saluqvaZenino salukvadze

gi

or

gi

Co

Ci

Sv

il

i

nino saluqvaZedaibada 1969 wlis 1 Tebervals TbilisSi. tyviis msroleli. eqvsi olimpiadis monawile. 1988 wlis seulis olimpiuri TamaSebis Cempioni da meore priziori, 2008 wlis pekinis olimpiadis mesame priziori. msoflios Cempioni pirad pirvelobaSi (1989) da eqvsgzis Cempioni gundur CaTvlaSi (1986-87, 89-90 _ sportuli + pnevmaturi, 91), meore (2002) da mesame (1986) priziori pirad SejibrebaSi. msoflios superTasis cxragzis mflobeli (1989-2010). evropis xuTgzis Cempioni pirad da gundur CaTvlaSi (1989-90, 93), orgzis meore (2005) da orgzis mesame (1999, 2003) priziori. damyarebuli aqvs ocamde msoflio rekordi. ssrk sportis damsaxurebuli ostati. Rirsebis ordenisa da vaxtang gorgaslis II da III xarisxis ordenebis kavaleri.

NiNo SalukvadzeSports shooter, was born February 1, 1969 in Tbilisi and participated in six Olympic Games. Salukvadze is a champion and silver medalist of 1988 Olympic Games in Seoul and bronze medalist of 2008 Olympics in Beijing. Salukvadze is the world champion in the individuals contest (1989) and six-time champion in the team event (1986-1987, 1989-1990 25-meter sporting pistol competition and air pistol competition in 1991), silver (2002) and bronze (1986) medalist in the individuals contest. Salukvadze is nine-time winner of the world super cup (1989-2010), five-time champion of Europe in the individual and team contests (1989-1990, 1993). She twice won silver (2005) and twice bronze (1999, 2003) of European champion-ships. She held about twenty records. Salukvadze was the USSR Honored Master of Sports. She was decorated with Vakhtang Gorgasali Order of the 2nd and 3rd classes. G E o r G i a n o ly m p i c c h a m p i o n S

qarTveli olimpiuri Cempionebi

proeqtis avtori da mTavari redaqtorielguja beriSvili

The projecT auThor and ediTor-in-chiefElguja Berishvili

proeqtis menejeriemzar zenaiSvili

The projecT managerEmzar Zenaishvili

proeqtis koordinatorirusudan afciauri

The projecT coordinaTorRusudan Aptsiauri

teqstigiorgi CoCiSvili

TexTGiorgi Chochishvili

dizainivaxtang SataiZe

design Vakhtang Shataidze

redaqciaavTandil gurasaSvili, jemal kasraZe, daviT WeliZe,karlo faCulia, zaal anjafariZe, inga alaviZe,nana joxariZe, maia beriSvili, ivane burnaZe

ediTorial sTaff Avtandil Gurasashvili, Jemal Kasradze, David Chelidze,Inga Alavidze, Karlo Pachulia, Zaal Anjaparidze, Nana Jokharidze, Maia Berishvili, Ivane Burnadze

fotojemal kasraZe, badri keTilaZe, avTandil gurasaSvili,aleqsandre kotoraSvili, www.sportphoto.ge

phoToJemal Kasradze, Badri Ketiladze, Avtandil Gurasashvili,Aleksandre Kotorashvili, www.sportphoto.ge

partniorebisaqarTvelos erovnuli olimpiuri komitetisaerTaSoriso olimpiuri komitetis olimpiuri solidarobasaqarTvelos tyviis srolis federacia

parTnersGeorgian National Olympic CommitteeOlympic Solidarity of the International Olympic CommitteeGeorgian Shooting Federation

issn 2233-3096isBn 978-9941-0-3771-9

qarTveli olimpiuri Cempionebi

nino saluqvaZe

2011

© saqarTvelos sportul JurnalistTa asociacia© GEORGIAN SPORTS WRITERS ASSOCIATION

5

kar ga xnis win, ga zeT `le los~ re daq ci a Si mu Sa o bi sas, ni no sa luq­va Zes Tan in ter vi us mom za de ba da me va la. 16 wlis ni no ma ma mis Tan er Tad gves tum ra re daq ci a Si. ma Sin arc ise ga moc di li Jur na lis ti vi ya vi, Ta vad ni no ki, Tur me, pir ve lad iZ le o da in ter vi us. ax lac kar gad max­sovs ma Sin de li Cve ni wva le ba: Cems `xuT sar Tu li an~ kiT xvas ni no ori­sa­mi sit yviT pa su xob da. ase Ti mor cxvi mo zar di jer ar me na xa. ni nos ma ma da mwvrTne li vax tang sa luq va Ze, WeS ma ri tad gu ru li ka ci, mo us ven rad dag vtri a leb da Tavs. sa xe a wiT le bu li ni nos du mils ba to ni vax tan gis myi si e ri ko men ta re bi mos dev da. re daq ci is Ta nam Srom le bic mxar Si amo­mid gnen, Ce mi res po den ti Sea gu li a nes da sa bo lo od, So ris de bu le bi sa da Tan xmo bis `niS ne bis~ ra Rac er Tob li o ba Se va ko wi we. es vi Tom in ter­viu me o re dRes ga zeT Si da i beW da...

mas Sem deg me oT xe di sa u ku ne ga vi da. dRes ni no ga mob rZme di li, ga­moc di le biT da ti tu le biT da xun Zlu li spor tsme nia, Tum ca axal gaz­rdu li ie ri da spor tu li azar ti aqam de Se mor Ca. ax la mis bi na Si vsxed­varT da gar da sul brZo lebs, cal ke ul sa in te re so epi zo debs vix se nebT, Tan vcdi lobT sxva das xva Se jib re beb Si mo po ve bu li med le bi sa Tu pri­ze bis sru li nus xa Se vad gi noT. da mer wmu neT, amis ga ke Te ba sak ma od rTu­li saq mea. ma ga li Tad, msof lio Ta sis tur ni re bi im den jer mo i go (ocze meti!), rom di di xa nia saT va la vi ae ria. sxva `wvril man~ pir ve lo beb ze la­pa ra kic ar Rirs, Tum ca ni nos spor tu li bi og ra fia ua mi sod ma inc nak­lu li dar Ce ba.

mTa va ri mo na ga ri, ra sak vir ve lia, uf ro io lad Ca mo iT vle ba:se u lis olim pi a dis oq ro sa da ver cxlis me da li, pe ki nis olim pi u ri

brin jao, msof li os eq vsgzis Cem pi o no ba pi rad da gun dur pir ve lo ba Si da cxra msof lio su per Ta si, msof li os sa u ke Te so msro le li qa lis ti­tu li 1989 wels... ev ro pis Cem pi o na teb ze mo po ve bul med lebs xom Tvla ar aqvs. aq ve saT qme lia, rom sro la Si msof lio Cem pi o na te bi, olim pi u ri Ta ma Se bis msgav sad, oTx we li wad Si er Txel imar Te ba.

ni no sa luq va Ze sa qar Tve los spor tsme ne bi dan er Ta der Tia, vinc eqvs olim pi ur Ta ma Seb Si mo na wi le ob da _ se u li dan pe ki nam de da med le­bis sru li kom pleq ti (oq ro, ver cxli, brin jao) da ug rov da. mok led, re­

6

nino sal

uqvaZe

7

kor de bis wig nis sa kad ri si miR we ve bi aqvs, miT uf ro, rom pir ve li olim­pi u ri med lis mo po ve bi dan 20 wlis Sem de gac SeZ lo asu li yo spor tSi yve­la ze sa pa tio kvar cxlbek ze.

ni nos ga mar jve bis for mu la: or bis Tva li da fo la dis gam Zle o ba, oRond, ara vi Tar Sem Txve va Si _ rki nis gu li. rki na da fo la di, kar gia, mag ram grZno ba da emo cia _ uf ro sa Wi ro. Cven rom tyvi is sro la `civ gu­li an Ta~ spor ti gve go na, saq me, Tur me, sxvag va rad yo fi la. ni no sa luq va­Ze am bobs: `im uki du re si da Za bu lo bi sa da pa su xis mgeb lo bis mo men tSic ki, ro ca ga mar jve bis be di er Ta derT anu bo lo gas ro la ze hki dia, ro ca Tva li da go ne ba erT wer tils mis Ce re bia da im mo men tSi im wer ti lis gar­da qve ya na ze sxva ara fe ri ar ar se bobs, go ne ba guls eTaT bi re ba da ga daw­yve ti le bas amis Sem deg Re bu lobs _ `is ro le!~

mTa va ria gu li dan wa mo su li im pul si. ama Si ni no Rrmad aris dar­wmu ne bu li, rwme na ki Za li an sa Wi ro ram gax lavT. am rwme nam 20 wlis win, se ul Si ni no sa luq va Ze olim pi ur mwver val ze aiy va na, 20 wlis Sem deg ki, pe kin Si olim pi u ri brin ja os me da li mo a ge bi na. 20 we li mTe li epo­qaa spor tSi _ Zve li Ta o ba as pa re zi dan mi dis da mis ad gils sxva ika­vebs, mag ram es we si ni nos nak le bad exe ba. ami to mac, mi si spor tu li gzis Se sa fa seb lad, stan dar ti da Sab lo ni ar ga mod ge ba. ni no Ta vad am kvid­rebs axal stan dar tebs da axal gaz rdebs spor tu li gmi ro bis ma ga liTs aZ levs. is, rac pe kin Si 10 ag vis tos mox da, am gvar ma ga liT Ta ric xvSi Se­dis. sim bo lu ria: sa ma Cab lo Si sro le bi rom iyo, swo red im dRes ni no pe kin Si aTi an Si is ro da. 10 ag vis to, 10 met rze pnev ma tu ri pis to le tiT sro lis fi na li, 10 gas ro la da am de ni aTi a ni. na xeT fi na lis Se de ge bi: 9,8_10,3_10,0_9,5_10,2_10,7_10,4­10,6_9,1_10,8. sak va li fi ka cio sro le bis Sem deg ni nos 386 qu la da me oT xe Se de gi hqon da, fi nal Si ki er­Ti sa fe xu riT maR la ai nac vla da sa bo lo od me sa me ad gi li da i ka va. pir­vel ad gil ze Ci ne li ven Zin guo ga vi da, me o re ze _ ru si na ta lia pa de ri­na. olim pi a dis me o re dRes, ro ca sa qar Tve lo Si ru se Tis ar mia Se mo iW ra, qar Tve li da ru si spor tsme ni kvar cxlbek ze er Tma ne Tis gver diT aR moC­ndnen da es am ba vi umal iq ca me di is yu rad Re bis sag nad. uc xo e li Jur na­lis tebi uwi na re sad qar Tve li spor tsme nis ko men ta riT da in te res dnen:

8

nino sal

uqvaZe

`rac sa qar Tve lo Si xde ba, ra Tqma un da, sa Si ne le baa. sam Sob lo dan Sors myo fi qar Tu li de le ga ci is Ti To e u li wev ri So ki re bu lia. mag ram Cven ama ve dros Se jib re ba Si mo na wi le o ba gvi wevs da vals imiT vix diT, rom ga sa mar jveb lad ga aT ma ge bu li mon do me biT vib rZviT. rac Se e xe ba Cems ur Ti er To bas na ta lia pa de ri nas Tan, Cven xSi rad vxvde biT er Tma neTs sxva das xva Se jib re beb ze da Tbi li ur Ti er To ba gvaqvs. po li ti ko se bis Sec do me bi am ur Ti er To bas ver Sec vlis.~

sxva Ta So ris, mog vi a ne biT am am bavs sa er Ta So ri so olim pi u ri ko mi­te tis pre zi den ti Jak ro gic ga mo ex ma u ra: `Cem Tvis rom eT xo vaT pe ki nis olim pi a dis yve la ze da sa max sov re bel epi zo deb ze sa u ba ri, me upir ve le­sad am is to ri as ga vix se neb di. sam xreT oseT Si sab rZo lo moq me de be bis daw ye bi dan ori dRis Sem deg, rus ma da qar Tvel ma spor tsmen ma, olim pi­a dis ver cxli sa da brin ja os pri zi o reb ma, olim pi ur kvar cxlbek ze er­Tma neTs xe li Ca mo ar Tves da ga da ex viv nen. Ce mi az riT, ai es aris spor tu­li su li sa da er Ti a no bis sa u ke Te so ga mov li ne ba.~

...nino sa luq va Ze qar Tvel Ta gan pir ve li iyo, vinc pe ki nis olim pi u ri Ta ma Se bis li cen zia mo i po va.

ni no sa luq va Zis brin jao pir ve li qar Tu li me da li iyo pe kin Si.ni no sa luq va Ze pir ve li qar Tve li qa lia, vinc sa mi olim pi u ri med­

lis mo po ve ba SeZ lo.ni no sa luq va Ze pir ve li da erTaderTi qar Tve li spor tsme nia, vi sac

olim pi a deb ze sa mi ve sin jis me da li aqvs mo po ve bu li.

* * *dro sa da ga re mo e bas xSi rad uma du ro bis ni Sa ni at yvia. sro la spor­

tis kla si ku ri sa xe o baa, msro lel Ta Se jib re be bi ki la mis den Tis ga mo­go ne bi dan imar Te ba. cu di is aris, rom tyvi is sro la, ro gorc spor ti, po pu la ro biT ar sar geb lobs ni nos sam Sob lo Si _ sa qar Tve lo Si. ro­gorc Cans, qar Tve lis xa si aT Si ar Tav sde ba tyvi is msro le lis ne li, TiT­qmis av to ma tiz mam de da su li me qa ni ku ri moZ ra o ba sa cec xle xaz Tan... mag­ram, ni nos TqmiT, mxo lod ma yu reb lis po zi ci i dan Se iZ le ba Can des sro la

9

er Tfe ro va ni: `ro ca Se jib re ba ze var, dro is Seg rZne bas vkar gav, er Ti a­nad Sev di var ga re Se Tva lis Tvis Se uc no bel spor tul azar tSi~.

mo diT, ax la gan vi xi loT saq mis wmin da teq ni kur mxa re.yve la pis to le ti, pnev ma tu ric da mci re ka lib ri a nic, da ax lo e biT

1,2 kg­s iwo nis. pnev ma tu ris ka lib ria 4,50, tyvi is sro lis Tvis gan kuT vni­lis _ 5,60. yve la pnev ma tur ia raRs, pis to let sa Tu SaS xa nas, 10 met ri man Zi li dan is vri an, tyvi as ki, mxo lod qa leb zea sa u ba ri _ 25 met ri dan. ka ceb Si aris 50­met ri a ni dis tan cia.

mci re ka lib ri a ni spor tu li pis to le tiT sro la, ro mel sac sab Wo Ta pe ri od Si mp­5 er qva, 60 gas ro lam dea, Sem deg ki rva sa u ke Te so fi nal Si ga dis da ki dev 10­10­jer es vris sa miz nes. pnev ma tu ri pis to le tiT Se­jib re ba Si (pp­2) sul 40­40­jer is vri an, plus fi na lis aT­aTi gas ro la. mci re ka lib ri a ni pis to le tiT wi nas wa ri sro la ori na wi lis gan Sed ge ba: 30 gas ro la mrgval sa miz ne ze da am de ni ve swraf sro la. fi na li tar de ba mrgval sa miz ne ze. yo ve li 5 gas ro lis Tvis (er Ti se ria) spor tsmens 5 wu­Ti eZ le va, swraf sro la Si ki Ti To e u li cdis dros 3 wam Si un da Ca e tio. Tu dro Si Ca e tie, mwva ne Su qi in Te ba, Tu ga da a ci le _ wi Te li. Tu sro la ver mo as wa ri da wi Te li ain To, kar gad iya vi _ im cda Si nuls da gi we ren da Se giZ lia bar gi Ca a la go.

fi nal Si, ro gorc uk ve iT qva, 8­8 msro le li ga dis. ni nos vin ar hyo­lia kon ku ren tad am 25 wlis gan mav lo ba Si _ uec rad amob rwyi ne bu li da ma le Cam qra li axal gaz rda ta lan te bi Tu ga moc di li da dab rZe ne bu­li Cu bi ne bi. sro la Si sta bi lu ro ba gan sa kuT re biT Zne li mi saR we via _ 60­dan er Ti gas ro lac ki wyvets Se jib re bis beds. aq, sxva sa xe o be bis gan gan sxva ve biT, aRi a re bu li fa vo ri te bi xSi rad mar cxde bi an, an uk ve `Ca­mo we ri li~ Cem pi o ni job nis suy ve las. mok led, for tu nas mer ye vi `xa si a­Ti~ swo red sro la Si mJRav nde ba, ami to mac, nak reb gun deb Si msro le lebs uwi na re sad ma Ti sta bi lu ro bis mi xed viT ar Ce ven. ni no sa luq va Ze sta bi­lu ri msro le lia da ase Te bi co ta ni ari an. erT­er Ti maT ga nia xor va ti a­Si da ba de bu li ser bi ias na se ka ri Ci. 25 we li wa dia grZel de ba sa luq va Zi­sa da se ka ri Cis da pi ris pi re ba spor tSi da me gob ro ba sas ro leTs miR ma: `ias na Cem ze oT xi wliT aris uf ro si, Se sa niS na vi ada mi a nia. ra Rac na i rad

10

nino sal

uqvaZe

`ra ze aRar dav yav di mSob lebs _ ka laT bur­

Tze, mu si ka ze, cek va ze... ma Sin, asa kis pi ro ba ze,

sak ma od ma Ra li go go vi ya vi. for te pi a no Za­li an me jav re bo da, mu­

si ka lu ri mo na ce me bi ar mqon da da ma inc xu Ti an­

ze va ba reb di ga moc debs. uno tod, me qa ni ku rad vi­max sov reb di yve la fers. sa mu si ko sas wav le bel Si mi sa Re bi ga moc de bis win

ked lis sa a Tis is re bi ga dav wie, rom da meg vi­

a ne bi na, dak vri sas ki Seg ne bu lad avu rie, mag­

ram... ma inc mi mi Res.~

11

12

nino sal

uqvaZe

er Tma neTs vga varT xa si a TiT, amas Tan, ro gorc me, ma sac qal­va Ji hyavs. oja xe biT vme gob robT...~

se ka riCs se u lis olim pi a dis oq ro sa da brin ja os med le bi aqvs plus aTe nis ver cxli ­ olim pi u ri med le bis mTe li kom pleq ti, ise ve ro gorc ni nos. ma Ti me to qe o ba 1985 wels da iw yo ias nas mSob li ur qa laq osi ek Si ­ sro lis cno bil cen trSi. 16 wlis ni no ma Sin 2­3 wliT uf ros me to qe ebs eb rZo da ev ro pis iu ni or Ta Cem pi o nat ze. sab Wo Ta spe ci a lis tebs So ris ni nos ni Wi e re ba eWvs ar iw vev da da ami tom aR moC nda 16 wlis go go na Se­da re biT uf ros Ta ga re moc va Si. ma Sin igi di deb sac, anu sa kav Si ro nak­re bis wev reb sac araf riT Ca mo u var de bo da, mag ram nak re bam de sak ma od So ri gza iyo ga sav le li. osi ek Si ni no da mi si Ta na gun de le bi sab Wo eT Si dam za de bu li axa li tyvi e biT _ `olim piT~ Se a i a ra Res. am tyvi e bis teq­ni ku ri age bu le ba mkac rad iyo ga sa i dum lo e bu li. osek Si er Ti sa in te­re so am ba vi mox da da amis Se sa xeb Ta vad ni no gvi am bobs: `im Se jib re ba­ze pis to le tic sab Wo u ri war mo e bi sa gvqon da, ro me lic mar Tlac kar gi iyo. ai, tyvi i sa ki ra mo gax se noT... erT­erT se ri a Si, Tu da mi je rebT, uden To vaz na Sem xvda. sas xle ti rom mi vuS vi, tyvia lu la Si ga i We da. ax­los myo fe bi ga o ce bul ni Seh yu reb dnen sa miz nes _ ro gor, sa luq va Zem sa er Tod aa ci lao? ro ca lu la Si me o re vaz na Cav de, ma Sin vig rZe ni, rom pir ve li tyvia iq iyo. ma inc gav ris ke da ga vis ro le. ori ve tyvia sa miz nes brtylad mox vda da uc na u rad ga xia qa Ral di. msa je bi ver mix vdnen, rom es er Ti gas ro lis Se de gi iyo. er Ti cxri a ni Ca miT va les, me o re _ rvi a­ni. ai, ase Ti ku ri o zi Se mem Txva Cems pir vel sa er Ta So ri so tur nir ze. im xa Ta ba lis ga mo, sa mi Tu ara, ori qu la ma inc dav kar ge. mag ram Se jib re­bis me o re na xe var Si, anu si lu et ze swraf sro la Si, me to qe ebs ga vu Ta­nab rdi, sa bo lo od ki 585 qu la da mig rov da da Cem pi o ni gav xdi. se ka riC ma me o re Se de gi aC ve na.~

vid re iu ni o ri msro le le bi iu gos la vi a Si cdid nen Za lebs, imav dro­u lad, moz rdil Ta Cem pi o nat ze, ru mi nel ma spor tsmen ma ka pus ta im pir­da pir Ta vi ga i gi Ja da msof lio re kor di da am ya ra spor tu li pis to le­tiT sro la Si ­ 594 qu la. `am re kords ra mox snis,~ ­ unu ge Sod ox rav dnen Tur me sab Wo Ta spe ci a lis te bi, rom leb sac ma Sin da msof li o Si sa u ke Te­

