sa da vo Sem Txve va Si

ori ma ma ka ci dan ro me lia bav Svis ma ma?

pa su xi: am Ja mad cno bi lia e.w. mi ni sa te li tu ri dnm-is po li -

mor fu li mar ke re bi, rom le bic ga mo i ye ne ba ge no mis spe ci fi -

ku ri daq ti los ko pi u ri ana beW dis mi sa Re bad (jef ri zi da sxva,

1985, jin Wa ra Ze, 1988). es me To di ga mo i ye ne ba Ti To e u li in di -

vi dis ge no mis spe ci fi ku ri daq ti los ko pi u ri ana beW dis mi sa -

Re bad. mSob le bis (de di sa da ma mis) mi ni sa te li tu ri spe ci fi -

kur nuk le o tid Ta Ta na mim dev ro be bi ga de ce ma Svi lebs. es

aris ut yu a ri tes ti. am me To dis ga mo ye ne biT be lo ru si a Si ga -

a Ta vi suf les oT xi sik vdil mis ji li pa ti ma ri, ger ma ni a Si dad -

gin da res to ran Si mom xda ri xan Zris Se de gad mTli a nad dam wva -

ri gva mis vi na o ba. mos kov Si Ca te re bu li ana li zis sa fuZ vel ze,

mra val Sem Txve va Si dad gin da bav Svis ma mo ba. dnm-is am sa di ag -

44

nos ti ko tes tis ga mo ye ne biT, da de bi Tad ga daw yda erT-er Ti

axal gaz rda go go nas pre ten zia, ro mel mac ga mo Ce nil fex bur -

Tels — pe les — Ta vis qa liS vi lad wa rud gi na Ta vi da a.S.“

ba ton ma Te i mu raz ma Ta vi si naS ro mi Ta va zi a nad gad mos ca

Cvens ojaxs sa max sov ro war we riT: „Cems say va rel apo lons,

qal ba ton te re zas da ba ton bad ris uR rme si pa ti vis ce miT

apo lo nis su lis mo sax se neb lad. av to ri T. le Ja va, 14.VII.2002“.

ba to ni Te i mu raz le Ja va wig nSi „uj re dis ge ne ti ka“ (2004 w.)

wers:

„ge nom Si gan me o re ba di nuk le o ti du ri Ta na mim dev ro ba ar -

se bobs mci re da di di oja xe bis sa xiT, rom le bic gan sxvav de bi -

an ur Ti er Ti sa gan pir ve la di struq tu riT da or ga ni za ci iT.

zo gi er Ti maT ga ni gab ne u lia ge nom Si, xo lo zo gi er Ti ga er Ti -

a ne bu lia klas te re bad. gan me o re bad nuk le o tid Ta Ta na mim -

dev ro ba Ta da ma xa si a Te bel Tvi se bad ga mov le ni lia er Ti da

ima ve oja xis war mo mad ge nel Ta cal ke u li as le bis gar kve u li

di ver gen cia. amas Tan da kav Si re biT gan me o re ba di Ta na mim dev -

ro ba ga ni xi le ba, ro gorc ge no mis Se saZ le be li mar ke re bi (niS -

ne bi), rom leb sac Ses wevT una ri dnm-s po li mor fiz mis gar kve -

vi sa. po li mor fu li mar ke re bis kar gi ma ga li Tia ada mi a nis

mi ni sa te li tu ri dnm (jef ri si da sxv., 1985) da fa gi M13 (jin -

Wa ra Ze, 1988), rom le bic ga mo i ye nes Ti To e u li in di vi dis ge -

no mis spe ci fi ku ri „daq ti los ko pi u ri“ ana beW de bis mi sa -

Re bad. hi per va ri a bi lu ri Ta na mim dev ro ba ada mi a nis gar da

M13—is ga mo ye ne biT Tsu ge ne ti kis ka Ted ris aR zrdil ma apo -

lon jin Wa ra Zem aR mo a Ci na Zu Zum wov re bis, mce na re e bis, frin -

ve le bis, Tev ze bis, Wi e bis, mo lus ke bis, sa fu a ris, baq te ri is

dnm-Si. es ki sa Su a le bas iZ le va praq ti ku lad ga mo vi ye noT ge -

no mu ri „daq ti los ko pia“ ada mi a nis, cxo ve le bis, mce na re e bis,

mik ro or ga niz me bis ge ne ti ka Si.“

1996 wels, gar dac va le bi dan 7 wlis Sem deg, ru se Tis fe de -

ra ci is pre zi den tis bo ris el ci nis 18 iv ni sis brZa ne bu le biT,

apo lon gi zos Ze jin Wa ra Zes mi e ni Wa ru se Tis fe de ra ci is sa -

xel mwi fo pre mia mec ni e re bi sa da teq ni kis dar gSi da wo de ba

„ru se Tis fe de ra ci is sa xel mwi fo pre mi is la u re a ti mec ni e -

45

re bis da teq ni kis dar gSi“.

amas Tan da kav Si re biT, 1997 wlis 7 Te ber vals ga zeT „sa qar -

Tve los res pub li ka Si,“ N30 (2403) da i beW da sa qar Tve los mec ni -

e re ba Ta aka de mi is vi ce-pre zi den tiì, aka de mi kos gi vi sa na Zisï

da s. dur mi Si Zis sa xe lo bis mce na re Ta bi o qi mi is in sti tu tis

nuk le i nis mJa ve bis la bo ra to ri is xel mZRva ne liì, aka de mi kos

Ten giz be ri Zis sta tia „apo lon ji Wa ra Ze — ru se Tis sa xel mwi -

fo pre mi is la u re a ti“. Mmom yavs sta ti is sru li teq sti:

„ru se Tis fe de ra ci is pre zi den tis bo ris el ci nis 1996

wlis 18 iv ni sis brZa ne bu le biT qar Tvel mec ni ers apo lon

jin Wa ra Zes (gar dac va le bis Sem deg), ram de ni me rus ko le gas -

Tan er Tad mi e ni Wa ru se Tis sa xel mwi fo pre mia mec ni e re bi sa da

teq ni kis dar gSi. ro gorc brZa ne bu le ba Sia aR niS nu li, mec ni -

er Ta am jgufs pre mia mi e ni Wa naS ro mi saT vis — „ge no mu ri daq -

ti los ko pi is Te o ri u li da ga mo ye ne bi Ti prob le me bis da -

mu Sa ve ba“.

ge no mu ri daq ti los ko pi is me To di da fuZ ne bu lia coc xa li

or ga niz me bis mem kvid ru li niv Ti e re bis de zoq si ri bo nuk le i -

nis mJa vis (dnm) ana liz ze. ro gorc cno bi lia, yo ve li coc xa li

or ga niz mi ata rebs mem kvid rul in for ma ci as ge ne bis sa xiT, ge -

ne bi ga na pi ro bebs coc xa li or ga niz me bis Tvis da ma xa si a Te bel

yo vel ni San-Tvi se bas da Ta o bi dan Ta o bas ga da e ce ma. ge ne bis

ra o de no ba sxva das xva or ga niz mSi sxva das xvaa. ada mi ans aqvs

da ax lo e biT 50000-100000 ge ni. cal ke u li in di vi du u me bi er -

Tma ne Ti sa gan gan sxvav de bi an ge ne bis sxva das xva for me bis e. w.

