เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก...

91
v หนังสือเรียน สาระทักษะการดําเนินชีวิต รายวิชาเลือก เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูกวัยรุ ่น ตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื ้นฐาน พุทธศักราช 2551 ระดับประถมศึกษา มัธยมศึกษาตอนต้น มัธยมศึกษาตอนปลาย สํานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดเชียงใหม่ สํานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย สํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ ห้ามจําหน่าย หนังสือเรียนเล่มนี ้จัดพิมพ์ด้วยเงินงบประมาณแผ่นดินเพื่อการศึกษาตลอดชีวิตสําหรับประชาชน ลิขสิทธิ ์เป็นของสํานักงาน กศน. จังหวัดเชียงใหม่ รหัสวิชา ทช02006

Transcript of เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก...

Page 1: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

v

หนงสอเรยน สาระทกษะการดาเนนชวต

รายวชาเลอก

เพศศกษาสาหรบพอแมลกวยรน

ตามหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาข นพ นฐาน พทธศกราช 2551

ระดบประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย

สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดเชยงใหม

สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

กระทรวงศกษาธการ

หามจาหนาย

หนงสอเรยนเลมนจดพมพดวยเงนงบประมาณแผนดนเพอการศกษาตลอดชวตสาหรบประชาชน

ลขสทธเปนของสานกงาน กศน. จงหวดเชยงใหม

รหสวชา ทช02006

Page 2: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

กทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

คานา

หนงสอเรยนรายวชาเลอก วชาเพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน รหสวชาทช02006 ตามหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ระดบประถมศกษา มธยมศกษาตอนตนและมธยมศกษาตอนปลาย จดทาขนเพอใหผเรยนไดรบความรและประสบการณ ซงเปนไปตามหลกการและปรชญาการศกษานอกโรงเรยนและพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.2551 ใหผเรยนมคณธรรมจรยธรรม มสตปญญา มศกยภาพในการประกอบอาชพและสามารถดารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข

ดงนน เพอใหการจดกระบวนการเรยนรของสถานศกษามประสทธภาพ สถานศกษาตองใชหนงสอเรยนทมคณภาพ สอดคลองกบสภาพปญหาความตองการของผ เรยน ชมชน สงคม และคณลกษณะ อนพงประสงคของสถานศกษา หนงสอเลมนไดประมวลองคความร กจกรรมเสรมทกษะ แบบวดประเมนผลการเรยนรไวอยางครบถวน โดยองคความรนนไดนาเนอหาสาระตามทหลกสตรกาหนดไว นามาเรยบเรยงอยางมมาตรฐานของการจดทาหนงสอเรยน เพอใหผเรยนอานเขาใจงาย สามารถอานและศกษาคนควาดวยตนเองไดอยางสะดวก

คณะผจดทาหวงเปนอยางยงวา หนงสอเรยนสาระเพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน รหสวชา ทช02006 เลมนจะเปนสอการเรยนการสอนทอานวยประโยชนตอการเรยนตามหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เพอใหสมฤทธผลตามมาตรฐาน ตวชวดทกาหนดไวในหลกสตรทกประการ

คณะผจดทา

Page 3: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

ขทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

สารบญ

หนา คานา ก สารบญ ข รายละเอยดวชา ง บทท 1ความหมายของ “เพศ” และ“เพศวถ” 1

แผนการเรยนรประจาบท 2 ตอนท 1 ความหมายของเพศ และเพศวถ วเคราะหกระบวนการเรยนรเรองเพศของตนเอง 3

ตอนท 2วเคราะหความรสกตอการสอสารเรองเพศและอปสรรค 7 ตอนท 3เพศศกษากบการเรยนรตลอดชวต 12

ใบงานบทท 1 16

บทท 2 รจกและเขาใจโลกวยรน 17 แผนการเรยนรประจาบท 18 ตอนท 1 การเปลยนแปลงทาง รางกาย อารมณ สงคมของวยรน 19 ตอนท 2วถชวตวยรนในปจจบนทเสยงตอปญหาทางเพศ 23 ตอนท 3เรยนรความคด ความรสกความสนใจและสงรอบตวของลก 28 ตอนท 4 แหลงเรยนรเรองเพศของ วยรน 30

ใบงานบทท 2 33

บทท 3 ความรพนฐานเพอการพดคยกบลกและคในเรองเพศ 34 แผนการเรยนรประจาบท 35 ตอนท 1 การคมกาเนดแบบตาง ๆ และโรคตดตอทางเพศสมพนธ 36

ตอนท 2การดแลรกษาความสะอาดของอวยวะตาง ๆ ทเกยวของกบระบบสบพนธ 43 ตอนท 3ความหมายของโรคเอดส ชองทางการรบและแพรเชอ เอช ไอ ว 45

ใบงานบทท 3 50

บทท 4คยเปดใจรกปลอดภย 51 แผนการเรยนรประจาบท 52 ตอนท 1 ทกษะการสอสารแบบตาง ๆ ทมประสทธภาพและไมมประสทธภาพ 53

ตอนท 2การคยกบลกเรองรางกาย การดแลอวยวะสวนตาง ๆ การสงเกตอาการผดปกต 57 ตอนท 3การคยกบลกเรองอารมณความรสก เชน การมแฟนอารมณเพศ ความรก อกหก 60 ตอนท 4 การคยกบคเรองการปองกน การคมกาเนดการปองกนโรค การตรวจรางกาย 64

ใบงานบทท 4 67

Page 4: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

คทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

สารบญ (ตอ) หนา

บทท 5 ขอความชวยเหลอใครไดบาง 68 แผนการเรยนรประจาบท 69 ตอนท 1 ปญหาเรองเพศทมกเกดขน ในสงคม/ชมชน 70

ตอนท 2 หนวยงานในชมชนทใหความชวยเหลอเมอเปดปญหาเรองเพศ 73 ตอนท 3กฎหมายพนฐานทเกยวกบสทธเยาวชน/สทธสตร 77

ใบงานท 5 83 บรรณานกรม 84 ผจดทา 85 คณะบรรณาธการ/ปรบปรงแกไข 86

Page 5: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

งทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

1.คาอธบายวชา

ศกษาเรองความแตกตางของเพศและเพศวถ การเปลยนแปลงของวยรน วถชวตของวยรนแหลงเรยนรเรองเพศของวยรน การคมกาเนด โรคตดตอทางเพศสมพนธ ทกษะการสอสารเรองเพศและหนวยงานทใหความชวยเหลอเมอเกดปญหาเรองเพศ

2.วตถประสงค

1.มความร ความเขาใจ มเจตคตทด และมทกษะเกยวกบการดแล สงเสรม สขภาพอนามย และความปลอดภยในการดาเนนชวต

รายชอบทท บทท 1ความหมายของ “เพศ” และ“เพศวถ”

บทท 2รจกและเขาใจโลกวยรน บทท 3ความรพนฐานเพอการพดคยกบลกและคในเรองเพศ บทท 4คยเปดใจรกปลอดภย บทท 5ขอความชวยเหลอใครไดบาง

รายละเอยดของวชา

Page 6: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

1ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

บทท 1

ความหมายของ “เพศ” และ “เพศวถ”

Page 7: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

2ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

บทท 1ความหมายของ “เพศ” และ “เพศวถ”

สาระสาคญ มความร ความเขาใจ มเจตคตทด และมทกษะเกยวกบความหมายของ เพศ และ เพศวถ ปจจยทสงผลกระทบตอความเชอในเรองเพศศกษาความแตกตางของเพศและเพศวถ การเปลยนแปลงของวยรน วถชวตของวยรนแหลงเรยนรเรองเพศของวยรน การคมกาเนด โรคตดตอทางเพศสมพนธ ทกษะการสอสารเรองเพศและหนวยงานทใหความชวยเหลอเมอเกดปญหาเรองเพศ

ผลการเรยนรทคาดหวง

1. อธบายความหมายของ “เพศ” และ “เพศวถ” ได 2. ระบปจจยทสงผลกระทบตอความเชอในเรองเพศ

ขอบขายเนอหา 1. ความหมายของเพศ และเพศวถ วเคราะหกระบวนการเรยนรเรองเพศของตนเอง

2. วเคราะหความรสกตอการสอสารเรองเพศและอปสรรค 3. เพศศกษากบการเรยนรตลอดชวต

กจกรรมการเรยนร 1. ศกษาเอกสารประกอบการเรยนร 2. ปฏบตกจกรรมตามทไดรบมอบหมาย 3. ทากจกรรมตามใบงาน

สอประกอบการเรยนร 1. เอกสารประกอบการเรยนร 2. ใบงานทายบท 3. การสบคนทาง Internet

ประเมนผล ประเมนผลจากกจกรรมตามใบงาน

แผนการเรยนรประจาบท

Page 8: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

3ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

1.1ความหมายของเพศ และเพศวถ

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานไดใหความหมายของคาวา “เพศ” หมายถง รปแบบทแสดงใหรวาหญงหรอชาย ซงหากจะตความกนแตเพยงวา เพศ คอ ลกษณะบอกใหใครๆ รวาบคคลนนๆ เปนผหญงหรอชาย เปนการยากทจะเขาใจความหมายเรองเพศไดอยางสมบรณ สาหรบความหมายของเพศในรปนามธรรมนน เพศ หมายถง ความรสกและความตองการทางเพศ หรอ กามารมณ ในทรรศนะของคนทวไป คาวา เรองเพศ หรอในภาษาองกฤษเรยกวา เซกส(Sex)หมายถง ลกษณะทางกายภาพทบอกวาเปนเพศชายหรอหญง บางครงหมายถงแรงขบหรอสญชาตญาณตามธรรมชาตของมนษยทแสดงออกเปนพฤตกรรมบางครงหมายถง พฤตกรรมทางเพศหรอการมเพศสมพนธ

ความหมายของคาวาเพศม 2 นยยะ คอ (1) เพศ ในแงสรระวทยา(biological/physical)เปนความแตกตางของรางกายทตดตวมาแตกาเนด เชน ความแตกตางของระบบอวยวะสบพนธเรองของฮอรโมนเพศหญงและเพศชาย เรองรปราง สงเหลานไดมาโดยกาเนด โดยทวไปแลวเปลยนแปลงไมได ยกเวนการผาตดทางการแพทยสมยใหม สวนความหมายของคาวาเพศในนยยะท (2) คอ วฒนธรรมความเปนเพศ (gender)ซงหมายถง บทบาทหนาท ทถกกาหนดตามเงอนไขความแตกตางทางเพศ ในแงสรระวทยา เชน ผหญงมหนาทเลยงลก หรอผชายมหนาททางานหาเลยงครอบครว ซงเปนการกาหนดโดยวฒนธรรม ทานองเดยวกบการคาดหวงของสงคมทมตอเพศหญงทวา ผหญงตองเปนแมบานแมเรอน ตองสวยงาม เรยบรอย ทากบขาวเกง มหนาทปรนนบต ดแลสาม ซงคานยมเหลาน ทาใหผหญงทไมมคครองจะอยยาก เพราะสงคมมกเหนวาไมมคนปกปองดแล

เพศวถ หมายถง คานยม บรรทดฐาน และระบบวธตด วธปฏบตทเกยวกบความปารถนาการแสดงออกทางเพศ ความคดเกยวกบครก คชวตในอดมคต ซงไมใชพฤตกรรมตามธรรมชาต แตเปนการสรางความหมายทางสงคม เพศวถจงสมพนธกบมตทางการเมอง เศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมทกาหนดและสรางความหมายใหกบเรองเพศทกแงมม เชน ความปรกตของการเปนคนรกตางเพศ ความผดปรกตของคนรกเพศเดยวกน หรอ ผหญงดคอผทออนประสบการณหรอเปนฝายรบในเรองเพศ (passive) เพศสมพนธในรปแบบตางๆ เชน การมเพศสมพนธกบคนเพยงคนเดยวหรอหลายคน การมเพศสมพนธทปลอดภย ไมปลอดภย รกตางวย รกนอกสมรส ทงหมดนเปนตวอยางของเพศวถ ซงมความหลากหลาย เพศวถเปนสงทเปลยนแปลงไปในแตละวฒนธรรม ชนชน และกาลเวลา เชน ในสมยกอนผหญงนงผาซน หมสไบไมถอวาโปแตอยางใด

ตอนท 1 ความหมาย เพศ และเพศวถ วเคราะหกระบวนการเรยนรเรองเพศของตนเอง

Page 9: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

4ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

“สขภาพทางเพศ”หมายความวา สภาวะความสมบรณแขงแรงของรางกายและจตใจของบคคลทเปนผลสมฤทธอนเกดจากการมเจตคตทดตอเรองเพศ มความรความเขาใจ และไดรบความคมครองสทธและสขภาพทางเพศ

“เพศ”หมายความวา ความเปนหญง ความเปนชาย ทถกกาหนดโดยสรระหรอความประสงคของเจาของสรระนน และยงหมายรวมถงเพศภาวะและเพศวถดวย

“เพศภาวะ”หมายความวา ภาวะความเปนหญงความเปนชายทถกกาหนดโดยปจจยแวดลอม สงคมและวฒนธรรมในชวงเวลาหนง

“เพศวถ”หมายความวา คานยม บรรทดฐาน และระบบวธคด วธปฏบตทเกยวกบความปรารถนาและการแสดงออกทางเพศ

“เพศศกษา”หมายความวา กระบวนการเรยนรทกชวงวยทงชายและหญงเกยวกบเจตคต ความรและพฤตกรรมทเหมาะสมเกยวกบเรองเพศ เพอกอใหเกดความรบผดชอบและความสมพนธอนดระหวางเพศ

“การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมดวยเหตแหงเพศ” หมายความวา การกระทาหรอไมกระทาการใดอนเปนการแบงแยก การกดกน การไมยอมรบ การจากดหรอทาใหเสยสทธประโยชนใดๆ ไมวาทางตรงหรอทางออมดวยเหตแหงเพศ

“การวางแผนครอบครว”หมายความวา การวางแผนเตรยมตวกอนการใชชวตคและ/หรอการทคชวตตดสนใจรวมกนในการมหรอไมมบตร การเวนระยะในการมบตรโดยคานงถงสขภาพมารดาและบตร ตลอดจนความสามารถในการอบรมเลยงดบตรใหเจรญเตบโตและมพฒนาการทงดานรางกาย จตใจ และสงคม

“การยตการตงครรภ”หมายความวา การทาใหการตงครรภสนสดลง “การคมกาเนด” หมายความวา การปองกนการตงครรภโดยการปฏสนธระหวางเชออสจของชายและ

ไขของหญง หรอปองกนการฝงตวออนในโพรงมดลก “คนทมลกษณะเพศทางชววทยาไมชดเจน”หมายความวา ผทมลกษณะเพศทไมสามารถระบได

อยางชดเจนวาเปนหญงหรอเปนชาย อาจมลกษณะทเขาขายทงหญงและชาย หรอไมเขาขายทงหญงหรอชาย ปรากฏไดตงแตรปแบบเพศสรระทเหนไดดวยตา เชน อวยวะเพศ หรอทเรยกวา กะเทยแทไปจนถงการตรวจพบดวยกระบวนการทางการแพทย เชน โครโมโซม หรอโฮโมน ทงนอาจปรากฏตงแตแรกเกด หรอภายหลงกได

“การแปลงเพศ”หมายความวา กระบวนการทางการแพทยโดยวธการผาตดเพอเปลยนเพศชายใหเปนเพศหญงหรอเปลยนเพศหญงใหเปนเพศชาย ทงนใหรวมถงการผาตดหรอการรกษาดวยวธการอน ทหวงผลใหเกดการเปลยนแปลงตอสรระของรางกายหรอเกดการเปลยนแปลงของฮอรโมนเพศอยางถาวร เชน การตดอณฑะออกทงหมด เปนตน

“เยาวชน” หมายความวา บคคลทมอาย 10 ปบรบรณเปนตนไปแตไมเกน 25 ป “วยทอง”หมายความวา บคคลทเรมเขาสวยทฮอรโมนเพศลดลงยงผลใหเกดความเปลยนแปลงทาง

รางกายและอารมณ จตใจ จาตองใหการบาบดรกษาและดแลเปนพเศษ

Page 10: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

5ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

“คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการคมครองและสงเสรมสทธอนามยการเจรญพนธและ

สขภาพทางเพศ “สานกงาน”หมายความวา สานกงานคณะกรรมการคมครองและสงเสรมสทธอนามยการเจรญพนธ

และสขภาพทางเพศ “เลขาธการ”หมายความวา เลขาธการสานกงานคณะกรรมการคมครองและสงเสรมสทธอนามยการ

เจรญพนธและสขภาพทางเพศ “บคคลทมความหลากหลายทางเพศ”บคคลทมความหลากหลายทางเพศ หมายถง บคคลทม

รสนยมทางเพศ หรอมความพงพอใจทางเพศและหรอมลกษณะการแสดงออกทางเพศในรปแบบตาง ๆ ไดแก รกเพศเดยวกน รกสองเพศ คนขามเพศ คนทมลกษณะเพศทางชววทยาไมชดเจน และกลมคนทมลกษณะทางเพศทอาจทาใหไดรบผลกระทบทางสงคม

“บรการอนามยการเจรญพนธและสขภาพทางเพศ” หมายความวา การบรการสาธารณสขทเกยวกบการคมกาเนดทปลอดภย การดแลเกยวกบการตงครรภและการคลอดทปลอดภย การยตการตงครรภทปลอดภย การรกษาภาวการณมบตรยาก การปองกนและรกษาโรคเกยวกบอวยวะสบพนธและการเจรญพนธ โรคตดตอทางเพศสมพนธและเอสไอว การดแลรกษาเกยวกบการแปลงเพศ

1.2 ปจจยทสงผลกระทบตอคานยม ความเชอในเรองเพศ พฤตกรรม หมายถง การกระทา หรอ การปฏบตตนทเกยวของกบเรองเพศโดยครอบคลมทง

พฤตกรรมทแสดงออกภายนอก คอ พฤตกรรมทสามารถมองเหนไดดวยตาเปลา เมอพจารณาถงปจจยทมอทธพล ตอพฤตการณรมทางเพศ จะสามารถแบงออกได 3 ปจจย คอ ครอบครว เพอน สงคม และวฒนธรรม

1. อทธพลของครอบครว ครอบครวเปนสถาบนแหงแรกทอบรมทางดานจตใจ และปลกฝง พฤตกรรมสขภาพใหแกเดกครอบครวจงม อทธพลตอพฤตกรรมตาง ๆ รวมทงพฤตกรรมทางเพศของวยรนดวย

1. อทธพลของเพอน การคบเพอนมความสาคญและจาเปนตอชวตของวยรนเพราะเพอนจะม อทธพลในเรองความคด ความเชอตลอดจนใหคาปรกษา หรอแนะนาในเรองตางๆ รวมทงพฤตกรรมทางเพศ และอาจชกจงไปในทางทดและไมด ดงนนการเลอกคบเพอทดจะชวยแนะนาเรองพฤตกรรมทางเพศในทางทเหมาะสม

2. อทธพลของสงคม อทธพลของสงคมทมผลตอพฤตกรรมทางเพศ มดงน 1.1 สถานภาพทางสงคม สงคมไทยปจจบนมความเหลยมลาและชองวางทางฐานะทาง

เศรษฐกจมากยงขน 1.2 สอมวลชนมอทธพลตอกระแสแนวคดและทศทางความเคลอนไหวในสงคมการเสนอขาว

เกยวกบพฤตกรรมทางเพศในทางทเสอมเสย เชน การถกขมขนทลงภาพผทตกเปนเหยออยางชดเจน พรอมบอกรายละเอยดตางๆ ของการกระทา

Page 11: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

6ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

1.3 อทธพลของวฒนธรรม วฒนธรรมจงเปนทกสงทกอยางทสงคมสรางขน เพอชวยให มนษยสามารถดาเนนชวตอยรวมกน ในสงคมโดยมความเชอทางศาสนาเปนสวนประกอบทสาคญมากของวฒนธรรมในแตละสงคม

1.3การเปลยนแปลงและพฒนาการของเดกวยรน วยรนเปนวยทมการเปลยนแปลงอยางมากทงทางดานราย จตใจ อารมณ สงคม และสตปญญา

จาเปนตองไดรบการดแลเอาใจใสจากพอแม ผปกครอง และครอยางใกลชดเพอชวยแนะนาในเรองการปรบตว และคอยใหคาปรกษาเรองราวตาง ๆ ใหแกวยรน

วยรน แยกไดเปน 2 ระยะ ซงแบงตามลกษณะของการเจรญเตบโตและพฒนาการทแตกตางกนดงน ระยะท 1 วยรนตอนตน เรมตงแตอาย 13-15 ป สาหรบวยรนหญง สวนวยรนชายตอนตน จะเรมตงแตอายประมาณ 15-17 ป ระยะท 2 ไดแก วยรนตอนปลาย ทงเพศหญงและชายอายประมาณ 17-19 ป ในระยะของวยรนตอนตน คอ อายระหวาง 13-15 ป วยรนหญงจะเจรญเตบโตอยางรวดเรวความสงจะเพมมากกวาวยรนชาย และหลงจากอาย 15 ปแลว การเจรญเตบโตของวยรนหญงจะลดนอยลง สวนวยรนชายจะเตบโตเรวในชวงอาย 5 ป โดยจะสงทนหรอสงกวาวยรนหญง วยรนจะมพฒนาการทางดานรางกาย อารมณ สงคม สตปญญา 1.4ลกษณะทวไปของวยรน มดงน 1. มการเปลยนแปลงทงทางรายกาย จตใจ อารมณ สงคม และสตปญญามกเรยกวยนวา “วยพายบแคม” 2.มอารมณไมมนคง เนองจากยงขาดประสบการณ 3.มอารมณรนแรง และจะแสดงความรสกออกมาอยางเปดเผย 4.มสถานภาพเปนสองวย คอมทงความเปนเดกและผใหญในคนๆ เดยวกน 5.มปญหาเกยวกบการเปลยนแปลงของรางกายและอารมณ ซงอาจทาใหเกดความไมแนใจ หรอความไมเชอมนในตวเองได 6.จะมทาทางทเกงกาง แขน ขา ยาว จงทาใหขาดความเชอมนในตวเองในชวงน 7.จะมการเปลยนแปลงทางเพศทเกดขนตามธรรมชาต เชน เดกชายมหนวดเครา เสยงแตก สวนเดกหญงมหนาออก เสยงแหลมเปนตน

8.การเปลยนแปลงและพฒนาการทางดานสงคม มความรบผดชอบมากขน ตองทากจกรรมซง เปนเรองตนเองมากกวาเดม

9.การเปลยนแปลงและพฒนาการทางดานสตปญญา วยรนมการเปลยนแปลงและพฒนาการ

Page 12: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

7ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 2 วเคราะหความรสกตอการ สอสารเรองเพศและอปสรรค

2.1 สถานการณการสอสารเรองเพศศกษาระหวางพอแมกบลกวยรน

ปจจบนน พฤตกรรมทางเพศและปญหาสขภาพทางเพศเพมสงขนในกลมวยรนไทย เพศศกษาในครอบครวเปนความรแรกเกยวกบเพศทเดกไดเรยนรจากผปกครอง ซงเพศศกษาในครอบครวเปนสงสาคญทจะชวยแกปญหาสขภาพทางเพศ แมวาประเทศไทยจะรบวฒนธรรมตะวนตกเขามาอยางรวดเรว เรองเกยวกบเพศ กยงคงเปนเรองทตองปดบง ดงนน สถานการณการสอสารเรองเพศศกษาในครอบครวจงยงไมเปนทเขาใจ ชดเจนนก

การสอสารเรองเพศศกษาเกดขนในบางครอบครว ซงเนอหาทสอสารกนนนเปนเพยงบางสวนของ เรองเพศศกษาเทานน อปสรรคสาคญทสดของการสอสารเรองเพศศกษาในครอบครวคอการทพอแมคดวาลกของตนยงเดกเกนไปทจะเรยนรเรองเพศศกษา

2.2 เพศศกษา เรองทพอแมตองสอนลก

ชวงรอยตอการกาวจากความเปนเดกสความเปนผใหญมความทาทายอยางยงตอทงวยรนเองและตอผเปนพอแม โดยเฉพาะอยางยง ขาวสารปญหาทางเพศในวยรนนน ถอเปนความกงวลสงสดขอหนงทกดดนคณพอคณแมสวนใหญ ยงกระแสสงคมมความตนตวและใหความสาคญอยางยงเพยงใด กยงสะทอนถงความจาเปนทคณพอคณแมตองพฒนาบทบาทของตนในการใหความรเรองเพศศกษากบลก เพราะขอมลทางวชาการตางกมบทสรปชดเจนซงบงชวา ผใหความรเรองเพศศกษาทดทสดแกวยรน คอคณพอคณแมนนเอง แตขณะเดยวกน คณพอคณแมจานวนไมนอยกยงงนงงสงสยวา การเปนผใหความรเรองเพศศกษาแกลกควรจะมแนวทางอยางไร?

ปญหาการพดคยเรองเพศกบลกทงท พอแมอาจตระหนกรบทบาทหนาทของตน แตจากการสารวจ กยงพบวามอปสรรคททาใหพอแมไมสามารถคยเรองเพศกบลกไดในสามประเดนหลก ดงน

>ความรสก พอแมหลายคนรสกขดเขน ทจะคยเรองเพศกบลก >ความร ไมมนใจในความรเรองเพศทตนมอย >ความเหมาะสมกบวยของลก พอแมมกไมทราบวาจะพดเรองเพศกบลกไดในวยใด มากแคไหน

เพราะกลวจะเปนดาบสองคมใหลกอยากลองหรอเปนการชโพรงใหกระรอก

หลกการคยเรองเพศกบลก จากขอกงวลใจสามประการขางตน เราจงตองมหลกการพดคยเรองเพศทเปน

Page 13: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

8ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

2.3ประโยชนสาหรบพอแม ดงตอไปน

>การจดการกบความรสกอดอดใจของตนเอง เรองเพศเปนเรองละเอยดออนและมกรอบของความเชอทางประเพณมาเกยวของมาก เปนผลใหการ

พดคยเรองนกลายเปนเรองอดอดใจไดไมนอย อยางไรกตาม พอแมควรมโอกาสทบทวนความรสกของตนเอง และยอมรบในความลาบากใจของตนเอง แตไมควรปลอยใหความรสกเหลานเปนอปสรรคของการพดคย โดยตองคานงไวเสมอวา การไดรบขอมลทถกตองเพยงพอในเรองเพศ จะชวยใหวยรนปลอดจากการตงครรภและโรคตดตอทางเพศสมพนธ ดงนน พอแมจะตองพยายามอยาหลบเลยงคาถามของลก ตอบใหตรงคาถามทลกอยากร ถาไมแนใจ เมอตอบแลวใหถามวา เปนคาตอบทเขาตองการหรอไม โดยควรพดคยอยางเปนกนเองและเปนธรรมชาตเหมอนการคยเรองดนฟาอากาศหรอเรองการเรยน ทงน การพดคยทด ควรเปนการสอสารสองทาง พอแมจะตองระมดระวงในการไมเปนผพดฝายเดยว ควรรบฟงและถามความคดเหนของลกดวย ขอสาคญอกประการหนง คอถาลกมความเหนไมตรงกบพอแม อยาเพงโกรธ ใหถามเหตผล ทมาทไปททาใหเขาคดเชนนน แลวคอย ๆ ใชเหตผลแลกเปลยนความเหนกน ซงโดยทวไปแลว การเปดใจรบฟงของพอแมจะนาไปสการโนมนาวจงใจลกได เพยงแต อาจยงไมเหนผลชดเจนในทนท แตการพดคยตอเนองเสมอๆ ในบรรยากาศครอบครวทอบอน จะชวยใหคานยมดงามซมซบเขาไปในใจของลกเอง

>การสรางความมนใจในการใหความรแกลก แมพอแมจะเปนครสอนความรดานเพศศกษาทดทสดสาหรบลก แตพอแมไมจาเปนตองรทกเรองเกยวกบเพศศกษา ปญหาหรอขอมลทางเพศหลายเรองทลกสงสยแตพอแมตอบไมได สามารถนาไปสความลงตวดวยการรวมกนหาขอมลจากแหลงทมความนาเชอถอ อกทงพอแมยงไดตดตามการปรบคานยมและรวมกนมองหาแนวคดวเคราะหทดงามไดอกดวย

กอนทจะเรมการพดคยกบลกถงเรองเพศศกษา เราควรจะทราบถงการพฒนาการของเดกในแตละชวงอาย เพอจะไดเตรยมตว ในการใหความรในเรองเหลาน ไดเหมาะสมกบวยของเดก

2.4 ความรเรองเพศทเหมาะสมกบลกในแตละชวงวย หลกการสาคญขอหนง คอ ไมมวยทเดกเกนกวาการถามและการตอบเรองเพศ โดยเฉพาะเมอพอแมม

ความเขาใจถงพฒนาการของลก และสามารถใหคาตอบทเหมาะแกวยได โดยไมตองแปลกใจทลกจะไมเขาใจทงหมด เมอลกมขอสงสย การยอมรบการถามจะชวยใหลกกลาถามอกในครงตอๆ ไปทมขอของใจ ดงนน จงตองระมดระวงทาทการดวาหรอการแสดงความตกอกตกใจเกรยวกราดเมอลกถาม ซงอาจนาไปสการเกดชองวางทางความคดททาใหพอแมไมสามารถรบรถงคานยมหรอ การปฏบตตวในเรองเพศหรอเรองอนๆ ของลกในอนาคตได ดงนน ถาลกมการไถถามเรองเพศจากพอแม ควรมทาทใสใจและพดกบลกวา “พอแมดใจทลกถาม” ในทางตรงขาม ถาลกไมถาม พอแมควรชกชวนลกคยในเรองเพศทเหมาะกบความเขาใจตามวย ทงน การเรมพดคยเรองเพศทเหมาะสมตงแตลกอายนอยๆ อยางตอเนอง จะชวยใหการพดคยในเรองทยากหรอ

Page 14: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

9ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ซบซอนในชวงวยรนเกดขนไดอยางงายดายเปนธรรมชาต และลดความขดเขนระหวางกนไดด โดยเนอหาการพดคยตามวย สามารถเชอมโยงถงความเหมาะสมของพฒนาการโดยยอได ดงน

>อาย 2-5ป ลกเรมรวา มความแตกตางทางดานรางกายระหวางเดกหญงกบเดกชาย มความอยากรอยากเหน

เกยวกบรปรางและสวนประกอบของรางกายของเพศตรงขาม เรมแยกแยะบทบาททสาคญ ของแตละเพศ และเรมแสดงพฤตกรรม และบทบาทของตนใหสอดคลองกบเพศทตนเองเปน เดกอาจจะเรม “เลน” อวยวะเพศของตนเอง และสนใจสารวจดสวนสาคญของเดกคนอนๆ

