matiane mastsavleblis tsigni Vartanuji.ge/admin/ckeditor/ckfinder/userfiles/files/...aranakleb 2...

DON’T

COPY

Cveni saqarTvelo

V klasi

maswavleblis wigni

3

DON’T

COPY

sarCevi

sagnis swavlebis mizani, miznebis, standartis Sedegebis miRwevisa da Sinaarsis ur-

TierTkavSiris matrica .....................................................................................................................5

maswavleblis wignis mimoxilva (misi arsi, daniSnuleba).....................................................6

specifikuri da zogadi gamWoli kompetenciebi, romlebzec am konkretuli

sagnis swavlebis procesSi yuradReba unda gamaxvildes....................................................8

swavlebis ZiriTadi meTodebi da strategiebi, romelTac eyrdnoba

saxelmZRvanelo ....................................................................................................................................10

rekomendaciebi saswavlo saganmanaTleblo resursebis gamoyenebisaTvis ...................12

moswavlis Sefasebis saxeebi, principebi da meqanizmebi ......................................................13

yvelaze mniSvnelovani aqtivobebis, RonisZiebebis, proeqtebis,

CatarebasTan dakavSirebuli rekomendaciebi ...........................................................................17

agebis principebi .................................................................................................................................18

Temebi da Sesabamisoba erovnuli saswavlo gegmis Sesabamis standartTan ................20

aqtivobebi da Sesabamisi resursebi, gakveTilis organizebis formebi ........................24

gakveTilebis scenarebi .....................................................................................................................25

4

DON’T

COPY

5

DON’T

COPY

sagnis swavlebis mizani, miznebis, standartis Sedegebis miRwevisa da Si-naarsis urTierTkavSiris matrica;

sagan Cveni „Cveni saqarTvelos“ mizania moswavles misi asakis Sesabamisad misces codna saqarTvelos istoriis Sesaxeb, miawodos sabazo informacia saqarTvelos re-gionebis zogad geografiul maxasiaTeblebze da amavdroulad Seuqmnas warmodgena

iq arsebul mdgomareobasa da yoveli kuTxis ZiriTad eTnografiul Tavisebure-

bebze. „Cveni saqarTvelos“ mizania integrirebuli swavlebis meTodis praqtikaSi ganxorcielebis gziT, saswavlo procesis mimdinareobisas codnis miRebis kval-dakval, moswavles gauRvivos cnobismoyvareoba saqarTvelos istoriis, kulturisa da regionuli mravalferovnebis mimarT. amavdroulad moswavle mkafiod daukav-Sirebs istorias, kulturasa da geografias erTmaneTs da aRiqvams maT, rogorc erTi mTlianobis Semadgenel nawilebs. swavlebis am meTodis praqtikaSi ganxor-cielebis Sedegad moswavles gauCndeba samSoblos siyvarulis gancda da sxvadasxva

aqtivobebSi monawileobis survili, rac sabolod xels Seuwyobs samoqalaqo cno-bierebis Camoyalibebas.

standartis Sedegebi (istoriuli unarebi)

1. standartis Sedegebi (istoriuli unarebi) saswavlo Temis standartis Sede-gebTan damakavSirebeli kiTxvebi da sakvanZo cnebebi

saz.mec.dawy.(II).1. moswavlem unda SeZlos istoriuli faqtebisa da movlenebis qronologiur WrilSi gaazreba da gadmocema. maTi dakavSireba Tanamedrove socia-lur-kulturul garemosTan (mag.: saxelmwifo, istoriuli memkvidreoba);

saz.mec.dawy.(II).2. moswavlem unda SeZlos legendebisa da miTebis, mniSvnelovani istoriuli movlenebisa da pirovnebebis lokalur garemosTan dakavSireba; qveynis ganviTarebaSi pirovnebis rolis gacnobiereba.

saz.mec.dawy.(II).3. moswavlem unda SeZlos saqarTvelos mxareebis bunebrivi da socialur-kulturuli maxasiaTeblebis Seswavla/gamovlena; SekiTxvebi:

rodis da rogor Seiqmna saqarTvelos saxelmwifo, qarTuli damwerloba? rogor icvleboda qveynis sazRvrebi (samaCablo, afxazeTi)? ratom aris saqarTvelosTvis damaxasiaTebeli eTnikuri, kulturuli da reli-

giuri mravalferovneba? ratom axasiaTebs saqarTvelos mravalferovani eTnografiuli tradiciebi?

cnebebi: istoria, wyaro, faqti da interpretacia; kalendari, saukune, welTaRricxva; saxelmwifo, mmarTvelobis formebi, damwer-

loba, eri, eTnikuri jgufi, istoriul-eTnografiuli mxare.

2. standartis Sedegebi (geografiuli unarebi) saswavlo Temis standartis Se-degebTan damakavSirebeli kiTxvebi da sakvanZo cnebebi

saz.mec.dawy.(II).3. moswavlem unda SeZlos saqarTvelos mxareebis bunebrivi da socialur-kulturuli maxasiaTeblebis Seswavla/ gamovlena;

saz.mec.dawy.(II).4. moswavlem unda SeZlos rukis legendaSi mocemuli pirobiTi

6

DON’T

COPY

niSnebis (geometriuli, farToblivi da xazobrivi niSnebi) saSualebiT rukaze da-tanili informaciis wakiTxva;

saz.mec.dawy.(II).5. moswavlem unda SeZlos saqarTvelosTvis damaxasiaTebeli bunebrivi movlenebis gamomwvevi mizezebisa da maTi Sedegebis gaazreba; bunebriv movlenebze adekvaturi reagireba da maTgan Tavdacva; SekiTxvebi:

ra SeiZleba gavigo saqarTvelos Sesaxeb sxvadasxva tipis rukaze datanili pi-

robiTi niSnebis saSualebiT? ratom aris Cemi movaleoba istoriul-kulturuli memkvidreobisa da garemos

dacva?

cnebebi: geografia, ruka/adgilis gegma, sazRvari, bunebrivi resursebi, dasaxlebis tipebi, sacxovrisis tipebi, landSafti (bunebrivi, anTropogenuli), ekologia / garemos dacva, reliefi, klimati,

saz.mec.dawy.(II).11. moswavlem unda SeZlos usafrTxoebis wesebis dacvis mniSvne-lobis gaazreba da sagangebo da sayofacxovrebo situaciebSi Sesabamisad moqmedeba

(mag.: quCaSi moZraobisas, transportSi yofnisas, eqskursiaze, laSqrobisas, bune-brivi katastrofebisas); bunebrivi movlenebi da maTgan Tavdacva,

sagangebo situaciebi, istoriul mxare); profesia, soflis meurneoba, mrewveloba, vaWroba, transporti da komunikaciebi

3. standartis Sedegebi (samoqalaqo unarebi) saswavlo Temis standartis Sede-gebTan damakavSirebeli kiTxvebi da sakvanZo cnebebi

saz.mec.dawy.(II).8. moswavlem unda SeZlos misi, rogorc bavSvis, garkveuli ufleba-movaleobebisa da pasuxismgeblobebis gacnobiereba; dadgenili wesebisa da kanonebis safuZvelze Tavisi uflebebis realizeba da sxvisi uflebebis dacva.

saz.mec.dawy.(II).9. moswavlem unda SeZlos sazogadoebisTvis aqtualuri proble-mebis/movlenebis amocnoba da sakuTari CarTulobiT maT gamosworebaze zrunva; SekiTxvebi:

ra problemebi SeuZlia Seuqmnas Cems qveyanas Cemi da Cemi Tanatolebis mxridan

upasuxismgeblo qmedebam da movaleobebis ignorirebam? rogor SevitanoT wvlili Cveni qveynis ganviTarebaSi arsebuli gamowvevebis

fonze (mag.: cxovrebis jansaRi wesi, ganaTlebis xelmisawvdomoba, qalTa da bavSv-Ta diskriminacia,

maswavleblis wignis mimoxilva (misi arsi, daniSnuleba);

maswavleblis wignis ZiriTadi mizania pedagogs daexmaros saswavlo procesis

sworad da efeqtianad dagegmvaSi. misces mas rCevebi asakobrivi jgufis Tavisebure-bebisa da sssm moswavleebTan urTierTobis Sesaxeb. naTlad warmouCinos V klasis „Cveni saqarTvelos“ erovnuli saswavlo gegmiT gaTvaliswinebul standartebsa da wlis bolos misaRwev Sedegebs Soris kavSiri. maswavleblis wignSi mocemulia gak-veTilebis scenarebi – pirveli Tavis yvela gakveTili da yoveli momdevno Tavis

7

DON’T

COPY

aranakleb 2 gakveTilis scenari (nimuSi), aseve 2 Semajamebeli gakveTilis scenari (nimuSi).

maswavleblis wignSi „Cveni saqarTvelos“ interdisciplinurobidan gamomdinare didi yuradReba eTmoba specifikur da zogad gamWol kompetenciebs, romlebzec sa-gnis swavlebis procesSi unda gamaxvildes yuradReba, raTa moswavlem ukeT SeZlos sagnebs Soris (istoria, geografia, samoqalaqo ganaTleba) arsebuli kavSirebis

naTlad danaxva. aseve sarekomendacio mizniT warmodgenilia swavlebis ZiriTadi meTodebi da strategiebi:

debatebi/diskusia TanamSromlobiTi swavleba jgufuri muSaoba swavleba problemiT SemTxvevis analizi gonebrivi ieriSi roluri da situaciuri TamaSebiwignSi rekomendaciuli xasiaTiTaa warmodgenili saswavlo procesis dagegmvisas

gamosayenebeli saswavlo resursebi. maTi gamoyeneba saswavlo process efeqturs, xolo saswavlo garemos moswavleTaTvis komfortuls gaxdis.

moswavleze orientirebuli individualuri midgomebi sagnis swavlebis pro-

cesSi. samizne asakis Taviseburebebi, romlebic gaTvaliswinebuli unda iyos sa-gnis swavlebisas – SemecnebiTi, socialur-pirovnuli, fizikuri, aseve, metyve-lebis Taviseburebebi, SemecnebiTi, dakvirvebisa da aRqmis unariebi, moswavlis datvirTva, davalebebis Sesrulebis specifika

moswavleebSi motivaciis amaRlebis saukeTeso saSualeba, efeqturi swavlebis strategiebis gamoyenebaa. swavlebis strategiis SerCevisas maswavlebelma ramdenime mniSvnelovani faqtori unda gaiTvaliswinos. maT Sorisaa samizne asakis Tavise-burebebi, SemecnebiTi, socialur-pirovnuli, fizikuri, metyvelebis Taviseburebe-bi, SemecnebiTi, dakvirvebisa da aRqmis unarebi, moswavlis datvirTva, davalebebis Sesrulebis specifika da sx.

fizikuri Taviseburebebi – dawyebiTi skolis moswavleebis umravlesoba fi-

zikurad sakmaod ganviTarebulia. maTi fizikuri aRnagoba saSualebas iZleva mo-

nawileoba miiRon sxvadasxva sportul aqtivobaSi. am asakis bavSvebSi gansakuTre-

bul yuradRebas ipyrobs Tanatolebis fizikuri gansxvavebuloba. bavSvi, romelic

asakTan Sesabamisad ufro patarad an piriqiT ufro didad gamoiyureba SeiZleba

Tanatolebis mxridan utaqto mimarTvis msxverplic ki gaxdes. (mag: Sen Zalian didi

xar imisTvis, rom V klasSi swavlobde da sx.) dawyebiTi skolis periodSi gogonebi

fizikurad iseTive an ufro ganviTarebulebi arian vidre biWebi. aucilebelia yu-

radReba gamaxvildes im garemoebazec, rom moswavlis pirovnuli identoba swored

pubertatiul asakSi (11-14 weli) yalibdeba.

8

DON’T

COPY

rekomendacia

1. sasurvelia fizikur gansxvavebebs yuradReba miaqcioT ise, rom bavSvebis fi-

zikur Taviseburebaze aqcenti ar gaakeToT.

2. rekomendirebulia klasSi moswavleTa adgilebis SerCevisas maqsimalurad ga-

viTvaliswinoT maTi fizikuri aRnagobisa da ganviTarebulobis Taviseburebebi.

