39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne...

52
PREMIO VALENTE FAUSTINI 39a edizione 2017

Transcript of 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne...

Page 1: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

PREMIO

VALENTE

FAUSTINI

39a edizione

2017

Page 2: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

In copertina: il busto di Valente Faustini e la scultura della “ Batusa” , simbolo di Piacenza,

presso i Giardini Margherita - Piacenza

Con il patrocinio gratuito di

Comune di Piacenza

Con il contributo dell’Istituto per i beni artistici, culturali e naturali della Regio-ne Emilia-Romagna, ai sensi della LR 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna”

Page 3: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Prefazione

Page 4: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Il premio e Valente Faustini

Il Premio di poesia dialettale “ Valente Faustini ” è nato a Piacenza negli anni Settanta del secolo scorso

per iniziativa del poeta Enrico Sperzagni ( 1909 -2001 ) , ha avuto fin dalla prima edizione il patrocinio del-

la Banca di Piacenza e il Comune di Piacenza. L’ i niziativa, già dai fondatori, è stata indicata con il nome

di Valente Faustini ( Piacenza 1858-1922 ) , poeta profondamente legato alla realtà territoriale piacentina,

ma nello stesso tempo aperto ad orizzonti culturali di ampio respiro.

La produzione poetica di Faustini è raccolta in sette volumi curati da Guido Tammi ed è da li si possono

evincere i motivi ispiratori dell ’ arte del poeta: “ l a terra, l ’ amore, il dolore, gli umili ” e ancora i costumi

dei piacentini, gli aspetti della sua vita familiare, ecc..

Un mondo vario ma unificato dalla personalità e sensibilità dell ’ uomo Faustini. Una sensibilità che si rile-

va in tutta la sua freschezza quando è spontanea, specialmente nelle poesie di breve respiro o particolar-

mente sentite.

Fu un osservatore attento di uomini e di cose. Nella sua poesia sfila la società di fine Ottocento e di inizio

Novecento e su di essa e sui suoi personaggi egli sorride benevolmente, anche quando ricorre alla satira e

si fa giudice.

Il premio ha l ’ obiettivo di valorizzare la nostra cultura, tramite la composizione di poesie o di racconti nel

nostro dialetto. L ’ invito è rivolto a tutti: poeti o scrittori che già compongono da tempo, oppure anche colo-

ro che desiderano partecipare per la prima volta.

Faustini nacque a Piacenza il 4 marzo 1858, primo dei figli di secondo letto di Pietro che si era unito, in se-

conde nozze, con Ortensia Vaccari. Dal primo matrimonio erano nati già cinque figli; dopo Valente ne ven-

nero altri otto. Di questi ultimi il poeta si troverà a dover fare da guida quando, nel 1886, morirà il padre.

Il Faustini frequentò le scuole elementari presso un istituto piacentino e a 11 anni fu inviato al collegio Ma-

ria Luigia di Parma. Nel 1877 passò all ’ Accademia scientifica letteraria di Milano dove, nel 1882, conse-

guì la laurea in Lettere con una tesi su “ L ’ amore di Cino da Pistoia ” .

Durante la sua vita non mancarono i riconoscimenti, ma niente lo allontanò dai valori semplici della sua

terra. Nei suoi versi abbiamo l ’ eco dei fatti del tempo, fatti piacentini ma anche nazionali. Il Faustini è pre-

sente nella realtà del tempo anche se, invece di partecipare attivamente, si limita a rivivere nel crogiolo

della sua coscienza le gioie e i dolori degli uomini.

Un certo distacco si nota per la religione. Il poeta fu credente? “ Son miga voin di voss! ” ( Non sono uno

dei vostri ) , dirà nel 1901 al vescovo Giovanni Battista Scalabrini, poi proclamato Beato. Era, sì, di tenden-

ze laiciste, ma pervaso da una profonda ansia religiosa. Il poeta tendeva spesso a filtrare la realtà attraver-

so la sua ottica umanistica di cui, in fondo, si compiaceva, portando nella sua vasta produzione poetica i

sentimenti del popolo.

Page 5: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Vincitori 39ª edizione 2017

Sezione poesia

1° Premio a Botti Anna

con “Fra i fiur dla rubinia…”

2° Premio a Mario Schiavi con “Sùtt al ciél ad Piaśeinsa”

3° Premio a Alfredo Lamberti

con “In s'un sinter: Güstei”

Premio speciale della giuria a Fabrizio Solenghi

con “Seint mila, seint dollar, seint ann”.

Premio Speciale “Luigi Paraboschi” a Stefano Longeri

con “Gamba de lègn”

Sezione racconto

1° Premio a Luigi Pastorelli con “… 'i ûltim paròl”

2° Premio a Stefania Melampo

con “La Butunera”.

3° Premio a Anna Botti con “Ma che regò la mè famiglia!”

Premio speciale della giuria

a Rino Scrivani con “Du ciacciar con me pär”.

Premio Speciale “Luigi Paraboschi”

a Cesare Ometti con “Un Mûr”

Page 6: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

LA FAMIGLIA PIASINTEINA E IL CONCORSO

La Famiglia Piasinteina ha come compito quello di esaltare i meriti, le opere e le virtù dei migliori concit-

tadini, di mantenere vive e sane le tradizioni e i ricordi del nostro passato, di rendere più stretti i vincoli di

solidarietà e di benevolenza fra i cittadini tutti.

II 6 ottobre 1953 un gruppo di cittadini appartenenti a varie categorie sociali, culturali ed artistiche di Pia-

cenza, animato dal desiderio di rendere costante omaggio alla nostra terra approfondendo le indagini

sulla storia, sui suoi costumi, le sue opere d ’ arte ed il suo folklore, dava vita ad una associazione deno-

minata “ Famiglia Piasinteina ” e ne fissava, a grandi linee, le finalità miranti ad una attività atta a susci-

tare nuove energie locali e ad esaltare le particolari virtù della nostra gente.

“ F amiglia Piasinteina ” , dicitura dialettale, perché nel dialetto si afferma e si esprime l ’ entità spirituale

della città, nel dialetto si riconosce le genuinità di ancestrali tradizioni, nel dialetto le cose si definiscono

meglio, nel dialetto si da una seconda prospettiva a tutto ciò che potrebbe restare chiuso in un campani-

lismo sterile.

L ’ eredità del dialetto va oltre i confini della città, non è definito da una regola fissa ma è sempre in mo-

vimento ed entra in simbiosi coi luoghi .

Ha inoltre una capacità di sintesi unica, in poche sillabe racchiude un messaggio, una sensazione, uno

stato d ’ animo, una battuta, un ricordo...

La “ Famiglia Piasinteina ” non è cosa nuova: risorge come associazione dai tempi di Valente Faustini.

Ora, come allora, essa non è che la consapevole traduzione nella pratica organizzativa di uno stato

d ’ animo, di un forte sentimento, di un bisogno del cuore. Ora, come allora, essa è manifestazione di

tempi liberi.

Famiglia, città e patria sono tre forme reciprocamente necessarie in cui si realizza l ’ idea di umanità.

La “ Famiglia Piasinteina ” e come famiglia luogo di relazioni, di conoscenze, di condivisione dove cul-

tura, tradizione, storia, folklore, si intersecano dentro l ’ universialità di valori civili.

Una realtà che non si chiude al futuro, al progresso, alle novità senza cancellare aspetti, consuetudini,

riti, costumi e parlate, anzi valorizzando l ’ eredità che ci viene del passato .

Nello stemma i simboli caratteristici e fondamentali dalla nostra città: il gonfalone che sventola sui merli

di Palazzo Gotico.

Per questo, nasce dalla Famiglia Piasinteina il Concorso Valente Faustini, come espressione poetica di

un modo di essere e sentire. Vuole essere voce che provoca le nuove generazione a non considerarlo

qualcosa di basso, inadatto all ’ educazione intellettuale, perché sarebbe un errore davvero epocale.

Cancellando la voce che riporta il passato, si cancella anche il futuro.

Come possiamo non volere un futuro, come possiamo cancellare il passato.

La spiga diventa grano maturo da un piccolo seme che nella terra è germogliato e nel tempo è cresciuto.

Page 7: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Sezione Poesia

Page 8: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Fra i fiur dla rubinia...

(Anna Botti)

Un campsant piccin, la ceśa, i bosch inturan,

al campanil c’al battiva i'iur in dal giuran,

e là, col so prufil, in fond a una stradleina,

una cà ‘d sass c’la guardäva in sla culleina.

Fra chi mür l’äria udurusa d’un teimp passä,

dal giardein al respir d’ogni stagion arnuvä.

Là, l’era la primavera coi prim uslein in vul,

coi prim fiur cilest ch’i spiccävan sutt al sul,

l’era l’estä col rümur in luntanansa d’un trattur

c’al saräva i’occ’ a la sira cunteint dal so lavùr,

con la löina, ill scurnüssal, i’udur d’erba brüsä,

coi gravalòn, i grill, ill vuś dla festa in d’un prä,

l’era l’avtöin c’al curriva d'or e russ śù pri vidur,

l’era l’inveran col socc in dal fuglär e ‘l so calur...

Da quant teimp al äva sugnä da purtäla là...

e stä da par lur in dla cà dla nonna, la so cà!

E la cà l’era tütta sua cull dé dal cumpleann,

con la so muruśeina c’al tgniva par man.

Tütt ag gniva incontar: i gattein, ill föi dal sinter,

i prufüm dill rubili... ancura tütt tant cmé iér!

- La cà dla nonna l’è piina dill so carabàttul,

ad quädar, statüein, cärta, pignatt, śügattul...

ma le la g’ha seimpar ävì la mania da tegn tütt,

anca cull c’a sarviva mia, anca cull c’l’era rutt.

“Me an trò via gnint... la dśiva...

ag pinsarì viätar un dé, quand ag sarò pö me!...”

e tütt al gh’äva da stä indua le al l’äva pustä!

Dnans a sta cardeinsa con sö ill so gnaccar

am pär da vëdla in gir adré a ill so ciàcciar...

L’am cüntäva tant fatt, la seguitäva a parlä

e la parläva anca con ill rob, tant cmé śügä...

In dal so mond tütt l’era viv e l’era una blëssa

quand a una statüeina le l’ag fäva una carëssa.

Ogni dé la s'invintäva una fola da cüntäm

Page 9: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

par fäm śüga, mangiä, pr’indurmintäm

e prima da doram ogni vota la ciamäva indré

pr'un'ätra storia e rid ancura un po' con le...

La matteina, appena daśdä, al bongiuran

l'era l'udur dal caffè e la so vuś inturan...

e pian pian, in chill mattein ad latt e biscott,

la nonna l'am preparäva a dvintä un giuvnott.

Par tiräm sö la gh'ava anca da braväm adré

e allura la cambiäva registar... cmé cull dé...

c’l'an vuriva mia c’a girass seinsa i scarpein

e me coi pe par terra a curriva pr’al giardein.

L'era necca, po a l’ho brassä sö e um fatt päś,

ma, fra tütt dü, an sum mäi stä bon da täs! -

In dal sileinsi al sintiva i vècc' rümur

e sutt a la puar i ricord i gh'ävan i stéss culur...

