คู่มือ - krutujao.comkrutujao.com › data pdf › 036.scout koonatam.pdf ·...

คมอการฝกอบรม หลกสตรลกเสอคณธรรม

สานกการลกเสอ ยวกาชาด และกจการนกเรยน

สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

คานา คมอการฝกอบรมหลกสตรลกเสอคณธรรม เปนแนวทางสาหรบการฝกอบรมลกเสอ โดยเนน

การปลกฝงคณธรรมพนฐาน ๘ ประการ (ขยน ประหยด ซอสตย มวนย สภาพ สะอาด สามคค และ มนาใจ) มความกตญญกตเวท ตลอดจนใหมความรความเขาใจเกยวกบการปฏบตตนตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและจตอาสา เพอสบสานศลปวฒนธรรมประเพณทดงามของทองถน มพฤตกรรมในการสรางสรรค รกษความเปนไทย สามารถปรบตนใหดารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข และมจตสาธารณะ ตามนโยบายของกระทรวงศกษาธการในการเสรมสรางทกษะการดารงชวตของลกเสอ ใหมคณลกษณะทพงประสงค ๓ ดาน คอ ยดมนประชาธปไตย มคณธรรมความเปนไทย และหางไกลยาเสพตด กระทรวงศกษาธการไดกาหนดเปนนโยบายใหมโครงการการเสรมสรางคณธรรมในระบบการศกษาไทย เปนการจดการศกษาทมความสาคญตอการพฒนาคณภาพของผเรยน ซงกระบวนการจดการศกษาทสมบรณ เปรยบเสมอนเหรยญสองดานคอ ดานหนงเปนการจดการเรยนการสอนและจดกจกรรมพฒนาผเรยนตามหลกสตรการศกษาแตละชวงชน เปนการสรางองคความร กระบวนการคดวเคราะห เพอใหผเรยนมความร ความสามารถและประสบการณ มทกษะการดารงชวตทเกดจากการฝกหด สามารถใชความรใหเกดประโยชนในการพฒนาตนเองและประกอบอาชพ อกดานหนงคอเปนการบมเพาะ กลอมเกลา ปลกฝงและปลกจตสานก เพอใหผเรยนมคณธรรม จรยธรรม มความรบผดชอบตอตนเอง สงคม ชมชน และสงแวดลอม เกด ความตระหนกในบทบาทหนาทขนในจตใจ เพอใหผเรยนสามารถดารงตนอยในสงคมรวมกบผอนไดอยาง มความสข สถานศกษาทกระดบ ทกสงกด และหนวยงานตาง ๆ ทมหนาทสงเสรมสนบสนนและรวมจดการศกษา จงมสวนสาคญในการจดการเรยนการสอน และจดกจกรรมทจะสงเสรมสนบสนน และพฒนาผเรยนอยางเหมาะสม โดยการประสานความรวมมอกบทกภาคสวน จดกจกรรมทมงเนนภารกจ 3 ดาน ไดแก ดานประชาธปไตย (Democracy) ดานคณธรรมจรยธรรม (Decency) และดานตานภยจากยาเสพตด (Drug - Free) ซงจะเปนแผนแมบทในการศกษาของไทย โดยมอบใหแตละหนวยงาน และสถาบนการศกษาพจารณา และทบทวนสงททาอยแลววามอะไร และมสงใหมทจะเสรมเตมเตม โดยดงเอาหนวยงานทเกยวของมาเปนเครอขาย จงเปนสงจาเปนอยางยงทตองเรงปลกฝงคณธรรมใหกบคนในชาต โดยเรมตงแตเดก การลกเสอเปนขบวนการทางการศกษา ทมงพฒนาเยาวชนใหเปนพลเมองด มคณภาพ การศกษาดวยวธการของลกเสอ จะชวยใหเยาวชนมคณสมบตตามทสงคมตองการ เชน มลกษณะของผนาทด เปนผมประชาธปไตย มคณธรรม จรยธรรม มบคลกภาพและลกษณะนสย ทเหมาะสมกบความตองการของสงคม กระบวนการและวธการของลกเสอทเดกไดรบ เปนกระบวนการทางธรรมชาต ทสอดคลองกบหลกการศกษา และตรงกบความตองการของเดก คอการเรยนปนเลน การศกษาดวยการกระทา และการศกษาเพอจดประสบการณซ ง เปนคณลกษณะพ เศษ กจกรรมลกเสอควรเปนเคร องมอสาคญย ง ในการสราง ความเจรญกาวหนา การลกเสอไมใชการปฏวตทางการศกษา การลกเสอเปนเพยงคาแนะนา เปนการชวยศกษาในทางปฏบต เพอใหมความสอดคลองกบเปาหมายทตองการ

จากผลการวจย “เรอง การศกษาความคดเหนของผบงคบบญชาลกเสอตอการจดตงหนวยลกเสอประชาธปไตย หนวยลกเสอคณธรรม และหนวยลกเสอตานภยยาเสพตดในสถานศกษา” ปพทธศกราช ๒๕๕๓ โดยการสมตวอยางจากผอานวยการลกเสอโรงเรยน และผกากบลกเสอในสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ทจดหลกสตรกจกรรมลกเสอสามญรนใหญ จานวน 2,675 โรงเรยน ไดกลมตวอยาง จานวน 353 โรงเรยน จงแยกกลมตวอยางเปนกลมบคคล ไดแก ผอานวยการลกเสอโรงเรยน ผกากบลกเสอ

ก

โรงเรยนในสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จากเขตตรวจราชการทวประเทศ มความ เหนดวยเกยวกบการจดตงหนวยลกเสอประชาธปไตย หนวยลกเสอคณธรรม และหนวยลกเสอตานภยยาเสพตดในสถานศกษา อยในระดบมากทสด คดเปนรอยละ ๙๕

กระทรวงศกษาธการขอขอบคณคณะทางานและหนวยงานทเกยวของ ทไดใหความรวมมอสนบสนนดานขอมล และรวมดาเนนการจดทาคมอการฝกอบรมหลกสตรลกเสอคณธรรม จนสาเรจ เรยบรอยเปนอยางด หวงเปนอยางยงวาคมอการฝกอบรมหลกสตรลกเสอคณธรรม จะเปนประโยชน แกหนวยงาน สถานศกษา และผบงคบบญชา เพอใชเปนแนวทางการฝกอบรมลกเสอทมคณภาพ มคณลกษณะทพงประสงคของชมชน สงคม และประเทศชาตสบไป

(นายนวตร นาคะเวช) ประธานคณะกรรมการจดทาหลกสตรลกเสอคณธรรม

ข

คาชแจง

คมอฝกอบรมลกเสอหลกสตรคณธรรมฉบบนจดทาขน ตามนโยบายของกระทรวงศกษาธการ เพอ

เสรมสรางทกษะการดารงชวตของผเรยนใหมคณลกษณะทพงประสงค ๓ ดาน คอ ยดมนประชาธปไตย มคณธรรมความเปนไทย และหางไกลยาเสพตด โดยแบงเปน ๓ หลกสตร คอ หลกสตรลกเสอประชาธปไตย หลกสตรลกเสอคณธรรม และหลกสตรลกเสอตานภยยาเสพตด คมอฝกอบรมลกเสอหลกสตรคณธรรม ประกอบดวย ๓ สวน คอ

สวนท ๑ โครงสรางหลกสตร ประกอบดวย วตถประสงค มาตรฐานผผานการฝกอบรม คณสมบตผเขารบการฝกอบรม ระยะเวลาในการฝกอบรม คาอธบายกจกรรม กจกรรม / รายวชา วธการฝกอบรม การประเมนผล เกณฑการผานหลกสตร ตารางการฝกอบรม และกาหนดการฝกอบรม

สวนท ๒ กจกรรม / รายวชาและเนอหาสาระ ประกอบดวย รายละเอยดเนอหาแตละวชาในหลกสตรทเกยวของ พรอมทงแนวทางการจดกจกรรมและการประเมนผลแตละวชา

สวนท ๓ กจกรรมเสนอแนะ ประกอบดวย การดาเนนการเพอขอรบเครองหมายวชาพเศษลกเสอในหลกสตรทเกยวของ และแนวทางการจดตงหนวยลกเสอคณธรรมในสถานศกษา

ในสวนของภาคผนวก จะเปนการนาเสนอตวอยางเนอเพลงเกยวกบคณธรรม วนสาคญและการละเลนของไทย ใหเปนอกหนงทางเลอกสาหรบผดาเนนการฝกอบรมทจะใชนาเขาสบทเรยนหรอประกอบการจดกจกรรมคณธรรมพนฐาน ๘ ประการ เพอสงเสรม ปลกฝง และพฒนาผเขารบการฝกอบรมใหมคณธรรม

ผดาเนนการฝกอบรมควรศกษาทาความเขาใจหลกสตรและแนวการฝกอบรมใหถองแท เพอใหเกดประสทธภาพสงสดแกผเขารบการฝกอบรม รวมถงตองจดกจกรรม การมสวนรวมอยางนอย ๓ กจกรรมกบสถานศกษา ครอบครว และชมชน เพอใหผเขารบการฝกอบรมไดรบเครองหมายของหลกสตร ลกเสอคณธรรม

*****************************

ค

ความเปนมา

อนสนธจากการทรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ นายชนวรณ บณยเกยรต ไดมอบนโยบายเมอวนท ๑๔ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๓ เรอง ยทธศาสตรการยกระดบคณภาพการศกษาของลกเสอ ไปสองคกรหลก สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย และผอานวยการสานกบรหารงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน มใจความวา “สบเนองจากเจตนารมณสาคญของกระทรวงศกษาธการ ในการยกระดบคณภาพการศกษาสมาตรฐานสากล นอกเหนอจากเรงรดคณภาพทางวชาการและเทคโนโลยแลว สงสาคญประการหนงกคอการพฒนา สงเสรมทกษะชวตและคณลกษณะทพงประสงคของนกเรยน กระทรวงศกษาธการ โดยความเหนชอบจากคณะกรรมการบรหารลกเสอแหงชาต พจารณาเหนวา “กจกรรมลกเสอ” เปนกจกรรมอนเหมาะสมทจะชวยใหนกเรยนหรอเยาวชนมระเบยบวนย มความซอสตยสจรต และม เกยรตเชอถอได ดงพระราชปณธานของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ททรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ตงกองลกเสอขน เพราะทรงหวงประโยชนเพอจะฝกหดเยาวชนเปนผประพฤต และเปนพลเมองดของชาตบานเมองในอนาคต

ในปจจบน บทบาทการจดกจกรรมลกเสอลดนอยลง ไมบรรลวตถประสงคของคณะลกเสอแหงชาตอยางแทจรง กระทรวงศกษาธการ จงขอความรวมมอมายงหนวยงานของทาน เพอชวยพฒนาและสงเสรมวนยลกเสอดวยกระบวนการลกเสอในสถานศกษาทเกยวของ เพอถอเปนโอกาสสาคญเนองจากในป พ.ศ. ๒๕๕๔ เปนปเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ประมขของคณะลกเสอแหงชาต และฉลอง ๑๐๐ ป การลกเสอไทย โดยขอความรวมมอดงน

๑) ใหสถานศกษาในระบบและนอกระบบดาเนนการจดตงกลม/กองลกเสอใหถกตองตามขอบงคบคณะลกเสอแหงชาต

๒) ใหสถานศกษาดาเนนการแตงตงผบงคบบญชาลกเสอใหเปนไปตามขอบงคบคณะลกเสอแหงชาต พรอมทงสนบสนนและสงเสรมใหผบงคบบญชาลกเสอมวฒทางลกเสอ เพอเปนการเพมพนความร ทกษะทางลกเสอ และการมสวนรวมในการพฒนากจกรรมลกเสอใหเจรญกาวหนา

๓) มอบสานกงานเขตพนทการศกษาและหนวยงานทเกยวของกาหนดแผนพฒนากจการ ลกเสอในเขตทรบผดชอบ โดยใหสถานศกษาทงในระบบและนอกระบบจดกจกรรมลกเสอตามหลกสตรของขอบงคบคณะลกเสอแหงชาต และสงเสรมใหมหนวยลกเสอคณธรรม หนวยลกเสอประชาธปไตย และหนวยลกเสอตานภยยาเสพตด ขนในสถานศกษาทงในระบบและนอกระบบ

๔) มอบสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา สานกงานสงเสรมการศกษา นอกระบบและการศกษาตามอธยาศย และสานกบรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน เปนหนวยงานทกาหนดนโยบาย วางแผนพฒนา ดาเนนงาน กากบ ตดตาม และสงเสรมใหสถานศกษาทเกยวของจดกจกรรมลกเสอใหเปนรปธรรมอยางจรงจง

นอกจากนน กระทรวงศกษาธการ กาหนดนโยบายขบเคลอนการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง มเปาหมาย คอ คนไทยไดเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ เพอสรางเดกใหเปนคนเกง คนด มความสข มความสามารถ สนบสนนการแขงขนของประเทศ และอยรวมกนในสงคมโลกไดอยางยงยนบนพนฐานของ

ง

ความเปนไทย โดยเฉพาะอยางยงการสงเสรมการศกษาเพอสรางความเปนพลเมอง (Civic Education) โดยบรณาการกบวชาการลกเสอไทยเพอปรบปรงหลกสตร กระบวนการเรยนการสอน การประเมนผล และการจดกจกรรม”

ดงนน เพอใหการขบเคลอนนโยบายดงกลาวบงเกดผลเปนรปธรรม โดยเฉพาะการสงเสรมทกษะชวตของผเรยนใหมคณลกษณะทพงประสงค ๓ ดาน คอ ดานประชาธปไตย มคณธรรมความเปนไทย และหางไกลยาเสพตด โดยมงเนนใหสถานศกษาจดกจกรรมทสงเสรมการพฒนาผเรยน ใชกระบวนการศกษาเพอสรางความเปนพลเมอง โดยเฉพาะกลมลกเสอ เนตรนาร และยวกาชาด สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ โดยสานกการลกเสอ ยวกาชาด และกจการนกเรยน และสานกกจการพเศษ ไดรบมอบหมายใหเปนหนวยประสานงานกบองคกรหลก สถานศกษา และหนวยงานทเกยวของ โดยความรวมมอของสานกงานลกเสอแหงชาต ในการจดทาหลกสตรและคมอฝกอบรมลกเสอตามหลกสตร ทง ๓ ดาน คอ หลกสตรลกเสอประชาธปไตย หลกสตรลกเสอคณธรรม และหลกสตรลกเสอตานภยยาเสพตด เพอใหสถานศกษา ผบงคบบญชา ตลอดจนผสนใจ ใชเปนแนวทางการฝกอบรมลกเสอทกระดบ เพอใหไดลกเสอทมคณภาพ มคณลกษณะทพงประสงคตามนโยบายทง ๓ ดาน คอ ยดมนประชาธปไตย มคณธรรม และหางไกลยาเสพตด โดยผผานการฝกอบรมตามเกณฑทกาหนดสามารถรบวฒบตร สาหรบลกเสอแตละหลกสตร และจดตงหนวยลกเสอประชาธปไตย ลกเสอคณธรรม และลกเสอตานภยยาเสพตด ในสถานศกษาตอไป

***************************

จ

ขาพเจา (ชอ-สกล) ........................................................................ ผเขารบการฝกอบรมหลกสตรลกเสอคณธรรม รนท.............../..................... ขอตงปณธานตอหนาสงศกดสทธทงหลาย และ พระบรมรปลนเกลารชกาลท ๖ พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว วา

ขอ ๑ ขาพเจาจะยดมนและปฏบตตามคาปฏญาณของลกเสอ ขอ ๒ ขาพเจาจะประพฤตตนตามหลกของศาสนาและคณธรรมพนฐาน ๘ ประการ

(ไดแก ขยน ประหยด ซอสตย มวนย สภาพ สะอาด สามคค และมนาใจ) มความกตญญกตเวท และปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ขอ ๓ ขาพเจาจะมงมนธารงไวซงเกยรตภมแหงลกเสอ และจะทมเทความร ความสามารถ อทศตนใหแกกจการทเปนประโยชนตอสาธารณะอยางเตมกาลง ตลอดจนรกษาเอกลกษณของชาตและความเปนไทยสบไป

…………………………………………….. ( ……………………………………………. )

ฉ

สารบญ

หนา

คานา ก คาชแจง ค ความเปนมา ง คาปณธาน ฉ สารบญ ช สวนท ๑ โครงสรางหลกสตร ๑ โครงสรางหลกสตรลกเสอคณธรรม ๒ การดาเนนงานเพอขอรบเครองหมายลกเสอคณธรรม ๔

วตถประสงคของการฝกอบรม ๕ มาตรฐานผผานการฝกอบรม ๕ คณสมบตผเขารบการฝกอบรม ๕ ระยะเวลาในการฝกอบรม ๕ คาอธบายหลกสตร ๕ กจกรรม / รายวชา ๕ วธการฝกอบรม ๖ การประเมนผล ๖ เกณฑการผานหลกสตร ๖ สอการฝกอบรม ๖ เอกสารอางอง/แหลงขอมล ๗ ตารางการฝกอบรม ๘

กาหนดการฝกอบรม ๙ สวนท ๒ กจกรรม / รายวชาและเนอหาสาระ ๑๐

ลกเสอกบการอยรวมกนอยางมความสขตามวถคณธรรม ๑๑ ลกเสอกบคณธรรม จรยธรรม ๑๖ ลกเสอกบการปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ๒๕ ลกเสอกบคาปฏญาณและกฎของลกเสอ ๓๒

ลกเสอกบเอกลกษณของชาตและความเปนไทย ๓๙ ลกเสอกบการชมนมรอบกองไฟ ๔๖ ลกเสอกบการจดทาโครงการ/โครงงาน ๕๕ ลกเสอกบการสรางจตสานก (กรณศกษาจากแหลงเรยนร) ๖๔

สวนท ๓ กจกรรมเสนอแนะ ๖๘ แนวทางการจดตงหนวยลกเสอคณธรรมในสถานศกษา ๖๙ กาหนดเกณฑการตงหนวยลกเสอคณธรรมในสถานศกษา ๗๐

ช

สารบญ (ตอ) หนา

ภาคผนวก ๗๑ คณธรรม ๘ ประการ ๗๒ วนสาคญของไทย ๘๑ เพลงประกอบการจดกจกรรม ๙๗ การละเลนของไทย ๑๐๘ การประดบเครองหมายลกเสอคณธรรม ๑๒๑ สมดทาความด คณะทางานจดทาคมอจดกจกรรมลกเสอคณธรรม

**************************************

ซ

คมอการฝกอบรมหลกสตรลกเสอคณธรรม

๑

สวนท ๑ โครงสรางหลกสตร


๒

โครงสรางหลกสตรลกเสอคณธรรม

ลาดบ ชอวชา/กจกรรม รปแบบการจดกจกรรม เวลา (นาท)

๑ ลกเสอกบการอยรวมกนอยางมความสขตามวถคณธรรม

รปแบบท ๑ การบรรยาย รปแบบท ๒ การสาธต รปแบบท ๓ บทบาทสมมต รปแบบท ๔ กจกรรมกลมสมพนธ

๑๒๐

๒ ลกเสอกบคณธรรม/จรยธรรม - คณธรรมพนฐาน ๘ ประการ ไดแก ขยน

ประหยด ซอสตย มวนย สภาพ สะอาด สามคค และมนาใจ

- ความกตญญกตเวท

รปแบบท ๑ กจกรรมฐานเรยนร รปแบบท ๒ การศกษากรณ ตวอยาง รปแบบท ๓ กจกรรมกลม การระดมสมอง

๑๒๐

๓ ลกเสอกบการปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

รปแบบท ๑ กจกรรมบรรยาย รปแบบท ๒ การแสดงบทบาทสมมต รปแบบท ๓ กจกรรมกลม การระดมสมอง

๖๐

๔ ลกเสอกบคาปฏญาณและกฎของลกเสอ รปแบบท ๑ กจกรรมฐานเรยนร รปแบบท ๒ การบรรยาย รปแบบท ๓ กจกรรม (ปฏบต)

๑๒๐

๕ ลกเสอกบเอกลกษณของชาตและความเปนไทย รปแบบท ๑ กจกรรมฐานเรยนร รปแบบท ๒ การสอนแบบจกซอว (Jigsaw) รปแบบท ๓ กจกรรมรวมพล คนรกษไทย

๑๘๐

๖ ลกเสอกบการชมนมรอบกองไฟ

กจกรรมชมนมรอบกองไฟ ดานคณธรรม เอกลกษณของชาตและความเปนไทย

๑๒๐

๗ ลกเสอกบการจดทาโครงการ/โครงงาน กจกรรมกลม การระดมสมอง ๑๒๐ ๘ ภารกจลกเสอคณธรรม กจกรรมบาเพญประโยชน

รอบคายทพก ๖๐

๙ ลกเสอกบการสรางจตสานก การศกษาแหลงเรยนร ๑๘๐


๓

โครงสรางหลกสตรลกเสอคณธรรม (ตอ)

ลาดบ ชอวชา/กจกรรม รปแบบการจดกจกรรม เวลา (นาท)

๑๐ คาปณธานลกเสอคณธรรม การกลาวคาปณธานเพอให คามนสญญา

-

๑๑ กจกรรมของลกเสอคณธรรม - ตนเอง - เพอน/สถานศกษา - ครอบครว/ชมชน

ปฏบตโครงการ/กจกรรมเกยวกบคณธรรม อยางนอย ๓ กจกรรม หลงจากการฝกอบรมแลว

-

๑๒ การขอรบเครองหมายลกเสอคณธรรม -

รวม ๑,๐๘๐

หมายเหต เวลาสามารถปรบเปลยนไดตามความเหมาะสม


๔

การดาเนนงานเพอขอรบเครองหมายลกเสอคณธรรม

แผนภมการดาเนนงาน

หลกสตรลกเสอคณธรรม ๑. ลกเสอกบการอยรวมกนอยางมความสขตามวถคณธรรม ๒. ลกเสอกบคณธรรม/จรยธรรม ๓. ลกเสอกบการปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง ๔. ลกเสอกบคาปฏญาณและกฎของลกเสอ ๕. ลกเสอกบเอกลกษณของชาตและความเปนไทย ๖. ลกเสอกบการชมนมรอบกองไฟ

ดาเนนการฝกอบรม ๗. ลกเสอกบการจดทาโครงการ/โครงงาน ๘. ภารกจลกเสอคณธรรม (กจกรรมบาเพญประโยชนรอบ

คายทพก)

๙. ลกเสอกบการสรางจตสานก (การศกษาแหลงเรยนร) กจกรรมในสถานศกษา

การนาหลกคณธรรมไปใช

ปฏบตกจกรรมอยางนอย ๓

เครองหมายลกเสอคณธรรม กจกรรม

ผาน

ไมผาน ประเมนผล เพอน/สถานศกษา ครอบครว/ชมชน ตนเอง

ภายใน ๓ เดอน


๕

วตถประสงคของการฝกอบรม ๑. เพอใหผเขารบการฝกอบรมมความร ความเขาใจ และทกษะ เกยวกบคณธรรมพนฐาน ๘ ประการ

ของกระทรวงศกษาธการ ไดแก ขยน ประหยด ซอสตย มวนย สภาพ สะอาด สามคค และมนาใจ มความกตญญกตเวท และมจตอาสา

๒. เพอใหผเขารบการฝกอบรมมความร ความเขาใจ และทกษะเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

๓. เพอใหผเขารบการฝกอบรมเหนคณคาของตนเองและผอน มพฤตกรรมในทางสรางสรรค และดารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข

มาตรฐานผผานการฝกอบรม ผทผานการฝกอบรม มคณสมบตทพงประสงคดานคณธรรม จรยธรรม มจตสานก และเหน

ความสาคญของเอกลกษณของชาต และปฏบตตนอยบนวถชวตของความเปนไทย

คณสมบตผเขารบการฝกอบรม เปนลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด และผบาเพญประโยชน

ระยะเวลาการฝกอบรม จานวน ๓ วน ๒ คน

คาอธบายหลกสตร เปนการใหความรและฝกปฏบตเกยวกบคณธรรมพนฐาน ๘ ประการ (ขยน ประหยด ซอสตย มวนย

สภาพ สะอาด สามคค และมนาใจ) ความกตญญกตเวท จตอาสา การปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง คาปฏญาณและกฎของลกเสอ เอกลกษณของชาตและความเปนไทย การชมนมรอบกองไฟ การจดทาโครงการ/โครงงาน ภารกจลกเสอคณธรรม และลกเสอกบการสรางจตสานก การอนรกษศลปวฒนธรรมประเพณไทย จดกจกรรมสงเสรมและพฒนาคณธรรมจรยธรรม เพอใหรจกตนเอง รกและเหนคณคาตนเองและผอน มพฤตกรรมในทางสรางสรรค รกษความเปนไทย สามารถปรบตนใหดารงชวตอยในสงคมไดอยาง มความสข

กจกรรม/รายวชา ๑. ลกเสอกบการอยรวมกนอยางมความสขตามวถคณธรรม ๒. ลกเสอกบคณธรรม/จรยธรรม ๓. ลกเสอกบการปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ๔. ลกเสอกบคาปฏญาณและกฎของลกเสอ ๕. ลกเสอกบเอกลกษณของชาตและความเปนไทย ๖. ลกเสอกบการชมนมรอบกองไฟ ๗. ลกเสอกบการจดทาโครงการ/โครงงาน ๘. ภารกจลกเสอคณธรรม (กจกรรมบาเพญประโยชนรอบคายทพก) ๙. ลกเสอกบการสรางจตสานก (การศกษาแหลงเรยนร)


๖

วธการฝกอบรม ๑. การบรรยาย ๒. การสาธต ๓. การสอนแบบฐานเรยนร ๔. การศกษาดงาน/ทศนศกษา ๕. การศกษารายกรณ ๖. การสอนแบบจกซอว (Jigsaw) ๗. กจกรรมกลม : การระดมสมอง (Brain Storming) ๘. กจกรรมกลมสมพนธ ๙. กจกรรมชมนมรอบกองไฟ ๑๐. กจกรรมรวมพลคนรกษไทย

การประเมนผล ประเมนผลจากการเขารบการฝกอบรมและเขารวมกจกรรม ๑. วธการวดผล : สงเกตพฤตกรรม ประเมนความร ประเมนผลงาน ๒. เครองมอวดผล : แบบสงเกตพฤตกรรม แบบประเมนความร แบบประเมนผลงาน ๓. เกณฑการประเมนผล : ผานเกณฑรอยละ ๘๐

เกณฑการผานหลกสตร ๑. เวลาเขารวมการฝกอบรมไมนอยกวารอยละ ๘๐ ๒. ผานเกณฑการประเมนทกวชาไมตากวารอยละ ๘๐ ๓. ปฏบตกจกรรมของลกเสอ เพอขอรบเครองหมายลกเสอคณธรรม อยางนอย ๓ กจกรรม หากไมผาน

เกณฑการประเมนผล ใหปฏบตกจกรรมอกครงภายในระยะเวลา ๓ เดอน

สอการฝกอบรม ๑. สอโสตทศนปกรณ ๒. ใบความร ใบงาน ใบกจกรรม การอภปรายกลม การศกษารายกรณ การแสดงบทบาทสมมต ๓. แผนภม รปภาพ แผนภาพ ทเกยวกบเนอหาคณธรรม

๔. แบบฟอรมและตวอยางการเขยนโครงการ ๕. แบบรายงานผลการศกษาดงาน ๖. กระดาษ A4 กระดาษ Flipchart ๗. อปกรณเครองเขยน ปากกาเคม สสาหรบตกแตงภาพ ๘. ภาพยนตร การตน นทาน เกยวกบคณธรรม ๙. เพลง เกม ๑๐. เครองคอมพวเตอรโนตบก ๑๑. วดทศน เครองเลน DVD ๑๒. เครองฉาย LCD ๑๓. เครองเสยง


๗

๑๔. เครองดนตร เชน กลอง ฉง ฉาบ กรบ ฆอง ฯลฯ ๑๕. เครองแตงกายและอปกรณประกอบการแสดง ๑๖. บทขบเสภา/บทกลอน/บทเพลง ๑๗. ดายขาว เชอกปาน สาหรบผกขอมอ ๑๘. เทยนไข ๑๙. กองไฟ/กองไฟจาลอง ๒๐. อปกรณอนๆ ทเหมาะสมตามประเพณนยม

เอกสารอางอง/แหลงขอมล ๑ . คมอการฝกอบรมผ บงคบบญชาลกเสอ ขนผ ชวยผ ใหการฝกอบรมวชาผกา กบลกเสอ

คณะกรรมการลกเสอ ฝายพฒนาบคลากร สานกงานลกเสอแหงชาต ๒. นโยบายสถานศกษา และเกณฑมาตรฐานคณภาพสถานศกษา ดานคณธรรม ๓. บทความของพระเทพคณาภรณ (โสภณ โสภณจตโต ป.ธ.๙) เจาอาวาสวดเทวราชกญชรวรวหาร

[email protected] (ทมา: หนงสอพมพขาวสดรายวน ฉบบท ๖๗๐๘) ๔. รายงานการวจยและประเมนผลคณธรรม ๘ ประการของผเรยน เจตคต และพฤตกรรม ๕. รายงานสรปผลการดาเนนงานโครงการคณธรรมนาความรของสานกงานเลขาธการสภาการศกษา

กระทรวงศกษาธการ ๖. หนงสอเกยวกบลกเสอ เพลง เกมลกเสอ ๗. หนงสอเรอง พฒนาคณธรรมและวนยของลกเสอ กระทรวงศกษาธการ ๘. หนงสอหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

๙. เอกสารแผนแมบทการเสรมสรางเอกลกษณของชาต พ.ศ. ๒๕๕๑-๒๕๕๔ สถาบนวจยภาษา และวฒนธรรมเพอพฒนาชนบท มหาวทยาลยมหดล ๑๐. เอกสาร (อดสาเนา) เรอง เอกลกษณของชาต “การมจตสานกความเปนไทย” สานกงานเสรมสรางเอกลกษณของชาต สานกงานปลดสานกนายกรฐมนตร ๑๑. เวบไซตสานกงานเสรมสรางเอกลกษณของชาต สานกงานปลดสานกนายกรฐมนตร www.identity.opm.go.th

๑๒. เวบไซตสานกการลกเสอ ยวกาชาด และกจการนกเรยน สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ www.bureausrs.org

๑๓. เวบไซตสานกกจการพเศษ สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ www.skp.moe.go.th๑๔. เวบไซตสานกงานลกเสอแหงชาต www.scoutthailand.org๑๕. แหลงขอมลทาง Internet ๑๖. แหลงเรยนรในชมชน

๑๗. หองสมดในสถานศกษา และนอกสถานศกษา

http://www.identity.opm.go.th/






















http://www.bureausrs.org/

















http://www.skp.moe.go.th/

http://www.scoutthailand.org/





















๘


ตารางการฝกอบรม หลกสตรลกเสอคณธรรม

เวลา วนท

๐๕.๓๐-๐๙.๐๐ น. ๐๙.๐๐-๑๑.๐๐ น. ๑๑.๐๐- ๑๒.๐๐ น.