13

so gun di hyav daT am dis cip li na Si. osi ek Si, Ti ne i je re bis Cem pi o nat Si mo as pa re ze ni no swo red ma Sin dgam da pir vel na bi jebs did spor tSi.

sul ori we li wa di ga vi da da 18 wlis ni no sa luq va Ze am TiT qos da mi­uw vdo mel msof lio re kords utev da se u lis sas ro leT ze, ro me lic er­Ti wlis Sem deg sna i per Ta olim pi u ri are na un da gam xda ri yo. Se jib re bac olim pi u ri kvi re u lis prog ra miT mim di na re ob da msof li os sa u ke Te so 70 msro lels So ris... sa er Tod, 594 qu la Zi ri Tad se ri eb Si fi zi ku ri Se saZ­leb lo bis zRva ri ar aris, ni nos var jiS ze me tic uC ve ne bia da ma Sin, ssr kav­Si ris re kor di su lac 597 qu la iyo. mag ram sro la Si msof lio re kor de bi aRi nus xe ba mxo lod did sa er Ta So ri so Se jib re beb Si, ev ro pi sa da msof lio Cem pi o na teb Si, To rem sa miz nis ga sax vre tad lur sma ni ma Si nac mrav lad iyo da arc usin di so msa je bis mo nax va gax ldaT di di prob le ma. did ofi ci a­lur tur ni reb ze ki ­ da olim pi u ri kvi re u lic maT ric xvSi Se di o da (miT ume tes, es msof lio Ta sis ga Ta ma Se bis eta pi iyo) ­ msro lel Ta ner ve bi uki­du re sad da Za bu lia da spor tsmens unu ge So mar cxis Tvis mci re uyu rad Re­bo bac yof nis. ami tom Ca iq ni es ui me dod xe li ru mi ne lis re kor dze.

* * *...olim pi u ri kvi re u li fi niSs uax lov de ba. ni nos si lu et ze 15 gas­

ro la aqvs dar Ce ni li da TxuT me ti ve aTi an Si un da mo ar tyas, axa li msof­lio re kor di rom da am ya ros. se u lis kvi re uls es wre ba sro lis sa er Ta­So ri so fe de ra ci is pre zi den ti, meq si ke li mi li o ne ri oli ga rio vas ke si, sas ro leT zec sak vir ve lad bev ri ma yu re be lia Sek re bi li, TiT qos ra Rac mniS vne lo va nis mo lo din Si. ni no Ta vis saq mes Cu mad ake Tebs, Cve vad ar aqvs ukan mo i xe dos da es yve la fe ri da i na xos.

msro le lis Tvis Se jib re bi sas mxo lod sa miz ne un da ar se bob des. sxvag va rad ver mi aR wevs kon cen tra ci is im si maR les, nam dvil Cem pi ons rom sWir de ba. star tis Sem deg ara mxo lod ga re Se ada mi a ne bi, mwvrTne­le bic eri de bi an mo wa fe eb Tan mis vlas. am dros ne bis mi er wvril mans aqvs mniS vne lo ba da zog jer _ ga dam wyve tic. ap lo dis men te bi? mxo lod bo­lo gas ro lis Sem deg...

14

nino sal

uqvaZe

15

se u lis olim pi a disoq ro sa da ver cxlis me­da li, pe ki nis olim pi u ri brin jao, msof li os eq­vsgzis Cem pi o no ba pi rad da gun dur pir ve lo ba Si da cxra msof lio su per Ta si, msof li os sa u ke­Te so msro le li qa lis ti tu li 1989 wels... ev ro pis Cem pi o na teb ze mo po ve bul med lebs xom Tvla ar aqvs. aq ve saT­qme lia, rom sro la Si msof lio Cem pi o na te bi, olim pi u ri Ta ma Se bis msgav sad, oTx we li wad Si er Txel imar Te ba.

16

nino sal

uqvaZe

Cve ni mes ten du re e bi, Cve u leb riv xa li si a ni da iu mo ris moy va ru li xal xi, tyvi is msro le lebs xum ro biT ba i yu Sebs rom eZax dnen, se ri ebs So ris Tvi To nac war bSek rul ni da a bi jeb dnen mxar ze ga de bu li ga dax sni­li To fe biT. ma Tac igi ve prob le me bi aqvT _ kon cen tra cia... mos ko vis olim pi a dis dros, ro ca Ta maz im na iS vils, faq tob ri vad, na bi ji Ra aSo­reb da oq ros me dals _ sul oT xi o de gas ro la 200­dan _ mas Tan mi vi da ssr kav Si ris nak re bis mwvrTne li pet ro vi da uT xra, sro li sas Za li an ayov neb, me to qe e bi uk ma yo fi lo ni ari an da auC qa reo. pet ro vis muc lis gvre ma ga sa ge bi iyo: sab Wo Ta kav Si ri dan is er Ta der Ti olim pi u ri Cem pi­o ni iyo sas ten do sro la Si da `kon ku ren tis~ ga mo Ce nam mwvrTne lo ba ga­da a viw ya. Ta maz mac iC qa ra da ori Tef Si ga uf rin da da u zi a ne be li. sa bo­lo od, mxo lod me oT xe ad gi li da i ka va. Ta vad ni no sa luq va Zec, mo Su Ra ri mwvrTne le bis ga dam ki de, ara er Txel dam dga ra am gva ri prob le mis wi na Se. er Txel, axal gaz rdu li Ta ma Se bis dros, mas Tan mi vi da Zi ri Ta di me to qis _ ala tov ku nis mwvrTne li da `ma maS vi li u rad~ da a ri ga _ aba, ni no, Sen ici, 48 qu la un da ga a ke To am se ri a Sio. qar Tvel ma mo zar dmac es cif ri Ca i We da Tav Si da... mxo lod me­4 adgi li da i ka va.

...mag ram mo diT, se u lis sas ro leTs da vub run deT. dar Ce ni li 15 sro­li dan ni nom pir ve li se ria aTi an ze Se as ru la. bo los wi na se ria_ isev aTi a ne bi. bo loc da... iqa u ro ba taS ma wa le ka! aris axa li msof lio re kor­di _ 595 qu la 600 Se saZ leb li dan. es re kor di, Se iZ le ba iT qvas, `ma ra­di u li~ ga mod ga_ ga um jo be se ba ar eRir sa, rad gan sul ma le Se jib re bis we se bi Se ic va la: sa miz ne e bis zo ma Se am ci res da re kor de bis aT vla Ta­vi dan da iw yes. es uf ro va Ji msro le le bis ga mo mox da. saq me is aris, rom erT­erT tur nir ze er Tba Sad oT xma spor tsmen ma ab so lu tu ri, anu maq si­ma lu ri Se de gi aC ve na. msof lio sro lis ma meb sac me ti ra Ra dar Ce no daT _ ad gnen da sna i pe rebs `Tval Ta xed vis are~ da u viw ro ves.

Cve u leb riv Tav mda ba li ni no se ul Si naC ve neb Se degs mis spor tul ka ri e ra Si erT­erT udi dess war ma te bad mi iC nevs. es iyo ni no sa luq va­Zis pir ve li pi ra di msof lio re kor di, gun dur pir ve lo ba Si ki er Ti we­li wa dia re kor dsme ni gax ldaT. 18 wlis Tbi li se li stu den ti se u li dan er Ti ki ara, ori re kor diT dab run da: fi nal Sic aTi ve gas ro la aTi an Si

17

`Cas va~ da 695 qu liT me o re re kor di mi iT va la. ram de ni me sa a Tis win dam­ya re bu li msof lio re kor dis Sem deg ad vi li ar aris yu rad Re bis xe la xa­li kon cen tra cia. ami to mac, ni nom ga daw yvi ta co ta xniT ga ri de bo da Se­jib re bis at mos fe ros da Ses ve ne bis dros av to bu siT Ta maz im na iS vi lis ga mos vlis sa na xa vad ga em gzav ra. ra ki na xa, rom sa xe lo va ni mes ten du ris Tef Se bi er Ti­me o re ze im sxvre o da da saq me kar gad mi u di o da, dam Svi de­bu li dab run da sas ro leT ze.

fi na lu ri se ri is CaT vliT msof lio re kor di ma nam de ekuT vno da ni­nos ki dev erT mTa var me to qes da imav dro u lad Ta na gun dels, ros to vel ma ri na dob ran Ce vas da 689 qu las Se ad gen da. na xeT sxva o ba da Tval win da­gid ge baT ma Sin de li vi Ta re ba, Tu ram de nad maR la id ga qar Tve li sna i pe­ri Ta vis ti tu lo van me to qe eb ze.

es sak vir ve li re kor di Tvi Ton ni nos Tvis ar yo fi la sak vir ve li, im de nad karg spor tul for ma Si im yo fe bo da. es man se ul Si pir ve li­ve var ji Sis dros ig rZno. amis ga mo iZu le bu li gax da, Ta vi si umaR le si mzad yof na da e fa ra da ram de ni me se ria ga mo to va ki dec, rad gan ko re e­le bi, aTas gva ri apa ra tu riT Se i a ra Re bu le bi, mis yo vel moZ ra o bas iReb­dnen. ni no ki Se jib re bam de Crdil Si yof nas ar Cev da. fiq rob da, rom Tu ki olim pi ur kvi re ul ze Rir da Tav ga mo de ba, isic mxo lod msof lio re kor­dis Tvis. Zi ri Ta di mi za ni ki is iyo, rom olim pi ur sas ro leTs SeC ve o da.

se u lis olim pi u ri tri um fi, mo gex se ne baT, mom dev no _ 1988 wels Sed ga. mag ram, Se de ge bis Tval saz ri siT, ni nos ga mor Ce u lad ma inc 1987 we li mi aC nia. mo diT, miv yveT am er Ti wlis mo na gars da vna xoT, Tu ris ga ke Te ba Se uZ lia axal gaz rda ta lants, Tu ki mas swor gza ze da a ye ne ben. ar da ga viw ydeT _ ma Sin di di war ma te be bis gza mxo lod sab Wo Ta nak reb­ze ga di o da da vai im spor tsmens, Tun dac ni Wi ers, Tu ki Tval Si ar mo u­vi do da sab Wo Ta nak re bis xel mZRva ne lo bas. `aTi Ta viT maR la unda id ge maT ze, rom nak reb Si mox vde,~ ­ dRe ni a dag eCi Ci ne bo da vax tang sa luq va Ze Ta vis Svil sa da mo wa fes.

imas, ra sac mi aR wia ni no sa luq va Zem mi tiS Cis olim pi ur sas ro leT ze 1987 wlis iv nis Si, ana lo gi ver mo u Zeb nes da ver ga ix se nes spor tis yve­la ze Zli er ma en cik lo pe dis teb ma da spe ci a lis teb ma. mos ko vis Se mo ga­

18

nino sal

uqvaZe

olim pi ur 1988 wels spor tul ma Jur na lis­

teb ma ni no sa luq va Ze sa qar Tve los wlis sa­u ke Te so spor tsme nad aRi a res. ra Tqma un da,

ni nos la u re a to ba eWvs ar iw vev da. sxva rom

ara fe ri, pir ve lad mox­da, ro ca qar Tvel ma

spor tsmen ma erT olim­pi a da ze pi rad pir ve­

lo ba Si oq ro sa da ver­cxlis me da li mo i po va.

19

ren Si mde ba re am cno bil sas ro leT ze mo ew yo sab Wo Ta kav Si ris Cem pi o na­ti far To prog ra miT. ma ga li Tad, pis to le tiT msro lel qa lebs, gar da olim pi u ri dis cip li ne bi sa (mci re ka lib ri a ni da pnev ma tu ri pis to le­tiT sro la), ka ce bis msgav sad, ki dev or sa xe o ba Si _ swraf sro la sa da 50 met riT da So re bul sa miz ne ze un da eca daT Za le bi.

ni no im wels mar Tlac Se sa niS nav spor tul for ma Si iyo, Tan ga ge bu­li hqon da, rom er Tdro u lad oT xi ve dis cip li na Si aqam de ara vis ga e mar­jva. cal ke tar de bo da gun du ri pir ve lo ba ase ve oTx dis cip li na Si... Se­jib re bis bo los ga og ne bu le bi iy vnen spe ci a lis te bic da ni nos me to qe­e bic: im na cad, dam sa xu re bul msro le lebs 18 wlis Tbi li sel ma go go nam nam dvi li gak ve Ti li Ca u ta ra da yve la oq ros me da li Tbi lis Si Ca mo i ta na. es mar Tlac sas wa uls hgav da... ni no ar mi is spor tklu bis Rir se bas icav­da, ami er kav ka si is sam xed ro olqs ki ise Ti spor tu li klu bi da Se sa ba mi­si Se de ge bi hqon da, bev ri qve ya na inat reb da... mi tiS Cis sas ro leT ze pir­ve li var ji Si olim pi u ri mp­5, anu mci re ka lib ri a ni pis to le tiT sro la iyo. ni nom Zi ri Tad se ri a Si 590 qu la mo ag ro va, fi nal Si ki dev 92 da mTe li 5 qu liT Ca mo i to va sa xe lo va ni ros to ve li ma ri na dob ran Ce va. ros to­vels gu liT ewa da, me o re olim pi ur sa xe o ba Si, pnev ma tu ri ia ra RiT sro­la Si ma inc ejob na qar Tve li me to qis Tvis, mag ram, rom it yvi an, sta tus­kvo sru lad iq na Se nar Cu ne bu li. ni nos _ 490,5 qu la, msof lio Cem pi on dob ran Ce vas _ 485,8. ev ro pis im wle van de li Cem pi o ni lo li ta cvet ko va fi nal Sic ver mox vda. isic ar mi e li gax ldaT da es iyo er Ta der Ti dis­cip li na, sa dac ni nos gun di oq ros med le bis ga re Se dar Ca. da nar Cen sam dis cip li na Si ki ami er kav ka si e leb ma yve la me to qe da jab nes. ni nom ki dev oq ros ori me da li, ro gorc giT xa riT, ara o lim pi ur dis cip li neb Si mo­i po va. mci re ka lib ri a ni stan dar tu li pis to le tiT Cqa ros nul sro la Si (mp­10) 575 qu la mo ag ro va, xo lo ne bis mi e ri pis to le tiT 50­met ri an dis­tan ci a ze _ 282 (300 Se saZ leb li dan)... sul 7 oq ros me da li.

es iyo 18 wlis qar Tve li go go nas nam dvi li be ne fi si... sas ro lo spor­ti uf ro ga moc di li ada mi a ne bis saq mea, um Tav re sad isi ni ika ve ben sap ri­zo ad gi lebs, mag ram ga mo nak li se bi aqac gvxvde ba. ni nos Sem Txve va am ka­te go ri as ga ne kuT vne ba.