- Èccul al mé Pinocchio, ancura in sal mé tavlein...

la tasseina dal latt... al gnomo tacc al fughein!...

Èccu, i'enn ché i mé can e ‘l gattein, i’enn ché...

e i dorman sutt a sta pianta, sutt al ciel ogni dé!...

Custa l'è la mé cà, piina dla so storia antiga

cmé i so sass, la rampigaröla, i fiur fra l’urtiga… -

Quant e quant 'amur a gh'era ancura

in tütt i so pö bei ricord d’allura!

Dnans a cull piccin c’l’andäva in gatton

al ragass al surridiva con un briś ad magon...

Un tucchein ad vita l'era lé, in cla futugrafia,

armasta in d’un scusalein, quäsi par magia.

- Ad la mé nonna ho mäi capì l’etä...

un po' giuvna, un po' veccia, acsé l'è restä,

ma par me le la g’ha ancura veint’ann,

anca se 'l teimp al gh'è scappä da ill man

e propria incö par festeggiä...

la sariss anca bona da purtäm a ballä! -

Al respiräva la gioia e 'l veint alśer

fra i fiur dla rubinia, śù pr'al sinter...

Cull dé 'd giügn, con ill so emusion,

fra i profüm növ dla pö ciära stagiòn

Page 10: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

is cumpivan i so veint’ann

col so amur man in dla man…

Al sintiva deintar chi cumandameint:

"Fa' ‘l bräv, stüdia e ‘t sarä cunteint!"

La vuś dla nonna…

Ill so parol, in cl'attim, i’eran cull baśein

e la so altalena ancura là, in dal giardein.

Page 11: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Sùtt al ciél ad Piaśeinsa

(Mario Schiavi)

Sùtt al ciél ad Piàssa Dòm

ho incunträ una vacéina

cla purtäva i so ànn

e la so vìta in sla scheina

Girä l’àngul in via Steimbar

un giuvnòtt coi cavì lòngh

ca l’andäva indré cmé i gàmbar

tütt asòrt in dal so mònd

A l’umbrìa di Caväi

una còppia ad cineś

cun l’accento di Shanghai

masturä c’un po’ d’ingleś

Lòngh al Cùrs a metà vìa

ho incunträ dü me amìś

al Tarciśio e la Maria

śà tütt dü coi cavì grìś

Po’ da Génuva a Tùrein

am sum fätt al dü Barriér

e po’ drìtt, pianein pianein

un bucòn ad veintöin Aprìl

Sùtt al ciél ad via Campàgna

ho incunträ di ragasein

braghein cùrt, śaino in spàlla

e la vöia ad fä dal bein

Pòch distànt in Strä Alvä

un’ambulànsa cla sunäva

la vurìva tütt la strä

gh’era śà chi l’aspetäva

A dü pàss in Piàssa Bùrgh

ho fermä la biciclëta

gh’äva al fiä ca l’era cùrt

ma Piaśeinsa la ma spéta

E alùra mont in sèlla

e vägh drìtt par Garibàld

Page 12: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

la giurnä a l’era bèlla

l’äria e ‘l sùl a i’eran cäd

Arivä a metà Cùrs

a täj śu in sla sinistra

e una fiöla cärga ad bùrs

l’am travèrsa in sla déstra

Da stä in fònd a Citadéla

intravëd al nòss Farneś

am dascärt na caramèla

a l’am töśa via la séd

Sùtt al ciél dal pònt ad Po

ho incunträ la me Piaśeinsa

col so tràfich, che però

al m’ha dät la precedeinsa

Page 13: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

In s’un sinter : Güstei

(Alfredo Lamberti)

Tutt il vot cal vadiva

am sugeriva un’incisiön

d’un artista tudesch”Dürer”

incisa in sal sinter dal canton.

Dal quädar e passä sinquant’ann,

allura da giuvnott un po dasprä

insema a me cuzein Tugnin

partimma da suta la Muntä.

Travarsämma la Büsa,

famma d’cursa al cantunei ad Bigi

par ciapä al tram in Strä alvä

e fä al solit gir in sal marcä.

In dal canton dla Päz

in sun spigh dal sinter

ghera un vecc, Güstei

cal purtäva i’ucialei alla Cavur

in sal nas fatt a rampei.

Al g’äva un can

ca fäva ballä i’occ’

l’era la so sentinella

lü con la testa

in sil sanf mezz scuz

l nazäva l’,äria

al dava un baiön suttvuz.

Güstei al dastindiva

con passion in sal sinter

la roba ricuperä in si sulär

e in dil cascein di paes,

che po al vindiva

con la so gussa al näs

in di de ad marcä

in dal cantön dla Paz

I’eran tütt ratatui,

sod vecc,ad nichel e d’ram,

Page 14: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

dil muiëtt da camei,

di serc da stüa crap,

di ferr da lavur rusneint

dil manëtt da cardeisa,

di tacapagn,

e dil cadein par tacä so

i parö ad ram.

La gint la pasäva

in dal canton

i schivävan lü e al can,

Gustei al g’hä fäva mia meit

lü l’era le

pr’un tocch ad pan.

L’era un vecc

za avanti con l’etä

con un can e un carett

in s’un sinter ad d’e ad marcä,

al däva un po fastidi

alla scarpa lüstra

ca vuriva paseggiä .

Al teip le vulä

Güstei le stä dasmingä.

le sta la vgilia dal 55

che col Tugnin ac’sum pasä

e al sinter l’era dasbrat ,

le stä una surpresa la realtä

a’sum gumì me du ragas,

um pruä admandä,

no…Gustei l’era sparì

atzoin al’hava po vist

cucc in sal sinter

sia ca’gh fis al sul

che con la nev,

Güstei , al mancäva

e al teip al pasäva .

suarpinser am säva ad vis

da vedal surideit

Page 15: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

in s’una nüvla in ciel

a cüntä a S Pedar

la so fadiga in sal sinter,

par guadagnäs con tant’afann

un toch ad pan,

lü, coi so ferr, e al so can.

Page 16: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Seint mila, seint dollar, seint ann. (Omaggio ai cento anni di Wilma Solenghi pasionaria della piacentinità)

(Fabrizio Solenghi)

La festa par la Wilma che d’ann la n’ha fatt seint

l’è stä una cerimonia d’ricord e d’sentimeint

Una rimpatriäda cón tutt i sò amis

con chi che a l’amicisia i gh’dann un seins precis

Teatar ad puesìa, ad müsica ad cansòn

d’artista cón un taleint ca roba un’emusiòn

Fotugrafii d’un mònd c’lè mia cull d’adess,

però bisogna arreindas, bellessa l’é al prugrèss

Ma adré d’ì cavì gris la dignitä e i valur

che tant cmé una bandiera i svintulävan lur

Ricord d’una Piaśeinsa c’armagna in fónd al cör

e tant cmé la bellessa a la pudrà mäi mör

Che gran paes l’America, quant sogn da realisä

ma seimpar a Sant’Antonì la vöia ad riturnä

In un dunnein piccin un secul d’emusiòn

in di culur d’un quädar, in d’ill not d’una cansòn

E quand in di sò occ’ a sé smursä la lüs

con dignitä e curagg’ a l’ha purtä la crus

Ill lägrim e ill fadigh a si è lassä dadrè

nascost in un surris, al pó brillant ca gh’é.

Page 17: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Gamba de lègn

(Stefano Longeri)

Cert matein, quand sona la sveglia

ca gh’é chi scüron cun la nebbia

cunfèss c’am vegna quäsi da pianz

e an so mäi quäl pé mëtt innanz.

Al café c’al ma pär un tossic

al curnët c’l’é pass e rachitic

me muiér c’l’am pista d’atturan

mälmustusa pö d’iätar giuran..

e lü l’é là,

l’é là c’al m’aspetta, “Gamba de lègn”

un’ura e mezza da Piaseinza a Milan

tütt sonn c’al ma roba, cul lümagon!

Furtöina ca quand sum a Cudogn

la vegna sö lé, ‘l dunnein di me sogn.

“Signorina, s’accomodi qua”

“Oh grazie, ma che freddo che fa!”

La sa streinza in dal paltudein

russ cmé i labbar e i pumlein

la m’incanta cun al duls surris

in di bei occ’ la gioia da viv..

e lü, cus fal?

d’un tratt ‘l sa crëda l’“Orient Express”

e con gran füria al divur’al binäri

par la frëssa da dasdäm dal me sogn!

Ott’ur tütt’attac a na pressa

la mossa c’l’é seimpar la stessa

fein tant ca sarà ad növ ascür

cardìm c’l’é dabbon un gran cridur.

I brass pesant pö che al piomb

al sarvell ca l’è tütt un rimbomb

me c’riess a tegn vert ill parpell

fein ca la metro l’an sär’al spurtell..

e lü l’é là,

l’é là c’al m’aspetta “Gamba de lègn”

n’ätr’ura bona pr’amnäm fein a cà

e mövat un pò, gran brütt lümagon!

Page 18: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Valente e la Batusa

(Silvia Arfini)

Quand pasè adnans al statüi

ad Faustini e ad la Batusa

iv pruè un po' a pinsè

si pudissan ragiunè?

C'us dirisal al pueta

seinza rimi e sicumera

s'al parlass d'al dè d'incö

c'un la bela butunera?

“ Dè, batusa, surcia un bris:

anca a te at sa mia advis

che chi inturan, föra e dëin

as parla pü in piasintein?”

“ Ma tâs pür: gh'è di dunòn

da ogni stât, paes, nazion

c'un d'il teri ad ragassëin,

grand, picìn e risulëin...

a vuriv dì du ragion ..

ma..m'as fa a tachè buton ?”

“ E, te at pârli anca cui mür...

e cus disat quand, gh'è scür

e at passa inturan di smurciòn

chi pârlan seinza cugnizion?”

“ Ag guârd e propria capiss mia:

i g'han in man di sert tacòn

pien ad culur, iluminazion

e i siguitan a pastrugnè,

a parlè e a biasè”

“ Am vegna vöja ad cridè aiüt

batusa, a t'ag n'è un sod par tütt”

“Parchè, d'al donn d'al dè d'incö

na parlumia propria pö?

Di cavì tütt bastajè,

e c'ui brass bei scarbuciè,

braghëin cürt e tapugnè...

idua vannia? A dacquä?”

“Dai ,batusa, a l'è mia

par fè adla filusufia

al mond al g'ha d'andè inanz:

Page 19: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

ad rob veci ag n'è davans!

Noi sum chè, inveran e estè,

e vadum al mond pasè

mì am rid sutta i barbis

e te.... regala un bel suris !”

Page 20: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Anma e cör (puéśìa haiku)

(Barbara Fiorentini)

Al sògn di to òcc’

l’è un lâdar ad ricòrd.

Incö. E admàn.

L’è propri vera,

impusibil dasminga

al to respir cäd.

Page 21: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Lamò

(Sergio Berzeri)

Lamò in dûa al sül al tramonta

E la mort prest lat ciama

Lamò in dûa al gnint le tütt

E al tütt le gnint

Me c’sum atsoi,

dvintarò un gran Piasintai

E… Forsi, chissà

Dio

Page 22: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Mür ad Via Cantaragna

(Pierluigi Carenzi)

Mür dal vècc’ quartér,

dascrustä, cadeint, decrepit,

anonim e inütil

a i’occ’ ad chi, śmòrbi, al s’ascrëda

d’avigh al mond in man!

