ORDINE: ARANEAE FAMIGLIA: THERIDIIDAE GENERE:...

Post on 29-May-2020

2 views 0 download

Transcript of ORDINE: ARANEAE FAMIGLIA: THERIDIIDAE GENERE:...

1

ORDINE:ARANEAEFAMIGLIA:THERIDIIDAEGENERE:LATRODECTUSQuestogenerediragni,comunementechiamativedovenere,ècaratterizzatodaspeciechehannouncolorevariantedalbrunoalnero,soventecondisegniepiccolesetolerobustesullezampe.L’addomeèmoltoarrotondatocon,generalmente,undisegnocolorrossoaformadiclessidranelsuolatoventrale,tuttaviaperòdisegnicremisisonosoventepresentianchenellatosuperioredellostesso.Ildimorfismosessualeèmoltopronunciatotant’èchesiprendequasisempreinesamel’esemplarefemminilepiuttostochequellomaschile,poichélafemminaènettamentepiùgranderispettoalmaschio,difattiessaarrivaamisurare–zampenoncomprese–circa15mmdilunghezza,mentreilmaschioèalmassimolungo7mm.Dalmomentoincuilafemminaèdidimensionimaggiori,ovviamenteancheilsuomorsoavràconseguenzemaggiori,ancheperchél’interogenerevantatuttespecieestremamentepericoloseperl’uomo.Difattiilmaschiononrisultapericoloso,nonostanteabbiailmedesimoveleno,inquantopossiedecheliceritroppopiccoliperforarelacuteumana.Ilvelenodiquestogenereèneurotossico,connumerosicomponenti,tracuilatrotossine,polideptidi,adenosina,guanosinaeinosina.Ildoloredelmorsoèparagonabileaquellodiunospillo,mailvelenosidiffondesubitorapidamentenelflussosanguignoattaccandoilsistemanervoso,portandogonfiore,nausea,doloridistomaco,spasmimuscolari,crampialtorace,all’addomeeallegambenonchéingeneralefortidolori.Inseguitoilvelenocolpisceleterminazioninervose,causandodifficoltàrespiratorieedeglutizione.Coltempo,inmancanzadiantidoto,isintomipeggiorano,arrivandoaincluderebrividi,elevatasudorazione,convulsioni,fortenausea,malditestaeperfinoparalisimotoria,anchesenontuttiicasipeggioranofinoaquestopunto.Invittimemoltogiovanioanziane,oconaltrogeneredidebilitazioni,irisultatipossonoesserefatali.Sesisopravvive,isintomipiùgraviscompaionodopodueotregiorni,mentrequellipiùlievipossonorestareanchepersettimaneintere.Nonostantesitrattidiungeneremoltovelenosoètuttaviamoltopocoaggressivo.LaragnateladelgenereLatrodectusèmoltosimileaquellaprodottadaglialtriTheridiidaeconladifferenzachesipresentamoltopiùertaeduradarompere.Latipologiaèquella“agroviglio”conmagliepiùomenolarghenellapartesuperioreeconfiliappiccicosiattaccatialterreno,attiacatturareleprede.Nelgeneretrattatolaragnatelapresenta,nellapartesuperiore,unacostruzioneaformadicampananellaqualerisiedeilragno.Quandounapredasiincollaneifiliappiccicosiattaccatialterreno,ilragno,percependolevibrazionidelmalcapitato,sidirigeimmediatamentenellafontediquesteecoltattocapiscedovesitrovalapreda.Conseguentemente,pernonperderelapreda,laavvolgecontelaappiccicosamediantel’ultimopaiodizampe;solodopoaverlasufficientementeimmobilizzata,ilragnoinietteràilvelenoneurotossicoperucciderla,dopodichédeglienzimicheservirannoasciogliereleinterioradellapreda,perpoirisucchiareiltutto.Gliambienticheospitanolevariespeciedivedoveneresonomoltepliciciascunodiversoasecondadellespecie,infattialcuneamanovivereneipressidelleabitazioni,altreinvecepreferisconoambientiapertiepocofrequentati.Datiinumerosiambienti,nonèutiledefinirequalespecieabbiailvelenopiùpotentemaèpiùopportunoaffermarechetalunespeciesianopiùpericoloserispettoadaltrefacendoriferimentoallaprobabilitàdimorso.FinorasonostateannoverateunatrentinadispeciediLatrodectusossia:

2

LATRODECTUSDELL’AMERICASETTENTRIONALELatrodectusmactans(Fabricius,1775)–USA,CanadaLatrodectusvariolus(Walckenaer,1837)–originariaprobabilmentesolodell’Americasettentrionale,altroveintrodottaLatrodectushesperus(Chamberlin&Ivie,1935)–AmericasettentrionaleLatrodectusbishopi(Kaston,1938)–USALATRODECTUSDELL’AMERICACENTRALEEMERIDIONALELatrodectusantheratus(Badcock,1932)–Paraguay,ArgentinaLatrodectusapicalis(Butler,1877)–IsoleGalapagos*Latrodectuscorallinus(Abalos,1980)–ArgentinaLatrodectuscuracaviensis(Müller,1776)–PiccoleAntille,AmericameridionaleLatrodectusdiaguita(Carvacallo,1960)–ArgentinaLatrodectusmirabilis(Holmberg,1876)–ArgentinaLatrodectusquartus(Abalos,1980)–ArgentinaLatrodectusthoracicus(Nicolet,1849)–CileLatrodectusvariegatus(Nicolet,1849)–Cile,Argentina*LATRODECTUSDELL’EUROPA,AFRICASETTENTRIONALEEMEDIOORIENTELatrodectusdahli(Levi,1959)–dalMaroccoall’AsiacentraleLatrodectushystrix(Simon,1890)–Yemen,Socotra*Latrodectuslilianae(Melic,2000)–Spagna,AlgeriaLatrodectuspallidus(O.P.-Cambridge,1872)–IsoleCapoVerde,dallaLibiaall’AsiacentraleLatrodectusrevivensis(Shulov,1948)–IsraeleLatrodectustredecimguttatus(Rossi,1790)–dalMediterraneoallaCina(unicaspecierinvenutainItalia).LATRODECTUSDELL’AFRICACENTRALEEDELMADAGASCARLatrodectusmenavodi(Vinson,1863)–Madagascar,IsoleComore,IsoladiAldabraLatrodectuscinctus(Blackwall,1865)–Africa,isolecapoverde,KuwaitLatrodectusindistinctus(O.P.-Cambridge,1904)–Namibia,SudafricaLatrodectuskarooensis(Smithers,1944)–Sudafrica*Latrodectusobscurior(Dahl,1902)–Isolecapoverde,MadagascarLatrodectusrenivulvatus(Dahl,1902)–Africa,ArabiaSaudita,YemenLatrodectusrhodesiensis(Mackay,1972)–Africameridionale*

LATRODECTUSDELL’ASIALatrodectuselegans(Thorell,1898)–India,Birmania,Cina,GiapponeLatrodectuserythromelas(Schmidt&Klaas.1991)–India,SriLanka*LATRODECTUSDELL’AUSTRALIAEOCEANIALatrodectushasselti(Thorell,1870)–Dall’Asiasudorientaleall’Australia,NuovaZelandaLatrodectuskatipo(Powell,1871)–NuovaZelandaLATRODECTUSPRESENTIINPIÙLUOGHIGEOGRAFICILatrodectusgeometricus(Koch,1941)–ProbabilmenteoriginariadelSudafrica,introdottainStatiuniti,Australia,Afghanistan,Cina,Giappone,RepubblicaDomenicana,Cipro,CostaRica,ElSalvador,Brasile,segnalatanegliEmiratiArabiUniti,Pakistan,India,Tailandia