๑๒.๐๐-๑๓.๐๐ น.

๑๓.๐๐-๑๕.๐๐น. ๑๕.๐๐-

๑๖.๐๐ น. ๑๖.๐๐-

๑๙.๐๐ น. ๑๙.๐๐-๒๑.๐๐ น.

๐๗.๓๐-๐๘.๓๐ น. ๐๘.๓๐-๑๐.๐๐ น. ๑๐.๐๐-๑๒.๐๐ น.

วนท ๑ ของการฝกอบรม

รายงานตวจดกลม

- ปฐมนเทศ - พธเปดการฝกอบรม - พธถวายราชสดด - พธเปดรอบเสาธง

ลกเสอกบการอยรวมกน อยางมความสขตามวถคณธรรม

ลกเสอกบคณธรรม/จรยธรรม

ลกเสอกบการปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง

ลกเสอกบ คาปฏญาณและกฎของลกเสอ

วนท ๒ ของการฝกอบรม

- กจกรรมกายบรหาร - รบประทานอาหาร - พธรอบเสาธง - เกม/นนทนาการ

ลกเสอกบเอกลกษณของชาตและความเปนไทย ลกเสอกบการสรางจตสานก (การศกษาแหลงเรยนร) พก/ร

บประ

ทานอ

าหาร

เยน

ลกเสอกบ การชมนม รอบกองไฟ

(ดานคณธรรม)

วนท ๓ ของการฝกอบรม

- กจกรรมกายบรหาร - รบประทานอาหาร - พธรอบเสาธง - เกม/นนทนาการ - การทดสอบหลงการฝกอบรม

ลกเสอกบการจดทาโครงการ/โครงงาน

ภารกจลกเสอคณธรรม

(กจกรรมบาเพญ ประโยชนรอบคายทพก)

รบปร

ะทาน

อาหา

รกลา

งวน

- สรป อภปราย และประเมนผล - การใหคาปณธานลกเสอคณธรรม - พธปดการฝกอบรม - พธปดรอบเสาธง

เดนทางกลบ

หมายเหต ๑. ตารางการฝกอบรมอาจปรบเปลยนไดตามความเหมาะสม ๒. คาวา “ลกเสอ” หมายรวมถง ลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด และผบาเพญประโยชน ๓. การนดหมายกจกรรมชมนมรอบกองไฟ ใหอยในดลยพนจของพธกรประจาวน ๔. รบประทานอาหารวางและเครองดม เวลา ๑๐.๓๐ – ๑๐.๔๕ น. และ ๑๔.๓๐ – ๑๔.๔๕ น.

___________________________________________________________________________ คมอการฝกอบรมหลกสตรลกเสอคณ

ธรรม ๘

กาหนดการฝกอบรม หลกสตรลกเสอคณธรรม

ระหวางวนท ….….... เดอน ……………..…………. พ.ศ. …………ณ..................................................................................

------------------------- วนท ๑ ของการฝกอบรม เวลา ๐๗.๓๐ น. รายงานตว

๐๘.๓๐ น. ปฐมนเทศ ๐๙.๐๐ น. พธเปดในหองประชม - ประธานจดธป เทยน บชาพระรตนตรย และพระบรมรปรชกาลท ๖ - ถวายราชสดด - กลาวรายงาน - ประธานกลาวปราศรยเปดการฝกอบรม พธเปดรอบเสาธง - ชกธงขน - สวดมนต - สงบนง - ผอานวยการฝกอบรมกลาวปราศรย ๑๐.๐๐ น. ลกเสอกบการอยรวมกนอยางมความสขตามวถคณธรรม ๑๒.๐๐ น. รบประทานอาหารกลางวน ๑๓.๐๐ น. ลกเสอกบคณธรรม/จรยธรรม ๑๕.๐๐ น. ลกเสอกบการปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ๑๖.๐๐ น. ประชมคณะวทยากร ๑๘.๐๐ น. ชกธงลง รบประทานอาหารเยน ๑๙.๐๐ น. ลกเสอกบคาปฏญาณและกฎของลกเสอ ๒๑.๐๐ น. สวดมนต – นอน

วนท ๒ ของการฝกอบรม เวลา ๐๕.๓๐ น. ตนนอน กายบรหาร ภารกจสวนตว ๐๗.๐๐ น. รบประทานอาหารเชา ๐๘.๐๐ น. พธรอบเสาธง ๐๙.๐๐ น. ลกเสอกบเอกลกษณของชาตและความเปนไทย ๑๒.๐๐ น. รบประทานอาหารกลางวน ๑๓.๐๐ น. ลกเสอกบการสรางจตสานก (การศกษาแหลงเรยนร) ๑๖.๐๐ น. ประชมคณะวทยากร ๑๘.๐๐ น. ชกธงลง รบประทานอาหารเยน ๑๙.๐๐ น. ลกเสอกบการชมนมรอบกองไฟ (ดานคณธรรม)

๒๑.๐๐ น. สวดมนต – นอน

๙


วนท ๓ ของการฝกอบรม เวลา ๐๕.๓๐ น. ตนนอน กายบรหาร ภารกจสวนตว ๐๗.๐๐ น. รบประทานอาหารเชา ๐๘.๐๐ น. พธรอบเสาธง ๐๙.๐๐ น. ลกเสอกบการจดทาโครงการ/โครงงาน ๑๑.๐๐ น. ภารกจลกเสอคณธรรม (กจกรรมบาเพญประโยชนรอบคายทพก) ๑๒.๐๐ น. รบประทานอาหารกลางวน ๑๓.๐๐ น. - สรป อภปราย ซกถามปญหา และประเมนผล - การใหคาปณธานลกเสอคณธรรม ๑๔.๐๐ น. พธปดการฝกอบรม - ผแทนผเขารบการฝกอบรมกลาวความรสก - ผอานวยการฝกอบรมประกาศผลการฝกอบรม - มอบวฒบตร - ผอานวยการฝกอบรมกลาวปราศรยปดการฝกอบรม - ทบทวนคาปฏญาณ พธปดรอบเสาธง - สวดมนต สงบนง ชกธงลง - รองเพลงสามคคชมนม - จบมอลา ๑๕.๐๐ น. เดนทางกลบ

--------------------------------------------

หมายเหต ๑. ตารางการฝกอบรมอาจปรบเปลยนไดตามความเหมาะสม ๒. คาวา “ลกเสอ” หมายรวมถง ลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด และผบาเพญประโยชน ๓. การนดหมายกจกรรมชมนมรอบกองไฟ ใหอยในดลยพนจของพธกรประจาวน ๔. รบประทานอาหารวางและเครองดม เวลา ๑๐.๓๐ - ๑๐.๔๕ น. และ ๑๔.๓๐ - ๑๔.๔๕ น.

๑๐


สวนท ๒ กจกรรม / รายวชาและเนอหาสาระ

๑๑


บทเรยนท ๑ ชอวชา ลกเสอกบการอยรวมกนอยางมความสขชตามวถคณธรรม เวลา ๑๒๐ นาท

ขอบขายรายวชา

รปแบบการจดกจกรรมกลมสมพนธ กจกรรม วตถประสงค

ละลายพฤตกรรม (Ice Break)

เพอสรางบรรยากาศในการทางานรวมกน

กระบวนการกลม (Group Process)

เพอสรางกระบวนการทางานรวมกนเปนกลม

การสรางทมงาน และการทางานเปนทม (Team Building and Team Work)

เพอสรางทมงานใหเกดการยอมรบซงกนและกน การปลกพลง ดงศกยภาพของแตละคนทเปนสมาชกในทม เปนการเตรยมความพรอมกบการแขงขน และทาใหสมาชกในทมไดมโอกาสปฏสมพนธกน

การพฒนาศกยภาพ (Golden chain development)

เพอใหเกดการยอมรบความแตกตาง พฒนาทางดานศกยภาพ เปดใจยอมรบซงกนและกน เกดสมพนธภาพทดตอเพอนรวมงาน

จดหมาย เพอใหผเขารบการฝกอบรมสามารถสรางความสมพนธระหวางกนได

วตถประสงค เมอจบบทเรยนนแลว ผเขารบการฝกอบรมสามารถสรางความสมพนธและอยรวมกนในคายลกเสอไดอยางมความสข

วธการสอน / กจกรรม

๑. นาเขาสบทเรยนโดยใชเพลงทสนกสนานตาง ๆ เพอกระตนใหมความพรอมทจะปฏบตกจกรรม ตอไป

๒. จดกจกรรมกลมสมพนธ เพอสรางความคนเคยโดยใชเพลง เกม การจบกลมสนทนาซกถามขอมลสวนตวซงกนและกน

๓. เพลง เกม ทใชควรใหผเขารวมกจกรรมไดเปลยนพฤตกรรมดงน - มการเคลอนไหวอวยวะของรางกายใหมความสมพนธกน - เนนความสนกสนานเพลดเพลน - มการทางานรวมกนเปนทม - มปฏสมพนธความเปนมตรไมตรตอกน

๔. อภปราย สรป สงทไดจากการเขารวมกจกรรมกลมสมพนธ

๑๒


สอการสอน

๑. เครองเสยง ๒. เครองดนตร เชน กลอง ฉง ฉาบ กรบ ฯลฯ ๓. เพลง เกม

การประเมนผล

๑. วธการวดผล : สงเกตพฤตกรรมในการเขารวมกจกรรมกลมสมพนธ ๒. เครองมอวดผล : แบบสงเกตพฤตกรรมในการเขารวมกจกรรมกลมสมพนธ ๓. เกณฑการประเมนผล : ผานเกณฑรอยละ ๘๐

เอกสารอางอง / แหลงขอมล ๑. หนงสอเพลง เกมลกเสอ ๒. หนงสอเกยวกบลกเสอ

เนอหาวชา

๑. กลมสมพนธ

๑๓


ใบความรท ๑ เรอง กลมสมพนธ

****** กจกรรมท ๑ ใครชออะไร อปกรณ รายชอสมาชกทกคน กระบวนการ

๑. วทยากรอานรายชอสมาชกและใหยนขนแสดงตวทละคน จนหมดทกคน แลวใหปดปายชอทตงบนโตะ (ถาม)

๒. วทยากรเชญสมาชกหมายเลข ๑ เอยชอสมาชก ๑ คน และผทไดรบการเรยกชอ ยนแสดงตวอกครง ๓. สมาชกทไดรบการเรยกชอกจะเรยกชอคนตอไป ดาเนนเชนนตอไปเรอย ๆ โดยไมมการซาคน

วทยากรจะคอยขดหมายเลขบนผงทนงออกทละคนจนหมด ๔. ในกรณทจาชอไมได เรยกไมถก ใหถามชอบคคลนนแลวแนะนาตว

กจกรรมท ๒ แจกพอตคนโชคด อปกรณ สลากชอสมาชกใสในกลองหรอกระปอง กระบวนการ

๑. วทยากรชแจงใหสมาชกทราบวาในประปองมสลากชอของสมาชกทกคน วทยากรเรมหยบสลากท ๑ คนทหยบไดตองแสดงกจกรรมอยางหนงใหสมาชกชม เชน รองเพลง เลานทาน แลวหยอดเหรยญ ๑ บาท ลงในกระปองแลวสงคนตอไป และปฏบตเชนเดยวกบคนท ๑

๒. เมอสมาชกเขาใจดแลว วทยากรเรมดาเนนการไปเรอย ๆ จานวนกคนกไดตามความเหมาะสม คนสดทายจะไดรบเงนทงหมดทอยในกระปอง

กจกรรมท ๓ ผกเชอกสมพนธ อปกรณ เชอกฟางยาวประมาณ ๑ ฟต จานวนเทาสมาชก กระบวนการ

๑. วทยากรกลาวนาเกยวกบการตองการทดสอบพลงกลมโดยจะมอบงานใหทา ๑ ชน ใหสมาชก ของกลมประมาณวาจะใชเวลากนาทโดยไมบอกวาจะทาอะไร

๒. วทยากรแจกเชอกคนละ ๑ เสน ๓. วทยากรชแจงกตกาวาเมอเรมจบเวลาใหทกคนนาเชอกของตนเองตอกบเชอกของคนอนจน

กลายเปนเสนเดยวกน และจะตองดงไมหลด ๔. วทยากรใหสญญาณเรมกจกรรมพรอมทงจบเวลา ๕. เมอหมดเวลาวทยากรทดสอบดงรอยตอแตละเสนวาหลดหรอไม ถาหลดลบเวลาตาแหนงละ

๑ วนาท ๖. วทยากรเปดโอกาสใหสมาชกอภปรายในประเดนทวา “งานของเราจะเสรจสนไดอยางเรยบรอย

และรวดเรวเพราะเหตใด” ๗. วทยากรใหขอคดเพมเตมเกยวกบความสามคค ปรมาณและคณภาพการมอบหมายงานทแจง

จดประสงคชดเจน

๑๔


กจกรรมท ๔ ใครเฉยบ อปกรณ ไมม กระบวนการ

๑. วทยากรแบงสมาชกออกเปน ๒ กลมเทา ๆ กน ๒. เชญสมาชกออกมาทละค สลบกนถามปญหาอะไรเอย อกฝายจะตองตอบ เชน ตวยอ ตวเตมอะไร

อะไรตรงขามอะไร สงนนสอะไร ฯลฯ ๓. วทยากรคอยใหคะแนนฝายไหนไดแตมสงกวากนกจะชนะ ๔. วทยากรเปดอภปรายกจกรรมนใหแงคดอะไร ๕. วทยากรเสรมเนนเรองความตนตวอยเสมอ การแกปญหาเฉพาะหนายงฝกยงแกรง

หมายเหต

๑. ตวอยางกจกรรมรวบรวมจากหนงสอ ๑๐๑ กจกรรมประกอบการฝกอบรมของอาจารยอนกล เยยงพฤกษาวลย

๒. ผดาเนนการกจกรรมกลมสมพนธสามารถเลอกกจกรรมทสอดคลองกบเนอหาวชาไดตาม ความเหมาะสม

๑๕


แบบประเมนการปฏบตกจกรรม

ชอวชา กลมสมพนธ ชอกลม...............................................................................................................................................

ระดบคณภาพ ขอ รายการประเมน

๔ ๓ ๒ ๑ ๑ มการทางานเปนทม ๒ มความกระตอรอรน ๓ มปฏสมพนธความเปนมตรไมตรตอกน รวม

--------------------------------- (______________________) ผกากบลกเสอ

เกณฑการประเมนผล

ระดบคณภาพ / คะแนน รายการทประเมน

ดมาก (๔) ด (๓) พอใช (๒) ปรบปรง (๑) ๑. มการทางานเปนทม สมาชกทกคนมสวน

รวม สมาชกไมใหความรวมมอ ๑ คน

สมาชกไมใหความรวมมอ ๒ คน

สมาชกไมใหความรวมมอ ๓ คนขนไป

๒. มความกระตอรอรน ทกคนมความกระตอรอรน

ขาดความกระตอรอรน ๑ คน

ขาดความกระตอรอรน ๒ คน

ขาดความกระตอรอรน ๓ คนขนไป

๓. มปฏสมพนธความเปนมตรไมตรตอกน

ทกคนมปฏสมพนธ ความเปนมตรไมตรตอกน

ขาดการมปฏสมพนธ ความเปนมตรไมตรตอกน ๑ คน

ขาดการมปฏสมพนธ ความเปนมตรไมตรตอกน ๒ คน

ขาดการมปฏสมพนธ ความเปนมตรไมตรตอกน ๓ คนขนไป

๑๖


บทเรยนท ๒ ชอวชา ลกเสอกบคณธรรม จรยธรรม เวลา ๑๒๐ นาท


๑. คณธรรมพนฐาน ๘ ประการ ๒. ความกตญญกตเวท ๓. จตอาสา ๔. การปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

จดหมาย เพอใหผเขารบการฝกอบรมมคณธรรม จรยธรรม กตญญกตเวท จตอาสา และปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

วตถประสงค

เมอจบบทเรยนนแลว ผเขารบการฝกอบรมสามารถ ๑. บอกคณธรรมพนฐาน ๘ ประการ ความกตญญกตเวท จตอาสา และการปฏบตตนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงได ๒. ระบคณลกษณะเชงพฤตกรรมของคณธรรมพนฐาน ๘ ประการ ความกตญญกตเวท จตอาสา และการปฏบตตนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงได ๓. ปฏบตตนใหเปนประโยชนตอตนเอง ครอบครวและสงคมได

วธสอน / กจกรรม ๑. นาเขาสบทเรยนโดยการใชพระบรมราโชวาททเกยวของ หรอเรองทเปนคต เรองจรง นทาน / วดทศน / เกม / เพลง เชน เพลงความซอสตย เพลงตรงตอเวลา เพลงสามคค เพลงหนาทเดกไทย เพลงงานสงใด เพลงคานยม เพลงใครหนอ เพลงอมอน เพลงกฎลกเสอ ๑๐ ขอ แลวแบงกลม ผเขารบ การฝกอบรมเปน ๑๐ กลม (๒๕ นาท) ๒. ผเขารบการฝกอบรมแตละกลมศกษาใบความรท ๑ เรอง คณธรรมพนฐาน ๘ ประการ ความกตญญกตเวท จตอาสา และการปฏบตตนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง (๒๕ นาท) ๓. ผเขารบการฝกอบรมระบคณลกษณะแตละดานหลงจากศกษาใบความร ลงในใบงานท ๒ (๓๐ นาท) ๔. ผเขารบการฝกอบรมวาดภาพทเกยวกบคณลกษณะดานใดดานหนงเพยงดานเดยวในกระดาษทแจกให พรอมตกแตงใหสวยงาม (๓๐ นาท) ๕. ใหทกกลมจบสลากเพอแสดงบทบาทสมมต พรอมทงจดหาอปกรณประกอบการแสดงและฝกซอมตามความเหมาะสม (๓๐ นาท) ๖. ผเขารบการฝกอบรมแตละกลมแสดงบทบาทสมมตในประเดนทไดรบมอบหมายตอไปน (กลมละ ๑๐ นาท) เรองท ๑ ความขยน (สอดคลองกบกฎของลกเสอ ขอ ๘) เรองท ๒ ความประหยด (สอดคลองกบกฎของลกเสอ ขอ ๙) เรองท ๓ ความซอสตย (สอดคลองกบกฎของลกเสอ ขอ ๑)

๑๗


เรองท ๔ ความมวนย (สอดคลองกบกฎของลกเสอ ขอ ๑๐) เรองท ๕ ความสภาพ (สอดคลองกบกฎของลกเสอ ขอ ๕) เรองท ๖ ความสะอาด (สอดคลองกบกฎของลกเสอ ขอ ๑๐) เรองท ๗ ความสามคค (สอดคลองกบกฎของลกเสอ ขอ ๔) เรองท ๘ ความมนาใจ และจตอาสา (สอดคลองกบกฎของลกเสอ ขอ ๓, ๖ และ ๗) เรองท ๙ ความกตญญกตเวท (สอดคลองกบกฎของลกเสอ ขอ ๒) หมายเหต สลากกาหนดเฉพาะคณลกษณะเทานน

๗. หลงจากจบการแสดงแตละกลมนาเสนอภาพวาดทคดเลอก ๓ ภาพ และขอมลทบนทกกลมละ ๕ นาท (๕๐ นาท) ๘. สรป เสนอแนะ และประเมนผล (๑๐ นาท)


๑. ใบความร เรอง คณธรรมพนฐาน ๘ ประการ ความกตญญกตเวท จตอาสา และหลกการปฏบตตนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ๒. ใบงาน เรอง คณธรรมพนฐาน ๘ ประการ ความกตญญกตเวท จตอาสา ๓. เรองเลาทเปนคต / นทาน ๔. เพลง ๕. วดทศน ๖. กระดาษ A4 ๗. สสาหรบตกแตงภาพ


๑. วธการวดผล : ประเมนการปฏบตกจกรรมกลม ๒. เครองมอวดผล : แบบประเมนการปฏบตกจกรรมกลม ๓. เกณฑการประเมนผล : มผลการประเมน ผานเกณฑทกาหนด

เอกสารอางอง / แหลงขอมล

๑. หนงสอเรอง พฒนาคณธรรมและวนยของลกเสอ กระทรวงศกษาธการ ๒. พระเทพคณาภรณ (โสภณ โสภณจตโต ป.ธ.๙) เจาอาวาสวดเทวราชกญชรวรวหาร

watdevaraj@ hotmail.com (ทมา.....หนงสอพมพขาวสดรายวน ฉบบท ๖๗๐๘) ๓. รายงานสรปผลการดาเนนงานโครงการคณธรรมนาความรของสานกงานเลขาธการสภาการศกษา

กระทรวงศกษาธการ ๔. รายงานการวจยและประเมนผลคณธรรม ๘ ประการของผเรยน เจตคต และพฤตกรรม ๕. หนงสอเพลง เกม


๑. คณธรรมพนฐาน ๘ ประการ ความกตญญกตเวท จตอาสาและหลกการปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

๑๘


ใบความรท ๒ เรอง คณธรรมพนฐาน ๘ ประการ ความกตญญกตเวท จตอาสา และหลกการปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

******

คณธรรมพนฐาน ๘ ประการ

คณธรรม หมายถง สภาพคณงามความดทบคคลมคณธรรมทกระทรวงศกษาธการมงเนนปลกฝงนน มทงหมด ๘ ประการ ไดแก

๑. ขยน คอ ความตงใจเพยรพยายามทาหนาทการงานอยางตอเนอง สมาเสมอ อดทน ความขยนตองปฏบตควบคกบการใชสตปญญาแกปญหาจนเกดผลสาเรจ

คณลกษณะของผทมความขยน คอ ผทตงใจทาอยางจรงจงตอเนองในเรองทถกทควรเปนคน สงาน มความพยายาม ไมทอถอย กลาเผชญอปสรรค รกงานททา ตงใจทาหนาทอยางจรงจง

๒. ประหยด คอ การรจกเกบออม ถนอมใชทรพยสน สงของแตพอควรพอประมาณ ใหเกดประโยชนคมคา ไมฟมเฟอย และฟงเฟอ

คณลกษณะของผทมความประหยด คอ ผทดาเนนชวตความเปนอยทเรยบงาย รจกฐานะการเงนของตน คดกอนใช คดกอนซอ เกบออม ถนอมใชทรพยสนสงของอยางคมคา รจกทาบญชรายรบ - รายจายของตนเองอยเสมอ

๓. ซอสตย คอ ประพฤตตรง ไมเอนเอยง ไมมเลหเหลยม มความจรงใจ ปลอดจากความรสกลาเอยงหรออคต

คณลกษณะของผทมความซอสตย คอ ผทมความประพฤตตรงทงตอหนาท ตอวชาชพ ตรงตอเวลา ไมใชเลหกลคดโกงทงทางตรงและทางออม รบรหนาทของตนเองและปฏบตอยางเตมทถกตอง

๔. มวนย คอ การยดมนในระเบยบแบบแผน ขอบงคบและขอปฏบต ซงมทงวนยในตนเองและวนยตอสงคม

คณลกษณะของผทมวนย คอ ผทปฏบตตนในขอบเขต กฎ ระเบยบของสถานศกษา สถาบน องคกร สงคม และประเทศ โดยทตนเองยนดปฏบตตามอยางเตมใจและตงใจ

๕. สภาพ คอ เรยบรอย ออนโยน ละมนละมอม มกรยามารยาททดงาม มสมมาคารวะ คณลกษณะของผทมความสภาพ คอ ผทออนนอมถอมตนตามสถานภาพและกาลเทศะ

ไมกาวราว รนแรง วางอานาจขมผอนทงโดยวาจาและทาทาง แตในเวลาเดยวกนยงคงมความมนใจในตนเอง เปนผทมมารยาท วางตนเหมาะสมตามวฒนธรรมไทย

๖. สะอาด คอ ปราศจากความมวหมองทงกาย ใจ และสภาพแวดลอม ความผองใสเปนทเจรญตาทาใหเกดความสบายใจแกผพบเหน

คณลกษณะของผทมความสะอาด คอ ผรกษารางกาย ทอยอาศย สงแวดลอม ถกตองตามสขลกษณะ ฝกฝนจตใจมใหขนมว จงมความแจมใสอยเสมอ

๗. สามคค คอ ความพรอมเพรยงกน ความกลมเกลยวกน ความปรองดองกน รวมใจกนปฏบตใหบรรลผลตามทตองการ ทางานอยางสรางสรรคไมทะเลาะววาท ไมเอารดเอาเปรยบซงกนและกน

๑๙


มเหตผล ยอมรบความแตกตางหลากหลายทางความคด ความหลากหลายในเรองเชอชาต ในลกษณะน เรยกอกอยางวา ความสมานฉนท

คณลกษณะของผทมความสามคค คอ ผทเปดใจกวาง รบฟงความคดเหนของผอน รบทบาทของตนทงในฐานะผนาและผตามทด มความมงมนตอการรวมพลง ชวยเหลอเกอกลกนเพอใหการงานสาเรจลลวง แกปญหาและขจดความขดแยงได เปนผมเหตผล ยอมรบความแตกตางหลากหลายทางวฒนธรรม ความคด ความเชอ พรอมทจะปรบตวเพออยรวมกนอยางสนต

๘. มนาใจ คอ ความจรงใจทไมเหนแกตวหรอเรองของตวเอง แตเหนอกเหนใจ เหนคณคาในเพอนมนษย มความเอออาทร เอาใจใสใหความสนใจในความตองการ ความจาเปน ความทกขสขของผอน และพรอมทจะใหความชวยเหลอเกอกลกนและกน

คณลกษณะของผทมนาใจ คอ ผใหและผอาสาชวยเหลอสงคม รจกแบงปน เสยสละความสขสวนตน เพอทาประโยชนแกผอน เขาใจ เหนใจ ผทมความเดอดรอน อาสาชวยเหลอสงคมดวยแรงกาย สตปญญา ลงมอปฏบตการเพอบรรเทาปญหา หรอรวมสรางสรรคสงดงามใหเกดขนในชมชน