ale le bis Sem cve lo biT. Gge nis qi mi u ri sa fuZ ve li de zoq si ri -

bo nuk le i nis mJa vaa. Gge no mu ri daq ti los ko pi is me To di da fuZ -

ne bu lia cal ke u li in di vi du u me bis dnm-is mo le ku leb Si ar se -

bul am gan sxva ve ba Ta de teq ti re ba ze. ise ve ro gorc Cve u leb -

ri vi daq ti los ko pi is me To diT Se iZ le ba pi rov ne bis iden ti -

fi ka cia xe lis ka nis qar ge bis aR na go biT, ge no mu ri daq ti los -

ko pi iT Se iZ le ba pi rov ne bis iden ti fi ka cia mis uj re deb Si ar -

se bu li dnm-is mo le ku le bis ana li zis sa fuZ vel ze. ge no mu ri

daq ti los ko pi is me To diT Se iZ le ba pi rov ne bis iden ti fi ka cia

da na Sa u lis ad gil ze da to ve bu li sis xlis er Ti wve Tis, Tmis

ram de ni me bol qvis, an da sper mis mci re ra o de no bis ana li zis

sa fuZ vel ze.

46

ge no mu ri daq ti los ko pi is fu Zem deb lad iT vle ba in gli se -

li mec ni e ri alek jef ri si, Seq mnis Ta ri Rad miC ne u lia 1987

wlis ian va ri. swo red 1987 wlis ian var Si aR niS nu li me To diT

in gli sis po li ci am ga mo av li na dam na Sa ve, ro mel mac 1983-1986

wleb Si ori go go na ga a u pa ti u ra da da ax rCo. Ppo li ci am dam na -

Sa vis ga mov le nis miz niT Ca a ta ra da na Sa u lis Ca de nis ad gi lis

ax lom de ba re sof le bis 4500 ma ma ka cis ge no mu ri ana li zi da

maT Si dam na Sa ve amo ic no. sa sa mar Tlom ge no mu ri daq ti los ko -

pi iT mi Re bu li Se de ge bis sa fuZ vel ze eW vmi ta nils sa mu da mo

pa tim ro ba mi u sa ja. dRes es me To di far Tod ga mo i ye ne ba gan vi -

Ta re bul qvey neb Si dam na Sa ve Ta ga mov le ni saT vis, ro gorc ma -

mo bis da sad ge ni tes ti da sxv.

a. jef ri sis dam sa xu re ba is aris, rom man aR mo a Ci na spe ci fi -

ku ri mo le ku lu ri zon di, rom li Tac Se saZ le be li gax da cal -

ke u li in di vi du u me bis dnm-ebs So ris gan sxva ve ba Ta iden ti fi -

ci re ba. Mmag ram am zon diT Se iZ le ba mxo lod ada mi an Ta iden ti -

fi ka cia. Aa.jin Wa ra Zem ki aR mo a Ci na axa li zon di erT-er Ti baq -

te ri o fa gis (M 13) sa fuZ vel ze, ro me lic uni ver sa lu ria coc xa -

li sam ya ros mi marT. Aam zon dis sa Su a le biT Se saZ le be lia iden -

ti fi ci re ba cal ke u li in di vi du u me bi sa ada mi a neb Si, cxo ve -

leb sa da mce na re eb Si, ag reT ve gan sxva ve bis dad ge na mik ro or -

ga niz me bis cal ke ul Sta mebs So ris.

a.jin Wa ra Ze da i ba da 1961 wels q.Tbi lis Si, 1977 wels da am -

Tav ra Tbi li sis 47-e sa Su a lo sko la, 1978 wels Se vi da sas wav -

leb lad iva ne ja va xiS vi lis sa xe lo bis Tbi li sis sa xel mwi fo

uni ver si te tis bi o lo gi is fa kul tet ze. a.jin Wa ra Zis gan sa -

kuT re bu li ni Wi Se am Cnia ge ne ti kis ka Ted ris gam gem prof.

T.le Ja vam. man a.jin Wa ra Ze mo av li na sa qar Tve los mec ni e re ba -

Ta aka de mi is s.dur mi Si Zis mce na re Ta bi o qi mi is in sti tu tis

nuk le i nis mJa ve bis la bo ra to ri a Si mo le ku lur bi o lo gi a sa

da mo le ku lur ge ne ti ka Si mo sam za deb lad. uni ver si te tis

dam Tav re bis Sem deg igi, ro gorc mce na re Ta bi o qi mi is in sti -

tu tis Ta nam Sro me li, Ca i ric xa miz nob riv as pi ran tu ra Si ru -

se Tis mec ni e re ba Ta aka de mi is — v.en gel har dtis sax. mo le ku -

lu ri bi o lo gi is in sti tut Si. 1988 wlis Te ber val Si iq ve man

da ic va sa kan di da to di ser ta cia. swo red sa kan di da to di ser -

ta ci a ze mu Sa o bi sas aR mo a Ci na a.jin Wa ra Zem ze mo aR niS nu li

47

zon di. mo le ku lu ri bi o lo gi is in sti tu tis Ta nam Srom leb ma

da a mu Sa ves am sa mu Sa os ga mo ye ne bi Ti na wi li da ge no mu ri daq -

ti los ko pi is me Tod ma uni ver sa lu ri sa xe mi i Ro. mec ni er Ta am

jgu fis mi er Ses ru le bu li sa mu Sao dRes sa yov lTa od aRi a re -

bu lia. Uun da iT qvas, rom am jgu fis erT-er Tma wev rma a.jin -

Wa ra Zis mi er aR mo Ce ni li zon dis sa Su a le biT mog vi a ne biT

mo ax di na ni ko loz me o ris neS tis iden ti fi ci re ba ia po ni a -

Si Se mo na xu li me fis sis xliT gaJ Ren Ti li dol ban dis sa Su -

a le biT.

a.jin Wa ra Ze 1988 wels Tbi lis Si dab run da da ga nag rZo mu Sa -

o ba s.dur mi Si Zis sax. mce na re Ta bi o qi mi is in sti tut Si mec ni e -

ri Ta nam Srom lis Ta nam de bo ba ze. 1989 wlis 4 marts igi mo u -

lod ne lad gar da ic va la, ma Sin, ro de sac uni ver si tet Si leq -

ci is wa sa kiT xad em za de bo da.