3

Latrodectusmactans-(Fabricius,1775)–USA,CanadaQuestaspecieèla“vera”vedovanera,infattil’esemplarefemminaèdicolorenerolucenteconunamacchiarossaaformadiclessidrasottol’opistosoma.Taloraperòpotrebbepresentarsiancheconunpiccolopuntinorossosopralefiliere.L’esemplaremaschio,invece,èmoltopiùpiccolorispettoaquellodelsessoopposto,e,datelesuedimensioni,essononpresentaunpericoloperl’uomoinquantohaicheliceritroppopiccoliperpoterperforarelapelle.Lasuavitaènotturnapertantoduranteilgiornorimanenascostanellasuatana,edèproprioinquestapartedelgiornochesiverificanoimorsi.QuestoperchéèunaspeciediLatrodectuscheamamoltissimoluoghicaldiesecchie,conseguentemente,siintrufolamoltospessonelleabitazioni,rilevandosipericolosasiaperilfattochehaunodeivelenipiùpotentisiaperl’altaprobabilitàdiincappareinunsuomorsodifensivo.

EsemplarefemminadiL.mactans

EsemplaremaschiodiL.mactans

Latrodectusmactansmexicanus–MessicoQuestaLatrodectuserainizialmenteunaspecieasé(L.mexicanus),tuttaviafutrasformata,inunasottospeciediL.mactans.Adettadimoltisitrattadiunadellepiùbelle“specie”divedovenerefinorascoperte.L’esemplarefemminahailnerobrillantecomecoloredifondo;nellapartesuperioredell’opistosomasonopresentigeneralmente7striscerosse,dicuiunalongitudinaleall’addome,mentrelealtresonoposizionateorizzontalmenteallastrisciasuddetta.Talibandeperò,inalcuniesemplari,possonoanchevenirmeno,oppureavereunacolorazionepiùchiara.Nellaparteinferiore,èpresenteun’evidentesegnorossoaformadiclessidra.L’esemplaremaschiopresentalemedesimecaratteristichecromatichedellafemminamarisultanotevolmentepiùpiccolo.

CoppiadiL.mactansmexicanus

4

Latrodectusvariolus-(Walckenaer,1837)–originariaprobabilmentesolodell’Americasettentrionale,altroveintrodottaLaLatrodectusvariolusèvolgarmentechiamatanorthernblackwidowspiderehaunacolorazionerossaaformadiclessidrasottol’opistosomacheè,dinorma,incompletaosuddivisaametà,risultandopertantosolamenteduetriangoli.Nellapartesuperioredell’opistosomacisono,adifferenzadellaspecietrattataprecedentemente,unaseriedipuntirossocarminiodispostiunosottol’altrofinoalpuntodovecisonolefiliere.Inesemplarinonadultiomaschili,oltreaquantodetto,cisonoanchedellefascelateralidicolorbianco.LaspecieinlineadimassimafrequentaglistessiluoghidiL.mactans.

EsemplarefemminadiL.variolus

EsemplaremaschiodiL.variolus

Particolaredellaclessidra

5

Latrodectushesperus-(Chamberlin&Ivie,1935)–AmericasettentrionaleQuestaspecieècomunementechiamatawesternblackwidowsider,lafemminaèdicolorenero,conunsegnorossoaformadiclessidrasottol’opistosoma,talecoloreperòpuòvariare,infattipuòesseregialloo,inrareoccasione,perfinobianco.Ilmaschioinveceèdicolorearancioneconstriscepiùchiaresull’addome.Generalmenteilsegnoaformadiclessidraèilpiùmarcatoeprecisorispettoallealtrespecie.

EsemplarefemminadiL.hesperus

EsemplaremaschioliL.hesperus

6

Latrodectusbishopi-(Kaston,1938)–USAQuestaspeciehailcefalotoracedicolorrosso-arancione,l’opistosoma,invece,èdisolitodicoloreneroconanelligiallichecontornanolefiledimacchierosse.Lezampesonodicolorerossovermiglio;datalasuaparticolarecolorazioneèchiamatacomunementeredwidowspider(vedovarossa).Sullaparteinferioredell’opistosomanonc’èdinormailclassicomarchiorossoaformadiclessidra,maunapiccolaesemplicebarrarossa.QuestaspecieèritenutavelenosacomelealtrespeciediLatrodectus,tuttavianonsonomaistatiregistratimorsinellaletteraturamedica.