จรยธรรม จรยธรรม

ความหมายตามพจนานกรมในภาษาไทย จรยธรรม หมายถง ธรรมทเปนขอประพฤต ศลธรรมอนด ตามธรรมเนยมยโรป อาจเรยก จรยธรรมวา Moral philosophy (หลกจรยธรรม) จรยธรรมแบงไดเปน ๔ ดานคอ (๑) ความรเชงจรยธรรม หมายถง ความรวาอะไรดอะไรชวภายในสงคมของตน แตความรวาอะไรดอะไรชวนยงเปนขอสรปวา คนจะตองทาตามทตนเองรเสมอไปเชนรวาคอรปชนเปนสงเลว กไมแนวาจะไมคอรปชน (๒) ทศนคตเชงจรยธรรม คอ ความรสก ของบคคลทมตอสงถกสงผดในสงคมวา ชอบหรอไมชอบ ทศนคตมลกษณะจงใจใหคนทาพฤตกรรมตามทศนคตคอนขางมาก (๓) เหตผลเชงจรยธรรม หมายถง การใชเหตผลทบคคลใชเลอกทจะทา หรอไมเลอกทจะทาอยางใดอยางหนง ตวอยางเชน ถาเดกคนจนตองขโมยเงนมาซอยาใหแมทเจบปวยอยเดกจะใหเหตผลวาเขาทาอยางนนถกแลว เพราะเขาตองมความกตญญ จรยธรรมเรองความซอสตยตองเปนรองเพราะเขาเปนคนจน (๔) พฤตกรรมเชงจรยธรรม เปน พฤตกรรม ทคนแสดงออกมาตามทสงคมนยมชนชอบ หรองดเวนการแสดงพฤตกรรมทฝาฝนกฏเกณฑของสงคม เชนการใหทาน นอกจากนน ยงหมายถงพฤตกรรมทแสดงออกในสภาพการณทยวย เชน ถามคนมาใหสนบนขาราชการเขาจะรบหรอไม

ความกตญญกตเวท

คนด ยอมเปนทยกยองนบถอของคนทวไป เพราะอานาจของความกตญญกตเวท ดงคากลาวทวา "ความกตญญกตเวท เปนเครองหมายของคนด"

๒๐

กตญญ หมายถง บคคลผรคณของคนอน กตเวท หมายถง บคคลทตอบแทนผมคณแกตน ดงนน คาวา กตญญกตเวท จงหมายถง บคคลผรคณทคนอนกระทาแลวและทาตอบแทนบคคลทมคณ และสรางสงทเปนประโยชนแกเรานนมมากมาย ยกตวอยางเชน พอแม ครอาจารย และพระมหากษตรย เปนตน


พอแม เปนผใหกาเนดดวยกายมนษย ทานเลยงด ไมทอดทง แมประสบความยากลาบากกตาม และคอยปองกนภยอนตรายตาง ๆ ใหกบลกเมอมภยมา เมอลกเจบปวยไข ทานกพยายามดแลและรกษาหาหมอให ตามเหตอนควรทพงกระทาได บางครงทานกทางานหนกอาบเหงอตางนายอมอดยอมทน เพอหวงใหลกไดเจรญเตบโต ไดรบการศกษาเลาเรยนมความร เฉลยวฉลาดเทาทนคน ทานเลยงดลกดวยจตเมตตา มพรหมวหาร ๔ ไดแก เมตตา ความรกใครสนทสนม กรณา ความปรานสงสารในเมอมความทกขยากเดอดรอน มทตา พลอยยนดในความสาเรจของลกดวยความจรงใจ และอเบกขา ความวางเฉย ในเมอลกมการงานทา สามารถเลยงตนและครอบครวได

ลกทด จงตองเลยงทานตอบแทน ชวยทาการงานของทาน รกษาวงศสกลไว ประพฤตตนใหเปน ผควรรบมรดก เมอทานลวงลบไปแลว ควรทาบญอทศสวนบญสวนกศลไปให ดงนน พอแมจงเปนผมคณแกลกทงหลาย

ครอาจารย เปนผประสทธประสาทใหเรามความร ความสามารถ ประกอบดวยคณธรรม จรยธรรม และสามารถนาไปใชเปนเครองมอในการประกอบอาชพการงาน ครอาจารยจงนบไดวา เปนครคนทสองรองจากพอแม

ศษยทด จงตองเชอฟงคาสอนของทานและตงใจศกษาเลาเรยน พระมหากษตรย ทรงเปนพระประมขของประเทศ เปนศนยรวม แหงจตใจของปวงชนชาวไทย

ทรงสละความสขสวนพระองคเพอความสขของพสกนกร โดยไมเลอกชนวรรณะ แมจะอยในถนทรกนดาร พระองคจะเสดจไปบาบดทกข บารงสข ชวยเหลอและใหกาลงใจเสมอ

ดงนน พระมหากษตรย จงเปนผมคณแกพสกนกรทงหลาย สมควรทบคคลผอาศยอยใตรม พระบารมตองประพฤตตนเปนพลเมองด เคารพเชอฟงในพระบรมราโชวาท

ดวยเหตทพอแม ครอาจารย และพระมหากษตรย ไดสรางสงทเปนประโยชนใหแกลก จงนบวาเปนผมคณ และสมควรอยางยงททก ๆ คนควรทจะตอบแทนคณ คอ สรางสงทเปนประโยชนใหแกทานเหลานนบาง ตามสมควรแกความสามารถและโอกาสอานวย

จตอาสา

"จตอาสา" คอ ผทมจตใจทเปนผให เชน ใหสงของ ใหเงน ใหความชวยเหลอดวยกาลงแรงกาย แรงสมอง ซงเปนการเสยสละ สงทตนเองม แมกระทงเวลา เพอเผอแผใหกบสวนรวม อกทงยงชวยลด "อตตา" หรอความเปนตว เปนตน ของตนเองลงไดบาง เชน การเปนอาสาสมคร อาสาสมคร เกดจากบคคลทมความตองการชวยเหลอสงคมสวนรวม เปนผเออเฟอ เสยสละ เวลา แรงกาย แรงใจ เพอชวยเหลอผอน หรอ สงคมใหเกดประโยชนและความสขมากขน การเปนอาสาสมคร ทาใหเกดประโยชนตอสวนรวม เปนสงทควรทาทงสน คนทจะเปนอาสาสมครได ไมจากดดวย วย การศกษา เพศ อาชพ ฐานะ หรอ ขอจากดใด ๆ และมจตใจเปน "จตอาสา" ทอยากจะชวยเหลอผอน หรอสงคม ยกตวอยาง จากเหตการณคลนยกษสนามถาโถมทาคนลมตายเปนพนในประเทศไทย ในวนท ๒๖ ธนวาคม ๒๕๔๗ เปนเหตใหคนทวโลกเศราโศกเสยใจกน เหตการณในครงนนสรางความประหลาดใจใหคนทวโลก นนคอ ความงดงามของจตใจผคนทงหลาย ททนไมไดกบความทกขยากของเพอนมนษย แตละคนพยายามหาทางชวยเหลอกน ไมวาจะทางไหนททาได ตงแตการบรจาคทรพย สงของ หรอแมแตเอาตวลงไปเปนอาสาสมครชวยเหลอกนเทาทจะทาได โดยไมแยกเชอชาตเผาพนธหรอชนชน

๒๑


การมอาสาสมครนบหมนคนหมนเวยนเปลยนกนไปชวยเหลอผประสบภยสนาม จนเกดเปนคลนมวลชน จตอาสาทางานตอเนองกนมาถงในปจจบน และขยายเครอขายขยายงานอาสาทาดเพอสงคมมากขน เพอระลกถงความดงามท เกดขนมาจากมวลชนหลากหลายต งแต วนนนจ งกาหนดวนท ๒๗ ธนวาคม ของทกปเปน “วนจตอาสา” เพอเตอนใจและสงเสรมใหพวกเราแตละคนทาดกนตอไป ประโยชนของการมจตอาสา

๑. ทาใหเกดความสขทไดเปนผให ๒. ทาใหผทไดรบความชวยเหลอพนทกข ๓. เปนการสรางขวญกาลงใจใหแกผเดอดรอน ๔. สรางความประทบใจใหแกผพบเหน ๕. ทาใหเกดความสมานฉนท สามคค ๖. ทาใหเกดความภาคภมใจทไดชวยเหลอผเดอดรอน ๗. ไดรบการยกยองเชดช ๘. เปนการใชเวลาวางใหเกดประโยชน

๒๒


ใบงานท ๒ เรอง คณธรรมพนฐาน ๘ ประการ จรยธรรม ความกตญญกตเวท จตอาสา และหลกการปฏบตตนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ชอกลม………………………………………………………….………………………...…………………..

****** คาชแจง ใหสมาชกแตละคนดาเนนการตอไปน

๑. ใหผรบการฝกอบรมศกษาเรองคณธรรม จรยธรรมจากใบความรท ๒ (๒๕ นาท) ๒. ใหผรบการฝกอบรมเขยนระบคณลกษณะคณธรรมแตละดานหลงจากศกษาใบความรท ๒ (๓๐

นาท) ๓. ใหผรบการฝกอบรมทกคนวาดภาพประกอบคณลกษณะดานใดดานหนง (๓๐ นาท)

********************************** ๑. คณลกษณะเชงพฤตกรรมของความขยน………………………………………..………….........................

………………………………………………………………………………………………...…..…………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………...…..…………………………………………….. ตรงกบกฎลกเสอขอ..……กลาววา…………..……………………….…………….………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………...…………..........................................

๒. คณลกษณะเชงพฤตกรรมของความประหยด………………..……………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………….….…………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………….…….……………………………………. ตรงกบกฎลกเสอขอ..……กลาววา…………..……………………….……………………….……………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๓. คณลกษณะเชงพฤตกรรมของความซอสตย………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………….…….………………………………………. …………………………………………………………………………………………………….…….………………………………………. ตรงกบกฎลกเสอขอ..……กลาววา…………..…………………………..…………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………...………………….........................................

๔. คณลกษณะเชงพฤตกรรมของความมวนย…………...……………….……………………………………… ………………………………………………………………………………….…………………….………………………………………… …………………………………………………………………………………….………………….………………………………………… ตรงกบกฎลกเสอขอ..……กลาววา…………..……………………….…………….…………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………...…........................................

๕. คณลกษณะเชงพฤตกรรมของความสภาพ………...…………………………...…………………………… …………………………………………………………………………………………….……….………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….……….………………………………………….. ตรงกบกฎลกเสอขอ..……กลาววา…………..……………………….……………………….…………………………………. ………………………………………………………………………...…………………………………….......................................

๒๓


๖. คณลกษณะเชงพฤตกรรมของความสะอาด……………………………………………...…………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ตรงกบกฎลกเสอขอ..……กลาววา…………..……………………….………………………………………………………….. ………………………………………………………………………...……………………………………......................................

๗. คณลกษณะเชงพฤตกรรมของความสามคค………………………..……………………………………… ………………………………………………………………………………….……………………….……..……………………………. ………………………………………………………………………………………………………...…..………………………………… ตรงกบกฎลกเสอขอ..……กลาววา…………..……………………….……………………………….………………………… …………………………………………………………………………………………………………...…......................................

๘. คณลกษณะเชงพฤตกรรมของความมนาใจ และจตอาสา..........…………………………………... ……………………………………………………………………………………………………………..………………………………… ตรงกบกฎลกเสอขอ..……กลาววา…………..……………………….……………………………….………………………... …………………………………………………………………………………………………………...….....................................

๙. คณลกษณะเชงพฤตกรรมของความกตญญกตเวท…………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………….... ตรงกบกฎลกเสอขอ..……กลาววา…………..……………………….………………………………………………………… ……………………………………………………………………………...……………………………….....................................

๑๐. คณลกษณะเชงพฤตกรรมของผทปฏบตตนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง……….. …………………………………………………………………………………………………………..………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..……………………………….. ตรงกบกฎลกเสอขอ..……กลาววา…………..……………………….………….…………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………...…………………………………..

๒๔



ชอวชา คณธรรมพนฐาน ๘ ประการ ความกตญญกตเวท จตอาสา และหลกการปฏบตตนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

ชอกลม............................................................................................................................................... คณลกษณะเชงพฤตกรรม ขยน ประหยด ซอสตย มวนย สภาพ

สะอาด สามคค มนาใจและจตอาสา ความกตญญ ฯ เศรษฐกจ ฯ


๔ ๓ ๒ ๑ ๑ การตรงตอเวลา ๒ การมสวนรวมของสมาชก ๓ ความคดรเรมสรางสรรค ๔ การสรปความรทไดรบ รวม

--------------------------------- (______________________) ผกากบลกเสอ



ดมาก (๔) ด (๓) พอใช (๒) ปรบปรง (๑) ๑. การตรงตอเวลา ๑. การเขารวม

กจกรรมตามเวลา / ตรงเวลา ๒. ผลงานเสรจตามเวลาทกาหนด ๓. การนาเสนอใชเวลาตามเวลาทกาหนด

ปฏบตได ๒ ขอใน ๓ ขอ

ปฏบตได ๑ ขอใน ๓ ขอ

ปฎบตไมไดเลย

๒. การมสวนรวมของสมาชก

ทกคนมสวนรวม สมาชก ๑ คนไมได มสวนรวม

สมาชก ๒ คนไมได มสวนรวม

สมาชก ๓ คนขนไปไมไดมสวนรวม

๓. ความคดรเรมสรางสรรค

๑. ประยกต การแตงกาย ๒. ประยกตอปกรณ ๓. เรองแสดงไมเคยปรากฏมากอน




๔. การสรปความรทไดรบ

ถกตองทกขอ ผด ๑ ขอ ผด ๒ ขอ ผด ๓ ขอขนไป

๒๕


บทเรยนท ๓ ชอวชา ลกเสอกบการปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เวลา ๖๐ นาท


๑. สงเสรมความร ความเขาใจในหลกการเศรษฐกจพอเพยง ๒. สงเสรมใหรจกวธการและขนตอนการปฏบตสวถเศรษฐกจพอเพยง ๓. สงเสรมการนาปรชญาเศรษฐกจพอเพยงประยกตใชในชวตประจาวน

จดหมาย เพอใหผเขารบการฝกอบรมสามารถปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง


เมอจบบทเรยนนแลว ผเขารบการฝกอบรมสามารถ ๑. อธบายหลกการ ความหมาย และปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได ๒. มความตระหนกถงความสาคญของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ๓. สามารถนาปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปประยกตใชสการปฏบตได

วธสอน / กจกรรม ๑. นาเขาสบทเรยนโดยการใชพระบรมราโชวาททเกยวของ หรอเรองทเปนคต เรองจรง นทาน / วดทศน / เกม / เพลง เชน เพลงความซอสตย เพลงตรงตอเวลา เพลงสามคค แลวแบงกลมผเขารบ การฝกอบรมเปน ๑๐ กลม ๒. ผเขารบการฝกอบรมแตละกลมศกษาใบความรท ๓ เรอง การปฏบตตนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ๓. ใหทกกลมปฏบตกจกรรมตามใบงาน เรอง การปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ๔. สรป เสนอแนะ และประเมนผล


๑. ใบความรเรอง การปฏบตตนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ๒. ใบงานเรอง การปฏบตตนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ๓. เรองเลาทเปนคต / นทาน ๔. เพลง ๕. วดทศน


๑. วธการวดผล : ประเมนการปฏบตกจกรรมกลม ๒. เครองมอวดผล : แบบประเมนการปฏบตกจกรรมกลม ๓. เกณฑการประเมนผล : มผลการประเมน ผานเกณฑทกาหนด

๒๖



๑. หนงสอเพลง เกม ๒. หนงสอหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ๓. ใบความรท ๓ ๔. ใบงานท ๓


๑. การปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

๒๗


ใบความรท ๓

เรอง การปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช รชกาลท ๙ แหงราชวงศจกร กรงรตนโกสนทร ทรงมความหวงใยพสกนกรของพระองคในการดารงชวต จงทรงเนนยาแนวทางการดาเนนชวตตามหลกธรรมคาสอน เพอใหปวงชนชาวไทยไดรอดพนจากวกฤตการณทางเศรษฐกจ และสามารถดารงอยไดอยางมนคงและยงยนภายใตกระแสโลกาภวตน และความเปลยนแปลงตาง ๆ เปาหมายของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงกคอ เพอใหเกดความสมดลและพรอมตอการรองรบ การเปลยนแปลงอยางรวดเรวและกวางขวางทงดานวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเปนอยางดนนเอง

หลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง

การพฒนาตามหลกเศรษฐกจพอเพยง คอ การพฒนาทตงอยบนพนฐานของทางสายกลางและความไมประมาท โดยคานงถง ความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางภมคมกนทดในตว ตลอดจนใชความรความรอบคอบ และคณธรรม ประกอบการวางแผน การตดสนใจและการกระทา

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มหลกพจารณา ดงน

แผนภาพแสดงแนวคดเศรษฐกจพอเพยง ๓ หวง ๒ เงอนไข

๒๘


ดร.จราย อศรางกร ณ อยธยา ประธานคณะอนกรรมการขบเคลอนเศรษฐกจพอเพยง อธบายถง การพฒนาตามหลกเศรษฐกจพอเพยงวาเปนการพฒนาทตงอยบนพนฐานของทางสายกลาง และความไมประมาท โดยคานงถง ความพอประมาณ ความมเหตผล และการสรางภมคมกนทดในตว ตลอดจน การใชความร ความรอบคอบ และคณธรรมประกอบการวางแผน การตดสนใจและการกระทาตาง ๆ ความพอประมาณ หมายถง ความพอด ทไมมากและไมนอยจนเกนไป ไมเบยดเบยนตนเองและผอน เชน การผลตและการบรโภคทพอประมาณ ความมเหตผล หมายถง การใชหลกเหตผลในการตดสนใจ เรองตาง ๆ โดยพจารณาจากเหตปจจยท เกยวของ ตลอดจนผลทคาดวาจะเกดขนอยางรอบคอบ การมภมคมกนทด หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบตอผลกระทบทเกดขนจากการเปลยนแปลงรอบตว ปจจยเหลานจะเกดขนไดนน จะตองอาศยความร และคณธรรมเปนเงอนไขพนฐาน กลาวคอ เงอนไขความร หมายถง ความรอบร ความรอบคอบ และความระมดระวงในการดาเนนชวต และการประกอบการงาน สวนเงอนไขคณธรรม คอ การยดถอคณธรรมตาง ๆ อาท ความซอสตยสจรต ความอดทน ความเพยร การมงตอประโยชนสวนรวมและการแบงปน ฯลฯ ตลอดเวลาทประยกตใชปรชญา

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไดรบการเชดชเปนอยางสงจากองคการสหประชาชาต โดยนายโคฟ อนนน ในฐานะเลขาธการองคการสหประชาชาต ไดทลเกลา ฯ ถวายรางวลความสาเรจสงสดดาน การพฒนามนษย แดพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เมอวนท ๒๖ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๔๙ และไดมปาฐกถาถงปรชญาเศรษฐกจพอเพยงวา เปนปรชญาทมประโยชนตอประเทศไทยและนานาประเทศ และสามารถเรมไดจากการสรางภมคมกนในตนเอง สหมบาน และสเศรษฐกจในวงกวางขนในทสด

คดและปฏบตตนอยางไรจงจะเรยกวาพอเพยง

แลวอยางไรถงจะเรยกวา พอเพยง มพระราชดารสองคหนงกลาวไววา “พดจากพอเพยง ปฏบตตนกพอเพยง” คานยามบอกหลกการไววา ความพอเพยง หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล และการสรางภมคมกนทดในตว จากผลกระทบทจะเกดขน จากทงภายนอกและภายใน ภายนอกกระทบเขามา ภายในกเปลยนแปลงดวย จะพอเพยงได ตองคานงถง ๓ หลกการ คอ คดและทาอะไรอยางพอประมาณ มเหตมผล และมภมคมกนในตวทด ถาครบ ๓ หลกการนถงจะบอกไดวาพอเพยง ถาไมครบกไมพอเพยง และการสรางความพอเพยงใหเกดขนไดตองใชความรควบคไปกบคณธรรม

ยกตวอยาง จะดหนงสอสอบ หรอเตรยมการสอบอยางพอเพยงไดอยางไร กลาวคอ จะดหนงสออยางพอประมาณกตองพอดกบศกยภาพของตนเองทมอย ประกอบกบเนอหาทเรยนมา มเหตมผล ดหนงสอทเปนเรองหลกสอดคลองกบวชาทเรยน การมภมคมกนในตวทดทาอยางไร คอดหนงสอทเปนเรองหลกสอดคลองกบวชาทเรยน การมภมคมกนในตวทดทาอยางไร คอ ดหนงสอใหสอบผานไดดวย สขภาพกตองไมทรดโทรม ไมทะเลาะเบาะแวงหรอเอาเปรยบเพอนฝง ไมคดโกงในการสอบ เพราะฉะนนตองมความขยนอดทน ตองใชคณธรรมเปนพนฐานของความคดและการกระทาตลอดเวลา

การใชชวตอยางไมพอเพยง แลวจะเปนอยางไร เชน ใชจายไมพอเพยง ดแลสขภาพอยางไร ไมพอเพยง บรโภคอยางไมพอเพยง ทางานอยางไมพอเพยง มากไป นอยไป หรอนกศกษาดหนงสออยางไรไมพอเพยง การใชชวต การปฏบตตนอยางไมพอเพยง นอยเกนไป มากเกนไป ไมพอดพอเหมาะ พอควรกบความสามารถของเรา กบสถานการณสงแวดลอม มนสงผลกระทบอะไรบางใหกบตวเราเอง สงผลกระทบอะไรบางใหกบคนรอบขาง กระทบกบสงคม กระทบกบสงแวดลอม สงผลถงอนาคตของตนเองและสงคม

๒๙


http://th.wikipedia.org/wiki/%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%C2%87%C3%A0%C2%B8%C2%84%C3%A0%C2%B9%C2%8C%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%AA%C3%A0%C2%B8

http://th.wikipedia.org/wiki/%C3%A0%C2%B9%C2%82%C3%A0%C2%B8%C2%84%C3%A0%C2%B8%C2%9F%C3%A0%C2%B8%C2%B5_%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%C2%B1%C3%A0%C2%B8%C2%99%C3%A0%C2%B8%C2%99%C3%A0%C2%B8%C2%B1%C3%A0%C2%B8%C2%99

ยกตวอยาง การทานขาวแบบพอเพยงเปนอยางไร คอ ใหอมพอประมาณ เพราะเรารวา ถาอมมากเกนไป อดอด ถาอมนอยเกนไป กยงหวอย แตวาอมอยางเดยว เปนเรองเพยงแคปรมาณ ยงไมพอเพยง ไมสมดล ตองสมดลดานคณภาพดวย บรโภคสงทไมเปนประโยชนกบรางกาย เชน ยาเสพตด เหลา บหรตาง ๆ เพราะฉะนน ความพอเพยงในการบรโภค ไมใชเฉพาะปรมาณเทานน คณภาพดวย ถงจะบอกไดวา เราใชชวตอยางพอเพยง

การประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง - โดยพนฐานกคอ การพงตนเอง เปนหลกการทาอะไรอยางเปนขนเปนตอน รอบคอบ ระมดระวง - พจารณาถงความพอด พอเหมาะ พอควร ความสมเหตสมผล และการพรอมรบความเปลยนแปลง - การสรางความสามคคใหเกดขนบนพนฐานของความสมดลในแตละสดสวนแตละระดบ - ครอบคลมทงทางดานจตใจ สงคม เทคโนโลย ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมถง

เศรษฐกจ การประยกตใชสาหรบประชาชนชาวไทย - ไมฟงเฟอ ประหยดในทางทถกตอง - ประพฤตชอบและประกอบอาชพดวยความถกตอง สจรต - ละเลกการแกงแยง เบยดบงผอน - ไมหยดนงทจะหาทางยนหยดไดดวยตนเอง - เพมพนความด ลดละความชว

๓๐


ใบงานท ๓

เรอง การปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ชอกลม………………………………………………………….………………………...…………………..

ใหหมลกเสอรวมกนอภปรายและสงผแทนรายงานผลการอภปรายตอทประชม ตามหวขอตอไปน

ขอ ๑ หลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง ขอ ๒ ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทเกยวกบ พอประมาณ การมเหตผล มภมคมกนในตวทดขอ ๓ พระราชกรณยกจของพระบาทสมเดจพระเจาอยททรงปฏบตเปนแบบอยางเกยวกบ การอยอยางพอเพยง

๓๑



ชอวชา ลกเสอกบการปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง


ชอกลม...............................................................................................................................................


๔ ๓ ๒ ๑ ๑ การตรงตอเวลา ๒ ระบบหมและการมสวนรวมของสมาชก ๓ การสรปความรทไดรบ รวม

…………………………………….. (…………………………………….) ผกากบลกเสอ



ดมาก (๔) ด (๓) พอใช (๒) ปรบปรง (๑) ๑. การตรงตอเวลา ๑. การเขารวมกจกรรม

ตามเวลา / ตรงเวลา ๒. ผลงานเสรจตามเวลาทกาหนด ๓. การนาเสนอใชเวลาตามเวลาทกาหนด




๒. ระบบหมและการมสวนรวมของสมาชก

ทกคนมสวนรวม สมาชก ๑ คนไมไดมสวนรวม

สมาชก ๒ คนไมไดมสวนรวม


๓. การสรปความร ทไดรบ

ถกตองทกขอ

ผด ๑ ขอ ผด ๒ ขอ ผด ๓ ขอขนไป

๓๒


บทเรยนท ๔ ชอวชา ลกเสอกบคาปฏญาณและกฎของลกเสอ เวลา ๑๒๐ นาท

ขอบขายรายวชา ๑. ความหมาย ความสาคญและประโยชนของคาปฏญาณและกฎของลกเสอสามญรนใหญ ๒. แปลความหมายของคาปฏญาณและกฎของลกเสอสามญรนใหญ ๓. ทองคาปฏญาณและกฎของลกเสอสามญรนใหญ

จดหมาย เพอใหผเขารบการฝกอบรมไดดาเนนการจดกจกรรมทไดนาไปสคาปฎญาณและกฎของลกเสอสามญรนใหญได

วตถประสงค เมอจบบทเรยนนแลวผเขารบการฝกอบรมควรจะมความสามารถ ๑. อธบายความหมาย ความสาคญและประโยชนของคาปฏญาณของลกเสอสามญรนใหญได ๒. ทองคาปฏญาณของลกเสอสามญรนใหญไดถกตอง ๓. ประพฤตปฏบตตนตามคาปฏญาณของลกเสอสามญรนใหญได ๔. นาความรทไดรบไปประยกตใชในชวตประจาวนได

วธสอน/กจกรรม ๑. เตรยมความพรอม รองเพลงคาปฏญาณ ๒ ใหลกเสอ ศกษาเรองคาปฏญาณของลกเสอสามญรนใหญ จากใบความร เรอง คาปฏญาณและกฎของลกเสอ และการแสดงรหส ฝกแสดงรหสและทองคาปฏญาณ พรอมๆ กนทงหม ๓. ใหลกเสอศกษา เรอง การแปลความหมายของคาปฏญาณจากใบความร ๔. ใหลกเสอ แตละหมปฏบตกจกรรมตามใบงานเรอง ลกเสอกบคาปฏญาณและกฎของลกเสอ ผกากบตรวจผลงานและบนทกผลลงในแบบบนทก

สอการสอน ๑. เพลง ๒. ใบความรเรอง คาปฏญาณและกฎของลกเสอสามญรนใหญ ๓. ใบงานเรอง คาปฏญาณและกฎของลกเสอสามญรนใหญ

๔. เอกสารประกอบการเรยนการสอน เครองหมายลกเสอโลก ชดท ๑ หวใจของลกเสอคอ คาปฏญาณและกฎ ๕. เกม ๖. นทาน

การประเมนผล ๑. วธการวดผล : ประเมนการปฏบตกจกรรมกลม ๒. เครองมอวดผล : การทองคาปฏญาณและกฎของลกเสอสามญรนใหญ

๓๓


๓. เกณฑการประเมนผล : ตารางบนทกผลการทดสอบทองคาปฏญาณและกฎของลกเสอสามญ รนใหญ เอกสารอางอง

๑. ขอบงคบคณะลกเสอแหงชาตวาดวยการปกครอง หลกสตรและวชาพเศษลกเสอ พ.ศ. ๒๕๐๙ ๒. ใบความรท ๔ ๓. ใบงานท ๔ และ ๔.๑

เนอหาวชา ๑. คาปฏญาณและกฎของลกเสอสามญรนใหญ

๓๔


ใบความรท ๔ เรอง คาปฏญาณและกฎของลกเสอสามญรนใหญ

ถานาคาปฏญาณลกเสอ แยกหาความหมายตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๒๕ และความหมายตามพจนานกรมไทย - ไทย อาจารยเปลอง ณ.นคร จะไดดงน