a.jin Wa ra Zis sa xiT qar Tul ma mec ni e re bam da kar ga di di mo -

mav lis mqo ne axal gaz rda, rom lis Sro mebs dRe sac yu rad Re -

biT kiT xu lo ben da ci ti re bas ax de nen msof li os wam yva ni bi o -

lo ge bi. Aa.jin Wa ra Ze uaR re sad zrdi li da ga naT le bu li axal -

gaz rda iyo. gan sa kuT re biT un da aRi niS nos mi si Sro mis moy va -

re o ba da or ga ni ze bu lo ba, ra mac di di ro li Se as ru la, mi si,

ro gorc mec ni e ri eq spe ri men ta to ris, miR we veb Si.

a.jin Wa ra Zis si coc xlis pe ri od Si ve am me To diT Zli er da -

in te res da sa qar Tve los Si na gan saq me Ta sa mi nis tros sa eq -

sper to-kri mi na lu ri sam mar Tve los ma Sin de li uf ro si do ri -

an ros ti aS vi li. Ses rul da gar kve u li sa mu Sao da faq tob ri -

vad es me To di da i ner ga Cvens qve ya na Si. sam wu xa rod, uka nas -

knel pe rod Si ar se bu li prob le me bi — Zi ri Ta dad ra di o aq ti u -

ri izo to pe bis Se mo ta nis ad re ar se bu li me qa niz mis sru li

moS la — jer je ro biT ar iZ le va Cvens res pub li ka Si ge no mu ri

daq ti los ko pi is me To dis ga mo ye ne bis sa Su a le bas. mag ram ime -

di un da vi qo ni oT, rom es prob le me bi ax lo mo ma val Si daZ le -

u li iq ne ba“.

aR sa niS na via, rom ëîò ïêïæåèòêëìòì åì sta tia war mo ad gen da

æï æéåìïú ùïîèëïæãåíì Zi ri Tad ori en tirs mra va li Jur na -

lis tis Tvis, vinc apo lon jin Wa ra Ze ze wer da æï ùåîì.

apo lo nis cxov re bas da moR va we o bas spe ci a lu ri si u Je te bi

mi uZ Rvna sa qar Tve los pir vel ma ar xma (Jur na lis ti la li Sen -

48

ge li), apo lo nis gar dac va le bi dan èå-8 wlis Tav ze da me o re ar -

xma (Jur na lis ti ve ri ko fur cxva ni Ze), apo lo nis Tvis ru se Tis

fe de ra ci is sa xel mwi fo pre mi is mi ni We bas Tan da kav Si re biT.

ase ve spe ci a lu ri ga da ce ma mi uZ Rvna mas sa qar Tve los ra di -

om. ra di o ga da ce ma „axa li idea“ — „ge no mu ri daq ti los ko pi is

me To di da axal gaz rda qar Tve li mec ni e ri apo lon jin Wa ra Ze“

Sed ga 1997 wlis 10 ap rils. gTa va zobT am ga da ce mis ste nog ra -

fi ul Ca na wers:

„iri ne ke Se la va ge sa ub re baT. dRes ge no mu ri daq ti los ko -

pi is me Tod ze gvin da gi am boT. sa gu lis xmoa, rom me To dis da -

mu Sa ve ba Si axal gaz rda qar Tvel ma mec ni er ma apo lon jin Wa ra -

Ze mac mi i Ro aq ti u ri mo na wi le o ba, ris Tvi sac ram de ni me rus

ko le gas Tan er Tad mas ru se Tis sa xel mwi fo pre mia mi e ni Wa.

sam wu xa rod, bi o lo gi is mec ni e re ba Ta kan di da ti apo lon jin -

Wa ra Ze sru li ad axal gaz rda gar da ic va la. dRes swo red mis

Se sa xeb sa sa ub rod ves tum reT sa qar Tve los mec ni e re ba Ta aka -

de mi is mce na re Ta bi o qi mi is in sti tu tis nuk le i nis mJa ve bis

la bo ra to ri is gam ges, aka de mi kos Ten giz be ri Zes, Tbi li sis

sa xel mwi fo uni ver si te tis ge ne ti kis ka Ted ris gam ges, bi o -

lo gi is mec ni e re ba Ta doq tors, Te i mu raz le Ja vas da kri mi na -

list do ri an ros ti aS vils.

— ba to no Te i mu raz! me min da sa u ba ri Tqven da iw yoT, vi na -

i dan apo lon jin Wa ra Ze Tqve ni stu den ti iyo da Tqve ni uSu -

a lo xel mZRva ne lo biT ga dad ga al baT pir ve li na bi je bi

mec ni e re ba Si; imi tom rom did mec ni ers stu den to ba Si ey -

re ba sa fuZ ve li.

— me si a mov ne biT mo gax se nebT. fri ad sam wu xa roa, rom apo -

lon jin Wa ra Ze ze sa u ba ri gvix de ba ro gorc mo go ne ba. am Ja mad

ru se Tis sa xel mwi fo pre mi is la u re atèï apo lon jin Wa ra Zem

da am Tav ra Tbi li sis sa xel mwi fo uni ver si te tis bi o lo gi is

fa kul te ti, ge ne ti kis spe ci a li za cia. igi stu den to bis dros

ga mor Ce u li axal gaz rda gax ldaT. be ji Ti, Sro mis moy va re, yo -

vel Tvis mom Ri ma ri, gam ge bi a ni sa xiT. is iyo apo lo ni, nam dvi -

lad, iciT…... fi zi ku ra dac dam Sve ne bu li, ma Ra li, ise Ti mo wi -

Tu ri sa xiT da Ta vi se bu ri qo Co riT. apo lo ni kar gad swav lob -

da — fri a deb ze da swo red es iyo sa fuZ ve li, rom Cven mi vav li -

neT mce na re Ta bi o qi mi is in sti tut Si, aka de mi kos Ten giz be ri -

49

Zis la bo ra to ri a Si. iq ga a ke Ta kar gi sa dip lo mo naS ro mi da

brwyin va led da ic va Cven Tan.A apo lon ma Ta vi dan ve air Cia ge ne -

ti ka. aq un da er Ti gan mar te ba gan gic xa doT, uni ver si te tis

dam Tav re bis ban ket ze man aRi a ra, rom uni ver si tet Si Se mo di -

o da fi zi o lo gad gax do mis sur vi liT...…… rad gan be ri taS vi lis

sko la... mag ram Ria ka ris dRe ze man ga daw yvi ta, rom wa su li yo

swo red ge ne ti kis gan xriT. apo lo ni ma ga li Tia axal gaz rda

Ta o bi saT vis, ro gorc mec ni e ri. mi u xe da vad imi sa, rom di di xa -

ni mas ar ucoc xlia, igi ma ga li Tia Ta vi si Se moq me de bi Ti mec -

ni e ru li saq mi a no bis ga mo. imi tom rom sul mok le xan Si is cno -

bi li gax da msof li o Si ro gorc mec ni e ri. me pi ra dad Se ta ni li

myavs is sa xel mZRva ne lo Si „ada mi a nis ge ne ti ka“. yve la Ta o bas,

vi sac me vu kiT xav ge ne ti kas, yo vel Tvis sa ma ga li Tod vóxa si a -

Teb apo lon jin Wa ra Zes. me vfiq rob, rom Cven ma qar Tul ma mec -

ni e re bam da kar ga wam yva ni da di de bis Sem mo sa vi, di de bis mom -

po ve be li mec ni e ri.