Viätar ca cüstudì

in dla vòssa memoria

i ségret, i tradimeint,

i stòri d’innamurä,

i dramma üman dla povra gint,

ill lott di piaśintein

par difeind la Libartä,

a g’arì pür un’anma!

Chissà cosa pudrisva e vurisva dì!

Quant’avritä taśì!

Al teimp al pasa inesurabil

ma viätar, fòrsi par sécul,

av mantegn’rì uguäi

con la vòssa presiùśa avritä

nascosta,

intant c’al corp ad noi murtäi,

al sarà dasmingä,

in dla nüda terra.

Ripeins daspëss a viätar

ca d’impruvìś am parì dadnàns.

Am nüvla al vòss sileinsi

c’al ma fà seint na nüllitä;

viätar atsé chiett, mudest e auster,

ca v’alvä sö a giüdis.

Tög sö la macchina,

ca v’äv parcheggiä tàcca,

a m’aśluntan col cunfòrt da iess ancura viv

e pudì pilutä la mé vita ma,

am seint picin, picin... tant cmé sa fiss adsöin

e in dl’andä via, a seint la vòssa uciä

ca pär la vöbbia sveläm al mistér ad la vita.

Page 23: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Invèran e suspir

(Enrico Mazzoni)

disan tütt che la stagiòn pö bèlla l'é l'istä

invece, a me am sa pössé cär l'invèran

cun la nebbia c'la da zù e l'am brassa sö

ca l'am nasconda tütta a 'i occ' dal mond

che urmäi, a pöss mia pö lassäm guardä

una voota, a gäva la pell liscia e culurä

i spall rubüsti, al gambi dritti cmé di füs

e s' i pugiäv'n al cül sura al me travèrs

ag pariva a tütt da stä sed in sal divan

o quäsi da stä sed in sal scranon dal rè

adèss a gh'ho 'i oss debul e ris'ci da cascä

sum tütta storta e al trücc l'é dré a dè zù

una costula la crida e prest la s'rumparà

e go mia ad cerott par tütt i sgraffignon

ch'i m'hann lassä i ragass, prima da scapä

una cacca ad pisson, una föia c'l'é cascä

una furmigla pèrsa, l'é la me cumpagnia

e so mia pö gninta, da cul c'as disa in gir

e par stä mia indré, go da sperä che al veint

al ma faga vulä adòss, un föi 'd la Libertä

e dal teimp ca seint pö al vus d'innamurä

ch'is sidivan che, par fä l'amur cun 'i occ'

quanti paroli dulsi, prumissi e gran buzìi

quant surris e läcrimi, carëssi e pò s'giaffòn

cüi ca s'é ditt par seimpar, cüi ch'ienn andä

dèss i tiran dritt e i'ha pöss mia farmä

seint i pass in sla gèrra, chissà indu'i vann

però a l'é méi acsé, vöi mia fä la gelusa

sum vüna, urmäi, ca l'é méi rastäg distant

al so che urmäi, al me teimp l'é za passä

e quindi, par me sula, sum chimò a suspirä

pinsä a la me vita, che urmäi l'é dré a finì

ma l'ho mia cunsümä, al me laùr l'ho fatt

Page 24: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

e am bastarìss adéss, al surris d'ogni tant

d'un passant stracc, par iéss mia dasmingä

disan tütt che la stagion pö bèlla l'é l'istä

ma par chi ca viva abbandunä da tütt

a l'é méi sa gh'é 'l giass e 'l ciel l'é scür

acsé l'é uguäl a cul ch'al gh'ha in dal cör

e in dal scür, al pö suffrì, seinza distürbä

Page 25: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Prima e dop l'ombra dla sira

(Eugenio Mosconi)

In sill muntagn

che da Piaseinza i vann invers Genua,

o ch'is rampigan sia da la pärt dal Pënas

che ad culla dla Parslära e ad Pigazzan,

col bell teimp,

prima 'c riva l'ombra dla sira,

as pö vëd un'armunia

ad vall e verd cl'incanta.

Quäica mnüd fa,

a quattä un briz al sign

dal maestus blö scür

ca gniva zù dal ciel,

a s'era furmä un lärg

e long urizzont radius

culurä d'aranz

simil a un immeins,

morbid e lüzeint cüssein

purtä da i 'ültim barlüm

ciär e azzürr dal sul,

tamme par fä da sustegn

anca al drom dill pont pö älti.

La lüz pian pian l'è svanì,

ma in di 'occ' n'è rastä

la sensazion e la fantastica blëzza,

tsé, pür se fra poc

la nott la steindarà al so vel,

la vision la sa spustarà

in dla meint

e 'l pinser, dvintand sogn,

al na sarà cumpagn

in un viazz alzer da srein ripos.

Page 26: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

…. A un cavastarlein

(Gigti Pastorelli)

In sla porta ad cà t'ho cattä

par terra.

I occ' e 'l bëcch un po' vert

pariva ch'at vuriss parläm.

Una carëzza alzera cmé un suspir

e ho sintì l'ultim batt dal tò cör.

Un vul ad rundan,

un sinter ad margherit par curteo,

una maccia ad viöl par sepulcar.

Appena alvä,

adess ch'an seint pö la to vus,

dalla ponta dal salaś, la pö älta,

vuriss ch'an gniss pö mattein.

Dalla finestra,

quanta cicciaräd côi tò cèrr .. cèrr

e i me cip .. cip

in di prim ragg' ad sul.

E i me occ',

tra una föia e l'ätra,

i vulävan via con te.

Che cuncert sutt sira

col tò gurgheggiä alla prima stëlla

col mandulein ad Pinottu un po' stunä.

Col prufum ad frittä ad la Ciarina

che surrideinta

con un fil ad vus la g'andäva drè.

Adess ch'an ga si pö,

spisigh ill cord dla me fantasia

e vëd e 'v seint ancura tütt

lamò, in sla ponta dal ciel,

la pö älta ….

Page 27: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Cudghi e saraca

(Achille Pozzi)

I ruvavm ad la, mutagna

tut, i dsevan, i par du, smei

is vistevan, separ ugual

scarp negar,

e u fular rus, sur al tabar

quot i gavan l’ifluesa

i tudevan istes madsen

al gotturnio dop i past

e l’ortrug pruma dal lat

se i giravan i bicicleta

iera separ i fila indiana

saraca u catava bella ciao

cudghi al pesava la muier

la salmira povra dona

l’era rasta’ seisa memoria

e la ramasa e la spasura

a imteva separ tac la sciura

cudghi la stava i piasa burg

saraca l’era al re dal belveder

is truvavan i via Taverna

l’ustaria dal basulu’.

dal linu seisa pesier

as radunava tut la crica

se as tratava da fa festa

iera separ i pruma fila

al menu al nos tradisiunal

pruma al lard

co la burtleina e al bataro

dop la picula ad caval e i pisarei

ma la puleta co al marlus

l’era u piat da cardinal

ma ogni festa

a le tot me u fiur

Page 28: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

sbucia l’alegria

e sparisa tut i dulur

i bicer a iera vod

i nos artista iera prut

cudghi al sunava una chitara

che a l’era negra me una trav

saraca u streseva una sunena

tuta trida

che a pareva un’anciuga suta sal

che alegria, che atmusfera

id l’ustaria dal basulu’

tut, cosiu, ad la nosa tera

che i etrava drit al cor

ma trop prest e’ fini tut

pruma cudghi e po’ saraca

in turna’ ucura l’ubria di so mut

in camina’ is la stra

che iavan fat da ragas

una stra i salida

co al curav stret e tut ugual

che a finisa i mes i sas

ciau cudghi ciau saraca

si vula i ciel tot me una foia

seisa fa ansum rumur

ma i lasa’ is la tera

e i di nos cor

tut la vosa alegria

e al vos bunumur.

Page 29: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

I Turtlìttér ad la coop ad Sant' Antoni

(Simone Saltarelli)

I Turtlìtt ad Sant' Antoni ìenn pö bon che al pinzimoni !

Ia fan tütt chemò a Piaseinza ma in coop a le una sciensa.

Pesa cust, pesa cl' ätar, quand e sira le una mnäda !

E par fèia atsè bon ag vò botta cugnizion !

Ghé una squädra da tant ann cà gli a fà di man in man.

I ' ll donn i fann la pasta e 'd ciacciar ig nann mäi a basta !

Chi fà al piin, chi ca 'lla tasta, e ogni tant i dìsan basta !

Al Guerino ia fà rustì, e dal tant lavùr al ma pèr dimagrì !

Che brutt lavùr cà ghè tuccä e le anca delicät,

sa la sbaglia a fèia còs, mamma mia, si, ienn bon, ma da trè via !

Pò ghè un trio, ma mia và a chèga, ca 'll lavùra par pustäia,

ienn Ferruccio, Gigi e Lucian, chi stann mäi cui man in man !

I gli a cöitan, i gli a sèran, ig mëttan a 'l züccar e i cicciaràn !

Arriva al Cippo ma lè in feri, al cuntrolla un pò da seri !

Al gira, al guärda e maghèri al tasta,

ma al và via parchè g 'na a basta !

Lü al lavùra, si, coi deint, parchè lè al presideint !!!

Noi par dèv al noss aiütt, gli a mangiümm e 'nna summ ghiutt !!!

Page 30: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Ill stagion dla vita

(Rino Scrivani)

INVERAN

Al ciel l’e gris, inundä ad nuval grév.

La terra l’e zlä e ancùra piina ad nev.

L’äria la täia la fassia, fa un frëdd ca pär c’as möra,

ma al pèzz l’è urmäi passä e quäsi ura da vegn föra.

PRIMAVERA

Dop tant teimp, a la fein, am pariva quäsi da s’ciunsì,

am pär gnan vera d’es che, d’es finalmeint nassì.

Inturan a me tant prä, tant fiur e la luz dla scurnüsla,

tanta gint ca va e ca vegna, a gh’è propi ad perd la büssla.

ESTÄ

Al sul la spleinda ält in ciel, i’hann zà battì al furmeint,

a füria ad fä esperiinza sum vegn grand in un mumeint.

“Adess a l’è al to türan, fünambul seinza red,

at gh’è da pinsägh te se i to i g’hann fam e sed.”

AVTOIN

Eccu! L’opra l’è cumpì! L’et veinsa o l’et persa la partida?

Inutil dassarvläs, s’è mäi pers quand la cusciinza l’è pulida.

Allura at guärd al film dla to vita intant ca tramonta al sul,

i occ’ i dveintan lüstar, ma urmäi e propi ura… ad ciapä ‘l vul.