คา น. เสยงทเปลงออกมา เสยงพดหรอลายลกษณอกษรทเขยนหรอพมพขนเพอแสดงความคด โดยปกตถอวาเปนหนวยทเลกทสดซงมความหมายในตว, ใชประกอบหนาคาอนมความหมายเชนนน เชน คานาม คากรยา คาบพบท, พยางคซงเปนสวนยอยของวรรคในบาทหรอในฉนท แตละพยางค ถอวาเปนคาหนง, ๒ วรรคของคากลอน, ลกษณะนามของเสยงพด เชน พดคาหนง ลกษณะนามบอกจาพวกของเคยวของกน เชน ขาวคาหนง, ลกษณะนามเรยก ๒ วรรคของคากลอนวาคาหนง

ปฏญาณ ก. ใหคามนโดยสจรตใจ ลกเสอ น. สมาชกแหงองคการทมวตถประสงคในการฝกหดอบรมบมนสยเดกชายใหเปนพลเมองด

ตามจารตประเพณ มอดมคตและความรบผดชอบตวเองและตอผอน ความหมายของคาปฏญาณของลกเสอ

คอ คามนสญญาทลกเสอไดใหไวดวยความสจรตใจ แกผบงคบบญชา ตอหนาแถว หรอในพธการทางลกเสอเปนหลกสากลทลกเสอทกคนตองปฏบตเชนเดยวกนหมด ลกเสอจะตองจดจาคาปฏญาณใหได และตองพยายามปฏบตตนตามคาปฏญาณอยางเตมความสามารถหรอใหดทสด คาปฏญาณของลกเสอสามญรนใหญ ม ๓ ขอ ดงน ดวยเกยรตของขา ขาสญญาวา ขอ ๑ ขาจะจงรกภกดตอชาต ศาสนา พระมหากษตรย หมายถง ลกเสอตองเคารพ ยกยองบชาเทดทนชาต ศาสนา และพระมหากษตรยไวดวยความซอสตยสจรต ขอ ๒ ขาจะชวยเหลอผอนทกเมอ หมายถง ลกเสอเปนผมจตใจโอบออมอาร มจตเมตตากรณาตอสตว ตอคนทวไป ยอมสละความสขสวนตว

ขอ ๓ ขาจะปฏบตตามกฎของลกเสอ หมายถง ใหลกเสอปฏบตตามกฎของลกเสอทง ๑๐ ขอ อยางเครงครดและปฏบตอยางสมาเสมอ ไมหลกเลยง

การแสดงรหสเมอกลาวคาปฏญาณ

ทกครงทกลาวคาปฏญาณลกเสอทกคนตองแสดงรหส ลกเสอไทยนยม แสดงรหสแบบองกฤษ คอ

ยนในทาตรง ยกมอขวาขนเสมอไหล ขอศอกชดลาตวหนฝามอไปขางหนา นวหวแมมอกดปลายนวกอยไวอกสามนว ทเหลอเรยงชดตดกนและเหยยดตรงขนไป นวทงสามทเหยยดขนไปนนมความหมายถง คาปฏญาณของลกเสอทง ๓ ขอ

๓๕


กฎของลกเสอสามญ ลกเสอสามญรนใหญ ลกเสอวสามญ และบคลากรทางการลกเสอ กฎของลกเสอ หมายถง ขอปฏบตทลกเสอตองยดถอเปนแนวทางในการประพฤตปฏบตตนและปฏบตหนาท ใหเปนคนดของครอบครว สงคม และประเทศชาต มระเบยบวนย มความรกสามคค และม ความซอสตยสจรต ดงตอไปน ขอ ๑ ลกเสอมเกยรตเชอถอได ขอ ๒ ลกเสอมความจงรกภกดตอชาต ศาสนา พระมหากษตรย และซอตรงตอผมพระคณ ขอ ๓ ลกเสอมหนาทกระทาตนใหเปนประโยชนและชวยเหลอผอน ขอ ๔ ลกเสอเปนมตรของคนทกคนและเปนพนองกบลกเสออนทวโลก ขอ ๕ ลกเสอเปนผสภาพเรยบรอย ขอ ๖ ลกเสอมความเมตตากรณาตอสตว ขอ ๗ ลกเสอเชอฟงคาสงของบดามารดา และผบงคบบญชาดวยความเคารพ ขอ ๘ ลกเสอมใจราเรงและไมยอทอตอความยากลาบาก ขอ ๙ ลกเสอเปนผมธยสถ ขอ ๑๐ ลกเสอประพฤตชอบดวยกาย วาจา ใจ

๓๖


ใบงานท ๔ เรอง ลกเสอกบคาปฏญาณและกฎของลกเสอ

คาชแจง ใหลกเสอ แตละหมวเคราะหภาพแลวตอบคาถามพรอมวาดภาพใหมและสงตวแทนนาเสนอผลงานหนาชนเรยน

๓๗

๑. วยรนกลมนประพฤตตนตรงกนขามกบกฎของลกเสอขอท..................................................................... และกฎขอนนใจความวาอยางไร

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................ ๒. ถาวยรนกลมนจะเปลยนแปลงพฤตกรรมภาพทควรจะปรากฏควรเปนภาพใดและภาพใหมทเกดขนตรงกบ

กฎขอใด....................................................................................................................................... และกฎขอนนใจความวาอยางไร...................................................................................................

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................ .


ใบงานท ๔.๑ คาชแจง ใหลกเสอ แตละหมทดสอบทองคาปฏญาณและกฎของลกเสอรายบคคลโดยเลอกทดสอบกบ

นายหมของหมใดหมหนง หลงจากทดสอบเสรจเรยบรอยใหนายหมบนทกผลพรอมรายงานผลการทดสอบกบผกากบ สวนนายหม แตละหมใหทดสอบกบผกากบ

ตารางบนทกผลการทดสอบทองคาปฏญาณและกฎ

ขดเครองหมาย ลงในชองสาหรบผทผานการทดสอบ

๓๘

หมททดสอบ……………………………

ผลการทดสอบ

คาปฏญาณ กฎ ท

ชอ – ชอสกล

ผาน

ไมผา

น

ผาน

ไมผา

น

๑.

๒.

๓.

๔.

๕.

๖.

๗.

๘.

สรปผลการทดสอบ(จานวน)

ลงชอ…………………………………ผทดสอบ (…………………………….) นายหม หม………………………..



ชอวชา คาปฏญาณและกฎของลกเสอสามญรนใหญ

ชอกลม...............................................................................................................................................



…………………………………….. (………………………………….) ผกากบลกเสอ


ระดบคณภาพ / คะแนน รายการทประเมน ดมาก (๔) ด (๓) พอใช (๒) ปรบปรง (๑)

๑. การตรงตอเวลา ๑. การเขารวมกจกรรมตามเวลา / ตรงเวลา




๒. ผลงานเสรจตามเวลาทกาหนด ๓. การนาเสนอใชเวลาตามเวลาทกาหนด






ถกตองทกขอ

ผด ๑ ขอ ผด ๒ ขอ ผด ๓ ขอขนไป

๓๙


บทเรยนท ๕ ชอวชา ลกเสอกบเอกลกษณของชาตและความเปนไทย เวลา ๑๘๐ นาท


๑. ความหมายและความสาคญของเอกลกษณความเปนไทย ซงมงเนนสถาบนชาต ศาสนา พระมหากษตรย และการปกครองระบอบประชาธปไตย

๒. เอกลกษณความเปนไทยทควรร - ธงชาตไทย - การใชผาไทย - สญลกษณประจาชาตไทย - การรองเพลง และดนตรไทย - ประวตศาสตรชาตไทย - การรองเพลงชาต และ - การอยรวมกนของชาต และศาสนา เพลงสรรเสรญพระบารม - การจดพธกรรมทางศาสนา - การรองเพลงพระราชนพนธ - การใชพทธศกราช - มารยาทไทย - วนสาคญของชาตไทย - อาหารไทย - การแสดงความจงรกภกด - สถานทสาคญในทองถน - การใชภาษาไทย และเลขไทย

จดหมาย เพอใหผเขารบการฝกอบรมมจตสานก ภาคภมใจ รกชาต รกศกดศรความเปนไทย

วตถประสงค เมอจบบทเรยนนแลว ผเขารบการฝกอบรมสามารถ ๑. บอกความหมายและความสาคญของเอกลกษณความเปนไทยได ๒. ระบแนวทางสรางจตสานกในความเปนไทยได ๓. นาความรเกยวกบเอกลกษณความเปนไทยไปใชในชวตประจาวนได

วธสอน / กจกรรม

๑. นาเขาสบทเรยนโดยใชเพลงทเกยวของกบเอกลกษณความเปนไทย เชน เพลงฉนคอคนไทย หรอใชเกม สอ / วดทศน นทาน ฯลฯ ๒. ศกษาและปฏบตกจกรรมเอกลกษณความเปนไทย โดยศกษาใบความร เรอง เอกลกษณของชาตและความเปนไทย ตามฐานกจกรรม ๘ ฐาน ๆ ละ ๑๐ นาท ซงสามารถนาไปบรณาการกบ ๘ กลมสาระ ฯ ได ดงน

รกชาต รคณ เทดทนองคกษตรา นอมบชาศาสนา รคณคาภาษาไทย หวงใยเอกลกษณ รประจกษวนสาคญ สานสรรศลปะไทย มวนยปฏบตตน

ฐานท ๑ รกชาต รคณ เนอหาประกอบดวย การนาเสนอประวตศาสตร ความเปนมาของชาต เพอเขาถงความภาคภมใจในสถาบนชาต และรคณชาต

๔๐


ฐานท ๒ เทดทนองคกษตรา เนอหาประกอบดวยสถาบนพระมหากษตรย เพลงสรรเสรญ พระบารม เพลงพระราชนพนธ

ฐานท ๓ นอมบชาศาสนา เนอหาประกอบดวยสถาบนศาสนา การจดโตะหมบชา ฐานท ๔ รคณคาภาษาไทย เนอหาประกอบดวย การใชภาษาไทย เลขไทย และพทธศกราช ฐานท ๕ หวงใยเอกลกษณ เนอหา ประกอบดวย สญลกษณประจาชาตไทย การใชผาไทยและ

การแตงกาย มารยาทไทย (การกราบ การไหว) ฐานท ๖ รประจกษวนสาคญ เนอหาประกอบดวยวนสาคญของชาต ศาสนา พระมหากษตรย

และการแสดงความจงรกภกด ฐานท ๗ สานสรรศลปะไทย ประกอบดวย กฬา การละเลนและศลปกรรมของไทยแขนงตาง ๆ เชน

ดนตรไทย การรองเพลงไทย ฐานท ๘ มวนยปฏบตตน เนอหาประกอบดวย การมวนยตอตนเอง ครอบครวและสงคม

๓. อภปราย และสรปตามใบงาน เรอง เอกลกษณของชาตและความเปนไทย ๔. นาเสนอผลการอภปรายและสรปความรทไดรบ สอการสอน ๑. เพลงฉนคอคนไทย เพลงหนาทเดก ๒. ภาพ แผนภม เกม นทาน สอวดทศน ๓. ใบความร เรอง เอกลกษณของชาตและความเปนไทย ๔. ใบงาน เรอง เอกลกษณของชาตและความเปนไทย


๑. วธการวดผล : ประเมนการปฏบตกจกรรมกลม ๒. เครองมอวดผล : แบบประเมนการปฏบตกจกรรมกลม ๓. เกณฑประเมนผล : มผลการประเมนผานเกณฑทกาหนด


๑. กลมพฒนาและสงเสรมองคกรเครอขายเอกลกษณของชาตภายในและตางประเทศ สานกงานเสรมสรางเอกลกษณของชาต สานกงานปลดสานกนายกรฐมนตร www.identity.opm.go.th

๒. เอกสารแผนแมบทการเสรมสรางเอกลกษณของชาต พ.ศ. ๒๕๕๑-๒๕๕๔ สถาบนวจยภาษา และวฒนธรรมเพอพฒนาชนบท มหาวทยาลยมหดล

๓. เอกสาร (อดสาเนา) เรอง เอกลกษณของชาต “การมจตสานกความเปนไทย” สานกงานเสรมสรางเอกลกษณของชาต สานกงานปลดสานกนายกรฐมนตร

๔. Wendell Blanchard (๑๙๕๘ อางองใน เอกวทย ณ ถลาง, ๒๕๒๓ : ๓๒)


๑. เอกลกษณของชาตและความเปนไทย

๔๑



ใบความรท ๕ เรอง เอกลกษณของชาตและความเปนไทย

****** เอกลกษณของชาตและความเปนไทย คอ สงทบงบอกความเปนชาตไทยไดอยางชดเจน เชน

๑. ธงชาตไทย เมอกลาวถงประเทศไทย สญลกษณทนกถง คอ ธงชาตไทย ธงชาต ถอเปนสญลกษณ

ททวโลกใชแสดงถงความเปนชาตทมอารยธรรมรงเรอง มเสถยรภาพ อธปไตย ความเปนหมเหลา ความเปน นาหนงใจเดยวกน การประพฤตปฏบตตอธงชาต จงเสมอนการประพฤตปฏบตตอคนในชาต ซงเปนเจาของธงชาตนน ๆ และในดานความสมพนธทางการทตระหวางประเทศ จงตองมการระมดระวงเปนพเศษเกยวกบการปฏบตตอธงชาตของประเทศอน ๆ

๒. สญลกษณของชาตไทย ตามประกาศสานกนายกรฐมนตร เรองการกาหนดสญลกษณประจาชาตไทย ลงวนท ๑๖ ตลาคม

พ.ศ. ๒๕๔๔ ม ๓ สง คอ ดอกราชพฤกษหรอชยพฤกษ แสดงถง ความสวยงาม รมเยนเปนดอกไมประจาชาต ชางไทย เปนสตวประจาชาต ศาลาไทย เปนสถาปตยกรรมประจาชาต

๓. สถาบนพระมหากษตรย Wendell Blanchard (๑๙๕๘ อางองใน เอกวทย ณ ถลาง, ๒๕๒๓ : ๓๒) กลาวไววา

สาหรบคนไทยแลวโลกทศนของเขาจะขาดความสมบรณ ถาปราศจากพระมหากษตรยไทยอยในใจกลางของ มโนภาพนน เพราะพระมหากษตรยเปนศนยรวมความสมานสามคคในชาต เปนสญลกษณทหลอหลอมประชาราษฎรทกหยอมหญาเขามารวมตวเปนประชาชาตเดยวกน รวมคานยมเดยวกนและเดนไปสจดหมายปลายทางเดยวกน

๔. สถาบนการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ประชาธปไตยอนมรากฐานการสนบสนนของประชาชนอยางแทจรง เปนสงสาคญทจะทดทาน

สภาวะไมสมดลของสงคมไทย อนเกดจากความขดแยง และการตอสแยงชงอานาจได ประชาชนชาวไทยมความรกในอสรภาพ เสรภาพ และเคารพเทดทนจงรกภกดตอองคพระมหากษตรย ซงมสวนสาคญและเปนพนฐานของการปกครองระบอบประชาธปไตย

๔๒


๕. ภาษาไทย ภาษาไทยเปนภาษาพดทใชสอสารกนไดอยางเขาใจ ถงแมจะมสาเนยงทแตกตางกนไปบางใน

แตละพนท รวมถงการใชศพทกบบคคลในระดบตาง ๆ และอกษรไทยทใชในภาษาเขยนโดยทวไป ๖. การแตงกาย

ปจจบนการแตงกายของชาวไทยจะเปนสากลมากขน แตกยงคงเครองแตงกายของไทยไวในโอกาสสาคญตาง ๆ เชน ในงานพระราชพธ งานทเปนพธการ หรอในโอกาสพบปะสงสรรคระหวางผนา พธแตงงาน เทศกาลและงานประเพณทจดขน หรอในกจกรรมตาง ๆ ทตองการ แสดงใหเหนถงความเปนไทยอยางชดเจน ในบางหนวยงานของราชการ มการรณรงคใหแตงกายในรปแบบไทย ๆ ดวย

๗. การแสดงความเคารพ การแสดงความเคารพดวยการไหวและกราบ ซงแบงแยกออกไดอยางชดเจน เชน

กราบพระพทธรป กราบพระสงฆ กราบไหวบคคลในฐานะ หรอวยตาง ๆ ตลอดจนการวางตนดวยความสภาพ ออนนอมถอมตน การแสดงความกตญญกตเวทตอผมพระคณ ความมนาใจเออเฟอเผอแผชวยเหลอ ซงกนและกน รวมไปถงความเกรงใจ

๘. สถาปตยกรรม ประเทศไทยมสถาปตยกรรมทเปนเอกลกษณของชาต ทเหนไดจากศาสนสถาน โบสถวหาร

ปราสาท พระราชวง และอาคารบานทรงไทย ๙. ศลปวฒนธรรมและประเพณ

ประเทศไทยมการตดตอกบหลายเชอชาต ทาใหมการรบวฒนธรรมของชาตตาง ๆ เขามา แต คนไทยสามารถนามาประยกตใชไดอยางเหมาะสม และปฏบตสบตอกนมา จนกลายเปนสวนหนงในวถชวตของไทย

๑๐. ดนตรไทย กฬาไทย และการละเลนพนเมองตางๆ สงทกลาวมานน เปนเพยงบางสวนทแสดงใหเหนถงความเปนเอกลกษณของชาตไทย ถงแมวา

จะมบางอยางทมองไมเหนเดนชด หรอเปลยนแปลงไปบางแลวกตาม แตสงหนงทจะตองคงอยในใจของคนไทยตลอดไป กคอ ศกดศรของคนไทย

๔๓


ใบงานท ๕ เรอง เอกลกษณของชาตและความเปนไทย

****** เรอง เอกลกษณของชาตและความเปนไทย ชอกลม………………………………………………………….………………………...…………………..

คาชแจง ใหสมาชกในกลมดาเนนการตอไปน ๑. อภปรายและสรปความรทไดรบจากการปฏบตกจกรรมฐานทง ๘ ฐาน ๒. นาเสนอผลงานจากใบงานท ๓ กลมละ ๕ นาท

ฐานท ๑ รกชาต รคณ สรปความรทไดรบ ……………………………………………………………………..……………………………………………. ………………………………………………………………………………..……………………………………………………………… ………………………………………………………………………………..……………………………………………………………… ฐานท ๒ เทดทนองคกษตรา สรปความรทไดรบ …………………………………………………………..………………………………………………………. ………………………………………………………………………….…………………………………………………………………… …………………………………………………………………………..………………………………………………………………….. ฐานท ๓ นอมบชาศาสนา สรปความรทไดรบ …………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………….……………………………………………................................... ……………………………………………………………………..………………………………………………………………………. ฐานท ๔ รคณคาภาษาไทย สรปความรทไดรบ ……………………………………………………..………………………………………………………….. …………………………………………………………………….……………………………………………………………………….. …………………………………………………………………….……………………………………………………………………….. ฐานท ๕ หวงใยเอกลกษณ สรปความรทไดรบ ………………………………………………………..……………………………………………………….. ……………………………………………………………………….…………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………..…………………………………………………………………… ฐานท ๖ รประจกษวนสาคญ สรปความรทไดรบ ………………………………………………………………..………………………………………………. ………………………………………………………………………….…………………………………………………………………. ………………………………………………………………………….………………………………………………………………….

๔๔


ฐานท ๗ สานสรรศลปะไทย สรปความรทไดรบ ……………………………………………………………..………………………………………………….. …………………………………………………………………………….……………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………..………………………………………………………………. ฐานท ๘ มวนยปฏบตตน สรปความรทไดรบ ……………………………………………………………..………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….…………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….……………………………………………………………..

๔๕



ชอวชา เอกลกษณของชาตและความเปนไทย

ชอกลม...............................................................................................................................................



…………………………………….. (………………………………….) ผกากบลกเสอ



ดมาก (๔) ด (๓) พอใช (๒) ปรบปรง (๑) ๑. การตรงตอเวลา ๑. การเขารวมกจกรรม

ตามเวลา / ตรงเวลา ปฏบตได ๒ ขอใน ๓ ขอ



๒. ผลงานเสรจตามเวลาทกาหนด ๓. การนาเสนอใชเวลาตามเวลาทกาหนด






ถกตองทกขอ ผด ๑ ขอ ผด ๒ ขอ ผด ๓ ขอขนไป

๔๖


บทเรยนท ๖ ชอวชา ลกเสอกบการชมนมรอบกองไฟ เวลา ๑๒๐ นาท


๑. ความเปนมา ๒. ความมงหมายของการชมนมรอบกองไฟ ๓. สถานททใชชมนมรอบกองไฟ ๔. การเตรยมการกอนเรมการชมนมรอบกองไฟ ๕. การจดกองไฟ ๖. การจดทนงรอบกองไฟใหจดเปนรปวงกลมหรอเกอกมา ๗. พธเปดการชมนมรอบกองไฟ ๘. กาหนดการชมนมรอบกองไฟ ๙. การเปลยนอรยาบถของผเขาชมนม

๑๐. พธปดการชมนมรอบกองไฟ

จดหมาย เพอใหผเขารบการฝกอบรมสามารถเขารวมและปฏบตกจกรรมตามขนตอนการชมนมรอบกองไฟได


เมอจบบทเรยนนแลว ผเขารบการฝกอบรมสามารถ ๑. บอกขนตอนการชมนมรอบกองไฟได ๒. ปฏบตตามขนตอนการชมนมรอบกองไฟได ๓. นาความรเกยวกบคณธรรม จดแสดงในการชมนมรอบกองไฟได


กจกรรมยอยท ๑ (๓๐ นาท) ๑. วทยากรอธบายประวตความเปนมา แนวทางและขนตอนในการชมนมรอบกองไฟ ๒. วทยากรรวมกบลกเสอ สาธตการทาความเคารพการกลาวชมเชย และการตอบรบคาชมเชย

ตามแบบลกเสอ ๓. นดหมายหมบรการรอบกองไฟ เพอจดเตรยมสถานท พวงมาลย พมสลาก เปนตน

๔. นดหมายกาหนดเวลาในการเขารวมการชมนมรอบกองไฟ การสงรายชอการแสดง กจกรรมยอยท ๒ (๙๐ นาท)

๑. ผเขารวมชมนมนงประจาทบรเวณรอบกองไฟ ๒. พธกรนากจกรรมเพอเตรยมความพรอม ซกซอมแนวปฏบตในการชมนมรอบกองไฟ แนะนา

ผเปนประธานในพธ ๓. พธกรเชญประธานกระทาพธเปดการชมนมรอบกองไฟ และจบสลากการแสดงใหผเขารวม

ชมนมแสดงรอบกองไฟตามลาดบ ๔. พธกรจดกจกรรมเพอเปลยนอรยาบถของผเขารวมชมนมตามความเหมาะสม ๕. เมอทกกลมแสดงจบ พธกรเชญประธานใหขอคดและกลาวปดการชมนมรอบกองไฟ

๔๗



๑. เครองดนตร เชน กลอง ฉง ฉบ กรบ ฯลฯ ๒. เครองประกอบการแตงกายในการแสดง ๓. เครองเสยง ๔. กองไฟ / กองไฟจาลอง


๑. วธการวดผล : สงเกตพฤตกรรมในการเขารวมกจกรรมชมนมรอบกองไฟ ๒. เครองมอวดผล : แบบประเมนการปฏบตกจกรรมชมนมรอบกองไฟ ๓. เกณฑการประเมนผล : มผลการประเมนผานเกณฑทกาหนด


คมอการฝกอบรมผบงคบบญชาลกเสอ ขนผชวยผใหการฝกอบรมวชาผกากบลกเสอ คณะกรรมการลกเสอ ฝายพฒนาบคลากร สานกงานลกเสอแหงชาต


๑. การชมนมรอบกองไฟ

๔๘


ใบความรท ๖ เรอง การชมนมรอบกองไฟ

****** ๑. ความเปนมา

จากประสบการณในชวตทหารของลอรด เบเดน-โพเอลล (บ.พ.) ทไดพบเหนการพกแรมคน ของพอคา ซงเดนทางรอนแรมไปตางเมองและวธการของชาวพนเมอง ซงมการชมนมกนในยามคาคน เปนการพกผอน สนทนาแลกเปลยนความคดเหน ปรกษาหารอกน ทงมการรวมสนกสนานดวยการรองเพลงและแสดงกจกรรมตาง ๆ เปนการผอนคลายอารมณและบรรเทาความเหนอยลามาจากกลางวน จงไดนาวธการนมาทดลองใชในการนาเดก ซงอาจเรยกวาเปนลกเสอรนแรกของโลกไปอยคายพกแรม ทเกาะบราวนซ ประเทศองกฤษ ในป ค.ศ.๑๙๐๗ (พ.ศ. ๒๔๕๐) โดยใหลกเสอมาชมนมพรอมกนรอบกองไฟในตอนกลางคน และใชเวลานนฝกอบรมประกอบการเลานทาน และมการรวมแสดงใหเกดความสนกสนาน ไดผลเปนอยางด จงไดนามาใหเปนวธการฝกอบรมลกเสออยางหนงสบตอมาจนปจจบนน การชมนมรอบกองไฟในภาษาองกฤษเรยกวา “CAMP FIRE” เดมมกเรยกกนในภาษาไทยวา การเลนหรอการแสดงรอบกองไฟ เปนเพยง สวนหนงของการชมนมรอบกองไฟเทานน

๒. ความมงหมายของการชมนมรอบกองไฟ

การชมนมรอบกองไฟมความมงหมายสาคญอย ๕ ประการ เพอ ๒.๑ เปนการฝกอบรมตอนกลางคน ดงท ลอรด เบเดน-โพเอลล (บ.พ.) ในการฝกอบรมเดก

ทไปอยคายพกแรม ณ เกาะบราวนซ ๒.๒ ใหลกเสอไดรองเพลงรวมกนหรอแสดงกรยาอาการอยางเดยวกนเปนการปลกใจหรอ

เปลยนอารมณใหเกดความสนกสนานเบกบานใจ ผอนคลายความเครงเครยดใหบรรเทาเบาบางลง ๒.๓ ใหลกเสอแตละคนม โอกาสแสดงออกในท ชมนม โดยไม เกอเขนกระดากอาย เปน

การสงเสรมความสามคคของหม ใหทกคนรจกทางานรวมกบผอนและทาใหรความสามารถของแตละคนไดด ๒.๔ ใชเปนโอกาสสาหรบประกอบพธสาคญบางกรณ เชน แนะนาบคคลสาคญในกจการลกเสอ

เชน แนะนาผมเกยรตสาคญทมาเยยม การมอบเครองหมายวดแบดจ เครองหมายตอบแทน เขมสมนาคณ หรอประกาศนยบตรตาง ๆ เปนตน

๒ .๕ เชญบคคลสาคญในทองถนตลอดจนประชาชนทวไป เปนการประชาสมพนธและ สงเสรมกจการลกเสอไดอกทางหนง

๓. สถานทใชชมนมรอบกองไฟ

คายลกเสอทกแหงควรมบรเวณสาหรบการชมนมรอบกองไฟไวโดยเฉพาะอยทมมหนงของคาย และควรอยหางจากทพกพอสมควร ไมไกลเกนไป เพอมตองเสยเวลาและเกดความยงยากเมอลกเสอตอง เดนจาก ทพกไปยงบรเวณการชมนมรอบกองไฟและตองเดนกลบเมอการชมนมเลกแลว สวนบรเวณ การชมนมรอบกองไฟควรมตนไมเปนฉากหลงนน จะทาใหบรรยากาศดขน และจะทาใหการรองเพลงไดผลดกวาทโลงแจง

๔๙


อนง ในการเลอกสถานทสาหรบการชมชนรอบกองไฟน ถาสามารถหาทเปนแองใหลกเสอทนง อยเหนอกองไฟเลกนอยจะดมาก เชน ในบรเวณทมเนน อาจจดทาบรเวณการแสดงและกองไฟอยตอนลาง สวนลกเสอใหนงอยบนเนน หรอจดทาบรเวณการแสดงและกองไฟใหอยบนเกาะมคนาลอมรอบ ผชมนง อยรมคนาอกดานหนง สะพานขามคทาดวยไมแบบสะพานชวคราว ปรากฏวาสถานทการชมนมรอบกองไฟ เชนวานใชการไดดอยางยง

การชมนมรอบกองไฟนถาไมสะดวก เชน ฝนตกหรอมเหตอน จะจดภายในอาคารและใชกองไฟท ใหแสงสวางอยางอนแทนได

๔. การเตรยมกอนเรมชมนมรอบกองไฟ

๔.๑ คณะผใหการฝกอบรมจะตองปรกษาหารอกนเพอกาหนดวา ในการชมนมรอบกองไฟนนจะ มกจกรรมอะไรบาง จะใหกลมใดทาหนาทบรการ ใหผใดเปนพธกรและจะเชญผใดเปนประธานซงควรเปน ผทมความร ความเขาใจขนตอนการชมนมรอบกองไฟดพอสมควร หรอพธกรจะตองซกซอมการทประธานจะตองปฏบตตามขนตอนตาง ๆ เสยกอน ถาเปนการอยคายพกแรมของลกเสอตามธรรมดา โดยปรกตผกากบลกเสอทพาลกเสอไปอยคายพกแรมนนเองจะทาหนาทประธาน และใหรองผกากบลกเสอ หรอลกเสอคนใด คนหนงทมความสามารถทาหนาทพธกร