— ba to no Ten giz, ax la me min da Tqven gvi am boT me Tod ze.

ro gorc cno bi lia, alek jef ri zia me To dis fu Zem de be li,

mag ram al baT ba ton ma apo lon ma gan sa kuT re bu li wvli li

Se i ta na, ra ki mas ru se Tis sa xel mwi fo pre mia mi e ni Wa. am me -

Tod zec min da co ta rom gvi am boT da im wvlil zec, ro me -

lic apo lon jin Wa ra Zem Se i ta na am me To dis gan vi Ta re ba Si.

(ba ton ma Ten giz be ri Zem isa ub ra daw vri le biT aR niS nul -

Tan da kav Si re biT da ase ve das Zi na:)

— „apo lon jin Wa ra Zis sa xiT qar Tul ma mec ni e re bam da kar ga

di di mo mav lis mqo ne axal gaz rda, rom lis Sro mebs dRe sac yu -

rad Re biT kiT xu lo ben da ci ti re bas ax de nen msof li os wam yva -

ni bi o lo ge bi. apo lon jin Wa ra Ze iyo uaR re sad ni Wi e ri, eru -

di re bu li da ga naT le bu li axal gaz rda. gan sa kuT re biT un da

aRi niS nos mi si Sro mis moy va re o ba, ra mac Za li an di di ro li

iTa ma Sa mi si, ro gorc mec ni e ris for mi re bis saq me Si. apo lon

jin Wa ra Zis aR zrda Si, ra sak vir ve lia, Za li an di di wvli li mi -

uZ RviT mis mSob lebs: qal ba ton te re zas, ba ton gi zos. ag reT -

ve min da aR vniS no, rom mi si, ro gorc ase Ti ni Wi e ri ada mi a nis,

ni Wi e ri axal gaz rdis aR mo Ce na mo xer xda Tbi li sis sa xel mwi fo

uni ver si te tis ge ne ti kis ka àed ris gam gis, pro fe sor Te i mu -

raz le Ja vas mi er.

50

— ba to ni do ri an ros ti aS vi li gve sa ub re ba ax la sa qar -

Tve lo Si am me To dis ga mo ye ne bis per speq ti veb ze.

— me iqi dan da viw yeb, rom apo lon jin Wa ra Ze Za li an miy var da

da did pa tivs vcem di mas. ami tom Cve ni yve la Sex ved ra iyo si a -

mov ne ba da kma yo fi le bas to veb da Cem Si. mi u xe da vad imi sa, rom

sul er Ti we li wa di vic nob di, Ta nac Cems saq mes Tan da kav Si re -

biT. Ce mi es saq mi a ni da kav Si re ba ga da vi da Sem deg Cvens pi rad

me gob ro ba Si da vxvde bo di mas uk ve ro gorc ara mec ni ers, ara -

med ro gorc um cros am xa nags. apo lo ni iyo mi zan swra fu li

ada mi a ni, ro me lic usaz Rvrod iyo Sey va re bu li Ta vis pro fe -

si a ze. me ar da ma viw yde ba, ro gor mix sni da, ra aris ada mi a nis

ge no mi da ra sa mu Sao tar de ba Se er Te bul Sta teb Si ada mi a nis

ge no mis Ses wav la ze. ro go ri aR frTo va ne bu li iyo, iciT, da me

vi fiq re, al baT ase Ti axal gaz rde bi dan ga mo di an Cve ni mus xe -

liS vi le bi, be ri taS vi le bi da ve ku e bi; al baT ase Ti un da iyos

axal gaz rda mec ni e ri. sul mec ni e re ba Si iyo. mis Tvis mTa va ri

iyo mi si pro fe sia da Ta vi si saq me.

ax la rac Se e xe ba imas, Tu ro gor ga vi ca ni apo lo ni. gac no ba

mox da aseT na i rad. erT-erT Jur nal Si, pub li ka ci a Si wa vi kiT -

xeT, rom in glis Si da i ner ga ase Ti me To di ga mok vle vis, jef ri -

zis xel mZRva ne lo biT.E es im de nad sa in te re so me To di iyo, rom

tol fa si iyo re vo lu ci isï kri mi na lis ti kis dar gSi. da, ra

Tqma un da, Cven pir vel rig Si miv mar TeT mos kovs. me un da giT -

xraT, rom ma Sin me vi ya vi Si na gan saq me Ta sa mi nis tros kri mi na -

lis ti ku ri sam sa xu ris uf ro si. mos kovs miv mar TeT, sa mec ni e -

ro centrs. iq iyo ase Ti uZ li e re si msof li o Si kri mi na lis ti -

ku ri cen tri, ro me lic iyo ara mar to sab Wo Ta kav Sir Si, ara -

med mTels msof li o Si cno bi li cen tri. da vTxo veT dax ma re ba,

rom gvin do da es me To di ag veT vi se bi na. mos kov ma gvi pa su xa,

rom am me To dis aT vi se ba Cven Tvi Ton gvin dao, mag ram Za li an

ga Wir ve ba Si var To, rad gan spe ci a lis te bi am dar gSi ar gvyav -

so. Ta nac isic das Zi nes, rom Tqven Cven gvTxovT dax ma re bas,

ma Sin ro de sac Tqven sa u ke Te so, araC ve u leb ri vi spe ci a lis ti

gyavT Tbi lis Sio, ro mel mac am co ta xnis win da ic va sa kan di -

da to di ser ta cia am Te ma zeo. da viw yeT apo lo nis Zeb na. am Zeb -

na Si mi va de qiT bi o qi mi is in sti tuts. da ba ton apo lons rom

Sev xvdi dav rwmun di, rom mar Tla apo lo ni iyo — ga reg nu lad

51

ise Ti la ma zi, war mo sa de gi. araC ve u leb ri vi si la ma zis ma ma ka -

ci iyo. da, rac mTa va ria, Can da, rom suf Ta da spe ta ki ada mi a ni

iyo. es mis ga mo met yve le ba Si, mis Tva leb Si….. yve la na i rad Can da

es am ba vi. vTxo veT apo lons, rom ga e wia Cven Tvis dax ma re ba am

saq me Si. ro de sac da vi Tan xmeT apo lo ni, rom Cven Tvis dax ma re -

ba ga e wia am me To dis aT vi se ba Si, wa ve diT mos kov Si er Tad, Si na -

gan saq me Ta sa mi nis tros kri mi na lis ti kis in sti tut Si, ro mel -

ze dac me ad re mo gax se neT, ra Ta iq er Tob li vad prog ra ma Seg -

ve mu Sa ve bi na, Tu ra gvin da Cven, vi na i dan mos kovs un da da e fi -

nan se bi na es prog ra ma. ro de sac Ca ve diT iq, rom da i na xes apo -

lo ni, mas Ses Ta va zes: „ra gin da Tbi lis Si?! dar Ci mos kov Si,

Cvens in sti tut Si. gaZ levT gan yo fi le bas, gaZ levT pod pol -

kov ni kis wo de bas, bi nas; imu Sa ve da ag vaT vi se bi ne es me To di“.