3. maqsimalurad mivaqcioT yuradReba, raTa moswavleebma erTmaneTs ar mimar-

Ton fizikuri Tvisebebidan gamomdinare Serqmeuli metsaxelebiT.

metyvelebis Taviseburebebi – moswavlis kognituri ganviTarebisTvis metyve-

leba mniSvnelovania. dawyebiT safexurze moswavleebi informacias xSirad meqa-

nikurad imaxsovreben. radgan maTi metyvelebis unarebi jer kidev ar aZlevT sa-

Sualebas sakuTari sityvebiT gadmoscen damaxsovrebuli informacia. Sesabamisad

aucilebelia maswavlebelma didi yuradReba dauTmos verbaluri mexsierebis Ca-

moyalibebisTvis aucilebel savarjiSoebs.

dakvirvebisa da aRqmis unarebi – V klasTan muSaobisas rekomendirebulia

maswavlebelma xSirad gamoiyenos keTebiT swavlebis strategia, ramdenadac es me-

Todi am asakobrivi kategoriis moswavleTaTvis informaciis miRebisa da aRqmis

TvalsazrisiT yvelaze mosaxerxebeli midgomaa.

moswavlis datvirTva – erovnuli saswavlo gegmiT sagan „Cveni saqarTvelos“

farglebSi kviris ganmavlobaSi Casatarebeli maqsimaluri gakveTilebis raodeno-

ba Seadgens 2-s. saklaso datvirTvisas aucileblad gasaTvaliswinebelia samizne

asakis Taviseburebebi. sagulisxmoa, rom zedmetma datvirTvam bavSvis ara mxolod

fizikur, aramed fsiqikur janmrTelobazec SeiZleba iqonios gavlena.

specifikuri da zogadi gamWoli kompetenciebi, romlebzec am konkretuli sagnis swavlebis procesSi yuradReba unda gamaxvildes;

„Cveni saqarTvelo“ V klasis farglebSi rekomendirebulia yuradReba ga-

maxvildes erovnuli saswavlo gegmiT gaTvaliswinebul Semdeg prioritetul

gamWol kompetenciebze:

1) wigniereba. tradiciuli gagebiT, sityva “wigniereba” gulisxmobs kiTxvis, we-

ris, mosmenisa da laparakis mizniT enis gamoyenebis unars. dRes am cnebis Sinaarsi

gacilebiT mets moicavs; Tanamedrove gagebiT, wigniereba aris cvalebad konteqst-

Si kiTxvis, weris, informaciis damuSavebis, ideebisa da mosazrebebis gamoTqmis, ga-

dawyvetilebis miRebisa da problemebis mogvarebis unari im codnis safuZvelze,

romelsac adamiani mTeli cxovrebis ganmavlobaSi iZens.

wignierebas gansakuTrebuli mniSvneloba aqvs V klasis standartiT gaTva-

liswinebuli Temebis swavlebisas. ramdenadac V klasis standarti sam sagnobriv

jgufad aris warmodgenili (istoria, geografia, samoqalaqo ganaTleba) mniSvnelo-

vania moswavlem SeZlos am disciplinebs Soris arsebuli kavSirebis aRmoCena da

gaazreba.

2) cifruli wigniereba (igivea, rac kompiuteruli wigniereba). Tanamedrove

msoflioSi sakomunikacio da cifruli teqnologiebis ganviTarebam wignierebis

cneba kidev ufro gaafarTova. igi amJamad moicavs qseluri Ziebis, teqstebis eleq-

tronuli damuSavebisa da teqsturi Setyobinebis programebis gamoyenebis unarsac,

9

DON’T

COPY

rasac mTlianobaSi cifruli wigniereba ewodeba. informaciuli da sakomunikacio

teqnologiebis gamoyeneba xels uwyobs SemoqmedebiTi da inovaciuri midgomebis

gamomuSavebas moswavleebSi;

cifruli wignierebis, rogorc gamWoli kompetenciis mniSvneloba gansakuTre-

biT didia Tanamedrove samyaroSi. ramdenadac Tanamedrove teqnologiebi Cveni

cxvrebis ganuyofeli nawili sul ufro da ufro xdeba am teqnologiebis gamoye-

nebac ufro saxaliso da moswavlis interesebze morgebuli saswavlo garemos Se-

qmnas uzrunvelyofs.

3) ekologiuri wigniereba. ekologiuri wigniereba gulisxmobs garemosadmi ada-

mianis jansaRi damokidebulebis Camoyalibebas, rac imas niSnavs, rom moswavlem

unda gaacnobieros piradi pasuxismgebloba garemoSi mimdinare procesebis mimarT,

SeZlos monawileoba mis dacvasa da aRdgenaSi.

ekologiuri wigniereba gansakuTrebiT mniSvnelovani gamWoli kompetenciaa. is

pirdapir korelaciaSia V klasis „Cveni saqarTvelos“ erovnuli saswavlo gegmiT

gaTvaliswinebul standartTan, romelic sazogadoebrivi mecnierebebis safuZvle-

bis integrirebul swavlebas gulisxmobs.

4) semiotikuri kompetencia. semiotikuri kompetencia aris verbaluri da ara-

verbaluri (rukis, diagramis, sqemis, naxatis, melodiisa da sxv.) saSualebiT gadmo-

cemuli informaciis gaazrebisa da intepretirebis, sakuTari naazrevisa da gancdi-

lis sxvadasxva saSualebiT gadmocemis unari; informaciis niSanTa erTi sistemidan

meoreSi gadatanis (mag. sityvier teqstSi an musikalur nawarmoebSi gadmocemuli

azris ilustraciiT gamoxatvis, sityvieri teqstisa da naxatis erTmaneTTan dakav-

Sirebis, sityvierad gadmocemuli informaciis diagramis saxiT warmodgenisa da

a.S.) unari.

semiotikuri unarebis ganviTareba pirdapir kavSirSia erovnuli saswavlo geg-

miT gaTvaliswinebul standartTan (saz.mec.dawy.(II).4.) romelic gulisxmobs rukis

legendaSi mocemuli pirobiTi niSnebis saSualebiT rukaze datanili informaciis

wakiTxvas.

5) swavlis swavla. swavlis swavla aris swavlis procesis damoukideblad mar-

Tvis unari. maswavlebelma unda mimarTos moswavlis yuradReba swavlis procesze,

mis mimdinareobaze; daexmaros moswavles im faqtorebisa da pirobebis gacnobiere-

baSi, romlebic aferxebs an xels uwyobs saswavlo procesis msvlelobas; aRmoaCe-

ninos is xerxebi da midgomebi, romlebic aumjobesebs swavlis Sedegebs da gamou-

muSavos swavlis strategiebis damoukideblad gamoyenebis unari

1) socialuri da samoqalaqo kompetencia. socialuri da samoqalaqo kompe-

tencia gulisxmobs samoqalaqo cxovrebaSi integrirebisaTvis aucilebeli iseTi

unarebisa da Rirebulebebis Camoyalibebas, rogorebicaa: konstruqciuli TanamS-

romloba, problemebis mogvareba, kritikuli da SemoqmedebiTi azrovneba, gadawy-

vetilebis miReba, Semwynarebloba, sxvisi uflebebis pativiscema, demokratiuli

principebis aRiareba da sxva.

2) jansaRi cxovrebis wesi – aris codnis, unarebisa da damokidebulebebis er-

Toblioba, romelic xels uwyobs fizikuri da fsiqikuri keTildReobis mniSvnelo-

bis gacnobierebas; SesaZlebels xdis zrunvas sakuTar da sxvaTa janmrTelobaze;

iZleva janmrTelobisa da usafrTxoebis sakiTxebis gaazrebis saSualebas erovnul

da saerTaSoriso konteqstSi.

rogorc zemoT aRvniSneT V klasSi „Cveni saqarTvelo“ sazogadoebrivi mecnie-

10

DON’T

COPY

rebebis integrirebul swavlebas gulisxmobs. da moicavs sam sagnobriv jgufs (is-

toria, geografia, samoqalaqo ganaTleba) swored samoqalaqo ganaTlebis fargle-

bSi saqalaqo cxovrebaSi moswavlis integrireba warmoadgens V-VI klasebSi „Cveni

saqarTvelos“ standartiT gaTvaliswinebul mTavar mizansac.

garda yovelive zemoT Tqmulisa prioritetuli gamWoli kompetenciebis da-

saufleblad aucilebelia saswavlo procesSi saganTa Sorisi kavSirebis Cveneba.

sagakveTilo procesi unda warimarTos ise, rom moswavles maqsimalurad Seewyos

xeli, saganSi SeZenili codna da gamocdileba sxvadasxva Sinaarsobriv konteqstSi

gadaitanos da gamoiyenos.

swavlebis ZiriTadi meTodebi da strategiebi, romelTac eyrdnoba saxelmZR-vanelo

swavlebis procesSi axali masalis Seswavla rekomendirebulia ramdenime meTo-

dis gamoyenebiT. arsebobs swavlebis meTodebis sxvadasxvagvari klasifikacia. gTa-vazobT V klasis „Cveni saqarTvelos“ saxelmZRvaneloTi swavlebisas gamosayenebe-li meTodebisa da strategiebis CamonaTvals, romelic rekomendirebulia V klasis

erovnuli saswavlo gegmiT gaTvaliswinebuli standartis Sesabamisad.

1) debatebi/diskusia – interaqtiuli swavlebis erT-erTi yvelaze gavrcele-buli meTodTagania, romelic mkveTrad amaRlebs moswavleTa CarTulobis xarisxsa

da aqtiurobas. debatebis organizeba, srulyofs da aviTarebs iseT unarebs rogo-

ricaa: kritikuli azrovnebis unari, kvleviTi unarebi, informaciis sistemati-

zaciis unari, instruqciis adekvaturad aRqmis unari da sx.

ganasxvaveben debatebis ramdenime formats. debatebis sxvadasxva formati erT-

maneTisgan gansxvavdeba monawileTa raodenobiT, TamaSis stiliT, drois xangrZli-

vobiTa da sxvadasxva niuansebiT. gavrcelebuli debatebis formatebia:

1. karl poperis formati; 2. britanuli saparlamento debatebi; 3. linkoln–duglasis formati; 4. sajaro forum–debatebi.

TamaSSi monawileobas iRebs ori gundi. TiToeuli gundi sami spikerisagan

aris dakompleqtebuli. pirveli gundis mizania daamtkicos garkveuli mosazrebis

siswore, xolo meoris – uaryos. sasurvelia, rom gundebma TavianTi poziciis Se-

saxeb (mtkicebiTi/uaryofiTi) gaigon TamaSis dawyebamde mcire xniT adre. es Ta-

maSSi monawile gundebs aiZulebs mosamzadebel periodSi daamuSaon orive pozicia,

rac TavisTavad xels uwyobs Temis mravalmxriv gaazrebasa da gaanalizebas.

debatebis dros aucilebelia gamomsvlelTa Tanmimdevrobis dacva. TiToeul

gamomsvlels aqvs reglamentiT gaTvaliswinebuli zusti dro. gamomsvlelebi iyo-

fian damamtkiceblebad ( 1, 2, 3) da uarmyofelebad ( 1, 2, 3).

11

DON’T

COPY

momxsenebeli dro funqcia

A1 7gaacnobs Temas. gansazRvravs ZiriTad cne-bebs, warmoadgens Temis analizs, ganmartavs argumentebs.

B3 3B3 dausvams kiTxvebs A1-s, uaryofs mis argu-mentebs.

B1 7

angariSi miiReba mTlianad, sxva gansazRvre-bas ar wamoayeneben, im SemTxvevaSi, Tu B1-is varaudebi absoluturad mcdari araa

A3/B1 3 A3 dausvams kiTxvebs B1-s.

A2 4uaryofs B1-is argumentebs da aZlierebs damamtkicebel pozicias.

B1/A2 4 B1 dausvams kiTxvebs A2-s.

B2 3uaryofs A1-isa da A2-is argumentebs. aZlierebs uaryofiT pozicias.

A1/B2 4 A1 dausvams kiTxvebs B2-s.