๔.๒ พธกร คอผนาในการชมนมรอบกองไฟ มหนาท ๑) นดหมาย

- ประธาน ขนตอนทจะตองปฏบต - ผรวมแสดง ขนตอนการปฏบต การแตงเพลงประจาหม/กลม การสงเรองทจะแสดง

เวลาทมาพรอม เวลาทใชในการแสดง การแตงกายตามเนอเรอง การรายงานเมอเรมแสดง การกลาวชมเชย การตอบรบคาชมเชย การกลาวเมอมผมาเยยม ขอหามในเนอเรองทจะแสดง

- กลมบรการใหจดสถานท กองไฟ จดทาพวงมาลย ทาพมสลาก และคนถอขบวนแห การชวยเหลอพธกร การทาความสะอาดสถานทเมอเลกการแสดง

๒) ชแจงลาดบการชมนม ซกซอม ขอปฏบต ขอหาม ๓) ประกาศชอผทจะมาเปนประธานและผตดตาม ๔) เชญประธานและผตดตามเขาสทประชม ๕) ควบคมและดาเนนการใหถกตองโดยใหผเขารวมชมนมไดรบความสนกสนาน ๖) เลอกเพลงทจะนามาใชใหเหมาะสมกบผเขารบการฝกอบรม ๗) รกษาเวลาโดยเครงครด

๕. การจดกองไฟ

กองไฟอาจจะเปนกองไฟทกอดวยไมจรง โดยกอเปนแบบผสม (คอกหม+ปรามด) หรอจะใชไฟ ใหแสงสวางอยางอน ๆ แทนกได ถาเปนกองไฟจรงจะตองมผรบผดชอบ ซงโดยปกตจะมอบใหกลมบรการ ในวนนนทาหนาทน คอ มหนาทกอไฟใหเรยบรอยกอนทาพธเปด จดแลวใหไฟตดและจะตองคอยดแลกองไฟใหตดอยตลอดเวลา ในการน จะตองเตรยมฟนอะไหลและนาสารองไว ถาไฟมอดลงจะตองเตมฟนลงไป และถาไฟลกลามมากหรอกระเดนออกจากกองไฟ กตองพรมนาลงไป

๕๐


ในปจจบน นโยบายของรฐบาลใหอนรกษปาไมและสงแวดลอมจงควรละเวนการกอไฟดวยไมจรง เมอเลกการชมนมรอบกองไฟผมหนาทรบผดชอบจะตองออกจากบรเวณไปอยางเงยบ ๆ พรอมกบผเขา รวมชมนมอน ภายหลงอกสกครจะตองหวนกลบมาทบรเวณการชมนมรอบกองไฟอกครงหนง ไมใหมเศษไมหรอเถาถานเหลออยเลย

เรองการทาความสะอาดบรเวณการชมนมรอบกองไฟน อยาถอวาเปนเรองเลกนอย ตองถอวา เปนบทเรยนอนสาคญในการฝกอบรมดวย

๖. การจดทนงรอบกองไฟใหจดเปนรปวงกลมหรอเกอกมา

การจดทนงรอบกองไฟใหจดเปนรปวงกลมหรอเกอกมา ใหกองไฟอยตรงกลาง มทนงพเศษสาหรบประธานและผรบเชญ ตงอยในทศทางเหนอลมทนงของประธานเปนทนงเดยวใหตงลาหนากวาแถว ของผตดตามและผรวมชมการแสดง ใหมโตะวางพมสลากไวตรงหนา สวนผเขารวมชมนมโดยปกตใหนงตามกลม ณ สถานททไดกาหนดใหไว

๗. พธเปดการชมนมรอบกองไฟ

มขนตอนการปฏบตดงน ๗.๑ เมอผรวมแสดงแตงกายตามเนอเรองทจะแสดงเขานงทเรยงตามลาดบกลม จากซาย

ของประธานไปทางขวาพรอมควรเปนเวลากอนเรมตนแสดงทกาหนดไวประมาณ ๑๐ นาท ๗.๒ พธกร ชแจงซกซอมการปฏบตแลวแจงชอ และตาแหนงหนาทการงานหรอตาแหนง

ทางลกเสอของผเปนประธานในพธและผตดตามใหทราบทวกน ๗.๓ ผมหนาทของกลมบรการจดไฟ ๗.๔ พธกร ออกไปเชญประธาน ซงมารอคอยอยกอนแลวใกลทชมนม ฯ ๗.๕ เมอประธานเดนเขามาในพนทการแสดง พธกรสงตรง ทกคนลกขนยนตรง ๗.๖ ประธานรบการเคารพแลว เดนตรงไปท ตงกองไฟยนอยระยะหางพอสมควรยกมอขวา

แสดงรหสของลกเสอชสงขนไปขางหนา ทามมกบไหลประมาณ ๔๕ องศา ๗.๗ ผตดตามประธานและผมารวมชมนมเดนตามประธานเขามาใหเดนไปยนอย ณ บรเวณทจดให ๗.๘ ประธานกลาวเปดดวยขอความทเปนมงคลและจบลงดวยถอยคาวา “ขาพเจาขอเปด

การชมนมรอบกองไฟ ณ บดน” โดยใชเวลาประมาณ ๓ นาท ประธานยงคงยนอย ณ ทเดม ๗.๙ ทกคนเขารวมในทชมนมกลาวพรอมกนวา “ฟ” ๓ ครง ๗.๑๐ พธกร นารองเพลง ๑ หรอ ๒ เพลง เชน เพลงสยามานสต สดดมหาราชา เพลงสถาบน

ของผเขารวมการฝกอบรม เปนตน ทงนโดยไมมดนตรประกอบ และไมปรบมอ ๗.๑๑ จบเพลงแลว ประธานเดนกลบไปนงยงทนงซงจดไว ผตดตามนงลงตามทของตน ๗.๑๒ พธกร สงใหผรวมชมนม “นง” ๗.๑๓ พธกร สงใหผถอพวงมาลยและพมสลากมาตงขบวนอยดานขวามอของประธาน ๗.๑๔ พธกรนารองเพลงเกยวกบแหมาลย – พมสลาก ขบวนเรมออกเดนผานหนาประธาน

เวยนรอบกอง เมอครบ ๓ รอบ ผถอพวงมาลยและพมสลาก หยดยนตรงหนาประธาน บคคลอน ๆ ในขบวนแหพวงมาลยและพมสลาก ใหกลบไปนงทเดม ผถอพวงมาลย สงมาลยใหแกประธาน ผถอพมสลากสง ใหประธาน ตามลาดบ แลวกลบเขาทนงของตน

๕๑


๘. การดาเนนการ

๘.๑ พธกรเปนผนาการจดกจกรรม เพอเปลยนอรยาบถ โดยการรองเพลงประกอบทาทาง หรอ การเลนเกมตามความเหมาะสม

๘.๒ พธกรเชญใหประธานจบสลาก รบสลากจากประธานอานใหทราบวากลมใดจะตองแสดง ๘.๓ ใหหวหนากลมสงสมาชกในกลมใหเคารพผเปนประธาน “กลม……ตรง” หวหนากลม

ทาความเคารพ ๘.๔ ทกคนภายในกลมรวมกนรองเพลงประจากลม ๒ จบ จงเรมการแสดง ๘.๕ เรมการแสดงบรเวณหนากลมของตน โดยหนหนาไปทางประธาน ๘.๖ จบการแสดงทกคนกลบไปยน ณ ทนงของตน หวหนากลมสง “กลม….…ตรง” หวหนากลม

ทาความเคารพ แลวสงสมาชกภายในกลมของตนนงลง ๘.๗ พธกร ใหผเขารวมชมนม ซงไมใชกลมทแสดงคนหนงเปนผนากลาวชมเชยใหแกกลมท

แสดง ผนากลาวชมเชยจะเชญชวนใหกลมอนๆ ลกขนยน แลวกลาวคาชมเชยดงตวอยาง เชน “พนอง.........โปรดยนขน แลวกลาวคาชมเชยใหแกกลม…….…พรอมกน ๓ ครงวา “ยอดเยยม” ผเขารวมชมนมกลาว คาชมเชยพรอมกนและแสดงกรยาประกอบ โดยกาวเทาซายออกไปขางหนาประมาณครงกาว กามอขวาไปไวบรเวณหวใจ แลวผายมอขวาไปยงกลมทแสดงจบ พรอมกลาวคาชมเชยตามทนดหมายไวเสรจแลวนงลง

๘.๘ กลมทแสดงลกขนยน ใชแขนขวาทบแขนซาย ตงฉากเสมอไหล พรอมกบคากลาวสน ๆ เชน “ขอบคณ ครบ / คะ” พรอมกบนอมตวลง ๑ ครง

๘.๙ พธกรดาเนนการเชนเดยวกนนไปจนครบทกกลม เมอจบการแสดงของแตละกลม กอนจะเรมการแสดงของกลมตอไป อาจมการแนะนาบทเรยนหรอประกอบพธหรอมกจกรรมอนหรอรองเพลงเพอ เปลยนอรยาบถสลบเปนครงคราวตามเวลาทเหมาะสม

๙. การเปลยนอรยาบถของผเขาชมนม

ในการชมนมรอบกองไฟ การเปลยนอรยาบถของผเขาชมนมใหสนกสนานราเรงเปนเรองสาคญ ผเขาชมนมอาจจะรสกเบอและงวงเหงาหาวนอน การเปลยนอรยาบถของผเขาชมนมนอาจทาไดหลายวธ และเปนหนาทของพธกรทจะตองเปนผนา หรอมอบหมายใหผรคนใดคนหนงเปนผนา เชน นาใหรองเพลง ราวง นาใหแสดงกรยาอาการตาง ๆ ทขบขน หรอปลกใหเกดความสนกสนาน ตนตา ตนใจ ดวยวธการ ตาง ๆ ทเหนวาเหมาะสมกบผเขารวมชมนม และเหมาะสมกบเวลา

๑๐. พธปด

๑๐.๑ เมอจบการแสดงของทกกลมแลว พธกรจะใหมการรองเพลงทานองชา อาจเปนเพลงทเปน คตหรอสรางสรรคเหมาะสมกบผรวมชมนม ทงนควรเปนเพลงทสวนใหญหรอทงหมดไดรวมรองดวย

๑๐.๒ พธกรจะเชญประธานกลาวปด ๑๐.๓ ประธานไปยนในทเหมาะสม กลาวเรองสนอนเปนประโยชนในเรองใด ๆ ทเหนวาเหมาะสม

และจบลงดวยถอยคาวา “ขาพเจาขอปดการชมนมรอบกองไฟ ณ บดน” ใชเวลาประมาณ ๑๐ นาท ๑๐.๔ พธกร ใหทกคนลอมวง โดยใหแขนขวาซอนบนแขนซายของตนเอง และใชมอขวาซายจบ

คนขางเคยงรวมกนรองเพลงสามคคชมนม พรอมกบโยกตวไปทางขวา ซาย ชา ๆ จนจบเพลง

๕๒


๑๐.๕ ผแทนกลมบรการ นาสวดมนตอยางยาว จบแลวใหส ง ใหทกคนหนหนาไปยงทศ ทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวประทบอยในขณะนน ถาหากพระองคมไดประทบอยในประเทศไทยใหหนหนาไปยงพระบรมมหาราชวงกรงเทพมหานคร สงทาความเคารพแลวนารองเพลงสรรเสรญพระบารมจนจบ

๑๐.๖ พธกร นดหมาย ๑๐.๗ ทกคนแยกยายกนกลบทพกอยางสงบ สวนกลมททาหนาท เ ปนกลมบรการกลบมา

ทาความสะอาดใหเรยบรอย

๑๑. หนาทของพธกร

๑๑.๑ นดหมายสมาชก ๑) เรองการแสดง ๒) เวลาสงเรอง ๓) เพลงประจาหม ๔) การแตงกาย ๕) ขอหาม ๖) ขอปฏบต ๗) ขนตอน ๘) หนาทหมบรการ

๑๑.๒ นดหมายประธานในพธ ๑) เวลา ๒) ขนตอน ๓) การกลาวเปด ๔) การเลาเรองสน

๑๑.๓ กอนการชมนม ๑) ตรวจสถานท /อปกรณ/ กองไฟ ๒) รบเรองทจะแสดง (ไมควรซากน) ๓) จดรายการใหเหมาะสม

๑๒. ตวอยางคากลาวเปดการชมนมรอบกองไฟ

๑๒.๑ ดวยจตใจอนดของ..........ทมาชมนม ณ กองไฟน จากทศเหนอ ทศใต ทศตะวนออก ทศตะวนตก ขาพเจาขอเชญสงศกดสทธทงหลายจงมาเปนสกขพยานในการชมนมรอบกองไฟน จงนาโชคด มาสทาน และขอใหกจการ............จงเจรญรงเรองเหมอนแสงไฟอนรงโรจน สงไมดไมงามทงหลายขอจงมอดไหมเปนเถาถานในกองไฟน พนอง...........ทงหลาย บดนถงเวลาแลว ขาพเจาขอเปดการชมนมรอบกองไฟ ณ บดน

๑๒.๒ จากแสงไฟทลกโชตชวงอย ณ บดน เปรยบประดจกจการของ.........ทรงโรจน สวนเถาถาน ทมอดดบเหมอนกบสงทเราทาผดพลาดไวขอใหสลายไป ถงเวลาแลว ขาพเจาขอเปดการชมนมรอบกองไฟ ณ บดน

๕๓


๑๒.๓ ขอเดชะสงศกดสทธในสากลโลก จงดลบนดาลใหกจการ……….เจรญรงเรองยง ๆ ขนไป ทง ๔ ทศ ดจเปลวเพลง ทสองแสงสวางรงโรจนอยน บดนเปนไดเวลาอนสมควรแลว ขาพเจาขอเปด การชมนมรอบกองไฟของ..........ณ บดน

๑๒.๔ ทามกลางกองไฟอนรงโรจนทอยตรงหนาเราน เปรยบเหมอนแสงสวางแหงวญญาณและ ความรงเรองของกจการ………. สวนความชวรายอนจะพงเกดขนกบกจการ………… ขอใหสลายหมดสนไปเหมอนกบเถาถานของกองไฟ ทกาลงจะมอดดบไป บดน ถงเวลาแลว ขาพเจาขอเปดการชมนมรอบกองไฟ ณ บดน

หมายเหต

• เพลงประจากลมทใชรองใหมเนอรองระบชอหม มสาระ ปลกใจ เปนคต • เรองทจะแสดงควรเปนเรองเปนคตเตอนใจ ประวตศาสตรปลกใจใหรกชาต สงเสรมขนบธรรมเนยม

ประเพณ สนกสนาน • ไมควรแสดงเรองไรสาระ เสยดสบคคล เรองการเมอง ผสาง ลามก อนาจาร ลอเลยนผเขารวมชมนม

ลอเลยนศาสนา • หามใชอาวธจรงหรอของมคมมาประกอบการแสดง • หามสบบหรในขณะนงอยในบรเวณชมนม • หามดมของเมา รวมทงนามาใชประกอบการแสดง • ไมควรแตะตองหรอนาสงของขามกองไฟหรอใชกองไฟประกอบการแสดงในทางไมเหมาะสม

๕๔


แบบประเมนการปฏบตกจกรรม ชอวชา การชมนมรอบกองไฟ ชอกลม.............................................................................................................................................. การแสดง เรอง……………………………..………………..…………………...……………………….


๔ ๓ ๒ ๑ ๑ เนอหาของเรองทแสดงเหมาะสม ๒ อปกรณประกอบการแสดงและเครองแตงกาย ๓ ตวละครแสดงไดสมบทบาท ๔ การมสวนรวมของสมาชก รวม

………………………….. (…………………………..) ผกากบลกเสอ

เกณฑการประเมนผลงานกลม

ระดบคณภาพ / คะแนน

รายการทประเมน ดมาก (๔) ด (๓) พอใช (๒) ปรบปรง (๑)

๑. เนอหาของเรองทแสดงเหมาะสม

๑. คณธรรมพนฐาน ๘ ประการ ๒. ความกตญญกตเวท ๓. จตอาสา ๔. หลกเศรษฐกจพอเพยง

ปฏบตได ๓ ขอ ปฏบตได ๒ ขอ ปฏบตได ๑ ขอ

๒. อปกรณประกอบการแสดงและเครองแตงกาย

๑. ประยกตการแตงกาย ปฏบตได ๒ ขอใน ๓ ขอ


ปฎบตไมไดเลย ๒. ประยกตอปกรณ ๓. การแตงกายสอดคลอง กบเรองทแสดง

๓. ตวละครแสดงได สมบทบาท

ทกคนแสดงไดสมบทบาท แสดงไมสมบทบาท ๑ คน

แสดงไมสมบทบาท ๒ คน

แสดงไมสมบทบาท ๓ คนขนไป

๔. การมสวนรวมของสมาชก




๕๕


บทเรยนท ๗ ชอวชา ลกเสอกบการจดทาโครงการ/โครงงาน เวลา ๑๒๐ นาท

ขอบขายรายวชา ๑. ความหมาย และองคประกอบของโครงการ/โครงงาน ๒. การวางแผนจดทาโครงการ / กจกรรม/โครงงาน ๓. ขนตอนการจดทาโครงการ /โครงงาน

จดหมาย เพอใหผเขารบการฝกอบรมมความร ความเขาใจ และมทกษะในการจดทาโครงการ/โครงงาน


เมอจบบทเรยนนแลว ผเขารบการฝกอบรมสามารถ ๑. เขยนโครงการ/โครงงานเกยวกบกจกรรมสงเสรมคณธรรมได ๒. นาโครงการ/โครงงานทจดทาไปใชในสถานศกษาของตนเองได


๑. นาเขาสบทเรยนโดยนาเสนอตวอยางกจกรรมสงเสรมคณธรรมดวยสอ เชน วดทศน เกม เพลง แผนพบ ฯลฯ ๒. ใหความรเรองการวางแผนจดทาโครงการ/โครงงาน และกจกรรมเพอสงเสรมคณธรรม โดยใช Power Point เรอง การวางแผนกจกรรมโครงการ/โครงงาน และใบความร เรอง การจดทาโครงการ/โครงงาน ๓. มอบหมายใหวางแผนจดทาโครงการ/โครงงานสงเสรมคณธรรม ๑ โครงการ/โครงงาน ๔. ตวแทนแตละกลมนาเสนอโครงการ/โครงงาน ๕. สรปและประเมนผล


๑. วดทศนตวอยางกจกรรมสงเสรมคณธรรม ๒. Power Point เรอง การวางแผนกจกรรมโครงการ/โครงงาน ๓. ใบความร เรอง การจดทาโครงการ/โครงงาน ๔. กระดาษ Flipchart ๕. ปากกาเคม การประเมนผล

๑. วธการวดผล : ประเมนการปฏบตกจกรรมกลม ๒. เครองมอวดผล : แบบประเมนการปฏบตกจกรรม เรอง การจดทาโครงการ/โครงงาน ๓. เกณฑการประเมนผล : มผลการประเมนผานเกณฑทกาหนด

๕๖



๑. แหลงเรยนรในชมชน ๒. หองสมดในสถานศกษา และนอกสถานศกษา ๓. ขอมลทาง Internet ๔. ตวอยางการเขยนโครงการ/โครงงาน ๕. แบบฟอรมการเขยนโครงการ/โครงงาน


๑. การจดทาโครงการ/โครงงาน

๕๗


ใบความรท ๗ เรอง การจดทาโครงการ/โครงงาน

****** การจดทาโครงการ/โครงงานเพอดาเนนการตามแผนงานอยางใดอยางหนงนน สามารถทาให

ผปฏบตงานทางานไดอยางมขนตอน และมองเหนปญหาในการทางานไดอยางชดเจนยงขน รวมทงมองเหนแนวทาง ในการแกปญหาอกดวย การเสนอแนะใหจดทาโครงการ/โครงงานนน จาเปนจะตองระดมความสามารถ งบประมาณและทรพยากรอน ๆ อกเปนจานวนมาก ซงโครงการ/โครงงานบางโครงการ/โครงงาน อาจไมจาเปนตองดาเนนการ ของบประมาณสนบสนนเลยกได แตการเขยนโครงการ/โครงงานจะตองทาใหถกขนตอนโดยมแนวทางในการเขยนโครงการ/โครงงาน ดงตอไปน

๑. โครงการ/โครงงาน คองานหรอกจกรรมทระบรายละเอยดตางๆ เพอทจะนาไปปฏบตใหบรรลตามวตถประสงคทกาหนดไวในแผน บางครงวตถประสงคหนง ๆ อาจจาเปนตองมหลายโครงการ/โครงงานกไดแตโครงการ/โครงงานหนง ๆ นน จะตองมสวนประกอบทระบรายละเอยดอยางชดเจนและมความแนนอน ดงน

(๑) ชอโครงการ / กจกรรม/โครงงาน (๒) หลกการและเหตผล (๓) วตถประสงค (๔) เปาหมาย (๕) วธดาเนนงาน (๖) ระยะเวลา (๗) สถานท (๘) งบประมาณ (๙) ผรบผดชอบ (๑๐) หนวยงานทเกยวของ (๑๑) การประเมนผล (๑๒) ผลทคาดวาจะไดรบ

๒. แนวทางในการเขยนโครงการ/โครงงาน (๑) ชอโครงการ / กจกรรม/โครงงาน เปนการกาหนดชอโครงการใหเฉพาะเจาะจงในเรองท

จะทา (๒) หลกการและเหตผล ควรระบหลกการอยางกวาง ๆ วามความจาเปนและมความเหมาะสม

อยางไร จะใหประโยชนอยางไร (๓) วตถประสงค คอสงทผทาโครงการ/โครงงานตองการจะไดรบและผลตอเนองของโครงการ/

โครงงานนน (๔) เปาหมาย คอ การระบชนด คณภาพ และขอบขายงานทจะทา (๕) วธดาเนนงาน เปนการบอกรายละเอยดของการดาเนนงาน หรอวธดาเนนงานใหบรรล

ตามวตถประสงค เรมตงแตการเตรยมงาน การศกษาและสารวจขอเทจจรงตาง ๆ การเสนอขออนมตโครงการ/โครงงาน การเรมงานจนถงการปฏบตงาน

(๖) ระยะเวลา เปนการกาหนดวนเรมโครงการ วนสนสดโครงการ/โครงงาน หรอชวงเวลาทดาเนนการ

๕๘


(๗) สถานท การระบสถานท หรอบรเวณทจะทาโครงการ/โครงงาน (๘) งบประมาณ แยกงบประมาณรายรบรายจายทงหมดไวใหละเอยดทสดเทาทจะทาได (๙) ผรบผดชอบ ใหระบชอผทาใหชดเจนวาใคร หรอหนวยงานใดทรบผดชอบโครงการ/

โครงงาน นน ๆ (๑๐) หนวยงานทเกยวของ คอ หนวยหลกทชวยสงเสรม สนบสนนใหการดาเนนงานตาม

โครงการ/โครงงาน สาเรจลลวง (๑๑) การประเมนผล การบอกแนวทางในการประเมนผลวาจะทาอยางไรและทาในชวงเวลาใด (๑๒) ผลทคาดวาจะไดรบ การระบผลของโครงการทคาดวาเมอเสรจสนโครงการ/โครงงาน

๕๙


ตวอยางโครงการ/โครงงาน ******

๑. ชอโครงการ / กจกรรม/โครงงาน โครงการ/โครงงาน อนรกษสงแวดลอม (กจกรรมปลกตนไมในทสาธารณะ)

๒. หลกการและเหตผล ดวยสภาพในปจจบนมจานวนประชากรเพมมากขนทาใหทรพยากรตาง ๆ ทมอยถกใชไปอยางสนเปลองจนนาวตก สภาพตนไมถกทาลายลง บานเมองขยายตวออกไปอยางรวดเรว ทาใหประชาชนท อาศยอยในชมชนในเมองขาดรมเงาจากตนไมสาหรบพกผอนหยอนใจ ดงนน จงควรสงเสรมใหมการปลกตนไม เพอใหเกดสภาพแวดลอมทรมรนรมเยน เพอชวยรกษาสภาพแวดลอมทางธรรมชาตทางออม รวมทงยงเปน การฝกใหลกเสอเกดความรกและหวงแหนในตนไม จงเหนสมควรใหมโครงการ/โครงงานนขน

๓. วตถประสงค

๓.๑ เพอใหมตนไมเปนรมเงาสาหรบพกผอนหยอนใจ ๓.๒ เพอใหลกเสอตระหนกถงความสาคญของตนไมวามประโยชนตอมนษยและสตว ๓.๓ ใหลกเสอไดมโอกาสบาเพญประโยชนตอชมชนและสงคม ๓.๔ ฝกใหลกเสอมทกษะในการปลกตนไมยงขน

๔. เปาหมาย

๔.๑ เชงปรมาณ ลกเสอปลกตนไมอยางนอยคนละ ๑ ตน

๔.๒ เชงคณภาพ ลกเสอมสวนรวมในการปลกตนไม

๕. วธดาเนนงาน

๕.๑ ประชมวางแผนการปลกตนไมรวมกบสมาชกกองลกเสอสามญรนใหญ ๕.๒ ตดตอขอพนธกลาไมจากศนยเพาะชากลาไม ๕.๓ จดสภาพแวดลอมบรเวณทจะปลกตนไม ตดปายโฆษณาใหบคคลทวไปทราบและขอ

ความรวมมอในการบารงรกษาตนไม ๕.๔ ใหลกเสอจดเตรยมเครองมอ และอาหารไปใหพรอม ๕.๕ ลงมอปฏบตการ ๕.๖ สรปและประเมนผล

๖. สถานท

สวนสาธารณะ วด หรอโรงเรยน

๗. ระยะเวลา

ระหวางเดอนพฤษภาคม ถง มถนายน

๖๐


๘. งบประมาณ

ใชเงนบรจาคจานวน ๓,๐๐๐ บาท

๙. ผรบผดชอบโครงการ/โครงงาน ผเสนอโครงการ/โครงงานรวมกบสมาชกกองลกเสอสามญรนใหญ

๑๐. หนวยงานทเกยวของ

ศนยเพาะชากลาไม

๑๑. การตดตาม ประเมนผล

สงเกตพฤตกรรมของลกเสอ

๑๒. ผลทคาดวาจะไดรบ

จะมตนไมเพมขนจานวนหนง บรเวณดงกลาวจะมรมเงาของตนไมสาหรบพกผอนหยอนใจ

๖๑


แบบฟอรมการเขยนโครงการ/โครงงาน

๑. ชอโครงการ / กจกรรม/โครงงาน............................................................................................................................................................................. ๒. หลกการและเหตผล ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ๓. วตถประสงค ๓.๑ ……………………………………………………………….………………………………………………………………….. ๓.๒ …………………………………………………………………………………………………………………………………… ๓.๓ …………………………………………………………………….……………………………………………………………. ๔. เปาหมาย ๔.๑ เชงปรมาณ………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๔.๒ เชงคณภาพ…………………………………………………………………………..……………………………………. …………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………… ๕. วธดาเนนงาน ๕.๑…………………………………………………………………………………………………………………………………. ๕.๒…………………………………………………………………………………………………………………………………. ๕.๓…………………………………………………………………………………………………………………………………. ๖. สถานท ……………………………………………………………………………………………………………..………………………………………… …………………………………………………..……………………………………….…………………………………………………………. ๗. ระยะเวลา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๘. งบประมาณ …………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………. ๙. ผรบผดชอบโครงการ/โครงงาน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………..………………………………………. ๑๐. หนวยงานทเกยวของ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………...

๖๒


๑๑. การประเมนผล ๑๑.๑ ……………………………………………………………………………………………………………………………… ๑๑.๒ ……………………………………………………………………………………………………………………………..

๑๒. ผลทคาดวาจะไดรบ ๑๒.๑ ………………………………………………………….…………………………………………………………………. ๑๒.๒ …………………………………………………………………….…………………………................................. ๑๒.๓ ……………………………………………………………………………….…………………………………………….

ลงชอ…………………………………ผเสนอโครงการ/โครงงาน (…………………………………) ลงชอ…………………………………ทปรกษาโครงการ/โครงงาน ( …………………………………) ลงชอ…………………………………ผเหนชอบโครงการ/โครงงาน (…………………………………)

ลงชอ…………………………………ผอนมตโครงการ/โครงงาน (…………………………………)

๖๓


แบบประเมนการปฏบตกจกรรม เรอง การจดทาโครงการ/โครงงาน

ชอกลม……………………………………………………………….………………………………………..