20

nino sal

uqvaZe

`ai, Cemi oqro­vercxli.~Tbilisis aeroporti,

1988 weli

21

ni no sa luq va Ze: `teq ni kis dax ve wa, ra Tqma un da, anaba na dan iw ye ba. ax­la es aRar mWir de ba. mdgra do bis aR dge na da fsi qo lo gi u ri mom za de ba ­ ai, es aris Ce mi sad Re i so amo ca na. mdgra do ba un da Se i nar Cu no da mTe li Za le bis srul kon cen tra ci as mi aR wio. ma Ra li Se de gi Za li an bev ri faq to­ris er Tob li o biT iq mne ba. fi zi kur dat vir Tvas ukeT uZ lebs or ga niz mi, fsi qo lo gi ur da Za bu lo bas Tan gam kla ve ba ki, ro me lic bo lom de arc aris Ses wav li li, ga ci le biT Zne li saq mea. mud mi vi var ji Sia sa Wi ro. erT wi na­aR mde go bas rom ga da la xav, me o ris daZ le va uf ro gi ad vil de ba. ase, na bij­na bij iz rde ba Se de ge bi. star tebs, anu Se jib re ba Ta ra o de no bas, Za li an di di mniS vne lo ba aqvs. ro ca sta bi lu ro bas mi aR wev, swo red es aris Se ni os ta to bis maC ve ne be li. sta bi lu ro bis Se nar Cu ne ba yo vel Tvis rTu lia. mes ten du re e bi Tvli an, rom se zon ze or tur nirs ver mo i geb. me rva tur ni­ri mo mi gia. 1989 wels qal Ta So ris msof li o Si sa u ke Te so msro le lad da­ma sa xe les. ara mar to pis to le tiT mo as pa rez Ta So ris, ara med _ sa er Tod. Cems gar da, Svi di su per Ta si msof li o Si ara vis ara aqvs mo ge bu li...~

22

nino sal

uqvaZe

* * *ax la isev 1987 wlis am bebs mi vub run deT. ni nom se ul Si sa a ra ko msof­

lio re kor di seq tem bris mi wu ruls da am ya ra. wlis bo los ga mar Tul sa­er Ta So ri so tur nir ze ki ori ve olim pi ur dis cip li na Si ga i mar jva. im tur nirs `so vet ski pat ri o ti~ er qva. sab Wo Ta spor tsme neb Tan er Tad, los­an Je le sis olim pi a dis Sem deg, iq pir ve lad ias pa re zes aSS­s msro­le leb ma... sa u ke Te so Se de ge bis mi u xe da vad, qar Tve li msro le li ma inc ar wa iy va nes ev ro pis Cem pi o nat ze da ssr kav Si ris Svid gzis Cem pi o nis Tvis mxo lod Zve li kon ti nen tis iu ni or Ta pir ve lo ba ga i me tes, ro me lic iq­ve, fi ne Tis qa laq lah ti Si tar de bo da Tan mxved ri gra fi kiT. nak re bis mwvrTne leb ma am usa mar Tlo bis ga sa mar Tleb lad ase Ti ar gu men ti mo­iy va nes: ax la, se u lis olim pi a dis win, rac Se iZ le ba me ti msro le li un­da ga mov ca do To. ni no kvlav umaR les do ne ze iyo mzad da Za li an daw yda gu li. sab Wo Ta spe ci a lis te bi am gvar ma se leq ci ur ma eq spe ri men tma bo­los isev im ad gil ze mi iy va na, sa i da nac da iw yes: er Ti wlis Sem deg se u­lis olim pi a da ze isev ni no sa luq va Ze da ma ri na dob ran Ce va (gaT xo ve bis Sem deg _ log vi nen ko) ga em gzav rnen. ma Ti upi ra te so ba im de nad Tval sa­Ci no iyo, rom msro lel Ta nak re bis Tav ka ceb ma Zvel wess uRa la tes. ad re olim pi a da ze ori ve dis cip li na Si ga mo di o da gun dis fa vo ri ti, da nar Ce­ni ori ki _ Ti To Si: er Ti _ mci re ka lib ri a ni pis to le tiT sro la Si, me­o re _ pnev ma tu riT. sam xreT ko re is de da qa laq Si ni noc da ma ri nac ori ve _ `xma u ri an~ da `ux ma u ro~ pis to lets is rod nen...

nak re bis mwvrTne le bis sa eW vo ga daw yve ti le bas ni no sa luq va Zem lah ti Si da ma je re be li ga mar jve biT upa su xa. mci re ka lib ri a ni pis to le­tiT sro la Si iu ni or Ta msof lio re kor di da am ya ra _ 589 qu la mo ag ro­va da sa mi qu liT ajo ba... iq ve, uf ros Ta Cem pi o nat Si ga mar jve bul iri­na ko Ce ro vas (?!). es iyo qar Tve li mo zar dis ar na xu li `Tav xe do ba~, miT uf ro, rom sab Wo Ta gun dis me o re wevrs, ro me lic ni nos nac vlad ga moiy­va nes fi neT Si, di di mar cxi Se em Txva _ er Ti gas ro la sa er Tod aa ci la sa miz nes, rac ku ri o zad iT vle ba am spor tSi. ni nos es nam dvi lad ar ga­xa re bia. gun dSi yve las Tan kar gi an, ub ra lod, nor ma lu ri ur Ti er To ba hqon da. me to qe o bis in tri ge biT ga je re bul nak reb Si Zne li iyo ase Ta vis

23

da We ra da ma mac mu dam ari geb da _ in tri geb Si ar ga e rio, mxo lod Se ni saq me da sa miz ne gax sov de so. mag ram ssr kav Si ris nak reb Si ma le ga i ges jer ki dev pa ta ra ni nos uk ve Ca mo ya li be bu li xa si a Tis am ba vi. ma ga li Tad, mu dam prob le ma iyo sa miz ne da fe bis ga moc vla mo ri gi se ri is Sem deg. ni­no ki ara mar to Ta vi sas, sxve bis sa miz ne eb sac cvli da. me re is sxve bi na­mus ma Se a wu xa da sa bo lo od ga ni mux ta si tu a cia...

1987 wels ki dev sa mi mniS vne lo va ni Se jib re ba ga i mar Ta: bu da peS tis msof lio Cem pi o nat ze ni no sam xreT ko re i dan Ca vi da, did xans iy vnen gza­Si, ga da i qan ca da un gre Tis de da qa laq Si mxo lod me­4 ad gi li da i ka va, Tum ca gun dur pir ve lo ba Si ssrk nak reb ma 9 qu liT Ca mo i to va me­2 ad gil­ze ga su li po lo ne le bi. im wels ni no sa luq va Zem msof lio Ta sic mo i go, lvo vi dan ki sa kav Si ro Ta si Ca mo i ta na. ma inc ram de ni jil do ga mo dis im erT we li wad Si, anu 1987 wels?...

ni no sa luq va Ze asa kiT yve la ze pa ta ra iyo maTs So ris, vi sac sro la­Si sab Wo Ta nak re bis Se mad gen lo ba Si ofi ci a lur Cem pi o nat Si ga mos vlis uf le ba mis ces. moz rdil Ta msof lio Cem pi o nat Si ni no pir ve lad 1986 wels ga mo vi da. es Se jib re ba yo fi li gdr­is qa laq zul Si Ca tar da. 17 wlis ni nos nak reb Si kon ku ren teb Tan an ga ri Si sru lad hqon da gas wo re­bu li _ yve las job ni da, TviT ma ri na dob ran Ce va sac ki, udav od ni Wi er, ti tu lo van msro lels, mag ram ni nos, ro mel sac ki dev sam we li wads Se eZ­lo iu ni or Ta Cem pi o na teb Si eca da be di, di de bis nak reb Si mxo lod er Ti dis cip li na an des da ni nom zul Si mxo lod spor tu li pis to le tiT is ro­la. vax tang sa luq va Ze, im dros qvey nis axal gaz rdu li nak re bis mwvrTne­li, gdr­Si ar wa iy va nes.

...da iw yo sac de li se ria da... arc er Ti aTi a ni! ro gorc ni no ix se nebs, ma Sin Tval win da ut ri al da yve la fe ri _ ai, ax la da iw ye ba da cin va, niS­nis mo ge ba, ra un da 17 wlis go gos msof lio Cem pi o nat ze da sxva am dag va­ri... ni nom Za la mo ik ri ba, sxva gan wyo biT ga vi da cec xlis xaz ze da da iw yo aTi a ne bis se ria. si lu et ze sro lis win mas Tan sa kav Si ro nak re bis uf ro si mwvrTne li viq tor Sam bur ki ni mi vi da da uT xra: go go eb ma cu dad is ro­les, anu ma ri na dob rin Ce vam da iri na ko Ce ro vam da aba, Sen ici, ma Ti Sec­do me bi un da ga mo as wo roo.

24

nino sal

uqvaZe

ase Ti da ri ge ba msro lel ze cu dad moq me debs, UTum ca ni nom ma inc mo­To ka ner ve bi da 297 qu la mo ag ro va 300 Se saZ leb li dan. Sam bur ki ni kma yo­fi li iRi me bo da da ce ra Ti Ti maR la eWi ra _ yve la fe ri rig ze ao. Tur­me, sab Wo Ta gunds msof lio re kor di _ 1767 qu la 1800 Se saZ leb li dan _ da em ya re bi na da, bu neb ri via, pir ve li ad gi lic sab Wo e lebs dar CaT. ase gax da ni no pir ve lad msof lio Cem pi o ni, pi rad pir ve lo ba Si ki brin ja­os me da li da im sa xu ra war ma te bu li fi na lu ri se ri iT, ro ca me oT xe dan me sa me ad gil ze ga da i nac vla. ar da ga viw ydeT, ni nos 7­8 wliT uf ros me­to qe eb Tan hqon da saq me. im wels, ag vis to Si, ssr kav Si ris spar ta ki a da zec ias pa re za da me sa me Se de gi aC ve na.

...pis to lets sax lSi Se eC via, bavSvs igi To ji nebs er Cia. msro le li ma mac xa li siT dah yva Svi lis ne bas. me re cdi lob da mis Tvis uf ro msu bu qi _ pnev ma tu ri ia ra Ris swo rad da ka ve ba da dgo ma es wav le bi na, vi ni co baa... Tum ca ma Sin sa luq va Ze e bis ojax Si de di ser Ta ni nos sas ro lo ka ri e ra ze jer ki dev ar fiq rob dnen.

ma le vi Ta re ba Se ic va la.ni no sa luq va Ze: `pa ta ra o bi sas av Wa lis sas ro leT ze vTa ma Sob di

xol me. di di sas ro le Ti iyo, gil zebs vag ro veb di, oq ros fe ri iyo da mom­won da. Za li an mom won da du e lic, ga das ro las rom eZa xi an (Ta na ba ri Se­de ge bis mqo ne ori spor tsme ni ase ar kvevs ur Ti er To bas, anu pir ve lo bis sa kiTxs _ g. C.) _ mar to or ni id gnen da is rod nen, sxve bi ara. me da de da zog jer Tan dav yve bo diT vax tangs so xum Si, eSe ris sas ro leT ze. am sas­ro leTs olim pi u ri ba zis sta tu si hqon da. var ji Sis Sem deg sa Tev za od mi di od nen ma ma da mi si Zma ka ce bi, de da saW mels am za deb da... swo red eSe­ra Si ga dav yla pe pnev ma tu ri pis to le tis gil za. Ta vi kuT xu rad hqon da ga WeW yi li, sa su le Si Ca mi var da. umal Tbi lis Si ga mo ma qa nes da... ve ra fe ri ipo ves. me re es am ba vi rom ga vix se ne, er Tma Jur na lis tma miT xra, eg rom mcod no da, ka lams ga dav yla pav dio.

ra ze aRar dav yav di mSob lebs _ ka laT bur Tze, mu si ka ze, cek va ze... ma­Sin, asa kis pi ro ba ze, sak ma od ma Ra li go go vi ya vi. for te pi a no Za li an me­jav re bo da, mu si ka lu ri mo na ce me bi ar mqon da da ma inc xu Ti an ze va ba reb di ga moc debs. uno tod, me qa ni ku rad vi max sov reb di yve la fers. sa mu si ko sas­

25

wav le bel Si mi sa Re bi ga moc de bis win ked lis sa a Tis is re bi ga dav wie, rom da meg vi a ne bi na, dak vri sas ki Seg ne bu lad avu rie, mag ram... ma inc mi mi Res.

er Ti wlis ja xi ris Sem deg, ro gorc iq na, ma mam mu si ka lu ri sas wav­leb li dan ga mo miy va na. ka laT bur Ti Za li an mom won da, mag ram dar ba zi Sors iyo da var jiSs Ta vi da va ne be. mok led, dav rCi es moZ ra vi bav Svi usaq mod. xe ar da mi to ve bia So ri ax lo, zed rom ar av su li ya vi... de da Ce mi, nu nu, ra ki am yo fa Si mxe dav da, ma mas Ca a civ da: rac aris, aris wa iy va ne Sens spor tSio. er Ta der Ti, rac ma Sin maT vuT xa ri, Tof ze ar min da­meT qi: Ca­ic vi, da we qi, is ro le, Ta nac am de ni sim Zi me aT rie... To fis msro le lebs sxva na i ri uni for ma aqvs, ska fan dri vi Taa. mxo lod pis to le ti! _ gan vac­xa de ka te go ri u lad.

ma ma Tan dam yve bo da, ma var ji Seb da, mag ram ofi ci a lu rad uf le ba ar hqon da Ce mi mwvrTne li yo fi li yo, rad gan jer isev moq me di spor tsme ni iyo. Ta vis mwvrTnel Tan, ga moc dil oTar kvi ri kaS vil Tan mi miy va na...~

vax tang sa luq va Ze: `ad re wer dnen, rom me ar min do da ni nos sro la ze miy va na. mo i go ne ben xol me ra Ra cas... saq me sxvag va rad iyo. mi si sko li dan ka laT bur Tis seq cia na xa lov ka Si ga da a bar ges da diR mi dan iq si a ru li ve Rar Sev Ze liT. bav Svi sad me xom un da mig vey va na? 12­13 wlam de sro la ze

vax tang sa luq va Ze:`ad re wer dnen, rom mear min do da ni nos sro­la ze miy va na. mo i go ne ben xol me ra Ra cas... saq me sxvag va rad iyo. mi si sko li dan ka laT bur Tis seq cia na xa lov ka Si ga­da a bar ges da diR mi dan iq si a ru li ve Rar Sev­Ze liT. bav Svi sad me xom un da mig vey va na? 12­13 wlam de sro la ze ta re ba ar Se iZ le ba. sro la ze rom mi viy va ne, ni nos ni Wi sa jer ara fe ri vi co di, ma Sin imas vfiq­rob di, iq neb sa qar Tve­los nak reb Si mox vdes, me re spor tul si a Sic Se iy va nen da umaR les sas wav le bel Si ad vi lad mo ew yo ba­meT qi...~

26

nino sal

uqvaZe

ta re ba ar Se iZ le ba, pis to le ti maqvs mxed ve lo ba Si. am asa kam de bav Svebs sus ti xe le bi aqvT, pa ta re bi da di de bi ki er Tna i ri ia ra RiT is vri an. sro­la ze rom mi viy va ne, ni nos ni Wi sa jer ara fe ri vi co di, ma Sin imas vfiq rob­di, iq neb sa qar Tve los nak reb Si mox vdes, me re spor tul si a Sic Se iy va nen da umaR les sas wav le bel Si ad vi lad mo ew yo ba­meT qi...~

oTar kvi ri kaS vi li: `me da vax tan gi er Tad vmu Sa ob diT sab Wo Ta ar­mi is me a Te spor tul klub Si, me mwvrTne li vi ya vi, is _ spor tsme ni. erT mSve ni er dRes mTxo va, ni nos un da da vaw ye bi no var ji Si da Tu mi i Re bo. im dros go go e bis gun di ar myav da, mag ram vax tangs uars ver vet yo di. im pe ri od Si av Wa lis spor tu li kom pleq si da an gri es da di Rom Si, sa Su a lo sko lis dar baz Si mo vaw yveT ti ri. iq da iw yo yve la fe ri.

Ta vi dan ve et yo bo da ni Wi, Tun dac ima Si, rom mu dam di di yu rad Re­biT gvis men da. Cu mi iyo, wyna ri, xmas ver amo a Re bi neb di. sul mar to yof na un do da _ To ji neb Tan. Ta vi si xe liT uke rav da ka bebs. ma mas eSi no da ki­dec, ase Ca ke ti li ar ga i zar do so. ro ca sa var ji Sod mo iy va na, ni no yve la­ze um cro si iyo, pa ta ra da sa viT ep yro bod nen sxva go go e bi... ni no xe lis for miT Za li an hgavs de das da ro gorc Cans, xa si a Ti Tac: Tu ra me mo in­do ma, au ci leb lad mi aR wevs mi zans. ni nom yve la fers mi aR wia Ta vi si xa si­a TiT, gan wyo biT, Za li an un do da di di msro le li gam xda ri yo da gax da ki­dec... var jiS ze Cu mad iyo, id ga So Si a sa viT da gvi yu reb da, ras vet yo diT. xa si a Tis sim Svi de Za li an kar gad axa si a Tebs msro lels. ax lac ki, aseTi ti tu liani spor tsme ni, cec xlis xaz ze rom Se mo va, Cur Cu liT la pa ra­kobs, rom sxvebs xe li ar Se u Sa los, sxveb sac amas ve ari gebs _ Tvi To nac xom uk ve mwvrTne lia... Ta vi dan ve Za li an sta bi lu rad mi di o da ma Ra li Se de ge bis ken. ni no taS ken ti dan, mos wav le Ta sakav Si ro spar ta ki a di dan rom Ca mo vi da, im pe ri od Si vax tangs ja ri dan de mo bi li za cia mo u wia, mag­ram mu Sa o ba isev ar mi is spor tul klub Si ga nag rZo. me gob re bi vi ya viT da varT. ma Sin vuT xa ri, awi ni nos Sen mi xe dav da ki dev aT bavSvs ga ba reb, jgu fis Seq mna ze rom ar iw va lo­meT qi. xom ar gew yi ne bao _ mkiT xa. aba, ra iyo saw ye ni. eg myav da yve la ze ni Wi e ri, da ki dev bo ris ko ko re vi...~

Te mas un da ga da vux vio da bo ris ko ko rev ze er Ti am ba vi g i am boT. ko­ko re vi da mi si Ta na gun de le bi _ sab Wo Ta iu ni or msro lel Ta nak re bis

27

wev re bi, var ji Sis Sem deg luJ ni ke bis sas tum ro Si is ve neb dnen. axal gaz­rde bi iy vnen da co ta gam xi a ru le ba ga daw yvi tes, Ta nac, ro gorc ru se­bi it yvi an, sa si a mov no sa da sa sar geb los ur Ti er TSe Tav se biT. mok led, isev sro la da a pi res, oRond ese ri te ro ris ti qa lis, fa ni kap la nis gzas da ad gnen da sa miz ned... le ni ni amo ar Ci es. pro le ta ri a tis di di be la dis Zeg li maT Tvis Cve u li dis tan ci is _ 50 met ris si So re ze id ga, Ta vi ki spor tu li sa miz nis zo mi sa mo u Can da. da fe Te bu li mi li ci o ne re bi uceb ver ga er kvnen, sa i dan is mo da tyvi e bis zu zu ni, me re ki, ro ca `sa cec xle wer ti lis~ ad gil sam yo fe li da ad gi nes, kgb­es TYa nam Srom le bi ga mo i Za­xes. Zer Jin skis mo e dan ze, uSiS ro e bis sa SiS Se no ba Si da kiT xva did xans gag rZel da. ga mom Zi eb lebs pir vel rig Si imis ga mor kve va sur daT, di ver­

ni no sa luq va Ze: `sas ro­lo spor ti spe ci fi ku ria _ sul uZ ra vad un da iyo. Za li an ga mi Wir da. Cqa­ros nur sro las, si lu e­teb ze, uf ro ve gu e bo di. 12 wlis vi ya vi, var ji Si rom da viw ye... Ta vi dan ara vi Ta ri gan sa kuT re­bu li mo na ce me bi ar mqon­da. pi ri qiT, co ta Tvals mak lda, ami tom vTvli di, rom es spor ti Cem Tvis dro e bi Ti iyo.~

28

nino sal

uqvaZe

si as hqon da ad gi li Tu es mxo lod ymaw vi lu ri an co ba iyo. ama so ba Si iq ve mi ab rZa nes msro le le bis Tav Ca qin dru li mwvrTne le bic, rom leb mac am am bi sa jer ki dev ara fe ri icod nen. bo ria ko ko re vi Tbi li se li bi Wi iyo, Cve ne bu ri tra di ci e biT gaz rdi li da yve la fe ri sa ku Tar Tav ze ai Ro _me vis ro dio. ro ca kgb­Si dar wmun dnen, rom saq mes di ver si is na ta ma lic ar et yo bo da, yve la ni ga mo uS ves, mag ram sas ti ki gaf rTxi le ba usag zles _ er Ti Sem Txve vac da cim bi ri ukan dag rCe ba To. uSiS ro e bas ki ga da ur­Cnen, mag ram di na mo e li ko ko re vi sro li dan ga ag des, mis mwvrTnels oTar kvi ri kaS vils ki sas ti ki say ve du ri ga mo uc xa des. mTe li we li wa di ib rZo­la oTar ma Ta vi si mo wa fis Tvis _ olim pi ur me dals kar gav To _ amu na­Teb da nak re bis xel mZRva ne lo bas da bo los ma inc Ta vi si ga i ta na. mag ram Sem dgom, at lan ta Si aRe bu li is olim pi u ri oq ros me da li sa qar Tve lom ki ara, ru seT ma mi iT va la. saq me is aris, rom sa qar Tve los da mo u ki deb­lo bis ga moc xa de bis Sem deg, ko ko re vi ru seb ma ga da i bi res da at lan tis olim pi a da ze ru se Tis sa xe liT ga mo iy va nes.

