เครือข่ายสังคมออนไลน์ (Social...
Transcript of เครือข่ายสังคมออนไลน์ (Social...
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-1
วตถประสงค ............................................................................................................................................... 2
บทน า: ชวตในยคดจตอล .............................................................................................................................. 2
เครอขายสงคมออนไลน ................................................................................................................................ 5
ค านยาม ................................................................................................................................................ 5
แรงจงใจในการเขารวมสงคมออนไลน .......................................................................................................... 6
กลมผใช ................................................................................................................................................. 7
การใชงาน .............................................................................................................................................. 8
ประโยชน ............................................................................................................................................... 9
กระแสความนยมในประเทศไทย ............................................................................................................... 10
ปจฉมบท.................................................................................................................................................. 13
ตวอยางและสาธตการใชงาน ....................................................................................................................... 14
แบบทดสอบวดผล ..................................................................................................................................... 20
เอกสารอางอง ........................................................................................................................................... 21
4 เครอขายสงคมออนไลน
(Social Network)
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-2
วตถประสงค
1. เพอใหนกศกษาอธบายความหมายของเครอขายสงคมออนไลนได
2. เพอใหนกศกษาเขาใจเกยวกบแรงจงใจในการเขาเปนสมาชกสงคมออนไลน
3. เพอใหนกศกษารจกและสามารถอธบายกลมผใชเครอขายสงคมออนไลน
4. เพอใหนกศกษาสามารถอธบายเกยวกบกระแสนยมสงคมออนไลนในประเทศไทย
5. เพอใหนกศกษาตระหนกเกยวกบขอควรระวงในการใชสอสงคมออนไลน
6. เพอใหนกศกษาสามารถแบงประเภท ยกตวอยาง และอธบายการใชงานสอสงคมออนไลนใน
ปจจบน
บทน ำ: ชวตในยคดจตอล
มงานวจยในป 2550 ทวเคราะหแนวโนมพฤตกรรมชาวไทย พบวามพฤตกรรมเดนอยสามขอ คอ (1)
พฤตกรรม 3 จอ คอ หนาจอโทรทศน ซงมแนวโนมทจะไดรบความนยมลดลง และ หนาจอคอมพวเตอรและ
หนาจอมอถอและอปกรณพกพา (Compact Screen) ซงคาดวาจะไดรบความนยมเพมมากขนเพราะ
สอดคลองกบไลฟสไตลของกลมผบรโภครนใหมในยคปจจบน (2) การใชประโยชนจากเทคโนโลยพกพา
ตอเนองมาจากพฤตกรรมขางตน กลาวคอ คอมพวเตอร และมอถอ ทมขนาดเลกลงและราคากถกลง เปน
โอกาสใหมการผสานเรองการสอสารและประชาสมพนธเขาไปมากขน และ (3) การมสวนรวม
(Participation) คอชาวไทยมพฤตกรรมกลาแสดงออกมากขน ชอบมสวนรวมในการแสดงความคดเหนหรอ
ปฏสมพนธมากขน ตวอยางชองทางการแสดงออกหลกๆ เชน Myface, Hi5, YouTube, และ Weblog เปน
ตน
ในปจจบนนอกจากจะรบทราบขอมลขาวสารผานทางสอสารมวลชนอยาง หนงสอพมพ โทรทศน หรอวทย
ผคนยงสามารถรบทราบขอมลขาวสารทางเวบแอปพลเคชนดวย อกทงเนองจากยคนเปนยคเวบ 2.0 และ
สอสงคม(Social Media) ผคนสามารถสรางสรรคเนอหาบนเวบไซตไดดวยตวเอง (User-Generated
Content) นอกจากนผคนมกจะสรางเครอขายทางสงคมและหาขอมลขาวสารโดยการออนไลนผานการ
เชอมตออนเทอรเนตกบเวบเครอขายสงคม(Social Network) เชน เฟซบค hi5 หรอ ทวตเตอร ทงองคกรท
แสวงผลก าไร และไมแสวงผลก าไรจงเรมเรยนรทจะใชเวบเครอขายสงคมเพอเปนเครองมอหนงในการ
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-3
ประชาสมพนธขาวสารอยางมประสทธภาพ เพราะขอมลขาวสารและทผลตสเวบนนแพรกระจายไดเรวกวา
วทยหรอโทรทศน อกทงการประชาสมพนธขอมลผานเวบเครอขายสงคมนนมตนทนในการด าเนนงานนอย
แตไดประสทธภาพสง นอกจากนขอมลยงสามารถสงผานไปยงเครองมอสอสารแบบเคลอนท (Mobile
Device) ไดงายซงถอเปนการเพมชองทางในการสอสารขาวสารไดอกทางหนง จากปจจยดงกลางขางตน
เครอขายสงคมจงไดรบความนยมเพมมากขนอยางรวดเรว
เนองจากเครอขายสงคมเปนการรวบรวมกลมคนทมความสนใจรวมกน ดงนนการสมครเปนสมาชกกลม
จงเปนการบงชถงความตองการทจะแบงปนขอมลตางๆในเครอขายสงคมนนๆ ตวอยางเชน เครอขายสงคม