Page 31: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Sezione Racconto

Page 32: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

… 'I ultim parol

(Gigi Pastorelli) Una nott frëdda da znär e un brutt mäl i s'eran purtä via me mamma. “Pariva cla durmiss côll man zont 'cme un angil”, la m'äva ditt un'infarmera. Da l'Uspizi Vittori a Santa Maria ad Campagna un curteo cürt ad pareint, ma una valan-ga ad rimors. Anca par ch'i'ültim parol ch'ariss vurrì seint e che inveci i sarissan stä un ricord invintä par fä täs al cör. Quand, povra donna, la ma dsiva: “perda mia ad teimp par vegn a truväm, me g'ho bi-sogn ad gniint, chemò im völan bein tutt”. Oppur quand seda in sal lett la slungäva i brass e surridëinta la ma dsiva: “t'è bein mägar piccin, mangiat mia? Allura am vargugnäva parchè am ricurdäva pö ad l'ültma vota ac l'äva vista. Par furtöina gh'era la siura Maddalena, la so cumpagna ad camra. Una donna ancura in gamba e i'andavan d'accordi. La gh'äva una fiöla, la Luciana, che quäsi tutt i dop mezdè l'era là e, generusa cma l'era, la däva un'ucciä anca a me mär. Quand am ricurdäva, turnand da un viazz ad lavur, ag purtäva a cà un souvenir. “Ch'al guärda che par me l'è mia un disturb”, la ma dziva. “Anzi, me sum furtunä, a g'ho dü mamm e vüna pö bräva che l'ätra”. Una sira, dop avì insistì tant, l'äva accettä al me invid. Vuriva dimusträgh la me ricunus-seinza, ma in da stess teimp cla ragazza lè la m'äva incuriusì: l'era s'ciëtta, pulida, carei-na, una testa ad cavì biond e riss e dü occ' verd un po' velä ad malincunia. L'era im-piegä a l'Uffisi Pustäl d'Ussleingh. Da Tôsellô, davanti a dü “margarit” fumant, s'era vert un rumanz: dill pagin ad vita scritt con parol nustran e, tra una riga e l'ätra, un suspir, un ucciä e dü man ca sarcäva una carêzza. Era scuppiä una primavera fatta ad sogn, prugett e desideri chi limpivan i giuran e dill voot … anca la nott. Purtropp, quand quand at pär da tuccä al ciel con un diid … impruvvisameint un infärt … e la siura Maddalena as n'era andä. La Luciana l'as sintiva in culpa parchè second i principi d'una so muräla, che me n'ho mäi capì, al Signur al'äva castigä. La mancäva da spëss i'appuntameint, l'as fäva negä al telefun e, par cumpletä l'opra, in seguit a una prumuzion ill'ävan trasferì a Merano. Inutil al me tentativ par fä cla rinun-ciass. Dop un pò ad currispundenza, quand äva decis da vëdla e zà pront pr'al viazz, un tele-gramma: ”non venire-sarebbe peggiorare situazione-grazie momenti felici-buona fortu-na”. Ma cus g'hoi fatt m'admandäva … Am cardiva da dvintä matt. Quand finalmeint, seinza avì cattä una spiegazion, am s'era miss al cör in päz, as n'era andä anca me mamma, grama donna, in ponta ad pè, seinza disturbä antzöin. Anca un po' ad la me vita ha ciappä al vul. Intant passäva i'ann, era arrivä anca la pension. Un dè, durant una visita a un pareint in “geriatria” ad l'ôspedäl, am s'era sintì ciamä par num. Quand am sum vutä ho vist una vaccina cla s'era sbagliä e in qull sguärd ca ma dmandäva scüsa a g'ho vist i'occ' ad me mär. Atzè, forse par chietä un po' la me cuscinza, am s'era miss a frequentä una quälca cà ad ripos, in sa e in là. Una matteina, durant una visita, un'infarmera la m'äva presentä vüna in caruzzeina: “questa è una nuova ospite, signor Carlo”. E me: “piacere signora e ben arrivata!”: “grazie”, la m'äva rispost: “ma l'è mia tant un piaser vegn in chi sid che”. E tant cme sl'a-viss capì la me curiusitä: “a vegn da Villanova”. E guardandas ill gamb: “i hann fatt quäsi

Page 33: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

l'immpussibil, ma purtropp i miracul a gl'ia fa appena la Madonna!” Pò la m'äva guardä con un mezz surris e scrulland la testa la m'ha ditt: “an ta ricordat propi pö ad me?” Un grand sileinzi … e po' col cör ca scuppiäva … no, no an l'era mia pussibil! Am ga sum snucciä davanti par vëdla mei e con un fil ad vuz: “Luciana, Luciana … !” E as sum brassä sö seinza i'ess bon da dis una parola. A interromp l'incontar la vus d'un ragazzein: “ciao nonna, come stai?” E al curra a brassäla sö. “Che bel ragazz, èl to 'nvud?” E le: “Francesco, sai chi è questo signore? …. E' tuo nonno!” Subit cardiva cla scarzass, ma po' la m'äva fatt sed tacca a lè e parland possè col cör che con la vus: “sum andä a Merano parchè s'era incinta e an vuriva mia mëttat in difficultä. Pò côll me lavur am sum rangiä e quand è nassì la me Laura ...” E me: “parchè at gh'è miss al num ad me mär? … “A tò mamma quälca dè prima cla mu-riss, in sla lettra ag'ho scritt, am s'era fatt prumëtt da dit gninta”. Inveci, i'eran chill lè i'ultim parol ca t'ariss vurì dim, cära al me dunnein! Ho sintì di pass ad drè da me e quand am sum vultä, una testa ad cavì biond e dü occ' verd ch'am surridiva e po': “ciao papà!” …. E con me fiöla pr'un bell pezz piansivma e surridivma …. surridivma e piansivma ….

Page 34: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

La Butunera

(Stefania Melampo)

A sesùr ad mateina ghera piss poc lus in strè alvè, i spasson ieran adrè a pulì i sintèr e

as sintiva apena al rumur dil spasùr.

Da dla dal purtòn, al numar queidas , quèlca doi al tirèva una tindeina ad pizz bianc e

al guardèva fora intant che la caftera la barbutèva: “Vè che nebbia ca ghè anca incò! ” .

Al Giuli la stèva al pian terei, al s ‘alvèva so seimpar prest ,al fèva al basulon e al girè-

va pri strè ad Piaseinsa col so carott . L’era rimast veduv , e al ghèva una bela fiola , la

Marisa che la ghèva 22 ann e l’era nasì propi al de ad Nadèl.

Una famiglia tant me tant’ètar in dal 1934. Al bass popul, gint che l’èva samo’ cunusì

una guera e la fam.

In cul periud lè, a Piaseinsa e in pruincia bota donn i lavurèvan in dil fabric di buton. An-

ca la Marisa.

Un scusèl, un fasulòt in testa e un pèr ad socàl ieran la divisa da lavùr e tutt il matein

quand i pasèvan pra strè pariva da seint un trott ad cavèi!

In fabrica il donn i fèvan i laur un po’ posè alser, la Marisa la fèva i bus in di buton, di bei

buton chi parivan d’avori .

L’èva fatt amicisia con quatar ragàss giuan tant me lè : la Carla, la Iole,la Teresa “la ru-

sa”, e la Ines. A vodia insoma i parivan un quèdar, vuna posè bèla che l’ètra, ad chil be-

les acqua e savon d’una vota seimpar col suris in s chi labar apena piturè con un po’ad

rusott russ me i sres.

Un dè l’era rivè un uperèi nov a lavurè taca al turan. Un bel ragass, mor coi occ azur, al

sa ciamèva Vittorio. Apena rivè l’èva samo’ fatt una mesa strage ad cor, ma dop un

po’ad teimp l’era dvintè al murus ad la Marisa. Ieran una bela coppia, il la dsivan tutt. E

le al l’èva fat cunus a so pèr .

“ Al ma piès, Vittorio!, al pèr un brèv ragass, al è un po’ timid, vera?” La dsiva un de al

Giuli intant che al masdèva la puleinta. “ al guèrda seimpar a bass!” A seint dì atze ,a

so fiola ga gniva in meint so mèr che la ga dsiva, “quand at sarè innamurè ragassa,

guèrdal bei in di occ, cal sia sincer!”

Ma le l’era sicura dal so Vittorio, la ghèva fiducia. La vuriva mia ascultè il vus che ieran

girè in fabrica, che lù l’èva ciapè al visi da zughè da sod e che una sira il l’èvan vist a

dès con voi che as sèva mia chi l’era.

Lu al ghèva ditt che l’era mia vera e d’ascultè mia la gint… e le, l’èva mia vist in che

minera ieran advintè i so occ cla vota le.!

Dop un ann, la Marisa la speteva un ragass. Figurumas, chi teimp lè! Incinta e mia

spusa! Un disunur. L’unica a savil l’era la Jole. “ Preoccupat mia, vegn anca me da to

pèr, ma a Vittori ag l’et dit? “No gnamo’, gal dig istasira “. Al de dopa, pero’, in fabrica la

Marisa la ghera mia.

Page 35: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

I so amis , andand a cà sua par savì se la stèva bei il l’evan truè bianca in fassia e con

di livid in si brass. “Cus’è sucess?” “ a sum caschè, pra strè, l’è mia gninta” e cla vota lè

i ghèvan cardì.

Ma dopa…no. L’era sucess ancura e ancura. Che tse ieran astè bon da fèla parlè. L’era

stè al so murus che quand l’èva savì che l’era incinta l’era dvintè un’ètar. Al ga dèva par-

chè al vuriva mia che le la tgniss al so ragass e che so pèr alla gniss a savì .

Ma dop un pèri ad mes, l’era partì par la Fransa e s’era po savì gninta ad lu.

Le l’era disperè, grama ragassa, pral disunur e al dispiaser davì cardì che al so Vittorio

al fiss innamurè ad lè e all’aviss spusè. Ma l’ariss mèi pinsè che so pèr, in fond ,alla

ciapass bei.

“ Te, a te tutt cu ga go’ al mond” al ghèva ditt quand l’èva savì tutt “ voi mia che la gint la

at guèrda mèl, andrum in gir a testa èlta, me , te e al to ragass”.

Dop nov mes nasiva Fausto, un bel ragass che al sa smeieva tutt a so mèr. E da cull de

lè a ghera.

Un nonu orguglius che alla purtèva in gir in spalla.

(Cuschè a le un racoint ad fantasia, ma l’è stèscrit pinsand a tutt il donn che ancu-

ra al de d’inco’ i patissan par culpa ad sert omm chi ghevan ditt che ig vurivan bei! ).

Page 36: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Ma che regò la mé famiglia!