ni no sa luq va Ze: `sas ro lo spor ti spe ci fi ku ria _ sul uZ ra vad un da iyo. Za li an ga mi Wir da. Cqa ros nur sro las, si lu e teb ze, uf ro ve gu e bo di. 12 wlis vi ya vi, var ji Si rom da viw ye... Ta vi dan ara vi Ta ri gan sa kuT re bu li mo­na ce me bi ar mqon da. pi ri qiT, co ta Tvals mak lda, ami tom vTvli di, rom es spor ti Cem Tvis dro e bi Ti iyo. Tur me, Tva lis prob le ma Cem Tvis prob le ma ar yo fi la, pi ri qiT, teq ni kis kar gad Ses wav la Si da mex ma ra, rad gan sa miz nes bun dov nad vxe dav di da sxveb ze me ti Za lis xme va mWir de bo da. yvel aze pa ta ra vi ya vi gun dSi. me o re Tan ri gis nor ma ti vi rom Se vas ru le, me re kras no dar Si iyo er Ti saw vrTne li Sek re ba, me re me o re da Se de ge bi wa vi da mkveT rad maR­la. sxva Ta So ris, kras no dar Si ru se Tis mos wav le Ta Ria pir ve lo ba Si ga mo­ve di da ori ve dis cip li na mo vi ge. Sem deg ki Si ni ov Si wa ve diT da iqi dan spor­tis os ta ti dav brun di. ma Sin cxva ri wa a go Cven ma uf ros ma mwvrTnel ma so so qu si kaS vil ma. wi nas war da do pi ro ba, Tu Sen spor tis os ta to bis nor ma tivs Se as ru leb, cxva ri Cem ze iyo so. Ta vis dro ze ba ton ma so som mniS vne lo va ni ro li iTa ma Sa ima Si, rom ssr kav Si ris nak re bis wev ri gav xdi.

sko la Si swav lis pe ri od Si xSi rad mi wev da gak ve Ti lis gac de na, Tum­ca rva kla si ma inc xu Teb ze da vam Tav re. Za li an mex ma re bod nen mas wav leb­

29

le bi, mec ar vzar ma cob di _ Sek re beb ze, Se jib re beb ze sul Tan mim qon da wig ne bi, mag ram Se jib re bis dros kiT xvas miS lid nen, rom Tva le bi ar dam­Rlo da. gan sa kuT re biT da ma max sov rda ma Te ma ti kis mas wav le be li, ba to­ni je mal ji qia. mas Tan oT xi a nis mi Re bac Za li an Zne li iyo, me ki nak le bi aras dros da mim sa xu re bia. dRe sac max sovs mi si gak ve Ti le bi. sko la oT xi­a neb ze da vam Tav re...~

* * *1984 wels iyo taS ken ti, mos wav le Ta sa kav Si ro spar ta ki a da. taS ken­

tSi ak re di te bul Jur na lis tTa So ris mec vi ya vi, mag ram ni nos tri umfs uSu a lod ver vu yu re, rad gan sas ro le Ti uz be ke Tis de da qa la qi dan mo­So re biT, Cir Cik Si mde ba re ob da, imav dro u lad ki taS ken tSi uam ra vi sxva Se jib re ba tar de bo da. an vin ico da, rom ni no aseT war ma te bas mi aR wev da da oTx oq ros me dals mo i po veb da.

taS ken tur am bebs da ni no sa luq va Zis tri umfs Jur nal ma `mar Tvem~ sa gan ge bo we ri li (`oT xgzis Cem pi o ni~) mi uZ Rvna:

`li de re bis tvir Ti mZi mea, miT ume tes, Tu es ro li TxuT me ti wlis go go nas akis ria. mag ram Tbi li sel ma mos wav lem ni no sa luq va Zem mos wav­le Ta XVII spar ta ki a dis msvle lo bi sas brwyin va led ga a mar Tla mas ze dam­ya re bu li ime de bi, oT xi oq ros me da li mo i po va da mar Tlac li de ris Se­sa fe ri si qu le bis ma ra gi mis ca Cvens tyvi is msro lel Ta gunds.

es wyna ri, did Tva le ba go go na Sar San Se mod go ma ze Ca ric xes sa qar­Tve los mos wav le Ta nak reb Si. ma Sin al baT ve ra vin ifiq reb da, rom na xe var we li wad Si me o re Tan ri go sa ni spor tsme ni Cve ni sna i per Ta gun dis li de ri gax de bo da. mar Ta lia, ni nom ma Sin ve mi ip yro yu rad Re ba se ri o zu lo bi Ta da gul mod gi ne biT, mag ram mar to am Tvi se be biT Zal ze Zne lia swra fad da ip­yro spor tu li os ta to bis mwver va le bi. ni no de kem ber Si pir vel Tan ri go­sa ni gax da, wle uls ga zaf xul ze ze di zed Se as ru la spor tis os ta to bis kan di da ti sa da os ta tis nor ma ti ve bi da sa kav Si ro Se jib re beb Sic isa xe la Ta vi. is ki ara, es to ne Tis gun dTan sa mat Co Sex ved ra Si Tbi li sel ma spor­tsmen ma sa er Ta So ri so kla sis Se de gic `da i mor Ci la~ (Sex ved ra am xa na gu ri

30

nino sal

uqvaZe

ni nos ma ma, ba to nivax tan gi 1957 wli dan,

20 wel ze me ti xnis man­Zil ze as pa re zob da sro­

la Si. ram de ni me jer iyo sab Wo Ta kav Si ris Cem pi­

o ni da pri zi o ri. 1967 wels mo i go sa kav Si ro pir ve lo ba, 50 met rze

sro la Si 561 qu la mo ag­ro va da sab Wo Ta kav Si­ris re kor di ga i me o ra,

rac imav dro u lad msof­lio re kor dze uke Te si Se de gi iyo. jer do sa a­

fis, Sem deg ki ar mi el Ta nak re bis Se mad gen lo­

ba Si xuT jer ga i mar jva sa kav Si ro Cem pi o na teb Si

31

nino saluqvaZe:`ra iyo Cem Tvis olim­pi a da da ga mar jve ba? es iyo Ce mi yve la ze di di si xa ru li, uke Te si ar ar se bob da. ma Sin sxva Seg rZne ba mqon da, gan­sa kuT re bu li da sxva na­i rad amaR le bu li.~

32

nino sal

uqvaZe

iyo da ni nos es wo de ba ofi ci a lu rad ar da um tki ces). bo los ki mi si ga mos­vla mos wav le Ta sa kav Si ro spar ta ki a dis sar bi el ze tri um fiT dam Tav rda...

ma inc ra Si mdgo ma re obs nor Ci msro le lis war ma te ba Ta sa i dum lo? ni no uda vod Za li an ni Wi e ria, mag ram mis miR we vebs mxo lod ni Wi e re ba ar udevs sa fuZ vlad. Cve ni msro lel Ta gun dis xel mZRva ne lo bis TqmiT, ni­no Ta vi si asa ki saT vis uC ve u lo se ri o zu lo biT eki de ba var jiSs. saz ri a­ni, dak vir ve bu li go go na me qa ni ku rad ki ar as ru lebs mwvrTne lis mi Ti­Te bebs, ara med Tvi To nac cdi lobs Cas wvdes sro lis sa i dum los. as pa re­zo ba ze ki... `im dros Cem Tvis sa miz nis gar da ara fe ri ar se bobs~, _ am bobs spor tsme ni. es msro le li saT vis uaR re sad Zvir fa si Tvi se ba _ Se jib ris dros mTe li yu rad Re bis, Zal­Ro ni sa da ne bis yo fis da Zab vis una ri _ TviT mrav lis mnax vel spe ci a lis tTa aR ta ce ba sac ki iw vevs.

iseT mniS vne lo van Se jib re ba Si, ro go ric mos wav le Ta sa kav Si ro spar ta ki a daa, yve la ze maR la gun dis in te re si dge ba. pis to le tis sro­la Si Cve ni go go na Ta gun dis mwvrTnel ma, ni nos ma mam, war sul Si Ta vad Se sa niS nav ma msro lel ma vax tang sa luq va Zem, mo wa fe ebs upir ve les amo­ca nad gun du ri pir ve li ad gi lis mo po ve ba da u sa xa. amo ca nis Ses ru le ba or mag qu lebs mo u tan da Cvens gunds.

ni nom pi ra di in te re si da i viw ya da miz nad da i sa xa qu le bis rac Se iZ­le ba di di ma ra gi Se eq mna Ta vi si ̀ mew yvi li saT vis~ _ ele ne smir no vas Tvis (gun du ri pir ve li ad gi lis beds ori spor tsme nis Se de ge bis ja mi wyvet­da). igi si xa ru liT cas ewia, ro de sac mci re ka lib ri a ni pis to le tiT Se­jib re ba Si uax lo e si me to qe 4 qu liT Ca mo i to va. es upi ra te so ba sak ma ri­si aR moC nda, rom Cven wyvils Cem pi o no ba eze i ma.

pnev ma tu ri pis to le tis sro la ni nom kvlav `Cem pi o nis ran gSi~ da am­Tav ra _ im dros go go na ma inc uk ma yo fi lo iyo sa ku Ta ri Ta vi sa. imi tom, rom am je rad smir no vas `nu ge Sad~ mxo lod er Tqu li a ni upi ra te so ba da­u to va. me re ki Tav ga mo de biT gul Se mat kiv rob da me go bars, mxars uWer da uCum rad, Ta vis Tvis, ro gorc msro le lebs sCve vi aT. mxo lod ma Sin amo i­sun Tqa Ta vi suf lad, ro de sac ga i go, rom Cvens gunds ve ra vin Se e ci le bo­da pir ve lo bas. ni nos Tav ga mo de bam Cvens msro le lebs aRi a re bu li fa vo­ri ti, uk ra i nis gun di da a mar cxe bi na.

33

ni nos war ma te ba mo u lod ne li aR moC nda TviT mi si ax lob le bi sa da me gob re bi saT vis. ze i miT Se e geb nen mec xrek la sel spor tsmens 140­e sa Su­a lo sko la Si, gan sa kuT re biT _ Ta nak la se le bi. me re Ra gai go ni nom ro­gor da af ri a leb dnen isi ni mTel sko la Si ga ze Tebs su ra TiT da mas wav­leb lis Se kiT xva ze, sad aris sa luq va Zeo, si ci liT pa su xob dnen: `le lo­Si~, pir vel gver dzeo~ (Jur na li `mar Tve~ # 4. 1984).

* * *...1987 wlis Se mod go mis Sem dgom ni nos olim pi a da Si mo na wi le o ba eWvs

ar iw vev da ­ ax lo sac ara vin iyo Se de ge biT. olim pi u ri se zo nis da saw yis­Si ki dev er Ti sas wa u li mo ax di na: ma Sin del le nin grad Si, sa kav Si ro tur­nir ze ab so lu tu ri Se de gi aC ve na mrgval sa miz ne ze _ 300 qu la am de ni ve Se saZ leb li dan. im dros sa miz ne isev Zve li si di di sa iyo, mxo lod si lu e­ti iyo Sec vli li. si lu et ze swraf sro la Si ki 298 qu la mo ag ro va da jam­Si iS vi aT an ga riSs _ 598 qu las mo u ya ra Ta vi. mag ram, ro ca me o re dRes ni no tir Si dab run da, mis pis to lets nem si ga te xi li hqon da. yve la ni _ bi We bic da go go e bic _ erT boq sSi ina xav dnen ia raRs da ni no xe la Re biT ve ra vis da a da na Sa u leb da.

me o re ase Ti, rbi lad vTqvaT, ku ri o zi sul ma le, ev ro pis axal gaz­rdul Cem pi o nat ze Se em Txva. ni nom iqac ga i mar jva, mag ram Se jib re bis me­o re na xev ris msvle lo bi sas pis to le tis Cax ma xi ga ut yda. cvla Si Ti To­e ul spor tsmens Ta vi si dro aqvs sro lis Tvis da am dro Si un da Ca e ti os. boq se bi ax los iyo, xe lo sa ni _ Sors. ni nom ro me li Rac Ta na gun de lis pis to le ti ai Ro _ igi ve sis te mis un da yo fi li yo au ci leb lad. Zlivs mi us wro bo lo se ri as, er Ti qu liT ajo ba me o re ad gil ze ga suls, imis mi u xe da vad, rom mom sa xu re ja ris ka ci, sa miz ne e bis ga mom cvle li uS li­da xels _ yo ve li war ma te bu li se ri is Sem deg xels ar Tmev da, rac ni nos yu rad Re bas ufan tav da.

ro gorc uk ve aR vniS ne, sro la Si Ti To e ul ni u anss di di mniS vne lo­ba aqvs. ni nos Ta vi si xe lo sa ni hyav da, ia ra Ris kon struq to ri vla di mir ra za ri o no vi. Se jib re ba ze sul sva nu ri qu diT da di o da, ra Ta ad vi lad

34

nino sal

uqvaZe

mo e na xaT qar Tve lebs. met ro Si gu li ga us kda saw yals. man Seq mna axa li ia ra Ri, Za li an kar gi da mo xer xe bu li, mag ram sab Wo Ta kav Si ri rom da i Sa­la, ru seb ma am ia ra Ris pa ten ti ga yi des _ be lo ru si iyo ra za ri o no vi da ami tom da Cag res. gul mac amis ga mo um tyu na. ax la im ia raRs ger ma nia uS­vebs sxva sa xe liT, mag ram yve la msro lel ma icis, rom igi ra za ri o no vis pis to le tia. ni no se ul Si axal ia raRs ar en do da isev ra za ri o no vis pis­to le tiT is ro la. ax lac am ia ra RiT is vris, mag ram, cxa dia, uk ve ax liT _ ger ma ni a Si dam za de bu liT. kar gad mor ge bul ia raRs gan sa kuT re biT di di mniS vne lo ba aqvs pis to le tiT sro la Si. es ni nom bav Svo bi dan icis, im dro i dan, ro ca ma ma mis ma sro la Si pir ve li gak ve Ti le bi Ca u ta ra.

ni nos ma ma, ba to ni vax tan gi 1957 wli dan, 20 wel ze me ti xnis man Zil­ze as pa re zob da sro la Si. ram de ni me jer iyo sab Wo Ta kav Si ris Cem pi o ni da pri zi o ri. 1967 wels mo i go sa kav Si ro pir ve lo ba, 50 met rze sro la­Si 561 qu la mo ag ro va da sab Wo Ta kav Si ris re kor di ga i me o ra, rac imav­dro u lad msof lio re kor dze uke Te si Se de gi iyo. jer do sa a fis, Sem­deg ki ar mi el Ta nak re bis Se mad gen lo ba Si xuT jer ga i mar jva sa kav Si ro Cem pi o na teb Si, sa er Ta So ri so Se jib re be bis ken ki xe lov nu rad uW rid nen gzas. ma ga li Tad, ka i ros msof lio Cem pi o na tis win vax tang sa luq va Zem yve la sa kon tro lo, anu Se sar Ce vi tur ni ri mo i go da nak reb Si pir vel­me o re nom rad iT vle bo da, ma Sin de li we siT ki gun dSi 5 msro le li un da ga mo su li yo. mag ram erT­er Ti pir ve lo bis win qar Tve li msro le li ga­civ da, ki se ri ga u SeS da da ve Rar is ro la... sab Wo Ta nak re bis mwvrTne­leb ma igi umal amo Sa les si i dan, Tum ca msof lio Cem pi o na tam de sak mao dro rCe bo da...

vax tang sa luq va Ze sab Wo Ta kav Si ris axal gaz rdu li nak re bis mwvrTne li iyo. mi si xel mZRva ne lo biT am gunds Se jib re ba ar wa u gia, 1985 wlis ev ro pis Cem pi nat ze 11 qu liT ajo ba iq ve, pa ra le lu rad mo as pa re­ze moz rdil Ta nak rebs. pir vel nak reb Si ga das vla Ses Ta va zes uf ro si mwvrTne lis Ta na Sem wed, mag ram ua ri Tqva _ me mwvrTne li var da ara se­leq ci o ne rio.

vax tang sa luq va Ze: `ni no Ta vi dan ve dis cip li niT ga mo ir Ce o da. Cu mi, up re ten zio go go iyo, ar max sovs, ra i mes yid va eT xo vos. spor tis ro mel

35

sa xe o ba Sic ar un da wa su li yo, ma inc Cem pi o ni gax de bo da Ta vi si ni WiT, mon do me biT da dis cip li niT... 15 wli sam taS ken tSi mos wav le Ta spar ta­ki a da rom mo i go, sa kav Si ro axal gaz rdul nak reb Si mi iw vi es. iq eqi meb ma msro le lebs spe ci a lu ri xel saw yo Ti sa gul da gu lod Se u mow mes ma jis si mag re. yve las oci wlis go gom ajo ba, ro mel mac 33 er Te u li aC ve na. bo­los ni no mi vi da xel saw yos Tan, xe li mo u Wi ra da isa ri 46­ze avar da. Tva­lebs ar da u je res: aseT pa ta ra go gos sa i dan am xe la Za lao. isev ga a me o­re bi nes da kvlav 46 da a fiq si ra... sro lis dros xels un da ga uf rTxil de, mTa va ri dat vir Tva swo red xel ze mo dis. erT Se jib re ba ze uam rav jer gi wevs pis to le ti a ni xe lis awe va. amas da u ma teT na xe var sa a Ti a ni mo Tel­va pis to le tis xSi ri da miz ne biT, ra Ta spor tsme ni, ase vTqvaT, sa mu Sao mdgo ma re o ba Si mo vi des. pis to le ti ki ki log ram ze mets iwo nis. ni nos ax­lac tki va mxa ri.

er Ti cno bi li Te o re ti ko si iyo, gva rad va in Sta i ni. wig ne bi ga mos ca sro lis Se sa xeb. ar mi el spor tsme nebs erT var jiS ze zog jer oras je rac as ro li neb da, me ki ass ar ami ci le bia, maT ze or­sam jer nak lebs vis ro­diT. Cem Tvis mTa va ri iyo sro lis xa ris xi. dRem de ase vfiq rob. mir Cev nia, Cem ma mo wa fem aT jer ga is ro los da kar gad, vid re, as jer da ara zus tad. sa nak re bo Sek re beb ze, se ri o zu li dat vir Tvis me o re dRes ni nos msu bu­

25 we li wa dia grZel de ba sa luq va Zi sa da serbi iasna se ka ri Cis da pi­ris pi re ba spor tSi da me gob ro ba sas ro leTs miR ma: `ias na Cem ze oT­xi wliT aris uf ro si, Se sa niS na vi ada mi a nia. ra Rac na i rad er Tma neTs vga varT xa si a TiT, amas­Tan, ro gorc me, ma sac qal­va Ji hyavs. oja xe­biT vme gob robT...~

36

nino sal

uqvaZe

qad va var ji Seb di. ar vCqa rob diT. ro ca dob ran Ce va sro las TiT qmis am­Tav reb da, ni no jer mo Tel vas ga di o da.

zul Si, ni nos pir vel did msof lio Cem pi o nat ze, me tu ris tu li jgu­fis Se mad genlo ba Si ga vem gzav re. was vlam de nak re bis uf ros ma mwvrTnel­ma, viq tor Sam bur kin ma mkiT xa, ni nos riT da vex ma ro To. xe li ar Se u Sa­loT­meT qi, mxo lod es vTxo ve. Cve ni tu ris tu li jgu fi sxva qa laq Si iyo da ba na ke bu li, Se jib re bas ver Ca vus wa riT da te le vi zo riT vuc qi reT yve la fers. is Cem pi o na ti iri na ko Ca re vam mo i go 591 qu liT, ma ri na dob­ran Ce vas 590 qu la hqon da, ni nos _ 587. fi nal Si ki dob ran Ce vam ga da as wro ko Ce ro vas. uni Wi e re si msro le li iyo, oRond _ co ta udis cip li no, da­le vac Se eZ lo. ru se Tis nak re bi dan asa kis ga mo da iT xo ves, To rem ax lac ajo bebs suy ve las.

zul Si ni nom iu ni or Ta msof lio re kor di da am ya ra, uf ros Ta na gun­de leb Tan er Tad ki iseT Se degs mi aR wia, igi Za li an did xans iyo msof lio re kor de bis gra fa Si.