ของนกการเมองใชเพอการสอสารกบคะแนนเสยงเปนหลก อาจารยผสอนใชเครอขายสงคมเพอกจกรรม
การเรยนการสอนระหวางผ เรยนและผสอน และบรษทเอกชนใชเครอขายสงคมเพอการโฆษณา
ประชาสมพนธเพอสงเสรมการตลาด เปนตน ตวอยางเวบเครอขายสงคมทส าคญทคนไทยและคนทวโลก
ใหความสนใจใชในขณะนคอเวบเฟซบค(Facebook) ซงมความนยมมากเปนอนดบท 6 ของประเทศไทย
และเปนอนดบท 2 ของโลก และเวบทวตเตอร(Twitter) ซงมความนยมมากเปนอนดบท 33 ของประเทศ
ไทยและเปนอนดบท 13 ของโลก การจดอนดบความนยมนจดท าโดยเวบไซตโดยอเลกซา (Alexa) ของ
บรษทอะเมซอน (Amazon)ในป 2009 นอกจากน แนวโนมของการบรโภคสอสงคมออนไลน ทงเพอการ
แสดงความคดเหนผานเวบบลอก การอพโหลดขอมล และการแชรรปภาพ ก าลงเขาสกระแสนยมของสงคม
โดยจากการส ารวจความนยม พบวาเกดขนในทกกลมวย ทงกลมนกเรยน นกศกษา และ กลมคนวยท างาน
ทกวชาชพ ทงนกวชาการ พนกงาน ผบรหาร นกการเมอง ศลปน ดารา และกลมคนสงอายทหนมาใหสนใจ
ใหความส าคญกบการใชประโยชนของเครอขายสงคมออนไลนซงสามารถเขาถงไดทกท ทกเวลา โดยไม
จ ากดเวลา (Time) และสถานท (Space) ถาหากสามารถเขาถงอนเตอรเนตได
ทงนปจจยหนงทผลกดนใหมการใชเครอขายสงคมออนไลนในประเทศไทยเพมขนคอ การใชอนเทอรเนตท
เพมขนอยางตอเนองซงเปนผลมาจากการพฒนาเทคโนโลยการรบ-สงขอมลผานบอรดแบนด(Broadband)
หรอ อนเทอรเนตความเรวสง (Hi-Speed Internet) เทคโนโลยการรบ-สงขอมลนสงผลตอการเจรญเตบโต
ของจ านวนผใชอนเทอรเนตในประเทศไทยซงขยายตวในอตราสงในระยะ 2-3 ปทผานมา โดยจ านวนผใช
อนเทอรเนตในป 2552 มประมาณ 16.1 ลานคน เพมขนจากป 2551 ซงมจ านวนผใชประมาณ 13.5 ลาน
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-4
คน (64% ทใชเปนคนกรงเทพฯ ใชเฉลย 13.1 ชวโมงตอสปดาห เพอเชคเมล 81% สงเอสเอมเอส 37%
แชท 31% หาขอมล 27% และ Social Network 26%) อยางไรกตามสดสวนผใชอนเทอรเนตในไทยอย
อนดบ 10 ของเอเชยซงยงคอนขางนอยเมอเปรยบเทยบกบประเทศอนๆ ในแถบเอเชยดวยกนไมวาจะเปน
เวยดนาม สงคโปร มาเลเซย เกาหลใต และญป น ทงนเพราะแมวาอตราการเตบโตของผสมครใชงาน
อนเทอรเนตบรอดแบนดทงแบบใชสายและไรสายจะมการขยายตวเพมขนอยางตอเนองและรวดเรวโดย
เฉพาะในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล1 โครงขายอนเทอรเนต โดยเฉพาะโครงขายอนเทอรเนตความเรวสง
ยงไมครอบคลมทวประเทศ การใชอนเทอรเนตยงคงกระจกตวอยในเขตเมอง
การใชอนเทอรเนตอกรปแบบหนงซงไดก าลงไดรบความนยมสงขนอยางตอเนอง คอการใชงานอนเทอรเนต
ผานโทรศพทมอถอ (Mobile Internet) การพฒนาเทคโนโลย 3G ชวยใหเครอขายโทรศพทมอถอสามารถ
รองรบการรบสงขอมลตางๆ ทงขอความ ภาพและเสยง ผานเทคโนโลยเชน Bluetooth, EDGE, GPRS
และ WAP เทคโนโลยดงกลาวท าใหโทรศพทมอถอกลายเปนอปกรณส าคญในการเชอมตออนเทอรเนต อก
ทงท าใหศกยภาพในการเขาถงโลกของสงคมเครอขายเพมมากขน ท าใหปรมาณของคนในสงคมออนไลน
เพมมากขนโดยเฉพาะคนใน กลมวยรน Generation D (Digital) ทเปนผ รบนวตกรรมดงกลาวเขามาใช
นบวาคนกลมนไดผลกดนใหการขบเคลอนสงคมเครอขายมพลงมากขน
ดงนนจงปฏเสธไมไดอกแลววาเทคโนโลยการสอสารคอยๆกลายเปนสวนหนงของชวตในยคปจจบน ผ รบ
สารยคปจจบนใชชวตอยกบอนเทอรเนตบอยและนานขน มกเชอมตออนเทอรเนตทงไวตลอดเวลาทงวนทง
คน มการเขาเวบไซตเพออานขอมลขาวสารเพมเตมจากสอสารมวลชนหลกและแบงปนขอมล รปภาพ หรอ
คลปวดโอ นอกจากนยงท ากจกรรมหลายอยางในเวลาเดยวกน เชน ท ารายงาน พรอมกบดคลปวดโอ แชท
หรอ ฟงเพลง และโหลดคอนเทนตบนอนเทอรเนต
1
การเชอมตออนเทอรเนตผานสายโทรศพท (Dial-up) ซงโดยทวไปเปนระบบความถแคบ (Narrowband)
มปรมาณการใชงานลดลงอยางตอเนองตงแตป 2548
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-5
เครอขำยสงคมออนไลน
ค ำนยำม
จากแนวโนมของการใชอนเทอรเนตทมอตราเรงทสงขนเรอยๆ ประกอบกบอตราการเตบโตของธรกจดาน
บอรดแบนดและธรกจดานการตลาดโทรศพทมอถอออนไลน (Mobile Online Marketing) และววฒนาการ
ของเทคโนโลยเวบ สงคมการสอสารบนโลกออนไลนไดเรมกาวเขาสความเปนสงคมเครอขาย (Social
Network) มากขน โดยสงคมเครอขายหรอสงคมออนไลนนถกสรางขนมาเพอตอบสนองความตองการดาน
การตดตอสอสารของมนษย อกทงสงคมออนไลนนอาศยสอเครอขายสงคม (Social Media) ทสรางโดย
เทคโนโลยเวบ 2.0 เปนเครองมอในการแลกเปลยนแบงปนขอมลบนเวบซงเปนพนทแหงการพบปะสงสรรค
(Interactive Space)ระหวางคนทอยในสงคมเดยวกน ท าใหการสอสารเปนไดอยางรวดเรวและม
ประสทธภาพ
ในชวงแรกของการพฒนาเทคโนโลยเวบ การสอสารขอมลจะเปนการสอสารแบบทางเดยว(Monologue)
กลาวคอ มลกษณะเปนการประชาสมพนธไวทเวบเพจ ผอานเปนผบรโภคขอมลขาวสารผานเวบเทานน
ตอมาเครอขายสงคมถกพฒนาขนมาเพอตอบสนองการสอสารแบบหลายทาง(Social Mediadialogue)
โดยใหผบรโภคขอมลไดมสวนรวมในการใหขอมลเพอการแบงปนขาวสารความรเขาไปในระบบดวย ทงน
เพอสนบสนนแนวคดสงคมแหงการเรยนรและการแบงปน(Knowledge Based Society) ซงสอดคลองกบ
แนวคดของยคเวบ 2.0 โดยทเทคโนโลยเวบ 2.0 อ านวยความสะดวกใหผใชเวบและผสรางเวบสามารถ
ตอบโตกนไปมาได ซงนอกจากทผสรางเวบจะเปนคนสรางเนอหาและน าเสนอขอมลบนเวบแลว ผ ทเขามา
อานกสามารถตอบโตกนเองหรอสรางเนอหาได โดยการสอสารอาจมเปนจ านวนมากเรมจาก 1 ไปเปน 2 3