(Anna Botti)

L'era un dé cmé i'ätär: cà e lavùr, lavùr e cà, una culasion da frëssa con la so piccina, un'ucciä a la cartella dla scola e via ad cursa cmé seimpar. Milan l'era śà in pe col so traffich e le l'andäva innans con l'ünich desideri da rivä prest a sira par saräs deintar ai so quattar mür e finalmeint ancura sugnä. E le la sugnäva cull che una donna giuvna la pudiva sugnä. La s'indurmintäva stracca morta e tant cmé śügä a la tombula l'aspettäva da la vita al so regal... al calur d'un sentimeint, urmäi dasmintgä, ancura tütt par le. Pri-ma o dop... Una vuś al telefun: l'era la tersa vota che in dal negòsi l'ascultäva vöin c'al sa lamintäva d'un videuregistratur c'l'andäva mia, ma cla vota cull tipu al gh'äva tirä föra anca du ridäd; col so fä simpatich al gh'äva regalä al piaser dʼuna distrasion e un barlüm ad cüri-usitä: ma chi eral mäi cl'om lé? Anca lü al gh'äva avì la stessa cüriusitä: ma chi erla cla donna lé? Impruvvisa la vöia ad cugnùssas e cl'invid pr’un caffè l'era stä una strana emusion. Da fäs bella l'era mia pö abitüä, ma a cl'incontar la vuriva ess in urdin e la tramläva col russëtt in man. Par fäs curagg' la Gràssia la s'era fatta accumpagnä da so surella e lü, al Sergiu, al s'era fatt accumpagnä da so fiö. Un attim ad presentasion con la vöia da cüntäs ognidöin la so storia, tütt quattar, i'occ' in d'i'occ'. La Gràssia e 'l Sergiu i s'eran sübit innamurä, ma la tombula di sogn la seguitäva ad andä… Che piaser arvëdd dop tant ann al Sergiu e che piaser par lü incunträm in dla so Pia-seinsa e arviv i ricord dla giuventü con i'appuntameint in Piassa di Caväi e i dü sod par la pissa sutt a la Bursa! Quant rob i'eran süccéss in dal teimp! Al parläva con la so soli-ta vöia ad parlä e i'occ' igh brillävan cmé quand al ciappäva una cotta da ragass… "... Ma s'at saviss adess che sitüasiòn a g'ho in pe! Dìmm te se con tütt ill donn ca gh'è a Milan a gh'äva propi da incunträ una donna ad veintott ann, con una fiöla quäsi d'ott, c'la g'ha treint'ann menu che me! Crëdat c'a sappia mia cusa peinsa la gint? C'a pudriss ess so pär... e bein la Gràssia la g'ha anca l'etä ad mé fiö! Fein ché la sitüasiòn l'era gnan tropp cumplicä, ma quand mé fiö l'ha taccä a parlä con so surella e l'ha decis da spusäla a m'è vegn mäl. Ätar che cumplicasion... anca parché a g'ariss intension anca me da spusä la Gràssia! Peinsa che regò quand a sarum tütt quattar spusä e so surella la sarà mé nöra e mé cügnä! Peinsa che cunfüsion pr'i nudein col nonnu c'al sarà anca al śìu! Una parentela c'la finissa pö... Al bell al sarà quand al dé dal matrimoni ad mè fiö la Gràssia la g'arà da dì ai so genitur che 'l pär dal spus, pr'una strana cumbinasion, l'è anca al so muruś. I darann là... e peinsa a me, un giuvnott ad quäsi ssant'ann, quand cull dé a g'arò da dmandäg la man ad la Gràssia pena dop avegh presentä la mär dal spus, la mé ex muier, col so cumpagn, che fra l'ätar l'è anca un mé cär amis, c'al farà da testimoni! Figürat ill ciàcciar d'i'invidä... i'ucciä! Al pär dla Gràssia l'è un siciliàn a l'antiga: di teimp ch'i cambian al nin vö gnan seint parlä e figürat s'al capissa la famiglia slargä! Peinsa c'al ga tegna anca ad ess ciamä ''papä'' dai so śënar e me a g'arò da ciamä ''papä'' un om pössé giuan che me! Ma che regò la mé famiglia! Fa' te cus l'è süccés cull dé che ognidöin al gh'äva pena d'andä a tö un caffè! E tütt pr'un rob c'al funsiunäva mia! Anca me ariss mäi pinsä da truväm in mezz a una famiglia acsé slargä, ma la vita la g'ha pössé fantasia che nöi... Propi cm'i dśivan in cull film, la vita l'è cmé una scatula ad ciculatein... at sè mäi cull c'at capita..." Intant c'al parläva am pariva dabbon da vëd tütt cm'in d'un film... la cà dla Gràssia, i so sogn a la sira, al negosi dla telefunäda, al caffè dl'incontar, i quattar parsunagg', l'incruś ad chi dastein… e pinsäva che una man allegra a l'äva propi tirä föra dal sacctein ad la tombula quattar nümar surpreindeint! A l'ho brassä sö, ma col Sergiu as pudiva mia gumis. L'intesa l'era una bella pacca in sla spalla... "Ciau, neh, fat seint e mandam i cunfett... e suvratütt salütam la to famiglia! A

Page 37: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

prupòsit… a g'ariss śù in canteina un videuregistratur che dsöin l'è mäi stä bon ad giüstä. I m'hann ditt che in d'un negosi a Milan i fann miràcul... A pössia dät 'l adré?"

Page 38: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Du ciacciar con me pär

(Rino Scrivani)

Ho pers me pär tant ann fa ma al so ricord l’è seimpar viv.

L’era un gran lavuradur e al fäva un mister par me meraviglius : al pasticcier !

Am ricord ca rastäva incantä a vedäl dadnanz a una vinteina ad turt pront da decurä e

lü, sicür dal so fatt, al cuminciäva l’opra col zabaiòn, la crema bütter, la sfoia ad ciculät,

la granella ad ninsöl e… in poc mnüd ill turt i’eran finì vüna divèrsa da l’ätra.

Al g’häva la battüda pronta e spiritusa, ag piasiva stä in bona cumpagnia e al vuriva

seimpar “ ess a l’unur dal mond “.

Vüna dill fräs c’al ripetiva da spëss l’era custa :” al teimp l’è galantom e set parchè ? L’è

uguäl par tütt, grass e mägar, bianc e negar, povar e siur. Al teimp l’è a dispusizion ad

tütt in dla stessa mzüra, bisogna savil druä parchè l’è un bein prezius”

Ch’ill parol che i’enn seimpar stä impress in dla me meint e, appena sum carsì, ho inter-

rugä me pär in s’l’argumeint : “ papä se al teimp l’è uguäl par tütt allura vol anca dì c’al

trascurra in dla stessa manéra seinza differeinz “ e lü al ma rispost :“sicür, al teimp l’è

galantom in tütt e par tütt.“

“Allura parchè“ ho replicä “ dill voot am pär c’al passa mäi e ätar voot am pär c’al sia

vulä via in poc mumeint ? ” Al ma guardä in di occ’ e, con un gran surris, al ma

spiegä : “ e vera, at ghe ragion, ma al prublema l’è mia al teimp, lü l’è seimpar lè c’al fa

al so mister seinza imbruiä ansöin, sum noi ca vurum mudificäl, adeguäl ai nos desideri,

druäl tant cme s’al fiss ad nossa pruprietä esclüsiva.

Infatti quand aspettum una nutizia par noi impurtanta gh’um la sensazion c’al teimp al sa

ferma, sum narvus, guardum mill voot l’arlogg’ ma la nutizia pär cla riva mäi.

Quand invece sum cunteint parchè fum quärcosa c’am piäs, a la fein am pär ca sia

passä di mnüd invece che ur. Crëdam a me i’enn i om ca i volan cambiä ill rob second i

propri desideri, necessitä , caprissi e i volan mudificä al teimp che invece al resta seim-

par uguäl.”

G’ho pinsä un po’ so e, suddisfatt dla lezion, ho esclamä : “ grazie papä ill to parol i

m’hann vert i occ’, adess anca me sum cunvint c’al teimp al sia un galantom !”

Page 39: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Un Mür

(Cesare Ometti)

Bongiuran. Bongiuran a tütt. S’av savissva che mäl ad rein… l’e düra dvintä vecc’, am

pär c’am sia cascä adoss dal tütt in un ditt e fatt. Oh, pardon, viätar v’admandarì chi

sum. Gh’ì ragion, eh, la me testa l’e pö culla d’una vota. Am preseint: me a sum …al

pössé vècc’ ad Piaśeinsa! Gh’ill lög a rid, al sum dabon! Me sera al mond prima ca

viätar tütt serva nassì, anca dal pössé vècc’ ad chi l’e dré surciäm adess, av śur. Me ag

sum seimpar stä, ag sum stä par viätar, av’ho seimpar vurì bein, cm’as fa a vurì mia

bein ai propi fiö! Guärdì cma s’ì bèi, grand e gross e in salüt; quand a sera giuan me l’e-

ra mia atsé, as pativa al frëdd e la nebbia d’inveran e la cäd e al s’ciüss d’estä. E as riva

alla me etä ca s’e meśś druccä, ansi, ancura ca riess a stä in pè, furtoina ca chill tant’me

me, j’enn cun i pè bein piantä par terra. Ma l’e anca al me lavur ca m’ha fatt dvintä atsè.

Me quand a l’e stä ura, ho difes tütt da chi ag vuriva fäg dal mäl, da chi ag gl’äva cun

nöi, cun la me famiglia, cun i me fiö; bel säd, ho mäi mullä d’un centimetar, sum mäi

turnä indré, dadnans a ansöin! N’ho passä ad cott e ad crüd, a n’ho vist ad rob ca av

l’immaginariss gnan, ca sa am mattiss a cuntäia finariss chissà quand, stori bell e stori

brütt, ma me sum seimpar riessì a vegna föra! Anca parchè, mia par vantäm, da giuan

s’era bell robüst, l’era difficil träm par terra, ätarchè! Ma pö al teimp a passa e as dveinta

vecc’, i fiö dveintan grand e, cun tütt ill rob chi g’hann da fä, as dasmeintigan di genitur.

Fein ca par un mutiv o l’ätar, turnum in meśśa ai pè, e ai occ’ di fiö sum pö chill d’una

vota, ca av tigniva in sì snocc’ o av purtäva in si spall quand a serva piccin; adess sum

brütt, meśś druccä e scomud, in meśśa ai pè, appunto. Ma la solusion par me a l’ì cattä:

a l’ì fatt par tegnam säd, a l’ì fatt par me, disì. Viätar m’i fatt un tabarr: dür, solid, c’as

möva mia gnan puntäl, al pär ad cimeint. La vritä a l’e ca m’i seppellì in d’un canton,

tant’me i nvud chi mëttan i nonn in dal ricovar par fä mia brütta figüra quand arriva dla

gint in cà, parchè magäri cardì ca pardum la dintera intant ca biassum o druvum mia al

telefun quand s’e a tävla o parlum mia ad l’ültma nuitä insima internet. E al bell a l’e, ca

al tabarr a l’era mia assè: m’ì anca fatt una roba insima la testa ca l’am quatta quand a

piöva e la sarvissa a fä in manera ca me a lübia mia dal tütt, tant cme sa un bacarell a

fiss mia assè. Al bell a l’e, ca, in cla roba lè c’am catt sura la testa, i m’hann ditt c’ag va

a stä ad la gint, ca a l’e tant cme sa fiss …la sò cà! Ma vèda che scherz chi m’hann fatt!

Ma atsè quattä, i me nvud cma faran a vegnma a tröva, a guardäm, a fä visita al nun-

nein? Fursi ca v’intaressa mia dal voss nunnein? A sì mia curius da savì ill me stori, cma

sum fatt, da savì cma sto? No? Ah. Ho capì. Adess ho capì, l’era possè impurtant fä un

Page 40: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

ätra cà. As capissa c’ag ne ad bisogn, anca s’am pär mia. Fursi a s’ì preoccupä ca la

gint sia a ticc’, ca l’as bagna mia e ca la ciappa mia al fardur. O fursi, a sì preoccüpä a fä

ad la pila, a mücciä di sood e almä cullè, tant cme sa la fiss l’ünica ragion par stä al

mond. E ad me v’intaressa gnint. E già, alla fein cus v’intaressa, cus v’intaressa se va-

drò pö al Palassi Farnes, alla fein par viätar me sum sultant e gnint ätar…

che un mür.