A3 3

uaryofs uaryofiT argumentebsa da mtkice-

bulebas, aZlierebs da asabuTebs damamt-kicebel mimarTulebas

B3 4

uaryofs damamtkicebel argumentebsa da mt-

kicebulebas, aZlierebs da asabuTebs uary-ofiT mimarTulebas.

maswavlebelma debatebisTvis Temis SerCevisas aucileblad unda gaiTvaliswinos

Semdegi piroba: sakiTxi unda iyos winaaRmdegobrivi, raTa mtkicebiTi da uaryofiTi argu-

mentebis moyvanis SesaZleblobas iZleodes. mniSvnelovania debatebSi monawile mxareebs winaswar ganemartoT debatebis

Catarebis wesi da reglamenti. rekomendirebulia Tema iZleodes kvlevis saSualebas

2) TanamSromlobiTi swavleba – aseTi swavlebis strategiis gamoyenebis dros, jgufis TiToeuli wevri valdebulia ara mxolod TviTon Seiswavlos, aramed daex-

maros Tavis Tanagundels sagnis ukeT SeswavlaSi. TiToeuli jgufis wevri muSaobs

konkretul problemur sakiTxze, manamde, sanam yvela maTgani ar daeufleba Temas.

swavlebis gamoyeneba xels uwyobs bavSvebs Soris axlo megobruli urTierTobe-

bis Camoyalibebas da mniSvnelovnad aumjobesebs saswavlo garemos.

3) jgufuri muSaoba – am meTodiT swavleba gulisxmobs klasis jgufurad dayofas da maTTvis konkretuli davalebebis micemas. jgufis wevrebi amuSaveben sakiTxs da sakuTar azrs Tanagundelebs uziareben. konkretuli situaciidan ga-

12

DON’T

COPY

momdinare maswavlebelma SesaZloa winaswar gansazRvros jgufis wevrebis funqcie-

bi. 4) swavleba problemiT – ganaTlebisadmi erT-erTi zogadi midgomaTagania

problemaze dafuZnebuli swavla. aseTi meTodis gamoyenebisas swavla eyrdnoba

Riad dasmul problemur SekiTxvebs, romlebic aqtualuria konkretuli sazoga-

doebisTvis. maswavlebeli ZiriTadad fasilitatoris rols asrulebs ris Sedega-

dac moswavles uviTardeba meti pirovnuli pasuxismgeblobis SegrZneba.

5) SemTxvevis analizi – kvleviTi strategiaa, romlis mizania calkeuli fe-nomenis empiriuli Seswavla realur cxovrebiseul situaciaSi sxvadasxva wyaroe-

bis gamoyenebiT. mocemuli strategiis gamoyenebisas maswavlebeli moswavleebTan

erTad ganixilavs konkretul SemTxvevas da isini yovelmxriv da safuZvlianad

Seiswavlian sakiTxs.

6) gonebrivi ieriSi – es meTodi gulisxmobs sakiTxis/problemis Sesaxeb maq-simalurad meti, sasurvelia erTmaneTisgan sruliad gansxvavebuli, azris, gamoTq-

masa da Camoyalibebas. aseTi meTodis gamoyeneba moswavleebSi xels uwyobs Semoq-

medebiTi unarebis ganviTarebas. meTodis gamoyeneba rekomendirebulia SedarebiT

didi moculobis jgufebTan muSaobisas.

7) roluri da situaciuri TamaSebi – asakobrivi kategoriis gaTvaliswinebiT gansakuTrebiT efeqturia winaswar SemuSavebuli scenaris mixedviT ganxorciele-

buli TamaSebi. aseTi TamaSebis organizeba moswavles saSualebas aZlevs sxvadasxva

poziciidan Sexedos gansaxilvel sakiTxs.

rekomendaciebi saswavlo saganmanaTleblo resursebis gamoyenebisaTvis

erovnuli saswavlo gegma V klasSi sam sagnobriv standarts aerTianebs (isto-

ria, geografia, samoqalaqo ganaTleba). rekomendirebulia, rom saswavlo resurse-

bi Tanabrad moicavdes samive komponents. aseT SemTxvevaSi moswavle ukeT SeZlebs

disciplinebs Sorisi kavSirebis aRmoCenas. V klasis standartiT gaTvaliswinebuli

programis Sesabamisad rekomendirebulia Semdegi saswavlo resursebis gamoyeneba:

rukebi/konturuli rukebi – konturuli rukebis gamoyeneba moswavles xels

uwyobs ganiviTaros rukaze orientirebis unarebi. moswavlem SeiZleba imuSaos, ro-

gorc saqarTvelos mxareebis aseve istoriuli konturuli rukebis agebaze. sain-

teresoa aseve „asociaciuri rukis“ daxatva, romelzec samxareo erTeulebi sxva-

dasxva vizualuri saxiTaa warmodgenili. saintereso iqneba moswavleebma bunebrivi

resursebis rukis saSualebiT gansazRvron, Tu romeli resursiTaa mdidari saqar-

Tvelos esa Tu is mxare.

vizualuri masala – amgvari damxmare masalis gamoyenebis SemTxvevaSi saswavlo

procesi bevrad saxaliso da moswavleTaTvis mimzidveli xdeba. fotoebis saSuale-

biT saqarTvelos ama Tu im mxaris mTiani da dablobi adgilebis peizaJebis prezen-

tacia da sacxovrebeli saxlebis tipebTan maTi dakavSireba. aseve rekomendirebulia

fazlebis saSualebiT, romlebic saqarTvelos mxareebsa da mis mezobel qveynebs

warmoadgenen, saqarTvelos administraciuli rukis ageba (jgufuri samuSao).

13

DON’T

COPY

gasvliTi RonisZieba – mxareTmcodneobiT muzeumSi/muzeum-nakrZalSi stumro-

ba da sakuTari mxaris eTnografiuli yofis Sedareba saqarTvelos ama Tu im mxares-

Tan.

roluri TamaSi – roluri TamaSi, romliTac erTian saqarTveloSi savaziros

darbazobis kostumirebuli inscenireba iqneba warmodgenili (romelSic saxelmwi-

fos sxvadasxva moxele: mefe, meWurWleTuxucesi, amirspasalari miiReben mo-

nawileobas)

moswavlis Sefasebis saxeebi, principebi da meqanizmebi

Sefasebis tipebi

erovnuli saswavlo gegmis Tanaxmad, skolaSi maswavlebelma SeiZleba gamoiye-

nos ori tipis Sefaseba: ganmsazRvreli da ganmaviTarebeli. ganmaviTarebel Se-

fasebas swavlis xarisxis gasaumjobeseblad iyeneben, gansxvavebiT ganmsazRvre-

li Sefasebisgan, romlis mizans akademiuri moswrebis donis dadgena warmoadgens.

2018-2024 wlebis erovnuli saswavlo gegmis Tanaxmad, sagnis „Cveni saqarTvelo“

swavla-swavlebisas gamoiyeneba ganmsazRvreli da ganmaviTarebeli Sefasebebi.

semestruli Sefasebis komponentebi:

semestris ganmavlobaSi maswavleblebs SesaZlebloba aqvT moswavleebi Seafason

sami komponentis mixedviT:

a) saklaso davaleba;

b) saSinao davaleba;

g) Semajamebeli davaleba.

ganmaviTarebeli Sefasebis gamoyeneba ki nebismier komponentSi SeuZlia.

ganmsazRvreli SefasebiT semestris ganmavlobaSi moswavleebi fasdebian Semdeg

komponentebSi:

a) mimdinare saklaso davaleba (V klasis meore semestridan)

b) mimdinare saSinao davaleba (V klasis I semestrSi gamoiyeneba mxolod ganmavi-

Tarebeli Sefaseba)

g) Semajamebeli davaleba (V klasis II semestridan)

ganmaviTarebeli Sefasebis zogadi principebi da meqanizmebi

ganmaviTarebeli Sefasebis strategiebia:1) ukukavSiri moswavlesTan, romelic xels uwyobs mis akademiur winsvlas da

gazrdis mis motivacias; 2) moswavleTa individualuri pasuximgeblobis zrdis xelSewyoba;3) sagakveTilo diskusiebisa da iseTi aqtivobebis ganxorcieleba, romelic

xels Seuwyobs moswavlis codnisa da unarebis warmoCinebas. 4) TanamSromlobiTi swavlebis meTodis gamoyenebiT

14

DON’T

COPY

ganmaviTarebeli Sefasebis gamoyenebis dros sasurvelia maswavleblis ukukavSi-

ri iyos drouli da maqsimalurad lakonuri, raTa moswavlem adekvaturad SeZlos misi aRqma. aucilebelia maswavleblis ukukavSiri xels uwyobdes moswavlis mxridan iniciativis gamovlenasa daadamianuri da materialuri resursebis gaTvaliswine-biT Sedegze orientirebuli saqmianobis dagegmvas. (saz.mec.dawy.(II).7. standartis

Sesabamisad) rekomendirebulia maswavlebelma gaiTvaliswinos, rom ganmaviTarebe-

li Sefasebis ganxorcieleba saWiroebs specifikur aqtivobebsa da davalebebs.

ganmsazRvreli Sefasebis zogadi principebi da meqanizmebi

ganmsazRvreli Sefaseba adgens moswavlis miRwevis dones sagnobrivi standar-

tiT gaTvaliswinebul SedegebTan mimarTebaSi.

akademiuri miRwevis doneebi da Sefasebis sistema aTquliani sistemiT.

qulebi Sefasebis doneebi

10maRali

98

saSualoze maRali76

saSualo54

saSualoze dabali32

dabali1

15

DON’T

COPY

ganmaviTarebeli ganmsazRvreli

miznebi swavlis xarisxis gaumjobeseba;

moswavlis winsvlisa da ganviTarebis

xelSewyoba.

moswavlis akademiuri

miRwevis donis dadge-

na sagnobrivi saswav-

lo gegmis SedegebTan

mimarTebaSi.

amocanebi codnis konstruirebisa da codnaTa

urTierTdakavSirebis procesis Se-

faseba;

winare codnis/warmodgenebis dadge-

na;

moswavlis mier Tavisive Zlieri da

susti mxareebis dadgenis unaris Se-

faseba;

moswavlis mier sakuTari winsvlis xe-

lSesawyobad gaazrebuli nabijebis

gadadgmis unaris Sefaseba;

codnis samive kategoriis aTvisebis

procesis Sefaseba;

codnis erTobliobaTa funqciurad

gamoyenebis unaris Sefaseba.

codnaTa urTierT-

dakavSirebis unaris

Sefaseba;

codnis samive katego-

riis gamoyenebis un-

aris Sefaseba;

codnis erTobliobaTa

funqciurad gamoy-

enebis unaris Sefaseba.

warmatebis

kriteriumi

ganxorcielebuli winsvla winare

SedegebTan/ winare donesTan Sedare-

biT.

miRwevis done sagno-

brivi saswavlo gegmis

moTxovnebTan Sedare-

biT

Semfasebeli

da Sefasebis

formebi

maswavlebeli: zepirsityvieri an

werilobiTi ukukavSiri, wamaxalise-

beli miTiTebebi, simboluri niSnebi

da a.S..

moswavleebi: TviTSefasebiT; urT-

ierTSefasebiT.

maswavlebeli: qula

(SeiZleba axldes

komentari Zlieri da

susti mxareebis aRwer-

iT, xarvezebis gamo-

sasworebeli miTiTe-

bebiT).

ganmsazRvreli da ganmaviTarebeli Sefasebebis aRweriloba

erovnuli saswavlo gegmiT gansazRvruli saklaso Sefasebis ZiriTad amo-

canebi da miznebi.

a) aCvenos, rogor mimdinareobs moswavlis codnis konstruirebis procesi da

mexsierebaSi codnaTa urTierTdakavSireba;

b) axali saswavlo sakiTxis/Temis dawyebamde daadginos moswavlis winare codna

da warmodgenebi;

g) gamoavlinos, ramdenad gaazrebul da efeqtian nabijebs dgams moswavle

konkretuli saswavlo miznis misaRwevad;

d) moicvas samive kategoriis codna;

16

DON’T

COPY

e) aCvenos, ramdenad axerxebs moswavle codnis erTobliobaTa kompleqsurad

gamoyenebas.

ZiriTadi amocanebis gadasaWrelad saklaso SefasebaSi prioritetuli adgi-

li unda mieniWos kompleqsur, konteqstis mqone davalebebs, romelTa Sesruleba

moswavles ubiZgebs codnis sxvadasxva komponentis interaqtiulad da Tanadrou-

lad gamoyenebisken.