๔ ๓ ๒ ๑ ๑ การมสวนรวมของสมาชก ๒ ความคดรเรมสรางสรรค ๓ ความถกตองของการจดทาโครงการ/โครงงาน ๔ วธการนาเสนอ ๕ ความเปนไปไดของโครงการ/โครงงาน รวม

……………………………… (……………………………) ผกากบลกเสอ



ดมาก (๔) ด (๓) พอใช (๒) ปรบปรง (๑) ๑. การมสวนรวมของสมาชก




๒. ความคดรเรมสรางสรรค

๑. ใหมไมซาใคร ๒. มประโยชน ๓. ประยกตเปนรปแบบใหม




๓. ความถกตองของการจดทาโครงการ/โครงงาน

ถกตองทกขนตอนตามแนวทางการจดทาโครงการ/โครงงาน

ผด ๑- ๒ ขอ ผด ๒ – ๔ ขอ ผด ๕ ขอขนไป

ปฏบตได ๓ ขอ ปฏบตได ๒ ขอ ปฏบตได ๑ ขอ ๔. วธการนาเสนอ ๑. นาเสนอนาสนใจ ๒. เสยงดงฟงชดเจน ๓. วาจาสภาพ ๔. ตามกาหนดเวลา

๑. ความเปนไปไดของโครงการ/โครงงาน

ปฏบตได ๓ ขอ ปฏบตได ๒ ขอ ปฏบตได ๑ ขอ ๑. ปฏบตไดจรง ๒. มประโยชน ๓. มความคมคา ๔. ยดหลกเศรษฐกจพอเพยง

๖๔


บทเรยนท ๘ ชอวชา ลกเสอกบการสรางจตสานก (กรณศกษาจากแหลงเรยนร) เวลา ๑๘๐ นาท


ศกษาคณธรรม และเอกลกษณความเปนไทยจากแหลงเรยนรในชมชน

จดหมาย เพอใหผเขารบการฝกอบรมสามารถจดกจกรรมเกยวกบเอกลกษณความเปนไทยได


เมอจบบทเรยนนแลว ผเขารบการฝกอบรมสามารถ ๑. บอกความเปนมา และความสาคญของแหลงเรยนรทไปศกษาได ๒. ระบวธการสบสานและอนรกษแหลงเรยนรทไปศกษาได ๓. นาความรทไดไปปรบใชในทองถนของตนได


๑. นนทนาการ เตรยมความพรอม (๕ นาท) ๒. ใหความรเบองตนเกยวกบแหลงเรยนรทจะไปศกษาพรอมชแจงแนวปฏบตตน ๓. มอบหมายภาระงาน โดยใชใบงาน เรอง การปลกจตสานก ๔. ศกษาแหลงเรยนรในชมชน ๕. สรป และประเมนผล การศกษาแหลงเรยนร


๑. เพลง เกม ๒. ใบงาน เรอง การปลกจตสานก (ศกษาแหลงเรยนร)


๑. วธการวดผล : การตอบแบบสอบถาม ๒. เครองมอวด : แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบการศกษาแหลงเรยนร ๓. เกณฑการประเมนผล : มระดบความคดเหนเฉลยไมนอยกวา รอยละ ๖๐

๖๕


เอกสารอางอง

๑. กลมพฒนาและสงเสรมองคกรเครอขายเอกลกษณของชาตภายในและตางประเทศ สานกงานเสรมสรางเอกลกษณของชาต สานกงานปลดสานกนายกรฐมนตร www.identity.opm.go.th ๒. เอกสารแผนแมบทการเสรมสรางเอกลกษณของชาต พ.ศ. ๒๕๕๑-๒๕๕๔ สถาบนวจยภาษา และวฒนธรรมเพอพฒนาชนบท มหาวทยาลยมหดล

๓. เอกสาร (อดสาเนา) เรอง เอกลกษณของชาต “การมจตสานกความเปนไทย” สานกงานเสรมสรางเอกลกษณของชาต สานกงานปลดสานกนายกรฐมนตร


๑. การปลกจตสานกโดยศกษาแหลงเรยนร

๖๖



ใบงานท ๘ เรอง การปลกจตสานก (ศกษาแหลงเรยนร)

****** ชอกลม……………………………………………………..…………………..…………………………….. คาชแจง ใหสมาชกในหมสรปสาระสาคญของความรทไดรบจากแหลงเรยนร

ชอแหลงเรยนร …………………………………………………………………………………….……… ความรทไดรบ ………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………….………………………… ความประทบใจ ………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………….…………………………… ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………..………….…………..…………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………….…………………………

๖๗


แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบการศกษาแหลงเรยนร

ชอแหลงเรยนร............................................................................

วนท....................เดอน...................................พ.ศ.................

****** คาชแจง โปรดทาเครองหมาย √ ลงในชองวางตามความคดเหนของนกเรยน

ระดบความคดเหน รายการประเมน

๔ ๓ ๒ ๑ ๑. ไดรบความรและประสบการณตรงจากการศกษาแหลงเรยนร ๒. เปนกจกรรมทสงเสรมคณธรรม ๓. เหนคณคาของเอกลกษณของความเปนไทย ๔. กจกรรมชวยสงเสรมความสมพนธในการทางานรวมกบผอน ๕. ความประทบใจจากการศกษาแหลงเรยนร ๖. สามารถนาความรไปประยกตใชในชวตประจาวนได ๗. สามารถนาความรทไดรบไปเผยแพรและแนะนาผอนได

ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………….....………………………………………………………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ระดบการใหคะแนน ๔ หมายถง ดมาก ๓ หมายถง ด ๒ หมายถง พอใช

๑ หมายถง ปรบปรง

๖๘


สวนท ๓ กจกรรมเสนอแนะ

๖๘


แนวทางการจดตงหนวยลกเสอคณธรรมในสถานศกษา

การจดตงกองลกเสอ - เนตรนารในสถานศกษา

การจดกจกรรมลกเสอ-เนตรนารในสถานศกษา ตามหลกสตรทสถานศกษากาหนดควรดาเนนการใหเปนไปตามขอบงคบคณะลกเสอแหงชาต วาดวยการปกครอง หลกสตร และวชาพเศษ พ.ศ. ๒๕๐๙ ผบรหารโรงเรยน และผรบผดชอบกจกรรมลกเสอ ควรสารวจขอมลลกเสอ - เนตรนาร และดาเนนการดงน

๑. รบสมครนกเรยน และรวบรวมจานวนลกเสอ - เนตรนาร แตละประเภท แลวเขยน ใบสมครเขาเปนลกเสอ (ใชแบบ ลส. ๓) ดงน

๑.๑ ลกเสอสารอง หมายถงนกเรยนชายทเรยนระดบชวงชนท ๑ ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ คอ ชนประถมศกษาปท ๑ – ๓ ใหมจานวน ๒ – ๖ หม หมละ ๔ – ๖ คน รวมทงนายหมและรองนายหมดวย (ขอบงคบฯ พ.ศ. ๒๕๐๙ ขอ ๗๒) กองลกเสอสารองมลกเสอตงแต ๘ – ๓๖ คน (ขอบงคบ ฯ พ.ศ. ๒๕๐๘ ขอ ๖)

๑.๒ เนตรนารสารอง หมายถงนกเรยนหญงทเรยนระดบชวงชนท ๑ ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ คอ ชนประถมศกษาปท ๑ – ๓ ใหมจานวน ๒ – ๖ หม หมละ ๔ – ๖ คน รวมทงนายหมและรองนายหมดวย (ขอบงคบ ฯ พ.ศ. ๒๕๐๙ ขอ ๗๒) กองเนตรนารสารองมเนตรนารตงแต ๘ – ๓๖ คน

๑.๓ ลกเสอสามญ หมายถงนกเรยนชาย ทเรยนระดบชวงชนท ๒ ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ คอ ชนประถมศกษาปท ๔ – ๖ ใหมใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ ระดบชวงชนท ๒ คอ ป.๔ - ป.๖ จานวน ๒ – ๖ หม หมละ ๖ – ๘ คน รวมทงนายหมและรองนายหมดวย (ขอบงคบ ฯ ฉบบท ๑๓ พ.ศ. ๒๕๒๕ ขอ ๘๔) กองลกเสอสามญมลกเสอตงแต ๑๒ – ๔๘ คน (ขอบงคบ ฯ พ.ศ. ๒๕๐๘ ขอ ๖)

๑.๔ เนตรนารสามญ (เดม ใชหลกสตรประถมศกษา พทธศกราช ๒๕๒๑ (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๓๓) คอ ป.๕ - ป.๖ ปจจบนใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ ระดบชวงชนท ๒ คอ ป.๔ - ป.๖) จานวน ๒ – ๖ หม หมละ ๖ – ๘ คน รวมทงนายหมและรองนายหมดวย กองเนตรนารสามญ มเนตรนารตงแต ๑๒ – ๔๘ คน

๑.๕ ลกเสอสามญรนใหญ ระดบ ชวงชนท ๓ คอ ม.๑ – ม.๓ จานวน ๒ – ๖ หม หมละ ๔ – ๘ คน รวมทงนายหมและรองนายหมดวย กองลกเสอสามญรนใหญ มลกเสอตงแต ๘ – ๔๘ คน (ขอบงคบฯ ฉบบท ๑๔ พ.ศ. ๒๕๒๘)

๑.๖ เนตรนารสามญรนใหญ ระดบชวงชนท ๓ คอ ม.๑ - ม.๓ จานวน ๒-๖ หม หมละ ๔ – ๘ คน รวมทงนายหมและรองนายหมดวย กองเนตรนารสามญรนใหญ มเนตรนารตงแต ๘-๔๘ คน

๒. เรมทาการสอนวชาลกเสอ-เนตรนาร ตามหลกสตรกาหนด (รายละเอยดในบทท ๓) ๓. มผบงคบบญชาทผานการฝกอบรมวชาผกากบลกเสอประเภทนนๆ อยางนอยขนความร

เบองตน ๑ คน ทาหนาทเปนผกากบกบ มรองผกากบอก ๑ คนขนไปเปนผชวย (วธปฏบตของสานกงานฯ กลมลกเสอ ๑ กลม มกรรมการกลมไมเกน ๔๐ คน และ กองลกเสอ ๑ กอง มรองผกากบไมเกน ๑๐ คน )

๔. ดาเนนการขออนญาตโดยกรอกลงแบบคาขอ ตอไปน แบบละ ๓ ชด

๖๙


๔.๑ ล.ส.๑ ใบคารองขอตงกลมลกเสอหรอกองลกเสอ ๔.๒ ล.ส.๒ ใบสมครขอเปนผบงคบบญชาลกเสอ ๔.๓ ทาหนงสอนาของผบงคบบญชา/ผขออนญาต สง ผานหนวยงานตนสงกด เพอขอ

อนญาตตอผมอานาจแตงตงแลวแตกรณ ถง เลขาธการสานกงานลกเสอแหงชาต หรอ ผอานวยการลกเสอจงหวด สงใบแตงตงใหเปนเจาหนาทลกเสอ (ลส. ๑๓) ตาแหนง ผกากบ หรอรองผกากบ มาใหโรงเรยน

๕. เมอไดรบอนมตใหตงกองไดแลว ใหทาพธเขาประจากองและจดกจกรรม การเรยนการสอนตามปกต อยางตอเนอง (โรงเรยนจะไดรบ ลส. ๑๑ หรอ ลส. ๑๒ ใหตงกลม หรอกองลกเสอ จากสานกงาน ลกเสอแหงชาต หรอ สานกงานคณะกรรมการลกเสอจงหวด)

กาหนดเกณฑการตงหนวยลกเสอคณธรรมในสถานศกษา

๑. สถานศกษาตองมลกเสอทผานการฝกอบรม หลกสตรลกเสอคณธรรม อยางนอย ๒ หม ๆ ละ ๔ – ๘ คน

๒. การผานเกณฑใหไดรบเครองหมายลกเสอคณธรรม ๒.๑ ตองผานการอบรมหลกสตรลกเสอคณธรรม ๓ วน ๒ คน ๒.๒ ตองผานการทดสอบความรดานคณธรรมทกดาน ตามโครงสรางหลกสตรลกเสอ

คณธรรม จากคณะกรรมการ ๒.๓ ตองผานการเขารวมกจกรรมรณรงค เผยแพร ประชาสมพนธเรองคณธรรมรวมกบ

สถานศกษา ครอบครว และชมชน หรอมสวนรวมกจกรรมสาธารณประโยชน อยางนอย ๓ กจกรรม ๒.๔ ผบงคบบญชาลกเสอคณธรรมรบรองผลการปฏบตงาน

๓. ตองมผบงคบบญชาลกเสอหนวยลกเสอคณธรรม ในโรงเรยนอยางนอย ๑ คน ๔. ตองมความเลอมใสในบทบาทหนาทของลกเสอคณธรรม ๕. เครองหมายลกเสอคณธรรมตองไดการรบรองจากสานกงานลกเสอแหงชาต

๗๐


ภาคผนวก

๗๑


คณธรรม ๘ ประการ

๗๒


๗๓


๗๔


๗๕


๗๖


๗๗


๗๘


๗๙


๘๐


วนสาคญของไทย

๘๑


วนคลายวนสถาปนาคณะลกเสอแหงชาต ( ๑ กรกฎาคม )

เพลงวชราวธราลก

วชราวธพระมงกฎเกลา เจาประชา กอกาเนดลกเสอมาขาเลอมใส พวกเราลกเสอเชอชาตไทย เทดเกยรตพระองคไวดวยภกด ลกเสอราลกนกพระคณเทดบชา ปฏญาณรกกษตรย ชาต ศาสนศร มาเถดลกเสอสรางความด เพอศกดศรลกเสอไทยดงใจปอง

เพลงมหาธรราช

เหลาลกเสอของธรราช ทะนงองอาจสบชาตเชอพงศพนธ สมครสมานโดยมสามคคมน พวกเราจะรกรวมกนจะผกสมพนธตลอดกาล มจรรยารกษาชอ สรางเกยรตระบอเลองลอตอไปชานาน ราเรงแจมใสใฝใจรกใหยนนาน พวกเราลวนชนบานเพราะกจการลกเสอไทย

๘๒


ประวตของลอรด เบเดน โพเอลล

๘๓

ลอรด เบเดน โพเอลล มชอเตมวา โรเบรต สตเฟนสน สไมธ เบเดน โพเอลล (Robert Stephenson Smyth Baden Powell ) ชอยอ บ.พ. (B. P.) เกดทกรงลอนดอน ประเทศ องกฤษ เมอวนท ๒๒ กมภาพนธ พ.ศ. ๒๔๐๐

บ.พ. และ โอลาฟ เซนต แคลร โซมส

บ.พ. มนสยราเรงเปนคนชางสงเกต มความรอบรเกยวกบธรรมชาต สามารถเขากบทกคนไดเปนอยางด จบการศกษาจากโรงเรยนนายรอยทหารบก และรฐบาลไดสงไปเรยนเพมเตมทแซนดเฮรท ซงเปนโรงเรยนนายรอยขององกฤษอก ๒ ป ใน พ.ศ. ๒๔๙๑ ถกสงไปรบราชการท ประเทศอนเดย ตอมาไดถกสงไปทาสงครามปราบปรามพวกกอความไมสงบในประเทศตาง ๆ ทอยในเครอจกรภพองกฤษ ซงมภมประเทศเตมไปดวยภเขา ปาไม ทาใหมความชานาญในวชาปาเปนอยางด รวมทงจากแอฟรกา

จากประสบการณทสะสมไว บ.พ. ไดแตงหนงสอคมอการฝกอบรมลกเสอขนมาเลมหนง มชอวา Scouting For Boys และ คาวา Scout จงใชเปนคาเรยก ผทเปน ลกเสอ ซงมความหมายมาจาก S ยอมาจาก Sincerity แปลวา ความจรงใจ C ยอมาจาก Courtesy แปลวา ความสภาพออนนอม O ยอมาจาก Obedience แปลวา การเชอฟง U ยอมาจาก Unity แปลวา ความเปนใจเดยวกน T ยอมาจาก Thrifty แปลวา ความประหยด

และในปนเอง ไดมการจดตงกองลกเสอขนเปนกองแรกในประเทศองกฤษ รวมทงเครอจกรภพ จนตอมาในป พ.ศ. ๒๔๕๒ พระเจาเอดเวรด ท ๑ ทรงรบอปถมภภก ประเทศสหรฐอเมรกาไดตงกองลกเสอขนเปนกลมประเทศท ๒ และพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ไดจดตงขนในประเทศไทยเปนประเทศท ๓ ของโลก


การตงกองลกเสอในเมองไทย

๘๔

กองเสอปา

พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท ๖ ไดมพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ใหจดตงกองลกเสอปาขน ในวนท ๑ พฤษภาคม พ.ศ.๒๔๕๔ ใหขาราชการพลเรอนเขารบการฝกอบรม โดยมงเนนทางดานจตใจใหเปนผทมความรกชาต มมนษยสมพนธ และความเสยสละ ตอมาเมอกจการเสอปาเจรญกาวหนามนคงแลว พระองคมพระราชดารวา บตรของเสอปากควรจะไดรบการฝกอบรมใหเปนพลเมองดตงแตเยาววย ดงนนจงมพระบรมราชโองการ ณ วนเสารท ๑ กรกฎาคม พ.ศ.๒๔๕๔ ใหตงกองลกเสอขนเปนครงแรก ทโรงเรยนมหาดเลกหลวง (ปจจบนคอโรงเรยนวชราวธ ) เปนกองลกเสอในพระองคเรยกวา กองลกเสอกรงเทพฯ ท ๑ หรอกองลกเสอหลวงไดทาพธเขาประจากอง เมอ วนท ๒ กนยายน พ.ศ.๒๔๕๔ โดยพระราชทานคตพจน ใหแกคณะลกเสอวา “เสยชพอยาเสยสตย” ผทเปนลกเสอไทยคนแรกคอ นายชพน บญนาค

พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว และนายชพน บญนาค


เครองแบบลกเสอสมยกอตง

ตอมาในปพ.ศ. ๒๔๗๕ คณะลกเสอไทยไดสมครเขาเปนสมาชกสมชชาลกเสอโลก ซงเปนกลมแรก มประเทศตาง ๆ เขารวม ๓๑ ประเทศ และถอวาเปนสมาชกผรเรมจดตงคณะลกเสอโลก

อนงพระองคไดมพระราชดารจะจดตงกองลกเสอหญง และจะจดใหมงานชมนมลกเสอแหงชาต แตงานทง ๒ อยางยงไมทนเสรจสนภารกจ พระองคไดเสดจสวรรคตเสยกอน ตอมาเมอป พ.ศ. ๒๔๗๐ พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว ไดโปรดเกลา ฯ ใหมการชมนมลกเสอแหงชาตขนเปนครงแรก ในบรเวณพระราชอทยานสราญรมย จากนนจงไดจดใหมการอบรมลกเสออกหลายรน จนกระทงป ๒๔๗๕ เปนปสดทาย ในยคกอนเปลยนแปลงการปกครอง พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว รชกาลท ๗ ทรงดารงตาแหนงสภานายกสภากรรมการกลาง จดการลกเสอแหงชาต และพระองคเจาธานนวต ทรงดารงตาแหนงอปนายกสภา ฯ

ป พ.ศ.๒๔๗๖ จดตงกองลกเสออยในสงกดกรมพลศกษา มการประกาศใชตราประจาคณะลกเสอ และกฎลกเสอ ๑๐ ขอ มการเปดอบรมวชาผกากบลกเสอ ซงเรยกในทางราชการวา การฝก อบรมวชาพลศกษา (วาดวยลกเสอ ประจาป พ.ศ.๒๔๗๘ ใชเวลาอบรม ๑ เดอน และมการประกาศตงกองลกเสอสมทรเสนา)

๘๕


พ.ศ. ๒๔๗๙ ไดมการประกาศ พระราชบญญตกาหนดลกษณะธงประจากองของคณะลกเสอ

แหงชาต และธงประจากองลกเสอ พ.ศ.๒๔๘๒ มประกาศใชพระราชบญญตลกเสอ ใหตงสภากรรมการกลางลกเสอแหงชาต จงหวดลกเสอ อาเภอลกเสอ และแบงลกเสอออกเปน ๒ เหลา คอ ลกเสอเสนา และลกเสอสมทรเสนา ตนยครชกาลพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช รชกาลท ๙ กจการลกเสอเรมกลบมาเจรญกาวหนาอกครง ในป พ.ศ. ๒๔๙๐ ไดยกเลกพระราชบญญตยวชนแหงชาต พ.ศ. ๒๔๘๖ แลวตราพระราชบญญตลกเสอ พ.ศ. ๒๔๙๐ ขนแทน

กจกรรมตาง ๆ ทควรปฏบตในวนสถาปนาคณะลกเสอแหงชาต ๑. ทาบญตกบาตร เพออทศเปนพระราชกศลแดพระองคทานผใหกาเนดลกเสอแหงประเทศไทย ๒. จดนทรรศการ เผยแพรประวตความเปนมาของลกเสอ และผลงานตาง ๆ ๓. รวมกจกรรมตาง ๆ ในวนลกเสอ เชน จดพธวนสถาปนาลกเสอแหงชาต ทาบญ มอบเหรยญลกเสอบาเพญประโยชน หรอเหรยญลกเสอใหลกเสอททาคณประโยชน มการทบทวนคาปฏญาณและกฎลกเสอ เดนสวนสนาม หรอนาพวงมาลยไปถวายบงคมทพระบรมรป พระบรมราชานสรณ หรอสถานททราชการกาหนด ๔. เขารวมกจกรรมสาธารณประโยชน

บาเพญสาธารณประโยชน

๘๖


๘๗

ถวายราชสดดวนวชราวธ


วนแมแหงชาต

( ๑๒ สงหาคม )

แมรกลกผกดวงจตคดแตลก แมพนผกหวงหาอาทรมน

แมรกลกผกจตสายสมพนธ ตวของฉนรกการเปนแมเอย อนพระคณแมยงกวามหาสมทร พระคณแมสงสดเปรยบใดได

พระคณแมมากลนรกจากใจ ทสองใหลกเดนเจรญวย ประวตความเปนมาของวนแม สภาวฒนธรรมแหงชาตไดจดงานวนแมตงแตวนท ๑๕ เมษายน พ.ศ.๒๔๙๓ ซงมการจดงานเปนครงแรกและไดรบความสาเรจดวยด เนองจากประชาชนใหการสนบสนนมการจดพธกรรมทางพทธศาสนา การประกวดคาขวญวนแม การประกวดแมแหงชาต เพอใหเกยรตและตระหนกในความสาคญของแม และเพอเพมความสาคญในวนแมใหยง ๆ ขนไป ดวยเหตนงานวนแมจงเปนวนแมประจาปของชาตตามประกาศของรฐบาล พณ ฯ จอมพล ป. พบลสงคราม แตโดยทวไปเรยกกนวา “วนแมแหงชาต”

ตอมาในป ๒๕๑๙ ทางราชการไดเปลยนใหถอเอาวนเสดจพระราชสมภพสมเดจพระนางเจา ฯ พระบรมราชนนาถ คอวนท ๑๒ สงหาคม ๒๕๑๙ เปนตนมาจนถงปจจบน การปฏบตดของลกทมตอแม ๑. ประพฤตตนเปนคนด ๒. ชวยเหลอการงานในบาน และอน ๆ ททานทา ๓. ยามทานชรา หรอเจบปวยตองชวยดแล ๔. เมอมหนาทการงานเลยงชพไดใหตอบแทน

๘๘


ลก ๆ ทกคน ควรรวา ความหวงของแมทมตอลก ๓ หวง คอ

ยามแกเฒา หวงเจา เฝารบใช ยามปวยไข หวงเจา เฝารกษา เมอถงยาม ตองตาย วายชวา หวงลกชวย ปดตา เมอสนใจ

กจกรรมตาง ๆ ในวนแมทควรปฏบต ๑. ประดบธงชาตตามอาคารบานเรอน ๒. จดกจกรรมตาง ๆ เกยวกบวนแม เชน จดนทรรศการ จดประกวดเรยงความ บทความ คาขวญ เกยวกบวนแม ๓. จดกจกรรมเกยวกบการบาเพญสาธารณประโยชน ทาบญใสบาตรอทศสวนกศล เพอราลกถงพระคณแม ๔. นาพวงมาลยดอกมะลไปไหวขอพรแม

๘๙


วนวชราวธ ( ๒๕ พฤศจกายน )

ความเปนมาของวนวชราวธ วนวชราวธ ตรงกบวนท ๒๕ พฤศจกายนของทกป สาเหตทกาหนดใหเปนวนน เนองจากตรงกบ วนคลายวนสวรรคต พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท ๖ ซงทรงประกอบพระราชกรณยกจทเปนประโยชนอยางมากมายมหาศาลตอประเทศชาต ทงในดานการคมนาคม การปกครอง กจการเสอปาและลกเสอ รวมทงดานศลปวฒนธรรมและดานวรรณคด เมอพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวสวรรคต ทางการจงกาหนดใหวนท ๒๕ พฤศจกายนของทกป เปนวนวชราวธ เพอเทดพระเกยรตและราลกถงพระมหากรณาธคณของพระองคทาน ทงนภายหลงมหลกฐานยนยนวา วนสวรรคตจรงตรงกบเชามดชวงต ๑ ของวนท ๒๖ พฤศจกายน แตทางราชการยงคงถอวาวนท ๒๕ พฤศจกายน เปนวนวชราวธ

พระราชประวตพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว

พระบาทสมเดจพระปรเมนทรมหาวชราวธ พระมงกฎเกลาเจาอยหว ทรงเปนพระมหากษตรยรชกาล ท ๖ แหงราชวงศจกร ทรงเปนพระราชโอรสองคท ๒๙ ในพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท ๕ และองคท ๒ ในสมเดจพระศรพชรนทราบรมราชนนาถ พระบรมราชชนน พระพนปหลวง (สมเดจพระนางเจาเสาวภาผองศร) พระราชสมภพเมอวนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๔๒๓ มพระเชษฐภคนและพระอนชารวมพระมารดารวม ๘ พระองค ซงมพระอนชาองคเลกคอ พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว รชกาล ท ๗

เมอพระชนมพรรษาเจรญครบเดอน พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ไดพระราชทานพระนามวา "สมเดจพระเจาลกยาเธอ เจาฟามหาวชราวธ" ในป พ.ศ.๒๔๓๑ เมอมพระชนมพรรษา ๘ พรรษา ทรงไดรบการสถาปนาขนเปนเจาฟา "กรมขนเทพทวาราวด" ใหทรงมพระเกยรตยศเปนชนท ๒ รองจากสมเดจพระบรมโอรสาธราช เจาฟามหาวชรณหศ สยามมกฎราชกมาร และไดมพระราชพธโสกนตในเดอนธนวาคม พทธศกราช ๒๔๓๕

๙๐


ขณะทรงพระเยาว พระองคไดทรงศกษาความรจาก พระศรสนทรโวหาร (นอย อาจารยางกร) พระยาอศรพนธโสภณ (หน อศรางกร ณ อยธยา) และหมอมเจาประภากร ในสมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟากรมพระยาบาราบปรปกษ ทงในพระบรมมหาราชวง และโรงเรยนสวนกหลาบ จนเมอมพระชนมพรรษา ๑๒ พรรษา พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหเสดจไปทรงศกษาตอ ณ ประเทศองกฤษ นบเปนพระมหากษตรยไทยพระองคแรกททรงไดรบการศกษาจากตางประเทศ

ระหวางททรงศกษาอย ณ ประเทศองกฤษ สมเดจพระบรมโอรสาธราชเจาฟามหาวชรณหศ สยามมกฎ ราชกมารไดสวรรคตเมอวนท ๔ มกราคม พทธศกราช ๒๔๓๗ พระองคจงไดรบการสถาปนาเฉลมพระอสรยยศ ขนเปนสมเดจพระบรมโอรสาธราช ฯ สยามมกฎราชกมาร สบแทน และไดประกอบพระราชพธขนเมอวนท ๑๗ มกราคม พ.ศ.๒๔๓๗ ทประเทศไทย และทสถานทตไทยในกรงลอนดอน ประเทศองกฤษ เมอวนท ๘ มนาคม พ.ศ.๒๔๓๗ พระองคทรงมพระราชดารสอนเปนพระวาทะอมตะวา "ขาพเจากลบไปยงประเทศสยามเมอใด ขาพเจาจะเปนไทยใหยงกวาวนทออกเดนทางมา"

พระองคทรงศกษาสรรพวชาหลายแขนง ทงการทหารบกทโรงเรยนนายรอยทหารบกแซนเฮสต วชา ประวตศาสตรและกฎหมายทวทยาลยไครสตเซช มหาวทยาลยออกซฟอรด และทรงพระราชนพนธ วทยานพนธ ทางประวตศาสตรเรอง The War of the Polish Succession แตระหวางทศกษาอย ทรงพระประชวรดวยพระโรคพระอนตะ (ไสตง) อกเสบ ทาใหตองทรงรบการผาตดทนท จงทรงพลาดโอกาสทจะไดรบปรญญา

ป พ.ศ.๒๔๔๗ พระองคเสดจออกผนวชตามราชประเพณ ประทบอยประจาวดบวรนเวศวหาร ตอมาพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวเสดจพระราชดาเนนยโรปครงท ๒ จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานอานาจในราชกจไวแดพระองคในฐานะทรงเปนผสาเรจราชการแผนดน

สมเดจพระบรมโอรสาธราช เจาฟามหาวชราวธ สยามมกฎราชกมาร เสดจขนครองราชยเมอวนท ๒๓ ตลาคม พ.ศ.๒๔๕๓ ซงตรงกบวนเสดจสวรรคตของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ในครานนพระองคยงทรงโทมนสกบการสญเสยพระชนมชพของสมเดจพระบรมชนกนาถ จนกระทงเหลาพระบรมวงศานวงศ เสนาบด ขาราชการชนตาง ๆ มาเขาเฝาเพอกราบถวายบงคมอญเชญเสดจขนเถลงถวลยราชเปน พระเจาแผนดนสบตอสมเดจพระบรมชนกนาถ เปนพระมหากษตรยพระองคท ๖ แหงพระบรมราชจกรวงศ ทรงพระนามวา พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว

พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ทรงมพระราชธดาเพยงพระองคเดยว คอ สมเดจเจาฟาหญงเพชรรตนราชสดาสรโสภาพณณวด ประสตแตพระนางเจาสวทนา พระวรราชเทว ในวนท ๒๔ พฤศจกายน พ.ศ.๒๔๖๘ แตหลงจากนนเพยง ๑ วนคอวนท ๒๖ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๔๖๘ เวลา ๑ นาฬกา ๔๕ นาท พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว เสดจสวรรคตดวยพระโรคพระโลหตเปนพษในพระอทร รวมพระชนม พรรษา ได ๔๕ พรรษา รวมเสดจดารงสรราชสมบตได ๑๕ พรรษา

๙๑


ดานกจการเสอปาและลกเสอ

พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวทรงจดตงกองเสอปาขนเมอวนท ๖ พฤษภาคม ๒๔๕๔ มจดมงหมายเพอฝกอบรมขาราชการ พอคา คหบด ใหไดรบการฝกหดอยางทหาร เพอใหเปนราษฎรทเขมแขง มคณภาพ และสงเสรมความสามคค โดยเหลาเสอปาจะมหนาทในการรกษาความสงบทวไปในเมอง

ขณะเดยวกนกไดทรงกอตงกองลกเสอขนทโรงเรยนมหาดเลกหลวง เพอฝกใหเยาวชนมความเขมแขง อดทน เสยสละ สามคค ดงทไดพระราชทานคตพจนใหแกคณะลกเสอวา "เสยชพอยาเสยสตย" และ ดงพระราชนพนธบทละครพดเรอง หวใจนกรบ และความดมไชย ทแสดงใหเหนวาพระองคทรงใหความสาคญกบบทบาทและหนาทของลกเสอ

๙๒


วนพอแหงชาต ( ๕ ธนวาคม )

คาสอนของพอ .......คนไมมความสจรต คนไมมความมนคง ชอบแตมกงาย ไมมวนจะสรางสรรค

ประโยชนสวนรวมทสาคญอนใดได ผทมความสจรตและความมงมนเทานน จงจะทางานสาคญทยงใหญทเปนคณประโยชนแทจรงไดสาเรจ......