เรองทพอแมควรนามาพดคย สอนลกใหรจกสวนตางๆ ของรางกายในมมมองดานด สอนใหลกรจกปกปองตนเอง ไมยอมใหคนอนมาจบตองสวนตางๆ ของรางกายโดยทลกไมยนยอม สอนใหลกบอกพอแมในกรณทลกถกคนอนจบตองของสงวน สอนใหลกรวา การพดเกยวกบเรองเพศเปนเรองสวนตว ควรทาเฉพาะในเวลาทเปนสวนตวทบาน ไมควรพดในทสาธารณะ ถาลกชอบทจะจบเลนอวยวะเพศอยเสมอๆ ควรสอนใหลกรวาเขาไมควรจะทาอยางนนตอหนาคนอนๆ และไมควรทาในทเปดเผย แตพอแมไมควรจะใชการลงโทษอยางรนแรง หรอพดขใหเดกเกดความกลวและเขาใจผดวาเรองเพศเปนสงทผดหรอตองหามอยางเดดขาด เดกควรมความมนใจไดวาพอแมเปดโอกาสใหเขาถามหรอพดคยเกยวกบเรองเพศทเขาอยากรไดเสมอ

อาย 6-10ป ลกจะเรมใชคาศพทหรอคาสแลงเกยวกบเรองเพศ เรมรสกเขนอายมากขนเมอพดเกยวกบเรองเพศ

เรมรวาเดกทารกนนเกดมาจากไหน เรมอยากรวาสวนตางๆ ของรางกายนน มการทางานเปนอยางไร และมหนาทอยางไร เรมไดรบรเรองโรคเอดส และอาจจะมการเชอมโยงเรองราวจนเกดความกงวลวาแปลกๆ เชน ไมอยากตงครรภ หรอสงสยวาตนอาจจะตดเอดส

เรองทพอแมควรนามาพดคย พอแมสามารถอธบายงายๆ ไดวาอวยวะตางๆ ทมสวนในการเจรญพนธนนมหนาทอยางไรบาง โดย

สามารถเชอมโยงกบพนฐานเรองการเจรญพนธของมนษย และพช หรอสตวอนๆ (เชน ดอกไมกบแมลง ฯลฯ) ใหความรเรองความแตกตางทางดานสรระของรางกายผหญงกบผชาย โดยควรรวาแตละเพศมความแตกตางกนในดานบทบาทหนาทและการแสดงออกในสงคม พอแมอาจสอนลกเกยวกบเรองโรคเอดส และโรคตดตอทาง

Page 15: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

10ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

เพศสมพนธอนๆ อยางงายๆ ได และพยายามตอบคาถามทลกถามอยางธรรมดาและเรยบงาย โดยใหความรทถกตองและตรงไปตรงมา โดยสงเกตถงความเขาใจของลก ซงสวนใหญในวยนยงอาจไมจาเปนตองอธบายอยางละเอยดมากนก เพราะอาจทาใหเดกเกดความสบสน

อาย 11-12ปขนไป ลกจะเขาสระยะวยรน เรมมการเปลยนแปลงของฮอรโมนเพศ และอวยวะเพศเรมทาหนาทในการ

เจรญพนธไดเหมอนในผใหญ ลกอาจจะมความวตกกงวลวา การเปลยนแปลงตางๆ ทเกดขนกบรางกายของเขา จะเปนอยางไร และเปนปกตหรอไม จะเรมมการเปรยบเทยบรปราง และสวนตางๆ ของรางกายของตนเอง กบเพอนๆ ในวยเดยวกน เรมมความรสกทางเพศ เมอมสงเรา และเรมอยากทจะม “แฟน”

เรองทพอแมควรนามาพดคย ควรใหความมนใจวา การเปลยนแปลงตางๆ ของรางกายทกาลงเกดขนเปนเรองปกตในทกคน ควร

บอกใหลกทราบลวงหนาถงการเปลยนแปลงบางอยางทจะเกดขนกบรางกาย เชน การมประจาเดอนของเดกผหญง และการแขงตวของอวยวะเพศ ในตอนทมความรสกทางเพศ ของเดกผชาย และการ “ฝนเปยก” โดยลกควรมความเขาใจทถกตองเกยวกบเรองเพศวาเปนเรองธรรมชาตและเปนสวนหนงของชวต แตควรมเรองของความรกและความรบผดชอบทพงมใหกนเปนบรรทดฐานดวยรบรวาการมความรสกทางเพศนนเปนเรองปกต และความรจกทจะควบคมความรสกน ใหเหมาะสมกบการแสดงออกทถกตองทางสงคม

ควรใหลกเขาใจถงการรจกระมดระวงตว และตระหนกถงคณคาการหลกเลยงการมเพศสมพนธกอนถงวยอนเหมาะสม โดยสอนใหลกรจกปฏเสธหากมใครพยายามชกชวนหรอบงคบใหมเพศสมพนธหรอมความเสยงใดๆ และรจกการปองกนตนเอง หรอชวยตวเองใหหลดพน จากสงเลวรายเหลาน นอกจากน ยงควรสอนใหลกรจก เรองปญหาการตงครรภ และการตดเชอโรค ทอาจมาจากการมเพศสมพนธ นอกจากน ยงสามารถสอนใหลกรจกสงท”ถก” และ “ผด” ในเรองการมเพศสมพนธ ใหรวาเรองเกยวกบเพศทเพอนอาจจะพดคยกนนน ในบางกรณมกเปนการคยโออวดกนมากกวาทจะเปนเรองทเกดขนจรงๆได โดยรปแบบการสอนในชวงวยน พอแมจะตองเรมปรบทาทจากผชนาในวยกอนหนานกลายเปนการชวนคยและรบฟงมากขน ทสาคญ คอตองมการชวนลกคดเพอนาไปสการมคานยมแนวทางปฏบตของตนเองไดอยางมนคงตอไป และมความมนใจเสมอวาพอแมจะเปนทปรกษาทดทสดสาหรบลกตลอดไป

Cr. พญ. อมพร เบญจพลพทกษ (ผอานวยการสานกพฒนาสขภาพจต กรมสขภาพจต)

2.5วยรนสมควรเรยนรเรองเพศเมอไร อยางไร คาตอบทถกตองนาจะหมายถงอารมณทมนคง ทาใหสามารถยอมรบเหตการณทเปนธรรมชาตได และ

พรอมทจะเรยนร ไมควรใหเกดการลองผดลองถกดวยตนเอง วยรนจะมเพศสมพนธไดกตอเมอ……..เพราะอะไร

ในความคดเหนของผใหญ คดวาเมอพรอมดานความร สถานภาพทางสงคมและเศรษฐกจ มหนาทการงาน มความรบผดชอบโดยไมเปนภาระตอสงคม มความพรอมและมนคงทางอารมณ ในความคดเหนของเดก

Page 16: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

11ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

คดวาเมอมความพรอมทางดานรางกาย จตใจ หนาทความรบผดชอบ คนสองคนตองรกกน รบผดชอบครอบครวได รจกโรคตดตอทางเพศสมพนธและการปองกน 2.6พฤตกรรมทางเพศทเหมาะสมของวยรนควรเปนอยางไร

มความคดเปนของตนเอง แตควรจะมความพรอมทางดานรางกาย และความคดกอน ใหสามารถมทกษะในการปฏเสธและการตอรองกบคของตนเองได มเพศสมพนธไดแตตองอยบนพนฐานของการปองกนตนเองใหปลอดภย ทงเรองการตงครรภและการตดเชอ HIV การเรยนรเรองเพศอยางเปดเผยสงผลด ผลเสยอยางไร

ผลด ผลเสย เปนธรรมชาตทตองเรยนรทาใหเขาใจสงใกลตว ชโพรงใหกระรอกเรวเกนไป เรยนรนสยของกนและกน ทาใหเยาวชนคดวาเปนเรองธรรมดาจนไม

ตระหนกถงเรองรอบตว เรารจกการปองกนตนเองใหปลอดภย เรยนรโดยมผใหญชวยไปพรอมๆกน

2.7อปสรรคของการพดคยเรองเพศระหวางผใหญกบเยาวชนคออะไร

1.ผใหญควรเขาใจธรรมชาตของวยรนวาอยากรอยากเหน 2.ผใหญสอนการศกษาเรองเพศไมถองแท 3.สอเนนเพศสมพนธมากกวาความร 4.ดารา /นกแสดง สอสารเรองราวแบบผดเพศ เดกเกดการเลยนแบบ 5.ระบบวฒนธรรม ศาสนา ปดกนความคดและกระบวนการเรยนร 6.การเรยนรควรสอนตามพฒนาการของเดก 7.สอนทางออกของปญหา โดยปรบทศนคตของผใหญและเยาวชนเขาหากน สรางสมพนธภาพใน 8.ครอบครว รวมคยกน หาทางออกใหเดก รวมกนสรางหลกสตร 9.นโยบายนาไปปฏบตไดจรง องคกรทกองคกรควรเรยนรรวมกบเดกเพอพฒนาสงคมรวมกน

2.8วธการสอสารเพอการมเพศสมพนธทปลอดภย

ในยคทโรคตดตอทางเพศสมพนธระบาดอยางมาก โดยเฉพาะโรครายแรงเชนโรคเอดสในขณะน การสอสารมสวนสาคญอยางมากในการปรบเปลยนพฤตกรรมการมเพศสมพนธใหปลอดภยมากกวาเดม จงมหลกการในการสอสารนนมหลายวธไดแก

1. การพดคยกนใหเขาใจถงการใชถงยางอนามย เปนวธการคมกาเนดทปลอดภย ไมมการใชยา หรอวสดเขาไปในรางกายฝายหญง นอกจากนการใหฝายชายสวมถงยางอนามยยงเปนการรกษาความสะอาด ในระหวางการมเพศสมพนธโดยไมรตวจากพฤตกรรมเสยงทงในอดต ปจจบน และอนาคต

Page 17: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

12ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

2. การไมปดบงซงกนและกนถงพฤตกรรมทางเพศกอนทจะพบกน และชวนกนไปตรวจสขภาพ กอนทมเพศสมพนธ โดยไมไดมการปองกน

3. การไมมพฤตกรรมเสยงนอกสมรส หรอในกรณทฝายชายซงมโอกาสมากกวาจะมพฤตกรรม เสยง โดยการมเพศสมพนธกบหญงอนนอกสมรส จนตองสวมถงยางอนามยทกครง และถาไมแนใจ อาจขอใชถงยางอนามย เมอจะมเพศสมพนธกบคของตน โดยอาจจะอางถงความสะอาดกได

ตอนท 3 เพศศกษากบการเรยนรตลอดชวต เพศศกษาเปนเรองของชวต จงเปนเรองสาคญ เพราะการใชทฤษฎจตวทยาของฟรอยด วเคราะหจะ

พบวา พฤตกรรมของมนษยลวนเปนผลมาจากเรองเพศทงสน หรอแมกระทงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 ทตองการใหคนไทยอยเยนเปนสข โดยมตวชวด 6 ประการ คอ 1.ตองมสขภาวะ คอ รางกายแขงแรง ปราศจากโรค สขภาพจตด 2.มครอบครวทอบอน สมพนธภาพทด 3.ชมชนเขมแขง แกปญหาได 4.ระบบเศรษฐกจเขมแขง มรายได ไมมหน เศรษฐกจพอเพยง 5.มสงแวดลอมทด มการดารงชวตสมดลกบธรรมชาต และ 6.สงคมเปนประชาธปไตย ไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกนบนพนฐานของความเปนมนษย ซงตวชวดทง 6 ตวนนจะเกยวของกบเรองเพศทงสน

นอกจากน อายขยเฉลยของชายและหญงไทยอยท 75 และ 78 ปตามลาดบ ซงชใหเหนวาการดแลสขภาพของประชากรไทยดขน แตมผทอยในภาวะเสยงเพมขน เชน จาก อบตเหต หรอการตดเชอไวรสเอชไอว โดยทภาวะเจบปวยเกดขนกบเพศหญงมากกวาเพศชาย และเปนภาวะเจบปวยทเกยวเนองกบเพศ เชน เนองอกในมดลก เปนตน จากปญหาตางๆ เหลานจงเปนขอสงเกตวา จะพฒนาไปสทศทางของการอยเยนเปนสขไดตามแผนพฒนาฯ หรอไม เพราะการเผชญหนาตอปญหาเหลานแคเพยงความรคงไมเพยงพอสาหรบการแกไข แตตองอยทกระบวนการเรยนรและการมทกษะ มศกยภาพ ทศนะทกวางไกล มมมองทหลากหลาย อนเปนคณสมบตของผทมความสามารถในการเรยนร จงจะรบมอกบการเปลยนแปลงได อยางไรกตาม กระบวนการเรยนรเกดขนจาก 1.ผเรยนเรยนรไดดวยตวเอง (คด วเคราะห หรอเลยนแบบ) 2.ผอนสอน โดยทจะใชการเรยนรใหเกดประโยชนตอการดารงชวตไดอยางไร เพราะแคสอนคงไมได เนองจากวาตางคนตางมวธการเรยนรของตวเอง ทงนหากตองการใชการเรยนรเปนเครองมอ ตองทาใหบคคลรจกตงคาถาม แลวสงสยวาเปนอยางไร ทาใหบคคลศกษาในรายละเอยดแสวงหาสงทอยากร และสงนนจะเปนประโยชนอยางไร ใหรจกวเคราะหผลกระทบ เพราะเพศศกษาเปนเรองของทกคน บทบาทของแตละคนจะเปนอยางไร โดยมขอเสนอแนะวา 1.เรองนเปนเรองของเรา 2.มแหลงเรยนรแลวหรอไม เพยงพอหรอเปลา และถกตองไหม 3.วธการสงเสรมใหเกดการเรยนรเปนอยางไร ซงการเรยนรเรองเพศเปนจดกาเนดของเรองอนๆ โดยทวธการสอนการเรยนรนคงไมใชการสอนเนอหาแตเปนการสอนกระบวนการเปนหลก

Page 18: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

13ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

เพศศกษา คอ การจดการเรยนรเกยวกบเพศ (Sexuality) ทครอบคลมพฒนาการทางรางกาย จตใจ การทางานของสรระและการดแลสขอนามย ทศนคต คานยม สมพนธภาพ พฤตกรรมทางเพศ มตทางสงคมและวฒนธรรมทมผลตอวถชวตทางเพศ เปนกระบวนการพฒนาทงดานความร ความคด ทศนคต อารมณ และทกษะทจาเปนสาหรบบคคลทจะชวยใหสามารถเลอกดาเนนชวตทางเพศอยางเปนสขและปลอดภย สามารถพฒนาและดารงความสมพนธกบผอนไดอยางมความรบผดชอบและสมดลเพศศกษากบสขภาวะวยรนเพศศกษามความสาคญมากตอสขภาวะวยรน บคลากรในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ จงไมอาจปฏเสธบทบาทความเกยวของในการพฒนาความรความสามารถของตนเพอใหสามารถรวมมอกบเครอขายทงในและนอกสถานศกษาในการสงเสรมกระบวนการเรยนรเพศศกษาแกวยรนอยางเหมาะสม อกทงยงตองมความพรอมในการปองกนปญหาสขภาพทางเพศหรอคลคลายปญหาทเกดขนไดอยางถกตองแนวทางการดแลสขภาพวยรน “เพศศกษา” มมมองออนไหวสาหรบการพฒนาวยรนตามหลกวทยาศาสตรการแพทยและกลมกลนกบภาวะทางสงคมวฒนธรรมของสงคมดวยในปจจบน การจดการเรยนการสอนในโรงเรยน มสาระในรายวชาทเ กยวเนองกบเรองเพศอยแลว แตเมอพจารณาสภาพการใชชวตทางเพศและผลกระทบทเกดขนจรงเปรยบเทยบกบเนอหาวธการในหลกสตรการเรยนเดมแลว ยงคงพบวาวยรนจานวนมากไดกาวออกไปจากกรอบการใชชวตในแบบทสงคมวฒนธรรมไทยไดเคยกาหนดไว การเรยนการสอนเพศศกษาตามกรอบความคดเดมจงไมไดอยในสถานะทจะชนาเยาวชนไดอกตอไปสงคมจงตองยอมรบความจรงวา ยงมชองวางระหวางเรองทพอแม ครหรอผใหญพยายามสอนกบสงทวยรนสวนหนงกาลงปฏบตในชวตจรง เมอพจารณาถงสถตการตงครรภ การทาแทงและการตดเชอเอชไอวในวยรน การลวงละเมดและความรนแรงทางเพศ การใชจายและผลกระทบทางสขภาพกายใจอนเนองมาจากความพยายามตางๆ ทจะเปลยนแปลงรปรางหนาตาใหสวยงามและดงดดทางเพศ ขอเทจจรงเหลานเปนแรงผลกดนทบคลากรสาธารณสขผเกยวของกบการสงเสรมสขภาพจะตองตระหนกถงการใหความรเพศศกษาใหสอดคลองและตรงกบวถเพศเพอทวยรนในชมชนจะไดประโยชนและสามารถนาไปปรบใชไดอยางแทจรงจดมงหมายของการใหความรดานเพศศกษาเมอคานงถงผลลพธสดทายทสงคมตองการ คอ การสรางเยาวชนทมคณลกษณะทพงประสงคทจะนาไปสสขภาวะทางเพศ

จดมงหมายในการใหความรดานเพศศกษาแกวยรน ควรครอบคลมถงเรองตอไปน 1. ใหขอมลทถกตองและรอบดานกบวยรนในเรองวถเรองเพศของมนษยรวมถงการเตบโต และ

พฒนาการตามชวงวย การเจรญพนธ 2. จดโอกาสทเปดกวางและปลอดภย ใหวยรนไดตงคาถามสารวจ แลกเปลยนความคด และ

ประเมนทศนคตของตนเองและสงคมในเรองเพศ เพอบมเพาะทศนคตทเปดกวาง ยอมรบความแตกตาง ไมดวนตดสน และเพอทาความเขาใจการใหคณคาในเรองตางๆ จากครอบครว การพฒนาวธคดในการใหคณคาของตนเองการสรางคณคาในตวเอง การพฒนาความเขาใจในเรองความสมพนธกบสมาชกในครอบครว และความสมพนธกบคนแตละเพศ รวมทงการเรยนรและทาความเขาใจถงหนาทและความรบผดชอบของตนเองทมตอครอบครวและผอน

3. พฒนาทกษะตางๆ ทจาเปนในการสรางความสมพนธ มปฏสมพนธ และการอยรวมกนกบ

Page 19: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

14ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ผอน ไดแก ทกษะการสอสารการตดสนใจ การบอกความตองการของตนเอง การยนยนความคดเหน การตอรอง การจดการความขดแยงทอาจมการปฏเสธรวมถงความสามารถในการสราง พฒนา และรกษาสมพนธไมตรททกฝายพงพอใจ การแกปญหา รวมทงการหาความชวยเหลอแนวทางการดแลสขภาพวยรน “เพศศกษา” มมมองออนไหวสาหรบการพฒนาวยรน

4. พฒนาและฝกฝนความรบผดชอบในเรองสมพนธภาพ และความสมพนธทางเพศทงตอตวเองและผอนในทกแงมม ไมวาจะเปนการเลอกทจะไมมเพศสมพนธหรอการมเพศสมพนธโดยมการปองกนโรคและการตงครรภโดยไมพรอม รวมถงการคาดการณและจดการกบแรงกดดนทจะนาไปสเพศสมพนธทไมไดเกดจากความยนยอมพรอมใจการใหการศกษาเรองเพศศกษาแบบรอบดาน ควรเตรยมวยรนใหเขาใจเรองวถชวตทางเพศ เมอเขาสวยผใหญอยางสรางสรรคและมประสทธภาพ ซงรวมถงการชวยใหวยรนเรยนรและพฒนาศกยภาพในการดแลผอน การสนบสนนชวยเหลอ การไมใชความรนแรง หรอกาลงบงคบคนอน และการพฒนาความสมพนธใกลชดและสมพนธภาพทางเพศททงสองฝายตางพงพอใจ ยนยอมและเคารพกน นอกจากนน เมอมโอกาสใหความรหรอเปนทปรกษาแกวยรน บคลากร โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ควรคานงถงการลดผลกระทบในทางลบจากเพศสมพนธ ไดแก การตงครรภเมอไมพรอม การตดโรคตดตอทางเพศสมพนธ การตดเชอเอชไอว ตลอดจนการใชความรนแรงทางเพศเพศศกษาครอบคลมเรองอะไรบางไมวาผใหญจะสนบสนนการเรยนรเพศศกษาหรอไม วยรนสวนใหญกสนใจและพรอมจะเรยนรเรองเพศจากเพอน สงพมพภาพยนตร วซด และอนเทอรเนตอยแลว แตไมอาจแนใจไดเลยวาสงท วยรนเรยนรจากชองทางเหลานนเปนขอมลหรอขอเทจจรงแบบใด สงผลตอการรบรและทศนะในเรองเพศของเยาวชนอยางไรการสงเสรมใหมการเรยนรเรองเพศศกษาจงเปนโอกาสทจะแกไขความเขาใจทผด ใหความรทถกตองอยางเพยงพอ และครอบคลมเกยวกบเรองตางๆ ตอไปน

1. พฒนาการของมนษย (Human Development) การเปลยนแปลงทางสรระเมอเขาสวยหนมสาว พฒนาการทางเพศการสบพนธ ภาพลกษณตอรางกาย (body image) ตวตนทางเพศและรสนยมทางเพศ (sexual identity and orientation)

2. สมพนธภาพ (Relationships) ในมตของครอบครวเพอน การคบเพอนตางเพศ ความรก การใชชวตค การแตงงานการเลยงดลก

3. ทกษะทจาเปนในการดาเนนชวต (Personal Skills) เพราะความรและขอมลทไดรบเกยวกบเพศนนไมเพยงพอทจะชวยใหเยาวชนสามารถรบมอกบเหตการณและแรงกดดนตางๆ ทประสบในชวตจรง เพศศกษาควรนาไปสการพฒนาใหเยาวชนเกดกระบวนการวเคราะหและทกษะทจาเปนในการดาเนนชวต ไดแก

- การใหคณคากบสงตางๆ ซงระบบการใหคณคานเปนตวชนาพฤตกรรม เปาหมายและการดาเนนชวตของเราแนวทางการดแลสขภาพวยรน “เพศศกษา” มมมองออนไหวสาหรบการพฒนาวยรน

- การสอสาร การรบฟง การแลกเปลยนความรสกนกคดทสอดคลองหรอแตกตางกน - การตดสนใจ การตอรอง การทาความตกลงเพอบรรลความตงใจหรอทางเลอกทตนสามารถรบผดชอบได

- การรกษาและยนยนในความเปนตวของตวเอง สามารถแสดงความรสก ความตองการของตนเองโดยเคารพในสทธของผอน

Page 20: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

15ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

- การจดการรบแรงกดดนจากเพอน สงแวดลอม และอคตทางเพศ - การแสวงหาคาแนะคา ความชวยเหลอ การจาแนกแยกแยะขอมลทถกตองออกจากทไมถกตอง 4.สขภาพทางเพศ (Sexual Health) เพอหลกเลยงผลกระทบทไมพงประสงคจากความสมพนธทาง

เพศ เพศศกษาควรใหความรเกยวกบการมเพศสมพนธทปลอดภย วธการคมกาเนด การทาแทง การปองกนโรคตดตอทางเพศสมพนธและเอดสการลวงละเมดทางเพศ ความรนแรงทางเพศ และอนามยเจรญพนธ

5. พฤตกรรมทางเพศ (Sexual Behavior) ทพฒนาไปตามชวงชวต การเรยนรอารมณทางเพศ การจดการอารมณเพศ การชวยตวเอง จนตนาการทางเพศ การแสดงออกทางเพศ การละเวนการมเพศสมพนธ การตอบสนองทางเพศ การเสอมสมรรถภาพทางเพศ

6. สงคมและวฒนธรรม (Society and Culture) วธการเรยนรและการแสดงออกในเรองเพศของบคคลไดรบอทธพลจากสงแวดลอมและบรรยากาศทางสงคมและวฒนธรรม

เพศศกษาจงควรเปดโลกทรรศนใหเขาใจบทบาททางเพศ เรองเพศในบรบทของสงคม วฒนธรรม กฎหมาย ศลปะและสอตางๆทศนะและความเชอในเรองเพศแตละครอบครว แตละบคคล รวมทงบคลากร โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ เองตางมทศนะตอเรองเพศและใหคณคาตอพฤตกรรมทเกยวของซงอาจเหมอนหรอแตกตางกน การใหความรเรองเพศศกษาจงควรเปดโอกาสใหวยรนไดรบร ทบทวนและตรวจสอบความคดความเชอในเรองเพศอยางเปดกวาง ไมดวนตดสนทจะคลอยตามความคดใดๆ โดยปราศจากขอมลและการคดไตรตรองกระบวนการเชนนจะชวยใหวยรนมความคดเหนทเปนตวของตวเอง สามารถดแลตนเองตามวถเพศทตนเลอกใหมผลทางบวกทงดานสขภาพกาย ใจ สงคมของตนเองและคนทเกยวของ

Page 21: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

16ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ภาพขาว จากสอตาง ๆ

ใบงานท 1

เรอง “เพศ” และ “เพศวถ”

1. ใหผเรยนจดทาสมดขาวหรอเหตการณเกยวกบพฤตกรรมของวยรนในสงคมไทยปจจบน และ

เขยนแสดงความคดเหนตอพฤตกรรมดงกลาว เรอง .........................................................................

วเคราะหเนอหาขาว

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................. แสดงความคดเหนตอพฤตกรรมดงกลาว

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

Page 22: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

17ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

บทท 2

รจกและเขาใจโลกวยรน

Page 23: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

18ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

แผนการเรยนรประจาบท

บทท 2เรอง รจกและเขาใจโลกวยรน

สาระสาคญ

เรยนร เกยวกบการเปลยนแปลงทเกดขนกบรางกาย อารมณ สงคม การเปลยนแปลงทางรางกาย อารมณ สงคมของวยรนวถชวตวยรน ในปจจบนทเสยงตอปญหาทางเพศเรยนรความคด ความรสก ความสนใจและสงรอบตวของวยรน และใหสามารถระบแหลงเรยนรเรองเพศของวยรนทวยรนสามารถเรยนรได

ผลการเรยนรทคาดหวง 1. อธบายความเปลยนแปลงทเกดขนกบรางกาย อารมณ สงคมเมอเขาสวยรน 2. ระบแหลงเรยนรเรองเพศของวยรนและความเสยงตอการเกดปญหาทางเพศ

ขอบขายเนอหา 1. การเปลยนแปลงทางรางกาย อารมณ สงคมของวยรน 2. วถชวตวยรน ในปจจบนทเสยงตอปญหาทางเพศ 3. เรยนรความคด ความรสก ความสนใจและสงรอบตวของลก 4. แหลงเรยนรเรองเพศของวยรน

กจกรรมการเรยนร 1. ศกษาเอกสารประกอบการเรยนร 2. ปฏบตกจกรรมตามทไดรบมอบหมาย 3. ทากจกรรมตามใบงาน

สอประกอบการเรยนร 1. เอกสารประกอบการเรยนร 2. ใบงานทายบท 3. การสบคนทาง Internet

ประเมนผล

ประเมนผลจากกจกรรมตามใบงาน

Page 24: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

19ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 1การเปลยนแปลงทางรางกาย อารมณ สงคมของวยรน

1.1. การเปลยนแปลงทางดานรางกาย

พฒนาการของวยรนจะแบงเปน 3 ชวง คอ วยแรกรน (10-13ป) วยรนตอนกลาง (14-16 ป ) และวยรนตอนปลาย (17-19 ป) ทงนเพอจะชใหเหนถงลกษณะทเดนเปนพเศษของวยรนแตละชวง ซงมความแตกตางกนอยางชดเจนในดานความรสกนกคด และความสมพนธกบบดามารดาโดยแบงดงน

1.วยแรกรน (10-13ป) เปนชวงทมการเปลยนแปลงทางรางกายทกระบบ โดยจะมความคดหมกมนกงวลเกยวกบการเปลยนแปลงทางรางกาย ซงจะสงผลกระทบไปยงจตใจ ทาใหอารมณหงดหงดและแปรปรวนงาย

2.วยรนตอนกลาง(14-16 ป )เปนชวงทวยรนจะยอมรบสภาพรางกายทมการเปลยนแปลงเปนหนมเปนสาวไดแลว มความคดทลกซง (abstract) จงหนมาใฝหาอดมการณและหาเอกลกษณของตนเอง เพอความเปนตวของตวเอง และพยายามเอาชนะความรสกแบบเดกๆ ทผกพนและอยากจะพงพาพอแม

3.วยรนตอนปลาย(17-19ป)เปนเวลาของการฝกฝนอาชพ ตดสนใจทจะเลอกอาชพทเหมาะสม และเปนชวงเวลาทจะมความผกพนแนนแฟน (intimacy) กบเพอนตางเพศ สภาพทางรางกายเปลยนแปลงเตบโตโดยสมบรณเตมท และบรรลนตภาวะในเชงกฎหมาย

1.1.1การเปลยนแปลงในเดกหญง ดานรางกาย

1. หนาอกขยาย , สะโพกผายออก,เอวคอด, เสยงแหลมเลก, มสว-กลนตว, ขนขนทลบ 2. รงไข-ผลตไข ,มประเดอน(โปรเจสเตอโรน)

การเจรญเตบโตของเตานม เรมอาย 9-11 ป ขนทหวหนาว เรมอาย 11-12 ป นาเมอกจากชองคลอดเปลยนฤทธจากดางเปนกรด เรมอาย 11-12 ป ขนรกแร เรมอาย 12-14 ป ประจาเดอนครงแรก เรมอายประมาณ 12ป ลกษณะเพศอยางแรกทเปลยนแปลงใหเหนไดในเดกหญง คอ การเจรญเตบโตของเตานมโดยการเกด breast buds คอ การเจรญของหวนมและลานนม และหลงมประจาเดอนแลว เดกหญงจะสงขนไดอกประมาณ 6-12เซนตเมตร

ประจาเดอน ประจาเดอน (องกฤษ: Menstruation)เปนเลอดทเกดจากการหลดลอกของเยอบโพรงมดลก มฮอรโมนสองชนดคอ Estrogen และ Progesterone ควบคมการสรางและหลดลอกของเยอบโพรงมดลก ซงระดบฮอรโมนทงสองจะมความสมพนธกบการตกไขจากรงไข โดยแตละรอบเดอนจะมชวงเวลาประมาณ 26-30 วน ขนอยกบแตละบคคล ทาใหประจาเดอน เกดขนเฉลยเดอนละ 1 ครง

Page 25: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

20ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

1.1.2การเปลยนแปลงในเดกชาย

1. กลามเนอใหญ,มหนวดเครา,อกผาย,มสวกลนตว มขนขนทดบ 2. อณฑะ ผลตอสจ ฝนเปยก (เทสโทสเตอโรน)

มการเพมของขนาดลกอณฑะและถงอณฑะ เรมอาย 10-12 ป ตอมลกหมากเรมทางาน เรมอาย 11-12 ป นมแตกพาน เรมอาย 13-14 ป มขนทหวหนาวและรกแร เรมอาย 14-16 ป เสยงหาว เรมอาย 14-16 ป ตวอสจโตเตมท เรมอาย 14-16 ป ลกษณะการเปลยนแปลงเปนอยางแรกในเดกชาย คอ การเพมขนาดของลกอณฑะและอณฑะตามดวยการเพมขนาดขององคชาตและตอมลกหมาก