Semajamebeli davalebebis standarti erovnuli saswavlo gegmis mixedviT

Semajamebeli davaleba warmodgenili unda iyos kompleqsuri davalebis saxiT.

kompleqsuri

davaleba SeiZleba iyos Semdegi saxis:

1. saqarTvelos ama Tu im mxaris (magaliTad, qarTlis) romelime punqtSi eqskur-

siis gziT kvlevis Catareba (istoriul-geografiul-socialur problemebze) da

misi Sedegebis prezentacia;

2. saqarTvelos ama Tu im mxaris sapativcemulod raime RonisZiebis gamarTva,

romelSic istoriis, geografiisa da samoqalaqo ganaTlebis monacemebi aisaxeba;

3. roluri TamaSiT saqarTvelos ama Tu im mxaris romelime istoriuli movle-

nis epizodis warmodgena;

4. maketebis Seqmna saqarTvelos ori mxaris maxasiaTeblebis erTmaneTTan Se-

darebis mizniT;

5. eTnografiul muzeumSi stumroba misi RirsSesaniSnaobebis Sesaswavlad;

6. saqarTvelos ama Tu im mxaris Sesaxeb sainformacio-sareklamo bukletis Se-

qmna;

7. skaipis, telefonis an sxva teqnikuri saSualebebis gamoyenebiT saqarTvelo-

Si sxvadasxva mxareSi mcxovreb TanatolebTan dakavSireba, informaciis gacvla-ga-

mocvla da Tanatolebis problemebis irgvliv mogrovili informaciis ganzogadeba;

8. saqarTvelos ama Tu im mxarisTvis aqtualuri martivi samoqalaqo proeqtebis

(ekologia, sagangebo viTarebebi, jansaRi cxovreba) ganxorcieleba.

moTxovnebi, romlebsac unda akmayofilebdes Semajamebeli davaleba

davalebis TiToeul tips unda axldes Tavisi Sefasebis zogadi rubrika (Tu re-

cefciuli (kiTxva, mosmena) davalebaa, maSin Sefasebis sqema unda axldes TiToeul

testur kiTxvas);

zogadi rubrika unda dazustdes konkretuli davalebis pirobisa da ganvlili

masalis gaTvaliswinebiT;

10 qula unda gadanawildes rubrikaSi Semaval kriteriumebze;

miTiTebuli unda iyos standartis is Sedegebi, romelTa Semowmebasac emsaxure-

ba Semajamebeli davaleba.

erovnuli saswavlo gegmiT V klasis meore semestrisa da VI klasis sabazo-saSua-

lo safexurebis TiToeuli sagnisaTvis gansazRvrulia semestris ganmavlobaSi Ca-

satarebeli Semajamebeli davalebebis minimaluri raodenoba. gTavazobT 2018-2024

wlebis erovnuli saswavlo gegmis standartiT gaTvaliswinebul saaTobrivi bades

da Semajamebeli davalebebis savaldebulo minimaluri raodenobis cxrils.

17

DON’T

COPY

`C

ve

ni

sa

qa

rT

ve

lo

~

saaTebis raodenoba

kviraSi

SeniSvna

Semajamebeli davalebis

savaldebulo minimalu-

ri raodenoba

klasi semestri semestri

I II I II

V 2 2 - 3

VI 2 2 2 3

yvelaze mniSvnelovani aqtivobebis, RonisZiebebis, proeqtebis, CatarebasTan dakavSirebuli rekomendaciebi

ramdenadac „Cveni saqarTvelos“ erovnuli saswavlo gegmis mixedviT gansazR-

vruli standarti aerTianebs sam disciplinas (istoria, geografia, samoqalaqo

ganaTleba) amdenad, wlis manZilze mravalferovani aqtivobebis ganxorcieleba

SeiZleba.

muzeumSi stumroba – rekomendirebul aqtivobaTa ricxvs miekuTvneba giorgi

Citaias saxelobis eTnografiul muzeumSi stumroba, sadac moswavleebi saqarTve-

los istoriul-eTnografiuli, realobisTvis damaxasiaTebel sameurneo nagebobe-

bsa da nivTebs gaecnobian. muzeumSi aseve daculia eTnografiul-materialuri

kulturis amsaxavi eqsponatebi: sabrZolo da Sromis iaraRebi, teqstiluri da ke-

ramikuli masala.

TeatrSi stumroba – xels uwyobs moswavlis ganaTlebis donis amaRlebas, aseve

mniSvnelovan gavlenas axdens moswavlis pirovnebad socializaciaze. sasurvelia

speqtaklma moswavles gauRvivos patriotizmisa da moqalaqeobrivi TviTSegnebis

gancda.

saswavlo resursis Seqmna – aseTi aqtivobis dros moswavle qmnis ilustra-

ciebs, Zerwavs misTvis nacnob sameurneo nagebobebs, Sromisa da brZolis iaraRebs.

am gziT is cdilobs Tanaklaselebs daexmaros saswavlo masalis ukeT aTvisebaSi.

moswavleTa konferencia – moswavleTa konferenciaze momxseneblebi erTi rome-

lime Temis irgvliv warmoadgenen „oweroint“-is dokumentSi momzadebul saprezen-

tacio failebs. sakuTar mosazrebebsa da Sexedulebebs uziareben erTmaneTs.

gasvliTi turi (eqskursia) – gasvliTi turis mizania realur savele pirobebSi

moswavleebi gaecnon ama Tu im mxaris geografiul Taviseburebebs. moinaxulon re-

gionSi arsebuli istoriuli TvalsazrisiT mniSvnelovani obieqtebi, gaecnon arse-

bul yofa-cxovrebas da sx.

praqtikuli muSaoba – maketebis Seqmna saqarTvelos ori mxaris maxasiaTeble-

bis erTmaneTTan Sedarebis mizniT.

18

DON’T

COPY

Zveli qarTuli TamaSobebisa da sportuli Sejibrebebis rekonstruqcia –

aqtivobis farglebSi SeiZleba mowveul iqnas xridolis specialisti, romelic ba-

vSvebs waukiTxavs mcire moxsenebas am Zv. qarTuli sportuli aqtivobis Sesaxeb.

moxsenebis Semdgom SeiZleba gaimarTos praqtikuli mecadineoba-varjiSic.

roluri TamaSebi – winaswar SemuSavebuli scenaris mixedviT saqarTvelos

ama Tu im mxaris romelime istoriuli movlenis epizodis warmodgena. „cxovelTa

dacvis“ – organizaciis sxdoma, sadac moswavleebi organizaciis wevrebis rols

moirgeben da qveynisTvis aqtualur movlenebs ganixilaven. TamaSi, romliTac er-

Tian saqarTveloSi savaziros darbazobis kostumirebuli inscenireba iqneba war-

modgenili (romelSic saxelmwifos sxvadasxva moxele: mefe, meWurWleTuxucesi,

amirspasalari miiReben monawileobas); aseve saqarTvelos Tanamedrove parlamen-

tis/ministrTa kabinetis sxdomis modelireba da sxv.

agebis principebi;

V klasis saxelmZRvanelo “Cveni saqarTvelo” agebulia rogorc mxareTmcod-

neobiTi aseve istoriuli movlenebis qronologiur WrilSi gaazrebis principiT.

moswavle SeZlebs ZiriTadi istoriuli da geografiuli cnebebiT operirebas. ga-

niviTarebs im unarebs, romlebic daexmareba asakisTvis Sesabamisi saazrovno unare-

bis CamoyalibebaSi.

aqve unda aRiniSnos, rom saxelmZRvaneloSi informaciis aseTi formiT orga-

nizeba ganapiroba 2018-2024 wlebis standartma. Sesabamisad struqtura, romelsac

saxelmZRvanelo eyrdnoba (mxareTmcodneoba da istoriuli movlenebis qronolo-

giur WrilSi gaazrebis SesaZlebloba) ganpirobebulia standartTan misi Sesabami-

sobiT da ara avtorTa jgufis gadawyvetiT.

saxelmZRvaneloSi gansxvavebuli Tematuri blokebis sxvadasxva ferebiTaa war-

modgenili. informaciis organizebis aseTi forma damatebiT xelisSemwyob saSuale-

bas warmoadgens, raTa moswavlem martivad SeZlos saxelmZRvaneloSi arsebuli

informaciis aRqma da gamoyeneba. magaliTisTvis, Sesavali nawili mwvane, mxareTm-

codneobiTi xasiaTis informacia lurj, xolo teqstebi, romlebic uSualod isto-

riul movlenebs asaxavs xakisferSia mocemuli.

avtorTa jgufma gansakuTrebuli yuradReba gaamaxvila saSinao davalebebis

Sedgenis meTodologiur specifikaze. umetes SemTxvevebSi davalebis kiTxvebSi

gvxvdeba „Seni azriT“ da ara „Tqveni azriT“ kiTxvis aseTi uSualo formulireba

bavSvisTvis teqsts kidev ufro intimurs da axlobels xdis, rac zrdis mis moti-

vaciasa da pasuxismgeblobas Seasrulos is.

saxelmZRvanelo struqturulad Sedgeba Tavebisgan, romlebic Tavis mxriv

ramdenime paragrafs moicavs. Tavebi ZiriTadad mxareTmcodneobiTi principiTaa dalagebuli. TiToeuli Tavi moicavs ramdenime paragrafs. struqturuli Tval-sazrisiT Tavebi Semdegi saxiTaa warmodgenili:

1. zogadi informacia

2. geografiuli garemo

3. istoria

4. yofa-cxovreba

5. awmyo da momavali

19

DON’T

COPY

TiToeuli paragrafi Tavis mxriv Sedgeba Semdegi struqturuli erTeulebisgan.

1. ZiriTadi teqsti2. matiane3. portreti4. legenda (gadmocema)5. dasaxleba6. etimologia7. sityvis kona. 8. davalebebi, romelTa nawili gaTvlilia saklaso nawili ki saSinao samuSaos-

Tvis.

matiane – erT-erTi mniSvnelovani samuSao erTeulia matiane. matiane orien-

tirebulia moswavles ganuviTaros adaptirebul pirvelwyarosTan (mag: qarTlis

cxovreba, moqcevai qarTlisai da sx.) praqtikuli muSaobis unarebi.

TvalsaCinoeba – moswavlis wignSi mravladaa warmodgenili TvalsaCinoebebi, romlebic moswavles ZiriTadi teqstis aRqmaSi mniSvnelovan daxmarebas uwevs.

gansakuTrebuli aRniSvnis Rirsia istoriuli rukebi, romelTa Seqmnisas gaTva-liswinebulia saqaTvelos istoriisa da kulturis saerTo, (rogorc regionuli ise msoflio masStabiT) konteqstSi warmoCena. aseTi saswavlo masala moswavles xels uwyobs saqarTvelos istoria gaiazros vrcel msoflo konteqstSi. aRsaniSnavia isic, rom am tipis rukebis arseboba xels uSlis viwro stereotipuli azrovnebis Camoyalibebas.