...sro lis dros ni nos Tan aras dros miv di var. wi nas war va ri geb, an ve TaT bi re bi, ra ze un da ga a max vi los yu rad Re ba, ro gor mo iq ces... 1984 wels eSe ra Si es to ne Tis gun di Ca mo vi da, mat Ci un da gag ve mar Ta. ni nos pnev ma tu ri pis to le tis vaz ne bi mi ve ci, pul kebs rom eZa xi an da vuT xa ri, _ es pul ke bi un da vis ro loT mos wav le Ta spar ta ki a da ze da aba, Sen ici, kar gad ga sin je­meT qi. ni nos Se jib re ba da a viw yda da sro li sas mTe li gu­liT im pul kebs ̀ amow meb da~ da 15 wlis go gom 388 qu la ai Ro. di de bis ram­de ni Cem pi o na ti yo fi la, maT So ris msof lio Cem pi o na ti, ama ze nak le bi Se de giT rom mo u gi aT.

1986 wels, xal xTa sa kav Si ro spar ta ki a da ze, Cven ma ori ve spor tsmen­ma _ ni nom da me gi xu bu laS vil ma Za li an kar gad da iw yes sro la, me gim _ uf ro uke Te sad, mag ram me sa me se ri a Si. ori vem mxo lod 93­93 qu la mo ag­ro va. es aS ka ra Ca var dna iyo. im se ri is Sem deg ni no ga mo vi da da miT xra, _ ra vqna, ara fe ri ar ga mom di so. xma ukan ka leb da, mag rad ci o da ma Sin mos kov Si. vuT xa ri, jan da bas me oT xe se ria, gin dac nu gis ro lia, sul ar me naR vle ba­meT qi. Tan yi nu li viT ci vi xe le bi da vus ri se. wa vi da ni no da me oT xe se ri a Si 98 qu la mo ag ro va, me gim ki mxo lod 91, Tum ca fi nal Si

37

isic mox vda. fi nal Si mxo lod sa qar Tve los gunds hyav da ori spor tsme­ni da Cem pi o ne bi ver gav xdiT imis ga mo, rom gun du ri pir ve lo ba ar tar­de bo da...

ad re, sa nam pa ta ra iyo, ni nos Tan yve la fe ri gam di o da, ax la Zve li `fo ku se bi~ aRar Wris, am xe la ga moc di le ba da ug rov da da Se iZ le ba ga a­Ri zi a nos ki dec zed met ma Ci Cin ma. ise, spor tsme ni rac ar un da ga moc di­li iyos, sa Wi ro dros sa Wi ro sit yva au ci leb lad un da mi aS ve lo. xan da­xan ni no sac sWir de ba rCe va. sro la Si axals ras ga mo i go neb, mag ram sa Wi­roa dro u lad ga a max vi lo yu rad Re ba Se jib re bis ama Tu im kom po nen tze.

...se u lis olim pi a dis Sem deg sa miz ne fa re bi Se ic va la da min ske li lo li ta cvet ko vas pir vel sa ve ofi ci a lur Cem pi o nat Si naC ve ne bi Se de gi _ sul ra Rac 578 qu la, msof lio re kor dad Ca iT va la. Sem deg 585 qu la da fiq sir da, me re ki ni nom er Ti me o res mi a yo la msof lio re kor de bi: jer 588, Sem deg _ 589 da bo los _ 591... zag reb Si, ev ro pis 1990 wlis Cem pi o­nat ze, un grel ma var gaS ma ama ze ukeT is ro la da 592 qu la ga a ke Ta. mag ram Cven wa ge bas ar va pi reb diT, ga mo vi da ni no da 593 aC ve na _ 295 plus 298 si­lu et ze. ad re, vinc fi nals igeb da, is iyo Cem pi o ni, dRes ki Ta na ba ri qu­le bis dros da ma te bi Ti sro la iniS ne ba. ni no msof lio re kor diT gax da ev ro pis Cem pi o ni. re kor de bis aR ric xvis axa li sis te ma rom ar Se mo e RoT, ni nos is re kor di, ise ve ro gorc se ul Si naC ve ne bi Se de ge bi, dar wmu ne bu­li var, ax lac re kor de bi iq ne bo da. ma Sin fi nal Si aTi a nis cen trSi ukeT mox ved re bis Tvis ko e fi ci ents ar uma teb dnen. ax la Se iZ le ba 10 gas ro­liT 104­105 qu lac mo ag ro vo.~

* * *ni no sa luq va Zem olim pi ur wel sac mo i go yve la Se sar Ce vi as pa re zo­

ba, rac ki se u lis Ta ma Sebs ukav Sir de bo da. ni nos da ma ri na dob ran Ce vas uyoy ma nod mis ces sam xreT ko re is sag zu ri. gun dSi svet la na smir no vac Car Tes im an ga ri SiT, rom Tu ni no pir vel dis cip li na Si cu dad is ro da, me o re Si mas smir no va Sec vli da, mag ram le nin gra de li msro le li se ul Si usaq mod dar Ca.

38

nino sal

uqvaZe

jer eSe ra Si em za de bod nen, se u lis win bo lo saw vrTne li Sek re ba ki mos kov Si hqon daT. Zi ri Ta di ime di ma ri na dob ran Ce vas ukav Sir de bo da, ni no jer isev iu ni o ris asa ki sa iyo _ 19 wli sa. fiq rob da Tu ara ga mar­jve ba ze?

ni no sa luq va Ze: `ga mar jve ba ze wi nas war ara so des mi fiq ria. Ce mi mTa­va ri ori en ti ri Ce mi Se de ge bi iyo. se ul Sic mxo lod Se deg ze vfiq rob di, ra Tqma un da, ma Ral Se deg ze... saq me ise mim di o da, rom we siT, Tu ga uT­va lis wi ne be li mo men te bi ga mo i ric xe bo da, olim pi a da war ma te biT un da da mes ru le bi na. sab Wo Ta de le ga ci is er Tma na wil ma xa ba rov skSi ga i a ra ak li ma ti za cia, msro le le bi ki se ul Si ad re ve Ca ve diT da kar gad Se ve gu­eT iqa ur pi ro bebs. vid re Uu Su a lod Se jib re ba da iw ye bo da, var ji Sis gan Ta vi su fal dros qa laq Si dav di o diT da Tu sab Wo Ta for ma gvec va, umal vxvde bo diT iqa u ri gul Se mat kiv re bi sa da... uSiS ro e bis sam sa xu ris yu­rad Re bis cen trSi.~

vax tang sa luq va Ze: `vinc wi nas war da ga mud me biT fiq robs ga mar jve­ba ze, uneb li ed am fiq ris mZe va li xde ba da ra gind kar gad ar un da iyos mom za de bu li, ma inc mar cxde ba. sa er Tod, ro ca ni no for ma Si iyo, Cven mu dam ori oq ros me da li gvin do da. se u lis wi nac vi co di, rom ori ve sa­xe o bis mo ge ba Se eZ lo. olim pi a dam de, le nin grad Si rom is ro da, mo vi da da miT xra, ra vqna, yve la tyvia aTi an Si mi dis, er Ti gan geb xom ar da va ci­loo. ga vaf rTxi le, aTi a ne bis rit mi dan ar amo var de­meT qi.

...se u lis olim pi ur sas ro leT ze Se jib re bas bi nok liT vuc qer di. jer sul aTi a ne bi wa vi da, sa mi se ria _ 50, 50 da 50. me re sam jer _ 49­49 qu la (mog vi a ne biT mo mi bo di Sa ki dec, erT­er Ti cdis dros xe li dab la dro u lad ar Ca mo vi Re da imi tom ga mo vi da cxri a nio). win iyo Se jib re bis me o re na xe va ri, anu si lu e teb ze sro la, rac ni nos uke Te sad ga mos di o da. et yo ba, yu rad Re ba mo u dun da da aseT ma gan wyo bam cu di sam sa xu ri ga u wia _ si lu e teb ze sul 294 qu la ai Ro. ama so ba Si, se ka ri Ci wa mo e wia da fi na­lis win ori ves Ta na ba ri qu le bi hqon daT _ 591­591, rac uk ve olim pi u­ri re kor di iyo. fi na lam de me da So Ta qve li aS vil ma ni no ga va se ir neT, im sak ma od cu di se ri e bis Sem deg mis ga xa li se bas vcdi lob diT... ni nom fi nal Si 99 qu la mo ag ro va da ga i mar jva. se ka riCs aRa ra fe ri ga mo u vi da,

39

mxo lod 95 qu la ga a ke Ta da me sa me ad gil ze ga da i nac vla, rad gan mas ia­po nel ma spor tsmen mac ga us wro, ro mel sac fi nal Si ni no sa viT 99 qu la hqon da.

pnev ma tu ri pis to le tiT sro lis Zi ri Ta di se ri e bi ni nom axa li msof­lio re kor diT da am Tav ra_390 qu la ai Ro, mag ram fi nal Si ro le bi Se ic­va la. se ka ri Ci uf ro uke Te sad ga mo i yu re bo da... da ni no me o re ad gil ze dar Ca, fi na lis CaT vliT 487,9 qu la da ug rov da. ro ca Se jib re bis Sem deg vu say ve du re, ti ri li au var da _ aba, iq Tvi Ton da de qi da yve la fer ze ifiq re, na xav rac ga mo gi vao...~

ias na se ka ri Cis gaq va ve bul sa xe ze ki, fi na lis Sem deg, emo ci is na ta­mals ver amo i kiT xav diT _ bo lom de da e xar ja mTe li Zal­Ro ne.

ax la Se mog Ta va zebT erT frag ments se u lis olim pi a da ze ak re di te­bu li ga zeT `le los~ re daq to ris Ten giz ga Ce Ci la Zis im dro in de li we­ri li dan:

`sa qar Tve lo dan Ta ma Seb ze Ca su li spor tu li xel mZRva ne le bi ni­nos ga mos vlis wi na dRes sas tum ro Si da u kav Sir dnen vax tang sa luq va Zes, hkiT xes, Se iZ le bo da Tu ara mi su liy vnen ni nos Tan Se jib re bis daw ye bam­de. vax tan gma, ro gorc war sul Si cno bil ma msro lel ma da am Ja mad ni nos mwvrTnel ma, cxa dia, kar gad icis yve la ni u an si, ase ve Ci ne bu lad ic nobs Svi lis fsi qo lo gi as. man Tqva, rom ajo beb da Cve ne bi ni nos ar Sex ved rod­nen...

Cve nebs arc ma Sin `Se uS li aT xe li~ ni nos Tvis, ro ca is me o red Ca e ba olim pi u ri jil dos Tvis brZo la Si. uCum rad isev tri bu ni dan va dev neb­diT Tvals mis as pa re zo bas... ni no uk ve olim pi u ri Cem pi o nis ran gSi Ca e ba axal pa eq ro ba Si _ am je rad pnev ma tu ri pis to le tiT sro la Si un da da ec­va sab Wo Ta nak re bis Rir se ba. ga sak vi ri ar aris, rom igi im dRes yu rad Re­bis cen trSi iyo. ni no cdi lob da kvlav din jad, `ga re mo sa gan mow yve tiT~ ev lo miz nis ken da ai, axa li si xa ru li, _ wi nas war Se jib re ba Si qar Tvel ma spor tsmen ma 390 qu la mo ag ro va, es ki axa li msof lio re kor di iyo. me­re ki, me re... erT­erT in ter vi u Si ni nom Tqva: `Cve u le bis wi na aR mdeg, Ce mi mTa va ri me to qis, iu gos la vi e li ias na se ka ri Cis Se de giT da vin te res di. ga vi ge, er Ti qu liT Ca mom rCe bo da da da Za bu li brZo li saT vis mo vem za de.

40

nino sal

uqvaZe

ni nos ga mar jve bisfor mu la: or bis Tva li

da fo la dis gam Zle­o ba, oRond, ara vi Tar Sem Txve va Si _ rki nis

gu li. rki na da fo la di, kar gia, mag ram grZno ba da emo cia _ uf ro sa­Wi ro. Cven rom tyvi is

sro la `civ gu li an Ta~ spor ti gve go na, saq me, Tur me, sxvag va rad yo­fi la. ni no sa luq va Ze am bobs: `im uki du re si

da Za bu lo bi sa da pa su­xis mgeb lo bis mo men tSic

ki, ro ca ga mar jve bis be di er Ta derT anu bo­lo gas ro la ze hki dia, ro ca Tva li da go ne ba

erT wer tils mis Ce re bia da im mo men tSi im wer ti­lis gar da qve ya na ze sxva

ara fe ri ar ar se bobs, go ne ba guls eTaT bi re ba da ga daw yve ti le bas amis

Sem deg Re bu lobs_ `is ro le!~

41

42

nino sal

uqvaZe

ar Se iZ le ba fi nal Si brZo li saT vis em za do, un da is ro lo Se ni Se de gis mi saR we vad da mor Ca... ami tom fi nal Si Za li an vRe lav di da tyvia ram den­jer me as cda aTi ans...~ (Jur na li `mar Tve,~ 1988).

ni no sa luq va Ze: `olim pi u ri Cem pi o ni rom gav xdi, isev iu ni o ri vi­ya vi, 19 wli sa... spor tul pis to let Si ias na se ka ri Cis me sa me ad gi li mo­u lod ne li iyo. ia po nel ma se ka riCs fi nal Si mTe li 5 qu la amo u qa Ca da me o re ad gil ze is ga vi da. me re ias na ga sax del Si vna xe, mwa red ti ro da...pnev ma tur ia raR Si ki man mo mi go. ma in cda ma inc ar dam wyve tia gu li, sa­mar Tli a nad mox da yve la fe ri. da sa na ni is gax ldaT, rom Zi ri Ta di se ri­e bi msof lio re kor diT da vam Tav re da sa bo lo od ma inc me o re ad gil ze ga ve di... ra iyo Cem Tvis olim pi a da da ga mar jve ba? es iyo Ce mi yve la ze di di si xa ru li, uke Te si ar ar se bob da. ma Sin sxva Seg rZne ba mqon da, gan­sa kuT re bu li da sxva na i rad amaR le bu li. ma nam de ram de ni wva le ba ga mo­vi a re, mag ram olim pi u ri oq ros me da li yve la fers anaz Ra u rebs da as mag ener gi as gma tebs. ro ca is dro max sen de ba, karg gan wyo ba ze vdge bi. spor­tSi ara er Ti me go ba ri Se vi Zi ne. ma ga li Tad _ ias na se ka ri Ci. sxva Ta So­ris, pir vel dRes, ro ca olim pi u ri Cem pi o ni gav xdi, se ka ri Ci ar mo su la da ar mo u lo cavs. ara da, ma nam de, sxva Se jib re beb ze pir ve li mi lo cav da xol me, mec igi ves va ke Teb di. me re mo mi bo di Sa _ sul ga vi Ti Se da un da ma pa ti oo. ias nas ma le da vu me gob rdi, sab Wo Ta nak re bis wev reb Ta nac kar­gi da mo ki de bu le ba mqon da. isi ni xSi rad ic vle bod nen, sxva das xva asa kis, erov ne bi sa da xa si a Tis spor tsme neb Tan mi wev da ur Ti er To ba... arc er­TTan ar mom svlia kon fliq ti, Tum ca sa kav Si ro nak reb Si yo vel Tvis mwva­ve me to qe o ba iyo _ ver ga i geb di, ro me li spor tsme ni vi si fa vo ri ti iyo. nak reb Si in tri gebs eri de da Sens saq me ze ifiq re _ ma mac sul amas ma ri­geb da. yo fil sab Wo Ta res pub li keb Si da sxva ga nac, dRes Zi ri Ta dad isi ni ari an mwvrTne le bi, vis Ta nac er Tad vis ro di. yve las Tan Se miZ lia mis vla da xe lis Ca mor Tme va. ro gorc we si, qar Tu lad me sal me bi an, al baT, pa ti­vis ce mis niS nad...~

ni nos ia ra Ris mwar mo e be li fir me bis war mo mad gen leb Ta nac kar gi ur Ti er To ba aqvs. aseT sa xe lo van msro lels, cxa dia, gan sa kuT re bu li pa ti vis ce miT ep yro bi an. `val te ri,~ `mo ra ni,~ `Sta i e ri,~ `bi ne li,~ `par­

43

di ni,~ `fa in ver bau,~ ro me lic ra za ri o no vis mo del zea ga ke Te bu li, si­a mov ne biT sTa va zo ben Ta vi anT ia raRs. sul bo los, `fa in ver bau~ aCu qes ger ma ne leb ma, fos tiT ga mo ug zav nes. ad re, sab Wo Ta pe ri od Si uc xo ur fir meb Tan kon traq te bi msro le le bis Tvis ka ba lu ri iyo. kon traq tiT gaT va lis wi ne bu li Tan xis ume te si na wi li _ 60 pro cen ti sa xel mwi fos rCe bo da, 20 _ sa kav Si ro spor tko mi tets, 10 _ sro lis fe de ra ci as, dar­Ce ni li 10 pro cen ti ki _ Ta vad spor tsmens.

* * *ni nos ia ra Ris saq me TiT qmis yo vel Tvis kar gad hqon da, mag ram iyo

ga mo nak li si Sem Txve ve bic. 1996 wels, Sve i ca ri a Si pnev ma tur ia raR Si msof li os su per Ta sis ga Ta ma Se bis dros Se jib re bis li de ri iyo, mag ram msa je bis da u dev ro biT me oT xe se ria na ad re vad Sew yda. ga mo sa va li is mo­na xes, rom yve la fe ri Ta vi dan _ pir ve li se ri i dan da iw yes. ni nos pis to­let ma ram den jer me um tyu na da... pir ve lis nac vlad bo lo ad gi li da i ka­va. Sem deg pnev ma tur pis to lets `Sta u er man li he ris~ fir mi sas ar Cev da. es fir ma di dad ex ma re bo da Cvens msro le lebs. 1995 wels, ro ca sa qar Tve­los gun di fi neT Si, ev ro pis Cem pi o nat ze mi em gzav re bo da, ru seb ma vi­bor gSi pis to le te bi ar ga a ta nes. `man li he ris~ war mo mad gen le bi Cve nebs hel sin kSi dax vdnen da axal Ta xa li pis to le te bi ga das ces, Se jib re bis Sem deg ki ori pis to le ti sa Cuq rad da u to ves. ni nos Txov niT, Sem deg maT xuT Wi del vax tang igo raS vil sac aCu qes ia ra Ri. `Sta u er man li he ri,~ ni­nos TqmiT, uRa la tod is ro da.

sa miz ne fa re bis Sec vla xSi rad iw vevs ia ra Ris cvla sac da fir me­bi axal­axal mo de lebs qmni an. ni no mci re ka lib ri an pis to lets `ben cis~ fir mi sas iye neb da. imiT er Txel ev ro pis Cem pi o na ti mo i go, or jer _ msof lio Ta si. Sem deg Sve i ca rul `mo ran ze~ ga da vi da, mag ram am pis to­let ma ni nos swo red did msof lio Cem pi o nat ze, lah ti Si um tyu na _ nem si ga ut yda da ni no fi nals miR ma dar Ca. pnev ma tur Si ki ̀ Sta u er man li he riT~ ver cxlis me da li da im sa xu ra. dRes ni no tyvi as isev ra za ri o no vis mi er Seq mni li pis to le tiT is vris, ro mel sac uk ve `fa in ver bau~ awar mo ebs.

