As medidas que nos vimos na obriga deadoptar para limitar o contaxio do virusCOVID-19 implican permanecer en espazospechados durante un longo espazo detempo. Ademais de adoptar as consabidasmedidas de hixiene e prevención, éprioritario manter o nivel axeitado deinformación, comunicación, actividadefísica e mental tamén nas persoas maioressans ou afectadas por demencia. Nestedocumento do Colexio Oficial de Psicoloxíade Galicia recompílanse algúns consellos erecursos que poden ser útiles para esaspersoas maiores e/ou para as persoas quese ocupan de coidalas no fogar. Estes consellos e recursos inclúeninformación básica de contacto para chamaren caso de necesitar axuda, consellos sobrecomo comunicar e consumir informaciónsobre a pandemia, acceso a algunhasactividades de ocio, de estimulación damemoria e doutras funcións cognitivasgratuítas, e algunha rutina de exerciciofísico adaptado.

INFORMACIÓN E RECURSOS ÚTILES PARA PERSOASMAIORES E COIDADORAS/ES SOMETIDAS A

CONFINAMENTO POR MOR DA PANDEMIA POR COVID-19

C O L E X I O O F I C I A L D E P S I C O L O X Í A D E G A L I C I A

Os medios de comunicación (por exemplo, televisión, xornais dixitais) están dandoprioridade informativa ao tema de actualidade e que preocupa á cidadanía, apandemia. Saben que a xente está ávida de información e, polo tanto, procurantratar este tema de xeito continuado para manter elevados niveis de audiencia,aínda que ás veces recorran ao sensacionalismo. Nalgúns casos, o tema trátase incluso en programas de entretemento ou en canles deinformación que abordan o tema con pouco rigor e incluso de xeito manifestamenteinexacto. Esta exposición continuada a un mesmo tipo de información que ademaispode ser inexacta ou falsa, pode levar a que as persoas sobredimensionen algo que,como a pandemia, xa de por si é bastante grave. Como consecuencia, estas persoaspoden desenvolver sentimentos esaxerados de temor ou falsas percepcións deameaza que provocan inquedanza, ansiedade e alteran o ánimo. Para evitar isto, temos dous consellos básicos:

I N F O R M A C I Ó N E R E C U R S O S Ú T I L E S P A R A P E R S O A S M A I O R E S E C O I D A D O R A S / E SS O M E T I D A S A C O N F I N A M E N T O P O R M O R D A P A N D E M I A P O R C O V I D - 1 9

COMO COMUNICAR E CONSUMIR INFORMACIÓN SOBRE A PANDEMIA?

1.      Informarse acudindo a fontes fiables, como por exemplo aswebs do Ministerio de Sanidade ou da Consellería deSanidade. 2.     Consumir información con moderación, non máis dunha oudúas veces ao día.

As medidas de confinamento decretadas de xeitoabrupto polo goberno, xunto co risco incrementadoque ten para a saúde das persoas maiores estaenfermidade, ten provocado que moitas persoasmaiores estean a pasar soas esta experiencia. Comoconsecuencia, as prioridades en relación a estaspersoas é que reciban axuda instrumental (porexemplo, para mercar comida, medicamentos) eapoio emocional. En relación a isto, algún consello básico: 1.      Solicitar axuda a través dos servizos sociais dosconcellos para que reciban axuda para mercaralimentos, medicinas, ou recibir calquera outro tipode asistencia. Os concellos das grandes cidadesxestionan as peticións de axuda instrumental através do teléfono 010. Outros teléfonos nestes enoutros concellos podedes atopalos premendoaquí. 2.      Buscar o xeito de pórse en contacto coaspersoas maiores confinadas para compartir, confrecuencia diaria, afectos, información, opinións,vivencias, e explorar as súas necesidades. Aexperiencia será máis gratificante e a sensación deproximidade será maior se se pode facer porvideoconferencia.

I N F O R M A C I Ó N E R E C U R S O S Ú T I L E S P A R A P E R S O A S M A I O R E S E C O I D A D O R A S / E SS O M E T I D A S A C O N F I N A M E N T O P O R M O R D A P A N D E M I A P O R C O V I D - 1 9

QUE PODO FACER PARA MELLORAR A EXPERIENCIA DE CONFINAMENTO NOMEU FAMILIAR DE IDADE AVANZADA?

3.   Ter oferta dabondo e variada para pasar o tempocun entretemento san. Neste sentido, os recursosque vos propoñemos poden organizarsetematicamente do seguinte xeito: a)      Para manterse en forma físicamente podedesbotar man das rutinas de exercicios que propón aSociedad Española de Geriatría e Gerontología ouseguindo os vídeos a disposición na web de aulasgalegas. b)    Para manter a mente en forma podedes recorrerá lectura, xogos de mesa tradicionais, encrucilladosetc., pero tamén a videoxogos gratuítos, ou aprogramas de estimulación que, como Stimulus,por mor da pandemia permiten o acceso gratuítotanto en formato de lapis-e-papel como dixital. c)        Para o ocio, ademais da oferta audiovisualdispoñible en TV xeralista (por exemplo, TVG ouTVE) ou de pago, existe unha oferta bastante amplade películas para todos os públicos e de accesogratuíto en Youtube.