20

DON’T

COPY

Temebi da Sesabamisoba erovnuli saswavlo gegmis Sesabamis standartTan

თვისა

და თ

ემის

დასახელ

ება

ისტორიული ფაქტებისა და მოვლენების ქრონოლოგიურ ჭრილში გააზრება და გადმოცემა. მათი დაკავშირება თანამედროვე სოციალურ-კულტურულ გარემოსა და ისტორიულ მემკვიდრეობასთან

ლეგენდებისა და მითების, მნიშვნელოვანი ისტორიული მოვლენებისა და პიროვნებების ლოკალურ გარემოსთან დაკავშირება; ქვეყნის განვითარებაში პიროვნების როლის გაცნობიერება

საქართველოს მხარეების ბუნებრივი და სოციალურ-კულტურული მახასიათებლების შესწავლა

რუკის ლეგენდაში მოცემული პირობითი ნიშნების საშუალებით რუკაზე დატანილი ინფორმაციის წაკითხვა

საქართველოსთვის დამახასიათებელი ბუნებრივი მოვლენების გამომწვევი მიზეზებისა და მათი შედეგების გააზრება; ბუნებრივ მოვლენებზე ადეკვატური რეაგირება და მათგან თავდაცვა

ქვეყნის განვითარებისთვის ვაჭრობის, სხვა ტრადიციული და ამჟამინდელიპროფესიებისა და საქმიანობის მნიშვნელობისა და საჭიროების გააზრება

ინიციატივის გამოვლენა, ადამიანური და მატერიალური რესურსებისგათვალისწინებით შედეგზე ორიენტირებული საქმიანობის დაგეგმვა;

მისი, როგორც ბავშვის, გარკვეული უფლება-მოვალეობებისა დაპასუხისმგებლობების გაცნობიერება; დადგენილი წესებისა და კანონებისსაფუძველზე თავისი უფლებების რეალიზება და სხვისი უფლებების დაცვა

საზოგადოებისთვის აქტუალური პრობლემების/მოვლენების გააზრება ისტორიულდა თანამედროვე ჭრილში; საკუთარი ჩართულობით მათი გამოსწორების მექანიზმების გაცნობიერება;

გააცნობიეროს ჯანსაღი ცხოვრების წესის (პირადი ჰიგიენის, ჯანსაღი კვების,ტრადიციული და ამჟამინდელი სპორტული აქტივობების) მნიშვნელობა დამისდიოს მას უფეწეედცვველგააზრება და საგანგებო და საყოფაცხოვრებო სიტუაციებში შესაბამისად მოქმედება (მაგ.: ქუჩაში მოძრაობისას, ტრანსპორტში ყოფნისას, ექსკურსიაზე, ლაშქრობისას, ბუნებრივი კატასტროფებისას);

ღირებულებების - მაგ.: დემოკრატიის პრინციპების, ისტორიულ-კულტურულიმემკვიდრეობის დაცვის, გარემოს დაცვის, შემწყნარებლობის - მნიშვნელობისგაცნობიერება ინდივიდისა და საზოგადოების განვითარებისთვის

საქართველოს ეთნიკური, კულტურულ-რელიგიური მრავალფეროვნების გააზრებადა პოზიტიური დამოკიდებულების გამოვლენა;

ბუნებრივი გარემოს, ისტორიული და კულტურული მემკვიდრეობის მნიშვნელობისგაცნობიერება და მის მიმართ მზრუნველი დამოკიდებულების გამოვლენა.

მის გარშემო წარმოდგენილი სოციალურ-კულტურული ინსტიტუტების (მაგ.: სკოლა, საკულტო (რელიგიური) ნაგებობები, კინო, კლუბი, მუზეუმი, სამედიცინო დაწესებულება, პოლიცია) ფუნქციების გაცნობიერება.

ჩვენი სამშობლ

ო / რა არის

„საქართველო

“?

საქართველოს

ადმინისტ

რაციუ

ლი დაყოფა

როგო

რ შევიმეცნო

თ გარემო

?

რა არის

ისტ

ორია

?

როგო

რ შევიტ

ყოთ

წარსუ

ლის

შესახებ

?

ბუნებრ

ივი პირობები

და

საზოგადოების

განვითარება

დრო

საქართველოს გეოლოგიური

წარსუ

ლი

საქართველო

უძველ

ეს

ეპოქაში

დმანისელი ად

ამიანი

თრიალეთ

ის ყორღანები

უძველ

ესი ქართული

სახელმწიფ

ოები

ფარნავაზი

– ქართლის

პირველი მეფე

21

DON’T

COPY

პომპეუ

სის ლაშქრობა

ფარსმან

ქველი

ქართლი

ზოგადი ცნობები

გეოგრ

აფიუ

ლი გარემო

რა არის

ქართლი?

ქართლოსი

მცხეთა

სვეტ

იცხო

ველი

ისტორიუ

ლ-კულტურული

მემკვიდრეობა

ბირთვისის ციხე

ტრად

იციუ

ლი ყოფა-

ცხოვრ

ება

ოსები

აზერბაიჯ

ანელ

ები

აწმყო

და მომავალი

ქრისტიანო

ბის გავრ

ცელება

საქართველოში

წმ. ნინოს მო

ღვაწეობა

ეკლესია

ასურელ

ი მამები

აჭარა


გეოგრ

აფიუ


22

DON’T

COPY

წარსუ

ლი

ტრად

იციუ


ცხოვრ

ება

აწმყო



V-V

I საუკუ

ნეებში

ქართლის

მეფე ვახტ

ანგი

ვახტ

ანგ გო

რგასლ

ის

აჯანყება

ვახტ

ანგ გო

რგასლ

ის

მშენებლობები

მონასტ

ერი

დიდ

ი ომიანობა

ეგრ

ისში

სამეგრ

ელო


გეოგრ

აფიუ


წარსუ

ლი


ტრად

იციუ


ცხოვრ

ება

სამზ

არეუ

ლო

რწმენა-წარმო

დგენები

და

წეს-ჩვეუ

ლებები

აწმყო



VII

-X

საუკუ

ნეებში

არაბთა გამოჩენა

არაბთა ლ

აშქრობები

ქართული სამეფო

-სამთ

ავროები

გრიგოლ

ხანცთ

ელი

23

DON’T

COPY

დავით

კურაპალ

ატი

იმერეთ

ი


გეოგრ

აფიუ


წარსუ

ლი

ტრად

იციუ


ცხოვრ

ება

აწმყო


საქართველოს გაერთიანება

ერთიანი

სამეფოს

ჩამო

ყალიბება

ბაგრ

ატ II

I

გიორგი

I

სვანეთ

ი


გეოგრ

აფიუ


წარსუ

ლი

ისტორიუ

ლი და

კულტურული


ტრად

იციუ


ცხოვრ

ება

საცხოვრ

ებელ

ი

აწმყო


24

DON’T

COPY

aqtivobebi da Sesabamisi resursebi, gakveTilis organizebis formebi;

V klasis „Cveni saqarTvelos“ farglebSi rekomendirebulia maswavlebelma ga-moiyenos gakveTilis organizebis Semdegi formebi:

1) individualuri – mimarTulia konkretuli moswavlis saWiroebaze SeiZinos da ganiviTaros esa Tu is unari, romelic gaTvaliswinebulia Sesabamisi asakobrivi da sagnobrivi standartiT.

2) jgufuri – klasi iyofa 3-5 kacian jgufebad romelime monawile iRebs ba-raTs, romelzec weria instruqcia. sasurvelia, davalebebi, romelTa Sesrulebac

jgufs mouwevs iyos Ria da naklebad konkretuli. aqtivobis dasasruls jgufi

warmoadgens konkretul pozicias gansaxilveli Temis irgvliv. sagulisxmoa, rom

pozicia gamoxatavs jgufis umravlesobis azrs da demokratiuli Rirebulebebis

damkvidrebas uwyobs xels.

3) wyvilebSi muSaoba – maswavlebeli klass yofs wyvilebad da ganusazRvra-vs samuSao dros. aZlevs maT konkretul davalebas da anawilebs rolebs wyvilebs

Soris. swavlebis es meTodi iTvaliswinebs bavSvebis TanamSromlobis potencialsa

da im pozitiur urTierTgavlenas, romelsac mewyvileebi ganicdian. wyvilebSi mu-

Saobis praqtika xels uwyobs iseTi unarebis ganviTarebas, rogoricaa: pasuxismge-

bloba, TviTdisciplina, urTierTdaxmareba.

4) mTel klasTan – am meTodis gamoyenebisas maswavlebelma unda gansazRvros klasis saSualo done da davalebebic swored am niSnis mixedviT SearCios. mniSvne-

lovania, rom yvela saklaso aqtivoba maqsimalurad iTvaliswinebdes klasSi myofi

yvela bavSvis SesaZleblobebs da maT interesebs.

25

DON’T

COPY

gakveTilebis scenarebi

gakveTilis Tema: ra aris „saqarTvelo?“

gakveTlis mizani: a) gakveTilis bolos moswavleebi Seityoben Tu ra moiazreba sityva saqarTveloSi da rodis Cndeba igi. b) moswavleebi gani-

viTreben wyvilebSi muSaobis unars.

kavSiri esg standartTan: saz.mec.dawy.(II).1 moswavles SeuZlia: isto-riuli faqtebisa da movlenebis qronologiur WrilSi gaazreba da gadmocema. maTi

dakavSireba Tanamedrove socialur-kulturul garemosa da istoriul memkvidreo-

basTan;

№ aqtivoba/meTodi saswavlo resursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakvTilo ganwyobis Seqna, gakveTilis miznis gacnoba.

5

wuTi

2

maswavleblis mini leqcia, romelSic gadmocemulia saxeldeba - saqarTvelos mniSvneloba da am terminis qveS gaerTianebuli komponentebis erToblioba (ena, kultu-

ra, teritori, religia).

10

wuTi

3 mewyvilesTan erTad, moswavleebi ecnobian saxelis is-toriis grafaSi mocemul informacias. werilobiT pa-

suxoben kiTxvebze: rodis gaCnda termini saqarTvelo? ra saxelebiT moixseneben saqarTvelos msoflioSi?

ras niSnavs an ras ukavSirdeba es saxelebi?

moswavlis wigni, kala-mi, rveuli

20

wuTi

4 maswavlebeli ecnoba moswavleTa pasuxebs, aZlevs maT ganmaviTarebel Sefasebas da ukukavSirs

5

wuTi

5 maswavlebeli ajamebs gakveTils da moswavleebs sTxovs saSinao davalebad daweron mcire esse - ras niSnavs CemT-

vis saqarTvelo?

5

wuTi

26

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: saqarTvelos administraciuli dayofa gakveTilis mizani: a) moswavleebi Seityoben qveynis administraciul dayofasa

da am dayofis principze . b) moswavleebi ganaviTareben rukaze muSaobis unarebs.

№ aqtivoba/ meTodi klasis organizebis

forma

saswavlo resursi dro

1 daswrebis aRricx-

va, wina sagakve-

Tilo ganwyobis

Seqmna, gakveTilis

Temisa gacnoba.

5

wuTi

2 maswavleblis mini

leqcia, romelSic

gadmocemulia

qveynis admin-

istraciul er-

Teulebad dayofis

mizezebi da mniSvn-

eloba.

saerTo saklaso 10

wuTi

3 moswavleebi ecno-

bian rukas, poulo-

ben masze adminis-

traciul mxareebs

da gaddaqvT maTi

saxeldeba rveul-

Si, mniSvnelovani

qalaqebiTurT.

saklaso indi-

vidualuri.

moswavlis wigni,

rveuli, kalami.

15

wuTi

4 moswavleebi, ruka-

ze pouloben da Ca-

moTvlian TviTm-

marTvel qalaqebs.

saerTo saklaso moswavlis wigni,

rveuli, kalami.

10

wuTi

5 maswavlebeli

ajamebs gakveTils,

aZlevs moswav-

leebs ganmavi-

Tarebel Sefaseba-

sa da ukukavSirs.

saerTo sklaso 5

wuTi

27

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: rogor SevimecnoT garemo?2) gakveTilis mizani: a) moswavleebi ecnobia geografiuli garemos mravalfe-

rovnebas da mis Semswavlel mecnierebebs (geografias, geologias, paleontolo-

gias). b) moswavleebi ganaviTareben teqstze muSaobis unarebs.

3) kavSiri esg-s standartTan: saz.mec.dawy.(II).14. moswavles unda SeeZlos: bunebrivi garemos, istoriuli da kulturuli memkvidreobis mniSvnelobis gacno-

biereba da mis mimarT mzrunveli damokidebulebis gamovlena.

№ aqtivoba/ meTodi klasis organize-bis forma

saswavlo resursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakveTilo ganwyobis Seqmna, gakveTilis Temi-

sa gacnoba.

5

wuTi

2 maswavlebeli slaid Sous daxmarebiT, uCvenebs moswavleebs geografi-uli sivrcis mravalferovnebasa da mis Semswavlel mecnierebebs.

saerTo saklaso proeqtori 15

wuTi

3 moswavleebi ecnobian 2007 da 2017 wlebSi kosmosidan gadaRebul fotosuraTebs, weriloniT aR-weren gansxvavebas maT Soris da

afiqsireben sakuTar mosazrebas am cvlilebebTan dakavSirebiT

saklaso individ-ualuri

moswavlis wigni,

rveuli, kalami.