44

nino sal

uqvaZe

olim pi ur 1988 wels spor tul ma Jur na lis teb ma ni no sa luq va Ze sa­qar Tve los wlis sa u ke Te so spor tsme nad aRi a res. ra Tqma un da, ni nos la u re a to ba eWvs ar iw vev da. sxva rom ara fe ri, pir ve lad mox da, ro ca qar Tvel ma spor tsmen ma erT olim pi a da ze pi rad pir ve lo ba Si oq ro sa da ver cxlis me da li mo i po va.

`pis to le ti ni no sa luq va Zis er Ta der Ti ia ra Ri ro dia. ro ca 19 wlis xar, xar mox de ni li, sim pa Ti u ri, amas Tan, Ci ne bu li di a sax li sic _ Se ni bi nis ia ta ki sar kis ma giv ro bas gas wevs, ker Ze bis ga ke Te bac ici, cxo bac, ker vac da qar gvac ki, _ co ta ma ma ka ci Tu mo i Zeb ne ba ise Ti, vinc xe lebs ar as wevs, Tu ki mas mi zan Si amo i Reb, Tun dac olim pi u ri Cem pi o ni ar iyo. vCqa rob da var wmu no mkiT xve le bi ima Si, rom sa qar Tve los spor tu li Jur na lis te bi _ maTs ab so lu tur um rav le so bas ki ma ma ka ce bi Se ad ge nen _ ni no sa luq va Zes 1988 wlis #1 spor tsme nad ro ca asa xe leb dnen, mxo lod da mxo lod mis spor tul Se de gebs ar mi a geb dnen je ro vans... ro ca da is va kiT xva, vin un da mi su li yo ni nos Tan mi sa lo cad, Cem ma ko le ga ma ma ka ceb ma er Txmad ga daw yvi tes, rom es qals un da ga e ke Te bi na...~ (pe pi bo Wo riS vi li. ga ze Ti `sam Sob lo~. 1989).

ni nos olim pi ur ga mar jve bas ase ga mo ex ma u ra po e ti za ur bol qva Ze: `rom gvyo lo da asi ni no Zve lad asi pis to le tiT, ma Sin Ta vi suf le bis­Tvis Ta vi suf lad vib rZo leb diT.~

ni no sa luq va Ze: `se u lis olim pi a dis win di deb Si sxva ti tu li ar mqon da, gar da gun du ri pir ve li ad gi li sa msof lio Cem pi o nat ze da pi­ra di brin ja os med li sa. Cems Sem Txve va Si pi ri qiT mox da: jer olim pi a da mo vi ge, Sem deg _ msof li os Cem pi o na ti, bo los _ ev ro pis. mag ram Tu ki kon ti nen tis Cem pi o na ti yo vel wels tar de ba, msof li o si _ mxo lod oTx we li wad Si er Txel. olim pi a da ki ma inc sxvaa, pres ti JiT yve las aRe ma te­ba da mo na wi lec uf ro me tia.

...1989 wels sa ra e vos msof lio Cem pi o na tis Tvis mos kov Tan ax los, no vo gor skSi vem za de bo diT. pnev ma tu ri ia ra RiT sro la Si es Se jib re ba ma Sin or we li wad Si er Txel imar Te bo da. Za li an ci o da no vo gor skSi, sas­tum ros no mer Si an Te bul Ru mels max ved reb dnen. var ji Seb ze Tavs vik­lav di, mag ram ara fe ri ga mom di o da. ki dev kar gi, sa kon tro lo Se jib re­

45

ba ma inc ga vi a re da sa ra e vos sag zu ri avi Re. Se jib re ba ze ara sa si a mov no gan wyo biT Ca ve di. ra Rac na i rad Se bo Wi li vi ya vi. axal gaz rdu li nak re bis mwvrTne li mo vi da, rat ni ko vi _ ra ge mar Te ba, dam Svid di, rac iyo, da­i viw ye da nu li dan da iw ye yve la fe rio. olim pi a das gu lis xmob da. sa ra e­vo Si cud pi ro beb Si vis ro diT _ fa re bi cu dad iyo ga na Te bu li, Tum ca fi na lis Tvis es prob le ma mo ag va res. fi nal Si TiT qmis Ta na ba ri Se de ge­biT ga ve diT rva sport sme ni. pir vel sa da bo lo ad gil ze myo febs So ris qu leb Si gan sxva ve ba di di ar iyo...~

aq isev ma Sin de li qro ni ka un da mo viy va no ga zeT `le lo dan~:`sa ra e vo Si war mo ud ge ne li am be bi mox da. fi na lis bo lo aTi gas ro­

lis win ni no da gfr­is gun dis wev ri li ze lo ta bre i ke ri oT xi qu lis sxva o biT (385­385 qu la hqon daT) as wreb dnen me to qe ebs. mas pin Zel Ta kerps, iu gos la vi el olim pi ur Cem pi ons ias na se ka riCs am dros sa tur ni­ro gra fa Si VII ad gi li eka va da mxo lod 381 qu la ewe ra, rac imas niS nav da, rom brin ja os me dal ze me tis ime di ar un da hqo no da.

mag ram zog jer Se uZ le be li Se saZ le be li yo fi la... se ka ri Ci yve la me­to qe ze swra fad is vris, ase Ti Cve va aqvs. ga is vris, ma Sin ve mqu xa re ova­cia at yde ba (mo na wi le Ta ukan te le vi zo ria da tab lo ze Se de ge bi Cans). am xma ur ma, msro lel Ta sa SiS ma mter ma, umal mwyob ri dan ga mo iy va na Se jib­re bis mo na wi le e bi. bre i ker ma, ma ga li Tad, eq vsi an Si `Cas va~ er Ti tyvia, mis ma Ta na gun del ma _ er Ti an Si (?!).

ar Sed rka mxo lod yve la ze axal gaz rda fi na lis ti _ ni no sa luq va­Ze. `iy vi reT, iy vi reT ram de nic gin daT,~ ­ Tavs im xne veb da igi da tyvi as tyvi a ze ji u tad svam da aTi a neb Si. fi nal Si se ka riC ma 102,7 qu la mo ag ro va da me o re ad gil ze ga da i nac vla. ni no mac fi nal Si TiT qmis igi ve SeZ lo _ 102,5 qu la da re van Si ai Ro se u lis olim pi a da ze da mar cxe bis Tvis, sa dac igi iu gos la vi els swo red am ia raR Si Ca mor Ca. oRond am je rad sxva o ba qu la na xe va ri ki ara, TiT qmis mTe li 4 qu la iyo (487,5­483,7)...~

es iyo ni no sa luq va Zis pir ve li oq ro msof li os pi rad Cem pi o nat ze. im wels ni nom war ma te biT ias pa re za sxva mniS vne lo van tur ni reb Si da ro­ca ga zeT ma `le lom~ 1989 wlis Se de ge bi Se a ja ma, sa luq va Zes sa u ke Te so Se de ge bi aR mo aC nda:

46

nino sal

uqvaZe

ni no sa luq va Zesa qar Tve los spor tsme­

ne bi dan er Ta der Tia, vinc eqvs olim pi ur

Ta ma Seb Si mo na wi le ob da _ se u li dan pe ki nam de

da med le bis sru li kom­pleq ti (oq ro, ver cxli,

brin jao) da ug rov da. mok led, re kor de bis

wig nis sa kad ri si miR­we ve bi aqvs, miT uf ro,

rom pir ve li olim pi u ri med lis mo po ve bi dan

20 wlis Sem de gacSeZ lo asu li yo spor tSi

yve la ze sa pa tiokvar cxlbek ze.

47

ma i si. ar mi el Ta Cem pi o na ti. sa mi pir ve li da er Ti me o re ad gi li.ma i si. zu li. (gdr). msof lio Ta sis ga Ta ma Se bis erT­er Ti eta pi. pir­

ve li ad gi li da ori msof lio re kor di mp­5 var jiS Si (mci re ka lib ri a ni pis to le tis sro la). 592 qu la Zi ri Tad se ri eb Si da 691 _ fi na lis Se deg­Tan er Tad. me o re ad gil ze ga su li cno bi li un gre li msro le li ag ne Sa fe ren ci mas mTe li rva qu liT (!) Ca mor Ca. iq ve, zul Si ni nom me o re ad gi li da i ka va pnev ma tu ri pis to le tiT sro la Si (pp­2).

iv ni si. mi un xe ni. msof lio Ta sis ga Ta ma Se bis eta pi. I ad gi li mp­5 var­jiS Si (me o re ad gil ze ga suls ni nom aqac 6 Tu 7 qu liT mo u go), II ad gi li pnev ma tu ri pis to le tis sro la Si. aq ga i mar jva se ka riC ma, ro mel mac axa­li msof lio re kor di da am ya ra _ 390 qu la Zi ri Tad se ri eb Si.

iv ni si. ssrk Cem pi o na ti. min ski. oT xi oq ros me da li (ori _ gun dur pir ve lo ba Si). min skSi me to qe eb ma Za li an mo in do mes brZo la ga e mar TaT gun dis li de ris Tvis, mag ram...

iv ni si. ev ro pis Cem pi o na ti tyvi is sro la Si. zag re bi. pir ve li ad gi­li... ni no fi nal Si 593 qu liT Se vi da. un grel ag ne Sa fe rencs er Ti qu liT nak le bi hqon da. Se sa niS nav for ma Si myof ma fe ren cma, ro me lic ni no ze win is ro da, fi nal Si yve la tyvia aTi a neb Si Ca am wkri va da axa li msof lio re kor di da am ya ra _ 692 qu la. ni nos imis uf le bac aRar dar Ca, cxri an­Si mo ex ved re bi na tyvia, To rem Cem pi o no bas kar gav da. mar Tlac sak vir ve­li am ba vi mox da _ fe ren cis re kor di ud Re u ri ga mod ga: ni no mac yve la tyvia aTi ans us wo ra. yo ve li gas ro lis Sem deg mis zurgs ukan Tav moy ri­li me to qe e bis, maT So ris se ka ri Cis ova cia es mo da (`kak moJ no tak stre­li at,~_ aR mox da ni nos Ta na gun del ele ne smir no vas). 693 qu la msof lio re kor de bis nus xa Si Se vi da da ni no sa luq va Zes, es uk ve me ram de ned, ev ro­pis Cem pi o nis me da li ga da e ca.

iv li si. IV sa kav Si ro axal gaz rdu li Ta ma Se bi. lvo vi. ori oq ros me­da li.

...ni nom da vax tan gma ar da i za res da sa qar Tve los gun dis da sax ma­reb lad lvov Si Ca vid nen. iq ni no Ta vi suf lad, xa li si a nad is ro da. mi si os ta to ba di di mon do me bis ga re Sec sak ma ri si iyo me to qe e bis da sa mar­cxeb lad.

48

nino sal

uqvaZe

ni no sa luq va Ze: `zag reb Si uk ve Sec vlil fa reb ze vis ro diT, sul Ti To mi li met riT iyo da pa ta ra ve bu li, mag ram sxva o ba ma inc ig rZno bo­da. ra Tqma un da, im dro i dan uk ve axa li re kor de bis aR nus xva da iw yes. im wlis bo los msof lio re kor di me me kuT vno da _ 593 qu la. es Se de gi dRem de msof lio re kor dia axal gaz rdeb Si, di de bis Cve ni ma Sin de li gun­du ri re kor di ki ase ve mo ux sne lia... zag reb Si ga mar jve bis Tvis pre mia mom ces ­ mTe li 700 do la ri. ma Sin del di na reb ze es 20 mi li o ni iyo. uc bad mi li o ne ri gav xdi. sa yid leb ze mxo lod er Ti dRe mqon da da mTli a nad mi­va xar je, miT ume tes, sab Wo Ta kav Sir Si ara fe ri iSo ve bo da.~

* * *1990 wels msof lio Cem pi o nats mi tiS Cis sas ro leT ma umas pin Zla.

am Se jib re bis Tvis ni no sa Ta na dod ver mo em za da, spor tu li for ma ver aRid gi na da Se de gic Se sa ba mi si ga mod ga: pnev ma tu ri ia ra RiT sro li sas er Ti tyvia Svi di ans mo ar tya da fi nal Si ve ra fe ri ga aw yo, spor tu li pis­to le tiT sro la Si ase ve fi nal Si mox vda, mag ram sap ri zo ad gils miR ma dar Ca.

mom dev no 1991 wels sa qar Tve lo sab Wo Ta sports ga e mij na.sa qar Tve los da mo u ki deb lo bis ga moc xa de bis am ba vi ni nom ma Sin ga i­

go, ro ca nor ve gi is msof lio Cem pi o na ti dan brun de bo da. im wels sab Wo­Ta gun dma da mas Tan er Tad ni no sa luq va Zem msof lio Cem pi o no ba mo i po va pnev ma tu ri ia ra RiT sro la Si. es iyo ni nos bo lo jil do sab Wo Ta dro­SiT. mos kov Si dab ru ne bu li sa kav Si ro nak re bi msof lio Ta sis ga Ta ma­Se ba ze se ul Si un da gam gzav re bu li yo, mag ram ni nos ae ro por tSi dax vda spor tko mi te tis war mo mad ge ne li va dim ka ra va e vi da si tu a cia ga nu mar ta _ Cve ni gze bi sa bo lo od ga i ya ra, Tqven uk ve da mo u ki deb le bi xar To. ni­nos ma Sin spor tze arc ufiq ria. te le fons eca sax lSi da sa re kad. vid re vi Ta re ba ga ir kve o da da sa er Ta So ri so spor tul or ga ni za ci eb Tan da mo­u ki de be li ur Ti er To ba dam yar de bo da, sak mao dro ga vi da. Cve ni olim pi­u ri Cem pi o nis ga da bi re ba ara er Tma qve ya nam mo in do ma, mag ram ni no yve las Ta va zi a ni ua riT is tum reb da

49

vax tang sa luq va Ze: `im er Ti wlis iZu le biT ma Ses ve ne bam Za li an imoq­me da ni no ze. 1992 wels, ro ca isev dag vi S ves sa er Ta So ri so Se jib re beb ze, ni no Zve le bu rad Tav da je re bu li aRar iyo. did xans ver aRid gi na sa ku­Ta ri Za le bis rwme na. bar se lo na Si, olim pi a da ze bo lo se ri a Si sul ra­Rac 95 qu la rom ga e ke Te bi na, _ ara da, mis Tvis 98­99 qu la ara fe ri iyo, _ ver cxlis me dals ai Reb da.~

bar se lo nis ilim pi a dis win, sa dac sa qar Tve los spor tsme ne bi dsT­s ga er Ti a ne bu li gun dis sa xe liT, mag ram sa ku Ta ri dro Si Ta da him niT ga­

olimpiuri kvarcxlbeki:natalia paderina,venZin guo danino saluqvaZe.pekini, 2008 weli

50

nino sal

uqvaZe

mo di od nen, ni no ze di zed ram de ni me Se sar Cev tur nir Si mo na wi le ob da, ra mac di di ener gia wa i Ro. mTa va ri Se sar Ce vi Se jib re ba iyo dsT­s Cem pi o­na ti, ro me lic mos kov Si Ca tar da. spor tu li pis to le tiT sro la Si ni nom ori ve var ji Si mo i go, me re ki ̀ so vet ski pat ri o tis~ priz zec igi ve Se de gi aC ve na.

ni no sa luq va Ze: `bar se lo na Si sru li ad ga mo fi tu li ga vem gzav re. dar wmu ne bu li ar vi ya vi, rom karg Se de gebs mi vaR wev di. asec mox da. spor­tu li pis to le tiT me xu Te ad gi li avi Re, pnev ma tu riT ki fi nal Sic ver mov xvdi da me a Te ad gil ze dav rCi. es Cem Tvis Ca var dna iyo. sa er Tod, am olim pi a da ze uc na ur gan wyo ba ze vi ya vi, ra Rac ga o re bu li grZno ba mqon­da, TiT qos ara se ri o zul saq mes va ke Teb di. gar da ma va li pe ri o di iyo _Tan isev er Tad vi ya viT, Zve li sab Wo Ta kav Si ri, Ta nac uk ve da mo u ki deb­le bi... mar Tlac ara se ri o zu lis STa beW di le bas to veb da es yve la fe ri da mec ase aR viq vi.~

* * *ni nom sul 6 olim pi ur Ta ma Seb Si mi i Ro mo na wi le o ba. mi si ni Wi sa da

os ta to bis kva lo ba ze, Tun dac olim pi u ri med le bis er Ti sru li kom­pleq ti ma inc co taa. at lan tis olim pi a dis Tvis, sa dac sa qar Tve lo uk­ve sru li da mo u ki de be li gun dis sta tu siT un da war mdga ri yo, msro­le le bi ger ma ni a Si em za de bod nen. mas pin Zleb ma Ta vi ga mo i des: ro gorc olim pi a dis das kvniT Sek re ba ze, ase ve co ta ad re ga mar Tul saw vrTnel Sek re ba ze, sa qar Tve los gunds Se sa niS na vi mas pin Zlo ba ga u wi es: ori kvi riT ufa sod da uT mes ba za, sa cu rao au zi, sa u na, vaz ne bi Tac da ex­mar nen. Sem deg ger ma ni is gun dTan er Tad wa iy va nes mi un xen Si, msof lio Tas ze, iqi dan ki ita li a Si _ isev Ta sis ga Ta ma Se ba ze. ita li i dan fran­kfur tam dec ufa sod ga mo am gzav res... sa qar Tve lo Si ma Sin rTu li vi­Ta re ba iyo da spor tis Tvis nak le bad eca laT. ami to mac, kar smom dga ri olim pi a dis win ger ma nel Ta dax ma re ba Zal ze mniS vne lo va ni ga mod ga. ame ri ka Si Ca sul ma ni no sa luq va Zem 386 qu liT wi na o lim pi u ri kvi re u li mo i go pnev ma tu ri ia ra RiT sro la Si. re i tin gi Tac si is sa Ta ve Si id ga.