1.2การเปลยนแปลงทางดานอารมณ อารมณ (mood)อารมณจะปนปวน เปลยนแปลงงาย หงดหงดงาย เครยดงาย โกรธงาย อาจ

เกดอารมณซมเศราโดยไมมสาเหตไดงาย อารมณทไมดเหลานอาจทาใหเกดพฤตกรรมเกเร กาวราว มผลตอการเรยนและการดาเนนชวต ในวยรนตอนตน การควบคมอารมณยงไมคอยดนก บางครงยงทาอะไรตามอารมณตวเองอยบาง แตจะคอยๆดขนเมออายมากขน อารมณเพศวยนจะมมาก ทาใหมความสนใจเรองทางเพศ หรอมพฤตกรรมทางเพศ เชน การสาเรจความใครดวยตนเอง ซงถอวาเปนเรองปกตในวยน แตพฤตกรรมบางอยางอาจเปนปญหา เชน เบยงเบนทางเพศ กามวปรต หรอการมเพศสมพนธในวยรน

ผชาย 1. อารมณรอน-รนแรง เปลยนแปลงงาย รกอสระ ดอรน 2. สนใจเพศตรงขาม มความรสกทางเพศ แสดงออกเปดเผย

ผหญง 1. อารมณออนไหว-ไมคงท,ออนโยน,ขอาย ชอบวตกกงกล - อจฉารษยา 2. สนใจเพศตรงขาม- มความรสกทางเพศแตเกบความรสก

การควบคมตนเอง (self control)วย นจะเรยนรทจะควบคมความคด การรจกยงคด การคดใหเปนระบบ เพอใหสามารถใชความคดไดอยางมประสทธภาพ และ อยรวมกบผอนได

ความคดเกยวกบตนเอง (Self Awareness)วยนจะเรมมความสามารถในการรบรตนเอง ดานตางๆ ดงน เอกลกษณ (identity) วยรนจะเรมแสดงออกถงสงตนเองชอบ สงทตนเองถนด ซงจะแสดงถงความเปนตวตนของเขาทโดดเดน ไดแก วชาทเขาชอบเรยน กฬาทชอบเลน งานอดเรก การใชเวลาวางใหเกดความเพลดเพลน กลมเพอนทชอบและสนทสนมดวย โดยเขาจะเลอกคบคนทมสวนคลายคลงกน หรอเขากนได และจะเกดการเรยนรและถายทอดแบบอยางจากกลมเพอนนเอง ทงแนวคด คานยม ระบบจรยธรรม การแสดงออกและการแกปญหาในชวต จนสงเหลานกลายเปนเอกลกษณของตน และกลายเปนบคลกภาพนนเอง สงทแสดงถงเอกลกษณตนเองยงมอกหลายดาน ไดแก เอกลกษณทางเพศ(sexual identity and sexual orientation) แฟชน ดารา นกรอง การแตงกาย ทางความเชอในศาสนา อาชพ

Page 26: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

21ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

คตประจาใจ เปาหมายในการดาเนนชวต ( Erik Erikson อธบายวาวยรนจะเกดเอกลกษณของตนในวยน ถาไมเกดจะมความสบสนในตนเอง Identity VS Role confusion )

1.3การเปลยนแปลงทางดานสตปญญา สตปญญา(Intellectual Development)วยนสตปญญาจะพฒนาสงขน จนมความคดเปนแบบ

รปธรรม (Jean Piaget ใชคาอธบายวา Formal Operation ซงมความหมายถงความสามารถเรยนร เขาใจเหตการณตางๆ ไดลกซงขนแบบ abstract thinking) มความสามารถในการคด วเคราะห และสงเคราะห สงตางๆไดมากขนตามลาดบจนเมอพนวยรนแลว จะมความสามารถทางสตปญญาไดเหมอนผใหญ แตในชวงระหวางวยรนน ยงอาจขาดความยงคด มความหนหนพลนแลน ขาดการไตรตรองใหรอบคอบ

ผชาย 1.อยากรอยากเหน ชอบคนควาทดลอง 2.ชอบการคดคานวณ คาดคะเนคดวเคราะหเปนเหตเปนผล

ผหญง 1. สนใจการเรยนชอบจดจา ,ทองบทเรยน 2. ชอบเรยนรภาษา,ศลปะ,ความงาม,จนตนาการคดมาก

1.4การเปลยนแปลงทางดานสงคม ผชาย

1. รกเพอนตองการใหเพอนยอมรบอยในกลม 2. ชอบคลอยตามเพอน เสยงการตดยาเสพตด และโรคทางเพศสมพนธ

ผหญง 1. ใหความสาคญกบเพอน, ครอบครว ตดเพอน 2. ชอบแตงตวตามสมย – ชอบเดนหางสรรพสนคา นงนอยหมนอย ระวงการถกลวงละเมดทางเพศ ภาพลกษณของตนเอง (self image)คอการมองภาพของตนเอง ในดานตางๆ ไดแก หนาตา

รปราง ความสวยความหลอ ความพการ ขอดขอดอยทางรางกายของตนเอง วยรนจะสนใจหรอ ใหเวลาเกยวกบรปราง ผวพรรณมากกวาวยอนๆ ถาตวมขอดอยกวาคนอนกจะเกดความอบอาย

การไดรบการยอมรบจากผอน (acceptance)วย นตองการการยอมรบจากกลมเพอนอยางมาก การไดรบการยอมรบจะชวยใหเกดความรสกมนคง ปลอดภย เหนคณคาของตนเอง มนใจตนเอง วยนจงมกอยากเดนอยากดง อยากใหมคนรจกมากๆ

ความภาคภมใจตนเอง (self esteem)เกด จากการทตนเองเปนทยอมรบของเพอนและคนอนๆได รสกวาตนเองมคณคา เปนคนดและมประโยชนแกผอนได ทาอะไรไดสาเรจ

Page 27: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

22ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ความเปนตวของตวเอง (independent)วยนจะรกอสระ เสรภาพ ไมคอยชอบอยในกฎเกณฑกตกาใดๆ ชอบคดเอง ทาเอง พงตวเอง เชอความคดตนเอง มปฏกรยาตอบโตผใหญทบบบงคบสง ความอยากรอยากเหนอยากลองจะมสงสดในวยน ทาใหอาจเกดพฤตกรรมเสยงไดงายถาวยรนขาดการยงคดทด การไดทาอะไรดวยตนเอง และทาไดสาเรจจะชวยใหวยรนมความมนใจในตนเอง (self confidence)

สรปการเปลยนแปลงทางรางกาย อารมณ สงคมของวยรน

การเปลยนแปลงทางรางกาย จตใจ อารมณ และสงคมของวยรนโดยภาพรวม จะมการเจรญเตบโตของรางกายในทกสวน เชน ผชายมขนหนาแขง หนวด เครา การหลงนาอสจ ผหญงจะมหนาอก สะโพกผายออก มประจาเดอน สนใจเพศตรงขาม รกสวยรกงาม เปนตน ซงการเปลยนแปลงดงกลาวนน มอทธพลมาจากตอมไรทอทสาคญ คอ ตอมใตสมอง ตอมเพศ ตอมหมวกไต และตอม ไทรอยด ซงตอมตาง ๆ เหลานจะสรางฮอรโมนเขาสกระแสเลอด ทาใหมการพฒนาการตามลกษณะของเพศชายและเพศหญงและเมอมการเปลยนแปลงเกดขน อาจทาใหเกดปญหาในการปรบตวของวยรน วยรนจาตองมแนวทางหรอวธปฏบตตนใหเหมาะสมกบการเปลยนแปลงและพฒนาการทางเพศ เพอใหการดาเนนชวตประจาวนของวยรนเปนไปดวยความราบรน ปกตสข

Page 28: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

23ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 2 วถชวตวยรน ในปจจบนทเสยงตอปญหาทางเพศ

2.1ปจจยเสยงของสงคมทมตอการมเพศสมพนธ

การมเพศสมพนธเกดจากปจจยเสยงของสงคม ทาใหเกดปญหาการมเพศสมพนธในวยเรยน การสาสอนทางเพศ การขมขน การลวงละเมดทางเพศ การตงครรภทไมพงประสงค การทาแทงและโรคตดตอทางเพศสมพนธ ปจจยเสยงทเกดขนในสงคมปจจบนมหลายรปแบ ทงทเกดจากพฤตกรรมของตวเอง หรอสภาพแวดลอมรอบตวเรานน ซงเราควรมความเขาใจและหลกเลยงปจจยเสยงทเกดขนนน เพอใหเกดความปลอดภยกบตนเองในการใชชวตประจาวน

สงคมปจจบนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวทงทางดานเศรษฐกจและเทคโนโลยตางๆ ทาใหพฤตกรรม การดาเนนชวตของบคคลเรมเปลยนแปลง บางครงกรบเอาวฒนธรรมสมยใหมมาใชในชวตมากขน เมอชวตมความเปลยนแปลง กสงผลใหผคน สภาพจตใจและสภาพแวดลอมเปลยนแปลงไปดวย เนองจากมสงเราและคานยมรปแบบตางๆ ใหเลอกปฏบตตามมากขน การเปลยนแปลงทเกดขนเหลานอาจกอใหเกดปจจยเสยงและความไมปลอดภย ทพบบอยในสงคมคอการมเพศสมพนธโดยปจจยเสยงของสงคมทมตอการมเพศสมพนธนน ขอยกตวอยางทสามารถเหนไดชดเจน ดงน

สถานทพกอาศย

ทพกอาศยเปนปจจยเสยงอยางหนงตอการมเพศสมพนธ กรณไมไดอยกบพอแมสถานทพกอาศยมหลายประเภท เชน หอพก อาพารตเมนต แฟลต คอนโดมเนยม หองเชา บานเชา บานญาต เปนตน ทพกอาศยในลกษณะหลากหลายดงกลาวขางตนน นบเปนปจจยเสยงของสงคมประการแรกทกอใหเกดโอกาสเสยงตอการมเพศสมพนธของวยรน ซงพกอาศยอยหางไกลสายตาของพอแมหรอผปกครอง

การเลอกแหลงทพกอาศยเปนสงสาคญทตองศกษาใหรอบคอบเพอดความปลอดภยวาสถานทพก หรอบรเวณรอบๆทพก สภาพแวดลอม การเดนเขา-ออก หรอกรณอนๆ มความปลอดภย ไมเปนแหลงมวสม มกลมวยรนทมพฤตกรรมเสยงตอความปลอดภยในรปแบบตางๆ มสภาพแวดลอมหรอบรเวณทพกเปลยว รกรางไมคอยมผคนอาศย ลกษณะตางๆ เหลานควรนามาพจารณาในการเลอกสถานทพกอาศย โดยทพกอาศยทมความปลอดภยเหมาะสมกบการอยอาศย มลกษณะดงตอไปน

1.สถานทสะอาด รอบๆ บรเวณโปรง โลง ไมเปนปารกทบ หรอมสภาพแวดลอมเสอมโทรม 2.มยามรกษาความปลอดภย 3.การเดนทางสะดวก ซอยไมเปลยว 4.ไมเปนแหลงมวสมหรอมกลมวยรนนกเลง อนธพาล มพฤตกรรมเสยงตอความปลอดภย 5.มบคคลอาศยอยทกหลงคาเรอน ไมรกราง ไมเสอมโทรม

Page 29: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

24ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

การเทยวกลางคน

สถานทเทยวกลางคน มหลายรปแบบ เชน บาร สวนอาหาร ไนตคลบ ผบ อาราโอเกะ เปนตน สถานทดงกลาวถอวาเปนปจจยเสยงสาหรบวยของนกเรยน โดยเฉพาะบคคลทมอายตากวา 18 ป ไมควรเขาไปเทยวในสถานเรงรมยเหลานเพราะผดกฎหมาย

สาหรบการเทยวหรอไปงานปารต งานเลยงสงสรรค ซงสวนใหญจะจดในเวลากลางคนยอมถอเปนปจจยเสยงของสงคมทมอทธพลตอการมเพศสมพนธประการทสองดวย การจดงานปารตมหลายรปแบบ อาจจดเลยงฉลองวนเกด สอบเสรจ เรยนจบ สอบตด เพอพบปะสงสรรค พดคยรบประทานอาหาร การไปเทยวกลางคนนนมปจจยเสยงจากการพบปะผคน การเดนทาง สภาพแวดลอม รวมถงลกษณะของงานหรอสถานทในการจดงานกมความสาคญดวย ปจจยเสยงดงกลาวอาจกอใหเกดความไมปลอดภย และเสยงตอการมเพศสมพนธดงน

1.งานเลยงทมผคนมากมาย ซงเราไมอาจรจกหมดทกคน ทาใหไมรวาใครเปนอยางไร 2.สถานทจดงานทมการมวสม เปนหองทบ มดมากเกนไป 3.การเดนทางในเวลากลางคนเปนอนตราย เนองจากมด และมคนเดนทางไมมากนก 4.เสยงจากการรบประทานอาหารอาจถกมอมยาในอาหารและเครองดมจากผไมหวงด 5.มเครองดมแอลกอฮอล ทาใหเมาหรอขาดสต ควบคมตวเองไมอย 6.การแตงกายในการไปเทยว หรอไปงานเลยง อาจลอแหลม และดงดดความสนใจจากคนทวไป

ดงนน หากนกเรยนไดเรยนรถงปจจยเสยงและความไมปลอดภยดงกลาวแลว ยงตองการหรอมความจาเปนทตองไปงานเลยงสงสรรคประเภทตางๆ ในเวลากลางคน กควรจะระมดระวงตว หรอ มแนวทางในกลางเทยวกลางคนอยางปลอดภย ดงน

1.พจารณาวาเปนงานเลยงเนองในโอกาสใด มใครไปบาง 2.หาเพอนไปดวย ไมควรไปคนเดยว 3.พจารณาสถานทจดงาน ความเหมาะสมในการแตงกาย ความสะดวกในการเดนทาง 4.ระมดระวงในการรบประทานอาหาร และเครองดมประเภทตางๆ โดยเฉพาะทมสวนผสมของ

แอลกอฮอล 5.บอกพอแม หรอผปกครองกอนทกครง วาจะไปไหนกบใคร 6.ไมควรกลบดก หรอควรหาเพอนรวมทางทรจกและไวใจไดกลบบานดวย 7.ไมควรไปเทยวตอทอนอก

การเทยวตางจงหวด

การเทยวตางจงหวดเปนกจกรรมนนทนาการหรองานอดเรก เพอการพกผอนหรอคลายความเครยด อาจเปนการสงสรรคระหวางเพอนฝง กจกรรมระหวางไปเทยวตางจงหวด ไดแก เขาคาย พกแรม เดนปา ดนก ตกปลา ถายภาพ ปนเขา ลองแพ เทยวนาตก ทะเล ชมปะการง เปนตน

Page 30: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

25ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

การเทยวตางจงหวดเปนปจจยเสยงของสงคมทมตอการมเพศสมพนธประการทสาม โดยมลกษณะของความเสยงเมอมองในเรองของการเดนทาง การพกอยอาศย ซงมกไปดวยกนเพยงสองตอสองทาใหเกดความใกลชดสนทสนม รวมทงบรรยากาศทอาจชวนใหเคลม ทาใหตกอยในสถานการณทไมสามารถหลกเลยงหรอปฏเสธได อาจกอใหเกดการมเพศสมพนธแบบไมไดตงใจได ไมวาจะถกหลอกลวงหรอเตมใจกตาม ทาใหเกดปญหาขนตามมาภายหลงได ดงนน จงมขอเตอนใจในการไปเทยวตางจงหวดดวยความปลอดภยและสนกสนาน ดงน

1.ควรบอกใหพอแมหรอผปกครองทราบ 2.ควรชวนเพอนไปเทยวเปนกลมๆ และ อยในกลมเพอนเสมอไมแยกตวไปอยกนตามลาพงกบเพอน

ชายสองตอสอง 3.มความระมดระวงไมเหลวไหลเคลบเคลมไปกบบรรยากาศ 4.มทกษะการปฏเสธตอสถานการณเสยงจากการมเพศสมพนธ 5.ถาเปนไปไดไมควรพกคางคน ควรไปเชากลบเยน จะเหมาะสมและปลอดภยกวา

วนวาเลนไทน หรอวนแหงความรก

วนวาเลนไทนเปนวนสาคญวนหนงของวยรน และเปนปจจยเสยงของสงคมตอการมเพศสมพนธอยางหนง ซงในปจจบนวยรนไดรบเอาวฒนธรรมและคานยมทางตะวนตกมายดถอและปฏบตตาม โดยการแสดงออกของความรกทมตอเพอนมนษยในรปแบบตางๆ ในบางกรณเกดความไมเหมาะสมกบสงคมหรอวฒนธรรมทมอย ดงนนจงถอเปนปจจยเสยงตอการมเพศสมพนธ ซงสวนใหญมแนวคดในกรณเพศสมพนธกบวนวาเลนไทน ดงน (สวนดสตโพล: สถาบนราชภฏสวนดสต)

1.วยรนใหความสาคญกบวนวาเลนไทนมากนอยเพยงใดรอยละ 61.64 ใหความสาคญปานกลาง (ชายรอยละ 50.71,หญงรอยละ 66.53)

2.วยรนอยากฉลองวนวาเลนไทนกบใครมากทสดรอยละ 63.40 อยากฉลองกบแฟน/คนรก (ชายรอยละ 70.91,หญงรอยละ 60.00)

3.วยรนเลอกทากจกรรมใดเปนพเศษในวนวาเลนไทน รอยละ 35.61 ดภาพยนตร/ฟงเพลง (ชายรอยละ 35.38,หญงรอยละ 35.71)รอยละ 5.58 เทยวกลางคน (ชายรอยละ 9.06,หญงรอยละ 4.07)รอยละ 3.72 เทยวตางจงหวด (ชายรอยละ 2.92,หญงรอยละ 4.07)

4.วยรนคดวาวนวาเลนไทนเออตอการมเพศสมพนธมากนอยเพยงใดรอยละ 50.95 คดวามสวนอยบางทเออตอการมเพศสมพนธ (ชายรอยละ 47.39,หญงรอยละ 52.54)รอยละ 11.57 คดวามวนวาเลนไทนมสวนมากทเออตอการมเพศสมพนธ (ชายรอยละ 47.39,หญงรอยละ 52.54)

Page 31: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

26ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

จากแนวคดดงกลาว วนวาเลนไทนเปนปจจยเสยงประการหนงตอการมเพศสมพนธ ดงนน นกเรยนจงควรรจกหลกเลยงและปองกนตนเองจากสถานการณเสยงดงกลาวจากขอแนะนา ดงน

1.ยดมนและปฏบตตามขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรมทดงามของไทย 2.นาทกษะการปฏบตมาใชปองกนตนเอง หรอเมอตกอยในสถานการณเสยงตอการมเพศสมพนธ 3.มความระมดระวง มสต นกถงปญหาทจะตามมาภายหลง รวมทงความรบผดชอบตอตนเองและ

ครอบครว 4.กาหนดขอบเขตความสมพนธระหวางเพอนสนทหรอครกไวอยางชดเจน 5.ใหเกยรตซงกนและกน

สอเรองเพศ หรอสอลามก

ปจจบนสอทนาเสนอเรองเพศมมากมายหลายรปแบบ ซงจดเปนปจจยเสยงของสงคมทมตอการมเพศสมพนธประการทหา ไดแก

1.หนงสอหรอนตยสารโป ซงมภาพถายของนางแบบชดวายนา โปเปลอยหรอหนงสอทวไปทสอดแทรกเรองเพศ

2.หนงสอการตนบางเลมทมภาพกอด จบ และมเพศสมพนธ

3.ซดและวซด ทมเรองราวการแสดงกจกรรมการมเพศสมพนธกนอยางเปดเผย

4.รายการโทรทศน ทมการนาเสนอเรองบางสวนในการแสดงออกเรองเพศ เชน ภาพยนตรตางประเทศ ละคร การตนญปน รายการเพลง เปนตน

5.เวบไซตโป ซงมภาพประกอบหรอการขายวซดทเกยวกบเรองเพศ รวมทงโปรแกรมแชท ซงสามารถใชตดตอทาความรจกกนระหวางชายและหญง เกดความสนทสนมกนอยางรวดเรว มการนดหมายเพอไปเทยวชวนไปมเพศสมพนธกน (บางโปรแกรมผรวมสนทนาสามารถดรปรางหนาตาของกนและกนได)

6.ปายโฆษณา เชน แผนปายโฆษณาตามปายรถประจาทาง หรอปายโฆษณาตามศนยการคาทมภาพของผหญงในชดชนใน เปนตน

จากสอดงกลาวขางตนทเปนปจจยเสยงของสงคมตอการมเพศสมพนธสามารถมแนวทางวเคราะหและเลอกรบสอใหเกดความปลอดภยไดดงน

1.รจกพจารณาและวเคราะหถงประโยชนและโทษของสอประเภทตางๆ กอนเลอกใชหรอรบขอมลจากสอนนๆ

2.เลอกใชแตเวบไซตหรออานหนงสอทมประโยชน

3.ไมบอกทอยหรอนดพบกบคนแปลกหนาทรจกทางหนงสออนเทอรเนต

4.ขอคาแนะนาหรอความคดเหนถงการเลอกรบและใชสงตางๆ จากผอน เพอนามมมองในหลายๆ ดานจากบคคลอนมาพจารณาเลอกใชใหเกดประโยชนกบตนเองมากทสด

Page 32: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

27ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

2.2ปจจยทเกยวของกบพฤตกรรมเสยงทางเพศ มดงตอไปน

1. ความเชอและคานยม จากพฒนาการทางดานจตสงคมของวยรนทมกมการแสวงหาความเปนตวของตว เองและตองการเปนทยอมรบในกลมเพอน ทาใหวยนงายตอการถกชกจงใหทากจกรรมทเหนวาตนเองเปนทยอมรบ มากขนในกลมเพอน

2. สงพมพและสอ ทมสวนกระตนความรสกทางเพศ ความกาวหนาทางเทคโนโลยในปจจบนทาใหขอมลขาวสาร สอมวลชนมอทธพลและบทบาททสาคญยงตอพฤตกรรมของวยรน

3. สถานทพกอาศย สงแวดลอมมอทธพลตอพฤตกรรมสขภาพของบคคล วยรนทอาศยอยเพยงลาพงในสงแวดลอมทงายตอการเขาถง แหลงบรการทางเพศหรอแหลงบนเทง ทาใหเสยงตอการมพฤตกรรมเสยงทาง เพศ

4. ความผกพนในครอบครว ความผกพนในครอบครวเปนความรสกใกลชดตอบดามารดา การรบรถงการดแลเอาใจใสทไดรบจากครอบครว การมความพงพอใจตอ สมพนธภาพภายในครอบครวรวมถงความรสกวามความสาคญเปนทรกและตอง การของครอบครว ทงนครอบครวทมบตรเปนวยรนตองมความเขาใจถงการเปลยนแปลงตามพฒนาการในชวงวยรนดวย

5. การรบรบรรทดฐานกลม ใน ระยะวยรนเพอนจะเปนผมอทธพลอยางมากในการตดสนใจในสงตางๆ โดยเฉพาะเรองเพศและการมเพศสมพนธซงเพอนสนทมกจะเปนแหลงขอมล ขาวสารทสาคญ เพราะเพอนในกลมเดยวกนมกมลกษณะคลายกน และมอายใกลเคยงกน และอทธพลจากตวแบบในสงคมหรอเพอนในกลมเดยวกนมผลตอพฤตกรรมการ ดแลสขภาพของวยรนไดเชนกน

6. การรบรพฤตกรรมเสยง การรบรพฤตกรรมเสยงทางเพศของตนเองทนาไปสการตดเชอเอสไอว และโรคตดตอทางเพศสมพนธจะเกดขนได เมอวยรนเกดความตระหนกและเอาใจใสในเรองราวขาวสารตาง ๆ ทเกยวของกบการตดเชอเอสไอว ไดทางเพศสมพนธ จากสอตางๆ และบคคลใกลตว

7. การรบรสมรรถนะในตนเอง การรบรสมรรถนะในตนเองมผลตอการตดสนใจทจะกระทาพฤตกรรมของบคคลรวมถงพฤตกรรมทางเพศดวยขอเสนอแนะ พอ แม ผปกครองควรใหความสนใจในพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรน ดานการจดการเรยนการสอนสามารถนาไปบรณาการกบทกรายวชา และทกระดบชน

สรป

วยรนควรใหความสนใจและตระหนกถงอนตราย เมอมความจาเปนตองเขาไปเกยวของในสงแวดลอมทมโอกาสเสยงทาใหเกดความพลาดพลงตอการมเพศสมพนธโดยไมตงใจได ดงนนจงควรรจกศกษาวเคราะห และหลกเลยงไมเขาไปเกยวของกบปจจยเสยงของสงคมทมตอการมเพศสมพนธ หากวยรนบางคนมความจาเปนตองเขาไปเกยวของกควรมความเคารพตนเอง รจกหลกเลยงและมทกษะการปฏเสธ การเลอกเขาไปอยในสงแวดลอมทปลอดภย รวมทงการรจกระมดระวงตว จะชวยใหชวตมความปลอดภยมากขนดวย

Page 33: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

28ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 3 เรยนรความคด ความรสก ความสนใจ และสงรอบตวของลก

พอแมทมลกกาลงเขาสวยรน มกไมเขาใจในการเปลยนแปลงดานพฤตกรรมของลกนอยทกาลงพฒนาเขาสวยรน และมพฤตกรรมทเปลยนไป ทาใหพอแมทงมอเกาและมอใหมจานวนไมนอย เกดความวตกกงวลวากาลงเกดอะไรขนกบลกทเลยงมาตงแตแบเบาะ

3.1 วธการปฏบตเบองตนสาหรบพอแมในการเลยงดลก กอนทหนาตางความสมพนธจะปด ซงมแนวทางงาย ๆ ดงตอไปน

1. เสรมสรางใหเดกมความมนใจในคณคาของตนเอง ในระดบจตใตสานก ความรสกมนใจในคณคาของตนเองนจะเปนปจจยสาคญทจะทาใหคนมความสข และประสบความสาเรจในชวต สามารถเผชญและรบมอกบปญหาทเขามาในชวตได สามารถมองตนเอง ผ อน และมองโลกในแงดได พอแมตองเตรยมความสมพนธระหวางพอแมกบลกใหแขงแรง กอนทเขาจะเขาสวยรน วยทลกสนใจจะฟงเพอนมากกวาพอแม

2. พอแมตองทาใหเดกรสกวา มฉนอยในบานน ในบานนฉนมคา วธการกคอ ตองใหเวลากน มเวลาแสดงความรก ความหวงใย ชนชมกน ทาไดทงทางคาพด หรอ ภาษากาย การโอบกอด การชนชมผานทางสายตา หลกเลยงการตาหนทรนแรงหรอพราเพรอเกนกวาเหต ไมใชเจอหนากนทไรเดกกรสกแย ไมรวาวนนจะถกดาเรองอะไรอก รสกไมมคณคา ตอไปโตขนการจะทาเรองอะไรไมด กจะเกดขนไดงายเพราะรสกวาไมมอะไรจะสญเสย เพราะไมมอะไรดอยแลว

3. เสรมสรางความภาคภมใจในเดก คอ พอแมควรสงเสรมใหเดกไดมโอกาสไดทากจกรรมตางๆ ใหมาก สมผสกบสงตางๆ ไมวาจะเปน ดนตร กฬา ศลปะ เลยงสตว ปลกตนไม งานชาง ฯลฯ ใหมากทสด เพอโอกาสทจะไดเรยนรวาตนเองชอบอะไร ถนดอะไร ทาอะไรไดด พอแมจะไดสงเสรมสนบสนนไดถกทาง เดกกจะรสกภาคภมใจตนเอง มความสขและโอกาสทจะมชวตทประสบความสาเรจ ระหวางทเดกฝกฝน พฒนา พอแมกทาหนาทเปนพเลยงคอยเปนทปรกษาใหคาแนะนา ใหเกยรตเขา ใหโอกาสเดกในการแสดงความคดเหน

3.2ลกษณะทสาคญๆของวยรน ดงน

1. ตองการความเปนอสระวย รนชอบทจะมความเปนสวนตว ตรงนไมไดหมายความวาเขาแยกตว แตเปนความรสกอยากมความเปนสวนตว อยากมหองของตนเอง ทจะทาอะไรไดตามอสระ ไมชอบการตรวจเชก ไมชอบการตรวจคน ตรงจดนพอแมคงตองใหวยรนมความเปนอสระตามสมควร แตไมใชปลอยอยางอสระจนไมมขอบเขต เพราะถงแมวาจะโตเปนวยรนแลวกตาม วยรนกยงตองการคาแนะนาในสงทควรหรอไมควรเพอจะไดเปนบรรทดฐาน ของชวต แตการแนะนานนตองแนะนากนดวยเหตผลและอยบนพนฐานของสมพนธภาพอนด ตอกนระหวางพอแมและวยรน

Page 34: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

29ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

2. มลกษณะตอตานผใหญการตอตานผใหญกบความตองการความเปนอสระนนดจะเปนสงทเกดขนสอด คลองกน คอเมอตองการความเปนอสระกจะรสกตอตานการควบคม ตอตานผใหญ วยรนมกจะไมฟงคาแนะนา สงทเราพดใหฟง วยรนจะคดวาไปสงสอนเขา สงทพอแมจกจกบนกบวยรน วยรนกจะบอกวาถกพอแมดาอกแลว การตอตานผใหญนเอง ทาใหผใหญหงดหงด และเกดความรสกเขาใจผดบอยๆ วาเดยวนลกไมเคารพพอแมแลว เดยวนปกกลาขาแขงแลว หรอเปนเดกทไมสานกบญคณทพอแมเลยงดมาแตออนแตออกเสยแลว ในทสดพอแมอาจจะคดนอยใจและมเจตคตไมดตอวยรน เชน ไมอยากมองหนา ไมอยากพดคยดวย เปนตน

3. ไวตอความรสกมาก ออนไหวตอความรสกมากตอการถกตาหนเลกๆ นอยๆ ในเรองทผใหญไมเหนดวย วยรนจะมความรสกมากและมกจะยอนถามอยในใจของวยรนเสมอวา แคนทาไมถงใหไมได เรองเลกนดเดยวไมเหนสลกสาคญอะไร ไมเหนจะเปนสงสาคญในชวตสกหนอย ทาไมถงไดคอยตาหนตเตยนกนอยราไป

4.เกยวกบธรรมชาตของความรสกออนไหว ไวตอความรสกนน เราสามารถพบลกษณะอกอยางหนงคอ ความรสกสองจตสองใจ ตดสนใจอะไรไมคอยได ตดสนใจอะไรไมคอยแน คดแลว ตดสนใจแลวประเดยวเดยวกเปลยนอกแลว ลกษณะนผใหญคงตองเขาใจ ตองทาใจ และอดทนตออารมณของตนเองนะครบ ในทสดเมอเขาโตขนความรสกสองจตสองใจนจะคอยๆ หายไป