ar da Tan xmda, iciT. Tqva, rom me uk ve sak ma ri sad vi ya vio mos -

kov Si. sam Sob lo Si un da dav brun deo da Tu ra mes ga va ke Te bo,

iq ga va ke Te bo. ase dav brun diT Cven Se mu Sa ve bu li prog ra miT.

saq me is aris, rom jef ri zis me To di, mi si ga mok vle va

vrcel de bo da Txe vad sis xlze da Cven kri mi na lis tebs gva in -

te re seb da mar to Txe va di sis xlis ana li zi ki ara, Cven gva in -

te re seb da gam Sra li sis xlis, gam Sra li sper mis da ada mi a nis

sxva ga mo na yo fis, gam Sra lis ana li zis me To dis da mu Sa ve ba. da -

vi sa xeT es amo ca na da apo lon ma da iw yo am amo ca na ze mu Sa o ba.

mi va mag reT Cve ni spe ci a lis ti, ro me lic mTe li wlis gan mav -

lo ba Si mas Tan iyo da iT vi seb da am me Tods, er Tad mu Sa ob dnen.

Sem deg mox da es tra gi ku li Sem Txve va; apo lon ma ve Rar da as -

ru la, bo lom de ver mi iy va na es saq me da Sem deg gag rZel da mu -

Sa o ba ba ton Ten giz be ri Zis uSu a lo xel mZRva ne lo biT da kar -

gi Se de ge bic mi vi ReT.“

Aa mo na ri di Ta mar ja fa riZòì sta ti i dan sta tia „iva ne be ri -

taS vi lis Sem deg“ (ga ze Ti „sam Sob lo“, 1998w., N 3):

„di di iva ne be ri taS vi lis Sem deg igi me o rea qar Tvel bi o -

log Ta gan, vinc am gva ri jil do da im sa xu ra (sa u ba ria ru se Tis

sa xel mwi fo pre mi a ze — b.j.)... ga mo go ne ba Ta da aR mo Ce na Ta sa -

xel mwi fo ko mi te tis mi er 1989 wels ga ce mul sa av to ro mow mo -

ba Si naT qva mia, rom eZ le va apo lon jin Wa ra Zes ga mo go ne bi saT -

vis — „coc xa li or ga niz me bis na Te sa o bis gan saz Rvris me To di“.

kac ma rom Tqvas, apo lo ni er Ta der Ti qar Tve li bi o lo gia,

52

vi sac ru se Tis sa xel mwi fo pre mia mi e ni Wa, xo lo Tu am pre mi as

ga va i gi vebT ssrk sa xel mwi fo pre mi as Tan, ma Sin di di iva ne be -

ri taS vi lis Sem deg me o re bi o lo gia, vi sac eso den di di pa ti vi

er go wi lad.

ge no mu ri daq ti los ko pi is me To dis da mi si fu Zem deb le bis

Se sa xeb bev ri da i we ra qar Tul Jur nal-ga ze Teb Si. Jur na li

„gzï“ N 6 (87) 7/II-13/II. 2002. sta ti a Si „30-40 wlis Sem deg ada mi a -

ni aRar da ber de ba anu ras gvi qa dis dnm-is ga Sif vra?!“ Jur na -

lis ti na na qi bi Sa u ri wer da:

„ra aris ge ni, ra sa i dum lo e bis ma ta re be lia is da ram de -

nad aris mec ni e re bis gan Ses wav li li?... ra Se saZ leb lo be bi

aqvs sa qar Tve lo Si ar se bul dnm-is la bo ra to ri as? ro gor

xde ba ma mo bis dad ge na, an Se iZ le ba Tu ara, er Ti Tmis Re ris

bol qviT pi rov ne bis dam na Sa ves Tan iden ti fi ci re ba?... dnm-is

la bo ra to ria di Rom Si, bi o qi mi i sa da bi o teq no lo gi is in sti -

tut Sia gan Tav se bu li da ge ne bis ma te ri a lur sa fuZ vels —

nuk le i nis mJa vebs ik vlevs. ada mi ans da ax lo e biT 30000 ge ni

aqvs. 1984 wels axal gaz rda in gli sel ma mec ni er ma alek jef -

riz ma aR mo a Ci na, rom ada mi a ne bi er Tma ne Ti sa gan gan sxvav de -

bi an e.w. mi ni sa te li tu ri dnm-is mo le ku le bis aR na go biT. Ti -

To e ul ada mi ans, Ti Te bis ana beW dis msgav sad, mxo lod mis -

Tvis da ma xa si a Te be li mi ni sa te li te bis „ana beW di“ ga mo ar -

Cevs. dRes am me Tods uf ro xSi rad dnm-tests uwo de ben....