51

zog jer Seg ne bu lad ar aC ve neb da Ta vis mzad yof nas, rom zed me ti yu­rad Re ba ar mi eq cia. at lan tis sas ro leT ze, uk ve olim pi u ri Ta ma Se bis fi nal Si, spor tu li pis to le tiT sro la Si me o re Se de giT mox vda _ 586 qu la ai Ro, mag ram... ni no sa luq va Ze: `fi nal Si TiT qos mSvi dad vi ya vi, rad gan me sa me ad gil ze myofs gva ri a nad vus wreb di. fi na li da viw ye aTi­a niT, me o re gas ro la da... Svi di a ni?! TiT qos uro Ca mar tyes Tav Si (mec da ax lo e biT igi ve da me mar Ta, ro ca at lan ta Si mo ni tors vi ya vi miS te­re bu li ­ g. C.). me sa me tyvi am rvi a nis xa zi ga dak ve Ta. ma inc ra mox da? ax­lac dar wmu ne bu li var, rom ma Sin, ame ri ka Si, sa miz ne da fa Se mic va les da is Ce mi nas ro li ar iyo. sa o lim pi a dod at lan ta Si axa li da nad ga re­bi da a mon ta Jes, Sve i ca ru li `as ko ris~ fir mi sa. se ri o zu li Se mow me ba arc hqon da gav li li. qa Raldis ukan, re zi nis fe na ar iyo da zi a ne bu li, nas ro li ki Can da. Cems gar da, sxveb mac ga moT qves pro tes ti da me re Ra da iw yes ek ra nis da ye ne ba sa miz ne e bis ukan. ma nam de kom pi u ter ze vin ras Ca li Cob da, ver ga i geb di. yve la ze Za li an er Ti ger ma ne li msro le li da za ral da, so nia fra i Se ri, ro me lic yve la Se jib re bas igeb da da rki­nis ner ve bi ans eZax dnen. mis ma kom pi u ter ma ki mo ni tor ze rvi a ni aC ve na. pro tes ti Tac ve ra fe ri ga aw yes...~

ni nos at lan ta Si mxo lod me xu Te (pnev ma tu ri pis to le tiT) da meS­vi de (mci re ka lib ri a niT) ad gi le bi er go, rac Zal ze da sa na ni iyo, rad gan mTli a nad 1996 wels, ro gorc yo vel Tvis, ma Ral do ne ze as pa re zob da: me sa me iyo un greT Si, ev ro pis Cem pi o nat ze da ku ba Sic _ msof lio Ta sis ga Ta ma Se ba ze mi un xen Si, msof li os su per Tas ze me o re ad gi li da i ka va, at­lan ta Si ki wi na o lim pi u ri kvi re u li da msof lio Ta si mo i go pnev ma tu ri ia ra RiT.

ni no sa luq va Ze: `olim pi a das ver c er Ti Se jib re ba ver Se ed re ba. es aris ama Rel ve be li sa na xa o ba, mwver va li, ro mel sac mxo lod sa ku Ta ri gar ji Ta da wva le biT un da mi aR wio. cxov re bis erT an or bed ni er wuTs Tu Se a da rebs ada mi a ni olim pi a das. at lan tis mar cxi yve la ze mwa re iyo. ase Ti war mo ud ge ne li ram Cems cxov re ba Si ara so des mom xda ra. saq me TiT qmis bo lom de mqon da miy va ni li da yve la fe ri wyal Si Ca me ya ra. ima­ze mwyde ba gu li, rom sa qar Tve lo Si ga u saZ lis pi ro beb Si vem za de bo di,

52

nino sal

uqvaZe

saq mi saT vis ara fe ri da mik lia da bo los yve la fe ri mar cxiT dam Tav rda~ (ga ze Ti ̀ me ri di a ni~, 1996). olim pi a dis sas ro le Ti dan wa mo sul, ac rem le­bul ni nos gza Si Tur me ias na se ka ri Ci am Svi deb da _ Cem Tvi sac ori me da­li egu le bo daT, mag ram mec umed lod dav rCio.

sid nei ki, 2000 wlis olim pi a dis mas pin Ze li qa la qi, ni nos mxo lod Ta vi si Se sa niS na vi zo o par kiT, ak va ri u miT da Ta Ri a ni ode biT da a max sov­rda, ime reTs rom mo ga go neb daT. rac Se e xe ba Se de gebs, ni nos gar Se mo ma­Si nac di di aJi o ta Ji iyo _ aba, Sen ici, med lis ga re Se ar Ca mox vi de, aba, oq ro gvin da... da am den Se jib re ba Si ga moc dil ma spor tsmen ma na ad re vad da i je ra war ma te ba, Tum ca Tbi li si dan gam gzav re bam de sxva gan wyo ba ze iyo. Za li an did ma mon do me bam ase icis da ni nom ve ra fe ri ga aw yo. Ta nac, ia ra Ris prob le ma hqon da _ verc erT ia raR ze mi si mo sar gi sa xe lu ri ver da a ye nes, ni no plas te li niT da sxva am gva ri sa Su a le be biT cdi lob da am xar ve zis aR mof xvras.

olim pi a dis win, sid ne i Sic mo i go wi na o lim pi u ri kvi re u li spor­tul pis to let Si da msof lio re i tin gSic isev me o re ad gi li eka va. Tum­ca, sid ne is olim pi a da ze wa ru ma teb lo ba Se iZ le ba ka non zo mi e ric iyo. erT­erT in ter vi u Si, olim pi a dam de sa mi kvi riT ad re, ni nom ga nac xa da: `ras ve li sid ne is Ta ma Se bi dan? ga na aseT pi ro beb Si Se iZ le ba war ma te ba­ze fiq ri? ga na nor ma lu ria, rom axal ia raRs pir da pir did Se jib re beb ze vcdi?... ga na mxo lod var ji Si, Tun dac srul fa so va ni var ji Si sak ma ri­sia? au ci le be lia Se jib re beb Si xSi ri mo na wi le o ba. sul sxvaa sa as pa re­zo si tu a cia, ase rom ak li aT Cvens spor tsme nebs. Cem ze me tad ga mar jve ba ara vis un da. er Ta der Ti Se miZ lia is vTqva, rom ga mar jve bis Tvis ara fers da vi Su reb. Svi le bic `Sev wi re~ am saq mes. Za li an min da ojax Si yof na. sa­

2009 wels nino saluqvaZem merved moipova msoflios

superTasi

53

qar Tve lo Si mi sa Re bi pi ro be bi rom iyos, ra min da ger ma ni a Si... dar ba zi ki gvqon da spor tis de par ta men tis Se no ba Si, mag ram sa mi we lia ve liT da­nad ga rebs. ro gor va var ji SoT sxva spor tsme ne bi? sro la Si 1000 bav Svi ma inc un da gyav des, rom er Ti nam dvi li ta lan ti aR mo a Ci no...~

Tu sid ne i Si olim pi a dam de er Ti TviT ad re Ca vid nen, oT xi wlis Sem­deg, aTen Si pir ve li ve var jiSs olim pi u ri Se jib re ba moh yva. no no tyvi is sro la Si, anu spor tul pis to let Si mxo lod fi nal Si ga vi da, pnev ma tu­ri ia ra RiT sro la Si ki ga dam wyve ti se ri is win li de ri gax ldaT. mag ram iqam de im de ni ner vu li ener gia hqon da ga xar ju li, rom me oT xe se ri is win ma mas uT xra: Za li an ga mi Wir de ba sro la, Ta vs cu dad vgrZno bo. ne bis mi er spor tsmens aqvs pi ra di Tu sa yo fac xov re bo prob le me bi. TiT qos ga da­la xav maT, mag ram ram de ni me dRis Tu kvi ris Sem deg, swo red Se jib re ba ze ig rZnob am prob le me bis sim Zi mes.

aTen Si ni nom bo lo se ri a Si mis Tvis war mo ud ge n lad da ba li Se de gi _ 92 qu la aC ve na, jam Si ki 382 qu la da ug rov da da fi nal Si ver mox vda. ma Sin fi nal Si ise ai ria yve la fe ri, rom uk ra i ne li kos te vi Ci, ro me lic sxvebs sag rZnob lad Ca mor Ce bo da, mer ve dan pir vel ad gil ze ga da vi da da ga i­mar jva. ni nos me oT xe se ri a Si mis Tvis Za li an ub ra lo Se de gi _ 95 qu la rom eC ve ne bi na, kos te vi Ci sa er Tod fi nals miR ma, mec xre rCe bo da. aTen Si se ka riC mac Za li an cu dad is ro la da ni nos be di ga i zi a ra.

ara da, Tve na xev ris Sem deg, ban gkok Si, ni nom kvlav mo i go msof li os su per Ta si, Ta nac ise, rom aTe nis olim pi a dis me re arc uvar ji Sia. olim­pi a dis Se de ge bis ga mo im de nad iyo Se wu xe bu li, rom es war ma te ba arc ga­xa re bia. Tan ma ma ar hyav da gver diT da im xe la bro lis Ta sis ban gko ki dan wa mo Re ba mar tos mo u wia.

54

nino sal

uqvaZe

oT xi wlis Sem deg ki, pe kin Si, ni no sa luq va Ze isev avi da olim pi a dis pri zi or Ta sa pa tio kvar cxlbek ze.

ni nos, ro mel mac, mi si ve ad rin de li TqmiT, yve la oc ne ba ais ru la, ma inc wyde ba gu li imis ga mo, rom am den ma olim pi a dam fu Wad Ca i a ra mis­Tvis. gar da ma va li pe ri o diT ga mow ve ul ma did ma siZ ne le eb ma, sas ro­le Te bis rbe vam da ga par ta xe bam Za li an se ri o zu lad Se a fer xa sro lis gan vi Ta re ba sa qar Tve lo Si. gvar di is ma Sin de li xel mZRva ne li Ten giz ki to va ni, ro me lic im xa nad tyvi is sro lis fe de ra ci is pre zi den tic iyo, mi si ja ris ka ce bis mi er da ta ce bul spor tul ia raRs tro fe id Tvli da (?!). Za li an Zne li iyo var ji Si dan gre ul, ga yi nul tir Si. ni no dar wmu ne bu lia, rom uke Tes pi ro beb Si ga ci le biT me ti olim pi u ri me­da li eq ne bo da.

bo lo wleb Si er Ti Se Ra va Ti is iyo, rom ni no sa luq va Zem, spor tis de par ta men tis dax ma re biT, de par ta men tis ve Se no ba Si gax sna Ta vi si sa­xe lo bis ti ri. igi pa ta raa, mxo lod pis to le tis sro lis Tvis ga mod ge­ba da sul 10 bi li ki aqvs, mag ram si naT le ma inc aris da siT bo. Tbi lis­Si ax la mxo lod ni nos ti ria da ki dev ar mi e le bis. qu Ta is Si, sa dac Cve ni erT­er Ti sa u ke Te so msro le li ni no uCa Ze var ji Sobs, `di na mos~ TiT­qmis dan gre u li pa ta ra ba ziT ga di an io las. Ria sas ro le Ti arc tyvi is sro la Si da, rac uf ro ga sak vi ria, arc sas ten do Si _ aRar ar se bobs sa­qar Tve lo Si.

da mo u ki deb lo bis wleb Si, gan sa kuT re biT pir vel xa neb Si, usax sro­bis ga mo verc uc xo eT Si xer xde bo da mom za de ba, er Ti aT dRi a ni Sek re bac sa oc ne bod hqon daT. ni no Se jib re beb zec ki zog jer sa ku Ta ri sax sre biT gam gzav re bu la. igi, ro gorc spor tsme ni, sa qar Tve los ita li u ri fir­mis _ `bi ne lis~ wya lo biT Se mor Ca. ro ca ni no `bi ne lis~ ia ra RiT is ro­da, es fir ma ni nos as pa re zo beb ze ga mos vlis xar jeb sac is tum reb da. zog­jer Zve li nac no bo bac Sve lo da. ni no gan sa kuT re bu li siT bo Ti ix se nebs fran ge bis Se sa niS nav mas pin Zlo bas tu lu za Si 1999 wels, ev ro pis Cem pi o­na tis win. ni nom mas pin Zlebs Tav ga mo de ba kar gi Se de giT da u fa sa _ bor­do Si me o re ad gi li da i ka va spor tu li pis to le tiT sro la Si, sul er Ti qu liT Ca mor Ca bul ga rel ma ria groz de vas.

55

* * *pe ki nis olim pi a da ze, ro gorc iT qva, ni no sa luq va Ze la mis sa gi ne so

miR we vis av to ri gax da. 2008 wlis Tvis ni nos axa li ia ra Ri hqon da, ro mel­sac ga moc da sWir de bo da. Se sa ba mi sad, sro lis axa li teq ni kac un da Se er­Ci aT. jer ki dev 2007 wlis Se mod go ma ze, axa li pnev ma ti u ri ia ra RiT Za­li an ma Ra li Se de gi _ Zi ri Tad se ri eb Si 395 qu la aC ve na, im wlis ev ro pis Cem pi o na ti ki er Tma ger ma nel ma sul 385­iT mo i go. ni nos olim pi ur wel­sac sak ma od kar gi Se de gi hqon da _ me o re ad gi li ev ro pis Cem pi o nat ze 388 qu liT. swo red ma Sin `ga i gi Ja~ Ta vi be lo rus ma Ca i kam 390 qu la ai Ro da ni nos ga da as wro. `yo vel Tvis asea, _ ici nis ni no, _ sak ma ri sia ma Ra li Se de gi mqon des, me to qe e bi ma Sin ga mo coc xlde bi an xol me.~

pe ki nis olim pi a da gan sa kuT re bu li iyo, Sa vi niS niT daR das mu li. ag­vis tos omi swo red ma Sin da iw yo, olim pi u ri Ta ma Se bis gax sni sas. `es Cem­Tvis So ki iyo _ omi Cvens sam Sob lo Si, Ta nac olim pi a dis dros... aseT pe­ri od Si ad re iran­era yis omic ki Sew yvi tes dro e biT.~

rac Se e xe ba Cve ni gun dis pe ki ni dan Se saZ lo ga mow ve vas Tan da kav Si­re bul Zal ze usi a mov no am bebs, igi yve la ze nak leb swo red ni nos Se e xo. saq me is aris, rom ro ca 9 ag vis tos, gvi an Ra miT Cve ni spor tis mes ve u re bi olim pi ur so fel Si Se ik rib nen da mTe li qar Tu li de le ga ci is Tan das­wre biT Tbi li si dan mo sul `rCe vas~ ga ni xi lav dnen, anu pe ki nis da to ve ba­ar da to ve ba ze msje lob dnen, ni no sa luq va Ze er Ta der Ti iyo, vinc Ta vis no mer Si is ve neb da da am ga u geb ro ba Si mo na wi le o ba ar mi u Ria. 10 ag vis­tos, di liT ad re ni no sa luq va Ze olim pi ur sas ro leT ze ga em gzav ra, ra­Ta ru seT Tan om Si Cab mu li sa qar Tve los Tvis pir ve li pe ki nu ri me da li mo e po ve bi na.

qal Ta olim pi u ri prog ra mis pir ve li dis cip li na iyo pnev ma tu ri pis to le tiT 10 met rze sro la. ni nos Zi ri Tad se ri eb Si 386 qu la da me­oT xe ad gi li hqon da. win iy vnen ru si na ta lia pa de ri na (391) da Ci ne li ven­Zin guo (390) da mon go li mun kzul sog bad ra ni (387). fi nal Si ni no uk ve Za li an dam Svi de bu li is ro da da la mis da e wia pa de ri nas. 100­ze me ti qu­la (101,4) fi nal Si mxo lod man da mas pin Zel ma ven Zin gu om (102,3) ga ke Tes. sa bo lo od Ci nel ma ga i mar jva, pa de ri nam ver cxlis me da li mi i Ro, ni nom

56

nino sal

uqvaZe

_ brin ja o si. sxva Ta So ris, ser bma ias na se ka riC ma me eq vse Se de gi aC ve na. ias na erT­er Ti pir ve li iyo, vinc qar Tvel me go bars olim pi u ri me da li mi u lo ca.

ni no sa luq va Ze: `13 ag vis tos, mci re ka lib ri a ni pis to le tiT sro­la Si saq me TiT qos uke Te sad mi di o da. mrgval sa miz ne ze 292 qu la ga va ke­Te da li der Ta So ris vi ya vi. Ses ve ne bis Sem deg sac de li sro la gvqon da, pir ve li cda da... fir ze nat yvi a ri ar Cans. pis to lets dav xe de da ma Sin ve miv xvdi, rom sa miz ne gver dze iyo ga da we u li. ro gorc Sev Ze li, Ta vis ad­gil ze da vab ru ne, Tum ca ar Se mi mow me bia, rad gan me ti sac de li gas ro la ve Rar mo vas wa ri _ si lu et ze xom sam wam Si vis vriT. da iw yo Se jib re ba da pir ve li ve tyvia rvi an Si mox vda. aseT dros bar gi un da Ca a la go da sax­lSi wa mox vi de. ise ki miv xvdi, sa iT umiz neb da da zi a ne bu li ia ra Ri da mec aTi ans dab la, va ra u diT ves ro di. Sem deg ia ra Ris sa miz ne ki dev er Txel Se vas wo re da kar gi se ri e bic da iw yo, mag ram is 46 qu la pir vel se ri a Si, is rvi a ne bi da cxri a ne bi, ve Ra raf riT `amov qa Ce,~ ara da, pis to le ti mu dam Cem Tan iyo da mis da zi a ne bas sxvas ve ra vis da vab ra leb.~

me o re etap ze, swraf sro la Si ni nom 288 qu la ai Ro, jam Si 580 qu la da ug rov da da 25 met rze spor tu li pis to le tiT sro la Si sa bo lo od me­16 ad gi li da i ka va.