5. มความรสกวาเพอนมความสาคญกบเขามาก ลกษณะนเปนพฒนาการตามปกตทวยรนทกคนจะตองพฒนามาถงจดทเขาม ความรสกวาเพอนมอทธพลกบเขามาก จนดเหมอนวาจะมความสาคญมากกวาพอแมเสยอก อะไรๆ กจะบอกวาเพอนเขาทากนอยางนน เพอนเขาคดกนอยางน

ใหวยรนไดมประสบการณหลายๆ แงหลายๆ มมแมวาจะเปนประสบการณในดานลบกสามารถใหรเหนได สามารถวเคราะหไดดวยความคดและปญญาวาอะไรควรไมควรเพราะอะไร การปดบงประสบการณบางอยางอาจผลกดนใหเดกคดและอยากรอยากเหนแลว เดนทางเขาไปสประสบการณอนไมดนนอยางปราศจากหางเสอ ปราศจากการยบยงและปราศจากปญญาทจะคด 3.3 คยกบลกเรองเพศ

1.ยดหลก 3 ขอเลกๆ นไวในใจเวลาจะตอบคาถามลกเรองเพศ * จงดใจทลกมาถามเรองนกบคณ เพราะถาลกไมถามคณ หรอคณไมใหคาตอบท เหมาะสม

และเปนกลางกบลกไปแสวงหาคาตอบ (ทนาเปนหวง)ทอนกบคนอน * ใชคาศพททถกตองเวลาสอนลกถงอวยวะสวนตางๆ ของรางกาย (ทกสวน) เพราะนเปน

ความรทลกจะจดจาไวเปนพนฐานของชวต และคณอาจถอโอกาสนสอนลกถงบรเวณของรางกายทเปนทหวงหาม ไมอนญาตใหคนอนมาแตะตองอนอาจนาไปสการลวงละเมดทางเพศได

* แรกๆ คณคงรสกเขนและกระอกกระอวนใจทจะตอบลกเรองเพศ แตไมเปนไร ใชเวลาสกหนอยแลวคณจะคอยๆ ชนไปเอง และอยาซเรยสนก หากคาตอบทคณใหลกไปในครงแรกยงไมดหรอสมบรณนก เพราะคณยอนกลบมาคยและอธบายใหลกฟงซาอกครงทหลงกได

2. ตอบคาถามลกสนๆ ตามความจรง ดวยอาการปกตเหมอนเปนเรองธรรมดา ระมดระวงการแสดงปฏกรยาทอาจทาใหลกไมคยกบคณเรองนอกเลย เชน สหนาหรอนาเสยงด ตาหนตเตยน หรอหวเราะเยาะคาถามของลก

Page 35: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

30ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

3. หาหนงสอทใหความรเรองเพศมาอานเองกอนเพอเปนขอมลพนฐานของพอแม และหาหนงสอทสอนเรองเพศสาหรบเดกมาอานดวยกนกบลก เพอเปนชองทางหนงในการใหเพศศกษาทแปรเปลยนไปตามวยกบลก และยงชวยลดความเขนอายของพอแมทคดจะเรมคยเรองเพศกบลก

ตอนท 4แหลงเรยนรเรองเพศศกษาของวยรน

อารมณทางเพศทเกดขนในชวงการเขาสวยรนเปนพฒนาการอยางหนงทแสดงใหเหนถงความพรอมของรางกายทจะสบทอดและดารงไวซงเผาพนธ โดยม สงเราสาคญใน 2 ลกษณะประกอบดวย ลกษณะของปจจยทเปนสงเราภายใน(intrinsic stimulus) และลกษณะของปจจยทเปนสงเราภายนอก (extrinsic stimulus)

ลกษณะของปจจยทเปนสงเราภายนอก

ปจจยทเปนสงเราภายนอก หมายถง สภาพแวดลอมภายนอกตางๆทสามารถกระตนผทรบรใหเกดอารมณทางเพศขน ซงสงเราเหลานมหลายรปแบบ ไดแก

1. สอรปแบบตางๆ

ในปจจบนมสอหลากหลายรปแบบทกระตนใหวยรนเกดอารมณทางเพศ โดยเฉพาะสอทางเพศ เปนสอทนาเสนอภาพหรอขอมลทใหความรเรองเพศ มทงสอทสรางสรรคและไมสรางสรรค

สอทสรางสรรค คอ สอทใหความรความเขาใจในเรองเพศ ไดแก การมเพศสมพนธทถกวธ การปองกนตนเองจากการตงครรภ เปนตน สวนสอทไมสรางสรรคแบงออกไดเปน 2 ระดบ คอ ระดบของสอทางเพศทหามมการเผยแพรในสงคมไทยอยางเดดขาด สวนระดบทสอง เปนสอทางเพศทตองหามเนองจากเปนผลมาจากศลธรรมอนดงามของสงคมไทยความหลากหลายของสอทกลาวมาขางตนนน วยรนบางคนกไมสามารถแยกแยะสอทสรางสรรคกบสอทมาสรางสรรคได จงไดรบเอาขอมลเรองเพศมากจากสอทงสองประเภท สอทไมสรางสรรคจงมการผลตและเผยแพรมากขนทกวน ทงในรปแบบหนงสอและวารสารตางๆ สอทอยในรปของภาพยนตรกม และทสาคญอยางยงคอ ปจจบน ระบบอนเทอรเนตไดถกนามาใชเปนสอทางเพศอกชองทางหนง บางกรณกนาเสนอผานเวบไซต บางกรณกนาเสนอในรปแบบเกมออนไลน และจะเหนไดวา ระบบนบางทกขาดการดแล และการจดการทด จงทาใหมการเผยแพรลกลามอยางรวดเรว นอกจากจะยวยและกระตนใหวยรนเกดอารมณทางเพศไดงายและรวดเรวขนแลว ยงอาจนาไปสการมพฤตกรรมเสยงทางเพศอกดวยจากความสาคญของสอในรปแบบตางๆทกลาวมา อาจกลาวไดวา สอทกลาวมาจดเปนสงเราภายนอกทสาคญ ซงผเกยวของตลอดจนวยรนตองใหความสาคญในการระมดระวงในการเลอกรบสอทถกประเภทดวย

2. สภาพทางสงคมและวฒนธรรมทเปลยนไป

ในปจจบนคงตองยอมรบกนวา สภาพทางสงคมและวฒนธรรมไทยไดเปลยนไป เนองจากมการรบเอาวฒนธรรมของชาตตะวนตกใหมามบทบาทในการดาเนนชวตประจาวนมากขน ทาใหวยรนไทยมความกลาแสดงออกมากขน ทงทางดานการแตงกาย การคบเพอนตางเพศ ซงมอสระมากขน นอกจากน ปจจบนสภาพ

Page 36: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

31ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ของครอบครวไทยเปลยนไป ผปกครองมเวลาใกลชดกบบตรหลานนอยลง ซงเปนผลมาจากสภาพของภาวะทางเศรษฐกจ นอกจากนยงพบวา ความมอสระของสอตอการนาเสนอเรองราวทเกยวของกบเพศ สงตางๆเหลานจดไดวาเปนสงเราภายนอกทสาคญทสามารถจะเราและกระตนใหวยรนเกดความตองการทางเพศขนได โดยเฉพาะหากขาดการดแลและการควบคมทถกตองเหมาะสม

3. คานยมและประพฤตทไมเหมาะสมในบางลกษณะของวยรน

ผลจากสภาพทางสงคมและวฒนธรรมทางสงคมไทยทเกยวของกบเรองเพศทเปลยนไป สางผลใหวยรนไทยเกดคานยมและมพฤตกรรมทไมเหมาะสมในหลายลกษณะ เปนตนวา คานยมในเรองการแตงกายตามสมยนยม (Fashion) ทมากเกนไปของวยรน โดยไมคานงถงผลกระทบทอาจเกดขน เชน การสวมเสอผาทรดรปทาใหเหนสวนเวาสวนโคง หรอการเปดเผยสดสวนของรางกายมากเกนไปของเพศหญง ซงการแสดงออกดงกลาวอาจกระตนและยวยใหเพศชายเกดความอารมณทางเพศได นอกจากนยงพบวา วยรนมกจะมคานยมเกยวกบความตองการในการแสดงออกโดยอสระ เปนตนวา การเทยวเตรในเวลากลางคน การสมผสรางกายของเพศตรงขามหรอการจบมอถอแขน กอดจบกนในทสาธารณะ การอยลาพงสองตอสอง หรอการไมใหความสาคญเรองการรกษาพรหมจรรย ฯลฯ ซงสงตางๆเหลานถอวาเปนปจจยภายนอกทสาคญมากๆเพราะถอวาเปนความคดของวยรนทเปนวยทอยในชวงหวเลยวหวตอ ถาไดรบการเรยนรมาแบบผดๆ และไมสามารถควบคมอารมณทางเพศไวไดกอาจทาใหเกดความผดพลาดครงยงใหญของชวตเลยกได วยรนจงควรตระหนกในการควบคมอารมณทางเพศใหอยในสภาวะทเหมาะสม และควรมสตยงคดอยตลอดเวลาดวย

วธการปองกน

แนวทางการปฏบตเพอระงบอารมณทางเพศ หมายถง ความพยายามในการทจะหลกเลยงตอสงเราภายนอกทมากระตนใหเกดอารมณทางเพศทเพมมากขน

1. หลกเลยงการดหนงสอหรอภาพยนตรหรอสอ Internet ทมภาพหรอขอความทแสดงออกทางเพศซงเปนการยวยใหเกดอารมณทางเพศ

2. หลกเลยงการปฏบตหรอทาตวปลอยวางใหความสบายเกนไป เชน การนอนเลนๆโดยไมหลบ การนงฝนกลางวนหรอนงจนตนาการทเกยวของกบเรองเพศ การอยในสภาพของบรรยากาศทมแสงสทกอหรอปลกเราอารมณทางเพศ

3. หลกเลยงสถานการณทกอใหเกดโอกาสการถกสมผสในลกษณะตางๆกบเพศตรงขามซงการกระทาดงกลาวมกกอใหเกดอารมณทางเพศได เชนการจบมอถอแขน [10%] การกอดจบ [60%] การลบคลา [80%] การเลาโลม [100%]

4. หลกเลยงและรจกปฏเสธเมอถกชกชวนใหเทยวเตรพกผอนในแนวทางกระตนใหเกดอารมณทางเพศ เชน สถานททองเทยวกลางคน การดมแอลกอฮอล เครองดมมนเมาตางๆ ซงสามารถนาพาไปสการเกดอารมณทางเพศได

Page 37: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

32ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

แนวทางการปฏบตเพอผอนคลายความตองการทางเพศ

การปฏบตเพอผอนคลายความตองการทางเพศ ในทนหมายถง กานผอนคลายความเครยดทางอารมณทเกดมาจากความตองการทางเพศซงเปนผลมาจากสงเราตางๆ ดวยวธการปฏบตทเหมาะสมโดยไมสงผลกระทบตอบคคลอนและสขภาพของผปฏบต

วธการปฏบตโดยทวไป อาจม 2 ลกษณะ ประกอบดวย วธการผอนคลายความตองการทางเพศดวยการเบยงเบนทางอารมณ และวธการผอนคลายความตองการทางเพศดวยการบาบดความใครดวยตนเอง

1. การผอนคลายความตองการทางเพศดวยการเบยงเบนอารมณทางเพศ

การเบยงเบนอารมณทางเพศ หมายถง การใชแนวทางในการปฏบตกจกรรมตางๆเพอหนเหความสนใจในเรองทเกยวของกบเพศ ลดพลงความตองการทางเพศทเกดขนในชวงวยดงกลาวใหลดลงการเบยงเบนอารมณทางเพศปฏบตไดหลายลกษณะ เชน การออกกาลงกายหรอเลนกฬาทกวน การเรยนหรอการทางาน เขารวมกจกรรมนนทนาการ หรอรวมในกจกรรมบาเพญประโยชนเพอสงคมตามโอกาสทเหมาะสม ฯลฯ โดยการปฏบตทกลาวมาจะชวยใหมความเพลดเพลนและผอนคลายความตงเครยดของอารมณทเกดขนได

2. การผอนคลายความตองการทางเพศดวยการบาบดความใครดวยตนเอง

จากวยรนจะเรยนรเรอง เพศศกษาไดจากหองเรยนและสถานศกษา จากการถายทอดของครผสอน จากวทยากร หรอผานกระบวนการศกษาแลว วยรนสามารถเรยนรเรอง เพศศกษาไดจาก

1. สอโทรทศนวทย 2. หนงสอทใหความรทถกตอง 3. ทางโทรศพทสายดวนวยรน 4. หนงสอพมพ/คอลมนทเกยวกบเรองเพศ โดยมแพทยผเชยวชาญนาเสนอความร

Page 38: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

33ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ใบงานท 2

เรอง รจกและเขาใจโลกวยรน 1. จงอธบายการเปลยนแปลงทางดายรางกายเมอเขาสวยรนพฒนาการของวยรนจะแบงเปน 3ชวง คอ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. เดกผชายในชวงวยรนมการเปลยนแปลงทางดานรางกายอยางไรบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. เดกผหญงในชวงวยรนการเปลยนแปลงทางดานรางกายอยางไรบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. ใหผเรยนบอกและอธบายแหลงเรยนรเรองเพศศกษาของวยรน อยางนอย 3แหง

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 39: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

34ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

บทท 3

ความรพนฐานเพอการพดคยกบลกและคในเรองเพศ

Page 40: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

35ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

แผนการเรยนรประจาบท

บทท3 พนฐานเพอการพดคยกบลกและคในเรองเพศ

สาระสาคญ มความร ความเขาใจ ทกษะและเจตคตทดเกยวกบการดแลสงเสรมสขภาพอนามยและความปลอดภย

ในการดาเนนชวต ไดแกการคมกาเนดแบบตาง ๆและโรคตดตอทางเพศสมพนธ การดแลความสะอาดของอวยวะตางๆ ทเกยวกบระบบสบพนธ ความหมายของเอช ไอ ว และเอดสและ ชองทางการรบและแพรเชอ เอช ไอ ว

ผลการเรยนรทคาดหวง 1. บอกผลดผลเสยของการคมกาเนดแบบตางๆ 2. ระบอาการเบองตนของโรคตดตอทางเพศสมพนธ 3. ระบความเสยงทเกดจากการมเพศสมพนธทไมปลอดภย

ขอบขายเนอหา 1. การคมกาเนดแบบตางๆและโรคตดตอทางเพศสมพนธ 2. การดแลความสะอาดของอวยวะตางๆ ทเกยวกบระบบสบพนธ

3.ความหมายของเอช ไอ ว และเอดส 4.ชองทางการรบและแพรเชอ เอช ไอ ว

กจกรรมการเรยนร 1. ศกษาเอกสารประกอบการเรยนร 2. ปฏบตกจกรรมตามทไดรบมอบหมาย 3. ทากจกรรมตามใบงาน

สอประกอบการเรยนร 1. เอกสารประกอบการเรยนร 2. ใบงานทายบท 3. การสบคนทาง Internet

ประเมนผล ประเมนผลจากกจกรรมตามใบงาน

Page 41: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

36ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 1 การคมกาเนดแบบตางๆและโรคตดตอทางเพศสมพนธ

1.1การคมกาเนดแบบตางๆและโรคตดตอทางเพศสมพนธ

การคมกาเนดเปนการปองกนไมใหเกดการตงครรภในขณะทยงไมพรอมการคมกาเนดทาไดทงผชายและผหญงจะเลอกใชวธการคมกาเนดแบบใดขนอยกบความตองการของแตละคนเพราะแตละวธมทงขอดและขอเสยแตกตางกนวธการคมกาเนดแบบตางๆมดงน การใชถงยางอนามย เปนวธคมกาเนดทสามารถปองกนการตดเชอโรคทาง เพศสมพนธไดทกชนดรวมทงการตดเชอเอดสการศกษาวจย ทางการแพทยสรปไววาการใชถงยางอนามยอยางถกตองถอ เปนปจจยทสาคญทสดในการปองกนการตงครรภและการ ตดเชอของโรคตดตอทางเพศสมพนธการใชถงยางอนามยตอง ระมดระวงไมใหเกดถงยางแตกหรอถงยางหลด

ขอเสยของการใชถงยางอนามย 1. อาจจะแพยางหรอสารหลอลนทเปนวสดทผลตถงยาง 2หากใสหรอถอดไมถกวธกอาจเสยงตอการตงครรภไดเพราะมการรวไหลเกดขน

การทาหมนชาย เปนการคมกาเนดประเภทถาวรไดผลดในเพศชายโดยวธการตดและผกทอทางเดนของเชออสจทมาจากลกอณฑะทงสองขางการทาหมนชายจะงายปลอดภยเจบเลกนอยและมภาวะแทรกซอนนอยการทาหมนชายไมจาเปนตองวางยาสลบระหวางทาการผาตดใชเพยงยาชาเฉพาะทและหลงจากเสรจสนการผาตดสามารถกลบบานหรอกลบออกไปปฏบตงานไดตามปกตไมจาเปนตองรบไวรกษาในโรงพยาบาลเมอทาหมนแลวกยงมสมรรถภาพทางเพศเหมอนเดมทกอยางแตขอเสยของวธนคอไมสามารถแกไขไดหากตองการมบตรในภายหลง

การทาหมนหญง เปนวธการคมกาเนดทมประสทธภาพสงปลอดภยและประหยดการทาหมนหญงเปนการทาใหหลอดมดลกอดตนทงสองขางเพอปองกนการปฏสนธของไขกบตวอสจสวนมากการทาหมนหญงมกจะทาหลงคลอดเรยกวา “การทาหมนเปยก” ซงจะทาระยะคลอดบตรใหมๆประมาณชวโมงหลงคลอดซงจะงายและสะดวกกวาการทาหมนหญงในชวงเวลาทไมตงครรภหรอทเรยกกนวา “การทาหมนแหง” การทาหมนหญงหลงคลอดจะทาไดงายเนองจากมดลกอยทระดบสะดอทาใหสะดวกในการหาทอนาไขและการทาหมนหลงคลอดกไมทาใหระยะเวลาในการอยโรงพยาบาลยาวนานขนและไมมผลตอนานมมารดาสวนการทาหมนแหงจะมกระบวนการ

Page 42: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

37ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ผาตดทยงยากลาบากกวาทาหมนหลงคลอดเนองจากมดลกมขนาดเลกกวามดลกหลงคลอดการหาทอนาไขจะยากกวาการผาตดทาหมนหลงคลอด

ขอเสยของการทาหมนหญง 1. มอาการคลนไสอาเจยน 2. มเลอดออกผดชวงเวลาหรอระหวางมรอบเดอน 3. นาหนกเปลยนแปลงไป 4. ไมสามารถแกไขไดหากตองการมบตรในภายหลง

ยาเมดคมกาเนด เปนวธการคมกาเนดชวคราวแตไดผลมากทสดยานมผลทาใหไขไมตกเปนยาเมดใชกนมลกษณะเปนแผงๆละ21เมดใชวนละ1เมดโดยเรมกนยาเมดแรกในวนท5หลงมประจาเดอนจากนนกนตอเนองจนหมดวธนไมเหมาะกบคนขลมเพราะถากนยาไมสมาเสมอจะไมไดผลยานอาจทาใหเกดผลขางเคยงเชนมอาการคลนไสอาเจยนมเลอดออกผดชวงเวลาและนาหนกเปลยนแปลงอาการเหลานมกเปนในชวงยา3แผงแรกจากนนรางกายกสามารถปรบตวได

ยาฉดคมกาเนด ยาฉดคมกาเนดเปนฮอรโมนสงเคราะหทนามาใชในการคมกาเนด อกวธหนงมการศกษาคนควาและทดลองใชมาเปนเวลานานพบวาม ประสทธภาพในการคมกาเนดดมากโดยเฉพาะสตรหลงคลอดทเลยงบตร ดวยนมมารดาเพราะไมทาใหนานมนอยลงยาฉดคมกาเนดคอการฉดยาเขาท กลามเนอสะโพกการทจะฉดชนดไหนตองปรกษาแพทยเพอขอคาแนะนา ผลดของยาฉดคมกาเนด 1. เปนวธคมกาเนดชวคราวทมประสทธภาพปองกนการตงครรภสงปลอดภย 2. ฉดยาคม1เขมสามารถคมกาเนดไดนานถง3เดอน 3. ชวยปองกนการตงครรภนอกมดลก 4. ลดอาการอกเสบขององเชงกรานมะเรงเยอบโพรงมดลกและมะเรงรงไข การใชยาฝงคมกาเนด

Page 43: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

38ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ยาฝงคมกาเนดเปนยาคมกาเนดชวคราวทมตวยาเชนเดยวกบยาฉดคมกาเนดโดยการใชฮอรโมน progesterone สงเคราะหนามาใชในลกษณะเปนผงบรรจในหลอดไซลาสตคฝงไวใตผวหนงบรเวณตนแขนดานในเปนการใชยาเพยงครงเดยวแตออกฤทธไดนานและสมาเสมอสะดวกเพราะคมกาเนดไดถง5ปเหมาะสาหรบผหญงทมบตรแลว1คนตองการคมกาเนดอก5ปวธนเหมาะทสดแตมขอเสยคออาจมผลขางเคยงเชนปวดศรษะคลนไสอาเจยนเปนสวนาหนกขนและผมรวงรวมทงอาจมผลกระทบกบรอบเดอนปกตดวย การใสหวงอนามย หวงอนามยเปนเครองมอแพทยทใสในโพรงมดลกเพอปองกน การตงครรภเปนอปกรณทใชคมกาเนดกนอยางแพรหลายเนองจาก มประสทธภาพสงราคาถกและสามารถใชตดตอกนเปนเวลานานไมมผล ตอการหลงนานมและไมมผลตอการเจรญพนธภายหลงเลกใชหวงอนามย เปนเวชภณฑทาดวยพลาสตกมลกษณะโคงงอขนาดพอเหมาะใชใสทางปากมดลกเขาไปในโพรงมดลกมอายการใชงานประมาณ6-15ปขนกบชนดของหวงอนามยแตผลขางเคยงของการใสหวงอนามยคออาจมรอบเดอนมากขนและเปนตะครวในชวงรอบเดอนเมอใสหวงดงกลาวแตอาการนจะหายไปในระยะ2-3เดอนหลงการใสและจะเพมปรมาณรอบเดอนทเคยมใหมากขนและยงเสยงตอการตดเชอไดงายกวาวธอนๆ

การนบวน เปนวธการคมกาเนดแบบนบวนไขตกโดยมระยะปลอดภยทสามารถมเพศสมพนธไดคอชวงเวลากอนมประจาเดอน7วนและหลงมประจาเดอน7วนแตการนบวนอาจผดพลาดไดในกรณประจาเดอนคลาดเคลอน ตวอยางถาเรามประจาเดอนระหวางวนท7-11ระยะปลอดภยในชวงหนาเจดคอระหวางวนท1-7สวนชวงหลงเจดคอระหวางวนท7-13 (ไมใชวนท11-17) ขอดของวธคอไดผลดประมาณ70 - 80 % หากสตรผนนมรอบเดอนเปนปกตและสมาเสมอ

Page 44: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

39ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

สวนขอเสยคอมผลลมเหลวคอนขางสงเพราะสวนใหญสตรมกมรอบเดอนไมสมาเสมอดงนนการทจะเลอกใชวธใดในการคมกาเนดกตามใหปรกษาแพทยตามโรงพยาบาลศนยบรการสาธารณสขใกลบาน

1.2โรคตดตอทางเพศสมพนธ ความรเกยวกบโรคตดตอทางเพศสมพนธ โรคตดตอทางเพศสมพนธเรมจะพบมากขนในวยรนซงจะมเพศสมพนธกอนการแตงงานโดยทขาดความรความเขาใจเกยวกบการปองกนตวเองทงการตงครรภและโรคตดตอการทเรามความรเกยวกบการตดตออาการของโรคการรกษาจะเปนขนแรกของการปองกนโรคขอเทจจรงเกยวกบโรคตดตอทางเพศสมพนธทควรทราบมดงน 1. โรคตดตอทางเพศสมพนธสามารถเปนไดทกเพศทกวยแตพบมากในวยรน 2. อตราการตดเชอของโรคตดตอทางเพศสมพนธพบมากขนเนองจากวยรนมคานยมทจะมความสมพนธกอนแตงงานหรอนยมมเพศสมพนธตงแตอายนอยและทสาคญมการหยารางสงมสามหรอภรรยาหลายคนทาใหโรคตดตอทางเพศสมพนธเพมมากขน 3. โรคตดตอทางเพศสมพนธมกเกดขนโดยไมรตวไมมอาการแพทยจงแนะนาใหมการตรวจรางกายเปนประจา 4. โรคตดตอทางเพศสมพนธกอใหเกดปญหาตางๆดงน 1) โรคอาจจะลกลามไปยงมดลกหรอทอรงไขทาใหเกดการอกเสบในชองทองซงอาจจะกอใหเกดการเปนหมนหรอตงครรภนอกมดลก 2) โรคตดตอทางเพศสมพนธอาจจะทาใหเกดโรคมะเรงปากมดลก 3) โรคตดตอทางเพศสมพนธสามารถตดตอไปยงทารกในครรภ อาการของผปวยโรคตดตอทางเพศสมพนธ 1. ปสสาวะขด 2. มผนแผลหรอตมนาทอวยวะเพศหรอทวารหนก 3. มหนองหรอนาหลงจากชองคลอดหรอทอปสสาวะ 4. มอาการคนหรอปวดบรเวณทวาร 5. มอาการแดงและปวดบรเวณอวยวะเพศ 6. ปวดทองหรอปวดชองเชงกราน 7. ปวดเวลามเพศสมพนธ 8. ตกขาวบอย

Page 45: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

40ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ประเภทของโรคตดตอทางเพศสมพนธ พอแมผปกครองควรมความรความเขาใจเกยวกบโรคตดตอทางเพศสมพนธและอาการแรกเรมของโรคเพอเปนประโยชนในการสงเกตอาการซงอาจเกดขนและรกษาไดทนกอนทโรคจะลกลามเพมขนโรคตดตอทางเพศสมพนธมหลายโรคดวยกนซงมรายละเอยดทควรศกษาดงตอไปน

1. โรคทเกดจากการตดเชอ human papillomaviruses (HPV) HPV เปนเชอไวรสชนดหนงททาใหเกดหดหรอตมเลกๆขนตามรางกาย (ไมใชมะเรง) ไวรส HPV มมากกวา100ชนดไวรส HPV สามารถโตไดในทกสวนของรางกายและอาจเกดขนทบรเวณปากผวหนงอวยวะเพศและทวารหนกเนองจากเชอนตดตอทางเพศสมพนธจงทาใหโรคนเปนกนมากในวยเจรญพนธโรคทพบจากการตดเชอนไดแกหดทอวยวะเพศและโรคอนๆไดแกแผลทอวยวะเพศทงชายและหญง

2. เรมทอวยวะเพศ เปนโรคตดตอทางเพศสมพนธทเกดจากเชอไวรสทาใหเกดการตดเชอไดหลายระบบทวรางกายเชนตาเยอบชองปากรมฝปากผวหนงระบบประสาทและสมองรวมทงบรเวณอวยวะเพศโดยเชอไวรสจะเขาสรางกายไดโดยการสมผสทางเยอบหรอทางผวหนงทถลอกหรอเปนแผลบรเวณทพบอาการตดเชอเรมมากทสดคอรมฝปากรองลงมาคอบรเวณอวยวะเพศคนสวนใหญประมาณ80-90 % จะเคยไดรบเชอไวรสเรมเขาสรางกายแลวแตไมไดแสดงอาการของโรคเมอเกดอาการตดเชอครงแรกแลวมกจะเกดซาอก อาการของโรค : เมอเชอไวรสเขาสรางกายประมาณ6-8วนจะทาใหผวบรเวณนนเกดตมนาพองใสเปน กลมๆกลมละ2-10เมดจะมอาการปวดแสบปวดรอนบรเวณขากนหรออวยวะเพศซงเปนชวงทสามารถตดตอไปสผอนไดแผลจะหายไดเองใน2-3สปดาหแตเชอยงมอยในรางกาย เมอรางกายออนแออาการปวยกจะกลบเปนใหมโรคเรมอวยวะเพศมอตราการตดตอสงโดยมากมกจะเกดจากการมเพศสมพนธกบผทเปนโรคนอยการใชถงยางอนามยกไมสามารถปองกนไดทเดยว

ขอปฏบตสาหรบคนเปนโรคเรมอวยวะเพศ 1. งดการมเพศสมพนธหรอสมผสโดยตรงกบแผลจนกระทงแผลหายดแลวพยายามละเวนการแตะตองกบบรเวณทเปนแผลเพราะอาจจะแพรไปสบรเวณอนของรางกายได 2. สวมชดชนในชนดฝายและเวนการสวมเครองนงหมหรอกางเกงทคบ 3. สตรทเปนเรมอวยวะเพศโอกาสเสยงสงตอการเกดมะเรงปากมดลกดงนนจงควรปรกษาแพทย 4. ทกครงทเปลยนแพทยใหเลาประวตการเกดเรมของตนเองกบแพทย 5. สตรทตงครรภควรไดรบการตรวจเกยวกบเรมเปนพเศษโดยเฉพาะอยางยงชวงใกลคลอดถาสงสยวาจะเปนโรคเรมควรรบปรกษาแพทย

Page 46: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

41ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

3. หนองในแท เกดจากเชอแบคทเรยเชอโรคเขาสรางกายทางเยอบทอปสสาวะในผชายทางปากมดลกและทอปสสาวะของผหญงและสรางสารพษรวมทงสรางเอนไซมทาใหความสามารถในการกอโรคเพมมากขนโรคหนองในตดตอทางเพศสมพนธไมวาจะทางปากชองคลอดหรอทางทวารการรวมเพศทางปากจะทาใหเชอสามารถตดตอจากปากไปอวยวะเพศหรอจากอวยวะเพศไปยงปากหากชองคลอดหรออวยวะดงกลาวปนเปอนหนองทมเชอกสามารถตดเชอนไดโดยทไมจาเปนตองมการรวมเพศ อาการของโรค

ผชายจะมอาการปสสาวะแสบและมหนองไหลถาเปนมากอาจจะมอาการแทรกซอนไดมกจะเกดอาการหลงจากไดรบเชอไปแลว2-5วนอาการเรมแรกจะรสกระคายเคองทอปสสาวะหลงจากนนจะมอาการปวดแสบเวลาปสสาวะแลวจงตามดวยมหนองสเหลองไหลออกจากทอปสสาวะอณฑะบวมหรอมการอกเสบ