จนกลายเปนพฤตกรรมการสรางสงคมเครอขาย (Social Networking) ซงลกษณะของการสอสารกนนนจะ
เปนการแบงปนสงทตนเองมในลกษณะของการรวมกนผลตเนอหาและขอมลภายในเวบ โดยผใชจะรวมกน
สรางสรรค (Co-Creation) ขยาย (Extend) และเชอมโยงความสมพนธ (Connect) ระหวางผใชดวยกน
ดงนน เครอขายสงคมออนไลน (Social Network) คอกลมคนทมความสนใจอยางใดอยางหนงรวมกน ได
รวมตวกนเปนสงคมบนอนเทอรเนต และมการท ากจกรรมรวมกนบนเวบไซตในรปแบบของการสอสาร
ขอมลผานอนเทอรเนต โดยกลมคนนสามารถมการแผขยายออกไปไดเรอยๆ
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-6
สงคมเสมอน (Virtual Community) ทเกดจากการสรางชมชนออนไลนนเปนเครองมอส าคญใหผคน
สามารถตดตอสอสาร ท าความรจก แลกเปลยนความคด เพอกจกรรมตางๆ ไมวาจะเปนการศกษา ธรกจ
การด าเนนชวตประจ าวน หรอความบนเทง กจกรรมในเวบทใหบรการเพอสรางเครอขายสงคมมกจะ
ประกอบไปดวย การสรางเนอหา การสงขอความ สงอเมล และอปโหลดวดโอ เพลง หรอรป
แรงจงใจในกำรเขำรวมสงคมออนไลน
ปจจยพนฐานทผลกดนใหบคคลเขารวมกจกรรมทางการสอสารผานสงคมออนไลนคอ แรงจงใจ Peter
Kollock ไดแบงประเภทและใหค าจ ากดความของแรงจงใจดงกลาวไวดงน
1. ตองกำรสงตอบแทน (Anticipated Reciprocity) การทบคคลทแบงปนขอมลขาวสารหรอความรใหกบ
สงคมตองการไดรบขอมลขาวสารหรอความรจากสมาชกอนกลบคน ตวอยางเชน กลมคนทอปโหลดคลป
วดโอลงเวปไซต “Clipmass” ซงเปนสงคมทเกดจากการรวมตวของคนกลมหนงทตองการแบงปนคลป
วดโออยางใดอยางหนงเขาไปไวในเครองสวนกลางเพอใหตนเองมสทธไดรบคลปวดโอทตองการจาก
สมาชกอน เปนตน
2. ตองกำรมชอเสยงและเปนทจดจ ำของสมำชกในชมชนสงคมออนไลน (Increased Recognition)
การมชอเสยงจากการแบงปนขอมลในเครอขายชมชนออนไลนนนสามารถสรางความภาคภมใจให
ผ เขารวมเครอขายสงคมออนไลน ในการแสดงความคดเหนในเวบบอรดสาธารณะ สมาชกจะใชชอ log in
แทนตวเองเพอใชในการแสดงความคดเหน หรอน าเสนอขอมลตอสมาชกในกลม ตวอยางเชนเวบไซต
“พนทพ” ชอ log in ทมการแสดงความคดเหนหรอแบงปนขอมลความรอยางตอเนองและเปนประโยชน
ตอกลมสมาชก บคคลหรอ log in นนจะไดรบการยอมรบ นอกจากนบอรดพนทพยงมระบบการใหคะแนน
ระหวางสมาชก คอสมาชกหนงสามารถให "give" ตอความเหนทตนถกใจ สมาชกคนใดม give มากแสดง
วาเปนผ ทมความคดเหนเปนทยอมรบของสมาชกอนมาก
3. ตองกำรใหเกดผล (Sense of efficacy) ความรสกภาคภมใจเกดขนไดเมอบคคลรวมแสดงความเหน
(contribute) แลวเกดผล(Impact) บางประการ บคคลในสงคมออนไลนยอมเกดความภาคภมใจเมอท า
กจกรรมบางอยางแลวเกดผลประโยชนอยางใดอยางหนงกบสงคมนนๆ ตวอยางเชน กระทแสดงความ
คดเหนทตงแลวมสมาชกมารวมอภปรายอยางกวางขวาง หรอ ความรในสารานกรมออนไลน Wikipedia ท
ผ เขยนแบงปนความร แลวเกดประโยชนบางประการกบผ รบขอมล
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-7
4. ตองกำรมควำมรสกหรออำรมณรวม (Sense of Community) การรวมตวกนของกลมสมาชกสงคม
ออนไลนยอมเออประโยชนตอการมปฏสมพนธ แลกเปลยนความคดเหน หรอท ากจกรรมรวมกนระหวางคน
ในสงคมทมความสนใจหรอความตองการคลายกน เชน แฟนคลบของศลปนเรยลรต หรอ การรวมตวเพอ
สรางประโยชนสาธารณะ หรอ แสดงพลงทางการเมอง
กลมผใช
ในปจจบนการใชงานเครอขายสงคมออนไลนไดกระจายไปยงผใชในทกกลมวย ซงในแตละกลมอายของ
ผใชจะมการใชประโยชนจากเครอขายสงคมออนไลนทแตกตางกน ดงน
1. กลม Generation X (อายระหวาง 30-45 ป) คอ กลมคนวยท างาน ผ เชยวชาญ นกวชาการ นก
สอสารมวลชน กลมนจะใชเครอขายสงคมออนไลนในการคนหาความร รบทราบขาวสารประจ าวน
สบคนหาขอมลขาวสาร หรอตดตอสอสารกบลกคา ตวอยางสอสงคมออนไลนทใชในการสราง
เครอขายสอสารทใชในกลมนไดแก Google Earth, Wikipedia, Website ของส านกขาวตางๆ,
twitter, และ Webblog
2. กลม Generation Y และ Generation D (Digital) (อายระหวาง 15-30 ป) คอ กลมวยรน นกเรยน
นกศกษา และกลมวยเรมท างาน ตอไปในอก10-20 ปขางหนาคนกลมนจะเปนก าลงส าคญในการ
ดแลรบผดสงคมแทน Generation X พวกเขาจงเปนก าลงส าคญอยางยงในการสรางรากฐาน
ใหแกสงคม คนกลมนเจรญเตบโตพรอมๆกบเทคโนโลยทางการสอสารซงพฒนาและขยาย
ตวอยางรวดเรวและสงผลถงชวตของพวกเขา ดงนนคนในชางอายนจงมกชอบความทนสมยของ
เทคโนโลยดจตอลและนยมการเปลยนแปลงอยางฉบไว ผใชกลมนโดยมากจะใชเครอขายสงคม
ออนไลนเพอการตดตอสอสารระหวางกลมเพอนหรอเพอความบนเทง เชน ดาวนโหลดเพลง
รปภาพ วดโอ หรอเลนเกมส ตวอยาง เครอขายสงคมออนไลนทมกใชในวยนไดแก YouTube
Facebook และ Hi5
3. กลม Generation Z (อายระหวาง 6-10 ป) คอ กลมทมอายทนอยทสดทเกดและเตบโตมาพรอม
กบยคเทคโนโลยดจตอล และ web 2.0 เปนกลมทมความกาวหนา และตองการใชเทคโนโลยสง
มาก มการคาดการณวานอกจากกลมนจะเปนผใชเทคโนโลยแลว ยงสามารถเปนผสรางหรอ
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-8
ดดแปลงเทคโนโลยเพอตอบสนองความตองการของตวเองดวย โดยมากคนกลมนนยมใชเครอขาย
สงคมออนไลนเพอเรยนรเรองราวตางๆ ดวยตนเองผานเกมสออนไลน เชน Mario, Ragnarok
กำรใชงำน
รปแบบของการใชงานเครอขายสงคมออนไลน ครอบคลมกจกรรมดานตางๆในชวตประจ าวน ตวอยางเชน
• การสรางเครอขายความสมพนธสวนบคคล (Personal Relationship) ผใชสามารถสรางกลม
สงคมซงมสนใจรวมกนและมความสมพนธทดตอกน โดยการโพสตโปรไฟล(Profile) รปภาพ