EsemplarefemminadiL.bishopi

ParticolaredelmarchioaformadibarraParticolaredelmarchioaformadiclessidra(raro)

EsemplaremaschiodiL.bishopi

7

Latrodectusantheratus-(Badcock,1932)–Paraguay,ArgentinaÈunaspeciedicolorebrunoscuro,tendentealnero.L’opistosomaècaratterizzatodallapresenzadiparticolaridisegnirossi,treorizzontalieunolongitudinalecheiniziaapartiredallametàdell’opistosomaeterminaneipressidellefiliere.

EsemplarefemminaconovisaccodiL.antheratus

8

Latrodectuscorallinus-(Abalos,1980)–ArgentinaIlcefalotoraceelezampesonodicolorenero,mentrel’opistosomapresentaunavastacolorazionerossochiaronellasuapartesuperiore,mentreinquellainferiore,nonc’èilnormalesegnoaformadiclessidramaèpresenteunanellocolorrossoscuro.

EsemplarefemminadiL.corallinus

Particolaredelmarchioaformadianello

9

Latrodectuscuracaviensis-(Müller,1776)–PiccoleAntille,AmericameridionaleSpeciesimileaquelladescrittaprecedentemente,leunichedifferenzestannonelladisposizionedelrossonell’opistosoma,cheinquestaspecieèmenoespansacheinL.corallinuseneldisegnodellaparteinferioredellostessochesipresentacomeunaclessidraconunaformadidiamantenero.

EsemplarefemminadiL.curacaviensis

Particolaredeldisegnosottol’opistosoma

10

Latrodectusdiaguita-(Carvacallo,1960)–ArgentinaQuestaspeciepresentacefalotoraceezampenere,alchel’addomeèdelmedesimocoloreconundisegnorassomiglianteadunafogliasopradiesso,mentresottoc’èundisegnorossoaformadiclessidramoltoscuroedespanso.

Particolaredeldisegnoaformadiclessidra

11

Latrodectusmirabilis-(Holmberg,1876)–ArgentinaComelamaggiorpartedellealtrespecie,ilcoloredellezampeedelcefalotoraceèsempreilnerobrillante.Nell’opistosomacisonodisegnirossivariabilipoichétalorasipuòavereundisegnochericordavagamenteunaspinadipescemoltoespansa,mentrealtrevoltequestodisegnopuòrisultarestaccatoquindil’opistosomasipresentasolamentecondeipuntirossipiùomenomarcati.Comenellealtrespeciec’èilsegnorossoaformadiclessidranellaparteinferioredell’addome,taledisegnopuò,però,inalcuniesemplari,venirmeno.

EsemplarefemminadiL.mirabilisCoppiadiL.mirabilis

Esemplarefemminaconvariazionecromatica

AbbozzodelsegnoaformadiclessidraVariazionecromaticadelsegno

12

Latrodectusquartus-(Abalos,1980)–ArgentinaQuestaspeciesipresentasimileaquellaprecedentementedescrittapoichél’opistosomarisultanellapartesuperiorepuntinatodirosso,mentreinquellainferioreildisegnoaformadiclessidraèassente,sostituitodadueleggerestriscerosse.

EsemplarefemminadiL.quartus

Particolaredelleduestriscerossesottol’opistosoma

13

Latrodectusthoracicus-(Nicolet,1849)–CileLacolorazionedelmaschioètendentealmarronechevariaintonalitàpiùomenoscurenell’opistosoma,lezampesonozebratenereemarroni.Lafemminainvecehasiailcefalotoracesialezampecolornero,tuttavial’opistosoma,semprenell’esemplarefemmina,puòaveredellevariazioniriguardoladisposizionedelrosso,infattipuòesserepiùomenomarcato,andandodaunastriaturadallametàdell’opistosomaallefiliereconsopraundisegnosimileaduntrapezio,oppurepresentarequattropiccolipunti.Ildisegnoaformadiclessidraèsemprepresente.