ผหญงตกขาวมกลนเหมนเปนหนองหรอมกปนหนองปสสาวะแสบขดปวดทองนอยอาจมอาการอกเสบททอปสสาวะปากมดลกชองทวารหนกถาเปนมากจะมอาการแทรกซอนเชนเปนฝของตอมบารโทลนเชอโรคอาจลกลามเขาสโพรงมดลกปกมดลกทาใหองเชงกรานอกเสบจนเปนสาเหตหนงของการตงครรภนอกมดลกหรออาจเปนหมนไดผหญงทไดรบเชอนจะมอาการชากวาผชายโดยเฉลยจะเกดอาการหลงไดรบเชอแลว1-3สปดาห การปองกน: ควรหลกเลยงการเทยวหรอสาสอนทางเพศและถาจะหลบนอนกบคนทสงสยวาเปนหนองในควรใชถงยางอนามยซงจะชวยปองกนไดเกอบ100% การดมนากอนรวมเพศและถายปสสาวะทนทหลงรวมเพศหรอการฟอกลางสบทนทหลงรวมเพศอาจชวยลดการตดเชอลงไดบางแตไมไดผลทกราย

4. ซฟลส เปนโรคตดตอทางเพศสมพนธทพบไดไมบอยการตดเชอเรมแรกจะเปนกอนแขงทอวยวะเพศไมเจบถาไมรกษาจะกลายเปนระยะทสองทเรยกวาเขาขอหรอออกดอกหากทงไวนานจะตดเชอทระบบประสาทและหวใจเปนโรคตดตอทสามารถทาใหเกดโรคกบระบบตางๆของรางกายไดหลายระบบเชนระบบหวใจและหลอดเลอดระบบประสาทเปนตนนอกจากนแมทเปนโรคซฟลสจะถายทอดโรคสทารกในครรภไดเรยกวาซฟลสแตกาเนดเชอซฟลสถกฆาไดงายดวยความแหงความรอนและยาฆาเชอทวๆไป อาการโรค : หลงจากตดเชอ1 -8สปดาหจะมตมเลกๆเทาหวเขมหมดทอวยวะเพศหรอทอนๆตามรางกายเชนรมฝปากลนตอมทอนซลหวนมนวมกมแผลเดยวแผลสะอาดหลงเปนแผล1สปดาหจะเปนฝมะมวงตอมาตมเลกๆนจะแตกกลายเปนแผลกวางขอบแผลเรยบและแขงเรยกวาแผลรมแขงมกมแผลเดยวรปกลมหรอวงไขอาจม2แผลชนตดกนระยะนจะไมมอาการเจบหรอคนบรเวณกนแผลแขงคลายกระดมตอมทขาหนบโตมลกษณะแขงแมไมไดรกษาแผลจะหายไดเองแตเชอซฟลสยงคงอยในรางกาย การปองกน : ปจจบนนโรคซฟลสจะเกดจากการตดเชอรวมกบการเปนโรคเอดสการปองกนไมใหเกดโรคซฟลสคอไมเทยวหญงบรการไมสาสอนทางเพศ

Page 47: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

42ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

5. แผลรมออน เกดจากเชอแบคทเรยโรคนตดตอไดงายแตกสามารถรกษาใหหายขาดโรคนจะทาใหเกดแผลทอวยวะเพศและตอมนาเหลองทขาหนบโตบางครงมหนองไหลออกมาหากไมรกษาจะเปนสาเหตใหเกดการตดเชอ HIV ไดงาย อาการของโรค : หลงไดรบเชอ2-7วนจะมแผลเลกๆทปลายอวยวะเพศลกษณะคลายแผลเปอยขอบไมแขงและไมเรยบเรยกวาแผลรมออนเวลาแตะถกมกมเลอดซบๆและรสกเจบตอมาจะพบตอมนาเหลองทขาหนบบวมโตตดกนเปนพดและเจบลกษณะเปนสแดงคลาและนมอาจแตกเปนหนองไดสวนมากโตเพยงขางเดยวบางคนอาจมไขหนาวสนเบออาหารรวมดวยถาไมไดรบการรกษาทถกตองแผลจะลกลามบางคนอาจเปนมากจนอวยวะเพศแหวงหายได การปองกน 1. อยาสาสอนทางเพศ 2. ใชถงยางอนามยททาจากยางธรรมชาต (ปองกนไดเฉพาะอวยวะเพศเทานนผวหนงสวนอนไมสามารถปองกน) 3. หากมแผลใหงดการมเพศสมพนธ

1.3การปองกนโรคตดตอทางเพศสมพนธ การปองกนโรคตดตอทางเพศสมพนธทดทสดคอการไมมเพศสมพนธหากยงมเพศสมพนธตองคานงถงความปลอดภยเปนอนดบแรกดงน 1. ใหมสามหรอภรรยาคนเดยวไมเปลยนคนอน 2. ใสถงยางอนามยใหถกตองโดยเฉพาะการมเพศสมพนธกบคนทไมทราบวาจะทาใหมการตดเชอหรอไม 3. ไมควรมเพศสมพนธเมออายนอยเพราะจากสถตหากมเพศสมพนธอายนอยจะมโอกาสตดโรคสง 4. ตรวจสขภาพประจาปโดยเฉพาะผทตองการแตงงานใหม 5. เรยนรอาการของโรคตดตอทางเพศสมพนธ 6. ไมควรมเพศสมพนธขณะมประจาเดอนเพราะจะทาใหเกดโรคตดตอไดงาย 7. ไมควรมเพศสมพนธทางทวารหนกหากจาเปนใหสวมถงยางอนามย 8. ไมควรสวนลางชองคลอดเพราะจะทาใหเกดการตดเชอไดงาย 1.4การปฏบตตวเมอเปนโรคตดตอทางเพศสมพนธ 1. ใหรกษาอยางรวดเรวเพอปองกนการแพรเชอ 2. แจงใหคนอนทราบวาเปนโรคเพอปองกนมใหแพรสคนอนและควรรบรกษา 3. รกษาตามแพทยสง 4. งดการมเพศสมพนธ

Page 48: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

43ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 2 การดแลความสะอาดของอวยวะตางๆ ทเกยวของกบระบบสบพนธ

การดแลสขอนามยของอวยวะสบพนธเปนสงสาคญและจาเปนทจะตองเรยนรเพอคณภาพชวตทดปราศจากโรคภยไขเจบวธดแลรกษาความสะอาดอวยวะสบพนธทงเพศหญงและเพศชายมดงน 1. อวยวะเพศหญง อวยวะเพศหญงมความสลบซบซอนมากกวาอวยวะเพศชายมสงทสกปรกตางๆจากเหงอนามนธรรมชาตปสสาวะและตกขาวตลอดจนฝนละอองตางๆการรกษาความสะอาดจงควรดแลเปนพเศษและทาความสะอาดเฉพาะภายนอกเทานน

ทาความสะอาดทกวนเชา-เยนดวยนาและสบซบใหแหงดวยผาหรอกระดาษออนเบาๆการถแรงๆอาจทาใหเกดแผลไดและควรนาผาตากในทไดรบแสงแดดเพราะการตากในหองนาหรอในทรมจะทาใหเกดความอบชนและเปนเชอราไดงาย

หลงการขบถายใหทาความสะอาดโดยเชดจากขางหนาไปขางหลง

ไมควรใชกางเกงในทรดแนนหรออบเหงอและไมควรใชกางเกงในรวมกบผอนกางเกงในควรเปนผาฝายทมเนอผาบางเบาอากาศถายเทสะดวกเพอลดความอบชนของอวยวะเพศและควรตากในทไดรบแสงแดดเพราะจะชวยฆาเชอ

สาหรบผหญงทแตงงานแลวกอนและหลงการมเพศสมพนธควรทาความสะอาดอวยวะเพศเพอขจดสงสกปรกนาอสจยาฆาอสจหรอสารหลอลนตางๆออกใหหมด

ไมควรทาความสะอาดดวยวธลางชองคลอดเพราะเปนการทาลายเชอแบคทเรยทไมเปนอนตรายตอรางกายทาใหเชอแบคทเรยหรอเชอราชนดทเปนอนตรายเกดขนแทนและบางครงอาจมอาการแพยาทใชการรกษาความสะอาดขณะมประจาเดอนตองเอาใสใจเปนพเศษดงน

การอาบนาควรเปนนาทอณหภมปกตไมเยนจดและไมรอนจนเกนไป

ไมควรลงอาบนาในแมนาลาคลองหรอไปวายนาในสระเพราะเชอโรคจากแหลงนาสาธารณะเหลานนอาจเขาสชองคลอดและเกดการตดเชอไดงาย

อวยวะเพศควรลางดวยสบและไมลางเขาไปในชองคลอด

ทกครงทเปลยนผาอนามยตองทาความสะอาดอวยวะเพศและซบใหแหง

เมอผาอนามยเปยกชมควรเปลยนใหมไมควรปลอยไวเพราะจะทาใหผวหนงเกดผนคนไดงาย นอกจากนตองรจกสงเกตความผดปกตเชนการตกขาวมากตกขาวมกลนหรอสผดปกตอาการคนเจบแสบซงบอกวามการอกเสบเกดขนเปนแผลปสสาวะบอยปวดแสบตกเลอดขณะหรอหลงการมเพศสมพนธหรอเจบปวดขณะมเพศสมพนธถาเกดอาการเหลานตองรบไปปรกษาแพทย

Page 49: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

44ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

2. อวยวะเพศชาย การดแลสขอนามยของอวยวะเพศชายกมความสาคญมากเทาเทยมกบการดแลสขอนามยของรางกายโดยทวๆไปเพราะความสะอาดของอวยวะสวนนยอมเปนการปองกนปญหาตางๆทจะเกดขนกบตนเองและคนทรกการดแลและรกษาความสะอาดควรปฏบตดงน

ควรทาความสะอาดอวยวะเพศทกวนวนละ2ครงเชา-เยนดวยนาและสบแลวเชดใหแหง

ไมควรนงกางเกงในทรดแนนเกนไปหรอเปยกชน

ควรเลอกกางเกงในทตดเยบดวยเนอผาทระบายอากาศไดด

ตองเปลยนกางเกงในทกวนโดยเฉพาะกางเกงในทเปยกนาปสสาวะไมควรนากลบมาใสซาหากยงไมทาความสะอาด

ไมใชกางเกงในกางเกงผาเชดตวผาขาวมาปะปนกบคนอนเพราะอาจทาใหมโอกาสตดโรคได

การมเพศสมพนธแตละครงเสยงตอการตดเชอจากโรคตดตอทางเพศสมพนธเพราะการใชถงยางอนามยบางครงกไมสามารถปองกนโรคไดรอยเปอรเซนตจงควรทาสะอาดทกครงหลงการมเพศสมพนธ

การทาความสะอาดภายหลงการมเพศสมพนธ

ทาเชนเดยวกบการทาความสะอาดประจาวน

ในกรณทใชเจลหลอลนชวยในการมเพศสมพนธหลงจากเสรจกจแลวควรจะชะลางเจลหลอลนออกใหหมดดวยนาสะอาดโดยปกตควรจะใชเจลหลอลนสตรนาเพราะทาความสะอาดและลางออกไดงายดวยนา

การทาความสะอาดอวยวะเพศกอนมเพศสมพนธจะทาใหสะอาดปลอดภยมากขนถาหากพบอาการผดปกตเชนมหนองไหลออกจากทอปสสาวะผนแผลเนองอกคนบรเวณอวยวะเพศเจบปวดขณะมเพศสมพนธปสสาวะบอยแสบขดหามซอยารบประทานเองเพราะอาจไดรบยาไมครอบคลมและไมเพยงพอทจะทาใหโรคหายขาดและเปนเหตใหมอาการเรอรงหรอดอยาหากเปนโรคบรเวณอวยวะเพศตองงดการมเพศสมพนธอยางเดดขาดจนกวาจะรกษาหายขาด

Page 50: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

45ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 3ความหมายของโรคเอดส

1. โรคเอดส โรคเอดสหรอโรคภมคมกนบกพรองเกดจากการตดเชอไวรส “ฮวแมนอมมวโนเดฟเซยนซไวรส” หรอเรยกยอๆวาเชอเอชไอวเชอนจะเขาไปทาลายเซลลเมดเลอดขาวทมหนาทสรางภมคมกนโรคทาใหผปวยทตดเชอมภมคมกนตาลงจนรางกายไมสามารถตานทานเชอโรคไดโรคตางๆจงเขามาซาเตมไดงายเชนวณโรคในปอดหรอตอมนาเหลองเยอหมสมองอกเสบจากเชอราโรคผวหนงบางชนดหรอเปนมะเรงบางชนดไดงายกวาคนปกตฯลฯและทาใหผปวยเสยชวตในทสดประเทศไทยพบเชอเอชไอว2สายพนธคอสายพนธเอ-อ (A/E) หรออ (E) พบมากกวา95% แพรระบาดระหวางคนทมเพศสมพนธระหวางชาย-หญงกบสายพนธบ (B) ทแพรระบาดในกลมรกรวมเพศและมพฤตกรรมการใชยาเสพตดฉดเขาเสนโรคเอดสตดตอได3ทางคอ 1. การรวมเพศกบผตดเชอเอดสโดยไมใชถงยางอนามยทงชายกบชายหญงกบหญงหรอชายกบหญงจะเปนชองทางธรรมชาตหรอไมธรรมชาตกตามขอมลจากกองระบาดวทยาระบวา83% ของผตดเชอเอดสรบเชอมาจากการมเพศสมพนธ 2. การรบเชอทางเลอดพบได2กรณคอ 2.1ใชเขมฉดยาหรอกระบอกฉดยารวมกบผตดเชอเอดสมกพบในกลมผใชสารเสพตดชนดฉดเขาเสน 2.2รบเลอดมาจากการผาตดหรอเพอรกษาโรคเลอดบางชนดแตปจจบนเลอดทไดรบการบรจาคจะถกนาไปตรวจหาเชอเอดสกอนจงมความปลอดภยเกอบ100% 3. ตดตอผานทางแมสลกเกดจากแมทมเชอเอดสและถายทอดใหทารกปจจบนมวธปองกนการแพรเชอเอดสจากแมสลกโดยการกนยาตานไวรสในชวงตงครรภจะสามารถลดโอกาสเสยงตอการตดเชอเอดสเหลอเพยง8% แตยงคงมความเสยงอยดงนนวธทดทสดคอการตรวจเลอดกอนแตงงานนอกจากนโรคเอดสยงสามารถตดตอผานทางอนไดแตโอกาสมนอยมากเชนการใชของมคมรวมกบผตดเชอเอดสโดยไมทาความสะอาดการเจาะหโดยการใชเขมเจาะหรวมกบผตดเชอเอดสการสกผวหนงหรอสกควเปนตนวธดงกลาวเปนการตดตอโดยการสมผสกบเลอดหรอนาเหลองโดยตรงแตโอกาสตดโรคเอดสดวยวธนตองมแผลเปดและปรมาณเลอดหรอนาเหลองทเขาไปในรางกายตองมจานวนมาก

2. อาการของโรคเอดส 1. ระยะไมปรากฏอาการหรอระยะตดเชอโดยไมมอาการระยะนผตดเชอจะไมแสดงอาการผดปกตใดๆออกมาจงเหมอนคนปกตแตอาจจะเจบปวยเลกๆนอยๆจากระยะแรกเขาสระยะตอไปโดยเฉลยใชเวลาประมาณ7-8ปแตบางคนไมมอาการนานถง10ปจงทาใหผตดเชอสามารถแพรเชอตอไปใหกบบคคลอนไดเนองจากสวนใหญไมทราบวาตนเองตดเชอ

2. ระยะมอาการสมพนธกบเอดสหรอระยะเรมปรากฏอาการระยะนจะตรวจพบเลอดบวกและมอาการผดปกตเกดขนเชนตอมนาเหลองโตหลายแหง

Page 51: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

46ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตดตอกนนานกวา3เดอนมเชอราในปากบรเวณกระพงแกมและเพดานปากเปนงสวดหรอแผลเรมชนดลกลามและมอาการเรอรงนานเกน1เดอนโดยไมทราบสาเหตเชนมไขทองเสยผวหนงอกเสบนาหนกลดเปนตนระยะนอาจเปนอยนานเปนปกอนจะกลายเปนเอดสระยะเตมขนตอไป 3. ระยะเอดสเตมขนหรอระยะโรคเอดสระยะนภมคมกนของรางกายถกทาลายลงไปมากทาใหเปนโรคตางๆไดงายซงมหลายชนดแลวแตวาจะตดเชอชนดใดและเกดทสวนใดของรางกายหากเปนวณโรคทปอดจะมอาการไขเรอรงไอเปนเลอดถาเปนเยอหมสมองอกเสบจากเชอจะมอาการปวดศรษะอยางรนแรงคอแขงคลนไสอาเจยนสวนใหญเมอผเปนเอดสเขาสระยะสดทายนแลวโดยทวไปจะมชวตอยไดเพยง1-2ป หากสงสยวารบเชอเอดสมาไมควรไปตรวจเลอดทนทเพราะเลอดจะยงไมแสดงผลเปนบวกควรตรวจภายหลงจากสมผสเชอแลว4สปดาหขนไปจงจะไดผลทแมนยา

2.1ปจจยททาใหตดเชอเอดส 1. ปรมาณเชอเอดสทไดรบหากไดรบเชอเอดสมากโอกาสตดโรคเอดสกจะสงขนไปดวยโดยเชอเอดสจะพบมากทสดในเลอดรองลงมาคอนาอสจและนาในชองคลอด 2. หากมบาดแผลจะทาใหเชอเอดสเขาสบาดแผลและตดโรคเอดสไดงายขน 3. จานวนครงของการสมผสหากสมผสเชอโรคบอยกมโอกาสจะตดเชอมากขน 4. การตดเชออนๆเชนแผลรมออนแผลเรมทาใหมเมดเลอดขาวอยทแผลจานวนมากจงรบเชอเอดสไดงายและเปนหนทางใหเชอเอดสเขาสแผลไดเรวขน 5. สขภาพของผรบเชอหากสขภาพรางกายไมแขงแรงในขณะนนกยอมมโอกาสรบเชอไดงายขน

2.2การรกษา ปจจบนวงการแพทยไดพยายามศกษาวจย เพอจะหาตวยามารกษาโรคเอดส แตยงไมประสบผลสาเรจ การรกษาในปจจบนจงไดแตรกษาตามอาการของโรคทเกดขนเทานน และรบประทานยาตานเอดสมฤทธในการยบยงการแบงตวของเชอไวรสเทานน แตไมสามารถทาใหหายขาดได

2.3พฤตกรรมเสยงตอการเกดโรคตดตอทางเพศสมพนธ 1) การสาสอนทางเพศ บคคลทมพฤตกรรมสาสอนทางเพศหรอเปลยนคนอนไปเรอยๆ จงอาจ

ไดรบเชอจากคนอนคนใดคนหนงมาโดยไมรตว 2) การขายบรการทางเพศ ในสงคมปจจบน การขายบรการทางเพศไดเรมเขามาสนกเรยน นสต

นกศกษาแลว นบวาเปนการเสยงตอการแพรระบาดของโรคตดตอทางเพศสมพนธมาก 3) การมเพศสมพนธกบผทไมแนใจวาจะเปนเชอหรอผปวยโดยทไมไดปองกนดวยการใชถงยาง

อนามย เมอมเพศสมพนธ 4) การดมสรา จะใหขาดสตยงคด เมอมอารมณทางเพศขนมา ประกอบกบเกดความมนเมาจาก

ฤทธของแอลกอฮอล อาจจะไปเทยวหญงบรการ และตดเชอเอดสไดในทสด 5) การไปเทยวสถานทมบรรยากาศทสนกสนาน เสยงตอการมเพศสมพนธ ไดแก บาร ผบ เปนตน

Page 52: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

47ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

6) การใชยาเสพตด เชน ยาบา ยาอ ยาเลฟ เปนตน เมอเสพแลวจะทาใหเกดความเคลบเคลมอนจะนาไปสการมเพศสมพนธได ซงบคคลทใชยาเสพตดเหลานมกมเพศสมพนธกบบคคลหลายคน

7) การไปเทยวผหญงขายบรการหรอโสเภณ การมเพศสมพนธกบผหญงขายบรการโดยไมใชถงยางอนามยมโอกาสเสยงตอการตดโรคตดตอทางเพศสมพนธหรอโรคเอดสสง เปนตน

2.4ปญหาและผลกระทบจากโรคตดตอทางเพศสมพนธ 1) ตอตนเอง

1.1) ทางกาย เกดการอกเสบ การเจบปวด การเปนหนอง ปสสาวะขด ปสสาวะไมออก ปวดขอ เปนตน 1.2) ทางจตใจกอใหเกดความอบอาย ไมสบายใจเสอมเสยชอเสยง สรางความเดอดรอนใหแกบคคลในครอบครว เปนตน

2) ตอครอบครว 2.1) ทาใหครอบครวตองอบอาย ถามคนอนร 2.2) ทาใหตองเสยคาใชจายในการรกษา 2.3) อาจทาใหคสาม/ภรรยาตดโรคกนได 2.4) อาจเกดการทะเลาะววาทระหวางสาม/ภรรยา 3) ตอสงคม 3.1) ถาเปนผทมพฤตกรรมสาสอนทางเพศ อาจแพรเชอไปยงบคคลอนได 3.2) อาจทาใหเสยงานในสวนรวม เพราะผปวยตองเสยเวลาในการเขารบการรกษา 4) ตอประเทศชาต

4.1) รฐตองเสยงบประมาณเกยวกบคาใชจายในการรกษาพยาบาล ถงแมวาผปวยจะเสยเงนคารกษา แตบางสวนรฐตองเปนผจาย 4.2) มพลเมองซงเปนกาลงของชาตทปวยทงดานรางกายและจตใจ จงไมสามารถทจะชวยพฒนาประเทศได

2.5 ปญหาและผลกระทบจากโรคเอดส 1) ตอตนเอง 1.1) ทาใหระบบภมคมกนบกพรองจงเกดการตดเชอจากโรคอนๆ ไดงายกวาคนทมระบบภมคมกนปกต 1.2) ทาใหมการเจบปวย ทรมานกบการเปนโรคตดเชอชนดนนๆ 1.3) ทาใหสขภาพจตเสอม สนหวงในชวต เพราะรตววาตองเสยชวต 1.4) เกดความอบอาย ความวตกกงวล กลวคนอนจะไมยอมรบ 1.5) เสยชวต การทผปวยเอดสจะเสยชวตเรวหรอชาขนอยกบการรกษาตวทด ใชยาตานเอดสทมคณภาพ บารงรางกายด พยายามทาจตใจราเรงแจมใส

Page 53: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

48ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

2) ตอครอบครว 2.1) ครอบครวจะตองสญเสยสมาชกในครอบครวไปเพราะผปวยเอดสจะตองเสยชวต 2.2) ครอบครวจะขาดผนาครอบครว (ถาฝายชายเสยชวต) 2.3) ครอบครวจะขาดรายได (ถาผเสยชวตทางานหาเลยงครอบครว) 2.4) ครอบครวตองไดรบความอบอาย เสอมเสยชอเสยงของวงศตระกล 3) ตอสงคม 3.1) สงคมตองขาดกาลงคนไปกอนวยอนควร ถาเปนบคคลสาคญหรอมหนาทการงานทสาคญกจะสงผลกระทบกบงานททาอย 3.2) ถามผปวยจานวนมากๆ ทาใหสงคมขาดความมนคง 3.3) เดกทบดามารดาเสยชวตเพราะโรคเอดสจะสญเสยโอกาสตางๆและเปนภาระแกผอน 4) ตอประเทศชาต

4.1) ประเทศชาตตองสญเสยแรงงานไปเปนจานวนมาก 4.2) ผปวยเอดสมกขาดกาลงใจในการทางานเบอหนายชวต ทอแท อาจทางานไดไมเตมทเหมอนปกต 4.3) รฐตองสญเสยงบประมาณในการรกษาสง เพราะปจจบนมผตดเชอเอดส และผปวยเอดส รวมกนประมาณ 1ลานคน ผทเปนภาระกคอผปวยเอดส

2.6การปองกนและหลกเลยงโรคเอดส 1. ไมใชเขมฉดยารวมกบผอนในทกกรณ 2. ไมใชใบมดโกนรวมกบผอน ในการโกนหนวด โกนขน หรอโกนผม 3. หลกเลยงการรบถายเลอดทไมผานการตรวจกอนรบบรจาคหรอไมแนใจวาจะปลอดภยจากโรคเอดสหรอไม 4. ผหญงทเปนผปวยโรคเอดสหรอผตดเชอเอดส ไมควรมบตรควรปองกนดวยการคมกาเนด 5. หลกเลยงการฝงเขม สกผวหนง เจาะห เจาะลน เจาะจมก เจาะคว ดวยเขมทใชแลว 6. หลกเลยงการสมผสเลอดจากผอนโดยตรง ถามบาดแผลตองระมดระวงเปนพเศษ อยาใหเลอดสมผสได ยกเวนเลอดคนทเราแนใจจรงๆ วาปลอดภย 7. กอนจะแตงงานกน ควรไปตรวจเลอดเพอยนยนวาเลอดไมมเชอเอดส หรอถามจะไดปองกนดวยการใชถงยางอนามย

Page 54: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

49ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

3.เคลดลบสขภาพ เอดสยงไมมยารกษาใหหายได แตปองกนได ไมมใครอยากตดเอดส แตเมอตดเชอเอดสแลวผตดเชอหรอผปวยจะไมสามารถแพรเชอเอดสมาหาเราไดเลย หากเราไมไปมเพศสมพนธหรอรวมพฤตกรรมเสยงอนๆ กบผตดเชอเอดสหรอผปวยเอดส

การปองกนและหลกเลยงโรคตดตอทางเพศสมพนธ 1. หลกเลยงจากสงกระตนอารมณทางเพศ 2. หลกเลยงจากเพอนทชอบชกนาไปมพฤตกรรมทเสยง ตอการมเพศสมพนธโดยเฉพาะ 3. มความตงมนในการเรยน การทางานจะทาใหความคดเรองเพศลดลง 4. ไมหมกมน ครนคด หรอพดคยกนเรองเพศ 5. ไมประพฤตตนสาสอนทางเพศ 6. หลกเลยงการดมสราและของมนเมา รวมทงยาเสพตดทกชนด 7. หลกเลยงการไปเทยวในสถานททลอแหลมตอการมเพศสมพนธ 8. หามใชผาเชดตว ผาขาวมา ของผทเปนโรคตดตอทางเพศสมพนธหรอไม 9. เมอมอารมณทางเพศ ควรเบยงเบนความสนใจไปทากจกรรมทสรางสรรคอนๆ เชน เลนกฬา ทางานอดเรก ทางานบาน เปนตน 10.ออกกาลงกาย เลนดนตร เลนกฬาเปนประจาจะทาใหเหนอย สนก และเพลดเพลนจนทาใหการคดหมกมนเพอเพศลดลง 11.หลกเลยงการมเพศสมพนธกบบคคลทไมแนใจวาจะเปนโรคตดตอทางเพศสมพนธ 12.ควรผอนคลายอารมณทางเพศดวยการสาเรจความใครดวยตนเอง เพราะเปนเรองธรรมชาตและปลอดภยจากโรคตดตอทางเพศสมพนธดวย 13.ถาเปนนกทองเทยวและมเพศสมพนธทเสยงตอการเกดโรค ควรมถงยางอนามยพกตดตวไวเสมอทงชายและหญง และใชถงยางอนามยทกครงเมอมเพศสมพนธ

Page 55: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

50ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ใบงานท 3

กจกรรมท3ใหอธบายรายละเอยดในหวขอตอไปน 1. จงบอกผลดผลเสยของการคมกาเนดแบบตางๆดงน 1.1การทาหมน …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1.2สวมถงยางอนามย …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1.3กนยาเมดคมกาเนด …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ระบอาการเบองตนของโรคตดตอทางเพศสมพนธ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ระบความเสยงทเกดจากการมเพศสมพนธทไมปลอดภย …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 56: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

51ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

บทท 4

คยเปดใจรกปลอดภย

Page 57: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

52ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

แผนการเรยนรประจาบท

บทท 4 เปดใจรกปลอดภย

สาระสาคญ มความร ความเขาใจ มเจตคตทด เกยวกบทกษะการสอสารแบบตาง ๆ ทมประสทธภาพและไมมประสทธภาพ การคยกบลกเรองรางกายการดแลอวยวะสวนตาง ๆ การสงเกตอาการผดปกตการคยกบลกเรองอารมณความรสก เชน าการมแฟน อารมณเพศ ความรก อกหกการคยกบคเรองการปองกน การคมกาเนดการปองกนโรค การตรวจรางกาย

ผลการเรยนรทคาดหวง 1. ตระหนกถงความจาเปน ของการสอสารเรองเพศในครอบครว 2. มทกษะในการใหขอมลการฟง การถาม การตอบ

ขอบขายเนอหา 1. ทกษะการสอสารแบบตาง ๆ ทมประสทธภาพและไมมประสทธภาพ 2. การคยกบลกเรองรางกายการดแลอวยวะสวนตาง ๆ การสงเกตอาการผดปกต 3. การคยกบลกเรองอารมณความรสก เชน าการมแฟน อารมณเพศ ความรก อกหก 4. การคยกบคเรองการปองกน การคมกาเนดการปองกนโรค การตรวจรางกาย

กจกรรมการเรยนร 1. ศกษาเอกสารประกอบการเรยนร 2. ปฏบตกจกรรมตามทไดรบมอบหมาย 3. ทากจกรรมตามใบงาน

สอประกอบการเรยนร 1. เอกสารประกอบการเรยนร 2. ใบงานทายบท 3. การสบคนทาง Internet

ประเมนผล ประเมนผลจากกจกรรมตามใบงาน

Page 58: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

53ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 1ทกษะ การสอสารแบบ ตาง ๆ ทมประสทธภาพและไมมประสทธภาพ

การสอสารคอทกษะสาคญ ไมวาตาแหนงหรอระดบใดการสอสารทยอดเยยมจะทาใหประสบความสาเรจในงานและในชวตไดการสอสารแบงยอยเปนการพด การฟง และการเขยน ทสาคญคอกระบวนการคดของเราซงเปนเบองหลงคอ มมมองตอโลก การประมวลความคดและการถายทอดความคดออกมาเปนสอ ไมวาจะเปนคาพด อาการ หรอตวอกษร

คาวา "สอ" ในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ไดให ความหมายของคานไวดงน "สอ (กรยา) หมายถง ตดตอใหถงกน เชน สอความหมาย, ชกนาใหรจกกน สอ (นาม) หมายถง ผหรอสงทตดตอใหถงกนหรอชกนาใหรจกกน เชน เขาใชจดหมายเปนสอตดตอกน, เรยกผททาหนาทชกนาใหชายหญงไดแตงงานกนวา พอสอ หรอ แมสอ; (ศลปะ) วสดตางๆ ทนามาสรางสรรคงานศลปกรรม ใหมความหมายตามแนวคด ซงศลปนประสงคแสดงออกเชนนน เชน สอผสม" 1.1การสอสารทมประสทธภาพสงโดยทวไปจะเกดจากการสอสาร ตอไปน