15

wuTi

4 maswavlebeli ecnoba moswavleebis pa-suxebs, aZlevs maT ganmaviTareb-

el Sefasebasa da ukukavSirs.

saerTo saklaso 5

wuTi

5 maswavlebeli ajamebs gakveTils, sTxovs moswavleebs erTi kviris

Tavze warmoadginon jgufuri prezentaciebi Temaze: adamianis mier geografiuli sivrcis uary-ofiTad Scvlis erTi magaliTi.

saerTo sklaso 5

wuTi

28

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: ra aris istoria?

2) gakveTilis mizani: a) moswavleebi gaecnobian istoris saganis arss da isto-

rikosis profesiis mniSvnelobas.

b) moswavleebi ganaviTareben wyaroze muSaobis unarebs.

1) kavSiri esg. standartTan : saz.mec.dawy. (II).1. moswavles unda SeeZlos isto-riuli faqtebisa da movlenebis qronologiur WrilSi gaazreba da gadmocema. maTi


basTan;

aqtivoba / meTodi klasisi organi-

zebis

forma

saswavlo resursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakvTilo gan-wyobis Seqna, gakveTilis miznis gacnoba.

5

wuTi

2 maswavlebeli sTxovs moswavleebs upa-suxon kiTxvas - Tqveni azriT, ras Seis-wavlis istiria? / vin aris istorikosi?

saerTo saklaso 5wuTi

3 moswavleTa pasuxebis gacnobis Semdge, maswavlebeli mini leqciis daxmarebiT

ganmartavs istoriis Seswavlis mizans da istorikosis profesiis mniSvnelobas.


4 moswavleebi ecnobian wyaros qarTlis cxovrebis Sesaxeb da wyvilebSi weril-obiT pasuxoben TandarTul kiTxvebs.

maswavleblisagn iReben ganmaviTarebel Sefasebs.

wyvilebSi muSao-ba

moswav-

lis wigni, rveuli,ka-lami.

15wuTi

5 moswvleebi ecnobian blok matianeSi aRweril informacias daviT aRmaSene-

belze. maswavlebeli saSinao davalebis saxiT sTxovs maT upasuxon TandarTul

kiTxvebs

saklaso indivi-dusluri.

moswavlis wigni, rveu-li, kalami

10 wuTi

29

DON’T

COPY

1. gakveTilis Tema: rogor SevityoT warsulis Sesaxeb?2. gakveTilis mizani: a) gakveTilos bolos moswavleebi gaecnobian istoriis

Seswavlis meTodebs. b) moswavleebi SeZleben istoriuli wyaroebis mravalferovne-bis danaxvaas.

kavSiri esg-s standartTan : saz.mec.dawy.(II).1. moswavles unda SeeZlos: isto-

riuli faqtebisa da movlenebis qronologiur WrilSi gaazreba da gadmocema. maTi


basTan;

winare codna, romelsac unda flobdes moswavle: ra aris istoria?

№ aqtivoba/ meTodi klasis orga-nizebis forma

saswavlo resursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakveTilo gan-wyobis Seqmna, gakveTilis Temisa gacnoba.

5

wuTi

2 maswavlebeli warmodgens przentacias. slaidebze naCvenebia arqeologiuri da

naratiuli saxis istoriuli wyaroebi, sau-brobs maT mniSvnelobaze.

saerTo saklaso

proeqtori 10

wuTi

3 maswavleblis TxovniT, moswavleebi merxebs ganalageben jgufuri muSaobisTvis. kiTx-uloben wyaroebs da werilobiT pasuxoben

TandarTul kitxvebs.

jgufuri muSaoba

moswavlis wigni, rveu-li, kalami.

15

wuTi

4 TviToeuli jgufis erTi wevr axdens miRe-buli pasuxebis prezentacias, moswavleebi erTmaneTs adareben da ganixilaven mire-

bul Sedegebs.

saerTo saklaso

10

wuTi

5 maswavlebeli ajamebs gakveTils, aZlevs moswavleebs ganmaviTarebel Sefasebasa da

ukukavSirs

saerTo skla-so

5

wuTi

30

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: bunebrivi pirobebi da sazogadoebis ganviTareba

2) gakveTilis mizani: a) gakveTilis bolos moswavleebi Sityoben da gaiazreben

bunebrivi garemos kavSirs sazogadoebis ganviTarebasTan. b) moswavleebi ganaviTre-

ben rukaze muSaonis unarebs.

3) kavSiri esg-s standartTaan: saz.mec.dawy.(II).14. bunebrivi garemos, istoriuli

da kulturuli memkvidreobis mniSvnelobis gacnobiereba da mis mimarT mzrunveli

damokidebulebis gamovlena.

saz.mec.dawy.(II).5. saqarTvelosTvis damaxasiaTebeli bunebrivi movlenebis ga-

momwvevi mizezebisa da maTi Sedegebis gaazreba; bunebriv movlenebze adekvaturi

reagireba da maTgan Tavdacva;

4)winare codna, romelsac unda flobdes moswavle : rukis legendis kiTxva, geo-

grafiuli garemos mniSvneloba da misi mravalferovneba.

№ aqtivoba/ meTodi klasis organizebis forma

saswavlo re-sursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakve-Tilo ganwyobis Seqmna, gakveTilis

Temisa gacnoba.

5wuTi

2 maswavlebeli sTxovs moswavleebs yuradRebiT daakvirdnen foto

suraTebs, romelzec gamosxulia aWaris, svaneTis, samcxisa da kax-eTis geografiuli garemo. wer-ilobiT upasuxon kiTxveaze: ra gansxvavebas xedav saqarTvelos

sxvadasxva kuTxeebs Soris?

saklaso individua-luri

moswavlis wigni, kalami,

rveuli.

15wuTi

3 maswavlebeli mini leqciaSi es-aubreba moswavleebs reliefis

mniSvnelobaze qveynis Tavdacvis mimarTulebiT.


4 moswavleebi ecnobian rukas xevis TavdacviTi nagebobebis da maTi xe-dviTi zonis Sesaxeb da werilobiT ganmartaven reliefis mniSvnelo-

bas am kuTxiT.

wyvilebSi muSaoba moswavlis wigni, rveuli,

kalami.

15wuTi

5 maswavebeli ajamebs gakveTils, sTxovs moswavleebs Semdegi ga-

kveTilisTvis werilobiT upasux-on gakveTilis boloSi mocemul

kiTxvebs.

saerTo sklaso 5wuTi

31

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: dro 2) gakveTilis mizani: a) gakveTilis bolos moswavleebi gaecnobian drois mniSv-

nelobas, drois erTeulebs, istoriuli drois dayofis princips Zvel da axal wel-

TaaRricxvis sistemad.

3) kavSiri esg-s standartTan: saz.mec.dawy.(II).1. moswavles unda SeeZlos: isto-riuli faqtebisa da movlenebis qronologiur WrilSi gaazreba da gadmocema. maTi


basTan;

№

aqtivoba/ meTodi

klasis organizebis forma

saswavlo resursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina saga-kveTilo ganwyobis Seqmna, gakveTilis Temisa gacno-

ba.

5

wuTi

2 maswavlebli mini leqcaSi esaubreba moswavleebs

drois mniSvnelobaze in-dividisa da sazogadoebis cxovrebaSi, ganmartavs im mizezebs, Tu ratom aris

aucilebeli warsulis amaTuim movlenis daTari-

Reba.

saerTo saklaso 10

wuTi

3 maswavlebeli dafaze aRniS-nacs drois erTeulebs : weli-wads, saukunes da aTaswleuls, Seusabamebs maT drois xangr-

Zlivobas .

saerTo saklaso 5

wuTi

4 moswavleebi ecnobian blok matianeSi mocemul infor-macias, werilobiT pasuxo-ben TandarTul kiTxvebs, erTmanTs uziareben miRe-

bul pasuxebs da iReben ganmaviTarebel Sefasebas.

saklaso individu-aluri / saerTo

saklaso

moswavlis wigni,

rveuli, kalami.

15

wuTi

5 maswavlebeli dafaze xaz-avs drois skalas. sTx-

ovs moswavleebs saSinao davalebad masze daitanon winaswar dafaze Camoweri-li mniSvnelovani movlen-

ebi, aRniSnon, Tu romel saukunesa da aTaswleulSi

moxvda TviToeuli maT-gani.

saerTo sklaso dafa, carci, rveuli, kalami.

10

wuTi

32

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: saqarTvelos geologiuri warsuli 2) gakveTilis mizani: a) gakvedTilis bolos moswavleebi gaecnobian saqarTve-

los geologiur warsuls da misi ganviTarebis etapebs. b) moswavleebi ganavitare-ben jgufuri muSaobis unarebs.

3) kavSiri esg-s standartTan : saz.mec.dawy.(II).3. moswavles unda SeZlos: saqar-

Tvelos mxareebis bunebrivi da socialur-kulturuli maxasiaTeblebis Seswavla.

winare codna, romelsac unda flobdes moswavle: geografiuli garemos mra-

valferovneba.

№aqtivoba/ meTodi

klasis organi-zebis forma

saswavlo re-sursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakveTilo ganwyobis Seqmna, gakveTilis Temisa gac-

noba.

5wuTi

2 maswavlebeli slaid Sous gamoy-enebiT uCvenebs moswavleebs dedamiwis formirebisa da masze cocxali orga-

nizmebis ganvitarebis etapebs.

saerTo saklaso proeqtori 5wuTi

3 moswavleebi ecnobian bunebis blokSi mocemul informacias da werilobiT

pasuxoben kiTxvebs: ratom gaxda saWiro geologiuri drois SemoReba? ra in-

formacias gvawvdis geologiur droze namarxebi?

saklaso indi-vidualuri

moswavlis wigni, kalami,

rveuli.

10wuTi

4 maswavlebeli dafaze Camowers geologi-uri drois ganviTarebis etapebs, moswav-leebi iyofian jgufebad.

jgufuri muSaoba

dafa, carci. 5wuTi

5 TviToeuli jgufi, wignSi mocemuli teqstis daxmarebiT, geologiuri drois

ganviTarebis etapebs Seusabamebs saqa-rTvelos teritoriaze momxvdar Tanad-roul movlenebs. miRebul informacias

prezentaciis sxiT waradgenen klasis winaSe, iReben maswavleblis Sefasebasa

da ukukavSirs.

jgufuri muSao-ba.

moswavlis wigni, rveuli,

kalami.

10wuTi

33

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: dmaniseli adamiani2) gakveTilis mizani : a) gakveTilis boloas moswavlebi Seityoben dmaniseli

adamianis aRmoCenasa da mis mniSvnelobas. b) moswavleebi gaecnobian aqrqeologiuri

muSaobis specifikas.

b) moswavleebi gaiRrmaveben winare codnas istooriis damxmare disciplinis -

arqeologiis Sesaxeb.

3) kavSiri esg standartTan: saz.mec.dawy.(II).2. moswavles unda SeeZlos: le-

gendebisa da miTebis, mniSvnelovani istoriuli movlenebisa da pirovnebebis

lokalur garemosTan dakavSireba; qveynis ganviTarebaSi pirovnebis rolis gacno-

biereba; saz.mec.dawy.(II).1. moswavles unda SeeZlos: istoriuli faqtebisa da

movlenebis qronologiur WrilSi gaazreba da gadmocema. maTi dakavSireba Tana-

medrove socialur-kulturul garemosa da istoriul memkvidreobasTan.

4. winare codna, romelsac unda flobdes moswavle: a) geografiuli garemo-

sa da adamianis ganviTarebis urTierT mimarTeba. b) arqeoloogia, rogorc is-

tooriis damxmare disciplina.

№ aqtivoba /meTodi klasis or-ganizebis

forma

saswavlo re-sursi

dro

1 daswrebis aRricxva, winasagakveTilo gan-wyobis Seqmna, gakveTilis Temis gacnoba.