EsemplaridiL.thoracicusAmaschiosub-adultoB-FfemminaadultaEparticolaredelsegnorossoaformadiclessidraFcolorazioneintornoallefiliere

14

Latrodectusdahli-(Levi,1959)–dalMaroccoall’AsiacentraleL’esemplarefemminasipresentainteramentenerobrillantenonpresentandonemmenoilsegnorossoaformadiclessidrasottol’opistosoma.Ilmaschio,invece,èdicolormarronechiaroaventenell’opistosomascreziaturedimarronepiùscuro.

EsemplarefemminaconovisaccodiL.dahli

AccoppiamentodiL.dahli

15

Latrodectuslilianae-(Melic,2000)–Spagna,AlgeriaL’esemplarefemminaècontrassegnatadapiccolemacchiebiancheearancionisull’addomevicinoalcefalotorace.Sitrovaprincipalmentenellesteppedellapenisolaiberica,adifferenzadeisuicuginiamericanichegeneralmenterisiedonopiùviciniagliesseriumani.L’effettodelsuovelenoèattualmentesconosciuto.

EsemplarefemminaconovisacchidiL.lilianae

16

Latrodectuspallidus-(O.P.-Cambridge,1872)–IsoleCapoVerde,dallaLibiaall’AsiacentraleAdifferenzadellealtrespeciediLatrodectus,questanonpresentaunacolorazionescura,infattivadalbeigealbianco,ancheseconzampeecefalotoracepiùscuri.Questaspeciemancaanchedellevivacicolorazionirossesopral’opistosomaeanchedelsegnorossoaformadiclessidrasottodiesso;nonostantetuttequestedifferenzel’aspettorimaneugualeallealtrespecie.Volgarmentequestaspecieèchiamata,datalaparticolarecolorazione,whitewidowspider(vedovabianca).

EsemplarefemminadiL.pallidus

17

Latrodectusrevivensis-(Shulov,1948)–IsraeleL’esemplarefemminadiquestaspeciesipresentainteramenteneraconunaseriedipunticolord’orounosottol’altronellapartepiùaltadell’opistosoma,sottodiessononc’èlasolitamacchiaaformadiclessidracolorrossofuoco,bensìfiguraunalieveriga.Talespecieèvolgarmentechiamatadesertblackwidowspider.

EsemplarefemminadiL.revivensis

Particolaredellaparteinferioredell’opistosoma

18

Latrodectustredecimguttatus-(Rossi,1790)–dalMediterraneoallaCinaQuestaspecieèl’unicacheèpossibileincontrarenelterritorioitaliano,infattièpresenteintuttalazonatirrenica(isolemaggioricomprese)inzonemoltoaride,stepposeepietrosedellamacchiamediterranea.L’esemplarefemminapresentacefalotoraceezampenerobrillantimentrel’opistosomageneralmentehatredicimacchierosseascopodiavvertimentocontroipredatori.Sottodiessoilsegnoaformadiclessidraèpresentesottoformadiduetriangolistaccatichenonsempresonopresentiparimentiallemacchiesopradette.Infemminegiovani,questipuntirossisonocontornatidalbianco,talecoloreperòvienesempremenomanmanochel’esemplarecresce.Afineciclopersinoilrossoverràmenoeilneroassumeràsemprepiùunatonalitàmelanica.L’esemplaremaschiopresentasommariamentelamedesimacolorazionedellafemmina,l’unicadifferenzaèilbiancochepermaneanchedaadulto.Questaspeciehaassuntodiversinomivolgariossia:malmignatta,ragnovolterrano,vedovaneramediterranea.