Page 41: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

I prim de' da scola

Silvia Arfini Una paciucona c'una testa ad cavì riss, al scusalein bianc, la gassa rosa al coll. La bur-sa ad carton piena ad quaderan, ad culur e ad vöja d'imparè. L'era al me prim dè da scola. “ Mamma, è gnamò ura d'andè? “ “ Siguita mia ….j'enn gnamò ott ur!” Isla porta ad l'aula ad prima F una targa : 'In memoria di Giannino Bosi'. Pena deintar, un maestar grand, c'un j'occ azzür e una parola gentila par tütt. Am sum sidì id l'ültim banc a guardè j'âtar cumpagn ca g'âva da rivè :al Gino e al Massi-mo. Il so màr i sarcâvan da puntäja dein in class e lur i cridavan me j'asnein. Al maestar al vuriva stè seri e cunsuläja, ma al sa ridiva sutt i barbis. Vuriva mia cla fiss dita, ma anca mì, quand la mamma la m'ha salutè, m'è vegn al ma-gon....e tant voti andava a dì “ Maestro, ho mal di pancia” ma lü al capiva ca vuriva dig “ A scola ga sto vluntèra, ma vöi andè a cà dalla mè mamma”. Ma a scola am sâva dvis da guadagnâm al pasaport par cugniss al mond, e i libar e i quaderan j'eran i me cumpagn d'aventüra. Al scusalein al gniva seimpar pusè curt, i libar seimpar pusè grev e...un ann a la vota ( m'al vula al teimp!) ' sum advintè mì la 'signora maestra'. Prim ann ad lavur : vuriva mia crëdag! Stessa scola. Stessa aula. Gh'era ancura la tärga ' in memoria di Giannino Bosi' isla porta. La paciucona c'ui cavì riss seda id l'ültim banc adessa l'era isla porta a spetè i 'remigini'. Che emuziòn ! E ma j'eran picinein, adess, l'aula, i banc, e l'armädi ad legn! I picinëin i rivâvan e im guardâvan c'ui so ucion, i strinzìvan la man alla mamma e ,dopa, il matiti c'ui so manein. I limpivan, dè par dè, al quaderan da scarbòcc, e po ad disegn, e po ad parulëini, e po ad discurs....e mi s'era pusè emuziunè che quand âva imparè me a lezz e scriv. Poar picin, tant quaderan g'ho fatt scriv ! Quant voti g'âv da fâ fëinta da vegn necca ma ma scapâva da rid.... quant narvus, quanta pazienza ( che d'al vot la m'è anca scapè), quant lacrim di picinëin i s'al quaderan e quant carëzzi isla testa par dig :'Et vist ca t'è stè bon?” E uncura adessa, tra i növ remigini e i prim che urmâj j'enn dutur o avucât, sper che tra erur, esercizi e cureziòn i perdan mäi la vöia d'imparè , ca l'è al pasaport par capì al mond.

Page 42: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Erla ‘na śìa?

(Piergiorgio Barbieri) A s’éra ‘ncùra ragàssein e quäica meś dòpp ch’éra mòrta mé mär, la mé famiglia l’ha fàtt sanmartein, ma sum seimpar armàst in dl’istéss paéś. Al növ sid al sa ciamäva Burg ad Sùtt e a l’éra un ciòpp ad cà pòch distànt da la céśa e dal münicipi, ma ‘s pudiva vëdd la campàgna. Un bèll dé d’estä, ca fäva un gràn cäd, a s’éra in cà cun mé suréla Ensa e, quànd ho sintì sunä al méśśdé dal campàn dla nòssa turr, ho cminsä a preparä la täula, parchè in dal gìr ad déś minüd i sarissan rivä a mangiä i mé trì fradéi: al Pinu, al Franco, al Ninu e po ànca mé pär Lüìgg. L’Ensa l’äva śà mìss śù da diśnä pr’ess prònta par quànd sarìss rivä al rèst dla famiglia. Pasä un quärt d’ùra a s’érma tütt sed a täula prònt pr’incminsä e ävma tignì vèrt l’üss cunvìnt da respirä mei. D’impruviś as preśeinta in sla pécca ‘na dònna ‘nsiana tütta vistì da scür cun ‘na sutanòna lònga feina in fònda i pé e cun in tésta un fasulétt ca ‘l ga quatäva i cavì. Gh’è stä un mumeint ad silensi tutäl, nöi tütt frémm guardävma le e le la guardäva nöi, po mé pär al disa:< Ca la végna dein e ca la ‘s mëtta a sed a täula insëm a nöi >. In sal méśś dal täul ca fümäva gh’éra ‘na supéra pìina ‘d pastasüta “süflòn”, almenu nöi ia ciamävma csé, cunsä cun un süg russ fàtt cun la cunsèrva. Tütt incminsum a mangiä e l’ünich a täula ca ‘l parläva a l’éra mé pär e al fäva dill dmand a la dònna, ma j’éran tütt seinsa un riferimeint preciś, ciuè ciapä a la lärga tìpu: stala bein, ag piäśla la pastasüta, incö a l’è ‘na giurnä cäda ‘bòtta. La dònna a l’è seimpar stä in sla sua, la fäva sìgn cun la tésta, al massìm gh’è végn föra da la bùcca un sì ca’l s’è sintì a malapena. Gh’è da dì ca la g’äva ‘na gràn fàmm, parchè l’ha fàtt föra dü piàtt pìin räś ad pastasüta e la g’ha buì dré trì bicér ad vein russ. Me, ca s’éra al pö piccinein, ògni tànt la guardäv in fàssia, parchè la g’äva quäica pél négar lòng sutt al näś e in sal barbòss ch’i parivan chi d’un sbarbatéll. I mé fradei finì da man-giä j’enn andä via ‘d cürsa par turnä in sal pòst ad laùr, csé sum armàst limò me, mé suréla Ensa, mé pär e la dònna. L’Ensa un sèrt pònt la disa:< Possia dasbratä la täula? >, lùra mé pär al sa leva sö e al disa:< A g’ho d’andä indré a laurä parché a j’enn quäsi du ùr >. La dònna l’ha mia fàtt ‘na piga, la s’è mia muì e l’ha dìtt gnìnt, a l’è armasta fré-ma seda in sla scrànna. Dèss gh’éra ‘l prublema da liberäs da cl’ingombar lé, ma ‘s sa säva mia cma fä. Mé pär prima d’andä föra ‘l ga disa:< Gala da ciapä la curriera?>, ma la dònna intànt l’äva sarä j’òcc’ e la sburfäva fòrt, insùma par dìil ciär e nëtt, la runfäva. < Bein me a vagh se no va finì ca riv in ritärd al laùr >. Sum armàst limò me e mé suréla a guardäs in fàssia e me digh: < E dèss cus fumia? Sperum ca la vaga mia avanti abòtta parchè me vuriss andä föra a śügä >. L’Ensa l’è stä un po’ a pinsä po l’am disa:< Sa fäsma un bèll ciòcc as dasdarala mia?>. Me ag rispònd:< Dai, dai, fumal sübit >. Lùra mé suréla la ciapa un gràn cuerc’ dna pügnatta e po al la lasa cascä impartèrra piàtt. L’ha fàtt un burdèll dla marianna, ma la dònna an la s’è mia briccä, l’ha siguitä runfä in dl’istéssa minéra. Lùra mé suréla l’ha dìtt: < La dòrma cmé un socc e chi al la dasda pö dèss?> A me m’è végn in meint da dì:< E sa däsma un fòrt scrullòn a la scrànna, te Ensa cus dirissat?>. L’am rispònda: < Pruum a scrulläla un po’> e la ciapä dadré la scrànna par fäla sigutä, ma la dònna in cùll mumeint lé l’ha tirä un gròss respìr e lùra l’Ensa l’è armasta limò paraliśä. Me a vëdd cla scena lé am sum tartignì a fadigä dal rìd e ho pinsä ca fursi la ròba pö giüsta da fä sa-riss stä ciamäla par dasdäla, però gh’éra ‘l prublema ca sävma mia cma la ‘s ciamäva. Intànt ca fävma chill pröv lé a l’è pasä pösse d’un ùra e ringraziànd al cél la dònna d’im-pruviś l’ha fàtt un gròss rantul e l’ha vèrt j’occ’, po l’ha dìtt: < Oh…, ma l’è ùra ca vaga sa vöi rivä a cà par l’ùra dla seina >. E la s’è alvä sö, l’ha salutä e s’n’è andä seinsa dì gnìnt ätar. Apéna föra a dmand a mé suréla: < Ma chi ela cla dònna lé? la cugnissat?>. Le l’am rispònda: < Al so mia, fursi al la sa ‘l papä >. A sìra quànd as sum truä a snä tütt inturàn al täul ho dmandä a mé pär chi l’éra cla dònna là, lü al ma rispònda: < A sum mia

Page 43: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

sicür, ma la g’ariss da vess la śia dla pòvra to mär, am pär ca la ‘s ciama Gigia, però le la s’è mia preśentä e me par pagüra da fä ‘na brütta figüra ag l’ho mia dmandä >. A la fein al risultät a l’è stä c’um fàtt végn in cà ‘na parsòna ca sum mia sa l’éra la śia dla pòvra mé mär o no. Dèss ca sum carsì peins, ma la ròba pö logica sarìss mia stä dmandägh chi l’éra?