1. การสอสารโดยตรงแบบเผชญหนา เปนการสอสารททงผสงสารและผรบสารตางเผชญหนากนในการสนทนา เชน บรการตองเขามารบ

order จากลกคา แพทยตองเขาตรวจรกษา สอบถามอาการกบคนไข เปนตน รปแบบการสอสารทสรางความสนใจใหแกผรบสารอยางตรงไปตรงมา การสอสารดวยวธนจงเปนรปแบบทดในการทสามารถสอสารไดอยางตรงไปตรงมาและมขอผดพลาดทางการสอสารนอยมาก

2. การสอสารสองทาง การสอสารสองทางเปนการสอสารทมการโตตอบกนไปมาของผสงสารและรบสารทงสองฝาย การ

สอสารรปแบบนจะไมสรางความสบสนแกคสนทนา อกทงกอใหเกดความนาสนใจใครรและเกดสมาธในการรบสารไดงาย

3. การสอสารโดยชองทางและสอทหลากหลาย การสอสารโดยชองทางและสอทหลากหลายเปนการเลอกใชสอทปจจบนมอยมากมายใหเกดประโยชน

ในการสอสาร โดยพจารณาจากความเหมาะสมของเนอหา สภาพแวดลอม ผรบและผสงสาร รวมไปถงปจจยอนๆ ทมผลตอการรบและสงสาร เพอใหการสงสารรปแบบทเลอกมานนเปนสารสอสารทไดผลและเสรมสรางศกยภาพการเรยนรของเดกและเยาวชนไดมากทสด

4. ผรบสามารถรบสารไดปรมาณมากพอ ในแตละบคคลจะสามารถรบสารในแตละชนดไดแตกตางกน ขนอยกบความชอบ ความถนด ภม

หลงและปจจยดานอนๆ การเลอกใชสารทสามารถสงถงผรบไดอยางมประสทธภาพหรอสงสารไดในปรมาณมากพอกบความตองการของผรบสารกนบเปนรปแบบทเหมาะสมของการสอสารทมประสทธภาพ ทงนเมอสารถกสงไปแลวนนผรบซงกคอเดกและเยาวชนหากสามารถนามาใชในการดาเนนชวตหรอสามารถนาไปใชพฒนาศกยภาพของตนเองไดอยางถกตองการยงแสดงใหเหนถงความสาเรจของการสอสาร ไมเพยงลบปญหาดานอาการขาดสมาธ แตยงสามารถนาสารทไดรบไปพฒนาตนเองใหมศกยภาพสงยงขน

Page 59: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

54ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

5. ผรบมความแมนยาเทยงตรงสง ความแมนยาเทยงตรงในการรบสารนนตองอาศยปจจยหลายประการในการรบขอมลขาวสารอยาง

เทยงตรง ทงประสบการการรบสาร ประสบการณในขอมลขาวสารทถกสงมา อกทงการมสตและสมาธในการรบสอทสงมาจะมผลอยางสงตอความแมนยาเทยงตรงของขอมล

6. การหลกเลยงอปสรรคในการสอสารดงกลาวขางตน การสอสารทมประสทธภาพตองหลกเลยงอปสรรคในการสอสารทกลาวมาขางตนทงหมด ทงนเพราะ

อปสรรคการสอสารทเกดขนจะเปนตวสะทอนใหเหนวาขอมลทถกสงมามความถกตองหรอคลาดเคลอนเพยงใด การเกดอปสรรคตางๆ ขางตนกนบเปนปจจยทกอใหเกดอาการขาดสมาธในเดกและเยาวชนดวยเชนกน หากสามารถลบอปสรรคตางๆ ไปได การสอสารยอมประสบความสาเรจไดในทสด 1.2การสอสารทไมมประสทธภาพบางครงเราจะรสกวาเราไมสามารถสอสารกบเพอนรวมงานได เราไมเคยเขาใจเขา และเขากไมเขาใจวาเราตองการอะไร จนในทสด เรากรสกวาเราไมอยากทางานกบเขาอกตอไป ปญหาในการสอสารพดคยอาจจะฟงดวาเปนเรองเลก ๆ นอย ๆ ไมนาจะมอะไรมากมาย แตการขาดการสอสารทด อาจสงผลรายตอการทางานได เพราะยงเราคยกบเพอนรวมงานนอยลง กยงทาใหประสทธภาพในการทางานของเรามนอยลงตามไปดวย หลายคนอาจสงสยวาเพยงแคการพดคย หรอไมพดคยจะทาใหเกดปญหาในการทางานไดอยางไร คนทางานหลายคนมศกยภาพในการแยกแยะเรองสวนตวออกจากเรองงาน ในขณะทหลาย ๆ คนไมสามารถทาได หากปญหาการสอสารในททางานเปนสวนหนงของการทางาน เชอไดเลยวาการทางานของเราจะมประสทธภาพนอยลง เมอตองทางานรวมกนเปนทม เราไมสามารถตดสนใจแกปญหาตาง ๆ ไดเพยงลาพง เราตองรบฟงความคดเหนของคนอนดวย แตถาเรามปญหาในการสอสารกบคนอน เรากไมอาจจะทางานรวมกบใครได อปสรรคในการทางานดงตอไปน เปนสวนหนงททาใหประสทธภาพการทางานของเรามนอยลง ลองมาสารวจตวเองดวาเรามปญหาหนงในนนหรอไม หากเราเปนคนหนงทมปญหาเหลานน ใหรบเปลยนแปลงพฤตกรรมใหเรวทสด เพอทเราจะไดไมเปนพนกงานเจาปญหาขององคกร หรอเปนบคคลทไมสามารถตดตอสอสารกบใครไดอกตอไป 5 เหตผลดงตอไปนเปนสวนหนงททาใหเราสอสารกบผรวมงานไมรเรอง ลองมาดกนวาปญหาเหลานนมอะไรบางคนทางานหลายคนแยกแยะไมไดวาอนไหนคอการทางาน อนไหนคอเรองสวนตว เมอเกดความรสกไมชอบทศนคตบางอยางของเพอนรวมงาน เราจะรสกวาไมอยากพดกบเขา แมกระทงในเวลางานกตาม การทเราเลอกทจะไมคยกบเพอนรวมงาน เพราะรสกไมชอบเขา จะทาใหเราไมสามารถทางานเปนทมได เราไมสามารถทาใจยอมรบเพอนรวมงานไดทกเรอง แตเมอถงเวลาตองทางาน เรากควรมความเปนมออาชพ ไมเอาเรองสวนตวมารวมกบเรองงาน

Page 60: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

55ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ไมยอมเปดใจใหกวาง ทางานเขากนไมได เปนสงทเรามกจะไดยนอยเสมอ เมอใครคนใดคนหนงทางานรวมกบทมไมได ปญหานอาจจะเกดจากการทเรามทศนคตทเขากบเขาไมได แลวคดไปเองวาเขาไมนาจะทางานเปน หรอไมสามารถทางานเขากบเราได ซงทาใหกลายเปนอกหนงปญหาของการทางาน หากเรากาลงมความคดเชนน เราอาจจะตองเปลยนความคดเสยใหม ปญหาของการสอสารในททางาน อาจไมไดเกดจากเขาเพยงฝายเดยว แตอาจจะเกดจากเราดวยทไมยอมเปดใจยอมรบความแตกตาง จงทาใหไมสามารถทางานประสานกนได

ไมมมนษยสมพนธกบเพอนรวมงาน การสรางความสมพนธทดในการทางาน จะทาใหเราทางานรวมกบคนอนไดงายขน แตในทางกลบกน หากเราไมคดทจะสรางความสมพนธทดในการทางาน กจะยงทาใหเราหางไกลจากการเปนเพอนรวมงานทด อกทงยงจะทาใหการสอสารภายในทมมนอยลงตามไปดวย และแนนอนวาสงทตามมา คอ การทเราไมสามารถสรางความเขาใจทดภายในทมได และไมสามารถทางานรวมกนได

ไมยอมรบฟงความคดเหนของกนและกน การยอมรบฟงความคดเหนของคนอน เปนสงทจะทาใหแนวคดในการทางานมความหลากหลาย และมความเปนเสรทางความคดมากขน เมอหนงในเพอนรวมงานของเราแสดงความคดเหนใด ๆ กตาม เราตองเคารพความคดเหนขอเขา ไมใชวาจะไมเหนดวยไปเสยทกครง แมวาความคดเหนของเขาจะไมไดเปนเรองทถกตอง แตการรบฟงความคดเหนของผอน จะทาใหมความเปนมตรมากยงขน และเปนเพอนรวมงานทเขาอยากทางานดวย

ไมยอมพดความจรง เรารสกวามนเปนเรองยากทกครงทจะตองตกเตอนเพอนรวมงานเมอเขาทางานผดพลาด เรามกจะคดเสมอวาการปลอยใหเขาไดดแลตวเองดกวาการทเราตองตาหนเขา ความคดเชนนอาจไมถกตองเสมอไป เพราะนนเทากบวาเรากาลงสงเสรมใหเขาทางานผด โดยทไมแนะนาวธแกปญหาทถกตอง ซงเทากบวาเขาและเราสอสารกนไมเขาใจ แลวทาใหเกดความเขาใจผดกนในทสด แลวจะสงผลกระทบตอการทางานในภายหลง สวนหนงของการทางานทไมมประสทธภาพมาจากการสอสารในการทางานทไมดพอ เราพดอกอยาง แตเพอนรวมงานของเราอาจจะกาลงเขาใจอกอยาง จนบางครงเราจะรสกวาเราเขากบเพอนรวมงานไมไดเสยท การเปดใจยอมรบและพดความจรง จะชวยใหเรากาวขามความเขาใจผด และการสอสารทผดพลาดได 1.3ทศทางของชองทางการตดตอสอสาร (Direction of Communication Channels) การตดตอสอสารในองคการจะมชองทางอย 3 แบบ ดงนคอ

1. การสอสารจากระดบบนลงสระดบลาง (Downward Communication) เปนการตดตอสอสารจากผบงคบบญชาไปสผใตบงคบบญชา (หรอ ผทอานาจสงในองคการไปสระดบ

ทตากวา) ซงเปนสงทจาเปนตอการจดการ และการควบคมการทางานภายในองคการ เพอใหผปฏบตรถงนโยบาย แผนงานขนตอนเปาหมาย คาสงใหปฏบตตาม กฎระเบยบ ขอบงคบ คาเตอน คาขอรอง คาอนมตสงใหดาเนนการ เปนตน สอทใชกนมากในการตดตอสอสารแบบน ไดแก การประชม ประกาศ บนทก ฯลฯ

Page 61: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

56ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

2. การตดตอสอสารจากระดบลางขนไปสระดบบน (Upward Communication) เปนลกษณะการตดตอสอสารทสงขาวสารจากผทอยใตบงคบบญชาไปสผใตบงคบบญชา (หรอ ผทอย

ในตาแหนงทตากวา ไปสตาแหนงทสงกวา) โดยสวนใหญเปนการสนองการสอสารจากบนลงลาง เชน ลกษณะการยอนกลบของรายงานความกาวหนาของผลการปฏบตงาน การเสนอแนะ การรองทกข ขอคดเหน หรอการขออนมต เปนตน

3. การตดตอสอสารระดบเดยวกน หรอตามแนวราบ (Lateral or Horizontal Communication) เปนการตดตอสอสารระหวางบคคลในระดบเดยวกนในแนวราบ หรอระหวางคนตางระดบกนทไมม

อานาจในการบงคบบญชาซงกนและกน สวนใหญจะสอสารระหวางแผนก หรอหนวยงานตาง ๆ ในลกษณะของการปรกษาหารอ การทางานรวมกน การทางานเปนทม 1.4การสอสารจะประสบผลทตองการเพยงใดนน จงขนอยกบปจจยทเกยวกบคณสมบตของผสอสารทสาคญ 4 ประการ คอ

1. มความรความสามารถ หากผสอสารมความรความสามารถทวไปอยในระดบสงจะมความเชอมนในตนเอง รบรและเขาใจสงตางๆ ไดรวดเรวแตหากผสอสารมความรความสามารถตา ความสามารถในการรบรและเขาใจสงตางๆยอมจะตาไปดวย หากผสงสารและผรบสารมพนฐานความรแตกตางกนกรณผสงสาร มความร ความสามารถสงกวาผรบสาร จะใหผลสาเรจของการสอสาร ดกวากรณผสงสารมความรความสามารถตากวาผรบสาร

2. มทกษะในการสอสาร คอมความเชยวชาญ สามารถในการพด การเขยนการแสดง มจตวทยาการจงใจสง ซงสงเหลานจะตองอาศยความรความสามารถและการฝกฝนตนเองเปนสาคญ

3. มเจตคตทด ผสอสารทมเจตคตทดตอกน จะชวยใหเขาใจซงกนและกนไดงายขนรจกวเคราะหความร ความคด ขาวสารตางๆ อยางเปนเปนกลางและมเหตผล แตหากหากผสอสารมเจตคตทไมดตอกนอาจมองกนในแงรายและบดเบอนขาวสาร

4. พนฐานทางสงคมและวฒนธรรม เนองจากสงคม วฒนธรรม รวมถง เพศและอาย เปนตวกาหนดความเชอ ความรสกนกคดของคนในสงคม ผทจะสอสารเขาใจกนไดดทสดนนไดแกผทมพนฐานทางสงคมวฒนธรรมเหมอนกน ทงผรบและผสง ผสอสารทมความแตกตางทางสงคมวฒนธรรมอาจทาใหการสอสารลมเหลว ทงนเพราะการพดหรอการปฏบตอยางหนงในสงคมหนง อาจแปลความหมายแตกตางไปจากอกสงคมหนง

จะเหนไดวาการสอสารทมประสทธภาพนนผสงสารจะตองเปนคนรอบร ทนสมย รลก รจรง ขอมลขาวสารทสงไปถงจะถกตองสมบรณ ผรบสารกตองมเจตคตทดตอสารและปฏบตอยางถกตองไมบดเบอน อกทงสารทสงไปจะตองมความถกตองชดเจน ไมคลมเครอ เมอทงหมดสอดประสานสมพนธกนอยางดแลวการทางานกจะเกดประสทธภาพสงสดภายใตการบรหารจดการการสอสารทมประสทธภาพ

Page 62: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

57ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 2 การคยกบลกเรองรางกายการดแลอวยวะสวนตางๆการสงเกตอาการผดปกต ควรคยกบลกเรองเพศศกษาและการมเพศสมพนธ

การคยกบลกเรองเพศศกษาชวยใหลกเขาใจเรองเพศในทางทถกตอง และรจกการมเพศสมพนธอยางปลอดภยคณควรมการสอดแทรกคณธรรมและหลกการเกยวกบการมเพศสมพนธตามแบบทคณอยากใหเปนไปดวย นอกจากนลกควรจะรถงผลทตามมาจากการมเพศสมพนธดวย เชน การตงทอง โรคตดตอจากการมเพศสมพนธ ตลอดจนถงความเสยใจทเกดจากความรกและการมเพศสมพนธ

จากการศกษาพบวาเดกทพดคยกบผปกครองเรองเพศศกษาและการมเพศสมพนธมแนวโนมจะมเพศสมพนธครงแรกชากวาเดกทไมเคยพดคยเรองการมเพศสมพนธและเพศศกษากบทางบานเลย

แลวเราควรเรมจากตรงไหนกวาเราจะสอนอะไรลกไดเรากตองคอย ๆ ใหขอมลแบบคอยเปนคอยไปอยางตอเนอง และควรเรมสอนเรองเพศศกษาตงแตเดก เชน เวลาเราสอนลกเรองอวยวะตาง ๆ ของรางกาย เชน นวมอ นวเทา ตลอดจนหนาทของของอวยวะตาง ๆ ทนเรากรวมอวยวะเพศเขาไปดวยพอลกโตขนคณกคอย ๆ สอดแทรกขอมลเกยวกบเพศศกษาเพมขน การพดคยเรองเพศศกษาอยางตอเนองกบลก นบวาเปนการสรางความสมพนธระหวางคณและลก พอลกเขาสวยรนลกกจะไมอายทจะพดคยเรองนกบคณ

คอยดจงหวะวาชวงไหนเปนชวงทคณสามารถพดคยกบลกไดเชน แมของเพอนลกสาวคณกาลงทอง คณกสามารถสอดแทรกขอมลได เชน “ลกสงเกตไหมวาทองของแมนองบใหญขนแลวกใหญขน? ลกรไหมวาแมนองบกาลงทองอย ในทองของแมนองบกาลงมเดกอยในทอง แลวลกรไหมวาเดกเขาไปอยในทองไดอยางไร” จากนนลกกจะเรมถามคาถามตอมาเรอย ๆ นนเอง

ใหขอมลเรองเพศศกษาทเหมาะสมกบวยของลก

เวลาคยเรองเพศศกษาควรดอายและความเหมาะสมของลก เชน ถาลกวย 5 ขวบถามคณวา “ทาไมรางกายของเดกผหญงและเดกผชายถงไมเหมอนกน” คณอาจจะตอบวา “รางกายเรามสารพเศษทเรยกวาฮอรโมนซงเปนตวกาหนดใหเปนเดกผหญงหรอเดกผชาย” เดกผชายจะมองคชาตและลกอณฑะ พอโตขนเสยงผชายจะทมลงและไหลจะขยายกวางขน สวนผหญงจะมอวยวะเพศหญง เมอโตขนหนาอกจะขยาย และสะโพกจะผาย

Page 63: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

58ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

คอยบอกพฒนาการของรางกายใหลกรลวงหนา

เดกมกกลวและสบสนทรางกายเปลยนแปลงเมอเขาสวยรน คณสามารถสรางความเขาใจเกยวกบพฒนาการของรางกายในแตละชวง เดกอาย 7 ขวบ กเขาใจเรองประจาเดอนไดแลว สวนเดกผชายกสามารถเรยนรการเปลยนแปลงของรางกายชวงวยรนได

บอกลกเรองศลธรรมกบการมเพศสมพนธ

เรองนเปนเรองคอนขางสาคญเพราะเปนการสอดแทรกทศนคตของคณตอเรองศลธรรมและการมเพศสมพนธ แมวาเมอลกโตขน ลกอาจจะไมทาตามแบบอยางและทศนคตทคณปทางเอาไว แตระหวางทลกกาลงคนหาแนวทางของตนเอง ลกจะนกถงคาพดของคณ

เลอกใชคาศพทปกตเวลาพดกบลกเรองเพศศกษา

เวลาทคณคยกบลกไมควรใชคาแสลง หรอตงชอเลนใหกบอวยวะเพศ เชน ของลบ เพราะหากคณใชคาปกตลกจะคดวานเปนเรองปกต เวลาโตขนจะไมรสกเขนอายเวลาพด

ไมตองเครยด

ไมตองหวงนะคะหากคณไมสามารถตอบคาถามลกไดทกคาถาม จรง ๆ แลวสงทคณรไมสาคญเทากบวธการโตตอบของคณ แตสงทสาคญทสดคอพยายามเปดโอกาสใหลกรวาเขาสามารถพดคยกบคณไดทกเรอง

คยกบลกวยรนเรองความเปลยนแปลงของรางกาย

เพอนสาวคนหนงของฉนเลาถงประสบการระทกของลกสาววย 12 ปของเธอเมอวนกอน เธอเลาวาเธอไดยนเสยงลกสาวเธอรองไหและตะโกนวา “แม แม ชวยหนดวย” มาจากหองนา ดวยความตกใจ เธอวงไปดทหองนา และพบลกสาวมคราบเลอดอยทมอ

ลกสาวของเธอพดไป สะอนไป “แม หนเลอดออก หนกลวตาย หนยงไมอยากตาย” เธอเกอบหลดหวเราะออกมา แตยงไวทน กอนทจะอธบายใหลกฟงวาเธอเลอดไหลเพราะอะไรเดกสวนใหญไมไดเตรยมตวรบความเปลยนแปลงทางรางกายน เดกหลายคนตกใจ พอแมจงควรชวยเตรยมลกใหพรอมสาหรบความเปลยนแปลงตามธรรมชาตน

วธเตรยมตวทดทสดคอการเปดอกคยกบลกเกยวความเปลยนแปลงทจะเกดขนเมอพวกเขาเขาสวยรน เดกผหญงอาจเรมเปลยนแปลงตงแต 8 ขวบ และเดกผชาย 10 ขวบ คณควรสอนเดก ๆ วาจะมสวนใดของรางกายเปลยนไปตามธรรมชาตบาง ทเหนไดชด เชน สงขนอยางรวดเรว มสว มกลนตว หนาอกขน/หนาอกแตกพาน มประจาเดอน มขนขนตามรางกายสาหรบผชาย ฝนเปยก ผปกครองควรอธบายผลของการเปลยนแปลงและการวางตวใหเหมาะสมเพอรบมอการเปลยนแปลง

Page 64: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

59ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ประมาณชวง 10-12 ขวบ เดกผหญงจะโตขนอยางรวดเรว ซงเรวกวาเดกผชายประมาณ 2 ป การเปลยนแปลงนอาจทาใหเดกเดนงมงาม และอาจจะมลกษณะประหลาดบนหนา เชนจมกโต เมอลกเขาสชวงน พอแมควรอดทนและไมวพากษวจารณพฤตกรรมงมงามของลก

เดกผหญงจะเรมขนตงแตอาย 10 ขวบ และเรมมประจาเดอนเมออาย 12-13 ขวบ ซงอาจทาใหเดกกงวลและเครยดได ถาไมไดเตรยมตวลวงหนา ดงนนผปกครอง โดยเฉพาะคณแมจงควรแนะนาและชวยเหลอลก สอนลกวาควรทาอยางไรเมอมประจาเดอน และจาไววา ไมควรพดเรองนตอหนาสาม และคณพอไมควรพดเรองนกบลกสาวโดยเดดขาด

สาหรบเดกผชาย การมขนขนตามใบหนาและรางกาย เสยงแตก การขยายของอณฑะ เมออายประมาณ 11-12 และการหลงนาอสจครงแรกเมออายประมาณ 12-14 อาจทาใหเดกสบสน คณควรสอนลกกอน พวกเขาจะไดไมตกใจเมอเกดการเปลยนแปลง

การเปลยนแปลงทางกายภาพอน ๆ ทคณควรสอนลก เชน สว กลนตว เมอพวกเขาเขาใจสงเหลาน พวกเขาจะไดรสกดแลรกษาความสะอาดไดอยางเหมาะสม

การเปลยนแปลงเหลานอาจเกดขนชาหรอเรวตางกนไปในเดกแตละคน ผปกครองควรอธบายเรองนใหเดกเขาใจในวยทเหมาะสม เพอทเขาจะไดไมกงวลหรอเปรยบเทยบตวเองกบเพอน การคยอยางเปดอกจะชวยใหลกปรบตวใหเขากบการเปลยนแปลงไดดขน

Page 65: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

60ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 3 การคยกบลกเรองอารมณความรสกเชนการมแฟน อารมณเพศ ความรก อกหก

เรมสนใจความรสกของคนอนเชนคณจะไดเหนลกออกอาการเศราสรอยตามไปดวยเวลาเหนเดกคนอนรองไหหรอเขาจะรจกเขามาลบแขนปลอบใจเวลาทเหนคณกาลงเศราหรอไมสบายใจการเรมรบรอารมณผอนนเปนขนแรกของการพฒนาความรสกรวมกบผคนและโลกรอบตวและถาเขาไดรบการดแลสงเสรมในเรองนจะเปนการปพนฐานพฒนาการในเรองอนตอไปดวยไมวาจะเปนการรจกแบงปนหรอการกลาวคาขอโทษเปนตนเรามตวอยางหลากหลายวธใหคณชวยลกเรยนรเรองอารมณดงน

– แมพดใหรจกชออารมณเพราะวยนเขายงรจกคาเรยกอารมณตางๆนอยการฉวยจงหวะบอกกลาวใหเขารทกครงทเขาแสดงอารมณตางๆจะชวยเพมคาศพทเกยวกบอารมณความรสกใหเขาไดมากเชนคณเหนลกกาลงยมชอบอกชอบใจอะไรใหรบพดคยกบลกวา “ยมเหนฟนขาวแตไกลเลยเหนหนาแมแลวมความสขละส” และใหใชวธนทกครงไมวาลกจะมอารมณอยางไรกตาม

– ระวงการหามความรสกโดยไมตงใจบางครงคาพดบางอยางอาจทาใหเดกสบสนและไมชวยการเรยนรเรองความรสกเชน “ไมตองกลวนะไมมอะไรหรอก” ในขณะทเขารสกกลวจรงๆสงทควรทาคอการบอกอารมณทงดและไมดทเกดขนใหลกไดรจะดกวาการเรยนรของลกจะถกตองหรอไมอยทการแสดงออกของคณตอเหตการณตางๆดวยเชนลกถกเพอนแยงขนมและเขาโกรธคณอาจใชโอกาสนสอนเรองอารมณกบเขาได “ทลกโกรธเพอนเพราะเขาแยงขนมของหนนะไมเปนไรแตแมวาไมถงกบตองตเพอนนะคะ”

– ชตวอยางความรสกของคนอนใหลกไดเหนตวละครตางๆทอยในหนงสอ (หรอทวบางรายการทคดสรรแลว) จะเปนตวอยางใหคณสอนลกรจกความรสกทงดและไมดไดเชน “พหมาในเรองเสยใจเพราะมคนมาเอากระดกชนโปรดของมนไป ”

– ใหอภยเสมอถาเขาจะลมนกถงความรสกบางไมใชเรองใหญโตอะไรถาบางครงลกจะลมนกถงความรสกของคนอนเพราะการพฒนาความรสกรวมหรอการเขาใจความรสกผอนจะสมบรณขนไดเปนเรองทตองใชเวลาอกหลายป

เพศศกษา

พอแมสวนใหญไมเขาใจความหมายของคาวาเพศศกษามกไปมองพงประเดนในเรองเพศสมพนธเพยงอยางเดยวแททจรงเพศศกษาหรอการเรยนรเรองเพศ เปนสงทเหมาะสมสามารถเรยนรไดอยางเปนวชาการและมจดมงหมายใหผเรยนไดเกดความรความเขาใจ ทศนคตทถกตองตอเรองเพศวางตวไดเหมาะสมและปองกนปญหาทางเพศทตามมาได

ประกอบดวยความรเกยวกบเรองการเปลยนแปลงทางเพศทงภายในและภายนอกเมอเขาสวยรนการวางตว การเขาใจเพศตรงขาม ความแตกตางระหวางชายหญงทงดานความคดความรสก สรระและระบบสบพนธ ความรเกยวกบเรองเพศในวยรนเพศสมพนธและปฏกรยาตอบสนองทางเพศ การตงครรภ การคมกาเนดโรคตดตอทางเพศสมพนธ หนาทและความรบผดชอบหลงการมเพศสมพนธ เปนตน

Page 66: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

61ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

พฒนาการทางเพศ

เมอเรมตนเขาวยรนรางกายจะมการเจรญเตบโตและเปลยนแปลงหลายอยาง ตวสงขน แขนขายาว มอเทาใหญมขนขนตามอวยวะตางๆ เชนทรกแร หนาแขงและทอวยวะเพศเรมมหนาอกสะโพกผายออก เอวคอดเลก มประจาเดอนและเสยงแหลมเลกบงบอกความเปนผหญงมากขนและในผชายกลามเนอเปนมด ไหลกวางขน เสยงแตกเหมอนเสยงเปดและทม หาวมสวและกลนตว หนวดเคราขน และขณะหลบ บางคนเรมมการหลงนาอสจหรอเรยกวาฝนเปยกนนเอง ความสนใจเรองเพศและพฤตกรรมทเปลยนไปของวยรนเปนเรองธรรมชาตและเปนเรองทมกนทกคนสาเหตเกดจากการเปลยนแปลงของระดบฮอรโมนในรางกายททาใหเกดแรงกดดนภายในตววยรนเองจะรสกตนเตนเมอไดใกลชดเพศตรงขามทถกใจหรอถกกระตนดวยภาพทเราใจไดงาย อยากมอง อยากอยใกลและทาใหเกดความพอใจสขใจและมการตนตวตอบสนองทางรางกายไดงาย ความอยากร อยากเหนในเรองเพศเปนเรองปกตธรรมดาของวยรนและควรไดรบความรทถกตองทไมเปนการกระตนเรองเพศจนเกนไปขณะเดยวกนควรสอนใหเขาใจถงการวางตวทเหมาะสม การกระทาอะไรทนาไปสอนตรายการปองกนปญหาหรอการหลกเลยงมใหเกดปญหาในเรองเพศจะทาอยางไร แตพบวาวยรนเรยนรเรองเพศผานสอทไมเหมาะสม เชนการตนทางเพศ หนงสอปลกใจทางเพศ นยาย เทป วดโอโป หรอภาพยนตรซงสอเหลานจะเนนการกระตนความรสกทางเพศและสรางอารมณเพศมากกวาทจะใหความรทถกตองในเรองเพศหลายรายไปเรยนรความวปรตทางเพศ รกรวมเพศและการรวมเพศทผดปกตสงผลทาใหวยรนจานวนมากทหมกมน กระตนอารมณเพศมากเกนไป หลายคนทเรยนรจากการสารวจตนเองจนเกดความรสกและพบความรสกพอใจกบการกระตนตวเองแบบนหรอทเรยกวาพฤตกรรมสาเรจความใครดวยตวเองถอวาเปนเรองปกตและเปนทางออกทดทางหนงในการชะลอการมเพศสมพนธกบเพศตรงขามพบไดทกคนในเพศชายและครงหนงของเพศหญงในชวงวยรน

แนวทางสงเสรมเพศศกษาในวยรนทบาน

ถงแมวาทางโรงเรยนมธยมศกษาจะนาหลกสตรเพศศกษาเขาเปนสวนหนงของการเรยนการสอนแตพบวามวยรนจานวนมากทยงไมเขาใจเนอหาโดยเฉพาะในการการวางตวและความแตกตางของชายหญงอกมากพอแมจงเปนผทมความสาคญในการใหความรพนฐานแกลกวยรนทดทสดและเมอวยรนไมไดรบความรความเขาใจทถกตองกมกไปหาความรกบเพอนหรอสอลามกทบดเบอนความเปนจรงไดงาย

พอแมสวนหนงทไมมนใจตอการสอนถงความเปนจรงในเรองเพศและเมอลกวยรนเรมสนใจเพศตรงขาม เกดความรสกทางเพศและเรมมพฤตกรรมนอกลนอกทางททาใหพอแมเปนหวงกลววาจะเสยอนาคตในดานการเรยน เชน เรมเทยวกบแฟนสนใจหนงสอโป แตงตวอวดรปราง เรมแตงหนา กลบบานดก โทรศพทคยกนนานๆพกถงยาง กนยาคมกาเนด เปนตน จงเรมด วา กดกนและเปนจดเรมตนของความไมเขาใจกนตามมา