5wuTi

2 maswavlebeli sTxovs moswavleebs gaixenon wina gakveTilidan Tu ra aris arqeologia. mini leqciis dros esaubreba maT arqeolo-gebis rolze dmaniseli adamianebis aRmoCe-naSi da ganmartavs am aRmoCenis mniSvnelo-

bas.

saerTo saklaso

15wuTi

3 moswavleebi fotosa da teqstis daxmarebiT ecnobian dmanisseli damianis garegnobas,

werilobiT pasuxoben TandarTul kiTxvebs.

saklaso indi-vidualuri

moswavlis wigni, rveuli

kalami

15wuTi

4 maswavlebeli ecnoba moswavleTa pasuxebs, aZlevs mat ganmaviTarebel Sefasebas

saerTo saklaso

5wuTi

5 maswavlebeli ajamebs gakveTils. igi sTxovs moswavleebs saxelmZRvanelosa da internet

resursis gamoyenebiT saSinao davalebad moamzadon mcire prezentacia arqelogTa

muSaobaze dnamisis gaTxrebisas.

saerTo saklaso

moswavlis wigni, internet resursi, kala-

mi, rveuli.

5wuTi

34

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema : TrialeTis yorRanebi2) gakveTlis mizani: a) gakveTilis bolos moswavleebi gaecnobian TrialeTis

yorRanebis istoris.

b) moswavleebi Seityoben sazogadoebis maRali fenis warmomadgenelTa (belade-

bis) dakrZalvis wesebze.

g) vizualuri masalis daxmarebiT gaecnobian uZveles religiur rwmena-war-

modgenebs.

3) kavSiri esg standartTan: saz.mec.dawy.(II).2. moswavles unda SeeZlos: le-gendebisa da miTebis, mniSvnelovani istoriuli movlenebisa da pirovnebebis loka-

lur garemosTan dakavSireba; qveynis ganviTarebaSi pirovnebis rolis gacnobiereba.

saz.mec.dawy.(II).1. moswavles unda SeeZlos: istoriuli faqtebisa da movlenebis

qronologiur WrilSi gaazreba da gadmocema. maTi dakavSireba Tanamedrove socia-

lur-kulturul garemosa da istoriul memkvidreobasTan.

aqtivob / meTodi klasis or-ganizebis

forma

saswavlo resursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakveTilo gan-wyobis Seqmna, gakveTilis Temis gacnoba.

5wuTi

2 maswavlebeli vizualuri masalis daxmare-biT uCvenebs moswavleebs yorRanuli tipis samarxebis rekonstruqcias, esaubreba maT

yorRanSi dakrZaluli adamianis rolze sazogadoebaSi, aCvenebs samarxSi aRmoCenili nivTebis gamosaxulebebs, saubrobs dakrZal-

vis ritualze.

saerTo saklaso

proeqto-

ri 15

wuTi

3 moswavleebi pasuxoben kiTxvebze, Tu raze SeiZleba metyvelebdes yorRanuli tipis sa-marxebSi aRmoCenili fufunebis niTebi? Sesa-Zlebelia Tu ara msgavsi nivTebi beladebisa

da didebulebis garda, sxvaTa samarxebSic aRmoCeniliyo?

saerTo saklaso

10wuTi

4 moswavleebi kiTxuloben memkvidreobis blokSi warmodgenil informacias Triale-Tis Tasze. wyvilebSi muSaobisas werilobiT

pasuxoben TandarTul kiTxvebs.

wyvilebSi musaoba

moswav-

lis wigni, rveuli, kalami.

10 wuTi

5 maswavlebeli ecnoba pasuxebs, aZlevs ukuka-vSirs da ganmaviTarebel Sefasebebs, ajamebs gakveTils da saSinao davalebad sTxovs mos-

wavleebs momazadon mini prezentacia yor-Ranuli tipis samarxebSi aRmoCenil maTTvis

saintereso erT-erT nivTze.

saerTo saklaso

5wuTi

35

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: qarTli (zogadi cnobebi)

2) gakveTilis mizani: moswavleebi gaecnobian qarTlis fizikur rukas; zo-

gad informacias saqarTvelos udidesi istoriul-eTnografiuli kuTxis, misi mo-

saxleobis, aq gavrcelebuli dialeqtis Sesaxeb.

3) kavSiri esg. standartTan: saz.mec.dawy.(II).3. saqarTvelos mxareebis bunebrivi

da socialur-kulturuli maxasiaTeblebis Seswavla;

saz.mec.dawy.(II).14. moswavles SeuZlia: bunebrivi garemos, istoriuli da kul-

turuli memkvidreobis mniSvnelobis gacnobiereba da mis mimarT mzrunveli da-

mokidebulebis gamovlena.

№ aqtivoba / meTodi klasisorganizebis

forma

saswavlo resursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakveTilo ganwyobis Seqna, gakveTilis miznis gacnoba.

5

wuTi

2 maswavlebeli mini leqciaSi esaubreba moswavleebs qarTlis mdebareobis, misi Tanamedrove administraciuli mowyobis, istoriuli dayofis principebis (zemo qarTli, Sida qarTli, qvemo qarTi) Sesaxeb.

saerTo saklaso kedlis ruka

5wuTi

3 moswavleebi rukis gamoyenebiT da pasuxoben teqstSi mocemul kiTxvebs.

saklaso individualuri

moswavlis wigni

15wuTi

4 moswavleebi kiTxuloben ZiriTad da damxmare teqstebs, pasuxoben teqstSi mocemul SekiTxvebs.

saerTo saklaso/ jgufuri muSaoba

moswavlis wigni,

15wuTi

5 maswavlebeli aZlevs diskusiis monawileebs ukukavSirsa da ganmsazRvrel Sefasebas. saSinao davalebis saxiT sTxovs maT sakuTari mosazrebebis werilobiT dasabuTebas.


kalami, rveuli.

5wuTi

diskusiis Sefasebis rubrika

№ Sefasebis kriteriumebi qula1 azri naTlad da mkafiod aris Camoyalibebuli 2

2 gamoTqmuli mosazrebebi argumentirebulia magaliTebiT 2

3 msjeloba sruldeba logikuri daskvnebiT 2

4 amyarebs auditoriasTan ara verbalur komunikacias 2

5 usmens oponentebis mosazrebas, oponirebis dros aris koreqtuli, pasuxobs auditoris kiTxvebs.

2

36

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: ra aris „qarTli“?

2) gakveTilis mizani: moswavleebi gaecnobian qarTlis fizikur rukas; zo-

gad informacias saqarTvelos udidesi istoriul-eTnografiuli kuTxis, misi mo-

saxleobis, aq gavrcelebuli dialeqtis Sesaxeb.

3) kavSiri esg. standartTan :

saz.mec.dawy.(II).1. moswavles SeuZlia: istoriuli faqtebisa da movlenebis qro-

nologiur WrilSi gaazreba da gadmocema. maTi dakavSireba Tanamedrove socia-


saz.mec.dawy.(II).2. moswavles SeuZlia: legendebisa da miTebis, mniSvnelovani

istoriuli movlenebisa da pirovnebebis lokalur garemosTan dakavSireba; qveynis

ganviTarebaSi pirovnebis rolis gacnobiereba.

№ aqtivoba / meTodi klasisorganizebis

forma

saswavlo resursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakveTilo ganwyobis Seqna, gakveTilis miznis gacnoba.

5

wuTi

2 maswavlebeli mini leqciaSi, konkretul magaliTebze dayrdnobiT, esaubreba moswavleebs termin „qarTlis“ sxvadasxva mniSvnelobis Sesaxeb


10wuTi

3 moswavleebi ukvirdebian rukas da iazreben mcxeTis zogad mdebareobas; axdenen mTa qarTlis lokalizebas.

saklaso individualuri

moswavlis wigni

10wuTi

4 moswavleebi kiTxuloben ZiriTad teqsts, wyaros cnobebs. pasuxoben mocemul kiTxvebs.


moswavlis wigni,

15wuTi

5 maswavlebeli aZlevs diskusiis monawileebs ukukavSirsa da ganmsazRvrel Sefasebas. saSinao davalebis saxiT sTxovs maT sakuTari mosazrebebis werilobiT dasabuTebas.


kalami, rveuli.

5wuTi

diskusiis Sefasebis rubrika

№ Sefasebis kriteriumebi qula1 azri naTlad da mkafiod aris Camoyalibebuli 2




5 usmens oponentebis mosazrebas, oponirebis dros aris koreqtuli, pasuxobs auditoris kiTxvebs.

2

37

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: aWara - zogadi cnobebi

2) gakveTilis mizani: a) gakveTilis bolos moswavleebi gaecnobian aWaris re-

gionis Sesaxeb zogad cnobebs - mdebareobas, mosaxleobasa da metyvelebas. b)

moswavleebi ganiviTareben rukasa da teqstze muSaobis unarebs.

3) kavSiri esg. standartTan: az.mec.dawy.(II).4. moswavles SeuZlia: rukis le-

gendaSi mocemuli pirobiTi niSnebis saSualebiT rukaze datanili informaciis wa-

kiTxva. saz.mec.dawy.(II).3. moswavles SeuZlia : saqarTvelos mxareebis bunebrivi da

socialur-kulturuli maxasiaTeblebis Seswavla.

4) winare codna, romelsac unda flobdes moswavle: a) saqarTvelos adminis-

traciuli dayofa da aRniSnuli daofis principebi. b) rukaze daTanili pirobiTi

niSnebis ganmarteba.

aqtivoba / meTodi klasisi organizebisforma

saswavlo re-sursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakv-Tilo ganwyobis Seqna, gakveTi-

lis miznis gacnoba.

5

wuTi

2 moswavleebi ecnobian rukas da werilobiT pasuxoben Tandar-Tul kiTxvebs.

saklasoindividualuri

moswavlis wigni, kalami, rveuli

15wuTi

3 moswavleebi erTmaneTs uziare-ben miRebul pasuxebs, iReben maswavleblisgan ganmaviTarebel Sefasebasa da ukukavSirs.


4 maswavlebeli mini leqciaSi saubrobs aWaraS mcxovreb mo-saxleobaze da dafaze Camowers TviToeul eTnikuri jgufis saxels .

saerTo saklaso dafa, carci. 5wuTi

5 moswavleebi ecnobian me-tyvelebis blokSi mocemul informacias aWarul kilosa da lazur enaze. pasuxoben kiTxveb-ze : ra axasiaTebs aWarul kilos? ramdeni kiloa lazur enaSi da ratom emuqreba lazur enas gaqroba?

saklaso individual-uri

moswavlis wigni 10wuTi

6 maswavlebeli ajamebs gakveTils, aZlevs moswavleebs ganmavi-Tarebel Sefasebas da saSinao davalebad sTxovs konturul rukaze aWaris mezobeli kuTx-eebis, msxvili geografiuli da administraciuli erTeulebis datanas.


38

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: aWara - geografiuli garemo

2) gakveTilis mizani: a) gakveTilis bolos moswavleebi gaecnobian aWaris geo-

grafiul garemosa da mis mravalferovnebas. b) moswavleebi ganiviTareben wyarosa

da rukaze muSaobis unarebs.

3) kavSiri esg. standartTan: saz.mec.dawy.(II).3. moswavles SeuZlia: saqarTve-

los mxareebis bunebrivi da socialur-kulturuli maxasiaTeblebis Seswavla;

saz.mec.dawy.(II).4. moswavles SeuZlia: rukis legendaSi mocemuli pirobiTi

niSnebis saSualebiT rukaze datanili informaciis wakiTxva;

4) winare codna, romelsac unda flobdes moswavle: aWara -zogadi cnobebi

aqtivoba / meTodi klasis organizebis

forma

saswavlo re-sursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakve-Tilo ganwyobis Seqna, gakveTilis miznis gacnoba.

5

wuTi

2 moswavleebi ecnobian rukaze mocemul informacis. akeTeben aWaris geografiuli mdebareobis aRweras.


moswavlis wigni, rveuli, kalami

10

wuTi

3 moswavleebi eZeben teqstsa da wyaroebSi msxvili geografiuli da administraciuli erTeulebis saxelebs. TandarTuli rukis daxmarebiT isini gadaaqvT kon-turul rukaze.


moswavlis wigni, kon-turuli ruka, fanqari

15

wuTi

4 maswavlebeli ecnoba Sesrule-bul davalebas, aZlevs moswav-leebs rekomendaciebsa da ganma-viTarebel Sefasebas.

saerTo saklaso 10

wuTi

5 maswavlebeli ajamebs gakveTs. saSinao davalebis saxiT sTxovs werilobiT Camoayalibon pasuxi kiTxvaze ra mniSvnelovani gamoy-eneba aqvs aWaris mdinareebs?


