Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium...

18

Transcript of Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium...

Page 1: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.
Page 2: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

Elementi di Teologia Dogmatica III

Ecclesiologia

Page 3: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

Lezione 11 – 12 gennaio 2015

5. Altre immagini per la Chiesac. Immagini per la presenza di Diod. Immagini della salvezza6. Comprensione della Chiesa in tempi moderni7. Le notae Ecclesiae – il sapere essenziale su chi

è la Chiesa

Page 4: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

c. Immagini per la presenza di Dio•casa di Dio•tempio di Dio•tenda di Dio•città di Dio•Nuova Gerusalemme•Popolo di Dio

Page 5: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

• 2 Sam 7:4-6• «Il verbo si fece carne e venne ad abitare

(κηνόω / skenoō) in mezzo a noi…» (Gv 1:14)

• Gerico 9000 a.C.• pagani – abitani del villaggio

Page 6: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

d. Immagini della salvezza•immagini nautiche• nave • trave di legno• arca• naufragio• porto

•locanda: spoliatus et vulneratus

Page 7: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

• locanda: spoliatus et vulneratus• ospedale da campo (Papa Francesco)• salvagente

Page 8: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

6. Comprensione della Chiesa in tempi moderniLa Chiesa nei primi tre o quattro secoli:•la formazione del canone•la salvaguardia della storia della salvezza•risposte alle domande cristologiche•strutture, primato di Roma

Page 9: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

• la libertas ecclesiae• Illuminismo europeo: Chiesa come

sostegno per lo Stato• la capacità di distinguere tra un parlare ad

intra ed un parlare ad extra.

Page 10: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

7. Le notae Ecclesiae – il sapere essenziale su chi è la Chiesa

• Hans Urs von Balthasar• Ecclesiologia ↔ Cristologia • «Dio: sì, la Chiesa: no!»• Le notae Ecclesiae

Page 11: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

• Le notae Ecclesiae• Concilio di Costantinopoli 381• «Credo la Chiesa una, santa, cattolica e

apostolica.»• Unique selling proposition• la Confessio Augustana 1530

Page 12: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

a. La Chiesa una• «alla Chiesa di Dio a Corinto…» (alla Chiesa

di Dio che è presente a Corinto - tē ekklesía tou theou tē ousē ev Korintho)» (1 Co 1:2)

• Movimento ecumenico• «…Questa Chiesa, in questo mondo

costituita e organizzata come società, sussiste nella Chiesa cattolica (subsistit in)»

Page 13: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

• Filosofia postmoderna• Jacques Derrida (1930-2004)• pluralità

Page 14: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

b. La Chiesa santa• Joseph Ratzinger: «…la Chiesa … l’ostacolo

principale alla fede…» (Introduzione al Cristianesimo, 1968, 329.)

• goi kadosh – am kadosh (Es 19:5 / Dt 28:9)• qadosh, qadosh, qadosh, adonai zebaot!

Is 6:3

Page 15: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

• communio sanctorum (gen. pl.)• ˂ sancta • ˂ sancti• «…quanti sono in Roma diletti da Dio e santi

per vocazione…» (Rom 16:25; 1 Co 1:1)• cattolicità geografica, sincronica• cattolicità diacronica

Page 16: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

• laos, ˂ laico• sacerdozio regale• «In quel tempo anche sopra i sonagli dei

cavalli si troverà scritto: ‘Sacro al Signore’, e le caldaie nel tempio del Signore saranno come i bacini che sono davanti all'altare. Anzi, tutte le caldaie di Gerusalemme e di Giuda saranno sacre al Signore…» (Zac 14:20 s.)

Page 17: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.

Elementi di Teologia Dogmatica II:Ecclesiologia

Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque IurisAnno Accademico 2014/15 • 1o semestre • Prof. Achim Buckenmaier

Grazie !

Page 18: Elementi di Teologia Dogmatica II: Ecclesiologia Pontificia Università Lateranense – Pontificium Institutum Utriusque Iuris Anno Accademico 2014/15 1.