Page 67: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

62ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

การทไดเรยนรในหองเรยนเพยงอยางเดยวมสามารถชวยใหวยรนผานพนชวงนไดดทงหมดพอแมจงมสวนรวมในการสนบสนนใหวยรนไดเรยนร ปรบตวปรบใจและสามารถผานพนชวงวกฤตนไดอาศยความรเขาใจและทศนคตทดของพอแม การทพอแมไดเตรยมตวเตรยมใจรบสภาพกบความเปนจรงทเกดขนสรางความสมพนธและเพมเทคนคการพดคยจนสามารถคยถงเรองนใหเปนเรองธรรมดาจะชวยใหวยรนเขาใจและปรบตวใหเหมาะสมไดในทสดแนวทางในการสงเสรมเรองนของพอแมมตอไปน 1. ใหความเปนจรง ผานการพดคยสบายๆ ทาความเขาใจใหตรงกนไมจองจบผดหรอมองวยรนในแงรายจนเกนไปจะทาใหวยรนไดเรยนรและเกดความยบยงชงใจและควบคมตวเองดขนเรองทควรพด เชน ผลทเกดจากการมเพศสมพนธตองรบผดชอบ ถาตงครรภทาแทงหรอมลกจะเกดปญหาอะไรตามมา และครอบครวใหมมกจบดวยการหยารางสงเพศสมพนธ สาสอนหรอกบโสเภณอาจตดโรคไดงาย การแตงตวรดรป โปแมทาใหคนสนใจแตกนาพาอนตรายมาดวยหมกมนเรองเพศอยางเดยวทาใหเกดผลเสยตอตนเองอยางไรสถานการณทอนตรายเสยงตอการมเพศสมพนธ เปนตน 2. การสงเสรมการเรยน การเลนกฬา การทากจกรรมรวมกนเปนกลมจะชวยใหวยรนมโอกาสเรยนรจกเพศตรงขามผานการทางานรวมกน ไดศกษาแนวคดความรสก ความแตกตางของเพศตรงขาม ภายใตบรรยากาศทสนกสนานไมเราอารมณเพศจนเกนไปขณะเดยวกนการทางานกลมจะชวยใหวยรนมโอกาสรจกเพศตรงขามผานการทางานรวมกนไดศกษาแนวคด ความรสก ความแตกตางของเพศตรงขาม ความรบผดชอบ ความอดทนภายใตบรรยากาศทสนกสนาน ไมเราอารมณเพศจนเกนไป 3. การเขมงวด ปดบง หามปรามรนแรงในเรองเพศหรอเหนวาเรองเพศเปนเรองสกปรก อนาจาร ลามก จนไมสามารถพดกบลกไดจะยงสงเสรมความอยากรอยากเหนของวยรนจนตองไปเสาะแสวงหาความรจากเพอนจากหนงสอโป วดโอ ทอาจใหขอมลบดเบอนไปหรอบางรายถกลงโทษรนแรงจนเหนวาเรองเพศเปนเรองตองหามจนไมสามารถหาความสขทางเพศได

4. ฝกใหคดแยกแยะ มองหาความแตกตางของแตละเพศ ทงในดานอารมณความรสก การแสดงออก ความรบผดชอบ มมมองทแตกตางผานการพดคยสบายๆในเรองราวเกยวกบสงทวยรนสงสย อยากร ไมเขาใจและใหโอกาสซกถาม โดยตอบงายๆตรงกบความอยากรและทาใหเปนธรรมชาตจะชวยใหวยรนหายสบสน มองเรองนวาเปนเรองธรรมดา เขาใจความแตกตางและยอมรบวาเรองเพศกเปนสวนหนงของชวต

5. ไมสงเสรมหรอเปดโอกาสใหวยรนไดเหนวดโอโปแตถาวยรนไปเหนมาแลว กควรพดคยกนดๆ วาอะไรเหมาะสมหรอไมเหมาะสมทสาคญพอแมไมควรดใหเหนเปนแบบอยาง 6. สงเสรมการเลนกฬา ทากจกรรม การเขาคายพกแรม ทางานกลมการทางานภาคฤดรอน การทางานอดเรกตางๆ เชน การปลกตนไม เรยนวาดภาพ ระบายสทากบขาว ตดเยบเสอผาฝกสมาธฯลฯกจกรรมเหลานทาใหวยรนหดปรบตว ตนเตนจากการผจญภยพบกบปญหาใหตองหดแกไขทงหมดจะชวยเบยงเบนความสนใจในเรองเพศออกไปโดยไมรตวกเทากบเปนการใชเวลาวางพฒนาตนเอง 7. ฝกหดทกษะทางสงคมในรปแบบผใหญ ฝกใหเกยรตซงกนและกนการตรงตอเวลา การไมเอาเปรยบ ความซอสตยการไปรบไปสงโดยผานการรบรของผใหญและใหรบผดชอบผลของการกระทาตางๆอยางสมาเสมอ

Page 68: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

63ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

8. สรางบรรยากาศในบานใหด มกจกรรมรวมกนเสมอพนองคยเลนกนได พอแมลกใกลชดสนทสนมปรกษากนไดซงทาใหวยรนรสกอบอน มความรกอยในตว มตองไปแสวงหาจากคนนอกบานซงจะตางจากวยรนทขาดคนรก ขาดคนดแลเอาใจใส ในบานตองดนรนไขวควาหาความรก สนใจในเรองเพศกอนวยอนควรจนกลายเปนปญหาเพยงเพอทดแทนสงทขาดอยในใจ 9. ฝกการไตรตรอง สงเกต วเคราะหและศกษาผคนทอยรอบๆตวเปนทกษะทสามารถฝกสอนไดผานการพดคยกนในครอบครวพอแมพนองหรอในหมเพอนซงจะไดเรยนรจกคนในหลายมมมอง 10. ขอบเขตทเหมาะสมถงแมวาการคบเพอนตางเพศไมใชสงตองหามแตตองไมรบกวนการเรยนในกรณทวยรนดงดนจะคบเพอนตางเพศเพอเปนแฟนชดเจนในชวงวยเรยนกควรสรางขอบเขตทตกลงกนวา ควรพบกนทโรงเรยนหรอทบานและไมควรไปในทลบตาตามลาพงหรอเวลากลางคนจะใชเวลาโทรศพทคยกนไดตามเวลาทตกลงกนใหพาเพอนมารจกพอแมและไมอนญาตใหดวดโอโป เปนตนการตกลงรวมกนมพนฐานดวยการนาเหตผลมาพจารณารวมกนเพอประโยชนของวยรนเพอวยรนจะไดเขาใจวาพฤตกรรมทางเพศนนไมใชสงตองหามแตตองควบคมใหพอเหมาะ

Page 69: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

64ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 4 การคยกบคเรองการปองกน การคมกาเนด การปองกนโรค การตรวจรางกาย การคมกาเนด ความรกและกามารมณเปนของคกน เมอเกดความรกขนในหนมสาวแลว กามารมณซงเปนความตองการตามธรรมชาตกเกดขน กามารมณ จงเปนพนฐานของชวตค เปนสญชาตญาณเบองตนในการเจรญเผาพนธเปนธรรมชาตทเปนความตองการพนฐานของมนษย แตถาเราปลอยใหทกอยาง เปนไปตามธรรมชาต โดยไมมการควบคมแลว เรากคงจะมลกเตมบานมหลานเตมเมอง แยงกนกน แยงกนอย แยงกนเรยน แยงกนทางาน ฯลฯ จนทาใหโลกนไมมความสข การวางแผนครอบครว จงมความสาคญอยางยงในการจะใชชวตคอยางมความสขในสงคมโลก และการคมกาเนดกเปนสวนหนงทนามาใชในการวางแผนครอบครว วธการคมกาเนดทถกตอง หลายคนยงไมเคยรเลยวา การคมกาเนดมวธการอะไรบาง แตละวธดงกลาวนน มขอด จดเดน จดดอย ขอควรระวง รวมทงวธการใชทถกตองอยางไร จนมแตเรองความเชอผดๆ ขาวลอผดๆ ใหคนทวไปงนงงสงสย ทจรงแลว การคมกาเนดอาจแบงงายๆออกเปน การคมกาเนดชนดชวคราว และการคมกาเนดชนดถาวร การคมกาเนดชนดชวคราวน ออกแบบมาเพอใชเวนระยะการมบตรออกไป ใหเกดการตงครรภในเวลาทตองการ... บางคนอยากจะรวมใชชวตคกน อยากจะรวมรกกน แตยงไมพรอมจะมบตร กใชการคมกาเนดชนดชวคราวซงมมากมายหลายวธใหเหมาะสมกบชวตตน ถงยางอนามย เปนอปกรณแรกเรมทคงจะคดถง เพราะนอกจากจะใหสมผสรกทปลอดภยแลว ยงเปนวธการทงายสะดวก และไมมการรบประทานยาฮอรโมนหรอมวสดอปกรณแปลกปลอมในรางกายดวย หาซอใชไดสะดวก ไมตองปรกษาแพทย เพราะมวธการใชการถอดบอกมาในฉลากเรยบรอย ยาคมกาเนดชนดเมดรวม โดยเฉพาะชนดทมปรมาณฮอรโมนเพศตา นอกจากจะใชปองกน การตงครรภแลว ยงชวยลดอาการปวดประจาเดอน รวมทงบางชนดอาจลดการเกดสวไดดวย แถมรนใหมๆ ยงไมทาใหอวนและเปนสวผาเหมอนรนเกาๆ จงเหมาะสมในกรณทฝายชายไมพรอม ในการปองกนการตงครรภ ยาฉดคมกาเนด ยาฝงคมกาเนด หวงอนามยคมกาเนด ลวนแลวแตออกแบบมา ใหใชอยางสะดวกสบาย คมไดเปนเวลานานโดยไมตองกงวลกบการรบประทานยาเมดคมกาเนด เปนประจา สามารถนามาใชไดในกรณทมบตรแลว และตองการเวนระยะการมบตรออกไป โดยไมไดรบกวนตออารมณ ความปรารถนา ความตองการทางเพศ และความสขสมจากการมเพศสมพนธแตอยางใด การหลงภายนอก การนบวนปลอดภยตามธรรมชาต กเปนการคมกาเนดชวคราว แตไมนยมใช เนองจากมขอดอยทประสทธภาพในการปองกนการตงครรภทาไดนอยกวาวธอนๆ ขางตน และอาจทาใหอารมณรกใครไมตอเนองอกดวย ดงนน ถาเพงแตงงานอยกนกนใหมๆ จะจดทะเบยนหรอไมกตาม ใหคมกาเนดไวกอน รวมรกรวมใครกนใหสขสดชนสมหวงเปนทพอใจ และเมอเขากนไดแลว จงคอยปลอยใหเกดการตงครรภ และมบตร เพราะผหญงหลายราย พอตงครรภและมบตรแลว กเลกสนใจทจะมเซกซกบสาม กลายเปนตนเหตของความราวฉานในครอบครวไปกม และถามบตรพอแลว กทาหมนเสย

Page 70: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

65ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

สมยกอนมสโลแกนและคาขวญวา "มลกคนจนไปเจดป" สมยนอาจจะจนไปเปนสบยสบปกได และ "ลกสองตองจต พอคดทาหมน" เขาวากนวา ผชายททาหมนชายมกจะอายยนและไมคอยเปนโรคหวใจ แตไมวา ผชายหรอผหญงทา กเหมอนกน ไดผลเหมอนกน และไมมโรคแทรกซอนเหมอนกน ขอเทจจรงเกยวกบการคมกาเนด 1. ถงยางอนามย เปนอปกรณทางการแพทย ใชในการคมกาเนด และยงสามารถปองกน โรคตดตอทางเพศสมพนธไปในตวเองดวย 2. ถงยางอนามยปจจบนบางเฉยบ แถมเคลอบนายาหลอลน ทมคณสมบตปองกน โรคตดตอทางเพศสมพนธไปในตว 3. การรบประทานยาเมดคมกาเนดชนดเมดรวมทมปรมาณฮอรโมนตา ไมทาใหอวน หรอเปนสวฝา เหมอนรนเกาๆ 4. การฉดยาคมกาเนดจะไปยบยงการตกไข และทาใหเยอบโพรงมดลกบางลง ไมเหมาะตอการฝงตวของตวออน ในระหวางทฉดยาคมกาเนดอย จงไมมประจาเดอน หลงจากหยดฉดยาคมกาเนดแลว จะสามารถมประจาเดอนไดตามปกต ภายใน 6-9 เดอน 5. ถาฉดยาคมกาเนดเขมแรกๆ อาจมเลอดออกกะปรบกะปรอยทางชองคลอดได หลงจากฉดไป 2-3 เขมแลว อาการดงกลาวกจะหายไป 6. การใสหวงอนามย ไมไดไปทาอนตรายตออวยวะสวนนนของคณผชาย เหมอนทคนทวไปคดเลย และถาอยากมบตรเมอไรกสามารถทจะดงหวงอนามยออกไดงายๆ 7. การรบประทานยาคมกาเนดหลงรวมเพศ ไมควรรบประทานมากกวา 4 เมดตอเดอน เพราะอาจจะทาใหประจาเดอนออกผดปกตได 8. การหลงภายนอกนน ถาใชรวมกบการนบวนตามธรรมชาตจะทาใหประสทธภาพ ในการปองกนการตงครรภสงขน ผหญงทประจาเดอนมาไมสมาเสมอ ไมแนนอน ไมควรจะคมกาเนดโดยการนบวนปลอดภย ตามธรรมชาต ในกรณทมขอสงสย หรอเกดอาการอนไมพงประสงคควรรบไปปรกษาแพทย พยาบาล

ปญหาทเกดจากการขาดการคมกาเนด

"ทองกอนแตง ทองไมมพอ ทองในวยเรยน"คอคาพดแสลงใจทไมมใครตองการใหเกดขนกบตนเอง โดยเฉพาะทองในวยเรยนเพราะจะสงผลตอทกคนทเกยวของไมวาจะเปนเรองอนาคต หนาตา ชอเสยงแตหากเหตการณนเกดขนแลวกบคณจะทาอยางไรตองตงสตใหดและบอกกบตนเองวา เราคงเกบปญหานไวและแกไขเพยงลาพงไมไดแตกอนทจะตดสนใจอยางหนงอยางใดลงไปควรลองทาตามลาดบดงน 1.พดกบคนรกหรอคนททาใหทอง ถาคนรกรบผดชอบเรองกงายขนหนงเปลาะจากนนกถงการตดสนใจไปปรกษาพอแมของแตละฝาย เตรยมใจทจะรบการถกตาหนและความรสกผดหวง เสยใจของพอแมไวกอนตอจากนกเปนเรองทพอแมของทงค จะชวยกนรวมแกไขปญหา 2.ถาหากคยแลวผชายไมรบผดชอบกยงไมหมดหวง เพราะคณยงมคนทรกและหวงใยคณมากทสดอยางแนนอน คอแมหรอพอของคณนนเอง

Page 71: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

66ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

3.ถามองไปแลว พอหรอแมอาจไมสามารถเปนทปรกษาไดกคงตองหาญาตผใหญทคณรกและรวาทานจะรบฟง หวงดและเปนทพงไดคงไมใชเรองงายนกทจะเรมตนพดปญหานกบใครสกคนดงกลาวขางตนถายงไมรวาจะเรมตนพดกบใครและจะพดอยางไรด สามารถปรกษา ทางโทรศพทของหนวยงานกรมสขภาพจตท เบอร 526-3342

Page 72: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

67ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ใบงานท 4

เรอง เปดใจรกปลอดภย

1. พอและแมควรคยกบลกเรองเพศศกษาและการมเพศสมพนธอยางไร พรอมยกตวอยาง

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. จงบอกวธการคมกาเนดวามกวธ พรอมอธบายวธการคมกาเนดและขอดขอเสย

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 73: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

68ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

บทท 5

ขอความชวยเหลอใครไดบาง

Page 74: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

69ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

แผนการเรยนรประจาบท

วชา ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

บทท 5ขอความชวยเหลอใครไดบาง

สาระสาคญ

มความร ความเขาใจ มเจตคตทด เกยวกบสทธอนามยการเจรญพนธสาหรบเดก ไดแก สทธในการรบบรการขอมลขาวสารและการไดรบบรการ สทธในรางกาย สทธในการแสดงออกถงความรสกทางเพศอยางมขอบเขตทเหมาะสมและปลอดภยกฎหมายและบทลงโทษสาหรบการลวงละเมดทางเพศในประเทศไทย แหลงใหความชวยเหลอเมอเกดการลวงละเมดทางเพศ

ผลการเรยนรทคาดหวง

1.วเคราะหสาเหตททาใหเกดปญหาเรองเพศได 2. บอกชอหนวยงานใน ชมชนทสามารถใหความ ชวยเหลอเมอเกดปญหาเรองเพศได 3. มความรกฎหมายพนฐานทเกยวกบสทธของเยาวชน/ สทธสตร

ขอบขายเนอหา 1. ปญหาเรองเพศทมกเกดขนในสงคม/ชมชน 2. หนวยงานในชมชนทใหความชวยเหลอเมอเกดปญหาเรองเพศ 3. กฎหมายพนฐานทเกยวกบสทธเยาวชน/สทธสตร

กจกรรมการเรยนร 1. ศกษาเอกสารประกอบการเรยนร 2. ปฏบตกจกรรมตามทไดรบมอบหมาย 3. ทากจกรรมตามใบงาน

สอประกอบการเรยนร 1. เอกสารประกอบการเรยนร 2. ใบงานทายบท 3. การสบคนทาง Internet

ประเมนผล ประเมนผลจากกจกรรมตามใบงาน

Page 75: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

70ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 1 ปญหาเรองเพศทมกเกดขนในสงคม/ชมชน พฤตกรรมทางเพศของวยรน

1.1สถานการณและปญหาของเดกและเยาวชนไทยขณะนกาลงเผชญในสงคมปจจบน

สถานการณและปญหาของเดกและเยาวชนไทยขณะนกาลงเผชญกบความเสยงมากมายอนเกดจากสงคมสงแวดลอมและวฒนธรรมอนตรายทลอมรอบตวเดกเดกและเยาวชน จานวนมากซมซบพฤตกรรมความรนแรงสอลามกอนาจารเสพยาเสพตดมเพศสมพนธกอน วยอนควรอยในแหลงมวสมและอนๆจนพฤตกรรมเหลานกลายเปนสวนหนงของชวตรวมสมยของเดก และเยาวชนทเตบโตขนทกวนในโครงการศกษาวจยศกยภาพทองถนในการพฒนาและคมครองเดกและ เยาวชนพบวาปญหาสาคญทจาเปนตองแกไขอยางเรงดวนม9ปญหาไดแก 1) ปญหาดานยาเสพตด พบวาเดกและเยาวชนมการเสพยาบาสารระเหยกญชาและ4X100 2) ปญหาดานพฤตกรรม ไดแกความฟงเฟอการแตงกายตดเกมขาดวนยความรบผดชอบไมรจกหนาทของตนเองขาดความรวมมอกบชมชนไมมพลงเยาวชนและขาดจตสานก 3) ดานการศกษาพบวาเดกและเยาวชนขาดเรยนออกกลางคนหนเรยนไมเรยนตอในระดบสงยากจนไมมทนศกษาตอเรยนจบแลวไมมงานทา 4) ปญหาทางเพศการมเพศสมพนธกอนวยอนควร พบวามการคาประเวณเกดปญหาทอง ไมมพอ 5) ปญหาคณธรรม จรยธรรมพบวาเดกและเยาวชนมนสยกรยามารยาทกาวราวขาดความ เคารพเชอฟงไมปฏบตตามวฒนธรรมประเพณอนดงาม 6) ปญหาการใชเวลาวางเดกและเยาวชนใชเวลาวางในการเลนเกมตดเพอนมวสมเลนการ พนนดมสราตดบหรและอนๆ 7) ปญหาการกออาชญากรรม มการทะเลาะเบาะแวงยกพวกตกนลกขโมยปลนจนถงขน การขมขน 8) ปญหาครอบครว พบวาครอบครวไมมเวลาดแลบตรหลานครอบครวเปราะบางแตกแยก ขาดความอบอน 9) ปญหาการคามนษย แรงงานเดกการคาประเวณและอนๆนอกจากนสถาบนรามจตตไดจดทาโครงการตดตามสภาวการณเดกและเยาวชน(Child Watch) ตงแตปพ.ศ.2548จนถงปจจบนจากการศกษาพบวาพฤตกรรมของเดกและเยาวชนในภาพรวมของ ประเทศสามารถจาแนกไดเปน2กลมตามพฒนาการตามวย กลาวคอพฤตกรรมกลมแรกจะเปน พฤตกรรมท“ยงโตยงเพม” พฤตกรรมในกลมนไดแกเทยวกลางคนพดโทรศพทโดดเรยนยอมรบ การมเพศสมพนธดมสราและเลนอนเตอรเนตสวนพฤตกรรมกลมทสองจะเปนพฤตกรรมท“ยงโต ยงลด”พฤตกรรมในกลมนไดแกไปวดไปเทยวกบพอแมพนองเลนกฬา

1.2พฤตกรรมทางเพศในวยรนหญงทเปนปญหา ไดแก 1.การแตงตวใหเปนทดงดดความสนใจของเพศตรงขามโดยไมคานงถงความเหมาะสมและ ความปลอดภย เชนใสเสอสายเดยว เสอเกาะอกกางเกงขาสน กางเกงเอวตาเปนตนจะเสยงตอการเกดอาชญากรรมทางเพศไดงาย

Page 76: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

71ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

2.การยอมมเพศสมพนธกบครก เพราะคดวาความสมพนธจะยาวนานมนคงหรอทาใหคนรกไมไปมคนอน จรง ๆ แลวเปนการแสดงออกทผดเพราะการทผหญงยอมมเพศสมพนธจะทาใหฝายชายคดวาผหญงอาจเคยมเพศสมพนธกบคนอนมาแลวเชนกนและการทาเชนนไมทาใหฝายชายมความรกและความสมพนธตอผหญงตลอดไปไดเพราะความรกจะมองคประกอบดานอน ๆ ไดแกความเขาใจ ความเหนใจความเอออาทร มนสยใจคอทเขากนไดเปนตนอกทงวยรนเปนวยทตองเตบโตตอไปและยงตองเจอผคนอกมากในวนขางหนาหากวนใดทตองเลกคบกบฝายชายในฐานะคนรกแลวจะไดไมตองมานงเสยใจในภายหลงนอกจากนยงเปนการทาใหพอแมและบคคลทรกเราตองเสยใจกบพฤตกรรมของเราและยงอาจตดโรคเอดสจากคนรกหรอตงครรภโดยไมตงใจได

3.การมเพศสมพนธกบคนอนไดงายหากเคยมเพศสมพนธมาแลว พบวาผหญงทเคยมเพศสมพนธกบคนรกไปแลวมกจะยอมมเพศสมพนธกบคนรกคนตอมาหรอเพอเหตผลอนเชนเพอแลกกบเงนทจะมาซอสงของราคาแพงตามทตนเองตองการเพราะคดวาตนเองไมบรสทธแลวไมมอะไรจะเสยอกแลวความคดเชนนไมถกตอง เพราะคนทกคนมคณคาและศกดศรในตวเองการทเคยมเพศสมพนธมากอนในอดตไมไดทาใหคณคาของตวเราลดลงหากการกระทาของตวเราในปจจบนและอนาคตตางหากจะเปนตวบงบอกถงคณคาและศกดศรของตวเรานอกจากนการมเพศสมพนธกบบคคลหลายคนจะยงเสยงตอการตดโรคเอดสหรอโรคเพศสมพนธและการตงครรภตามมาได

1.3พฤตกรรมทางเพศในวยรนชายทเปนปญหา ไดแก 1. การอานการตนลามกและสอลามก เชน วซด วดโอ เปนตนเพอเรยนรเกยวกบเรองเพศซงเปนสงทไมถกตอง เพราะสอลามกเหลานมกจะแสดงพฤตกรรมทางเพศทผดไปจากความจรงเพอจะดงดดความสนใจของผดการดสอลามกอาจทาใหขาดความยบยงชงใจไปหลอกลวงหรอขมขนผอนไดหากดสอเหลานเปนประจาจะทาใหมพฤตกรรมทางเพศทผดปกตไดนอกจากนยงเปนการใชเวลาวางไปอยางเปลาประโยชนเพราะวยรนเปนวยทกาลงเจรญเตบโตจงควรเอาเวลาไปออกกาลงกายหรอทาสงอนทมประโยชนตอตนเองและสงคมมากกวา

2.การทดลองมเพศสมพนธกบเพศตรงขาม โดยอาจจะเปนเพอนหญง ครกหรอหญงขายบรการทางเพศจะทาใหตดโรคเอดสและโรคทางเพศสมพนธอน ๆ ไดหากไมใชถงยางอนามยรวมทงยงทาใหฝายหญงเสยหายและอาจเกดปญหาตางๆตามมาเชนถกดาเนนการทางกฎหมายหากฝายหญงแจงความวาถกลอลวงหรอใชกาลงบงคบใหมเพศสมพนธหรอฝายหญงอาจตงครรภในขณะทวยรนชายยงไมพรอมทจะรบผดชอบเพราะยงเรยนไมจบยงไมสามารถทางานหาเงนมาสงเสยเลยงดและยงไมมวฒภาวะเพยงพอทจะมครอบครวหรอเปนพอของลก 3. การสาสอนทางเพศโดยมการสมพนธกบผหญงหลาย ๆ คนจะมความเสยงสงตอการตดโรคเอดสและโรคทางเพศสมพนธหากไมใชถงยางอนามยโดยเฉพาะหากมการดมสราจะทาใหมนเมาและไมใชถงยางอนามยได

Page 77: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

72ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

1.4การตงครรภโดยไมตงใจ

การดาเนนชวตโดยปกตของมนษยในปจจบนเมอเปนเดกจะตองศกษาเลาเรยนจากนนเมอเตบโตเปนผใหญแลวจงทางานเพอหาเงนมาเลยงดตนเองเมอมหนาทการงานทมนคงแลวจงแตงงาน มครอบครวและมลกเพอสบทอดและดารงเผาพนธการมครอบครว มลกจงเปนเรองธรรมชาตของมนษย แตตองรอใหถงวยอนสมควรกอน คอหลงจากเรยนหนงสอสาเรจมอาชพการงานทา มรายไดเพยงพอทจะเลยงดตนเองครอบครว แลวจงสมควรจะแตงงาน มครอบครว ทงนเพอทตนเองครอบครวและลกทเกดมาจะไดมคณภาพชวตทดปจจบนสงคมไทยไดเปลยนแปลงไปอยางมากมการหลงไหลเขามาของวฒนธรรมตางชาตทาใหบคคลทอยในวยรน ซงไดแกนกเรยนนกศกษาจานวนไมนอยทเหนวาการมเพศสมพนธกอนแตงงานเปนเรองปกตโดยหากพงพอใจในกนและกนหรอเปนครกกนกสามารถมเพศสมพนธกนไดโดยไมตองมพนธะใด ๆหรอทดลองอยดวยกนกอนแตงงานเหมอนอยางสงคมตะวนตกสวนใหญอกทงหลายคนไมมการปองกนโดยไมใชถงยางอนามยทาใหเกดปญหาตดโรคทางเพศสมพนธโดยเฉพาะโรคเอดสทมผปวยจานวนมากในปจจบนและในผหญงอาจจะมการตงครรภโดยไมตงใจ อนจะนามาซงปญหาอน ๆ มากมายและผลกระทบตาง ๆทเกดขนมกจะเกดกบฝายหญงเพยงฝายเดยวเพราะฝายชายมกจะไมรบผดชอบตอผลการกระทาดงกลาว

Page 78: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

73ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 2 หนวยงานในชมชนทใหความชวยเหลอเมอเกดปญหาเรองเพศ

สถาบนการศกษา มการดาเนนการปองกนและแกไขปญหานกเรยนนกศกษา มเพศสมพนธกอนวยอนควร เพอใหเปนไป

ตามเจตนารมณของกฎหมายและนโยบายของรฐบาลจงกาหนดนโยบายในการปองกนและแกไขปญหานกเรยนมเพศสมพนธกอนวยอนควรใหสถานศกษาถอปฏบตดงตอไปน

1.1 ใหคร อาจารย เขาไปมสวนรวมสงเสรมบทบาทและความสาคญของพอแม ผปกครอง เพอชวยสรางความเขมแขงใหแกสถาบนครอบครวและชมชน 1.2ใหครดาเนนการใหความรและสรางความตระหนกใหนกเรยน นกศกษารจกคดและเขาใจในคณคาและศกดศรของความเปนมนษย รจกเคารพและใหเกยรตตอเพอนมนษยดวยกนทกระดบสรางคานยมและทศนคตระหวางเพศทถกตองและมความซาบซงในคณคาของวฒนธรรมและขนบธรรมเนยมประเพณอนดงามของไทยรจกการวางตวใหเหมาะสม ไมมพฤตกรรมทางเพศทไมเหมาะสมกบวยของนกศกษา 1.3ใหบคลากรของสถานศกษาสรางความสานกและความเขาใจแก คร อาจารย และบคลากรทางการศกษาทเกยวของกบสทธของเดกและเยาวชนตองปฏบตแนวทางในการปองกนแกไขและการใหความชวยเหลอเดกนกเรยน นกศกษา ทตกอยในสภาวะยากลาบากเนองจากการมเพศสมพนธกอนวยอนควร 1.4ใหสถานศกษาดาเนนการสรางเครอขายความรวมมอระหวางผปกครอง นกเรยน นกศกษา สถานศกษา ชมชน หนวยงานภาครฐ และองคกรเอกชนทเกยวของ เพอประสานความรวมมอในการปองกนมใหนกเรยนนกศกษามพฤตกรรมทไมเหมาะสม 1.5ใหสถานศกษาบรณาการใหความรเรองเพศทเหมาะสมในหลกสตรการเรยนการสอน 1.6ใหสถานศกษาจดสภาพแวดลอมของสถานศกษาใหเหมาะสม ไมมจดอบหรอพนทลอแหลมตอการเกดเหตการณอนตรายหรอไมปลอดภย 1.7ใหครอาจารยถอเปนหนาทตองปฏบตพฤตตนเปนแบบอยางทด หลกเลยงการใชความรนแรง มความเมตตาปรารถนาด มความอดทน และความยตธรรม 1.8ใหสถานศกษาจดทาขอมลสารวจนกศกษากลมทมพฤตกรรมเสยง โดยมมาตรการเฝาระวงและใหความชวยเหลอโดยใกลชด 1.9ใหสถานศกษาดแลควบคมการจดกจกรรมของนกศกษาทงภายในและภายนอกของสถานศกษาใหเหมาะสมและปลอดภย 1.10ใหสถานศกษาจดทาระบบกลไกในการชวยเหลอดแลนกเรยน นกศกษา ทอยในภาวะลาบาก หรอมความเสยงอยางใกลชด เพอสงเสรมและแกไขปญหารวมกน 1.11ในกรณทนกเรยน นกศกษาถกกระทาละเมดหรออยในสภาวะทยากลาบากจากสาเหตการมเพศสมพนธกอนวยอนควร ใหสถานศกษาใหความชวยเหลอเบองตนโดยศกษาปญหาหรอสาเหตใหคาปรกษา ดแลรกษาสภาพรางกายและจตใจประสานงานกบบดามารดา หรอผปกครอง และจดสงสถานพยาบาล สถาน