39

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: qarTlis mefe vaxtangi

2) gakveTilis mizani: moswavleebi gaecnobian vaxtang gorgaslis pirovnebas.

misi, rogorc mefis gatarebul reformebsa da am reformebis mniSvnelobas saqar-

Tvelos istoriisTvis.

3) kavSiri esg. standartTan:







№ aqtivoba / meTodi klasis

organizebis

forma

saswavlo resursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakveTilo gan-wyobis Seqna, gakveTilis miznis gacnoba.

5

wuTi

2 maswavlebeli mini leqciaSi esaubreba moswavleebs im mZime socialur da poli-tikur viTarebaze, romelic vaxtang gor-gaslis marTvelobis dasawyisSi iyo.


5

wuTi

3 moswavleebi ecnobian ZiriTad teqsts da pasuxoben teqstSi mocemul kiTxvebs.

saklaso individu-aluri

moswavlis wigni

10

wuTi

4 moswavlebi ecnobian rubrika „matianes“ juanSeris cnobas vaxtangis Sesaxeb. msje-loben juanSeris mier danaxul vaxtangis Sesaxeb. diskusiis formatSi ganixilaven „matianes“ bolos mocemul kiTxvebs.


moswavlis wigni,

20

wuTi

5 maswavlebeli aZlevs diskusiis monaw-ileebs ukukavSirsa da ganmsazRvrel Sefasebas. saSinao davalebis saxiT sTxovs maT sakuTari mosazrebebis werilobiT dasabuTebas.

saerTo saklaso moswav-lis wigni,

kalami, rveuli. 5

wuTi

40

DON’T

COPY

№ Sefasebis kriteriumebi qula1 azri naTlad da mkafiod aris Camoyalibebuli 22 gamoTqmuli mosazrebebi argumentirebulia magaliTebiT 23 msjeloba sruldeba logikuri daskvnebiT 24 amyarebs auditoriasTan ara verbalur komunikacias 25 usmens oponentebis mosazrebas, oponirebis dros aris koreqtuli,

pasuxobs auditoris kiTxvebs.2

1) gakveTilis Tema: vaxtang gorgaslis ajanyeba

2) gakveTilis mizani: moswavleebi gaecnobian vaxtang gorgaslis pirovnebas.

misi, rogorc mefis gatarebul reformebsa da am reformebis mniSvnelobas saqar-

Tvelos istoriisTvis.








№ aqtivoba / meTodi klasis

organizebis

forma

saswavlo resursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakveTilo ganwyo-bis Seqna, gakveTilis miznis gacnoba.

5

wuTi

2 rukis daxmarebiT moswavleebi ecnobian vax-tangis periodis msoflioSi arsebul geopoli-tikur viTarebas.

saerTo saklaso

kedlis ruka

5

wuTi

3 moswavleebi ecnobian ZiriTad teqsts da pa-suxoben teqstSi mocemul kiTxvebs.

saklaso individual-

uri

moswavlis wigni

10

wuTi

4 moswavlebi ecnobian rubrika „matianes“ disku-siis formatSi msjeloben vaxtangis, rogorc gamorCeuli mxedarTmTavris Sesaxeb.


moswavlis wigni,

20

wuTi

41

DON’T

COPY

5 maswavlebeli aZlevs diskusiis monawileebs ukukavSirsa da ganmsazRvrel Sefasebas. saSin-ao davalebis saxiT sTxovs maT sakuTari mosaz-rebebis werilobiT dasabuTebas.

saerTo saklaso

moswav-

lis wigni, kalami, rveuli. 5

wuTi

№ Sefasebis kriteriumebi qula

1 azri naTlad da mkafiod aris Camoyalibebuli 2




5 usmens oponentebis mosazrebas, oponirebis dros aris kore-qtuli, pasuxobs auditoris kiTxvebs.

2

42

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: samegrelo - rwmena - warmodgenebi da wes- Cveulbebi gak-

veTili 17

2) gakveTilis mizani: a) gakveTilis bolos moswavleebi Seityoben samegrelo-

Si gavrcelebul rwmena- warmodgenebsa da wes -Cveulebebis Sesaxeb. b) moswavleebi

ganiviTareben jgufuri muSaobis unarebs.

3) kavSiri esg. standartTan: saz.mec.dawy.(II).2. moswavles SeuZlia:legendebisa

da miTebis, mniSvnelovani istoriuli movlenebisa da pirovnebebis lokalur ga-

remosTan dakavSireba; qveynis ganviTarebaSi pirovnebis rolis gacnobiereba. saz.

mec.dawy.(II).13. moswavles SeuZlia:saqarTvelos eTnikuri, kulturul-religiuri

mravalferovnebis gaazreba da pozitiuri damokidebulebis gamovlena;

4) winare codna, romelsac unda flobdes moswavle: samegrelos mdebareoba, geo-

grafiuli garemo, msxvili administraciuli erTeulebi, warsuli, yofa-cxovreba.

aqtivoba / meTodi klasisi organizebisforma

saswavlo re-sursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakv-Tilo ganwyobis Seqna, gakveTi-

lis mizanis gacnoba.

5

wuTi

2 maswavlebeli mini leqciaSi sau-brobs xalxuri rwmena- warmod-genebis, miTebisa da legendebis

Sesaxeb da magaliTad mohyavs teqstSi mocemuli informacia

sami qvis Sesaxeb.

saerTo saklaso

5wuTi

3 moswavleebi merxebs ganalageben jgufuri samuSaosTvis.


4 klasi iyofa oTx jgufad. Tvi-Toeuli jgufi ecnoba maTianis, legendasa da tradiciis blokeb-Si mocemul informacias.

jgufuri muSaoba moswavlis wigni 15wuTi

5 TviToeuli jgufis erTi war-momadgeneli axdens wakiTxuli teqstis prezentacias, jgufis yvela wevri pasuxobs auditori-is kiTxvebs.

jgufuri samuSao/ saerTo saklaso

10wuTi

6 maswavlebeli ajamebs ga-kveTils,aZlevs moswavleebs ganmsazRvrel Sefasebas da uku-kavSirs.


№ prezentaciis Sefasebis kritriumrbi qula

1 prezentacia pasuxobs Temas 12 amyarebs kavSirs auditoriasTan 23 saubrobs gamarTulai eniT da iyenebs Sesabamis terminologias 24 adekvaturad da amomwuravad iyenebs wyaroebs 25 ukavSirebs erTmaneTs movlenebs, faqtebs, sagnebs 2

6 icavs drois limits 1

43

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: samegrelo - awmyo da momavali

2) gakveTilis mizani: a) gakveTilis bolos moswavleebi Seityoben samegreloSi

arsebuli bunbrivi resursebisa da rekreaciuli zonebis Sesaxeb informacias, aseve

gaecnobian yvelaze mniSnelovan infrastruqturul proeqtebs.

3) kavSiri esg. standartTan: saz.mec.dawy.(II).3. moswavles SeuZlia saqarTvelos

mxareebis bunebrivi da socialur-kulturuli maxasiaTeblebis Seswavla;

saz.mec.dawy.(II).6. qveynis ganviTarebisTvis vaWrobis, sxva tradiciuli da amJamin-

deli profesiebisa da saqmianobis mniSvnelobisa da saWiroebis gaazreba;

4) winare codna, romelsac unda flobdes moswavle: samegrelos mdebareoba, geogra-

fiuli garemo, msxvili administraciuli erTeulebi, warsuli, yofa-cxovreba.

aqtivoba / meTodi klasisi organizebis

forma

saswavlo re-sursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakv-Tilo ganwyobis Seqna, gakveTi-lis mizanis gacnoba.

5

wuTi

2 maswavlebeli aaqtiurebs winare codnas samegrelos istoriis, bunebrivi pirobebisa da eo-grafiuli garemos Sesaxeb.

saerTo saklaso

5

wuTi

3 moswavleebi merxebs ganalageben jgufuri samuSaosTvis.

saerTo saklaso 5

wuTi

4 klasi iyofa oTx jgufad. Tvi-Toeuli jgufis mizania same-greloSi arsebuli bunebrivi, rekreaciuli da sxva tipis resursebis gaTvaliswinebiT dagegmos infrastruqtueuli proeqti, romelic xels Seu-wyobs regionis ganviTarebas.

jgufuri muSaoba moswavlis wigni 15

wuTi

5 TviToeuli jgufis erTi war-momadgeneli axdens wakiTxuli teqstis prezentacias, jgufis yvela wevri pasuxobs auditori-is kiTxvebs.

jgufuri samuSao/ saerTo saklaso

10

wuTi

6 maswavlebeli ajamebs ga-kveTils,aZlevs moswavleebs ganmsazRvrel Sefasebas da uku-kavSirs.


№ prezentaciis Sefasebis kritriumrbi qula

1 prezentacia pasuxobs Temas 1

2 amyarebs kavSirs auditoriasTan 2

3 saubrobs gamarTulai eniT da iyenebs Sesabamis terminologias 2

4 adekvaturad da amomwuravad iyenebs wyaroebs 2

5 ukavSirebs erTmaneTs movlenebs, faqtebs, sagnebs 2

6 icavs drois limits 1

44

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: arabTa laSqrobebi

2) gakveTilis mizani: a) moswavleebi gaecnobian arabTa laSqrobebs da daukav-

Sireben mas winare codnas (arabTa pirvel gamoCenas).

b) moswavleebi ganaviTareben rukasa da wyaroze muSaobis unarebs.


aqtivoba / meTodi klasisi organizebis

forma

saswavlo resursi

dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakvTilo ganwyobis Seqna, gakveTilis mizanis

gacnoba.

5

wuTi

2 maswavlebeli sTxovs moswavleebs gaixsenon da upasuxon kiTxvebze: vin iyvnen arabebi? rodis darogor gamoCndnen isini pirvelad saqarTve-loSi?

saerTo saklaso 5

wuTi

3 maswavlebeli mini leqciaSi saubrobs arabTa laSqrobebis ganviTarebaze

maTo pirveli gamoCenis Semdeg

saerTo saklaso 5

wuTi

4 moswavleebi ecnobian rukas arabTa laSqrobebis Sesaxeb da werilobiT

pasuxoben TandarTul kiTxvebs. uzi-areben erTmanTs miRebul pasuxebs da maswavleblis daxmarebiT asworeben

daSvebul Secdomebs. saerTo saklaso

moswavlis wigni, kala-mi, rveuli

15

wuTi

5 moswavleebi ecnobian matianesa da portretis blokSi mocemul infor-macias, werilobiT pasuxoben kiTx-

vebs, ireben ganmaviTarebel Sefaseba-sa da ukukavSirs maswavleblisgan.

saerTo saklaso moswavlis wigni, kala-mi, rveuli.

10

wuTi

6 maswavlebeli ajamebs gakveTils. saSinao davalebad sTxovs moswav-

leebs gaecnon memkvidreobis blokSi mocemul informacias. erTi kviris

Tavze warmoadginon proeqtebi arabTa laSqrobebSi moxseniebuli istoriuli Zeglebidan erT-erTze

(gurjaanis yvelawminda, atenis sioni, yveliscixe, anakofia).

saerTo saklaso

5

wuTi

45

DON’T

COPY

1) gakveTilis Tema: arabTa gamoCena

2) gakveTilis mizani: moswavleebi gaecnobian islamis warmoSobisa da arabTa

dapyrobiTi politikis Sesaxeb informcias.

kavSiri esg. standartTan : saz.mec.dawy.(II).1. moswavles SeuZlia: istoriuli

faqtebisa da movlenebis qronologiur WrilSi gaazreba da gadmocema. maTi dakav-

Sireba Tanamedrove socialur-kulturul garemosa da istoriul memkvidreobas-

Tan.




aqtivoba / meTodi klasisi orga-

nizebis

forma

saswavlo resursi dro

1 daswrebis aRricxva, wina sagakv-

Tilo ganwyobis Seqna, gakveTi-

lis mizanis gacnoba.

5

wuTi

2 maswavlebeli mini leqciis

dros esaubreba mo

matiane mastsavleblis tsigni Vartanuji.ge/admin/ckeditor/ckfinder/userfiles/files/...aranakleb 2...

Documents

Transcript of matiane mastsavleblis tsigni Vartanuji.ge/admin/ckeditor/ckfinder/userfiles/files/...aranakleb 2...