gvi am bobs bi o qi mi i sa da bi o teq no lo gi is in sti tu tis nuk le -

i nis mJa ve bis la bo ra to ri is gam ge, bi o lo gi is mec ni e re ba Ta

doq to ri, pro fe so ri Ten giz be ri Ze: ... jef ri zis me To di Se -

mo far glu li iyo mxo lod ada mi a ne biT. mog vi a ne biT, 1987

wels Cve ni la bo ra to ri is Ta nam Sro mel ma apo lon jin Wa ra -

Zem, aR mo a Ci na axa li „zon di“, rom lis sa Su a le bi Tac Se saZ le -

be li gax da ge no mu ri daq ti los ko pi is me To dis ga mo ye ne ba

ara mar to ada mi a ne bis mi marT, ara med mce na re e bis, cxo ve le -

bi sa da mik ro or ga niz me bis cal ke u li Sta me bis (er Ti sa xis

mik ro or ga niz me bis suf Ta kul tu ra. — avt.) iden ti fi ka ci is -

Tvis. am aR mo Ce nis Tvis mas ru se Tis sa xel mwi fo pre mia mi e ni -

Wa (ma Sin iq mu Sa ob da). is Za li an di di mec ni e ri iyo da sam wu -

xa roa, rom 28 wlis asak Si mo u lod ne lad gar da ic va la. mis mi -

er aR mo Ce ni li me To diT da in te res dnen Si na gan saq me Ta sa mi -

53

nis tros sa eq sper to bi u ros ma Sin de li xel mZRva ne le bi,

rom leb mac zus tad Se a fa ses, Tu ra mniS vne lo ba hqon da axal

aR mo Ce nas kri mi na lis ti kis Tvis. Mmag ram me To di sak ma od Zvi -

rad Ri re bu li iyo, mo iT xov da ra di o aq ti u ri fos fo ris Sem -

cve li niv Ti e re be bis ga nuw yvet liv Se mo ta nas, rad gan ra di o -

aq ti u ri fos fo ri swra fad iS le ba. amis gan xor ci e le ba 90-ian

wleb Si praq ti ku lad Se uZ le be li iyo. dRes am ra di o aq ti ur

izo tops aRar iye ne ben. sa ma gi e rod, sa Wi roa Ta na med ro ve

xel saw yo — „dnm-am pli fi ka to ri“, ro me lic ger ma ni is erT-

er Tma sam Tav ro bo uw ye bam Cvens la bo ra to ri as usas yid lod

gad mos ca... da viw yoT kri mi na lis ti kiT. Tu bo rot moq med ma

da na Sa u lis ad gil ze da to va sis xlis wve Ti, sper mis kva li,

ner wyvi, si ga re tis nam wvi, Tmis er Ti bol qvi, am bo rot moq me -

dis iden ti fi ci re ba Zne li ar aris — rad gan is da na Sa u lis

ad gil ze to vebs sa ku Tar uj re debs, uj re di dan xde ba dnm-is

ga mo yo fa, Sem deg mi si gam rav le ba spe ci a lur xel saw yo ze da

Se da re ba eW vmi ta ni le bis dnm-is mo le ku leb Tan. me o re as peq -

ti aris sa da vo ma mo bis dad ge na. dRes es tri vi a lu ri amo ca -

naa. xde ba bav Svi sa da Se saZ lo ma mis sis xli dan dnm-is ga mo yo -

fa, Se da re ba da das kvnis ga ke Te ba. me sa me as peq ti aris gva mis

an Con Cxis iden ti fi ci re ba. Ees Se da re biT rTu li amo ca naa.

Ti To e u li Sem Txve va in di vi du a lur mid go mas mo iT xovs, rad -

gan dnm-is mo le ku le bi, dro is gan mav lo ba Si ga nic di an deg -

ra da ci as. sa er Tod, dnm-i Zval Si da ax lo e biT 100000 we li

ina xe ba, mag ram rac uf ro Zve lia ni mu Si, miT uf ro rTu lia

ana li zis ga ke Te ba. yve lam icis, rom bol Se vi keb ma 1918 wels

dax vri tes ni ko loz me o re, mi si me uR le da Svi le bi. gva me bi

ga da ma les eka te rin bur gis max lob lad. 80-ia ni wle bis bo -

los, eka te rin bur gis erT-erT ma Ra ro Si aR mo a Ci nes ada mi a -

nis Con Cxe bi. va ra u dob dnen, rom isi ni me fis ojaxs ekuT vno -

da da sa Wi ro iyo ma Ti iden ti fi ci re ba. Nna pov ni Zvle bi dan ga -

moy ves dnm-is mo le ku le bi, mag ram ras Tan Se e da re bi naT isi -

ni? sa bed ni e rod, ni ko loz me o re, ro de sac is jer ki dev uf -

lis wu li iyo, stum re bia ia po ni as, sa dac erT-erT sa mu ra is

da niT da uW ria. dol ban di, ro mel zec ni ko lo zis sis xlis

kva lia Se mor Ce ni li, dRem de ina xe ba ia po ni is erT-erT mu ze -

um Si. Aam dol ban di dan ai Res gam xma ri sis xlis ni mu Si, ga moy ves

54

dnm-i da Se a da res eka te rin bur gis max lob lad aR mo Ce ni li

Con Cxe bi dan ga mo yo fil dnm-s. ase mox da ni ko loz me o ris

Con Cxis iden ti fi ci re ba. mi Re bu li Se de ge bis sa fuZ vel ze,

eka te rin bur gis max lob lad aR mo Ce ni li naS Te bi, ni ko loz

me o ris da mi si oja xis wev re bis aR moC nda. isi ni ram de ni me

wlis win pa ti viT dak rZa les sankt-pe ter bur gSi, aleq san dre

ne ve lis lav ra Si.

me o re ma ga li Ti — uc no bi ja ris ka cis saf la vi ar lin gto nis

sa saf la o ze, aSS-Si. am ja ris ka cis Zvle bi dan ga mo yo fi li dnm-

is sa fuZ vel ze cxe da ri iq na iden ti fi ci re bu li. Mmi si neS ti ga -

da as ve nes da mSob le bis gver diT dak rZa les.

avi RoT gax ma u re bu li sa siy va ru lo kav Si ri pre zi dent

klin ton sa da mo ni ka le vin skis So ris. Ppre zi den ti Ta vi dan

uar yof da mas, mag ram, ro de sac mis Tvis cno bi li gax da, rom

mo ni kas ka ba ze mi si sper mis kva li iyo Se mor Ce ni li, man es kav -

Si ri aRi a ra, rad gan dnm-tes ti amas ad vi lad da ad gen da.

ame ri kis me sa me pre zi dents — To mas je fer sons hyav da uka -

no no Svi le bi Sav ka ni a ni qa li sa gan. maT ma mem kvid re eb ma dnm-

tes tis sa fuZ vel ze SeZ les da em tki ce bi naT, rom mar Tlac je -

fer so nis STa mo mav le bi ari an.

Se iZ le ba iT qvas, rom dnm-tes tis po pu la ri za ci is saq me Si

di di ro li sa te le vi zio se ri a leb ma Se as ru la. ro gorc miT -

xres, am se ri a leb Si xSi rad aris si tu a ci e bi, ro de sac bav Svis

ma ma ar aRi a rebs ma mo bas da sa Wi ro xde ba amis dam tki ce ba dnm-

tes tis meS ve o biT.

Cvens la bo ra to ri a Si xSi rad keT de ba sa da vo ma mo bis ana li zi

da es pro ce du ra Cven Tvis ara na ir prob le mas ar war mo ad gens.

sab Wo Ta kav Si ris ar se bo bis pe ri od Si, sa qar Tve lo Si, sa da -

vo ma mo bis dad ge nis miz niT, yo vel wli u rad da ax lo e biT 60 sa -

sa mar Tlo pro ce si imar Te bo da: ma ma ka ce bi sxa das xva mi ze zis

ga mo ar aRi a re ben ma mo bas, Tum ca, ro gorc eq sper te bi am bo -

ben, maT mSve niv rad ici an si mar Tle. wi naT, maT Tvis Ta vis daZ -

vre nis sa Su a le ba is iyo, rom ad rin de li me To de bi ar iZ le o da

ma mo bis zus ti dad ge nis sa Su a le bas. Tum ca, zog Sem Txve va Si

Se saZ le be li iyo sis xlis jgu fe bis gan saz Rvris sa fuZ vel ze

ma mo bis ga mo ric xva. dRes dnm-tes ti sa da vo ma mo ba ze er TmniS -

vne lo van pa suxs iZ le va.“

55

igi ve Jur na li „gza“ 2 wlis Sem deg (N 32 (217) 5/VIII-11/VIII.