Page 79: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

74ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

พกฟนหรอสถานทปลอดภยเพอใหการบาบดเยยวยา โดยจดใหมระบบสงตอทงภายในและภายนอกสถานศกษา 1.12มใหถอวานกเรยน นกศกษาทประสบปญหาจากการมเพศสมพนธกอนวยอนควรเปนผกระทาผดทตองลงโทษ โดยตองไมผลกดนออกจากสถานศกษาแตตองถอวาเปนผทสถานศกษาตองเขามาใหความชวยเหลอ

แนวคดหลกในการพฒนาการเรยนรเรอง “เพศศกษา” ตามหลกสตรใหมของกระทรวงศกษาธการและกระทรวงสาธารณสขม 7ดาน คอ

1.พฒนาการทางเพศ (Human sexual development)หมายถง ความรความเขาใจเรองการเจรญเตบโต และพฒนาการทางเพศตามวย ทงทางรางกาย จตใจ อารมณ และสงคม

2.สขอนามยทางเพศ (Sexual health) หมายถงความรความเขาใจและสามารถดแลสขภาพอนามยทางเพศไดตามวย เชน การดแลรกษาอวยวะในระบบสบพนธ อนามยการเจรญพนธ ความเขาใจตางๆในเรองเพศ

3.พฤตกรรมทางเพศ(Sexual behavior)หมายถง การแสดงออกถงพฤตกรรมทางเพศทเหมาะสมกบเพศและวย

4.สมพนธภาพ(Interpersonal relation)หมายถง การสรางและรกษาความสมพนธกบบคคลในสงคม การสรางและรกษาสมพนธภาพกบบคคลในสงคม การสรางและรกษาสมพนธภาพกบเพอนเพศเดยวกน และตางเพศ การเลอกค การเตรยมตวกอนสมรส และการสรางครอบครว

5.ทกษะสวนบคคล(Personal and communication skills)หมายถง ความสามารถในการจดการสถานการณทเกยวของกบเรองเพศ

6.สงคมและวฒนธรรม (Society and culture)หมายถงคานยมในเรองเพศทเหมาะสมสอดคลองกบสงคมและวฒนธรรมไทย และการปรบตวตอกระแสความเปลยนแปลงของสงคม

7.บทบาททางเพศ (Gender role)การสรางเอกลกษณทางเพศทเหมาะสม ความเสมอภาคทางเพศ ทชวยเหลอเกอกลกนในสงคมอยางสมดล

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพประจาตาบล รพ.สต. หรอโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล เปรยบไดกบเปนทบหนาของกระทรวงสาธารณสข ในการใหบรการดานสขภาพแกประชาชนในตาบล ใหประชาชนและผบรการไดเขามามสวนรวมในการดแลสขภาพของตนเองความเปนมาททาใหเกด รพ.สต. คอ เรมจากมนโยบายทเกดจากความตองการผลกดนยกระดบสถานอนามย ซงปจจบนมอย 9,750 แหง ทวประเทศ ใหเปนโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล ทงหมดทกแหงไมมการยกเวน โดยในป 2553 น จะทาทสถานอนามย 2,000 แหงกอน ทเหลออก 7,750 แหง ดาเนนการในปตอไปใหจนครบถวนทวประเทศเขมมงของนโยบายนคอ

Page 80: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

75ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

1. โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบลจะเปนทบหนาของกระทรวงสาธารณสข ในการใหบรการดานสขภาพแกประชาชนในตาบล หมบาน ชมชน 2. เกดการพฒนาระบบสาธารณสข ทไดคณภาพมาตรฐานและมศกยภาพมากขน เปนการบรการเชงรกดานสขภาพแกประชาชน 3. ประชาชนสามารถเขาถงบรการทมคณภาพ มาตรฐานไดอยางทวถง เทาเทยม 4. ประชาชนและผบรการไดเขามามสวนรวมในการดแลสขภาพของตนเอง ภายใตโครงการยกระดบสถานอนามยเปนโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล สงทจะเปนภารกจของโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล ม 5 ดาน 1. ดานการสงเสรมสขภาพ 2. ดานการรกษาพยาบาล 3. ดานการควบคมปองกนโรค 4. ดานการฟนฟ 5. ดานการคมครองผบรโภค เพราะทง 5 ดานน จะนาไปสการสรางสขภาวะทด ทครอบคลมสขภาพกาย ใจ และสงคมแบบควบคกนไปโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ไดมการรณรงคในเรองเพศสมพนธกอนวยอนควร และมการใหความรในเรองตางๆ เกยวของกบเรองเพศทถกตองปญหาตางๆทมาจากการมเพศสมพนธ เพอสรางคานยมทถกตองแกเยาวชน

3.สถาบนครอบครว ครอบครวเปนตวทสาคญทสดในการปองกนและแกไขปญหา

1.ใหความรกความอบอนแกลก ทาใจยอมรบเมอลกทาผด

2.คยเรองเพศกบลก โดยสอนใหเขาใจและถกตอง ถาผปกครองมวแตคดวาเรองเพศเปนเรองทนาอายเปนเรองไมด ไมควรพดกบวยรนขอใหคดเสยใหมวาวนรนเปนวยทอยากลองหากพวกเขาไมมทปรกษาจะยงไปกนใหญ

4. หนวยงานราชการ - สถานตารวจทกแหง - โรงพยาบาลของรฐ - ศนยบรการสาธารณสข ในสงกดกรงเทพมหานคร - ศนยประชาบด กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย โทร.1300 - บานพกเดกและครอบครว กรมพฒนาสงคมและสวสดการ โทร.02-354-7580 - สานกงานอยการสงสด (ฝายสทธเดก) โทร.02-541-2843, 02-541-2940 - สภาทนายความ โทร.02-281-8308, 02-281-646

Page 81: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

76ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

5.หนวยงานเอกชน - มลนธเพอนหญง โทร.02-253-1001, 02-513-2708, 02-513-2780 - มลนธผหญง โทร.02-433-5149, 02-435-1246 - บานพกฉกเฉน – ศนยกนษฐนาร สมาคมสงเสรมสถานภาพสตรฯ โทร.02-929-2222, 02-929-2301-6 - มลนธปวณาเพอเดกและสตร โทร.02-972-5489-90, สายดวน 1134 - มลนธศนยฮอทไลท โทร.02-277-8811, 02-276-2950, 02-277-7695 - สมาคมบณฑตยสตรทางกฎหมายฯ โทร.02-241-0737, 02-243-9050 - มลนธทองใบทองเปาด โทร.02-541-6416, 02-541-6468 - มลนธศนยพทกษสทธเดก โทร.02-412-1196, 02-864-1421, 02-412-0739 - สหทยมลนธ โทร.02-381-8834-6, 02-381-1318

- มลนธมตรมวลเดก โทร.02-252-6560

Page 82: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

77ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ตอนท 3 กฎหมายพนฐานทเกยวกบสทธเยาวชน/สทธสตร

กฎหมายสทธคมครองเดกและสตร

“เดก” หมายความวา บคคลซงมอายตากวาสบแปดป บรบรณ แตไมรวมถงผทบรรลนตภาวะดวยการสมรสพ.ร.บ.คมครองเดก พ.ศ. 2546มหลกการสาคญคอ การระดมทรพยากรทกภาคสวนเขามารวมดแล ปกปอง คมครองเดกโดยอาศยการดาเนนงานแบบสหวชาชพ เพอประโยชนสงสดของเดก กฎหมายฉบบนไดวางระบบการ สงเคราะหคมครอง สวสดภาพและการสงเสรมความประพฤตของนกเรยนและนกศกษาและสงเสรมความประพฤตของนกเรยนและนกศกษา และสงเสรมหนาทความรบผดชอบของครอบครว ชมชน ภาครฐ ภาคเอกชน ในการรวมมอกนคมครองเดก โดยไมพงทรพยากรจากภาครฐแตเพยงฝายเดยวหวใจของกฎหมายนอยทมาตรา 23กลาวคอ “ผปกครองตองใหการอปการะเลยงดอบรมสงสอนและพฒนาเดกทอยในความปกครองดแลของตนตามสมควรแกขนบธรรมเนยมประเพณและ วฒนธรรมแหงทองถน แตทงนตองไมตากวามาตรฐานขนตา ตามทกาหนดในกฎกระทรวงและตองคมครองสวสดภาพเดกทอยในความปกครองดแลของตนมใหตก อยในภาวะอนนาจะเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจพ.ร.บ.คมครองเดก พ.ศ. 2546ไมใชกฎหมายเพอลงโทษผปกครอง แตมเจตนาสนบสนนใหผปกครองเลยงดบตร ไดโดยไมขดตอประเพณปฏบตอนดงามโดยรฐพรอมจะใหความชวยเหลอ แกครอบครวเมอจาเปน กฎหมายนจงเปนเสมอนคมอสะทอนใหผปกครองตระหนกถงบทบาทหนาทและสงอนควรปฏบตเพอสามารถเลยงดเดกใหเตบโตอยางเตม ศกยภาพและปลอดภย เลยงลกผกพน ปฏบตถกตอง ไดอยางไรการเลยงดเดกตามกฎหมายคมครองเดกไมใชเรองยงยากแตอยางใด ผปกครองทเลยงดเดกไดด อยแลวจงไมควรกงวลวาวธปฏบตของตนจะไมสอดคลองกบกฎหมาย โดยพนฐานทสดวธการเลยงดเดกซงไมขดตอธรรมเนยมปฏบต ศลธรรมอนดงามและเปนทยอมรบในสงคม ยอมไมขดตอกฎหมาย อยางไรกตาม กฎหมายนจะมมาตรฐานการเลยงดเดกขนตาออกมา โดยมหลกการดงน ดานกฎหมาย

เดกตองไดรบการจดทะเบยนเกด มผปกครองตามกฎหมาย ตองไดเรยนหนงสอภาคบงคบดานสภาพแวดลอมทางสงคม

เดกตองอาศยอยในสภาพแวดลอมทปลอดภย และมสวนรวมในกจกรรมของชมชนและสงคมนนดานสภาวะของเดก

เดกตองไดรบการเลยงดใหมสขภาพทดทงทางรางกายและจตใจ รวมถงไดเรยนรดานจรยธรรมดานผดแล

เดกตองเปนผมศกยภาพในการดแลสขภาพของเดก ปองกนโรค กระตนใหเดกเกดการเรยนร ฝกวนย ฝกใหเดกรจกควบคมตวเอง รจกขอบเขตระหวางตนเองและผอน

Page 83: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

78ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ขอหามปฏบตของผปกครอง 1. ทอดทงเดกไวในสถานรบเลยงเดกหรอสถานพยาบาลหรอไวกบบคคลทรบจางเลยงเดกหรอท

สาธารณะ หรอสถานทใดโดยเจตนาทจะไมรบเดกกลบคน 2. ละทงเดกไว ณ สถานทใด ๆ โดยไมจดใหมการปองกน ดแลสวสดภาพหรอใหการเลยงดทไมเหมาะสม 3. จงใจหรอละเลยไมใหสงทจาเปนแกการดารงชวตหรอสขภาพอนามยจนนาจะเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจของเดก 4. ปฏบตตอเดกในลกษณะทเปนการขดขวางการเจรญเตบโตหรอพฒนาการของเดก 5. ปฏบตตอเดกในลกษณะทเปนการเลยงดโดยมชอบ 6. กระทาหรอละเวนการกระทาอนเปนการทารณกรรมตอรางกายหรอจตใจของเดก 7. จงใจหรอละเลยไมใหสงจาเปนแกการดารงชวตหรอการรกษาพยาบาลแกเดก 8. บงคบ ขเขญ ชกจงสงเสรมหรอยนยอมใหเดกประพฤตตนไมสมควรหรอนาจะทาใหเดกมความประพฤตเสยงตอการกระทาผดหรอใชเดกเปน เครองมอในการขอทานหรอแสวงหาประโยชนจากเดกโดยมชอบ หรอยนยอมใหเดกเลนการพนน แสดงหรอกระทาอนมลกษณะลามกอนาจารหรอจาหนาย แลกเปลยน หรอใหสราหรอบหรแกเดกเวนแตการปฏบตทางการแพทย การสงเคราะห

จะเนนการใหบรการแกเดกและครอบครวโดยรวมมอกบผปกครอง เพอใหเดกไดรบการเลยงดตามมาตรฐานขนตา เปนการชวยเตมสงทขาดใหแกครอบครวเพอให พอ แม ลก อาศยอยดวยกนตามปกต หรออาจจะมการแยกตวเดกออกจากครอบครวเปนการชวคราว เพอชวยใหพอแมสามารถปรบตวในการอปการะเลยงดลกไดตามทควรจะเปน

วธการสงเคราะหมหลายประการ เชน -ใหความชวยเหลอใด ๆ ททาใหผปกครองสามารถอปการะเลยงดเดกไดตามมาตรา 23

รวมทงการใหคาแนะนาปรกษา การบาบดฟนฟ -การฝกทกษะทจาเปนตอการอปการะเลยงดเดก -มอบเดกใหผเหมาะสมอปการะเลยงดแทนไมเกน 1เดอน -กรณเดกกาพรา ดาเนนการเพอใหเดกเปนบตรบญธรรมตามกฎหมายวาดวยการรบเดกเปนบตรบญธรรม -สงเดกเขารบการอปการะในครอบครวอปถมภ สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานบาบดฟนฟสมรรถภาพ ฝกหดอาชพ เปนตน

Page 84: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

79ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

การคมครองสวสดภาพ การคมครองสวสดภาพ คอ กระบวนการจดความสมพนธระหวางเดกกบบคคลในครอบครวใหม เพอ

ไมใหเกดอนตรายตอเดกและเพอไมใหเดกกระทาผดหรอเสยงตอการกระทาผด เดกทควรไดรบการคมครองสวสดภาพไดแก

- เดกทถกทารณกรรม - เดกทเสยงตอการกระทาผด - เดกทอยในสภาพทจาตองไดรบการคมครองสวสดภาพตามทกาหนดในกฎกระทรวง

การคมครองสวสดภาพรฐอาจมความจาเปนตองแยกตวเดกออกจากครอบครว เพอความปลอดภยของเดก ทงนขนอยกบความรวมมอของผปกครองและการปฏบตใด ๆ จะกระทาอยางรอบคอบโดยเจาหนาททเกยวของเพอประโยชนสงสดของเดกเปนทตงทาอยางไรเมอพบเดกทควรไดรบการชวยเหลอ

1. ชวยเหลอเบองตนในสงททาได 2. แจงพนกงานเจาหนาท พนกงานฝายปกครองหรอตารวจโดยเรว 3. โทรแจง 1507 (ศนยชวยเหลอเรงดวน 24ชวโมง)

ขอมลจาก สานกสงเสรมและพทกษเดก (สทด.) สานกงานสงเสรมสวสดภาพและพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส คนพการ และผสงอาย (สท.)618/1ถนนนคมมกกะสน เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทร. 022555850-7ตอ 225-227 email – [email protected]

เดกและเยาวชน การศกษา

-พระราชบญญตกองทนเพอโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยนประถมศกษา พ.ศ.2535 -พระราชบญญตกองทนใหกยมเงนเพอการศกษา พ.ศ.2541 -พระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ.2545 -พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 -พระราชบญญตจดการฝกและอบรมเดกบางจาพวก พทธศกราช 2479 -พระราชบญญตลกเสอ พ.ศ.2551 -พระราชบญญตสงเสรมการพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต พ.ศ.2550

หลกการสาคญของพระราชบญญตฉบบน คอ 1. กฎหมายไดกาหนดใหมแนวทางและหลกการการพฒนาเดกและเยาวชน รวมทงแกไขปญหาทอาจมผลกระทบในทางลบตอเดกและเยาวชนไว เชน การพฒนาเยาวชนตองคานงถงประโยชนสงสดของเดกและเยาวชนเปนอนดบแรก ตองใหเดกและเยาวชนมสทธ มสวนรวม ไดรบการคมครองและพฒนาอยางเตมท 2. กาหนดสทธใหเดกและเยาวชนทกคนมสทธไดรบการจดทะเบยนรบรองการเกด การพฒนา การยอมรบ การคมครองและโอกาสในการมสวนรวมอยางเทาเทยม โดยไมมการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมเพราะเหตแหงความแตกตางในเรอง ถนกาเนด เชอชาต ภาษา เพศ อาย ความพการ สภาพทางกายหรอสขภาพ

Page 85: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

80ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจหรอสงคม ความเชอทางศาสนาและวฒนธรรม การศกษาอบรม ความคดเหนทางการเมอง การเกดหรอสถานะอนของเดกและเยาวชน บดามารดา หรอผปกครอง (ม.7) 3. การสนบสนนการทากจกรรมของเดกและเยาวชนโดยองคกรปกครองสวนทองถนเขามามบทบาทในการจดทาแผนการสนบสนน “ใหสานกงานหรอสานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวด (พมจ.) รวมมอ สงเสรม และประสานงานกบองคกรปกครองสวนทองถนและหนวยงานอนทเกยวของเพอจดทาแผนพฒนาเดกและเยาวชน ในระดบทองถนใหสอดคลองกบแผนพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต และใหองคกรปกครองสวนทองถนจดสรรงบประมาณเพอการพฒนาเดกและเยาวชนทอยในพนทรบผดชอบ ทวาการจดทาแผนพฒนาเดกและเยาวชนตามวรรคหนง ใหคานงถงหลกการและแนวทาง การมสวนรวมของประชาชนและประชาสงคมในทองถนดวย” (ม.8) 4. ในคณะกรรมการสงเสรมการพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต ทมนายกรฐมนตร เปนประธาน พรอมทงหนวยงานภาครฐ ทเกยวของ และผทรงคณวฒ และอนๆ รวมยสบกวาคน กาหนดใหมตวแทนมเดกและเยาวชน 2คน รวมเปนคณะกรรมการดวย ซงถอเปนกฎหมายดานเดกและเยาวชนฉบบแรกทเปดโอกาสใหเยาวชนเขารวมอยในคณะกรรมการระดบชาต 5. คณะกรรมการและสภาเดกและเยาวชนแหงชาต จะรวมกนจด “สมชชาการพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต” ปละ 1ครง ขนเพอเปนเวทในการวเคราะหสถานการณดานเดกและเยาวชน ทบทวนกลไกและกระบวนการทางานและพฒนาองคความร ทกษะ และทศนคตในการพฒนาเดกและเยาวชนของประเทศ เพอนาไปสนโยบายดานเดกและเยาวชนแหงชาตตอไป 6. เนนใหทกภาคสวนมาพฒนาเดกและเยาวชน เชน ใหองคกรเอกชนและองคกรชมชนมสทธขอจดทะเบยนเปน “องคกรเอกชนหรอองคกรชมชนดานการพฒนาเดกและเยาวชน” กบกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และองคกรทไดรบการขนทะเบยนจะไดรบการสนบสนน เชน งบประมาณ อาสาสมคร การประชาสมพนธ ฯลฯ 7. จดตงสภาเดกและเยาวชนประเทศไทย และสภาเดกและเยาวชนระดบ จงหวดและอาเภอ ขน เพอเปนกลไกการประสานงาน การทากจกรรมของเดกและเยาวชนในระดบพนท และระดบชาต ทงน สภาเดกและเยาวชนจะเปนเวทการเรยนรของเดกและเยาวชน เปนตวแทนเสยงของเดกและเยาวชนทจะใหขอเสนอแนะ ตอการทางาน นโยบาย แผนงาน และงบประมาณของภาครฐในเรองทเกยวของกบเดกและเยาวชน อกดวย

สทธเดก -กฎบตรสหประชาชาตกบปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน -ประมวลกฎหมายวธพจารณาอาญา (มาตรา 133ทว มาตรา 133ตร มาตรา134/1

มาตรา 134/2ทว มาตรา 172ตร มาตรา 172จตวา) -ประมวลกฎหมายอาญา (มาตรา 73 - มาตรา 77มาตรา 306) -พระราชบญญตการทะเบยนราษฎร พ.ศ. 2534 (มาตรา 19และ มาตรา 20 -พระราชบญญตการประกอบกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2544 (มาตรา 17 (4)) -พระราชบญญตการรถไฟฟาขนสงมวลชนแหงประเทศไทย พ.ศ. 2543 (มาตรา 59)

Page 86: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

81ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

-พระราชบญญตคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตพ.ศ.2542 -พระราชบญญตคนเขาเมอง พ.ศ. 2522 (มาตรา 12 (8), 14, 19) -พระราชบญญตคาตอบแทนผเสยหายและคาทดแทนและคาใชจายแกจาเลยในคดอาญา

พ.ศ. 2544 -พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546

หลกการสาคญคอ การระดมทรพยากรทกภาคสวนเขามารวมดแล ปกปอง คมครองเดกโดยอาศยการดาเนนงานแบบสหวชาชพ เพอประโยชนสงสดของเดก กฎหมายฉบบนไดวางระบบการ สงเคราะหคมครอง สวสดภาพและการสงเสรมความประพฤตของนกเรยนและนกศกษาและสงเสรมความประพฤตของนกเรยนและนกศกษา และสงเสรมหนาทความรบผดชอบของครอบครว ชมชน ภาครฐ ภาคเอกชน ในการรวมมอกนคมครองเดก โดยไมพงทรพยากรจากภาครฐแตเพยงฝายเดยว

-พระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ. 2541 (มาตรา 16มาตรา 44มาตรา 45 มาตรา 46มาตรา 47มาตรา 48มาตรา 49มาตรา 50มาตรา 51มาตรา 52มาตรา 160มาตรา 161)

-พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 (มาตรา 94) -พระราชบญญตจดการฝกและอบรบเดกบางจาพวก พ.ศ. 2479 -พระราชบญญตชอบคคล พ.ศ. 2505 (มาตรา 15) -พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคาประเวณ พ.ศ. 2539 -พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. 2551 -พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการฟอกเงน พ.ศ. 2542 (มาตรา 3 (2)) -พระราชบญญตมาตรการในการปราบปรามผกระทาความผดเกยวกบยาเสพตด พ.ศ. 2534

(มาตรา 6วรรคสอง) -พระราชบญญตยกเวนคาธรรมเนยมบางประเภทใหแกทหารผานศกนอกประจาการและ

ครอบครวทหารผานศกซงเสยชวตจากการปฏบตหนาท พ.ศ.2535 (มาตรา 5และมาตรา 7) -พระราชบญญตราชทณฑ พทธศกราช 2479 (มาตรา 9) -พระราชบญญตโรงรบจานา พ.ศ. 2505 (มาตรา 18 (2)) -พระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พทธศกราช 2457 (มาตรา 124และมาตรา 126) -พระราชบญญตวธดาเนนการคมความประพฤตตามประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. 2522 -พระราชบญญตวนยขาราชการกรมราชทณฑ พทธศกราช 2482 (มาตรา 7และมาตรา 8) -พระราชบญญตสงเคราะหผประสบภยเนองจากการชวยเหลอราชการ การปฏบตงานของ

ชาต หรอการปฏบตตามหนาทมนษยธรรม พ.ศ. 2543 (มาตรา 4 มาตรา 6มาตรา 7) -พระราชบญญตสงเคราะหผประสบภยเนองในการรบ พทธศกราช 2485 (มาตรา 7มาตรา 8

และมาตรา 9) -พระราชบญญตสงเสรมการจดสวสดการสงคม พ.ศ. 2546 (มาตรา 3และมาตรา 5

มาตรา 15 (9) และมาตรา 20 (8))

Page 87: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

82ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

-พระราชบญญตสญชาต พ.ศ.2508 -พระราชบญญตหลกประกนสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2545 (มาตรา 9 (4) -พระราชบญญตองคการสงเคราะหทหารผานศก พ.ศ. 2510 (มาตรา 4และมาตรา 11)

สตร -กฎบตรสหประชาชาต กบปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน -พระราชบญญตคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต พ.ศ.2542 -พระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ. 2541 (มาตรา 15มาตรา 16มาตรา 38มาตรา 39

มาตรา 40มาตรา 41มาตรา 42และมาตรา 43) -พระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ. 2533 (มาตรา 65มาตรา 66มาตรา 67และมาตรา 68) -พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคาประเวณ พ.ศ.2539

เหตผล และรายละเอยดคราวๆ ของพระราชบญญตน : การคาประเวณมสาเหตสาคญมาจากสภาพเศรษฐกจและ สงคม ผกระทาการคาประเวณสวนมากเปนผซงดอยสตปญญาและการศกษา จงสมควรลดโทษผกระทาการคาประเวณและเปดโอกาสใหบคคลเหลานนไดรบ การคมครองและพฒนาอาชพ ไมวาจะเปนการใหการอบรมฟนฟจตใจ การบาบดรกษาโรค การฝกอบรมและพฒนาอาชพ ตลอดจนพฒนาคณภาพชวต และ ในขณะเดยวกน เพอเปนการปราบปรามการคาประเวณและเพอคมครองบคคล โดยเฉพาะเดกและเยาวชนทอาจถกลอลวงหรอชกพาไปเพอการคาประเวณ สมควรกาหนดโทษบคคลซงกระทาชาเราโสเภณเดกในสถานการคาประเวณ บคคลซงหารายไดจากการคาประเวณของเดกและเยาวชน และบดา มารดา หรอผปกครองซงมสวนรวมรเหนเปนใจในการจดหาผอยในความปกครองไปเพอการคาประเวณ กบใหอานาจศาลทจะถอนอานาจปกครองของบดา มารดา หรอผปกครองของผกระทาความผดซงเปนเดก เพราะเหตทมสวนรวมรเหน เปนใจใหผอยในความปกครองกระทาการคาประเวณ นอกจากนน ในปจจบน ปรากฏวาไดมการโฆษณาชกชวนหรอแนะนาตวทางสอมวลชนในลกษณะทเหนไดวาเปนการเรยกรองการตดตอในการคาประเวณกนอยางแพรหลาย สมควร กาหนดใหการกระทาดงกลาวเปนความผด จงจาเปนตองตราพระราชบญญตน

-พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 -พระราชบญญตสงเคราะหผประสบภยเนองในการรบ พทธศกราช 2485

จะเหนไดวา กฎหมายทเกยวของกบการคมครองเดก เยาวชน และสตรนน มอยเปนจานวนมากตงแตอดตมาจนถงปจจบน แตบทบญญตดงกลาวในบางครงกยงบญญตคมครองไมครอบคลมเทาใด หรอบางครงกอาจจะครอบคลมแลว แตปญหาอาจอยทการบงคบใชกฎหมายกได

Page 88: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

83ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

ใบงานท 5 เรอง ขอความชวยเหลอใครไดบาง

1.ใหผเรยนยกตวอยางปญหาเรองเพศทเกดขนในชมชน/และสงคมปจจบน มาหนงปญหาและระบ

สาเหตของปญหาและแนวทางแกไขปญหา ชอปญหา................................................................... สาเหตของปญหา

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................. แนวทางแกไขปญหา

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................. 2.จงยกตวอยางหนวยงานในชมชนทใหความชวยเหลอเมอเกดปญหาเรองเพศอยางนอย 3หนวยงาน

พรอมทงระบแนวทางการชวยเหลอของหนวยงานทยกตวอยาง

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................. 3.กฎหมายพนฐานทเกยวกบสทธเยาวชน/สทธสตรมอะไรบางจงยกตวอยางมาใหถกตอง

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

Page 89: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

84ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

บรรณานกรม

ขาวและบทความเกยวกบเพศศกษาและวยรน, เอกสารประกอบการอบรมผดาเนนการสอนเรองเพศศกษา หลกสตร กาวยางอยางเขาใจ รน 2 สวนหนงของโครงการ "กรงเทพฯเขาใจเอดส" โดย องคการสยามแคร และองคการพฒนาเทคโนโลยเพอการสาธารณสข (PATH)

สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย. สาระทกษะการดาเนนชวตหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. เอกสารทางวชาการลาดบท 27/2553. พมพครงท 1/2553นนทบร:บรษทไทย พบบลคเอดดเคชน จากด;2553

สชาต โสมประยร และวรรณ โสมประยร. เพศศกษา. พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร: ประสานมตร,2545 ธงชย ทวชาชาตและวรช วรรณรตน. สขศกษา. กรงเพทมหานคร : ไทยวฒนาพานช, 2534 อมร อมาตสมบต.เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน 2.พมพครงท 2.นนทบร:บรษท ซมธงค ท รด จากด;2554. https://www.gotoknow.org/posts/503677 http://www.krisdika.go.th http://www.royalintergroup.siamvip.com. http://www.taamkru.com/th/ปญหาพฤตกรรมทางเพศ/ http://www.vcharkarn.com/vcafe/128129

Page 90: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

85ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

คณะผจดทา

ทปรกษา นายนวาส หลาเตน ผอานวยการ กศน.อาเภอแมแตง ผจดทา

1.นางบษบา เกษมกตตกล คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอแมแตง 2.นางสาวรจนา ปนสา คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอแมแตง 3.นางสดาวรรณ พลอยแดง คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอแมแตง 4.นายขยน ปนแกว คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอแมแตง 5.นายฤทธ ดนทะมตร คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอแมแตง 6.นายจกรกฤษณ ปกา คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอแมแตง 7.นางสาววาสนา สนทร คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอแมแตง 8.นายวรากร จนทมา คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอแมแตง 9.นางสาวภทราภรณ วงศปรกไพศาล คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอแมแตง 10.นางสาวเรณ คงคา คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอแมแตง

Page 91: เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่ลูก ...cmi.nfe.go.th/bookcenter/ทช02006.pdf · 2016-01-23 · ก. ทช02006เพศศึกษาสําหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น.

86ทช02006เพศศกษาสาหรบพอแมกบลกวยรน

คณะบรรณาธการ/ปรบปรงแกไข

ทปรกษา

นายศภกร ศรศกดา ผอานวยการสานกงาน กศน.จงหวดเชยงใหม นางมนา กตชานนท รองผอานวยการสานกงาน กศน.จงหวดเชยงใหม

คณะบรรณาธการ/ปรบปรงแกไข

นางณชชา ทะภมนทร ผอานวยการ กศน.อาเภอดอยเตา ประธานกรรมการ นายพทยา ธาตอนจนทร คร คศ.1 กศน.อาเภอเวยงแหง กรรมการ นางสาวศรพชร วรเศรษฐกลไชย คร คศ.1 กศน.อาเภอพราว กรรมการ นางปภนดา เอกชยอาภรณ ครอาสาสมครฯ กศน.อาเภอเมองเชยงใหม กรรมการ นายสกล ศรนา คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอสนกาแพง กรรมการ นางสาวพชวรรณ อาพนธส คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอสนทราย กรรมการ นางเดอนฉาย แตมมาก คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอหางดง กรรมการ นางสาวแสงระว แกวรากมก คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอหางดง กรรมการ นางสาวสรสวด สวรรณพงศ คร กศน.ตาบล กศน.อาเภอหางดง กรรมการ นางสาวจนทรจรา ออนอน นกวเคราะหนโยบายและแผน สานกงาน กศน.จงหวดเชยงใหม กรรมการ และเลขานการ