ขอความสอสาร หรอ สารสนเทศในลกษณะอนๆ เชน เพลง หรอ วดโอ บนสอสงคมออนไลน เชน
• การศกษา (Education) เครอขายสงคมออนไลนถกน ามาใชเปนแหลงขอมลในการสบคน
ขอเทจจรงและความรทสามารถอางองได ทงทางดาน ประวตศาสตร ภมศาสตร หรอวทยาศาสตร
มกเรยกสอสงคมออนไลนในกลมนวา สารานกรมออนไลน ตวอยางเชน Google Earth หรอ
Wikipedia
• การสอสาร (Communication) เครอขายสงคมออนไลนถกน ามาใชเปนชองทางในการน าเสนอ
ขาวสารผานทางเวบไซตของส านกขาว ตวอยางเชน ผจดการออนไลน (Manager.co.th) เนชน
ชาแนล (Nationchannel.com) วอยซทว (VoiceTV.com) หรอ oknation.net ซงอยในรปแบบของ
Weblog ทม Blogger เปนนกขาวพลเมอง (Citizen Journalist) หรอผ สอขาวของส านกขาว ใน
กรณของนกขาวพลเมอง ส านกขาวใหโอกาสคนทวไปในการอพโหลดขอมลขาวสาร หรอ รปถาย
ดจตอลไปยง Weblog
• การตลาด (Marketing) เนองจากสอสงคมออนไลนเปนเครองมอทมประสทธภาพสงในการสอสาร
ขอมลไปยงผบรโภค สอสงคมออนไลนจงถกน ามาใชเพอเขาถง สรางความสมพนธ และการมสวน
รวมกบผบรโภค ในดานการตลาดสอสงคมออนไลนไดถกน ามาใชประโยชนในการสรางแบรนด
เชน การโฆษณาออนไลน (Online Advertising) การสรางความสมพนธกบลกคา (Customer
Relationship Management) ผานเวบไซตของบรษทเพอใหลกคาเขามาแสดงความคดเหนท
ลกคามตอแบรนด ตวอยางเชน เวบไซตmystarbucksidea.force.com ของ Starbucks นอกจากน
หลายบรษทยงนยมใช Weblog ในการแจงรายการสงเสรมการการขายและการประชาสมพนธ
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-9
ขาวสารตางๆ หรอใช twitter เชญชวนใหลกคาเขารวมกจกรรม เชน @naiin, @WeLoveFuji ใน
ปจจบน twitter ไดถกน ามาใชเปนกลยทธทางการตลาดทเรยกวา Marketing Influencer ซงอาศย
บลอกเกอร (Bloggers) ทมอทธพลและมผตดตาม (followers) จ านวนมากมาเปนผน าเสนอหรอ
แนะน าสนคา
• การสอสารการเมอง (Communication Political) นกการเมองสามารถใชสอสงคมออนไลนเปน
เครองมอหาเสยงเพอสรางกระแสนยม ตวอยางเชน บารค โอบามา ใช YouTube เปนเครองมอหา
เสยงจนไดรบการรบเลอกใหเปนประธานาธบดสหรฐฯ และ พ.ต.ท.ด.ร. ทกษณ ชนวตร ทใช
twitter ในการสอสารทางการเมองกบประชาชน (ThaksinliVE)
• การบนเทง (Entertainment) ผใชสามารถชมภาพยนตร ฟงเพลง หรอดาวนโหลดรปภาพของ
ศลปนทชนชอบ เพลง หรอ มวสควดโอ จากสอสงคมออนไลนเชน YouTube, เวบไซตดาวนโหลด
เพลงของ GMM Grammy (www.gmember.com), 4Share, หรอ Sanook.com นอกจากนศลปน
สามารถสรางแฟนคลบ ผาน Hi5 หรอ Facebook
ประโยชน
ดวยความหลากหลายของการประยกตใชงานสอสงคมออนไลน (Social Media) ท าใหเครอขายสงคม
ออนไลนมประโยชนมากมาย ตวอยางเชน
• ผใชสามารถสราง หรอ ประกาศตวตน (Identity Networking) บนสงคมออนไลน ผานทางโปรไฟล
รปภาพ หรอ ความคดเหนของตนทโพสตลงบนเวบไซต
• ผใชสามารถสรางความสมพนธและสอสารกบบคคลอนๆ ทมความสนใจรวมกน เครอขายสงคม
ออนไลนประเภทนอาจเรยกวา Passion Network ซงใชในการตดตอสอสารระหวางผ มความชอบ
หรอคลงในสง หรอ อาจเรยกวา Collaboration Network ถาสอออนไลนถกใชเปนเวทท างาน
รวมกน หรอ อาจเรยกวา Conspiracy Network ถาสงคมออนไลนทถกสรางขนเปนเครอขายของ
สมาชกทรวมกนกระท าผด
• ใชเปนสอในการสรางกลยทธทางการตลาดแบบปากตอปาก (Viral Marketing) ท าใหผใชสามารถ
สอสารขาวสารขอความของตนเอง ผ อน หรอขององคกร ออกไปยงกลมคน โดยไมตองเสย
คาใชจายทางดานการตลาด เชน เมอเราโพสตขอความ (tweet) ลงบน twitter กลมคนทเปนเพอน
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-10
ของเราหรอตดตามเราอย (Followers) จะไดรบขอมลเหลานน ถาขอความนนนาสนใจกจะถก
สอสารตอออกไปเรอยๆ ตวอยางเชน twitter ของนายกฯ และอดตนายกฯ ซงนกขาวทตดตาม
twitter ของบคคลทงสองมกจะน าขอมลทบคคลทงสองเขยนใน twitter ของตนไปเผยแพรผานทาง
สอมวลชนตอ
• ใชเปนทแสดงความคดเหนเรองตางๆ เกยวกบบรษทหรอองคกร สนคาและบรการ หรอการเมอง
• ใชสบคนบคคล ผานทางอเมล
• ใชสบคนขาวสารหรอความคดเหนเกยวกบบคคล สนคาหรอบรการ และบรษทตางๆ เชนลองพมพ
ค าวา Starbucks ลงไปใน twitter กจะเจอความเหนมากมายใน twitter ของบคคลทวๆ ไปทงใน
เชงบวกและลบเกยวกบการด าเนนงานและสนคาและบรการของ Starbucks
• องคการสามารถใชสงคมออนไลนในการตดตามขาวสารเกยวกบองคกรของตน ผานทางการแสดง
ความคดเหนของประชาชนเกยวกบสนคาและบรการของตน
• สถาบนการศกษาสามารถใชสงคมออนไลนเปนกลไกในการประชาสมพนธและเผยแพรขาวสาร
ไปยงบคคลตางๆ ตวอยางเชน อาจารยประจ าคณะบญช จฬาฯ ประชาสมพนธเกยวกบการจด
สมมนาเรอง Management Cockpit ผานทาง Facebook และ twitter ของตนเอง หรอ
มหาวทยาลยฮารวารด มหาวทยาลยสแตนฟอรด และ มหาวทยาลยคารเนกเมลลอน ซงประสบ
ความส าเรจในการใชเวบเครอขายสงคมในการประชาสมพนธขอมลใหกบนกศกษา บคลากร และ
ผสนใจทจะสมครเขาเรยนในมหาวทยาลยดงกลาว
• เปนเวทขาวสารสาธารณะทเปดโอกาสใหคนทวโลกใชเปนแหลงแพรคลปวดโอ เพอสราง
ประสบการณเหมอนจรงใหกบคนทวโลกทไมมโอกาสมประสบการณตรง ท าใหบคคลตางๆไดพบ
เหนเหตการณแปลกใหม หรอ เขาใจเหตการณทเกดขนจากคลปทวทกมมโลก
กระแสควำมนยมในประเทศไทย
การยอมรบเทคโนโลยหรอนวตกรรมใหม (Technology or Innovation Adoption) มาใชในชวตประจ าวน