2004). ìta ti a Si „qar Tve li ka cis in te leq tu a lu ri ka pi ta li“

(qve sa Ta u riT: „apo lon jin Wa ra Ze — ge nu ri daq ti los ko pi is

me To dis av to ri“) av to ri le la Wan ko ta Ze wer da:

„da ax lo e biT 15 wlis win gar da ic va la bi o lo gi is mec ni e -

re ba Ta kan di da ti, ru se Tis sa xel mwi fo pre mi is la u re a ti

apo lon jin Wa ra Ze. igi ma Sin mxo lod 28 wlis iyo da mi u xe da -

vad ami sa, mo as wro mec ni e re bis iseT dar gSi eT qva Ta vi si wo -

ni a ni sit yva, ro mel sac Se uZ lia, gar da te xa mo ax di nos ka -

cob ri o bis gan vi Ta re ba Si. Mman mos kov Si, ssrk mec ni e re ba Ta

aka de mi is mo le ku lu ri bi o lo gi is in sti tut Si mu Sa o bi sas,

ge nu ri daq ti los ko pi is me To di Se i mu Sa va. es amo ca na ada mi -

a neb Tan mi mar Te ba Si, in gli sel ma jef riz ma ga daW ra, apo -

lon jin Wa ra Zem ki, mTel coc xal or ga niz meb ze ga nav rco.

Ggar dac va le bi dan 7 wlis Sem deg, mas am aR mo Ce nis Tvis ru se -

Tis sa xel mwi fo pre mia (uwin, sta li nis pre mia er qva) mi e ni -

Wa, ro me lic ma na ma de mxo lod iva ne be ri taS vils hqon da mi -

Re bu li…...“

2006 wlis 6 ian vars, ga zeT „sa qar Tve los res pub li ka Si“

da i beW da Jur na list Ta mar Cxa ta raS vi lis sta tia „rCe ul Ta

xved ri“, ro me lic eZ Rvne ba apo lo nis da ba de bi dan 45 wlis -

Tavs. Aa mo na ri di sta ti i dan:

„ara mxo lod „mo mav lis“ mec ni e re bas em sa xu re bo da, Ta va -

dac, Si na ga nad, XXI sa u ku nis mec ni e ri gax ldaT. mra val mxri vi

in te re se biT, xe lov ne bis, li te ra tu ris, mu si kis, fo tog ra fi -

is xaz gas mu li siy va ru liT. yo vel Tvis erT-erT pir vel Ta gans

hqon da yve la ze sa in te re so Ca na we re bi, pub li ka ci e bi, in gli -

su re no va ni uax le si ga mo ce me bi; srul yo fi lad flob da uc xo

enebs, se ri o zu lad iyo ga ta ce bu li io ga Ti.

Ta vad ara so des da u Civ lia. ime de biT sav se Ca mo vi da sa qar -

Tve lo Si, yo ve li Cven ga ni viT sje ro da, rom 1989 wlis am uc na -

ur ga zaf xuls bu ne bis ga moR vi Ze bas Tan er Tad mTe li eris ga -

moR vi Ze ba, ga mof xiz le ba da Ta vi suf le ba da ag vir gvi neb da,

rom mi za ni, rom lis ke nac wrfe li gu liT, suf Ta xe le biT da

na Te li go ne biT mi il tvi, au ci leb lad aR srul de ba.

am gva ri Se mar Te ba mxo lod rCe ul Ta xved ria, ise ve ro gorc

ji u ti svla miz nis ken, Tun dac si coc xlis fa sad.“

56

2009 wels sa qar Tve los mec ni e re ba Ta erov nul aka de mi a Si

ga i mar Ta apo lo nis gar dac va le bi dan 20 wlis Tav sad mi miZ -

Rvni li sxdo ma. sa qar Tve los mec ni e re ba Ta erov nu li aka de mi -

is bi o lo gi is mec ni e re ba Ta gan yo fi le ba, ser gi dur mi Si Zis sa -

xe lo bis bi o qi mi i sa da bi o teq no lo gi is in sti tu ti mo saw vev

ba raT Si it yo bi ne bo da:

„2009 wlis 8 iv liss 12 sa aT ze sa qar Tve los mec ni e re ba Ta

erov nu li aka de mi is sxdo ma Ta dar baz Si (rus Ta ve lis prosp.,

52, V sar Tu li) ga i mar Te ba ga mo Ce ni li qar Tve li mec ni e ris, ge -

no mu ri daq ti los ko pi is erT-er Ti fu Zem deb lis, ru se Tis sa -

xel mwi fo pre mi is la u re a tis apo lon jin Wa ra Zis (1961-1989)

xsov ni sad mi miZ Rvni li sxdo ma.“

am faq tTan da kav Si re biT Jur na lis ti Ta mar Sa iS me laS vi -

li ga zeT „sa qar Tve los res pub li kis“ 10 iv li sis no mer Si,

sta ti a Si „is, vinc Rmer Tebs uy vars, ad re mi dis cxov re bi -

dan…...“… wer da:

„apo lon jin Wa ra Ze 28 wli sa gar da ic va la. sa qar Tve los

mec ni e re ba Ta erov nu li aka de mi is pre zi den tma Ta maz gam yre -

li Zem Zve li ber Ze ni dra ma tur gis me nan dres sit yve bi da i mow -

ma — is, vinc Rmer Tebs uy vars, ad re mi dis cxov re bi dan. ase ga -

ne So ra am wu Ti so fels apo lon jin Wa ra Ze.

aka de mi kos ma gi or gi kve si ta Zem aR niS na, rom ud ro od wa -

su li Tval sa Ci no mec ni e ris sa xe li did si na nul sa da sev -

das Tan er Tad si xa rul sac ukav Sir de ba. si na nu li da sev da

gvip yrobs, rom igi coc xa li aRa raa, gvi xa ria, rad gan iyo

di di, sa er Ta So ri so do nis mec ni e ri: „1989 wels wa vi da am

qvey ni dan. xo lo ma Sin, ro ca ru sebs qar Tve le bi gul ze

aRar exa te bo daT, 1996 wels, ru se Tis sa xel mwi fo pre mia

mi e ni Wa“.

gi or gi kve si ta Zem apo lon jin Wa ra Zis Rvaw li mo le ku lur

bi o lo gi a Si, po e zi a Si la do asa Ti a nis leq sebs Se a da ra.

aka de mi kos ma Ten giz be ri Zem apo lon jin Wa ra Zis sa mec ni e -

ro moR va we o ba mi mo i xi la…... apo lon jin Wa ra Zis dam sa xu re ba

iyo, rom man ge no mu ri daq ti los ko pi is me To di (ro me lic ma -

nam de mxo lod ada mi a ne biT iyo Se mo far glu li) mTel coc xal

sam ya ro ze ga av rce la mik ro or ga niz me bi dan daw ye bu li ada mi a -

ne biT dam Tav re bu li…..