Page 44: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

La cuncureinsa

(Pierluigi Carenzi)

In dla chietta e laburiuśa citä ad Piaśeinsa ill tre impréś funebri numinä i’ävan avviä una suddisfacinta attivitä, ma i cust di’atrësadür, in continuv aumeint, it custreinśivan a cattä di növ cliint chi desiderasan suartütt un sarvìssi parfétt, quindi dispost a pagä dill cifar anca elevä. Certameint l’er mia pusibil cultivä ancur prima dal fat e diretameint la clien-tela ma pütòst fä una püblicitä quata atsé ca al mumeint dal biśògn al cliint al s’arvutas quäsi automaticameint a l’impresa ca mei l’äva prupagandä la so uferta. Ognidöin al g’ha sicürameint biśògn, anca s’apéna pr’una voota, da stù gener ad sar-vìssi e st’oppurtünitä l’impresa la pudiva mia lasäsla scappä. Perciò, l’astät ad salüt di sitadein tütt al g’äva ‘d iess seimpar sùtta cuntròll; in particulär chi ca i deperivan pössé velucemeint i g’ävan da iess cuntrullä dé par dé (...Cm’astal al täl?...El dré pegiurä cl’ätar là?..E a cl’ätr’ancura ennia dré däg l’ussigeno?). In cull periud lé però, forsi pr’ill cundisiòn dal teimp ecesiunalmeint bon e par la bravüra di duttur chi druävan dill madśein seimpar pössé mirä, i stät ad salüt di sitadein i’eran pö che bon. La gint l’as di-vertiva, l’as cüräva e la düräda dla vita l’era seimpar pössé älta. I’impréś cuncurreint po i’er’n atteint abotta e i sävan tütt d’ognidöin. Bisugnäva riess a caväg föra in anteprima al num dal “caro estinto” pr’ufris al mumeint giüst. L’era stä atsé ca Ninettu, fiö dal titulär dl’impresa funebre “Il Buon Riposo”, al g’äva ‘vì al compit d’infurmäs in si pussibil cliint da tegn sutta cuntròll. Ninettu, un ragasein visp c’al trasmettiva sübit simpatia con chi cavì un po’ rüffä, i braghein cürt e seimpar bein cürä, a l’äva apéna finì la seconda elementär e l’estä l’as pruspettäva longa e nuiusa. So pär Adelio, titulär dla ditta “Al Bon Ripos”, al g’äva affidä un compit preciś par accaparräs di növ cliint. Bisugnäva invintäs quäicòś ad növ pr’incrementä i’enträd! L’ucaśiòn la s’era presentä con una mort apéna avvegnì. La cùrsa par sarvì ‘l cliint l’era frenetica e bisu-gnäva bàtt in sal teimp i cuncurreint. L’era stä atsé ca a Ninettu gh’era tuccä al compit da fä savì, falsameint, al du impréś cuncurreint, dla perdita d’un ätar malä, ca in realtä la stäva benissim, parché i currisan dai famigliär, ca i’eran seinsa telefun, par accaparräs al laùr. Gh’era scür e Ninettu, mia cunussì dai riväi, al s’era purtä a l’abitasion ad vüna dill du impreś par dä la nutissia dla mort già sücessa d’un sert abitant in d’una fraśion in sla culleina atàcca. I titulär i’er’n adré a snä e Ninettu, andand atacca a la so dimura al g’äva dat nutissia, travérs a la finéstra verta, dla mort sücessa: “ E’ mort al Ginu, al pri-stinär ca stà a Usleigh, andì là sübit”. I titulär, saltä in pé lassand lé da mangiä, i s’eran sübit attivä par cuntattä i’interessä parteind in auto ver al sid indicä. Ninettu po, al s’er miss pr’assolv al so second compit da l’ätra ditta dandag i dati d’un’ätra parsona (anca cùsta viva e vegeta) d’Avran ad Pudinsan:” E’mort al Pinu d’Avran, al fiö dal früttarö, an-dì la sübit chi v’aspettan”. Lo scopo l’era cùll da dasviä l’atinsiòn dal ver mòrt al quäl Adelio l’era dré a esibì la so asisteinśa. In chi cäś ché la tempestivitä a l’é basilära. Al laùr ad Ninettu l’er astä parfett: ill du impréś inteint a cuntattä ill famili ca lü al g’äva in-dicä e ‘l pär Adelio già al laùr pr’assolv al so duvér. Sultànt dop divérs giuran, voin di dü titulär nemiś l’äv capì l’imbroi e l’äv vurì vendicäs in dal fä richiesta a la ditta “Il Buon Ri-poso” ad l’Adelio , tramite una telefunäda indua al sa spacciäva pr’al fiö dal mort, pr’ad-mandä un so interveint par i’esequi dal pär, in avritä ancura viv. Adelio, cascandag dein in pieno, al s’er precipitä a l’abitasion dla parsona segnalä (un facultùś marcheś mult in vista ) e i famigliär a riceval con gran sulliev e digh: “ Oh gràssie, siv belle ché? A l’é pé-na spirä! Av sarisma grät sa vurisva occüpäv ad i’esequi. Pruvvedì viätar ai fiur, a la ba-ra, ai cant col coro e coi sulista in céśa, a i’anonc’. An guardum mia a spéś... basta ca sia tütt ad prim’urdin. A g’ämma in meint un’ätra aginsia ma vista la vossa tempestivitä av dag cärta bianca par tütt, cumpreś l’incärich a un bon giurnalista ca con un articul al métta in mustra tütt i pregi e tütt cuc cl’ha fatt ad bon in dla vita al nos cär pär. Sarì ri-

Page 45: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

cumpensä benissim”. Era andä tütt in dal migliur di möd: la caròssa antiga a l’era stä adubä al méi e l’era

trainä da quàtar magnifich caväi biànc oportünameint aghindä; curon e fiur i’er’n in gran

quantitä. La banda l’äv sunä di tòcch tucant. La céśa l’era piina ad cunusseint, amiś, ga-

lantom e povra gint pr’ascultä ‘l pret ca l’äv parlä pran bein dal cär estint. Al long curteo

a seguit l’äva pudì cumpiäśis pr’al sarvissi esibì e la püblicitä ad cull füneräl l’äva purtä

un incremeint sensibilisim al laùr dl’impreśa funebre “Il Buon Riposo di Adelio e figlio”

con bona päś dill du impréś riväl.

Page 46: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Al Piu: l’era un bön ragass

(Alfredo Lamberti) Una sira d’estä ,un pò prima ca fass scür ,il donn ieran a sed föra dalla porta a dla Sbur-zaria in strä Növa col so scrann e scranein a fä il solit ciaciar intant che noi ragas zügamma a cusati in dal canton ad S Rucchei .Le stä in qul mumeit ca se sintì vuzä:al lädar al lädar,e i fävan segn a un ragasott cal gniva so dalla Büza =(Molineria s.Nicolo)l’era girä in Stra Nova pedaland me un matt vers S.Burtlamè con dadre dü burlandot dal municipi anca lur in biciclëtta chi ga dzivan da fermas .Lü però la passä la fabbrica ad Capra di butön e le girä dei in dal cantön dal Gam,la frenä ad culp e la sbatì la bici con-tra il biciclëtt dil du guardi, par rampigäs me un scuiattul in sla mürella ad l’ort dal Pi-nu,po la fatt al brass a angul ,e in dal batagh so con la man al ga vuzä :tooo ciappa che , po le saltä sübit dadlä e as’le data a gamb.I burlandöt ien turnä indre e i’han cu-minciä a dmandä col donn a sed a ciciarä sil cunusivan e indua la stäva, po vist che zöin säva gnint ,i sen töt sö much much, e col piv in dal sacch rabì me i can ien andä via. Vüna dil donn dal grüp tirandas adre la scranna la salutä la cumpagnia e le andä in cä , dopa gnian dez menud e rienträ so fiö ,la mär sübit lag’ha vuzä dre: te un discul a’na pös pö, lü al se difes mamma surcia ,sum pasä in Strä Alvä ho girä zu in dal cantön ad Biggi (=Molineria s.Andrea), in fönd in sal spigh dl’usteria ad Gigarein ho tot sö una bici ,o vurì pruäla ma i burlandot i m’han vist e i’men curs adre ,però mamma te vist,a glo datta indre. Lü al Piu l’era al pö vecc ad ses fradei ,so mär l’era vedva dal Tanu cal lavuräva da Marchini a Tubruch a fä di quarei a man ,e una sira in dal vegn a cä dal lavur al s’era fermä a bev un bicer e fä du ciaciar con S’ciapp labar ,po al s’era mis in bi-ci pr’andä a cä ,ma in dal traversä al passagg e livell dal Tigrai suta la stanga mal fäva seipar ,la mia sintì al trenu e al ghe finì sutta. E da le e cuminciä la miseria pö negra par una famiglia .E in mezza a tanta miseria la biciclëtta le stä l’inisi d’una vita fatta anca ad rubatä in sä e in lä ,ad lavurä as’na parläva mia,atzoi al’la tudiva ,parchè al g’äva al mal-cadü. Mä bisugnäva mangiä,purtropp la vita al’la passäva pöse da Campagna in di matt che fora. La gint la dziva,che a so möd l’era un bräv ragass.Un de e capitä che a un so vizei d’in Curtassa ad Cantaragna ca fäva al faturei in posta i g’ävan rubä la biciclëtta,e tütt pensieruz l’era dre pedunä var cä quand la incunträ al Piu cal’gä dit con curu-sitä:Viseis at ghe bein zu la “piva” cus ghet: i m’hann rubä la bicicletta, e lü interessä al g’ha d’mandä: quand? In cö dop mesde 0in fönd a strä calsulär, in mira alla butiga a dla Ciardelli ,al Piu l’è stä le un po a pinsä ,e l’gä ditt: guärda: me urmäi g’he mia po gnint a che fä con la “madama”ma cunus ancura un po al “gir” va a cä an’ta prumëtt gnint,sperum che la bici l’abbia gniammo traversä Po e l’ha piantä l’è da parlä , po velo-ce al se mis a pedunä vers S.Burtlamè. Con i’ültim parol al s’intindiva da di du rob: Che, sagl’hava rubä un (magot )la biciclëtta la pudiva dis persa ,”secönd” se a rubäla l’era un “pizintein” e la biciclëtta la fis gniammo dad’lä da Po dai ricetatur ghera una speran-sa.Alla mattei dop,al Viseis al se alvä sö pran’andä a lavurä, al hgäva al muräl sutta i scärp , parchè l’era cunvint che seisa biciclëtta il’l’arisän spedì a cä ,e la prima roba cl’ä fatt la smiciä föra dalla finestra tamme sal ga’vis avì un presentimeit,contra la murella dal“mut l’urtlän” sera materializä la so “Oriu”, l’era pustä contra al mür ,lü cunteit me una pasqua le andä ad vuläda sutta la finestra dal Piu e al g’ha vuzä “grasie Piu”,po’al g’ä dmandä currius ma l’hava fatt a truäla e sal g’hava da d’ägh quärcosa ma nooo guärda, un quarch amiz al me restä anca seisa havigh a che fa coi burlandot, tötla mia Viseis quand as’catrum at ma pagare un bianch secch dall’Ucheina in s’la Muntä di ratt .