นน เกดมาจากการถายทอดพฤตกรรมและความคดของกลมคนกลมคนแรก (Innovator) ในสงคมทชอบ
ความทนสมยของเทคโนโลยและมการทดลองใชจนเกดการยอมรบมากอน ไปยงกลมคนอนๆ ในสงคม โดย
การยอมรบเทคโนโลยหรอนวตกรรมนนขนอยกบปจจยหลายประการ คอ
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-11
1. ตวเทคโนโลย (Technology) โดยพจารณาจากคณสมบตตางๆ ของเทคโนโลยไดแก
a. ความสอดคลองกบคานยม ประสบการณ และความตองการของผใช (Compatibility)
b. ความงายตอการน าไปใช (Complexity)
c. ความยากงายในการสามารถสงเกตเหนผลไดชดเจน (Observeability)
d. ศกยภาพหรอความสามารถในการใชงานเมอเปรยบเทยบกบเทคโนโลยเดมทมอย
(Relative Advantage) และ
e. ความสามารถในการทดลองใช (Trialability)
2. ผใชเทคโนโลย (Users) ความแตกตางกนทางดานเพศ อาย การศกษา และสถานภาพทาง
เศรษฐกจหรอสงคม มผลตอระดบการยอมรบนวตกรรม เชน คนทเชยวชาญในการใชอนเทอรเนต
มกใชเวลาในการศกษาวธการใชสอสงคมออนไลนนอยกวาคนทไมมความรเรองการใช
อนเทอรเนต หรอ การใชงานเทคโนโลยการสอสารอาจยากส าหรบผสงวยมากกวา คนวยท างาน
3. ผทรงอทธพล (Influencers) หรอ ไอคอน (Icons) ถาบคคลทถายทอดนวตกรรมเปนผ ทมทกษะใน
การสอสาร มความร มความสามารถ มความนาเชอ และมประสบการณ จะสามารถโนมนาวใจ
และเผยแพรเทคโนโลยใหเกดการยอมรบได กลมคนในสงคมทสามารถท าใหเกดกระแสความนยม
นนไดแก กลมผน าทางความคด หรอ กลมของคนทมชอเสยง (Early Adopters) อยาง คนดง
ผ เชยวชาญ ดารา หรอ นกการเมอง
4. สภาพแวดลอมทาง สงคม เศรษฐกจ และวฒนธรรม (Environmental Factors) ปจจยแวดลอม
เหลานของแตละสงคมจะมอทธพลตอการยอมรบนวตกรรมใหม เชน กลมวยรนทใชงานสอสงคม
ออนไลนตามเพอนในกลมเพอสรางการมสวนรวมของกลมเพอน หรอ นกการตลาดของบรษททมก
ใชสอสงคมออนไลนเปนชองทางในการสอสารกบผบรโภคเพอแขงขนกบบรษทอน
ประเทศไทยในยคปจจบนนน มกระแสความนยมการสรางเครอขายสงคมออนไลนมากพอควร อยางไรก
ตาม ภายใน 1-2 ปน สงคมออนไลนจะยงคงเปนเพยงสอเสรม หรอสอทางเลอก (Alternative Media)
เทานน ยงไมใชสอหลก (Mainstream Media) เนองดวยเหตผลตางๆ ดงตอไปน คอ
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-12
1. วฒนธรรมกระแสนยม สงคมไทยเปนสงคมเปดทยอมรบสงใหม หรอความเปลยนแปลงไดงายและ
รวดเรว โดยเฉพาะในกลมวยรนทใชเครอขายสงคมออนไลนเพยงเพอความบนเทง มากกวาการใช
เพอประโยชนในการแสวงหาความรหรอขอมลขาวสาร การใชสอสงคมออนไลนเปนไปตามกระแส
นยม (Trend) ในลกษณะคลงไคลชวระยะหนง (Fad) โดยกระท ากนเหมอนเปนแฟชน โดยเฉพาะ
เมอผน าทางสงคม เชนดาราหรอนกการเมอง เปนคนกลมแรกๆ ทน าสอนเขาสสงคม
2. สถานภาพทางเศรษฐกจและสงคมทแตกตางกน สงคมไทยเปนสงคมเกษตรกรรม ระดบการศกษา
และความสามารถในการอานออกเขยนไดยงไมทวถง อกทงระดบรายไดกมความแตกตางกนมาก
ปจจยเหลานสงผลใหการใหความส าคญกบความจ าเปนในการใชเครอขายสงคมออนไลนแแพร
หลายเพยงแคคนในสงคมเมองทสามารถเขาถงการสอสารรปแบบนเทานน
3. สอมวลชนยงเปนสอหลกในการน าเสนอขาวสาร สอมวลชน (Mass Media) ไดแก วทย โทรทศน
หนงสอพมพ แผนพบ ใบปลว ยงคงเปนสอหลกทถกน ามาใชในการสอสารขอมลขาวสารเพอให
ความร ความบนเทง หรอเพอการโฆษณาประชาสมพนธสนคาหรอบรการ โดยสอสงคมออนไลน
เชน Wikipedia YouTube หรอ twitter ถกน ามาใชเพอเปนสอเสรมหรอสอทางเลอก (Alternative
Media)
4. ความเชอถอในสอหลก คนสวนใหญในสงคมยงคงมพฤตกรรมเปดรบขอมลขาวสารจากสอมวลชน
ซงเปนสอหลกอยางตอเนองและสม าเสมอ เนองจากสอหลกเปนสอทมมานานและครอบคลมคน
ในทกระดบชนทวประเทศ ประชาชนสวนใหญในสงคมจงยงคงเชอถอขอมลขาวสารทผานมาจาก
สอมวลชนมากกวา
5. อนเทอรเนตยงไมครอบคลมทกพนท ศกยภาพของเครอขายอนเทอรเนตในสงคมไทยยงไม
ครอบคลมไปทวประเทศ ยงมอกหลายพนททสอดงกลาวยงไมสามารถเขาถงได หรอในกรณท
เขาถงแลว ประชาชนกยงไมสามารถใชศกยภาพของเครอขายเหลานไดอยางมประสทธภาพเตมท
6. กระแสเรมตนสงคมเครอขายออนไลน มการคาดการณวาอาจตองใชเวลาอก 10-20 ป ในการ
พฒนาสอสงคมออนไลนใหเปนสอหลก (Mainstream) ในสงคมไทย ทงนเพราะอตราการเตบโต
ของพฤตกรรมการใชงานอนเทอรเนตและพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนเมอเปรยบ -
เทยบกบประเทศอนในแถบเอเชยดวยกนยงต ามาก ซงเหนไดจากการทคนไทยสวนใหญยงไมม
พฤตกรรมการใชงานอนเทอรเนตอยางเปนกจวตร นอกจากนคนไทยสวนใหญยงคงใหความส าคญ
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-13
และมความเชอถอในตวสอมวลชน (Mass Media) อยาง วทย โทรทศน หรอหนงสอพมพ มแต
เฉพาะกลมวยรน (Generation Y, Z หรอ D (Digital)) ทมแนวโนมเรมใหความส าคญและบรโภค
สอสงคมออนไลนมากขนอยางตอเนอง ในอนาคตเมอวยรนกลมนเตบโตกอาจกลายเปนพลง
ส าคญทางการสอสารทท าใหสอสงคมออนไลนกลายเปนสอหลก(Mainstream Media)ทส าคญ
และจ าเปนส าหรบสงคมไทย จนน าไปสการบรโภคขอมลขาวสารและใชประโยชนจากสอนอยาง
จรงจงมใชเปนเพยงแคกระแสความนยมในระยะสนๆเทานน
ปจฉมบท
ผใชเครอขายสงคมออนไลนจะไดรบประโยชนหลากหลายจากการใชสอสงคมออนไลนเพอกจกรรมตางๆ
อาทเชน การสรางเครอขายความสมพนธสวนบคคล การศกษา การสอสาร การตลาด การสอสารการเมอง
หรอ การบนเทง อยางไรกตามบคคลควรค านงถงปจจยตางๆทอาจสงผลกระทบในแงลบตอการใช
เครอขายสงคมออนไลน ตวอยางปจจยเหลาน ไดแก