57

aka de mi is wevr-ko res pon den tma gi or gi na xuc riS vil ma apo -

lon jin Wa ra Ze ga mor Ce ul stu den tad mo ix se nia, vi sac hqon da

uiS vi a Te si Tvi se ba — mi zan swraf va ra Rac mi mar Tu le biT, ri -

Tac WeS ma ri ti mec ni e ri ya lib de bo da. Mmi si mi zan swraf va mo -

le ku lu ri bi o lo gia aR moC nda.

igi iyo uni ka lu ri ga reg no bis, ni Wi e ri, ga naT le bu li, sa -

oc rad mSvi di, ra sac mec ni e re ba sa Wi ro ebs, yve la Tvi se biT

Sem ku li.

sxdo ma ze apo lon jin Wa ra Ze ga ix se nes: 47-e sko lis bi o lo -

gi is mas wav le bel ma me ri mo wo ne li Zem, uni ver si te tis ge ne ti -

kis ka Ted ris Ta nam Sro mel ma Ti na jo xa Zem, bi o lo gi is mec ni e -

re ba Ta doq tor ma ni no Sen ge li am, Ta na kur se leb ma: va sil ga -

bu ni am, ma ia mes xma, ma Tu na go der ZiS vil ma.

apo lon jin Wa ra Zem sa ku Ta ri oja xis Seq mna ver mo as wro.

sxdo ma ze sa qar Tve los mec ni e re ba Ta aka de mi is dar baz Si apo -

lo nis de da da Zma mo vid nen.

ama Rel ve be li iyo bad ri jin Wa ra Zis mi er Zmas Tan er Tad ga -

ta re bu li wle bis gax se ne ba. Mmas bav Svo bi dan ve izi dav da bu ne -

ba, ra Rac eq spe ri men teb sac ata reb da, mra val mxri vi cod niT

ga mo ir Ce o da, da rac mTa va ria, mec ni e re ba mi si ga ta ce ba iyoo.

iT qva isic, rom apo lon jin Wa ra Zis Rvaw li dRem de sa Ta na -

dod ar da u fa se bi aT. mas bev ri ar ic nobs. kar gi iq ne ba, Tu mis Se -

sa xeb daw vri le bi Ti in for ma cia in ter net Sic gav rcel de bao.

mec ni e ris gar dac va le bis 20 wlis Ta vi sad mi miZ Rvni li

sxdo mac mi si Rvaw lis war mo Ce nis la maz dRed ga da iq ca“.

åì ìõæëèï ima ve dRes ãïïøóáï ga zeTèï „ver si aèïú“ sta ti a Si

„qar Tve li mec ni e ri, rom lis aR mo Ce ni li zon diT ni ko loz me -

o ris neS ti amo ic nes“ (av to ri Ta mar lom sa Ze).

2009 we li. apo lo ni Se ta ni lia me-10 kla sis bi o lo gi is sa -

xel mZRva ne lo Si (av to re bi: la ma ra bur di la Ze, ma ri ne ba ga -

liS vi li, qe Te van maR ra Ze). es apo lo nis Rvaw lis sa ma rad Ja mo

da fa se baa.

apo lon ma ga uZ lo dro is ga moc das. ge no mu ri daq ti los ko -

pi is me To di vi Tar de ba, ix ve we ba.E es ki dev uf ro aR rma vebs in -

te ress apo lo ni sad mi, ri si das tu ri caa mi si da fa se ba da ki dev

er Txel gax se ne ba mra va li wlis Sem deg. mi si Sro me bi ara so des

da kar gavs mniS vne lo bas fun da men tu ri mec ni e re bis Tvis.

58

rac dro ga dis, miT uf ro vrwmun de bi, rom apo lo ni mar -

Tlac rom ga mor Ce u li ada mi a ni iyo. aseT mok le dro Si, im uZ -

ra o bis epo qa Si man SeZ lo, ro gorc mec ni e ri asu li yo msof lio

do nem de. Aa ma ze xaz gas miT isa ub res aka de mi a Si ba to neb ma Ten -

giz be ri Zem, gi or gi kve si ta Zem, Ta maz gam yre li Zem, gi or gi na -

xuc riS vil ma.

me Se ve ca de mo meT xro apo lo nis Se sa xeb. Tum ca mi si fe no me -

ni Cem Tvi sac ki bo lom de ad vi lad ga sa az re be li ar aris. ada -

mi a nis saq mi a no ba, mi si am qvey ni u ri cxov re ba xil va dia, mi si su -

li e ri sam ya ros Sec no ba ki arc ise io li.

max sen de ba 1982 wels mos ko vis pir ve li ar xiT ga su li cno -

bi li mi ni se ri a li ni ko lo pa ga ni nis cxov re bis Se sa xeb. mu si -

koss brwyin va led ga na sa xi e reb da so me xi msa xi o bi vla di mer

msri a ni. pa ga ni nis hyav da er Tgu li Si na mo sam sa xu re, ro me lic

si coc xlis bo lo wu Tam de mis gver diT iyo. fil mi mTav rde ba

mi si mo no lo giT, rom lis bo lo fra zac ase JRers: „me ma inc

ver Se vi ca ni Tqve ni su li, ma es tro“. Zne lia Caw vde ga ni o sis

suls.

Tbilisi

29.09.2009.

æïòþåÿæï æï ïòêòíûï øðì „ðåüòüøò“

èòì.: àþòäòìò, øïîïøòûòì áó÷ï # 6. üåä.: 29-22-89 e-mail: [email protected]

ïðëäëíò æåæ-èïèïìï æï ûèïìàïí

áëþóäåàò, 1963 ù.

ùñíåàò, 1965 ù.

àþòäòìò. ïðëäëí æï þïæîò öòíÿïîïûååþò

êëöëîò

ãóîòï, ìëô. øåèëáèåæò

àþòäòìò

þïêóîòïíò, 1975 ù.

ôïìïíïóîò

ïðëäëíò àïíïêóîìåäåþàïí åîàïæ

âïîûòï, 1980 ù.

þïäüòòìðòîåàò

èëìêëâò, ðåîåæåäêòíë

àìó, þòëäëãòòì ôïêóäüåüò, ãåíåüòêòì êïàåæîï

èëìêëâò, èëäåêóäóîò þòëäëãòòì òíìüòüóüòì äïþëîïüëîòï

ìïáïîàâåäëì èåúíòåîåþïàï åîëâíóäò ïêïæåèòï, 2009 ù.ïðëäëí öòíÿïîïûòì ãïîæïúâïäåþòæïí 20 ùäòìàïâòìïæèò èòûéâíòäò ìõæëèï

apolon jinWaraZe da misi erTi aRmoCenis istoria · mkvle va ri, ke Til So bi li axal gaz rda. “...

Documents

Transcript of apolon jinWaraZe da misi erTi aRmoCenis istoria · mkvle va ri, ke Til So bi li axal gaz rda. “...