EsemplaregiovanediL.tredecimguttatus EsemplarefemminadiL.tredecimguttatus

EsemplaremaschiodiL.tredecimguttatusFemminavecchiadiL.tredecimguttatus

Particolaredelsegnorossosottol’opistosomaFemminaconovisacchidiL.tredecimguttatus

19

Latrodectusmenavodi-(Vinson,1863)–Madagascar,IsoleComore,IsoladiAldabraL’esemplarefemminadiquestaspeciehailnerocomecoloredifondo,nellapartesuperioredell’opistosomac’èunacolorazionedeltuttoinconfondibile,infattidietroilcefalotoraceèpresenteunabandarossadivisaametàpiùomenomarcata,poisonopresentidue/trefiledipiccolipuntibianchi(possonoancheessereassenti)e,infine,sopralefilierec’èunapiccolariga,anch’essapiùomenomarcata,chesiestendenonoltreunquartolalunghezzadell’opistosoma.Nellaparteanteriorec’èunsegnorossocherassomigliamoltovagamenteadunponte.L’esemplaremaschiononhanessunasomiglianzaconquellofemminasiainterminidimensionalisiacromatici,infatti,comed’altrondevalepertuttelealtrespecie,ènotevolmentepiùpiccolo;sipresentaconilrossocomecoloredifondo,lezampesonopiùscure:nerastre.L’opistosomapresentasolamentetreseriedipunti,longitudinaliallostesso,dicolorebianco,contornaticonunlievebordonero.

EsemplarefemminadiL.menavodiEsemplaremaschiodiL.menavodi

Particolaredelsegnorossosottol’opistosomaAccoppiamentodiL.menavodi

20

Latrodectuscinctus-(Blackwall,1865)–Africa,isolecapoverde,KuwaitLefemminediquestaspeciesipresentanodiunbelnerobrillane,èpresentetuttaviaunlievissimopuntorossoscurosopralefiliere.

EsemplarefemminadiL.cinctus

Particolaredelpuntorossosopralefiliere

21

Latrodectusindistinctus-(O.P.-Cambridge,1904)–Namibia,SudafricaLafemminadiL.indistinctuspresentaunamarcatavariabilitànellacolorazionedell’opistosoma,infattiquestosipuòpresentareneroconscreziaturemarronigrigiastresparse,oppurepuòpresentarsicompletamenteneroconunafasciarossachesiestendedallefiliereametàaddomecirca,oppurequestapuòessereanchemoltoridotta;ilcoloredifondoèilnerobrillante.Nellaparteinferioredell’opistosomac’èunmarcatosegnorossoaformadiclessidra.

EsemplarefemminadiL.indistinctusEsemplarefemminadiL.indistinctus

EsemplarefemminadiL.indistinctusParticolaredelsegnorossoaformadiclessidra

22

Latrodectusobscurior-(Dahl,1902)–Isolecapoverde,MadagascarL’esemplarefemminapresentaunacolorazionedifondomarronescurooquasinero,conzampelievementezebrate.Nellaparteinferioredell’opistosomaèpresenteunsegnomarcatorossoaformadiclessidra.

EsemplarefemminadiL.obscurior

Esemplarefemminaconovisacchi

23

Latrodectusrenivulvatus-(Dahl,1902)–Africa,ArabiaSaudita,YemenL’esemplarefemminahailcoloredifondonerobrillante,l’opistosomapresentatrerigheequidistantiorizzontalidicolorrossofuoco,inoltre,vièunulteriorerigaverticalesempredelmedesimocolorecheterminanelpuntodellefiliere.Nellaparteinferioredellostessononvièalcunsegnorosso.Ilmaschiodifferiscedallafemminasiadalledimensionisiadalladifferentecolorazionedellerighe,infattisipresentanobianche.

esemplarefemminadiL.renivulvatusEsemplaremaschiodiL.renivulvatus

24

Latrodectuselegans-(Thorell,1898)–India,Birmania,Cina,GiapponeL’esemplarefemminahasialezampesiailcefalotoracedicolornerobrillante,l’opistosomasipresentaconunavastaearticolatacolorazionerossachelarendeinconfondibile.Sottol’opistosomaèpresenteunparticolaresegnorossochevagamenterimandaadunsimbolodiomegarovesciato(Ω).