• ควำมปลอดภย (Security) สงคมออนไลนเปนแหลงทเสยงมากในการโพสตสารสนเทศลงไป
ขอความสนๆบางขอความเมอแพรกระจายไปในสงคมออนไลน อาจสงผลเสยตอภาพลกษณของผ
ทแสดงความคดเหนหรอผถกแสดงความคดเหนอยางหลกเลยงไมได
• ควำมลบทำงกำรคำหรอธรกจ ผประกอบการในปจจบนตองตามกระแสเทคโนโลยนใหทน
เนองจากการด าเนนงานขององคกรอาจเสยหายไดโดยไมรตว มกรณตวอยางหลายกรณทเกดใน
ประเทศอเมรกาทพนกงานน าขาวหรอขอมลเกยวกบแผนการด าเนนงานของบรษทมาเผยแพรผาน
ทาง Blog ของตนเอง หรอ Facebook ท าใหคแขงสามารถปรบกลยทธการแขงขนไดทน
• ควำมนำเชอถอไดของขอมลขำวสำร (information or misinformation) ขอมลทถกปอนเขามา
ในอนเทอรเนตมมากมายและยงไมมระบบการกรองขอมลทดพอ ผ รบขอมลจากสงคมออนไลน
จ าเปนตองมการสรางภมคมกนใหกบตวเองใหรเทาทนและสามารถตดสนไดถงความนาเชอถอ
ของขาวสารและขอมลทอยบนสงคมออนไลน
• จตส ำนกและควำมรบผดชอบตอสงคม สมาชกในกลมเครอขายสงคมมแนวโนมทจะเชอถอ
ขอมลจากคนทอยในกลมของตนมากกวาจะเชอขอมลทคนพบเองตามเวบไซตอนๆ จตส านกและ
ความรบผดชอบของสมาชกสงคมออนไลนจงส าคญอยางยงตอการเรยนรของสมาชกอนผาน
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-14
ขาวสารและขอมลทถกเผยแพรในสงคมออนไลน ทงนบทบาทการเฝาระวงของสมาชกสงคม
ส าคญมากในการสรางสงคมขาวสารออนไลนใหเปนสงคมของการเรยนร และสรางปญญา
สาธารณะ ไมใช ปญหาสาธารณะ
ตวอยำงและสำธตกำรใชงำน
สอสงคมออนไลนทใชในปจจบนอำจแบงเปนประเภทตำมลกษณะกำรใชงำนได 7 ประเภทดงน
1. กำรเขยนบทควำม (Weblog) เปนระบบการ
จดการเนอหา (Content Management System: CMS) รปแบบหนงซงชวยใหผใชสามารถเผยแพรขาวสาร
โดยการเขยนหรอโพสตบทความ สอออนไลนประเภทนเปดโอกาสใหคนทมความรดานตางๆสามารถ
เผยแพรขอมลดวยการเขยนอยางเสร เวบบลอกอาจถกน ามาใชไดใน 3 รปแบบ คอ
(1) Personal Blog เปนบลอกทเขยนโดยนกเขยนหรอบลอกเกอร (Blogger) อสระทมความสามารถในการ
เขยนเรองราว และมผตดตามจ านวนหนง ซงในปจจบนนกการตลาดนยมใหบลอกเกอรเขยนขอความใน
ลกษณะสนบสนนหรอแนะน าสนคา จนกลายเปนกลยทธทางการตลาดแทนการใชดาราหรอบคคลทม
ชอเสยงมาเปนพรเซนเตอร
(2) Corporate Blog เปนบลอกทจดท าโดยบรษท โดยมวตถประสงคเพอสอสารประชาสมพนธเกยวกบ
สนคาและบรการกบลกคา ตวอยางเชน Starbucks Gossip
(3) Microblog ไมโครบลอก เปนเวบไซตทใหบรการบลอกสนเพอการสอสารระหวางสมาชก ตวอยางเชน
เชน twitter (ทวตเตอร)
twitter (ทวตเตอร) กอตงโดยบรษท Obvious Corp ทซานฟรานซสโก สหรฐอเมรกาเมอเดอนมนาคม
พ.ศ. 2549 ผใชสามารถทวต(tweet)หรอสงขอความขนาดไมเกน 140 ตวอกษร เขาไปยงทวตเตอรเพอให
แสดงในเวบเพจของตนบนเวบไซตและตวผใชเองกสามารถอานขอความของผใชคนอนทตดตามเรา
(follower) และคนทเราตดตาม (following) ได โดยผใชสามารถอปเดตขอความทถกสงเขาไป ทางเวบไซต
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-15
ทวตเตอร หรอเลอกรบขอความทาง อเมล, เมสเซนเจอร (IM), RSS, ผานโปรแกรมเฉพาะอยาง Twitterific
Twhirl, หรอ เอสเอมเอส ในปจจบนทวตเตอรมหมายเลขโทรศพทส าหรบสงเอสเอมเอสในสามประเทศ คอ
แคนาดา สหรฐอเมรกา และสหราชอาณาจกร ความส าเรจของทวตเตอรสงผลใหมบรการคลายคลงกน
ออกมาเปนจ านวนมาก ปจจบนประเทศไทยเองกมบรการลกษณะคลายคลงกนออกมาเชน Kapook
OnAir และ Noknok ในปจจบนความนยม twitter ในเมองไทย ก าลงเพมมากขนหลงจากท twitter ไดถกใช
เพอสอสารทางการเมองโดยอดตผน าประเทศและผน าประเทศในปจจบน Alexa (www.alexa.com) ระบ
วา คนไทยนยมใช twitter เปนอนดบท 33 ของโลก
2. แหลงขอมลหรอควำมร (Data/Knowledge) เปนสอ
ออนไลนทรวบรวมขอมลและความรในเรองตางๆ ทงทาง
วชาการ สงคม และ ธรกจ มวตถประสงคใหบคคลทมความร
ในเรองตางๆ เขามาเผยแพรขอมลโดยการเขยนหรอแนะน า
ไว สวนใหญผ เขยนมกเปนผ เชยวชาญนกวชาการ หรอ นก
วชาชพ ตวอยางเชน Google earth ซงเปนเวบทใชดแผนท
ไดทกมมโลก เพอใหขอมลทางภมศาสตร การจราจร หรอ
การทองเทยวและเดนทาง และ Wikipediaซงเปนสารานกรม
ออนไลนหลายภาษา
วกพเดย (Wikipedia) คอเวบไซตสารานกรมออนไลนหลากภาษาทแบงปนความรในลกษณะเนอหาเสร
บรหารงานโดยมลนธวกมเดย มทมาของชอ "วกพเดย" จากการผสมค าของค าวา "วก" (wiki) ทหมายถง
เวบไซตทถกสรางโดยการรวมกนปรบปรง กบค าวา "เอนไซโคลพเดย" (encyclopedia) ซงแปลวา
สารานกรม เวบไซตเรมตนในป พ.ศ. 2544 โดย จมม เวลส และ แลรร แซงเจอร เนอหาในวกพเดยเกดจาก
การรวมเขยนโดยอาสาสมครทวโลก โดยเวบไซตเปดใหทกคนสามารถรวมแกไขไดอยางอสระ เนองจาก
เนอหาเปดเสรใหสามารถน าไปใชได สารานกรมวกพเดยจงไดรบการยอมรบจากนกวชาการและสอมวลชน
ขอมลทปรากฏในวกพเดยถอเปนขอมลอางองไดระดบหนงถงแมวาจะถกวพากษวจารณในเรองความ
ถกตอง เนองจากเปดโอกาสใหทกคน แกไขขอมลไดทกเมอโดยไมจ าเปนตองท าการลอกอน ความ
นาเชอถอของสารานกรมวกพเดยไดถกตรวจสอบในเดอนธนวาคม พ.ศ. 2548 โดยเปรยบเทยบความ
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-16
ถกตองของเรองราวดานวทยาศาสตรในวกพเดยฉบบภาษาองกฤษกบสารานกรมบรเตนนกา สารานกรมท
เกาแกทสดในโลก ผลลพธคอ มความผดพลาดของขอมลและการใชภาษาใกลเคยงกน นอกจากนงาน
สมทบทกชนทสงมายงวกพเดยยงถกคมครองโดยสญญาอนญาตเอกสารเสรของกน ซงเปนสญญา