Page 47: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Nustalgia di 'estä, d'un paes e di 'amis truvä

(Eugenio Mosconi)

La guerra l'era pena finì e dappartütt as respiräva un'ãria cla prufümäva da speranza. As capiva ac gh'era un güst növ par la vita in cunsegueinza dill pruspettiv ecunomich che la necessitä dla ricustrüzion la fäva cuncrett. La päz l'äva dascadnä cumprensibil entüsiäsm, vöia ad divartis e ad festa pral desi-deri dal returan al srein att a mëtt in dl'angul e fä dasmintgä al tropp teimp andä pers e tsé in botta curt e in dill baler, la sira, as sintiva la müsica ritmä dal “boogie woogie”, pur-tä in Italia dai suldä american. M'arcord che allura, pür feziunä a Piaseinza, am piasiva passä l'estä a cà ad me nonn Ernesto e ad dü di quattar ziu materan, a Castell'Arquä, dua era nassì la seconda, e ültima, dill me surell. Là, in dal tocc da strä ditt “Vicolo Torto”, dop seina e al calä dal sul sa stäva tütt föra, sutta i stëll. A la ferma e luntana ma ciära lüz dal firmameint as summäva culla, a scatt e a poc pass da noi, d'un gran nümar da scurnüzal. I gatt i passävan indiffereint o, cürius, is farmävan in sileinzi in si scalein di pianerottul tamme s'anca lur i vurissan fä vëd la magia di bei occ' fusforich. Po, natüralmeint, gh'era al contribüt di grill: ill not di lur cuncert i rivävan fein da la bu-scäia da “Riorz”, vutra ill cà invers la pärt ovest dal paes, dua ancura dess crëssa na fissa vegetazion d'erba e ad piant d'ogni sorta, cumpres pein, aved, sambüs e salaz e dua l'edera la regna suvrana, inturtiändas anca sö pri tronc d' ärbul. Pian pian, la stradleina, anca sla g'ha la furma d'un triangul rettangul slungä invers la via centräla cla va da la sima al fond dal burgh e las preseinta ripida in dal tratt bass, es-seind piatta in dl'ätar las limpiva seinza prublema da scrann e sgabei in manera che la gint interessä la pudiva sedas pr'ascultä, suvratütt, ill canzon rumantich e ill rumanz d'o-pra chi gnivan diffüs da di grammofon a tromba. Però, as pudiva mia ballä: a scunsigliäl i'eran, tant allura cmé adess, i sass rutond dla pavimeintazion. In cumpeins un bel tocc da spazi la dvintäva teatar ideäl pri dialug ad grüpp. Tra i tant argumeint in discüssion gh'era stä, pr'eseimpi, tant l'inaügürazion dal ricu-strüì Teatar dla Scäla, col meistar Toscanini a la direzion dal cuncert quant al lütt na-ziunäl par la mort dal grand cumpusitur livurnes Mascagni e, anca, un avvenimeint cine-matugrafich dvintä storich: la pruiezion dal film “Roma città aperta” ad Rossellini con la Magnani e Fabrizi. In dal quarantases äva entusiasmä al prim post al Tour de France ad Bartali, che, dü ann dopa, al l'äva ripettì, dvintand ancura possé leggendäri pr'ess sarvì a trä acqua in sal fög dal cuncumitant attentä a Togliatti e a disteind i'anim feina, fursi, a salvä l'Italia dal ris'c' ad disùrdin e rivulüzion. As pö dì che, tütt summä, in dal vicul al teimp al passäva quäsi seimpar in allegria: an gh'era sira, tra l'ätar, can sa cuntassar dill barzallëtt, magäri imitand i famus còmich dal mumeint cmé Totò, Macario, Dapporto e Fanfulla, na virtü che specialmeint Ottavio, attur dialettäl dal post, l'era in gräd da mëtt in mustra. Chi na mancäva mäi l'era Luigi, con so surella Gina e i genitur, Candida e Amilcare. Al gh'äva quattr'ann pö che me: capiva cal ma pruteggiva e cal m'era sincerameint amis, al pont ca mna sintiva urguglius e ricunusseint. Tamme lü, sübiva l'attrazion pral zög e, par furtöina, pudiva divartim in parìcc' maner parché i'eran teimp ad vacanza. Utar che con Luigi, pudiva zügä con Remo, Afro, Valdo, Gianfranco, Pier Giuseppe, Panni e Viciguerra, chi stävan poc distant.

Page 48: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

Ma, par rid e iess cunteint bastäva poc, a vëd bein: truvä un nascundili dré un brüsch par fä tana, sedas in dl'erba col pedin d'una dama, fä vulä in äria di barattul ad latta con dill micc' e na mistüra ad sùlfar par seint a scoppi, tirä di psä a un ballon, saltä con la corda, curr in di prä, cantä e tant ätar rob impruvvisä. Al “dighein”, sbarrameint in cimeint in sl'Ärda, s'andäva insëma a ciappä 'l sul in cu-stüm e pr'andä in dl'acqua a fä 'l bagn e nudä. Tsé, i dvintävan indimenticabil e mäi da rinunciä i rituran estiv in dal paes dua, utar tütt, as gudiva la frascüra dal “Parco delle Driadi”, a l'ombra dill so piant seculär, la ristu-razion dl'acqua con savur ad ferr e sulfar dla funtanella dal passegg' cunussì cmé “Viale delle Rimembranze”, cumpletä dal respir d'aria sana sutta la rocca e 'l turr antigh. Ad botta amis d'allura al teimp l'ha inevitabilmeint confüs e fatt perd ill tracc', ma d'o-gnidoi cunserv un inguaribil nustälgic bon ricord. Quant am piasriss pudì arvëdia, incunträia e brassäia sö! Sum feliz d'avil pudì fä almenu con Luigi, ritruvä dop una sinquanteina d'ann a la cà ad ripos “Pallastrelli”, a poca distanza da Castell. Infatti, so che, pürtropp, divers ad lur i'enn zà vulä in ciel cmé al nonnu, tütt i ziu e i me genitur. Ma sum sicür che anzöin pö essas dasmintgä dal bell periud giuvanil trascurs insëma e che adess i spettan al dé da ritruväs tütt in dl'azzürr eteran. Al mumeint al rivarà... e, quand sunarà la campana, sper, cmé ogni credeint, cas pössa ripett in dl'infinit una vita con uguäl inizi e, ciuè, c'una prima tsé spensierä giu-ventü.

Page 49: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

La citä magica (Fabrizio Solenghi)

A la staśiòn era drè rivä un trenu, as sintiva al ciocc ad ferraglia in si binäri, ma as vadi-va gnint par c’la gran nebbia fissa c’as taiäva col curtell. Tiräva al tròn e i fulmin d’ogni tant i s’ciarivan la vista ma l’era un attim, po tütt turnäva in scüròn. Dü pulisiott coi barbis, i girävan in sla bancheina par tegn luntan i mälintensiunä. Apena feram al trenu, s’vera la porta d’una carośśa, e vegna su ad cursa un umein ad legn col nas lòng e un capell russ. L’er propì lù Pinocchio che par tant ann adsoin säva pö d’uv l’era finì. A la vista di pulisiott al sa mëtta a curr, mia c’laviss combinä gnint ad mäl ma urmäi al n’äva fatt ad tutt i culur e al gh’äva seimpar paüra ch’ill purtassan in parsön. L’imbucca i giardein Margherita ad cursa, e curra curra, curra al sälta föra in via Albero-ni e pò ancura ad cursa dein in via Ruma. In gir gh’era dsoin, e i lampiòn i gh’ävan mia la forśa pr’illuminä la strä, intant c’minsäva a piöv. Al burattein al gira in via Legnano, stracc mort, col cör c’al battiva cme al pistòn d’un mutur föra gir…al sa ferma par ciapä fiä e quand l’e drè möttas ancura in mott, al vëda un purtòn vërt, al va dein in dl’andròn par riparäs da l’acqua che intant la gniva su bat-teinta. In dl’apartameint a pian terrein una luseina smorta la s’intraveda da una fnëstra; da fianc,una purteina sgangherä ad legn camuleint,con sö un cartlein con scritt “Hansel e Gretel” . Pinocchio al sa fa curagg’ e al picca a la porta, la spera almenu ch’i pössan däg i’infur-masiön c’al serca. Vegna a vër una ragaseina col trëss biònd e i’occ’ celest, al la guärda meravigliä e l’ag dis: –Chi set,cus vöt da st’ura che, con stu teimp dal diavul?- -Mè sum Pinocchio forse anca viätar cunussì la me storia, adess sum vegn a Piasensa parche’ ho lissì in s’al “currer d’ill foll” ca l’è chemò al camp di miracul…pär c’ag sia un post c’as ciama San Damian, duv succeda d’ill rob prudigius,e tsè sum vegn par véd se anca mè, coi me sghei a poss fä furtöina. In s’una guida veccia ad la citä, ho vist ca gh’era una lucanda c’as ciama “Al Cavalëtt” tacca a Passa Caväi con d’ill bell recensiòn anca in s’TripAdvisor e adess vuriva rivä lè par passä nott-. Intant era rivä anca Hansel, che col so bell pansòn, al däva mia l’impressiòn d’ess patì. -Al Cavalëtt adess i l’an sarä, e con cul teimp che, gh’e poc da andä in gir,anca parchè la nott l’è al regn di mascalson e te urmäi ad gariss da cunuśśia bein. S’at völ at pö mangiä queicosa che da noi e po magäri drom in sal divan, e dman matein ripreind al viass- Pinocchio, cunteint cme un fringuell, al ringrasia i du fradei, al mangia una fattassa ad turta ad märsapan, ancura böna anca s’la gäva ad i’ann, e po al sa cuccia in sal divan e al s’indurmeinta. La matein dop inséma i fan clasiön e inturan al tävul i tacan a ciciarä, Hansel al dispein-sa un po ad cunsili… –Che mò a Piaseinsa a sum rivä in tant, parchè in s’un sito in internet a gh’era scritt che forse a le che mò al paese dei balocchi…noi sum vegn subit, po e rivä Cenerentula, Biancanev coi so sett sbassön e al suldatein ad piomb , da l‘éstar è rivä Peter Pan con Mary Poppins e gh’e anca quäicdöin che te at cunuss bein…i’enn al Gatt e la Vulp che adess i stann in sal Guast. Sta ateint alura parchè chi dü lè i t’an samò fargä una vota e i’enn seimpar prönt a fäl

Page 50: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,

ancura. Pinocchio al ringrasia cummos parchè in dla so vita adsoin al l’äva trattä tsè bein e al ri-preinda al sò viass. Al passa par via XX Settembre , Piassa Cavai e su par Cittadella dua al vuriva ciapä la curera par San Damian. Aspetta, aspetta, aspetta ma ad currer n’in riva mia…un ragassein al gira con i’occ fiss in sla strä, Pinocchio al sa rivolgia a lü. -Giuvnott, sarisatt mia a che ura arriva la currera par San Damian?- ma la risposta l’è mia incuraggianta. -Il currer,i pärtan mia pö da che, adess i pärtan da la Lupa,comunque s’at völ, at pöl vegn con me,ca vag a San Śors ca l’è a un tir da sciopp’ da San Damian. I’utam però a catä il brisal ad pan c’ho lassä su in sal sinter par ricurdäm la strä- Insëma i catan ill brisal e con un po ad furtoina i rivan ogni doin a la so destinasiön. Pinocchio al lavura tütt al dè par sumnä bein i so sghei in un camp ad terra farinusa, po quand urmai e sira, al va sutta a un muròn e al s’indurmeinta. La matein dop, in dal camp era carsì d’ill bell piant ad per, ma ad muned as vadiva gnan l’ombra. Al büratein, scuraggiä, ag gniva da cridä, e siccome al gäva una gran fam, al da un sga-gnön a un per, ma sutta i deint al seinta quaicosa ad dür. Miracul di miracul…a l’e una bella muneda d’or. Al per, al post d’al torsul al ga d’ill muned d’or. Cunteint cme un grill, Pinocchio al cata tutt i per e al recüpera un tesor. L’urganissa una gran festa a l’albergh Ruma e l’invida tutt i parsunagg’ d’ill foll ca stäva a Piaseinsa. Ma al sa dasmeinga mia dal povar sò pär e al ga scriva una lettra...al ga dis da stä tran-quill, che lü la sta bein e che adess l’è dvinta un siur anca graśie a una citä magica dua gh’è mia al mär ne la montagna, dua gh’è nebbia e fredd, però l’è al post incantä dua s’avvera i sogn.

Page 51: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,
Page 52: 39a edizione 2017 - WordPress.com · 2019. 7. 14. · 16/2014 “Salvaguardia a e valorizzazio-ne dei dialetti dell’Emilia-Romagna” Prefazione . ... lismo sterile. ... Famiglia,