Particolaredeisegnirossinell’opistosoma

EsemplarefemminadiL.elegans

25

Latrodectushasselti-(Thorell,1870)–Dall’Asiasudorientaleall’Australia,NuovaZelandaLafemminadiquestaspeciesipresentainteramenteneraconunsegnorosso(talvoltaarancione)passantelungol’opistosomachepartecircadallametàfinoalpuntodellefiliere.Nellaparteinferioredell’addomec’èunmarcatosegnorossoaformadiclessidra.Inesemplari,dellostessosessoappenadescritto,subadultioquasivisonoanchescreziaturebianchechecontornanoilsegnorossoelateralmenteadesso.L’esemplaremaschio,invece,ècompletamentedifferentedaquellofemminasiasottol’aspettocromaticosiasottoquellodimensionale(validopertuttelespeciediLatrodectus);essosipresentainfattimarronechiaroconcontrassegnibianchisullatosuperioredell’addomeeunachiaraimprontadiclessidrasullatoinferiore.Datalatipicacolorazionechel’esemplarefemminamostraquestaspecieècomunementechiamataredbackspider(ragnodaldorsorosso).Comelasuacuginaamericana(L.mactans)ilredbackspiderèunodeiragnipiùvelenosid’Australiapoichévisitaepopolaquasisempreareeurbanespingendosidentrolecase.

EsemplarefemminadiL.hasseltiEsemplarefemminagiovanediL.hasselti

ParticolaredelmarchioaformadiclessidraEsemplaremaschiogiovanediL.hasselti

26

Latrodectuskatipo-(Powell,1871)–NuovaZelandaL’esemplarefemminapresentacefalotoraceezampenerolucente,l’addomehailnerocomecoloredifondo,tuttaviapuòpresentarecontrassegnibianchisiadavantil’addomesiaancheconfinanticonunastrisciarossapronunciata.Talesegnorossoiniziainmezzoall’addomeecorreversolaparteposterioredelragno;sottodiessoc’èancheunaformarossadiclessidra.Nellametàsettentrionaledell’isola,esisteunacolorazioneneradiL.katipo,masiaquelleconlastrisciachequellecompletamenteneresonooraconsideratecomelastessaspecie.Imaschihannoilcefalotoracedicolormarronechiarocomeanchelezampecheperò,inprossimitàdellearticolazioni,sonozebratedinero;l’opistosoma,invece,ètendenzialmentebiancoconduerighenereparallelelongitudinaliall’addomechedelimitanoun’areaappenagialla.Questaspecie,acausadiundeclinocostantedellapopolazione,èassolutamenteprotetta.

EsemplarefemminaconovisaccodiL.katipo

FemminaemaschiodiL.katipo

27

Latrodectusgeometricus-(Koch,1941)–ProbabilmenteoriginariadelSudafrica,introdottainStatiuniti,Australia,Afghanistan,Cina,Giappone,RepubblicaDomenicana,Cipro,CostaRica,ElSalvador,Brasile,segnalatanegliEmiratiArabiUniti,Pakistan,India,TailandiaLefemminehannounapigmentazionemoltovariabile,infattipossonoesserequasibianche,grigio,marronechiaro,marronescuro,quasinero(Edwards2002,Heeres1991,Müller1993b).Aquantoparedettevariazionecromatichederivanodalcoloredelsubstratoepuòcambiarealmomentodellamutaseilcoloredelsubstratoècambiato(Lamoral1968).Nellaparteinferioredell’opistosomaèpresenteun’evidentemarcaturarossaaformadiclessidra.Ilmaschioènotevolmentepiùpiccolodellafemminaelacolorazioneèsimile.Datalaparticolarecolorazione,questaspecieèvolgarmentechiamatabrownwidowspider(vedovamarrone).

FemminadiL.geometricus(colorazionetenden-FemminadiL.geometricus(colorazionetealbianco)tan)

FemminadiL.geometricus(colorazionerossomat-FemminadiL.geometricus(colorazionemar-tone)ronescuro)

FemminadiL.geometricus(colorazionenerastra)Particolaredelsegnorossoaformadiclessidra

28

EsemplaremaschiodiL.geometricus