อนญาตชนด "copyleft" ทใหสทธน าเนอหาไปแจกจายซ า ดดแปลงตอยอด ไดอยางเสร ทงนรวมถงการใช
งานในเชงพาณชยดวย โดยทผ ทน างานไปใชตองใหเครดตกบเจาของงาน ในปจจบนวกพเดยเปน
สารานกรมออนไลนทใหญและเตบโตเรวทสดในโลกและยงไดรบความนยมเปน 1 ใน 10 ของเวบทมผ เขา
ชมมากทสดในโลก โดยมการเรยกใชงานประมาณ 10,000 ถง 35,000 หนาตอวนาทขนอยกบชวงเวลาใน
แตละวน วกพเดยท างานดวยโปรแกรมประยกตชอมเดยวก ซงจดเกบในเครองเซรฟเวอรหลกสามแหงทว
โลก ในรฐฟลอรดาในสหรฐอเมรกา อมสเตอรดมในเนเธอรแลนด และโซลในเกาหลใต
3. ประเภทเกมสออนไลนหรอโลกเสมอน (Gaming/Virtual reality) เปนทนยมมาก มลกษณะเปน
วดโอเกมสทเลนบนเครอขายอนเทอรเนตซงผ เลนสวมบทบาทในชวตจรงกบตวละครในเกม มกราฟฟคท
สวยงามมาก ซงเกมออนไลนน ผ เลนสามารถทจะสนทนา เลน แลกเปลยน items ในเกมสกบบคคลอนๆ
ในเกมสได อกทงผ เลนสามารถเลนเกมสกบเพอนๆ แบบออนไลนไดทนท ผ เลนจงรสกสนกทจะเลนเกมสไป
ดวยกนกบบคคลอน ตวอยางเชน Restaurant City ซงเปนเกมสทใหผ เลนรจกบรหารจดการรานอาหาร Pet
Society ซงเปนเกมสทใหผ เลนรจกการเพาะเลยงสตวเพอเปนงานอดเรกหรอหารายได หรอ Farmville ซง
เปนเกมสทใหผ เลนรจกการบรหารจดการฟารมทมทง พช ผก และ สตวเลยง เปนตน
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-17
4. ประเภทชมชนออนไลน (Community)
เปนเวบทมงเนนการหาเพอนใหม หรอตามหา
เพอนเกาทไมไดพบกนนาน โดยผใชสามารถ
สราง Profile ทแสดงความเปนตวตน (Identity)
เพอใหเพอนทอยในเครอขายไดรจกเรามากยงขน นอกจากนผ ใชยงสามารถบอกเลา แลกเปลยนเรองราว
หรอ ถายทอดประสบการณตางๆ รวมกน ตวอยางเชน Hi5, MyFriend, MySpace และ Facebook ซงเปน
แหลงชมนมของวยรน อกทงผใหญกหนมาเลน Facebook มากขน
Facebook เปดตวโดย มารก ซกเคอรเบรก นกศกษาจากมหาวทยาลยฮารเวรด เมองเคมบรดจ รฐ
แมสซาชเซตส เมอ 4 กมภาพนธ พ.ศ. 2547 ชอ”เฟซบก” มาจากชอเรยก "เฟซบก" ทเปนหนงสอแจก
ส าหรบนกศกษาใหมในชวงเรมเรยนปแรกทมหาวทยาลย โดยหนงสอจะมชอและภาพของเพอนทเรยน
ดวยกนเพอไวส าหรบจดจ าเพอนใหม ในชวงแรกเฟซบกใชงานเฉพาะในกลมนกศกษามหาวทยาลยฮาร
เวรด ตอมาไดขยายตวออกไปส าหรบมหาวทยาลยทวสหรฐอเมรกา และตงแต 11 กนยายน พ.ศ. 2549 ได
ขยายขอบเขตส าหรบผใชทกคนดงในปจจบน ปจจบน Facebook.com เปนเวบไซตทไดรบความนยมเปน
อนดบ 2 รองจากกเกล
5. ประเภทฝำกรปภำพ (Photo management) เนนฝากเฉพาะรปภาพ
(Photo) ผ โพสตสามารถประหยดเนอทฮารดดสกสวนตวโดยอพโหลด
รปภาพจากกลองถายรป หรอโทรศพทมอถอบางรนไปเกบไวบนเวบซงผใช
สามารถแบงปนหรอซอขายภาพกนไดอยางงายดาย ตวอยางเชน Flickr
และ Photobucket
Flickr (ฟลคเกอร) พฒนาโดยบรษท Ludicorp (ลดคอรป) โดย Caterina Fake (แคเทอรนา เฟก) และ
Stewart Butterfield(สจวรต บตเตอรฟลด) โดยพฒนาระบบการจดเกบภาพโดยค านงถงผใชงานเปน
หลก จดเดนของฟลคเกอรทท าใหบรษท Yahoo! สนใจพฒนาเวบจดการภาพของตนใหมคณภาพ
เทยบเทา คอ การเชอมโยงขอมลกนไดในทกสวน โดย Yahoo! ไดจางนกศกษาปรญญาเอกจากสถาบน
เทคโนโลยแมสซาชเซตส (MIT) มาคดคนระบบในลกษณะเดยวกนแตไมประสบความส าเรจ เมอเดอน
มนาคม พ.ศ. 2548 บรษท Yahoo! ไดซอฟลคเกอรพรอมทงบรษทลดคอรป ในราคาประมาณ 50 ลาน
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-18
เหรยญสหรฐ ความสามารถพนฐานของ Flickr (ฟลคเกอร) ประกอบดวย (1) การก าหนดแทก (tag) ฟลค
เกอรมความสามารถเชอมโยงภาพตางๆทถกก าหนดใหมชอแทกเดยวกนทงในอลบมของผใชเอง หรอ
อลบมของผใชอน (2) ออรแกไนเซอร (Organizr) คอการจดเกบภาพตามหมวดหม รวมถง การจดภาพ
ตามแทก และ วนท หรอ เวลาทท าการถายภาพ (3) โนต (note) คอการเขยนขอความเพออธบายภาพ (4)
ปฏทน (calendar) คอ การสามารถเรยกดรปตามวนททมการอพโหลด หรอท าการถายภาพ (5) คอม
เมนต (comment) หรอการเขยนขอความแสดงความคดเหนตอรปภาพ (6) การบนทกชอบคคลไวใน
รายชอเพอน และ (6) บลอก ซงเปนบรการลาสดของฟลคเกอร ทงน ฟลคเกอรสามารถใหผใชก าหนดไล
เซนซ(license) หรอสญญาอนญาตแบบตางๆ โดยแทกมความสามารถอนญาตใหผใชอนคนหาภาพ
ภายใตลขสทธทก าหนดได
6. ประเภทสอมลตมเดย (Media) เปนเวบทใชฝาก
หรอแบงปนไฟลประเภท Multimedia ไมวาจะเปน คลป
วดโอ เพลง หรอ ภาพยนตร
ตวอยางเชน 4Shared YouTube และ Yahoo Video
7. ประเภทธรกจซอ-ขำย เปนเวบทเนน
การท าธรกจออนไลนซอ-ขายสนคา
และบรการตางๆ ผานเวบไซต เชน การ
ซอ-ขายหนงสอ เครองประดบ เสอผา
รถยนต หรอแมกระทง อสงหารมทรพย สอออนไลนประเภทนเปนทนยมมาก อยางไรกตาม
เวบไซตประเภทนยงไมถอวาเปนชมชนออนไลนทแทจรง เนองจากโดยสวนใหญเนนการสงซอและ
แนะน าสนคา แตไมไดเปดโอกาสใหผใชบรการแบงปนขอมลระหวางกนไดหลากหลาย
ตวอยางเชน Amazon ThaiSecondhand และ eBay เปนตน
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-19
eBay (อเบย) เปนเวบไซตของบรษทอเบยซงไดชอวาเปนหนงในบรษททเตบโตเรวมากทสดในโลก
eBay ใหบรการประมลและซอขายสนคาผานทางอนเทอรเนตกวา 30 ประเทศทวโลก ในประเทศ
ไทย อเบยไดรวมมอกบเวบไซต sanook.com อเบยเปดใชเปนเวบประมลสนคา โดย ปแอร โอมด
ดยาร ในรฐแคลฟอรเนย สหรฐอเมรกาเมอป พ.ศ. 2538 โดยเรมแรกกอตงโดยชอเวบไซตวา เอ
โคเบย.คอม (EchoBay.com) แตไดมคนจดทะเบยนเวบไซตชอนแลว จงไดกลายมาเปน อเบย.