(พระบรมราโชวาท ในพธพระราชทานปรญญาบตรของจฬาลงกรณมหาวทยาลย) วนท ๑๒ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๒๒

ประวตความเปนมาของวนพอ วนพอแหงชาต ไดมการจดขนครงแรก เมอวนท ๕ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๒๐ โดยคณหญงเนอทพย เสมรสต นายกสมาคมผอาสาสมครและชวยการศกษาเปนผรเรม คณะกรรมการจดงานวนพอแหงชาต ไดกาหนดให “ดอกพทธรกษา” ดอกไมทมนามมงคลน เปนสญลกษณของวนพอแหงชาต จดประสงคของการจดงานวนพอ

๑. เพอเทดบชาพระเกยรตคณของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ๒. เพอเทดทนพระคณพอ และยกยองบทบาทความสาคญของพอทมตอครอบครวและสงคม ๓. เพอใหลกไดแสดงความกตญญ ๔. เพอใหผเปนพอ ไดสานกในหนาทและความรบผดชอบของตนเอง

๙๓


ในการจดงานวนพอ ไดมการยกยองพอตวอยางขนทกป เพอเปนการสงเสรมและยกยองเทดทนสนบสนนพอผควรเปนแบบอยาง คณะกรรมการวนพอไดกาหนดคณสมบตพอตวอยางไวดงน

๑. มอายตงแต ๔๐ ปขนไป ๒. สงเสรมการศกษาแกบตรและธดา ๓. นบถอศาสนาโดยเครงครด ๔. งดเวนอบายมขทกชนด ๕. อทศตนเพอประโยชนตอสาธารณชน ๖. มภรรยาคนเดยว

หนาทของบดามารดาพงมตอบตร

๑. เลยงดและสงสอนหามมใหทาชว ๒. ใหตงอยในความด ๓. ใหศกษาศลปวทยา ๔. หาคครองทสมควรให ๕. มอบทรพยสมบตใหดแลเมอถงเวลาอนควร

หนาทของบตรพงมตอบดามารดา

๑. เลยงดบดามารดาเปนการตอบแทน ๒. ชวยเหลอการงานในบานและอน ๆ ททานทา ๓. ดารงวงศสกล ประพฤตตนเปนคนด ๔. ประพฤตตนใหเปนผควรรบทรพยมรดก ๕. เมอบดามารดาถงแกกรรมแลว ทาบญอทศสวนกศลไปให

๖ ยามทานชราหรอเจบปวยตองชวยดแล ๗. เมอมหนาทการงานเลยงชพไดใหตอบแทน

ในโรงเรยนหรอสถาบนการศกษา ในวนท ๕ ธนวาคม หลงจากทาพธเทดพระเกยรต อาเศยรวาทราชสดด ถวายพานพมดอกไม และทาพธเสรจแลว กมกจะมพธวนพอตอไป โดยการเชญพอของนกเรยนมาใหลก ๆ กราบดวยดอกพทธรกษา หรออน ๆ พธตามความเหมาะสมของแตละสถานศกษา กจกรรมตาง ๆ ทควรปฏบตในวนพอแหงชาต

๑. ประดบธงชาตตามอาคารบานเรอน ๒. จดกจกรรมเกยวกบการสงเสรมยกยองผทสมควรไดรบการยกยองวาเปนพอตวอยาง ๓. จดกจกรรมสาธารณประโยชน เพออทศสวนกศลและราลกถงพระคณของพอ

๙๔


วนอาสาฬหบชา( ขน ๑๕ คา เดอน ๘ )

ทกวนขน ๑๕ คา เดอน ๘ ของทกป จะตรงกบวนสาคญทางพทธศาสนาอกหนงวน นนคอ "วนอาสาฬหบชา" ทงน คาวา "อาสาฬหบชา" สามารถอานได ๒ แบบ คอ อา-สาน-หะ-บ-ชา หรอ อา-สาน-ละ-หะ-บ-ชา ซงจะประกอบดวยคา ๒ คา คอ อาสาฬห ทแปลวา เดอน ๘ ทางจนทรคต กบคาวา บชา ทแปลวา การบชา เมอนามารวมกนจงแปลวา การบชาในเดอน ๘ หรอการบชาเพอระลกถงเหตการณสาคญในเดอน ๘

วนอาสาฬหบชา คอวนทพระพทธเจาไดทรงประกาศพระพทธศาสนาเปนครงแรก หลงจากตรสรได ๒ เดอน โดยแสดงปฐมเทศนาโปรดพระปญจวคคยทง ๕ ไดแก พระโกณฑญญะ พระวปปะ พระภททยะ พระมหานาม และพระอสสช ทปาอสปตนมฤคทายวน เมองพาราณส แควนมคธ จนพระอญญาโกณฑญญะ ไดบรรลธรรมและขอบวชเปนพระภกษรปแรกในพระพทธศาสนา จงถอวาวนนมพระรตนตรยครบ องคสามบรบรณครงแรกในโลก คอ มทงพระพทธ พระธรรม และพระสงฆ ซงเหตการณนเกดขนกอนพทธศกราช ๔๕ ป

ทงน พระธรรมทพระพทธเจาทรงแสดงแกปญจวคคยทง ๕ เรยกวา "ธมมจกกปปวตตนสตร" แปลวา พระสตรแหงการหมนวงลอธรรม ซงหลงจากปฐมเทศนาหรอเทศนากณฑแรกทพระองคทรงแสดงจบลง พระ อญญาโกณฑญญะกไดดวงตาเหนธรรม สาเรจเปนพระโสดาบน จงขออปสมบทเปนพระภกษในพระพทธ ศาสนา พระพทธเจากไดประทานอปสมบทใหดวยวธทเรยกวา "เอหภกขอปสมปทา" พระโกณฑญญะจงไดเปนพระอรยสงฆองคแรกในพระพทธศาสนา ตอมา พระวปปะ พระภททยะ พระมหานามะ และพระอสสช กไดดวงตาเหนธรรม และไดอปสมบทตามลาดบ

สาหรบใจความสาคญของการปฐมเทศนา มหลกธรรมสาคญ ๒ ประการ คอ ๑. มชฌมาปฏปทา หรอทางสายกลาง เปนขอปฏบตทเปนกลางๆ ถกตองและเหมาะสมทจะใหบรรล

ถงจดหมายได มใชการดาเนนชวตทเอยงสดสองอยาง หรออยางหนงอยางใด คอ

๙๕


การหมกมนในความสขทางกาย มวเมาในรป รส กลน เสยง รวมความเรยกวาเปนการหลงเพลดเพลนหมกมนในกามสข หรอกามสขลลกานโยค

การสรางความลาบากแกตน ดาเนนชวตอยางเลอนลอย เชน บาเพญตบะการทรมานตน คอย พงอานาจสงศกดสทธ เปนตน ซงการดาเนนชวตแบบทกอความทกขใหตนเหนอยแรงกาย แรงสมอง แรงความคด รวมเรยกวา อตตกลมถานโยค

ดงนน เพอละเวนหางจากการปฏบตทางสดเหลาน ตองใชทางสายกลาง ซงเปนการดาเนนชวตดวยปญญา โดยมหลกปฏบตเปนองคประกอบ ๘ ประการ เรยกวา อรยอฏฐงคกมคค หรอมรรคมองค ๘ ไดแก

๑. สมมาทฏฐ เหนชอบ คอ รเขาใจถกตอง เหนตามทเปนจรง ๒. สมมาสงกปปะ ดารชอบ คอ คดสจรตตงใจทาสงทดงาม ๓. สมมาวาจา เจรจาชอบ คอ กลาวคา ๔. สมมากมมนตะ กระทาชอบ คอ ทาการท ๕. สมมาอาชวะ อาชพชอบ คอ ประกอบสมมาชพหรออาชพท ๖. สมมาวายามะ พยายามชอบ คอ เพยรละชวบาเพญ ๗. สมมาสต ระลกชอบ คอ ทาการดวยจตสานกเสมอ ไมเผลอ ๘. สมมาสมาธ ตงจตมนชอบ คอ คมจตใหแนวแนมนคงไม

๒. อรยสจ ๔ แปลวา ความจรงอนประเสรฐของอรยะ ซงคอ บคคลทหางไกลจากกเลส ๑. ทกข ไดแก ปญหาทงหลายทเกดขนกบมนษย บคคลตองกาหนดรใหเทาทนตามความเปนจรง

วามนคออะไร ตองยอมรบร กลาสหนาปญหา กลาเผชญความจรง ตองเขาใจในสภาวะโลกวาทกสง ไมเทยง มการเปลยนแปลงไปเปนอยางอน ไมยด

๒. สมทย ไดแก เหตเกดแหงทกข หรอสาเหตของปญหา ตวการสาคญของทกข คอ ตณหาหรอเสนเชอกแหงความอยากซงสมพนธกบปจจย

๓. นโรธ ไดแก ความดบทกข เรมดวยชวตทอสระ อยอยางรเทาทนโลกและชวต ดาเนนชวตดวยการใช

๔. มรรค ไดแก กระบวนวธแหงการแกปญหา อนไดแก มรรคมองค ๘ ประการดงกลาว

สวนพธกรรมโดยทวไปทนยมกระทาในวนน คอ การทาบญ ตกบาตร รกษาศล ฟงพระธรรมเทศนา และสวดมนต ในตอนคากจะมการเวยนเทยนทเปนการสบทอดประเพณอนดงามของไทยเรา ดงนน พทธศาสนกชนทงหลายควรเขาวด เพอนอมระลกถงคณพระรตนตรย อกทงยงเปนการชวยชะลางจตใจใหปลอดโปรงผองใส จะไดมรางกายและจตใจทพรอมสาหรบการดาเนนชวตในยคทคาครองชพถบตวสงขนอยางน...

๙๖


เพลงประกอบการจดกจกรรม

๙๗


๑. เพลง ๓D

Democracy Decency Drug นโยบายหลก เนนหลกการศกษา รวมสอนสง เนอหา ตามหลกวชา เพอภายภาคหนาไดเยาวชนด (ทานอง)

เนน ๓D โรงเรยนดใกลบาน โรงเรยนในฝนของเราทกคน เรม D๑ มเหตมผล เทดองคภมพลรกประชาธปไตย D๒ ตามครรลองคณธรรม เดกไทยนอมนา กตญญเตมหวใจ ซอสตย มธยสถ นยมไทย หลกพอเพยงสอนไวใหประมาณตน (ทานอง)

D ๓ หามยงเสพแมเพยงนด จงหางไกลยาเสพตดเกดเยาวชน ออกกาลงเลนกฬาดกวา ชวตไรคาเสยนาตาจนเออลน เรยนฟร ๑๕ ปมคณภาพ ผปกครองยอมรบวาไดผล ชวยเหลอบรรเทาความเดอดรอน ความสขถาวรของพนองประชาชน เขามาจบมอรวมพลงสรางสรรค ยกผลสมฤทธทวกนวชาการสงผล

สมเจตนารมณ ๓D นาระบบ ICT มาพฒนาคน ทาโรงเรยนดใกลบานสดยอดโรงเรยนในฝนเปน ๓D กนทกคน (ทานอง)

********************

เพลงเกยวกบคณธรรม

สงคมไทยควรจดการศกษาใหสอดคลองเหมาะสมกบวฒนธรรมของสงคมไทย สงเสรมพฒนาจตใจความคดของผเรยนใหสงขน เพอยกจตวญญาณของคนใหสงขนดวย คณธรรม สงคมไทยจงจะเปน สงคมคณธรรมนาความร การศกษาจงเปนเงอนไขสาคญในการพฒนาสงคมคณธรรม ฉะนนหากครม การบรณาการคณธรรมกบการเรยนการสอนทกวชา โดยเกดการเรยนรระหวางครกบผเรยนอยางมมสวนรวมและสนกกบการเรยนรจากการสรางบรรยากาศทด แรงบนดาลใจ ครตองเปนแบบอยางทด มเมตตาแกผเรยนอยางแทจรง ลดการชงดชงเดน เพอใหเกดการชวยเหลอกนระหวางกลม และอกหนงแนวทางใน การจดการศกษาทเหมาะสมนน กคอ การนาบทเพลงไปสอดแทรกในแผนการจดการเรยนรในกระบวน การสอนดวยบทเพลงเสรมคณธรรมโดยเฉพาะ ๘ คณธรรมพนฐาน บทเพลงเกยวกบคณธรรมมอยหลายบทเพลง แตขอนาเสนอตวอยางบทเพลง ใหเปนอกหนงทางเลอกสาหรบคณครทจะใชนาเขาสบทเรยนเพอสงเสรม ปลกฝง พฒนาผเรยนใหมคณธรรมตอไป

๙๘


๙๙

๒. เพลง คณธรรมสประการ

(พรอม) *คณธรรมสประการองคพระภบาลประทานประชา.. ใหทกคนรวมศกษา และนอมนามาปฏบตตน คณธรรมอยกบใคร ชวตวไลประเสรฐเลศลน คณธรรมอยกบปวงชน สงผลใหชาตบานเมองวฒนา (ญ) ประการแรกคอความจรงใจ สจจะคงไวทงใจวาจา กอรปกจกรรมนานา ใหมคณคาใหความเปนธรรม (ช) ประการสองคอการขมใจ มใหออนไหวผดพลาดถลา ความดทชวยกนทา ลวนนาสงคมชวตสดใส (ญ) ประการสามทาใจทาตน อดออมอดทนและยอมอดกลน ไมลวงความดดงดน ยดมนในความสตยสจรตใจ ประการสละวางความชว มเหนแกตว หวงประโยชนชาตไว

เพอชาตเจรญกาวไกล ผองไทยรมเยนลวนเปนมงคล ซา * (๒ รอบ) และซาทงเพลง

๓. เพลง ความซอสตย

ชาวไทยควรถอปฏบต ใชความซอสตยขจดความเสอม ความซอสตยนนจะชวยเชอม ใหใจเราเออมถงกนมนคง ความซอสตยในสจจะวาจา จะชวยนาพาชวตใหสงสง ชวยบานเมองรงเรองดารง ชวยบานเมองรงเรองดารง เศรษฐกจมนคง เพราะความซอตรงจรงใจ ไมโกงไมกนสนบน เปนสจรตชนแลวมคนรกใคร ทาความดใหเปนนสย ไมหลอกลวงใคร ใหเขาเสยศรทธา ความซอสตย เปนสมบตของคนด ในตวเรามไมตองไปซอหา ไมตองกยมใครเขามา ไมตองกยมใครเขามา กสามารถพฒนา เมองไทยใหรงเรอง (ซาทงเพลง)


๑๐๐

๔. เพลง พอแหงชาต

ลกเกดมาในชาตน ลกโชคดมสขใจ ไดเกดมาเปนลกไทย ลกมพอยงใหญ กองไกรเกรกนาม พอมใจคอยเกอหนน พอมบญคมเขตคาม ลกมทกขในปาหนาม ไกลเพยงไหน พอตามใหความเยนใจ * พอ.....คอองคภมพล ฯ ลกเทดบนกระหมอมเหนอใคร ขอถวายสมญายงใหญ พอไทย...และพอแหงชาตแหงชน ** แผนดนไทยคงสขศร ตราบยงมพออยยล โอพระคณพอทวมทน ขอใหพระชพชนม ยงยงทรงพระเจรญ ซา *, **

๕. เพลง หนงในโลก

หนงในใจของไทยประชา หนงใตฟาของเมองสยาม หนงดวยเดชะบารมลอนาม ปกเขตคามทวไทยรมเยน หนงในรฐนกพฒนา หนงราชาทโลกไดเหน หนงดวยคณธรรมททรงบาเพญ ดบลาเคญ ของปวงประชา

องคพระมหากษตรยประวตศาสตร ทครองราชยนานเนาในหลา ทรงเปนเอกองคในพสธา เกรกกองฟาพระบารมอนนต หนงในแสนมแมนมปาน หนงในลานมเทยมเทยบทน หนงในโลกหนงเดยว หนงเดยวเทานน มหาราชนองคภมพลฯ องคพระมหากษตรยประวตศาสตร ทครองราชยนานเนาในหลา ทรงเปนเอกองคในพสธา เกรกกองฟาพระบารมอนนต หนงในแสนมแมนมปาน หนงในลานมเทยมเทยบทน หนงในโลกหนงเดยว

หนงเดยวเทานน มหาราชน องคภมพลฯ


๑๐๑

๖. เพลง พทธรกษาบชาพอ

เหลองอรามนามพทธรกษา สมชนชบชาสงสงคาสงสด นอมคานงถงองคพระสมพทธ บรสทธพทธศาสนปราศราค สแสนงาม นามเพราะเหมาะจรงหนอ สญลกษณวนพอ เหลองลออทกท เหมอนมพอม พระปกปองปราน พทธรกษา มความหมายเปนมงมงคล เหลองวไลชอไสวในวนพอ ลกวอนขอพทธรกษพทกษผล พอคอพระแสนประเสรฐเลศกมล ใหชพชนมใหตวตนลกเกดมา * ถงวนพอลกขอพรทวทศ พทธรกษประสทธ ชวตพอเจดจา ขอกราบพอมอบชอพทธรกษา นอมใจภาวนา พทธรกษาบชาพอ ซา *

๗. เพลง รกกนไวเถด (ทานอง คารอง และขบรอง : นคร ถนอมทรพย) (สรอย ) รกกนไวเถด เราเกดรวมแดนไทย จะเกดภาคไหนๆ กไทยดวยกน

เชอสายประเพณ ไมมขดกน เกดใตธงไทยนน ปวงชนทกคนคอไทย ทองถนแหลมทอง เหมอนทองของแม เกดถนเดยวกนแท เหมอนแมเดยวกนใชไหม ยามฉนมองตาคณ อบอนดวงใจ เหนสายเลอดไทยในสายตาบอกสายสมพนธ

ซา (สรอย).... ทะเลแสนงาม ในนามปลา พชพนธดนดาษตา ไรนารวงทองไสว

สนทรพยมเกลอนกลน บรรพชนใหไว เราลกหลานไทย จงรวมใจ รกษาใหมน ซา (สรอย).... แหลมทองโสภา ดวยบารม ปกเกลาเหลาไทยน รมเยนเปนศรผองใส

ใครคดบงอาจหมน ถนทององคไท เราพรอมพลใจ ปองถนไทยและองคราชน ซา (สรอย)....

๘. เพลง อยาเกยจคราน

อยาเกยจคราน การทางานนะพวกเรา

งานหนกงานเบา เหนอยแลวเราพกผอนกหาย ไมทางานหลบหลกงาน เฝาเกยจครานเอาแตสบาย แกจนตายขอทานายวาไมเจรญ แกจนตายขอทานายวาไมเจรญ


๑๐๒

๙. เพลง ตรงตอเวลา ตรงตอเวลา พวกเราตองมาใหตรงเวลา ตรง ตรง ตรงเวลา พวกเราตองมาใหตรงเวลา เราเกดมาเปนคน ตองหมนฝกตนใหตรงเวลา วนคนไมคอยทา วนเวลาไมเคยคอยใคร วนเวลาไมเคยคอยใคร

๑๐. เพลง ความซอสตย

ความซอสตยเปนสมบตของผด หากวาใครไมม ชาตนเอาดไมได มความรทวมหวเอาตวไมรอดถมไป คดโกงแลวใครจะรบไวเขารวมการงาน

๑๑. เพลง ความเกรงใจ

ความเกรงใจ เปนสมบตของผด ตรองดซ ทกคนกมหวใจ เกดเปนคน ถาหากไมเกรงใจใคร คนนนไซรไรคณธรรมประจาใจ

๑๒. เพลง ชวยกนทางาน

งานสงใด งานสงใด แมใครละเลยทงปลอย มวแตคอย เฝาแตคอย หวงคอยแตเกยงโยนกลอง ไมมเสรจไมมเสรจรบรอง จาไวทกคนตองทางาน เราตองชวยกน ชวยกน ชวยกน ชวยกน

๑๓. เพลง ฉนคอคนไทย

ฉนนหรอคอคนไทย ทงกายใจ สายเลอดไทย หวใจคงมน

ถงจะอยถนใดไมสาคญ บรรพบรษของฉนคอคนไทย ขวานทองดนแดนแผนดนเรา ภมลาเนาปยาตายาย ระลกถงถนกาเนดไมรคลาย ชพมลายกไมลมความเปนไทย


๑๖. เพลง “แม” (ขบรองโดย เสก โลโซ)

ปานน จะเปนอยางไร จากมาไกล แสนนาน คดถง คดถงบาน จากมาตงนาน เมอไรจะไดกลบ แมจา แมรบางไหม วาดวงใจ ดวงนเปนหวง จากลกนอย ทแมหวงหวง อยเมองหลวง ศวไลซ ไกลบานเรา

* คดถงแมขนมา นาตามนกไหล อยากกลบไป ซบลงทตรงตกแม ในออมกอด รกจรง ทเทยงแท ในอกแม สขเกนใคร อกไมนาน ลกจะกลบไป หอบดวงใจ เจบชาเกนทน เกบเรองราว วนวายสบสน ใจทวกวน ของคนในเมองกรง ( ซา * )

๑๗. เพลง “ใครหนอ”

(ขบรองโดย ดาวใจ ไพจตร, ศรไศล สชาตวฒ) ใครหนอ รกเราเทาชว ใครหนอปราณไมมเสอมคลาย

ใครหนอรกเราใชเพยงรปกาย รกเขาไมหนาย มคดทาลาย ใครหนอ ใครหนอ เหนเราเศราทรวงใน ใครหนอ เอาใจปลอบเราเรอยมา ใครหนอ รกเราดงดวงแกวตา รกเขากวางกวาพนพสธานภากาศ * จะเอาโลกมาทาปากกา แลวเอานภามาแทนกระดาษ เอานาหมดมหาสมทรแทนหมกวาด ประกาศพระคณไมพอ ** ใครหนอ รกเราเทาชวน (เทาชวน) ใครหนอ ใครกนใหเราขคอ (คณพอ คณแม) ใครหนอ ชกชวนดหนงสจอ รแลวละกอยามวรงรอ ทดแทนบญคณ ใครหนอ รกเราเทาชวน (เทาชวน) ใครหนอ ใครกนใหเราขคอ (คณพอ คณแม) ใครหนอ ชกชวนดหนงสจอ รแลวละก อยามวรงรอ ทดแทนบญคณ (ซา *, **)

๑๐๓


๑๘. เพลง อมอน

(ขบรองโดย ศ บญเลยง)

อนใดๆ โลกนมมเทยบเทยม อนอกออมแขนออมกอดแมตระกอง รกเจาจงปลก รกลกแมยอมหวงใย ไมอยากจากไปไกล แมเพยงครงวน ใหกายเราใกลกน ใหดวงตาใกลตา ใหดวงใจเราสองเชอมโยงผกพน อมใดๆ โลกนมมเทยบเทยม อมอกอมใจ อมรกลกหลบนอน นานมจากอก อาหารของความอาทร แมพราเตอนพราสอน สอนสง ใหเจาเปนเดกด ใหเจามพลง ใหเจาเปนความหวงของแมตอไป ใชเพยงอมทอง ทลกรารองเพราะตองการไออน อนไอรก อนละมน ขอนานมอนจากอกใหลกดมกน

๑๐๔

๑๙. เพลง พระคณทสาม

ครบาอาจารย ททานประทาน ความรมาให อบรมจตใจ ใหรผดชอบ ชวด กอนจะนอน สวดมนตออนวอนทกท ขอกศล บญบารม สงเสรมครนใหรมเยน ครมบญคณ จะตองเทดทน เอาไวเหนอเกลา ทานสงสอนเรา อบรมใหเรา ไมเวน ทานอทศ ไมคดถงความยากเยน สอนใหร จดเจน เฝาแนะ เฝาเนน มไดอาพราง * พระคณทสาม งดงามแจมใส แตวาใครหนอใคร เปรยบเปรย ครไว วาเปนเรอจาง ถาหากจะคด ยงคดยงเหน วาผดทาง มใครไหนบาง แนะนาแนวทาง อยางคร บญเคยทามา ตงแตปางใด เรายกใหทาน ตงใจกราบกราน เคารพคณทาน กตญญ โรคและภย อยามาแผวพาน คณคร ขอกศลผลบญคาช ใหครมสข ชวนรนดร.................. ใหครมสข ชวนรนดร ............................