I N F O R M A C I Ó N E R E C U R S O S Ú T I L E S P A R A P E R S O A S M A I O R E S E C O I D A D O R A S / E SS O M E T I D A S A C O N F I N A M E N T O P O R M O R D A P A N D E M I A P O R C O V I D - 1 9

QUE PODO FACER PARA MELLORAR A EXPERIENCIA DE CONFINAMENTO NOMEU FAMILIAR DE IDADE AVANZADA?

As persoas con algún tipo de demencia tamén necesitan estar informadas sobre oque acontece, especialmente se están nas primeiras fases da enfermidade. Aíndaque poidan ter dificultades para entender con claridade o que está a pasar, é moiprobable que perciban que algo estraño está acontecendo. Neste caso, non érecomendable ocultarlle a información e a que se lle proporcione debe ser simple,clara e suficiente tendo en conta o nivel de deterioro das súas facultades mentais. En ocasións, estas persoas poden estar pasando o confinamento en centrosresidenciais e a angustia pode trasladarse tamén aos familiares. Para todas estassituacións, tanto na paxina web do IMSERSO como na da Fundación Maragallpodedes atopar consellos que poden ser útiles para orientarvos e sobrelevar melloresta situación.

I N F O R M A C I Ó N E R E C U R S O S Ú T I L E S P A R A P E R S O A S M A I O R E S E C O I D A D O R A S / E SS O M E T I D A S A C O N F I N A M E N T O P O R M O R D A P A N D E M I A P O R C O V I D - 1 9

QUE PODO FACER PARA MELLORAR A EXPERIENCIA DE CONFINAMENTO NOMEU FAMILIAR CON DEMENCIA?

É moi importante:                       1.        Manter rutinas diarias e introducir pequenasvariacións cada día (por exemplo, o sábado unhasobremesa especial, o domingo misa televisada)para favorecer a distinción dos períodos do día ouos días da semana e, polo tanto, a orientacióntemporal. 2.      Implicar a persoa diariamente en actividadespsicofísicas e funcionais en virtude do seu nivel dedeterioro cognitivo (por exemplo, organizar roupa,colocar por pares calcetíns, colaborar na cociñabatendo ou mesturando, pelando, lavando), semprecon instrumentos axeitados (como coitelospequenos e con pouco fío ou peladores) e creandoas condicións para que non nos importe que setarde máis ou o resultado non sexa totalmentesatisfactorio. Na web da Federación de Asociacións Galegas deFamiliares de Persoas con Alzheimer e outrasdemencias podedes atopar recursos útiles. Así,invítannos a visitar youtube onde atoparedesvídeos que vos permitirán seguir rutinas variadas deactividade física. Tamén se proporciona acceso amateriais de estimulación cognitiva de lápiz-e-papel.

I N F O R M A C I Ó N E R E C U R S O S Ú T I L E S P A R A P E R S O A S M A I O R E S E C O I D A D O R A S / E SS O M E T I D A S A C O N F I N A M E N T O P O R M O R D A P A N D E M I A P O R C O V I D - 1 9

QUE PODO FACER PARA MELLORAR A EXPERIENCIA DE CONFINAMENTO NOMEU FAMILIAR CON DEMENCIA?

3.      Evitar o illamento da persoa implicándoa enactividades sociais que impliquen algún tipo decontacto físico e comunicación (por exemplo, charlarde xente coñecida ou familiares, cantar canciónspopulares e seguir o seu ritmo cun instrumento depercusión ou golpeando, falar de como era a vidaantes), sen importar que ás veces se poidan terdificultades para entender ben o que quere dicir, ou sio recordo concorda co acontecido ou non. No blog Memoga tedes acceso a imaxes, sons edescricións de prácticas culturais do pasado recentede Galicia que vos poden ser moi útiles para espertaralgún recordo no voso familiar e animalo acomunicarse.

I N F O R M A C I Ó N E R E C U R S O S Ú T I L E S P A R A P E R S O A S M A I O R E S E C O I D A D O R A S / E SS O M E T I D A S A C O N F I N A M E N T O P O R M O R D A P A N D E M I A P O R C O V I D - 1 9

QUE PODO FACER PARA MELLORAR A EXPERIENCIA DE CONFINAMENTO NOMEU FAMILIAR CON DEMENCIA?

Documento elaborado polo Grupo de Traballo en Psicoloxía do

envellecemento da Sección de Psicoloxía da Intervención Social

Colexio Oficial de Psicoloxía de Galicia

Rúa Espiñeira 10, baixo, 15706

Santiago de Compostela (A Coruña)

T. 981 534 049 | copgalicia@copgalicia.gal | www.copgalicia.gal