คอม (eBay.com) ตงแตเดอนมนาคม พ.ศ. 2541 จนถงปจจบน การขายของในอเบยใชรปแบบ
การประมลสนคาเปนหลก สนคาทวางขายมตงแต ของใชประจ าวน ของสะสม เครองประดบเพชร
พลอย นาฬกา อปกรณคอมพวเตอร เฟอรนเจอร รถยนต หรอ อสงหารมทรพย โดยอาจเปน
ของใหม หรอ ของทผานการใชมาแลว (secondhand) นอกจากนมการหามขายสนคาดงตอไปน
บหรหรอยาสบตางๆ ผลตภณฑแอลกอฮอล สนคาทละเมดลขสทธ อาท กระเปาปลอมหรอ
นาฬกาปลอม สนคาของฝายนาซ และ อวยวะมนษย การจายเงนในอเบยสามารถท าไดหลายทาง
ขนอยกบการตกลงระหวางผ ซอและผขาย โดยทางอเบยเองมบรการระบบเพยพาล (Paypal) ซง
อ านวยความสะดวกใหทงสองฝาย สนคาทแพงทสดในอเบยตามขอมลป พ.ศ. 2545 คอบท
ประพนธ Prince of Tyre ป พ.ศ. 2209ของ วลเลยม เชกสเปยร ราคา £5 ลาน และ สนคาทใหญ
ทสดคอ เรอด าน าสมยสงครามโลกครงทสองซงเสนอขายโดยเมองหนงในเขตนวองแลนด
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-20
แบบทดสอบวดผล
จงจบคค าและความหมายทถกตอง
__1. เทคโนโลย 3G ก. ใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอความบนเทง มก
ชอบความทนสมยและการเปลยนแปลงแบบ
กาวกระโดด
__2. สงคมเสมอน (Virtual Community) ข. สงคมออนไลนทถกสรางขนเพอเปนเครอขาย
ของสมาชกทรวมกนกระท าความผด
__3. เทคโนโลย Web 2.0 ค. เปนสอเสรมหรอสอทางเลอก (Alternative
Media) ไมใชสอหลก (Mainstream Media)
__4. Sense of Community ง. อ านวยความสะดวกใหมการสอสารแบบ
หลายทาง (Social Mediadialogue)
__5. Generation Y and D จ. แรงจงใจชนดหนงทผลกดนใหบคคลเปน
สมาชกของเครอขายสงคมออนไลน
__6. Conspiracy Network ฉ. เกดจากการสรางชมชนออนไลน และเปน
เครองมอส าคญใหผคนสามารถมกจกรรม
รวมกนได
__7. Generation X ช. สามารถถกจดเปนเครอขายสงคมออนไลน
ประเภทชมชนออนไลน (Community)
__8. สอสงคมออนไลนในไทย ซ. ใชเครอขายออนไลนในการแสวงหาความร
หรอเพอประโยชนทางธรกจ
__9. Facebook, MySpace ฌ. ชวยใหเครอขายโทรศพทมอถอสามารถ
รองรบการรบสงขอมลผานเทคโนโลย
Bluetooth, EDGE, GPRS, WAP
__10. ผทรงอทธพล (Icons) ด. สามารถโนมนาวใจและเผยแพรเทคโนโลยให
เกดการยอมรบได
HG032 ทกษะการด ารงชวตในสงคมโลก: เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
บทท 4 เครอขายสงคมออนไลน อ.ดร.ศศพนธ นตยะประภา 4-21
เอกสำรอำงอง 1. ผศ.สพล พรหมมาพนธ, “ทอป 10 เวบสงคมออนไลนป 2010”, หนงสอพมพฐานเศรษฐกจ, 11
มนาคม พ.ศ. 2553
2. รศ.ดร.พส เดชะรนทร, “ประโยชนของ Social Networking”, คอลมน "มองมมใหม", กรงเทพธรกจ
ออนไลน, 11 สงหาคม 2552
3. รศ.ดร.พส เดชะรนทร, “Social Networking : สงทควรระวง”, คอลมน "มองมมใหม", กรงเทพ
ธรกจ ออนไลน, 2 มถนายน 2552
4. [Online] http://km.ru.ac.th/computer/?p=199
5. [Online] http://th.wikipedia.org
6. [Online] http://www.human.cmu.ac.th/courseonline/course/huge111, “การแสวงหาความร
ในโลกปจจบน : สงคมสอสาร”, อ. ส าราญ หมอมพกล, ภาควชาภาษาองกฤษ
มหาวทยาลยเชยงใหม
7. [Online] http://www.niyaya.com, พ.อ.รศ.ดร.เศรษฐพงค มะลสวรรณ, “เครอขายสงคม (Social
Networking)”, กรมขาวทหาร, กองบญชาการกองทพไทย
8. [Online] http://www.human.cmu.ac.th/courseonline/course/huge111, “การแสวงหาความร
ในโลกปจจบน : สงคมสอสาร”, อ. ส าราญ หมอมพกล, ภาควชาภาษาองกฤษ
มหาวทยาลยเชยงใหม
9. K. Runapongsa Saikaew, W. Krutkam, A. Chaosukul, (2010), “Using Social Networking
Web Sites as a Public Relations Tool Effectively”, National Conference on Computer
Information Technologies 2010 (CIT2010), Chantaburi, Thailand, January 13-16, 2010
10. P. Kollock and M. Smith, (1999), "The Economies of Online Cooperation: Gifts and Public
Goods in Cyberspace", ใน Communities in Cyberspace, London: Routledge