๒๐. เพลง “เดกเอยเดกด”

เดกเอย เดกด ตองมหนาทสบอยางดวยกน (ซา) หนง นบถอศาสนา สอง รกษาคาใหมน สาม เชอพอแมครอาจารย

ส วาจานนตองสภาพออนหวาน หา ยดมนกตญญ หก เปนผรรกการงาน เจด ตองศกษาใหเชยวชาญ ตองมานะบากบน ไมเกยจ ไมคราน แปด รจกออมประหยด เกา ตองซอสตยตลอดการ นาใจนกกฬากลาหาญ ใหเหมาะกบการณสมยชาตพฒนา สบ ทาตนใหเปนประโยชน รบาปบญคณโทษ สมบตชาตตองรกษา เดกสมยชาตพฒนา จะเปนเดกดทพาชาตไทยเจรญ


http://play.kapook.com/photo/showfull-75720-

http://play.kapook.com/photo/showfull-75720-

๑๐๕

๒๑. เพลง รรกสามคค (ประพนธเนอรองโดย อ.นคร ถนอมทรพย)

(ญ) เพอนรวมชาตเราเปนญาตกนดวยหวใจ ดวยวญญาณความเปนไทยเชอมใจเราอย (ช) มาเถดมาชธงไทยมใหใครหล รวมเชดชชอไทยใหโลกศรทธา

*(ญ) ราโชวาทใหคนไทยรวมใจรกกน รวมสรางสรรคจรรโลงไทยใหวฒนา (ช) เลกขดแยงรวมพลงคดสรางคณคา รวมหนมารรกรสามคค **(พรอม) รรกสามคค รรกสามคค ใหคา ๆ นเรามาจากนใหขนใจ รรกสามคค รรกสามคค ใหคา ๆ นองคภมทรงใหผองไทย

(พด) เพอนรวมชาตเราเปนญาตกนดวยหวใจ ดวยวญญาณความเปนไทยเชอมใจเราอย มาเถดมาชธงไทยมใหใครหล รวมเชดชชอไทยใหโลกศรทธา

(พรอม) * ** ** **

๒๒. เพลง มองคนในแงด (ทานอง ราวง) มองคนในแงด เราจะมอารมณแจมใส มองคนในแงราย พาจตใจเราใหขนมว เปนธรรมดาของคน มสงปะปนทงดและชว

* มองความดของเขาใหทว (ซา) สวนความชวเรามองขามไป

๒๓. เพลง ลกเสอคณธรรม ๘ ประการ ทานอง หลงเสยงนาง คารอง ศรณ บญปถมภ

(สรอย) หลา ลา ลา ลา ............................... คณธรรม ประจา ลกเสอไทย มนาใจ เปนมตร จตอาสา

คณธรรม ๘ ประการ นนนามา ใหนาพา สามคค มวนย ซอสตย ประหยด และ ขยน สะอาดสรรคทงกายและจตใจ ความสภาพนอมนามนาใจ เราทาได ลกเสอคณธรรม

๒๔. เพลง ความขยน

ทานอง หลงเสยงนาง คารอง ศรณ บญปถมภ (สรอย) หลา ลา ลา ลา ...............................

ความขยน นนคอความตงใจ ทาอะไรใหทาอยางจรงจง อดทน รกงาน จตปลกฝง ปฏบตดงเปนนสยใหชนชา

(สรอย) หลา ลา ลา ลา ............................... พยายามจตใจไมทอถอย อกตองคอยใชสตและปญญา

กลาเผชญอปสรรคและปญหา นแหละหนา ลกเสอคณธรรม


๒๕. เพลง ความประหยด ทานอง หลงเสยงนาง คารอง ศรณ บญปถมภ

(สรอย) หลา ลา ลา ลา ............................... ลกเสอเกบออมถนอมทรพยสน การอยกนพอควรพอประมาณ

ไมฟมเฟอย ฟงเฟอ ทะเยอทะยาน คดนานๆ กอนซอหรอจะใช (สรอย) หลา ลา ลา ลา ...............................

ใชทรพยสน สงของอยางคมคา รจกฐานะการเงนของตนไซร ดาเนนชวตเรยบงายจาใสใจ โปรดจาไวทกคนชวยประหยด

๒๖. เพลง ความซอสตย


ความซอสตยปฏบตอยางเทยงตรง ลกเสอจงมใจไมลาเอยง อคต คดโกง จงหลกเลยง ปฏบตเทยงธรรมตอหนาท

(สรอย) หลา ลา ลา ลา ............................... อกอยาใชเลหกลแบบคนพาล จงทางานใหเตมถกตองด

ลกเสอไทยรบผดชอบในหนาท เปนคนด ตองมความซอสตย (สรอย) หลา ลา ลา ลา ...............................

๒๗. เพลง ความสามคค ทานอง หลงเสยงนาง คารอง ศรณ บญปถมภ

(สรอย) หลา ลา ลา ลา ............................... สามคคมความพรอมเพรยงกน รวมสรางสรรค กลมเกลยว สามคค เปนผนา และผตาม กนดวยด สามคครวมงานสานสมพนธ

(สรอย) หลา ลา ลา ลา ............................... รวมพลงชวยเหลออกเกอกล ใหเปนศนยรวมใจไมเดยดฉนท ฟงความคด ความเหน กนและกน ปรบตนนน อยกนอยางสนต (สรอย) หลา ลา ลา ลา ...............................

๒๘. เพลง ความสภาพ ทานอง หลงเสยงนาง คารอง ศรณ บญปถมภ

(สรอย) หลา ลา ลา ลา ............................... ความสภาพ ออนนอม ไมถอตน มเหตผล รกาลเทศะ ไมกาวราว รนแรง วางอานาจนะ ใชวาทะ เรยบรอย มารยาทด

(สรอย) หลา ลา ลา ลา ............................... กรยา วาจา และทาทาง อกทงวางตวตนและทวงท เอกลกษณ สอดคลองประเพณ วฒนธรรมไทยนลาเลอคา

๑๐๖ (สรอย) หลา ลา ลา ลา ...............................


๒๙. เพลง ความสะอาด


ความสะอาดตองปราศความมวหมอง ลกเสอตองสะอาดทงกายใจ อกสภาพแวดลอมทอาศย ใหเปนไปถกตองสขลกษณะ

(สรอย) หลา ลา ลา ลา ............................... ฝกฝนจตใจใหเรงรน จตชมชน กจนสยไมเลยละ เจรญตา เจรญใจ ใครพบปะ เขากจะชนชมสมเสอไทย

๓๐. เพลง ความมวนย ทานอง หลงเสยงนาง คารอง ศรณ บญปถมภ

(สรอย) หลา ลา ลา ลา ............................... มวนย นนเปนสงสาคญ ควรยดมน มระเบยบ ปฏบต สรางวนย ในตนเองอยางเครงครด ปฏบตตามวนย ตอสงคม

(สรอย) หลา ลา ลา ลา ............................... กฎ วนย ยดถอไว ใหจงด สงเหลาน จกเชดช สงาสม ปฏบตเตมใจ ตงใจ คนชนชม ใหเหมาะสมทเปนลกเสอไทย

๓๑. เพลง ความมนาใจ


มนาใจ คอไมเหนแกตว อยาขนมว ใจคดเอาแตได ลกเสอจงเหนอก และเหนใจ รคณคาใน เพอนมนษยใหจงด

(สรอย) หลา ลา ลา ลา ............................... ชวยเหลอ เกอกล ซงกนและกน อกแบงปน เอออาทร มไมตร ลกเสอคณธรรม เปนคนด ทกคนมนาใจ ใสสะอาด

(สรอย) หลา ลา ลา ลา ...............................

บทสรป จะเหนวาบทเพลงทมเนอหาเกยวกบคณธรรมนน นอกจากจะสรางความเพลดเพลนแลว ยงเปนการปลกฝงคณธรรมในเรองนนใหกบผเรยนไดเปนอยางด ครจงควรจดการเรยนรคณธรรมไปบรณาการไดทกกลมสาระวชา เมอผเรยนมลกษณะอนพงประสงคแลว การจดการเรยนรในเรองสาระตางๆ กจะตามมา จนพฒนาผเรยนจากการเปน คนด ส ความเปนคนเกง สามารถนาองคความรพฒนาตนเอง ครอบครว ชมชน และประเทศชาต มความมนคง สงบสข จนกลายเปนสงคมคณธรรมนาความรเกดผลดตอตวเราทก ๆ คนนนเอง

๑๐๗


การละเลนของไทย

๑๐๘



การละเลนพนบานของไทยนนเปนการละเลนทเกดจากภมปญญาของชาวบานในแตละทองถน ทสบสานเปนมรดกตกทอดมาจนถงปจจบน เนองจากมการละเลนทแปลกใหมและมเทคโนโลยททนสมย เขามาแทนท เกรงวาการละเลนพนบานของไทย จะสญหายไป เราจงตองชวยกนอนรกษและสงเสรมใหอยคชาตไทย การละเลนพนบานมมากมาย

ขาโถกเถก

อปกรณ ขาโถกเถก

๑. ไมไผลาตนตรงและแขงแรง จานวน ๒ ตน (ขนาดเสนผาศนยกลาง ๑ - ๒ นว สงตามความเหมาะสมของผเลน ควรสง ๑ เมตรขนไป)

๒. ทอนไมจานวน ๒ ทอน (ขนาดเลก) ๓. เชอก ๒ เสน

วธทา นาไมไผมาเจาะร ใหรไมไผมขนาดพอใหทอนไมขนาดเลกทเตรยมไว สอดเขาไปในตาแหนงขอไมไผขอท ๒ โดยนบจากพนขนมา (ถาเดกเลกอาจใชขอท ๑) แลวนาทอนไมขนาดเลกมาทาเปนลมสอดเขาไปในร เสรจแลวนาเชอกมาผกทอนไมกบลาตนของไมไผใหแนน เพอเวลาทใชเทาเหยยบ จะไดไมเกดอนตรายและปองกนการหลดของทอนไม

๑๐๙

ถงเสนชย ชนะแลวครบ ผเลน

เลนไดทงชาย-หญง ไมจากดจานวน


สถานท ควรเปนบรเวณกวาง

กตกา ผใดสามารถเดนเขาเสนชยกอนเปนผชนะ วธเลน ๑. กรรมการใหผแขงขนเขาประจาทเตรยมพรอมทจะฟงสญญาณ ๒. กรรมการเปานกหวดใหสญญาณการแขงขน ผแขงขนขนเหยยบทพกเทาแลวรบเดนไปขางหนา ทางเสนชย

๓. ผเขาแขงขนคนใดถาหากลมหรอหลนจากทเหยยบลงพน สามารถเรมตนขนเดนใหมได

๑๑๐


ปดตาตหมอ

อปกรณ ปดตาตหมอ

๑. หมอดน ๑ ใบหรอเทาจานวนคน (หรออาจใชอปกรณอนแทนได เชน ปบ ถง กระปอง ฯ) ๒. ไมต ๑ อนตอคน

ไชโย ชนะแลว ๓. ผาปดตา ตามจานวนคน (อยาใหบางนก)

ผเลน

๑๑๑

เลนไดทงชาย-หญง ไมจากดจานวน สถานท บรเวณกวาง เชนลานกฬา ลานบาน ลานวด กตกา ใครตหมอถกกอนเปนผชนะ วธเลน ๑. ใหกรรมการวางหมอเรยงกนตามจานวนผเลน เวนระยะหางกนพอสมควร

๒. กาหนดความหางของหมอกบผเลนพอสมควร ๓. ใหผแขงขนถอไมคนละ ๑ อน ปดตาไมใหมองเหน ๔. จบผเลนหมนตวสก ๑ - ๒ รอบ แลวจบตวผเลนใหหนตรงไปยงจดทวางหมอไว ๕. เมอใหสญญาณนกหวดเรมแขงขน ผเขาแขงขนเรมเดน ไปจนคดวาถงแลวกเรมลงมอต ถาใครตถกกอนเปนผชนะ


ขมากานกลวย

อปกรณ ขมากานกลวย กานกลวยขนาดพอเหมาะ ๑ กาน (ตดใบออกเหลอแตสวนปลายไวทาหางมา)

๑๑๒

วธทา ๑. กานกลวย ตดใบออกเหลอแตสวนปลายไวทาหางมา ๒. แลววดสวนทางโคนไปหาปลายกานประมาณ ๓-๕ นว ตอจากนนใชมดเฉอนเขาไปประมาณ ๑ เซนตเมตร เพอใชทาเปนหมา

๓. หกสวนโคนของกานกลวยทบากเอาไวทงสองดานลง กจะกลายเปนสวนหวมา แลวนาไมเสยบลกชน หรอกานทางมะพราว (แบบทใชทาไมกวาด) เสยบเขาตรงไปหวมากบลาตวมา เพอปองกนไมใหหวมาหลดนนเอง ๔. นาเชอกมาผกตรงลาตวหวมา ใกลกบบรเวณคอมา แลวนาไปผกตดกบหางมา

ผเลน ไดทง ชาย-หญง ไมจากดจานวน สถานทเลน บรเวณทวไป


กตกา ผเขาแขงขนขมา ควบมาไปจนถงเสนชยกอน เปนผชนะ วธเลน ๑. กรรมการใหผแขงขนยนครอมมากานกลวยของแตละคน โดยใชมอขางหนงถอกานมะพราวหรอกานมะยมหรออปกรณอน ๆ ตามสภาพ ไวเปนแส เพอหวดมาใหวง ๒. ผแขงขนเขาประจาทพรอมแลว กรรมการใหสญญาณนกหวดเรมแขงขนได ๓. ผใดควบมาเขาถงเสนชยกอนเปนผชนะ

ไมแนนะ เสนชยอกไกล

๑๑๓

เราชนะเธอแน ๆ


เดนกะลา อปกรณ เดนกะลา ๑. กะลามะพราว ๒ ใบ (เปนกะลามะพราวทมร) ๒. เชอกยาว ๑.๕ - ๒ เมตร หรอใหเหมาะสมกบผเลนหรอผแขงขน วธทา นากะลามะพราว ๒ ใบ มารอยดวยเชอก โดยนาปลายเชอกสอดเขาไปในรกะลาทง ๒ ใบ แลวผกปลายเชอกใหเปนปมทงสองขาง ปองกนไมใหเชอกหลดออกจากกะลา ผเลน เลนไดทง ชาย-หญง ไมจากดจานวน สถานทเลน

บรเวณกวาง กตกา ใครสามารถเดนไปถงเสนชยกอน เปนผชนะ วธเลน ๑. กรรมการใหผแขงขนยนบนกะลา ใหใชหวแมเทากบนวชหนบเชอกทกนกะลาไวทงสองขาง แลวเอามอดงเชอกใหตงไว ยนในแนวเดยวกน ๒. เมอกรรมการใหสญญาณเปานกหวด ผแขงขนรบเดนไปยงจดเสนชย หากหากใครหกลมหรอเทาหลดจากกะลา ใหรบเรมทาใหมและเดนตอไป ๓. ใครไปถงเสนชยกอนเปนผชนะ

๑๑๔


๑๑๕

ถงเสนชยกอนใครเลย แตเหนอยจงเลยมกาลงใจเพราะเพอน ๆ ชวยเชยร


ปนกานกลวย

๑๑๖

อปกรณ ปนกานกลวย ๑. กานกลวย ๑ ใบ ๒. มด ๑ เลม วธทา ๑. ใชเฉพาะสวนโคน เพราะใหญด แลวตดสวนโคนของกานกลวย ประมาณ ๓๐ - ๔๐ เซนตเมตร ๒. ใหใชมดนนเฉอนยอนกานกลวยกลบเขามาทละอน สก ๔ - ๖ อน เวนระยะแตละอนอยาใหชดกนมากนก ใชวธบากเขาไปในแนวเฉยง ๆ ๓. เสรจแลวใหดงเปลอกกานกลวยทเฉอนแลวใหตงขนมา ผเลน

ไดทงชาย-หญง ไมจากดจานวน สถานท

สามารถใชสถานทกวางหรอแคบกเลนไดทกสถานท กตกา

ไมม เลนเพอความสนกมากกวา แลวแตผเลนจะตกลงกน เชน แอบตนไม ใครโผลมาใหเหนกถกยงแลวทาเปนตาย หรอเลนสนก ๆ วธเลน ๑. อาจจะเลนลกษณะซอนแอบกนกได เปนขาศก ศตร หรอผรายกบตารวจ ยงตอสกน ๒. เมอจะยงใชมอปาดกานกลวยทตงขนเอาไว ทาอยางเรว จะมเสยงรวดงขนเหมอนเสยงปน ปาดครงเดยว หรอกครงกได และจะยงกครงแลวแตผเลน

ปง..ปง..


มอญซอนผา

อปกรณ มอญซอนผา ผาจานวน ๑ ผน หรอใชตกตาผา หรออน ๆ ตามความเหมาะสม ผเลน ไดทงชาย - หญง ไมจากดจานวน สถานท ควรเปนทรม เชนใตตนไม ลานบาน สนามหญา กตกา ใครทถกตตองเปนมอญซอนผา จะตองลกขนแลวเลนแทนคนเดมตอไป วธเลนและกตกา ๑. ใหทกคนจบไมสนไมยาว ๒. เพอเสยงทายวาใครจะเปนมอญซอนผาเปนคนแรก ๓. ทกคนนงลอมเปนวงกลม ยกเวนคนทเปนมอญซอนผาอยนอกวง ๔ . คนท เ ปนมอญซอนผาถอผาซอนไวขางหลง เดนรอบวงกลมไปเรอย ๆ เพอให เกด ความสนกสนาน ผเลนจะรองเพลงมอญซอนผา พรอมปรบมอไปดวยตามจงหวะ เนอรองดงน มอญซอนผาตกตาอยขางหลง ไวโนนไวนฉนจะตกนเธอ ๕. ขณะทผเลนรองเพลง ตบมอกนเพลดเพลน ผเปนมอญซอนผาจะหาโอกาสวางผาไวดานหลงของคนทเผลอ แลวรบวงหรอเดนรอบวงไปจนกลบมาถงทวางผา ถาคนนนยงไมรวาตนเองถกวางผา มอญทซอนผาจะหยบผาตคนนนวงไป ๖. ผเลนคนนนจะตองรบลกขนวงหนไปรอบ ๆ วงเพอใหถกไลตทน ถาผเลนเปนมอญวงไลตถกตว ผเลนผเลนคนนนไดทนกอนครบรอบวง ผเลนคนนนกจะตองมาเปนมอญซอนผาแทน

๑๑๗


๗. แตถาผเลนคนนนรตวกอนวามผาอยขางหลงกรบจบผาลกขนวงไลตคนทเปนมอญไปรอบ ๆ วงจนกวาจะครบรอบ ถาในระหวางนนวงไลตไดถกจะตองมาเปนมอญซอนผาดงเดม หากผเลนทถกไลตสามารถวงหนจนครบมานงยงทวางนนได ผทวงไลต ไมทนกตองมาเปนมอญซอนผาแทน สลบผลดเปลยนเลนแบบนไปเรอย ๆ

๑๑๘

พกสกครเลนวงและรองกนเหนอยแลว มากนกนกอน


วงเปยว อปกรณ วงเปยว

๑. ผา จานวน ๒ ผน ๒. หลกหรอตนไม จานวน ๒ หลก หรอใชคนเปนหลก หรออปกรณอน ๆ ตามความเหมาะสม

ผเลน ทงชาย-หญง จานวนควร ๔ คนขนไป สถานทเลน

ลานกวาง เชน สนาม หรอบรเวณทมตนไมและมทวาง เหมาะเลนวงเปยว ใหมระยะหางกนประมาณ ๕๐ - ๖๐ เมตร กตกา ฝายใดถกไลตทนเปนฝายแพ วธเลน ๑. เมอจดเตรยมสถานทเรยบรอยแลว กรรมการใหแบงผเลน เปน ๒ ฝาย แตละฝายมจานวนคนเทากน ๒. ใหผเลนประจาหลกของตนเอง หามลาหนาหลก ๓. เมอไดยนสญญาณนกหวดจากผตดสน คนแรกทถอผาใหเรมวงไปออมหลกของอกฝายหนง ตอจากนนกวงวกกลบมาทหลกของตนเองเพอสงผาใหคนตอไปวงตอเชนเดม ๔. ผเลนของแตละฝายจะตองพยายามวงไลกวดพรอมทจะใชผาไลตฝายตรงขามใหทน หากฝายไหนไลตไดทนกถอวาเปนฝายชนะ

สนกจง แตเหนอยมาก จะไปไหนตอครบ

๑๑๙


บทสรป

การละเลนพนบานของไทยนน เกดจากภมปญญาของชาวบาน เราตองชวยกนอนรกษและ สงเสรมการละเลนมมากมาย เชน ขาโถกเถก ปดตาตหมอ ขมากานกลวย เดนกะลา ปนกานกลวย มอญซอนผา วงเปยว เปนตน เราตองรจกวธเลน และทาอปกรณสาหรบเลน

๑๒๐


การประดบเครองหมาย ลกเสอคณธรรม

๑๒๑


การประดบเครองหมายลกเสอคณธรรม เครองหมายประกอบเครองแบบลกเสอคณธรรม มลกษณะเปนรปสเหลยมขนาดกวาง ๑.๕ นว ยาว ๒ นว ตรงกลางเปนเทยนสองสวาง มอพระพทธเจาและหนาเสอ ดานลางมคาวา “ลกเสอคณธรรม” ประดบทอกเสอดานขวาเหนอกระเปา

๑๒๒


คณะผจดทา

รองปลดกระทรวงศกษาธการ (นายนวตร นาคะเวช) ทปรกษา ดร.คงศกด เจรญรกษ ทปรกษา ผอานวยการสานกการลกเสอ ยวกาชาด และกจการนกเรยน ทปรกษา ผอานวยการสานกเลขาธการ สานกงานลกเสอแหงชาต ทปรกษา

คณะทางาน

๑. นางวรรณภา พรหมถาวร ผเชยวชาญสานกการลกเสอฯ ประธาน ๒. นายสมหมาย วระชงชย หวหนากลมฯ ลกเสอ รองประธาน ๒. นายนพพล เหลาโชต ผอ.โรงเรยนมธยมวดมกฎกษตรย รองประธาน ๓. นางศรณ บญปถมภ ผตรวจการลกเสอ คณะทางาน ๔. นางสาวจราภรณ วงศถรวฒน ขาราชการบานาญ คณะทางาน

๕. นางจารวรรณ พวงวเศษสนทร ผตรวจการลกเสอ คณะทางาน ๖. นายสมบต สรวงอนรกษ ผอ. โรงเรยนวดบางกระเจด คณะทางาน

๗. นางสาวสวนนา ทบแถม โรงเรยนจนทรหนบาเพญ คณะทางาน

๘. นางสาวเปลงศร ปนพล สานกการลกเสอ ฯ คณะทางาน ๙. นางชลธร รวมธรรม โรงเรยนธญรตน คณะทางาน ๑๐. นายโอฬาร เกงรกษสตว สานกการลกเสอ ฯ คณะทางาน

๑๑. นางรงฟา แดนนารน โรงเรยนเชยงรากนอย คณะทางาน

๑๒. นายคมสรรค สนนทราช ลกเสออาสาสมคร คณะทางาน ๑๓. นางสาวกงโพยม บษบงค สานกการลกเสอ ฯ คณะทางาน ๑๔. นางสาวศศธร สวรรณรงค โรงเรยนวดนอยนพคณ คณะทางาน ๑๕. นางสาวชนดาภา กญจนวตตะ โรงเรยนวดสงเวช คณะทางาน ๑๖. นายเกรยงศกด สทธเสน สานกกจการพเศษ คณะทางาน ๑๗. นายธารงเกยรต แจมดวง สานกการลกเสอฯ คณะทางานและเลขานการโครงการ ๑๘. นายอานาจ สายฉลาด สานกการลกเสอ คณะทางานและผชวยเลขานการโครงการ

๑๙. นางกลยาณ จยสน สานกการลกเสอฯ คณะทางานและผชวยเลขานการโครงการ

๒๐. นางสกาวรตน พยคฆนตร สานกการลกเสอฯ คณะทางานและผชวยเลขานการโครงการ

๒๑. นางสาวชลธกาญจน ภมศร สานกการลกเสอฯ คณะทางานและผชวยเลขานการโครงการ

๑๒๓


๑๒๔


สมดทาความดลกเสอคณธรรม

คาชแจง

1. ผกากบแจก “สมดทาความด” ของลกเสอคณธรรมหลงการฝกอบรม ใหลกเสอไปปฏบต กจกรรมตอครอบครว โรงเรยน ชมชน

2. ตองมผรบรองหลงการปฏบตแตละกจกรรม 3. ผกากบลกเสอกาหนดระยะเวลาในการสงคนสมด เพอนามาประเมนกจกรรม 4. เมอปฏบตครบจงจะสามารถขอรบเครองหมายลกเสอคณธรรม

**************************************************************** กจกรรมพฒนาผเรยน

โรงเรยน …………………………………………………………

สงกด สานกคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

เขตพนท ...................................

ลกเสอคณธรรม

“ ลกเสอมความจงรกภกดตอชาต ศาสนา พระมหากษตรย

และซอตรงผมพระคณ “

ชอ .............................................. นามสกล ...........................................

ชน ................................................

ระหวางวนท ................... เดอน ............................ พ.ศ. .........................

4. บาเพญประโยชน บาน โรงเรยน ชมชน (ทาความสะอาด)

ลาดบท รายการปฏบต ว/ด/ป ผรบรอง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

ขอเสนอแนะ ...................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

ใหลกเสอปฏบตกจกรรมตอไปนอยางนอย 2 กจกรรม ภายในเวลา ........ เดอน

1. จดกจกรรมวนสาคญทางศาสนา


ขอเสนอแนะ ...................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

2. กจกรรมวนพอ วนแม วนครอบครว วนเกด ฯลฯ


ขอเสนอแนะ ...................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

3. การจดกจกรรมวนสาคญของชาต ศาสนา และพระมหากษตรย


ขอเสนอแนะ ...................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

.......................................................................................................................

คณะผจดทา

รองปลดกระทรวงศกษาธการ (นายนวตร นาคะเวช) ทปรกษา ดร.คงศกด เจรญรกษ ทปรกษา ผอานวยการสานกการลกเสอ ยวกาชาด และกจการนกเรยน ทปรกษา ผอานวยการสานกเลขาธการ สานกงานลกเสอแหงชาต ทปรกษา

คณะทางาน

๑. นางวรรณภา พรหมถาวร ผเชยวชาญสานกการลกเสอฯ ประธาน ๒. นายสมหมาย วระชงชย หวหนากลมฯ ลกเสอ รองประธาน ๒. นายนพพล เหลาโชต ผอ.โรงเรยนมธยมวดมกฎกษตรย รองประธาน ๓. นางศรณ บญปถมภ ผตรวจการลกเสอ คณะทางาน ๔. นางสาวจราภรณ วงศถรวฒน ขาราชการบานาญ คณะทางาน

๕. นางจารวรรณ พวงวเศษสนทร ผตรวจการลกเสอ คณะทางาน ๖. นายสมบต สรวงอนรกษ ผอ. โรงเรยนวดบางกระเจด คณะทางาน

๗. นางสาวสวนนา ทบแถม โรงเรยนจนทรหนบาเพญ คณะทางาน

๘. นางสาวเปลงศร ปนพล สานกการลกเสอ ฯ คณะทางาน ๙. นางชลธร รวมธรรม โรงเรยนธญรตน คณะทางาน ๑๐. นายโอฬาร เกงรกษสตว สานกการลกเสอ ฯ คณะทางาน

๑๑. นางรงฟา แดนนารน โรงเรยนเชยงรากนอย คณะทางาน

๑๒. นายคมสรรค สนนทราช ลกเสออาสาสมคร คณะทางาน ๑๓. นางสาวกงโพยม บษบงค สานกการลกเสอ ฯ คณะทางาน ๑๔. นางสาวศศธร สวรรณรงค โรงเรยนวดนอยนพคณ คณะทางาน ๑๕. นางสาวชนดาภา กญจนวตตะ โรงเรยนวดสงเวช คณะทางาน ๑๖. นายเกรยงศกด สทธเสน สานกกจการพเศษ คณะทางาน ๑๗. นายธารงเกยรต แจมดวง สานกการลกเสอฯ คณะทางานและเลขานการโครงการ ๑๘. นายอานาจ สายฉลาด สานกการลกเสอ คณะทางานและผชวยเลขานการโครงการ

๑๙. นางกลยาณ จยสน สานกการลกเสอฯ คณะทางานและผชวยเลขานการโครงการ

๒๐. นางสกาวรตน พยคฆนตร สานกการลกเสอฯ คณะทางานและผชวยเลขานการโครงการ

๒๑. นางสาวชลธกาญจน ภมศร สานกการลกเสอฯ คณะทางานและผชวยเลขานการโครงการ

สวนท ๑ โครงสรางหลกสตร

สวนท ๒ กจกรรม / รายวชาและเนอหาสาระ

สวนท ๓ กจกรรมเสนอแนะ

ภาคผนวก

วนสาคญของไทย

คณธรรม ๘ ประการ

เพลงประกอบการจดกจกรรม

การประดบเครองหมาย ลกเสอคณธรรม

กลมสงเสรมและพฒนาการลกเสอ สานกการลกเสอ ยวกาชาด และกจการนกเรยน

สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ อาคารเสมารกษ ชน 2 เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300

โทรศพท/โทรสาร 02 628 6365

คู่มือ - krutujao.comkrutujao.com › data pdf › 036.scout koonatam.pdf ·...

Documents

Transcript of คู่มือ - krutujao.comkrutujao.com › data pdf › 036.scout koonatam.pdf ·...