* * *msof lio Ta sis ga Ta ma Se ba, ro mel sac su per Ta sis eta pe bi ewo de ba,

we li wad Si oT xjer ew yo ba. yo vel etap ze da Ti To e ul ia raR Si I­II ad­gil ze ga su li spor tsme ne bi da su per Ta sis wi na wlis ga mar jve bu le bi, spor tu li se zo nis bo los ga i Ta ma Se ben Zvir fas jil dos _ uzar ma zar bro lis Tass. eta peb ze ga mar jve bis gar da, sa dac war ma te ba miR we ul msro le lebs ase ve msof lio Ta se biT ajil do ve ben, ni no sa luq va Zes, uk ve vTqviT, 9­jer aqvs mo po ve bu li su per Ta si 19 wlis gan mav lo ba Si ­ 1989 wli dan 2010 wlam de, Ta nac or jer, 1989 da 1993 wleb Si dub li Se as ru la da sa pa tio jil do ori ve dis cip li na Si da im sa xu ra. me o re­me sa me ad gi lebs aRar Ca mov TvliT, me tis me tad mZi me Sro maa. arc cxra

57

su per Ta sis mo po ve bis is to ri as Se mog Ta va zebT _ sa ma ga li Tod avi­Reb erTs, 1999 wlis did fi nals mi un xen Si. sa er Tod, msof lio Ta sis ga Ta ma Se bas tra di ci u li mas pin Ze li qa la qe bi hyav da: mi un xe ni, mi la ni, zu li. Sem deg es are a li ga far Tov da da sam xreT azi a Sic ga da i nac vla: ban gko ki, se u li...

mi un xen Si, as pa re zo bis mas pin Zleb ma, im cxra­cxra spor tsmens, ze­moT rom da gi sa xe leT, me a Te e bic da u ma tes _ wi na wlis msof lio Cem pi­o nat Si ga mar jve bu le bi. mok led, cec xlis xaz ze msof li os aT­aTi sa u­ke Te so msro le li ga mo vi da. ni nos im wel sac, tra di ci u lad, sta bi lu ri Se de ge bi hqon da. ki dev er Txel ga vix se noT: kar gi Se de giT, 588 qu liT mo i po va ev ro pis Cem pi o na tis ver cxlis me da li bor do Si, me o re ad gi li da i ka va se ul Si, mi un xen Si mo i go sa Ta so as pa re zo ba, xo lo mi lan Si ori ve ia ra RiT sro la Si mo i po va msof lio Ta si.

mi un xe nis axa li sas ro le Ti sa gan ge bod su per Ta sis Tvis aa ges. su­per Ta si spor tu li pis to le tiT ga ix sna. ni no pir ve lad is ro da kom pi u­te rul da nad ga reb ze, Se uC ve ve li iyo da fi nal Si mxo lod meS vi de Se de­giT mox vda. me re axal pi ro bebs SeC ve ul ma, uk ve Za li an kar gad is ro la,

ni no sa luq va Ze:`teq ni kis dax ve wa, ra Tqma un da, anaba na dan iw ye ba. ax la es aRar mWir de ba. mdgra do bis aR dge na da fsi qo lo­gi u ri mom za de ba ­ ai, es aris Ce mi sad Re i so amo­ca na. mdgra do ba un da Se i nar Cu no da mTe li Za le bis srul kon cen­tra ci as mi aR wio.~

58

nino sal

uqvaZe

robert SavlayaZeda nino saluqvaZe

olimpiaSi,pier de kubertenis

obeliskTan

59

fo nal Si im de ni ve qu la mo ag ro va, ram de nic ga mar jve bul ma ko re el ma msro lel ma (01,9), mag ram uk ve gvi an iyo _ ni nom mxo lod me eq vse ad gi­li da i ka va. mom dev no, meS vi de ad gi li er go bul ga rel msof lio re kor­dsmens di a na ior go vas.

pnev ma tu ri ia ra RiT sro la swo red ma ri a mo bis dRes, 28 ag vis tos Sed ga da igi mar Tlac bed ni e ri ga mod ga qar Tve li msro le lis Tvis. ni no Tur me RmerTs eved re bo da: `yo vel Tvis mwya lo be li iya vi Cem Tvis, ax lac mo mi mar Te xe li, Sen xom zus tad ici, ra Se mem Txva at lan ta Si, sxva ze ara­fer ze mwyde ba gu li, mxo lod at lan ta ze...~

su per fi nals 7 aTa sam de ma yu re be li es wre bo da. ni nom isev sus tad da iw yo as pa re zo ba da fi nal Si mxo lod me oT xe Se de giT ga vi da. rac mox­da, me re mox da: fi nal Si Cve ni spor tsme ni Se sa niS na vad is ro da da Se de­gic Se sa fe ri si mi i Ro _ 103,3 qu las mo u ya ra Ta vi da sa bo lo od 0,3 qu­liT ajo ba Ci nel lu na ta os, ro mel mac 486 qu la aC ve na. brin ja os me da­li svet la na smir no vas ga das ces (484,7). Zal ze emo ci u ri ga mod ga fi na­lu ri akor di: ni no sa luq va Zis spor tu li Ji niT da iS vi a Ti ne bis yo fiT aR frTo va ne bul ma pub li kam xan grZli vi tSiT da a jil do va su per Ta sis Rir se u li mflo be li.

ofi ci a lu ri Se jib re bis Sem deg, su per Ta sis ga Ta ma Se bis or ga ni­za to reb ma mi un xe nis axal sas ro leT ze sa xa li so ko mer ci u li tur ni­ri ga mar Tes: msof li os 15 sa u ke Te so msro le li _ 6 qa li da 9 ka ci _ er Tma neTs Se a jib res, Ta nac olim pi u ri sis te miT _ wa ge bu li brZo­las eTi Se bo da. Tof Si, anu SaS xa nis sro la Si zog jer qa le bi sjob ni­an ka cebs, pis to let Si ki upi ra te so ba Zli e ri sqe sis war mo mad gen lebs ekuT vniT. mag ram bo lo se ri a Si, anu fi nal Si cec xlis xazs Se mor Cnen: ni no sa luq va Ze, Ci ne li lu na tao da mi si Ta na me ma mu le, kac Ta So ris msof lio Cem pi o ni da re kor dsme ni van gi. fi na lam de ni nos at lan tis olim pi a dis Cem pi on ro ber to di do nas Tan mo ux da ga pa eq re ba da es pa­tiv ce mu li ita li e li se ni o ri, ro gorc it yvi an, tri bu na ze ga uS va. fi­nal Si Ci ne leb ma, TiT qos pi ri Sek re so, 10­10 qu la aC ve nes, sa luq va Zem _ 10,3. am Se de giT ni no sa Ta ve Si mo eq ca aseT in ter na ci o na lur da eman­si pi re bul gunds...

60

nino sal

uqvaZe

ni no sa luq va Zis um Tav re si jil do e bi _ olim pi a dis oq ro da ver­cxli, ase ve pi rad CaT vla Si msof lio Cem pi o na tis pir ve li oq ros me da­li ­ 1991 wlam de aqvs mo po ve bu li. da mo u ki deb lo bis pe ri od Si, miT uf­ro, os ta to bis zrdi sa da ga moc di le bis Se Ze nis Sem deg, uf ro na yo fi e ri pe ri o di un da dam dga ri yo mis Tvis, mag ram sad Ra iyo spor tu li ti re bi be si kis qu Ca ze, Tem qa ze, av la bar Si, di Rom Si... ni no sa luq va Ze, me gi xu bu­laS vi li, qu Ta i se li ni no uCa Ze, Ta mi la asa Ti a ni, ba Tu me li da re jan dum­ba Ze da sxve bi, mwvrTne leb Tan er Tad, ma inc ar epu e bod nen siZ ne le ebs da say va re li saq mis mi to ve ba fiq rSic ar ga uv li aT. sa luq va Zem, xu bu laS­vil ma da uCa Zem, rom le bic xSi rad ge ne ra to ris Suq ze var ji Sob dnen, 1993 wels Ce xe Tis brno Si, ev ro pis Cem pi o nat ze gun du ri me oT xe ad gi li da i ka ves, Ta nac moZ ve le bu li ia ra RiT. bo lo wle bam de tyvia­wa ma lic sab Wo Ta war mo e bi sa hqon daT _ ad rin de li ma ra giT ga di od nen fons... brno Si qar Tve le bis erT pis to lets sa miz ne moZ vra, me o res _ sas xle ti. ni nom ki, vi si ia ra Ric da u zi a ne be li ga dar Ca, pi rad pir ve lo ba Si ev ro pis Cem pi o no ba ize i ma, mog vi a ne biT ki ori ve dis cip li na Si msof lio su per­Ta si mo i go.

Ta nac im wleb Si Se e Zi na ni nos ori ve Svi li: 1994 wels pa ta ra ni no, sa mi wlis Sem deg _ cot ne. ni no 1993 wels gaT xov da. mo ma va li me uR le, mo rag be go Ca ma Wa va ri a ni me gob ris qor wil Si ga ic no. go Ca ad re war ma te biT Ta ma­Sob da po li teq ni ku ri in sti tu tis gun dSi, Sem deg _ `Se var den Si,~ bo los ki _ ̀ yo Ceb Si.~ af xa zeT Si omob da da ram de ni me jer da iW ra ki dec, yve la ze mZi med _ Ta vis are Si. me o ma ri ka cia, mag ram ma inc ma ga ri gu li gin da _ gu ru li qa li da Ta nac sna i pe ri! Tvi Ton ni no imer lo bas uf ro iCe mebs, rad gan gu ri a Si so fe li ara aqvs da ime reT Si dah yav daT zaf xu lo biT.

ni no sa luq va Ze: `ro ca var ji Si dan mov di var, uk ve sxva ada mi a ni vxde­bi. ni no sa luq va Ze, ro gorc spor tsme ni, ojax Si mi u Re be lia. `yo fi li~ spor tsme ni sax lSi uk ve de da, co li, Svi li da me go ba ria. myavs me uR le, rag bis ti go Ca ma Wa va ri a ni da qal­va Ji, ro mel Tac, sam wu xa rod, Ce mi saq­mi a no bi dan ga mom di na re, sa Ta na do yu rad Re bas ver vaq cev. siy va rul Si ga mi mar Tla. bed ni e ri var... me uR les, rac Se uZ lia, mex ma re ba, ro ca Ta vi­su fa lia. ise, ma sac sam sa xu ri aqvs, ojaxs rCe na xom un da...~

61

* * *ni no sa luq va Zes Za li an bevr Se jib re ba Si aqvs mi Re bu li mo na wi le o­

ba. ma Ti sru li aR ric xva sta tis ti ko se bis saq mea, Tvi Ton ki bo lo tur­ni re bi dan yve la ze me tad 2004 wels meS vi ded mo po ve bu li su per Ta si, 2005 wels sa qar Tve los gun dTan er Tad ta lin Si, ev ro pis Cem pi o nat ze miR we u li me o re ad gi li da da cxa dia, pe ki nis olim pi a das brin ja os me­da li ax sovs.

ni nos de das, qal ba ton nu nus, pir vel rig Si is vkiT xe, sa xe lo va ni Svi li ki gyavT, mag ram Tu ga i zar da ise Ti, de da rom oc ne bobs xol me­meT­qi: `ras war mo vid gen di, Tu aseT Se de gebs mi aR wev da, er Ti wlis var ji Sis Sem deg uk ve hqon da di di war ma te be bi. xa si a Tic Se ec va la. pa ta ra o bi sas, ase Svid wlam de, war mo ud gen lad cel qi iyo. me re da din jda, ara fer ze aRar braz de bo da da arc ner vi u lob da. pa su xis mgeb lo bis grZno ba bav­Svo bi dan ve hqon da, sro lam ki uf ro ga uR rma va. or kvi ri a ni Sek re bi dan rom Ca mo vi do da, vid re im gak ve Ti lebs ar is wav li da, mis ma Ta nak la se­leb ma rom ga i a res, ise sko la Si ar wa vi do da. arc vna nob da arc ara so des mi na nia ni nos ga mo. pi ri qiT, bed ni e ri var, rom Cem ma Svil ma Ta vis qve ya­nas am de ni ga mar jve ba da si xa ru li mo u ta na... Tum ca spor tis ga mo uf ro dam Sor da, sul ma mas Tan iyo xol me. xSi rad me nat re bo da, gan sa kuT re biT pir vel dRe eb Si, ro ca qmar­Svils sad me ga va ci leb di. lo di ni Ce mi be di yo fi la _ jer va xo ikar ge bo da Sek re beb ze da Se jib re beb ze, me re ni no an ori ve er Tad. mix vde biT, Ca mo su lebs ro go ri si xa ru liT vxvde bo di, sul im ker Zebs vax ved reb di, maT rom uy varT.

jer yve la ze Za li an is ga mi xar da, 15 wli sam mos wav le Ta spar ta ki a­da ze oT xi oq ros me da li rom da im sa xu ra. se u lis olim pi a da ki ise ve Rar aR viq vi: Zma axa li gar dac vli li myav da da ni nos med le bi, TiT qos Cve u­leb ri vi jil do e bi, ise mi vi Re, xalxs ki sul sxva re aq cia hqon da. pe ki nis olim pi a dam ki Za li an ga ma xa ra, is me da li Za li an sWir de bo da sa qar Tve­los, Cven Tan omi iyo...

ro ca ni no se ul Si ga mo di o da, me im dros Zmis saf lav ze vi ya vi. ma Sin di Rom Si vcxov rob diT. me o re dRes, Su ad Ri sas va xos dam mom Zeb na, Tur me Ra miT ra di o Si ga mo uc xa de bi aT ni nos ga mar jve bis am ba vi. ezo Si uam ra vi

62

nino sal

uqvaZe

xal xi dam xvda, sax lSic ki ar Se miS ves. te le fo ni ki re kav da da re kav da, mTe li dRe e bi ki ara, mTe li kvi re e bi.

ae ro por tSi dav xvdiT. isev igi ve bav Svi iyo, 19 wli sa, sul ar avar­dnia Tav Si. am xe la spor tsme nia da cxov re ba Si er Txe lac ar Se mi qia, arc say ve du ri mo mis me nia mis gan. ojax Si, ra Tqma un da, xSi rad vsa ub robT, sro la Si uk ve kar gad ver kve vi, sxvag va rad arc Se iZ le ba. vsxed varT da Se jib re bebs va a na li zebT, ra da ro gor mox da.

mar Ta li giT xraT, Za li an ar min do da, rom fiz kul tu ris in sti tut­Si es wav la. ise Ti pro fe sia min do da aer Cia, spor tis Sem deg sxva saq mis­Tvis rom mo e ki da xe li, mag ram ma ma­Svil ma ma jo bes. ni no ax lac Ta vi si saq miT aris da ka ve bu li, Tan isev ga mo dis Se jib re beb ze. Ce mi oc ne baa, sa­mi ve _ va xo, ni no da pa ta ra ni noc, er Tad vi xi lo olim pi a da ze. maT Se de­gebs ar vCi vi, esec di di si xa ru li iq ne ba Cem Tvis.~

ni no uCa Ze: `ni no sa luq va Ze 1982 wels ga vi ca ni eSe ra Si, sul bav Svi iyo. ara so des gvqo nia kon ku ren cia er Tma neT Tan, miT ume tes ise Ti, ru­se Tis gun dSi rom aris. amas msro le le bi sa gan ge bod aR vniS nav diT xol­me. ni no gun dis li de ri iyo, mov le na. uaz ro bac iyo mas Tan kon ku ren cia, Tum ca er Ti­or jer mec mo vu ge. ni no ro me li Rac Se jib re bi dan daR li li Ca mo vi da da ver iyo sa Ta na do for ma Si, me ki Ce mi sa u ke Te so Se degi _ 589 qu la vaC ve ne. pir vel ma man mo mi lo ca ga mar jve ba, es sa qar Tve los Cem pi o­nat ze mox da. 2005 wels ni nom, Ta mi la asa Ti an ma da me ev ro pis Cem pi o nat Si gun du ri me o re ad gi li da vi ka veT...… or olim pi a da Si, at lan ta sa da sid ne­i Si, ni nos wya lo biT mi vi Re mo na wi le o ba. man mo i po va olim pi u ri li cen­zia, ris mi xed vi Tac Cvens qve ya nas me o re msro le lis ga moy va nis uf le ba mis ces. am uf le bis Tvis ki me Si da kon ku ren ci is daZ le va mo mix da, da re­jan dum ba Ze iyo Ce mi Zi ri Ta di me to qe. sid ne is Sem deg ga daw yvi tes, rom olim pi a da ze mxo lod is msro le le bi da iS ve bi an, vinc Tvi Ton mo i po vebs olim pi ur li cen zi as.

ni nos Za li an Zli e ria fsi qo lo gi u ri Tval saz ri siT. ev ro pis Cem pi o­nat ze erT oTax Si vvar ji Sob diT pis to le te biT, ut yvi od. Se mo vi da er­Ti bul ga re li me to qe da uT xra: aba, Sen ici, au ci leb lad un da mo i goo. al baT iciT, ras niS navs ase Ti `rCe va~ msro le lis Tvis. ni no sac ma Sin ve

63

sa xe Se ec va la. or wuT Si Sev xe de da... isev Zve li ga mo met yve le ba hqon da, Tum ca, kar gad vi ci, ne bis yo fis ro go ri da Zab vis xar jze mo a xer xa es.

Cven ara mar to pi ra dad, ija xe bi Tac vme gob robT. me mi si bav Svis naT­lia var, ni no si. Tbi lis Si uam ra vi na Te sa vi myavs, mag ram aq rom Ca mov di­var, pir da pir ni nos Tan miv di var xol me da yve la gab ra ze bu lia. dRe ar ga va, er Tma neTs ar Se vex mi a noT. Cve ni Svi le bic me gob ro ben, bi Wi Tor me­ti wli sa myavs, go go eq vsi saa. mec mwvrTne li var...~

ni no sa luq va Zem fiz kul tu ris in sti tu ti da am Tav ra da spor tis spe ci a lis ti gax da. sro lis fe de ra ci is vi ce­pre zi den tia da sul da ka­ve bu lia: Se jib re be bis Tvis sa bu Te bis mom za de ba, sax sre bis mo nax va, sam­wvrTne lo saq me da... var ji Si. Cve u leb riv, sa mi dRe var ji Sobs sul co ta 3­3 sa a TiT, me oT xe dRes ki is ve nebs. Sek re be bis dros dRe Si or je ra di var ji Si uwevs.

ni nos TqmiT, sro la Si bev ri ram icis, mag ram ma inc sWir de ba rCe va: `yve la ze kar gi fsi qo lo gi Se ni ve mwvrTne lia. ma ma me ub ne ba, aRar mi je­re bo, mag ram mi si rCe ve bi swo red ga Wir ve bis dros mSve lis xol me. is var­jiS ze ma ma ara so des yo fi la _ mxo lod var ji Sis Sem deg. mwvrTne lo ba Za li an rTu li da dam Rle lia, es me uk ve ga mov ca de sa ku Tar Tav ze. rom ver ake Te ben imas, ra sac vas wav li, me vis ro lo _ es mir Cev nia.~

...spor tis de par ta men tis Se no ba Si mde ba re tir Si sa miz ne da fas ji­u tad mis Ce re bia ori ni no ­ de da da Svi li. umcrosi ni no axalgazrdaa, co ta emo ci u ria, mag ram de da sa viT mi zan da sa xu li. yve la fe ri win aqvs. ori wliT umcrosi cot ne ki, Se iZ le ba Ta vis rigs elis, ra Tqma un da, Tu­ki mo in do ma sro la Si va r ji Si.

daibeWda

Sps `favoriti printSi~

saluqvaZenino salukvadze

gi

or

gi

Co

Ci

Sv

il

i

nino saluqvaZedaibada 1969 wlis 1 Tebervals TbilisSi. tyviis msroleli. eqvsi olimpiadis monawile. 1988 wlis seulis olimpiuri TamaSebis Cempioni da meore priziori, 2008 wlis pekinis olimpiadis mesame priziori. msoflios Cempioni pirad pirvelobaSi (1989) da eqvsgzis Cempioni gundur CaTvlaSi (1986-87, 89-90 _ sportuli + pnevmaturi, 91), meore (2002) da mesame (1986) priziori pirad SejibrebaSi. msoflios superTasis cxragzis mflobeli (1989-2010). evropis xuTgzis Cempioni pirad da gundur CaTvlaSi (1989-90, 93), orgzis meore (2005) da orgzis mesame (1999, 2003) priziori. damyarebuli aqvs ocamde msoflio rekordi. ssrk sportis damsaxurebuli ostati. Rirsebis ordenisa da vaxtang gorgaslis II da III xarisxis ordenebis kavaleri.

NiNo SalukvadzeSports shooter, was born February 1, 1969 in Tbilisi and participated in six Olympic Games. Salukvadze is a champion and silver medalist of 1988 Olympic Games in Seoul and bronze medalist of 2008 Olympics in Beijing. Salukvadze is the world champion in the individuals contest (1989) and six-time champion in the team event (1986-1987, 1989-1990 25-meter sporting pistol competition and air pistol competition in 1991), silver (2002) and bronze (1986) medalist in the individuals contest. Salukvadze is nine-time winner of the world super cup (1989-2010), five-time champion of Europe in the individual and team contests (1989-1990, 1993). She twice won silver (2005) and twice bronze (1999, 2003) of European champion-ships. She held about twenty records. Salukvadze was the USSR Honored Master of Sports. She was decorated with Vakhtang Gorgasali Order of the 2nd and 3rd classes. G E o r G i a n o ly m p i c c h a m p i o n S

qarTveli olimpiuri Cempionebi